10 DE AMSTËiR.D AMMER WEEKBLAD VOOR HEDERLAND. No. 1376 fr. vóór 't einde van 't jaar genomen -worden. Heel veel haast is hierbij dns niet. Ten slotte: zij den obligatiehouders en hypotheekhouders van de Maasland aange raden ook toe te passen het oude, beproefde Eendracht maakt macht", om de gronden onder hun beheer te nemen. De vergadering a. s. Zaterdag te houden zal wel aanleiding tot verdere besprekingen geven. Amat., Marnixstr 409. l N .^ D.gttGTEE. Bussuin, Borneo". ( felilmlIlllllmlIinlIlniUMIMIIHIMlIllMlmilllimiHlmlIllllltlllllllllllmlIII Mor f fit tijfócWt ioor i Op zes-eu-tachtigjarigen leeftijd, maar in het volle, onverzwakte bezit van zijn scherp zinnigheid en geestkracht, is deze groote Duitsche geleerde overleden. Een geleerde was hij in den besten zin van het woord: een man die de wetenschap diende, die zijn wetenschap beheerschte als geen ander, maar die niets had van den drogen, eenzijdigen, in zijn boeken en handschriften opgaanden specialist." Mommsen heeft steeds met zijn tijd meegeleefd, en zelfs in de politiek eene niet onbelangrijke rol gespeeld, waarbij hij met Bismarek in scherp conflict kwam. Mommsen was jurist, philoloog en histo ricus. Sedert 1801 heeft hij, in opdracht van de Berlijusche Academie, het ('m-jins inseriptionum leitinui-nin uitgegeven, eene reusachtige verzameling van volledige of fragmentarische opschriften op oude monumenten, welke voor de geschiedenis van het oude Kome mits behoorlijk geïnterpreteerd en met elkaar in verband gebracht, eene veel grootere waarde kunnen hebben dan handschriften, welker juistheid tengevolge van het herhaalde copieeren door -onkundigen dikwijls zeer veel te wenschen overlaat. Een werk van meer populairen aanl, dat' echter' overal de blijken vertoont van nauw gezette en grondige studie, is zijn voor bijna 50 jaar verschenen dcsi-h-ieden'x v<m Home. Een Fransch bewonderaar van den Pnitschen meester, AndréBeaunier, schreef daarover dezer dagen in den Firjaro: C'est uu livre admirable, par la siïretéde l'infonnation, par l'ingéniositédes apercus, et aussi par l'inteusitéde la vie. Il n'enregistre pas seulemeut des faits, ils anime cette grande a ven ture ; il donne Ie sentiment de la réalité." Op het Romeinsche/o/'Hw van twee<luizcnd jaren geleden zou Mommseii zich volkomen te huis hebben, gevoeld. Maai' dit zich ver diepen in eene overoude samenleving heeft hem niet belet, zijne aandacht te schenken aan alle groote vraagstukken1 van den tegenwoordigeii tijd en. daarover een vaak ge er.biedigi.i en gezaghebbend oordcel uit te spreken. ? ..--.- ? > - | Zoo is hij, tot op hcogen leeftijd, de trots ; gebleven van zijn vaderland, dat zijn krach- ; tigcn, werkzamen geest noode zal missen. j Er is oen tijdschrift verschenen bij A. E. van der Heide te Haarlem, dat oordeelende .naar het eerste nummer de aan dacht van alle ouders en opvoeders verdient. Het .stelt . zich voornamelijk te,n doel aan j geneeskundigen gelegenheid te geven de l kennis, door studie -en onderzoek, voor liet practische leven door hen verkregen, bekend te'* maken aan de ouders, /ij hopen, onder eendrachtige samenwerking van ouders en opvoeders, het doel te bereiken door het leveren van referaten en artikelen over alles. T wat betrekking heeft op het groote vraagstuk der opvoeding van kinderen, vu n de geboorte at', tot op 12 a 14 jarigen leeftijd. ; Het tijdschrift staat end er redactie van dr. Cornelia de Lange, arts te Amsterdam, en dr. C. C. van der Heide, arts te Arnhem. Vaste medewerkers zijn : dr. J. de Bruin. lector voor kinderziekten te Amsterdam : dr. AV. G. Huet, zenuwarts te Haarlem ; dr. E. J. Jonkers, te Groningen ; dr. L. Maillette Buy Wenniger, huidarts te Avn- i hem: dr. L. C. Kersbcrgcn. oogarts ie Haarlem; dr. G. Schelteina, arts te Kronin gen en dr. K. J. Soholten, oogarts te Amster dam. Verder de volgende opvoeders en hoofden van scholen: K.. L. Brouwer. 11. e. S. te Haarlem; K. Beversluis. H. e. S. te Utrecht; dr. If. Bcissevain, Leeranr te Winschoten : Me.]. H. Goudsmit. IL e. >. te Amsterdam: E. A. v. d. Heide, directeur Neder], Schc-o'.mnseum te Amsterdam; mij. C. I L de Jong. H. c. S. 'te Amsterdam; lik. Kingma, leeraar t.; Haarlem ; J. F. Xiermeijér. leeraar te K"tterdam ; K. Prins, instituteur te Haarlem: A. Kauwerda, leeraar te Leeuwarden; J. Stamporius, te Baarn ; A. Stokvis. Onder wijzer te Haarlem : J. A'eHinga. U. e. S. te Rotterdam, en J. G. Zijlstra. II. e. S te Arnhem. Het eerste nummer doet veel verwachten. Alle artikelen, helder gedrukt en duidelijk gesteld, boeien de aandacht, als: ]\ uui-iienien door dr. C. de Lange, bij eene reproductie der schilderij van G. Met/u: liet :ieke kind .Moeder ni knul door dr. v. d. Heijde, betoogend dat de moedermelk voor het kind de eenige ware is, bevestigend het rijmpje van Vader Cats: Een vrouw, die kiudors bi.art, is moede r voor een deel ; Maar die haar kiiv.lers r,oo<f, U moeder in 't geheel. Bizonder verdient de aandacht, een opstel van E. L. Brouwer, hoofd der Opleidings school voor Meisjes tot het Middelbaar Onderwijs te Haarlem, over het opvoedende van het spel bij een kind in de allereerste levensjaren. Meer en meer zegt E. L. Brouwer wordt tegenwoordig Ingezien, dat ouzejonge.ns cn meisjes te weinig spelen. Grooter en grooter wordt het getal dergeneh, bij wie zich de overtuiging vestigt, dat de leerprogramma's van lagere en hoogere inrichtingen van onder wijs moeten worden herzien, dat de leerstof in de schooljaren moet worden beperkt, dat de lessen in school moeten worden afge wisseld niet spel en beweging,dat alle onnoodige examens moeten worden afgeschaft en dat er meer, veel meer, moet worden gedaan voor de ontwikkeling des lichaams, meer tijd moet Worden besteed aan gymnastiek, vooral aan spelen in de open lucht. Daarom raadt de heer E. L. Brou-wer ieder aan, de vereenigiugen, zich wijdend aan de verbetering van het kinderspel, te steunen. Xiet alleen weuscht hij alle aandacht ge schonken te zien aan het spel der school kinderen, maar ook reeds aan dat van het jonge kind, aan het spel in zijn voorstadium, aan het kinderspel in de eerste levensjaren, het spel in huis- en kinderkamer, nog meer aan het stille, iiidii-idueele spel, van groote waarde voor de geestelijke ontwikkeling. Spe lend komt het kind tot zelfbewust handelen, en ontwaakt de drift tot navolging van alles, wat het in zijne omgeving ziet doen. Spelend ook combineert en scheidt en groepeert het zijne voorstellingen, spelend ontplooit zijne fantasie hare vleugelen en openbaart zich dat e.iijene, dat lijzondere, dat persoonlijke, dat wij 'indifididuaHteit noemen. Xu is het eene eerste voorwaarde voor de vrije en na'tuurlijke ontwikkeling des kinds. voor de ontplooiing van het individueele, dat ouders en andere hutegeneoten in dut heerlijke spel, waarin het kind met hart "en ziel verdiept is, zoo weinig mogelijk ingrijpen. Laat, het kind vrij en ongestoord in zijn spel opgaan, laat het zich in zijne phantasiën ver diepen, naar hartelust combineeren, laat het praten en lachen en -sollen, ,in n woord, laat het feeën met de dingen die aiju speel goed uitmaken. De kinderen moeten zich ongestoord kunuen verdiepen in de voorwerpen hun eigen weg kunnen gaan in het bezielen van levenlooze j dingen, *lie zij laten spreken en handelen, waarop zij toornen, of die ze prijzen, wien zij tere» inblazen naar eigen f/eme/en. De eerste voorstellingen en phantasieën van het kind dulden geen systeem of methode. /o moeten zich vormen in rrijlieid. Wie dat tegengaat of belemmert vernietigt het indivi dueele, het persoonlijke, het eiuent in een kind ! Maar . . . men leze liet geheele opstel van dm heer E. L. Brouwer, dat slechts de aan vang is van volgende artikelen. NIEUWE UITGAVEN. j J)e iüo.'oii'erkcit en de hui'in. ruit f<ncriiltuiu, i door 11. VAN' KOI . i | Te dinie i/ek'i'-lit. door J. CI.ISTEX, Culem- j borg, Blom & Olivierse. j Do Blijde Wereld.'1 lieden on-r M'eiiseli en j Maalsel,uiijiij, door FI;I:I>. VAX KKIVEX. Versierd j met houtsneden van GKORO KUKTEK. Amstcr- j dam, AV. Verslnys. | lief Jloof/lied. Zangen van liefde, door A. B. Ki.F.KHKKoi'Ki;. Amsterdam, -\V. Versluvs. Vu n (Ie iii'iiien, door Is. l'. DE Voovs. Amster dam. \V. Versluys. ]'un de zclfl.'ti'iit dei' fumt'ii'eriiir/. De nxin v.it de sloj', door G. VAN Hri,zi:.N. liotterdam, Jol). Pieterse. Luide Toiirntioini. door AI.DKUT Venvoy. Amsterdam, W. Versluys. De ki-ixdtltwi/i/, door AUJKUT A'EJIWKY. Amsterdam, AV. A'ersluys. JJet eers<te Prinrijie. Keu superieur verhaal verteld door HANS STEENCÜACUÏ'. Amsterdam, AV. A'er'sluys. Hnitel en (Idiii/ikriiHj. He all. : Orgaan van de Kederl. Vereenigiug voor AVeer- en Ster renkunde. Onze JjetterkiiH'lir/i-ii. 2e afh, Marie Marx Koniiur. door Jcaimctte Nijhuis. Amsterdam, L. J. Xeeu. ]Vut '('« een rM-xlei/er.' Ken beknopte studie l van de Anti-Militairische rropaganda-A'er- j eeiiiging. Amsterdam, J. J- Bos K.Azn. j Grooteln-strunioivten-Veiling.''dtn/<>;/n«eener l bijzonder fraaie collectie photographie-arti- i kelen. Amsterdam. «J. H. Bom: (''(ttiildt/tix ecner belangrijke partij boeken, j Amsterdam. G. II. Boni. Xeder'inidarlie Klunk/eer, door (.'. KOOVIOUS. Gorcuni, F. Uitvin. j t'ni-iii'it-- Xo. 11. Kevue Illnstrée, Menstielle ! l'olyglotte. Bussuvn, C. A. .1. van Oishueck. Xoiu'i-ii, geho'iiden ter Staten-A'ergadering v;»n Holland 11(571?1075), door ( 'OKXEUS Hoi' en NJCOIAAS A'iviKx, uitgege\'en door dr. X. .lapikse. Amsterdam, .lohannes Muller. II. J. ]?'.. IvvDEE'oi.T.. J l et definitief en de ruimer',,n/ i-uu hit Midd, l- \ide,?/iindsrln'd,-innn, vojge-n-' de middel-nederlülirlsclie tooneelstukken. Amsterdam, C. L. van Langenliuysen. Mndi-ene Knii"'i'-i rki n. au. 11. Amsterdam. AV. Vershiijs. Htiki idirldi n, zijnde eenige bijzonderheden omtrent den arbeid van het Leger des lleils in Nederland. AOOT K.IKVS Sl-Jl.MKi;. Ken D/irtei'Kj'iliiiilii' 'tl hel l,i>in/i Xi,i?-d,i,. ]?,'(?]) vi'i'liaiil vour moeders eu kinderen, met toestemming van de schrijfster, uit hel Nonr<ch, door BET.-v Noirr. Almelo. \\". llilariu- \\zti. /// de /,,-ii/.-i'''//-. Blijs]ïel in n bedrijf', door M.MifEi.i.rs KMAVT-. A t n -ten lam. Van l lol kei na ? tv. \Yarondorf. l-'.fn x'iiijt' di r Eiihii'lii-1:. Schets in n bedriif. door l) \vinoi--sKY. Amsterdam. \"an ll.'.lkema \ \V-.o.-eu.lovf. //.., K/,;n-l\'ii"elii ",>d,,- de mejixi-lien ki"iim. door AXVA i>i: SAVOI;MX LOIIMAX. Teekeninuvn van L. \\'. N. MI:XCKEI'..\CU. l'.iissitm, ('. A. J. van Dishoeck. Inhoud van Tijdschriften. lie X\'i K! nu-, lle all.: Jaeqne- Terk herdacht. JIJ, dour Alhert A'erwey. lü-n kind. door .\!arcel!u> Kmants. Arbeidswetgevijig. door J. Molemakor. Verzen, dooi' Jan I'rins. 15oekl)eoordeelingen. Muziek. O/o Keiin-, l Le all.: Verrijzenis, door K. K. Haspels, (vervolgi. A'rijhaudel en welvaart. door jhr. mr. H.Smis>aert. (ieiieeskundjge O]ileicling voor de koloniën, door dr. C'. L. v-m den I3iirg. Onze constitutie, dom-prof. mr. W. van der Vlug!. Ver/en van Krans Iiastiaan>e. De klacht van Kaust. door dr. J. D. Bierens de liaan. Cl,i-i>iixeli Wakend. Xo. ó: Dr. A. J. J. A'andevelde, Over giftigheid van anilinekletiivu. Dr. A. J. J. \'audeve!de. Zevende A'laamsch Xatuur- en Geneeskundig ('ongre-. Verheli'rini.'. Xederl. C'hein. Vereeniging. Jüxe>?;,-,-'s MiiundM-ln-ilt, lle all: Evert l'ieters, door Edward B. Koster, Avignon en zijn ]iausen-]ialeis, door T. B. van Lelyveld, Ken rejiuliliek bij.... vergissing, door mr. L. H. J. Lamberts Hiirrelbrinck, Het oude lie.l (gedicht), door Joh. W. Bakker. Xan, door A. \\'. \'an de redactie, door F. L. De lollandficl/? Jlcrue. lle af.: AArereldgeschiedenis. Belangrijke onderwerpen. Karakterschets : K. J. Alberdingk Thijm. Kevue der tijdschriften. Vlatinderen. lle afl. : Dorpsgeheimen, door Steyn Streuvels. Jan Verdure. II. Eomeo of de minnaar der liefde, door Karel van de Woestyne. Nederland, lle afl. : Mevr. La Chapelle Eoobol, Onze lieve buren. A'irginie Loveliug, De Twistajipel. Mr. M. G. Ij. van Loghem. Maria Stuart en andere dichters. Jk Nieuw tijd, lle afl.: Het licht, door A. V. Collen. Moeilijkheden der Xederl. arbeidersbeweging. Ken weinig hisforischmaterialistische toepassing, door H. lioland Holst. Indrukken en vooruitzichten, door J, J. de Koode. De inrichting van het Xederl. Comitévoor Algemeen Kiesrecht, door Martinus C. Kramers. Rei-verslag. betreffend'.' de Solowerken en de haven van Soerabaia, (met kaartje), door II. van Kol. De vrouw, de arbeidersbeweging en de sociaaldemocratie, een antwoord aan mevr. KutgersHoitsema, (slot), door II. Koland Holst. Federatie van Coöperaties, rapport der soc.dem. studieclub, met bijschrift, (slot), door J. Oudegeest. Kantoorbedienden en arbeiders. door Gerard G. Lenseünk. Diamantstad, fragment door Herin. Heijermans Jr. 0)j*i' Kuurt, lle all. : Tekst: G. Eekhoud, De driejaarlijksche tentoonstelling te Brussel. Max Rooses, De tcekeningen der Vlaamsche meesters (de leerlingen vanRubens.) KunstbericUten: Uit Arnhem (ïentoonstelliug van toegepaste kunst.) Uit Antwerpen (foto gravuren en etsen naar oude en moderne meesters). Uit Brussel (Hendrik Luyton). Uit Dordrecht (Expositie Henkes). Uit Den Haag (AVillem Mails Zilcken, C. H. Doe). Platen : Frans Courtens. De Biggen. Kug. liiennaus, De Opgeroejioneu. l'iet \'erhaert, Uylen«])iegel. Jan Gouweloos, Het Kind. A'ictor Gilsoul, Bocht aan de Brugsche A'aart. Jet'Lam'Dcaux, de Gebeten Kaun. Antooii van Dijck. Het A'erraad van Judas. ('hi'istus bespot door de soldaten, Studie hoofd. Jacopo Pesaro aau ilen II. Petrus voor gesteld, De Nederdaling vanden H.(ieest,De J f. Drievuldigheid, De aanbidding der Herder.-, Jan SiH'llinex, Gaspar Gevartins, Lady Kich. Erasm <}uellijn, C. L. A", omgeven door Engelen. Inzendin.u'en o]i de tentoonstel ling te Arnhem : 't Binnenhuis, K. v. Leeuwen, J. A. Pool Jr., E. AV. Frederiks <x 7oon. Uembrandr, Hora. A. v. Dijck, YVillem H van Oranje. G. II. Breitner, Damrak. ])e \,it/i>/,- in ! o ai!. De bloemen der vaatkryptogamen JA", door dr. IL \V. lleinsiu-. Ons lager land- en tuinbouw-onderwijs, IV, door .!. Porte. De Duitsclic invoerre<-liten oj» tiiinhoiiwpi'oducten II. Uooibroei. door dr. Otto de Vries. J>e Lerende Natuur, atl. 8.: Mi'lkbevatten.le lilaatz\\-ammen, l 7 ill.l. door ('. E. Destrée. Om Enschede, (C, ill.K door P,. J. Bolink. Onze mn-scheu. door Jac. l'. Thijsse. Een mooie wants (4 ill.l, door B. Boon. De naclitcactit- ('ereus Graudillorus, 11 ill.l. door dr. J. A. A'oorthuis. Een moeilijk Ie ver delgen wespennest, (2 ill.), docr II. X. de F. J'A'n museum voor de jeugd, door F. AV. (.'raandijk. Mijn wintertuin, iler C. Vei'wey. Vragen en korte meiledeeiingen, 11 ill.). Kneii/iii, afl. H : Brave Hendrik, door C'. J. l.od. ]). ])e huwelijks-candidaat, door (ieorg van Ompteda. liet raa-i-el van II. Seidel. Iluwelijk.-strijd, uit het S].aansch. van Julian (,)rbon. De geschiedenis van eene vertelling, naar ('h. Tauber. De dag van een kind, naar Ida Hoy-Ed.?Toekomst kinderen, een parodie, naar hef Kngcl-ch. Kit/en Jftiiird. Xo. 4ö: Carlien. door Pe M"eerii!aer. V. De Sabang-baai. door ,1. F. L. de ISalbian \"erster, met portretten, kaartje en afb., II. liet 75-jarig bestaan der Kon. Mil. Academie te Breda, door Kilacadnion. niet afb. Xwijiren. door Xelly BI,lm. ('ornelis Schul/e. door J. II. R., met pi rtret en afb.. N'ei'-eheidenheid. Feuilleton. Het Ncflirlanöscli lüsinm een Onder ditzelfde opschrift lees ik in uw jongste numiner een met drie sterretje^ geteekend «tukje over het Nederland-ch Mu-eiim van < lochiedenis i'U Kunst. AVei, met die beschouwingen van uwen Driestar kan ik mij volkomen vei'conigen; als belangstellende in ge.-chiedenis eu kunst, maai'in het bijzon der nou' als sportman. Als ruiter en paardekenuer moet ik ronduit neggen dat het lievelingspaard van wijlen den majooi'-titulaii- een arm/aÜL; biekje is, met verschrikkelijke beenen ! \Vut natuurlijk de schuld is van den ..op-iopper". Maai- dit daargelaten. Kr zijn IK 'U iieel wat andere zaken in dezelfd.' omge\ iii^'. waarbij men zich afvraagt: i- dit nu ge-chiedenis, of i- het misschien Icnn-t? /.oo ballet er een Imitenuowoon leelijk paardehoofd dat o glorie eenmaal lui-terde naai den teugel van een Prins ige^ehiedeiii-?.: vlak daarbij ziet men een serie plaatje- ,|ie al- horreurs zijn te brandmerken ikün-tV'. Alen kan zich voor-tellen dat n enkele -abel eu n enkel 'jvweer van elk model. voldi-.'iide zouden zij;i al.- soeeimin:'. maar ze zijn er in hei-le risten'. De hoiih-n tu--chenschotten zijn behangen met zi'ogvnaamde ti'ojihei"'n van -kavaleriesabels. (.nzichtbaar of ten jiiin-te gi-lj- geworden door veeljang stof: begrijpelijk, omdat" wél een ka! maar 'een .-i.-hooiimaakster er zonder U-ven-'.;evaai' j.iij kan komen. Al die waardelooze klingen en scheedeii verhinderen den )>e/.oeker de pi-.u-litige Sp-aan-cbe >-u au. U-re \-apieren te bewonderen waarop het Mii-eiim zich Wer kelijk beroemen mag. Xooal- bet nu i-, bevat <le gronie over dekte hal voorwerpen die thuis hooivn in een echt uuwerwetsch kal>inet van rariteiten. De honderden sabels, uniformen en equipemcnt-titkkeii zouden goed Jia--en in eeu verzaïneliug al- de Port e de Hal te Antwerpen. of het Xeiighau- te Berlijn. De scheepsm, idelleii en vele andere zaken zouden belangrijke bijdrage kunnen vormen voor een zeevaartkundig museum. Aldus zijn hier minstens drie verschillende verzamel-metlioden dooreengewanl. tot -chado van hel begrip: Nederland-ch Museum van (ieschiedenis en Knn-t. Werkelijk men moe-t eeu groote opruiming kunnen houden! Ik" meen zeker te weten, dat de teij, n "?,,<,:?di'/e directie aan dit alles onschuldig is. en zi-lfs zou ik er wel een levend paard ouder durven verwetldi'ii, dat zij zich in de opmerkin gen van uwen Driestat' heeft verknenten'. Maai de kwaal zit dieper, of liever hóé>ger; ik bedoel iu Den Haag. B., 2 Xov. '03. De acatoid-fee^eii te Brola. Geachte Redactie. Xa de bijwoning van bovengenoemde fees ten, was. iiet mij een waar genoegen, de verschillende verslagen dienaangaande in eenige couranten te lezen en alzoo persoon lijke waarnemingen te kunnen toetsen aan die overzichten. En ziet het Geen wanklank werd ge hoord." door ons in die dagen herhaaldelijk opgemerkt, vond ik daarin terug, dus als bewijs dat individueele waarnemingen be waarheid werden door verschillende corres pondenten, die zoo niet alten met dezelfde woorden, toch in aangenamen ti.011 over de feestdagen te Breda berichtten. Pal som mige verslaggevers hun gevoel (lees waar heidsliefde), uit louter eigenbelang, aan eeu kapstok zouden hebben gehangen, kwam natuurlijk niet bij mij op. Maar ziet! het stukje in Xo. PS75 van uw blad door C. J. ingezonden, vertelt zulks toch, hoewel zeer omzichtig. Omtrent de feest viering vooral den avond na het réunie-diner lezen wij o. a. het vol gende: dat ieder ?noriiuinl mensch zich moet hebben geërgerd aan de tooneelen, die na het réunisten-diner op straat te zien waren", of elders van staaltjes van dronkenschap; die hooggeplaatste)! militairen te zien gaven" enz. In n woord het slukje geeft een voorstel ling van de feesten terecht afschuwwekkend. Xa AVoensdag, d.'n dag van het reunie diner, werd daarover zoo met burgers als officieren met waardeering: gesproken, maar van ergernis over voorvallen als bovenver meld vernam men niets; zouden soms al die personen, incluis de verslaggevers nhnormaul zijn geweest? Mij dunkt eerder dat de kansen voor den schrijver van het stukje groot zijn. Bovendien bevond ik mij met nog eenige réunisten na ailoop van het diner 110?UK u.i voor de sociëteit in de \ eenmarktstraat bij de Groote Markt, dus het centrum van de drukte, waar geen. andere tooneelen werden waargenomen dan volksge/ang en dans, zeel' gewoon bij populaire feesten als de onder havige. Ik protesteer alzoo ernstig tegen de on waardige en onware voorstelling van C'. J. Het moge misschien waar zijn. dat door de volgzame ..Min" (persoonlijk liondt de man zich buiten schot) hier of daar onmatigheid werd waargenomen, d.' bewering, dat nota bene de toestand vrij algemeen zou zijn geweest is een grove leugen. De vraag rijst verder met welke bedoeling werd eigenlijk het stukje geschreven?'' /oker niet, om op de dikwijls gebruikelijke wijze liet leger, de hechte steun van het grondwettig gezag (waav luird schreeuwen geen gewoonte, maar flink- en krachtig handelen plichtmatig isj bij het volk in discrediet te brengen, dooi de officieren te bekladden, daarvoor is de leugen soms ie pikant, en streeft men het doel voorbij. Door dergelijk tastbaar onhandig opsnijden laat het intelligente deel der natie zich niet misleiden eu woult de discipline niet onder mijnd. Ten slotte ..gelukkig Brabant" waar het volk wordt opgevoed .'// < <Y//.V.l'i/in'j run hut i/e:uij. en aan dat gezag o. a. de behandeling van dronkaards, zonder boinoeilijkiiigizooals vaak elders geschieili overlaat. Dupliek yal doe r mij niet worden gegeven. Met dank voor de verleende plaatsruimte. VAX SïrvvKsA.vr MEI.IEÜ. Brussel. ?> Xov. ,'/<'/?. K'il. Voor de tel" te R0ttertiL Mijnlnu- de Jteducleii,-.' Ju het artikel, naar aanleiding van het tweede j.iarverslag van bovenstaande vereeniging door S. in uw vorig nummer ge schreven, komen enkele uitdrukkingen voor. waaruit is op te maken, dat ..voor de kunst" voornamelijk voor werklieden zou zijn opge richt. .Dat dit niet juist is. blijkt reeds uit de statuten, artikel L' daarvan luidt: .,lle eri-ien'i/iii</ Kte.lt :!<?// ten d?< !. ,,n; ied, reen :i,»rerl //,i;;;,-/i//.' 'dnl Ir di?-:i l,elilir,i in de iiit'nijni i/, i- ImiKt", en artikel 4 eerste lid zegt -...Allen. d'.e löjn.i'en und ;{jn. knnimi lid n;,,-,/,,, ,l,r reiiei nii;im/", Jn overeenstemming hiermede telt ..Voor de Kunst" haar bijkans 4;i(iU leden onder alle categorieën der burgerij. Daar hel van gro.it behing is dat omtrent het g|-(.'iidd.'ii);bee!d onzer vereeiiiging geen misver-t'.iut! bestaat, vcrinmw ik dat u liet bovenstaande wel iu uw blad zult willen opnemen, waarvoor ik u bij vourbaat dank zeg. Hoogachtend uw dw. dr.. mr. J. J. L. NOI.-T Fi:i-:sm':. voorzitter van ...Voor de Kunst". I!o; t erdam. :'. Nov. T."i:',. Ei n A mst er. lam. 4. l 1. o:1,. Aan de Redactie van lle Ainxli i-dnnliiiee ]]', rl.-/i.'i:n' r, mr .V 'I, ,?/<(//>/. In-u.-lilr II-.:'. (Iel artikel ..een dichtci'-teckenaar-zanger" van den lieer Jacob de l la, in in bet Weekblad" \an «leze week gal' m 'j aanlei ding u beleefd te verzoeken mij eeu kleine plaatsruimte al' te --laan iu uw volgend num mer in zeu ik u daarvoor bij \ o; -r'iaat dank. Niet 'lal ik eenige aanmerking op al het waardeert nde wat in dat artikel te lezen staat omtrent vele en groote gaven van mijn <_ica<-hu-u e.'UiVère Speenholl'. in mi.in samen werken me' hem gedurende het jongste zomei-M-izeen had ik te over gelegenheid deze te con-i a! eeren en naar waard" te schat ten! ini'-'jeüdeel, hel doei mij steeds getioeovn in een Nederlandsch tijdschrift van waarde als De Ainxl.-i-duinin, r, eenige waardcering te lezen voor een Nodcrhmdsch artist, maar waai- ik den heer Jaoob de Haan wel een aanmerking op wensch te maken is omdat het mij voorkomt, dat hij onkundig schijnt te zijn met het feit dat ik reeds ni-i/tii j'ii-in in Amsterdam werkzaam ben en dat er 'lus geen sprake kan zijn van het debiteeren van dnlilirl:', mii'je lulleden (zooals het den heer De Haan wel belieft mijne helleren te noemen). ..omdat het wat op Speenholl' lijkt !" (sic). Ik zong reeds lang mijne liederen voor dat de heer Speonholf er aan dacht in het publiek o|' te treden, hij zelf zal de eerste zijn dit te beamen. Wat nu verder mijn beM-eerigheid naar succes betreft, ach, dit is nu eenmaal het -streven van elk artist en moei lijk te beoordeelen voor hen die buiten dit kader staan; echter vernam ik gaarne wat ?ik meer deed dan anderen om daartoe, te geraken en waardoor die begeerigheid naar succes" den heer Jacob de Haan. zoo bijzon der opviel. Omtrent de mindere zuiverheid mijner ziel in vergelijk met die des heereu Speenhoif welke de heer de IL ook gelegenheid had te eonstateeren, wil ik mij maar liever niet verdiepen, daar ik zeker ben genoemde heer in het nauw te brengen vroeg ik hem hier omtrent eenige verantwoording. Den heer De Haan zal wel niet mij eens zijn dat zielkunde eene studie van jaren is en dat b.v.b. een twintigjarig jongeling die uit de aanl der zaak toch nog zooveel teloeren heeft ook reeds bij al dat nog gelegen heid vond zich in deze studie zoo te be kwamen dat het hem vergund is er zijne nieening over te verkondigen in eeu tijdschrift las !>e Aiii*lei-<laiit>nei-; hij had zich hiervan nog wat moeten onthouden. En dan nog liet voornaamste: 11; leei oreelu'i/d dut de lieer Jiiridi deIlinni niij'ne nrrken hi-oie/'di'eJt zonder inij uo't i/elitio'ed ie l:ebl-ern ! Hoe zou het anders mogelijk zijn, dat eeue commissie, waarvan hij deel uitmaakte, mij inviteerde, om bij den kumtavend, die be doelde commissie op touw zette voor de kinderen der slachtoffers op 24 Oct. j.l. in het Paleis voor Volksvlijt mijne medewer king te verleenen ? Of was dat misschien om mij aldaar mijne dubbelzinnige hotboden" 'te laten debitee ren? Enfin, ik deed het alsdan belangloos en voor een goed doel en dit schijnt de commissie in zijn geheel meer te apprccieoren d:Ui de heer Jacob de Haan in het bijzonder, ten minste te oi..rdeelen naar den dank mij per brief namens die commissie gebracht! ? Ten slotte geef ik echter den heer De Haan hierbij de verzekering, dat alleen de gedachte, dat mijn geringe persoonlijkheid hem voor o-igeu stond bij liet schrijven van genoemd artikel, mij in deze tot genoegzame belooning zijnerzijds strekt als zijn persoon lijk aandeel in genoemde commissie. Enou.vu!) II. .Lu-onsOubiliijtlieileo J/, ile Jt. .' l>ij deze neem ik de vrijhei'! eenige ruimtt in uw geacht blad te verzoeken. Ondergeteekende. niet wat men noemt ten gestudeerd man, vraagt bij voorbaat eenige toegevend heid voor stijl en samenhang van onderstaand artikel. .Het is om het publiek opmerk/aam te maken op sommige grievende onbillijkheden. in praktijk gebracht door 11.11. drankbe strijders, /ij toch zijn liet die alle mogelijk kwaad dooi' het drankmisbruik schuiven op de koffiehuizen en indien men de nieuwe drankwet doorleest (geheel in hun geest) wordt m<jn gètroüen door het feit, dat ook de regeering het alcoholgebruik te hoog vindt. terwijl aan den anderen kant angstig gezegd wordt, dat het drankgebruik niet zal ver minderen, doch eerder vermeerderen. Wet op regeling van sterken drank en tot beteugeling van upenljore dronkenschap. Is de dronkenschap binnenshuis minder kwaad ? Waar zou meer dronkenschap, (ik noem dronkenschap halve bedwelming of meer) plaats hebben, bij de zoogenaamde te huis proevers of in de koffiehuizen? ]>e te huis drinker neemt doorgaans alles per n, vijf of tien liter in huis, de kruik op tafel, de vrouw drinkt doorgaans ook mede en men zit te proeven iu de nabijheid dikwijls van kin deren, meer dan treurig, Hij behoeft niet naar huis te loopen, kan dikwijls na 't mid dagmaal zijn dutje doen en blijft hoogst fatsoenlijk en achtenswaard!.!*. Meest a! wordt men lid van den Volksbond en ieder weet. dat hij ook sterk tegen den drank is, terwijl ze bij manden en lusten in buis gesleept wordt'en de kelder voorzien is, zoo dat menige koffiehuishouder er van zou water tanden. De Volksbond moest eens een be paling opnemen, dat het voor ieder lid ver boden was. sterken drank, 't /,i.j cognac of wat ook, in huis te hebben. Het ledental zou zeker als sneeuw voor do zo» wegkwijnen. Dat het verbruik van drank weinig ol' niets met het aantal koffiehuizen te maken heeft. bewijst wel het enorme groote aantal liters dat gebruikt wordt op plaatsen waar koftieImisbezoek geen gewoonte is. Ik ken ten minste een plaat-1- waar niemand er om denkt in een koffiehuis te komen, maar waar het gebruik zul k een omvang heef t, dat eenmaal een van de, leveranciers vroeg ;uui eeu slijter: ..Zeg. schrobben jelui er hier de straat mede i f' wordt alles opgedronken?1' Kr zijn op die plaatsen wel veel tapperijen, doch indien men den verkoop bij de maat niet had zouden ze geen van allen in de verste verte een bestaan opleveren. Laat men eens mf'ormeeren bij eeu likeurstoker op welke plaatsen de meeste likeuren gedronken worden en men zal gewaar worden, dat liet d:!ar is. waar liet kofliehuisbezoek geen gebruik is. Indien ik liet aanhangige wetsontwerp goed begrijp. zal men zorgen, dat de drank bij de maat iet- goedkooper wordt. dits dat kan dan een halfje meer lijden. In den geest zooa's het -nu gaat zal de openbare divnkenschap mis schien spoidig tol het verle-done behoorcn. doe b de niet openbare driemaal zoo erg worden. Indien het den heeren drankbesli-ijdei-s ernst i-, moet men een wet maken \\aarbj de verkoop per liter of llesch ten stei-k-te ver boden wordt (men kon huisgezinnon, die op meer dan 1>(I of ?_'?! minuten afslands van een kofiielnüs wonen, toestemming geven een zekere hoeveelheid in huis te hebben.1 Alco holische dranken zouden dus niet anders te krijgen zijn dan per glas, de grootte door de regeering voorgeschreven, even als de prijs, ^erwijl de kastelein geen geldelijk voordeel had van den verkoop, (men kon hem een zekere toelage geven voor de moeite en schade.) Ik geloof' dat de geheele toestand op een gezonder basis zou staan dan thans. Men kou dan den koffiehuishouder verplich ten op iemands verzoek twee of drie glaasjes toe te dienen, natuurlijk indien de persoon nuchter en bekwaam is. Dat de gasten even net behandeld zouden worden is te begrijpen. omdat iemand, die 's morgens zijn bittertje gebruikt, allicht 's avonds een glas bier noodig heeft en daar zon wel op verdiend mogen worden. Dat is zeker, men maakte van den. kofliehuishouder eeu propagandist voor drankbestrijding en ik ben vast overtuigd dat 't aantal liter- per hoofd der bevolking meer dan de helft zou verminderen. iV'/i knt'Jieltuishoii.ih'r.