De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 8 november pagina 3

8 november 1903 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

Nu. 13 76 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD T OOR NEDERLAND. om de "buitenflandsehe steden ook maar in de verte te volgen, is eenvoudig wunogeltjk, wegens gpbrek aan geld. En B. «n "W. moeten bij e'lk voorstel en elke aanvraag bezijden -hunne 'begroeting, weer «aar ttieuwe argumenten tot afweer zoeken, 0m. iiiet telkens "weer met het afgezaagde argument: er is geen geld", op de proppen te moeten "komen. En zelfs onder deze omstandigheden, en terwijl de straatbelasting pas is ingevoerd, en de jammerklachten over zware belasting druk uit de burgerij nrfpereen, verklaren B. en "W. uitdrukkefijk in de memorie van %>eantwoording op het 'Centr.-Rapport der Iwgrooting, dat het volgende jaar onver mijdelijk -tot verhoog ing der bestaande lestetance beïastin<jen moet worden overgegaan, eek -zelfs, wanneer mwa dezelfde zuinigheidskuur toepast als bij deze begrooting! En dan bedenke men, dat zulke belastingYertrooging zóó ?weinig voor eene millioenen%e£reoting opbrengt, dat daarmee slechts TOOT twee of hoogstens drie jaren, onder gewone omstandigheden, het evenwicht kan ?worden bewaard. Zoodra n jaar sterke malaise in de scheepvaart komt en in at opzkht is Rotterdam geheel afhankelijk van oorzaken en omstandigheden, die geheel ligggen buiten eigen invloed is een finaneieele crisis bijaa onvermijdelijk. Toen het vorige jaar uit den Raad ftet denkbeeld werd geopperd, om zich tot de Regèering te wenden en haar liet onhoudbare, en voor de gezonde ont?wikkeling der Gemeente zoo hinderende van den tegenwoordigen toestand dringend onder het oog te brengen, vond dit in den Kaad, en vooral bij het college van B. en "W., geen weerklank. Thans doet zich in 'het Oentraal-Rapport over de begrooting opnieuw de stemmen hooren, om zich tot de Regeering te wenden, zeev weinig ver trouwen als men heeft op spoedige voor stellen der benoemde Commissie. Maar ook 'thans blijven, nu nog beslister dan het vorige jaar, B. en "W. van Rotterdam zulk een demonstratie tot de Regeering ontraden, omdat -het . . . niets geeft. Nu, toegegeven ik heb dat reeds in ?d_en aanvang gezegd dat, rin de regeeTÏng eene commissie heeft benoemd, zij dan volstaan met daarnaar te verwijzen; toe gegeven ook, dat zulk een klacht tot de ?regeering niet noodig is?om haar van don foenardon toestand der gemeonte-financiën te overtuigen; dan nog is het niet slechts ?ten volle verantwoord, maar zfer >;oodiy, dat zoo krachtig mogelijk in het publiek -telkenmate herhaald wordt, dat er aan den onmoffelijken, zeer drukkenden, belemmercnden ?toestand van het' oogenblik, die de energie verslapt, den achterstand op sociaal, hygi nisch en intellectueel gebied verergert, do toepassing der sociale wetten tegenhoudt, spoedig een einde kome! Juist onder deze regeering, die zich tegen over militairisme en maritimismc zoo toe gevend, om niet te zeggen royaal, betoont, is zulk een aandrang niet slechts van Am sterdam, maar ook van Rotterdam, volko men gerechtvaardigd! ~* * # Het bovenstaande was reeds geschreven voer de begrooting in openbare behande ling kwam. Thans,. na die behanderiug, heb ft er weinig aan toe te voegen, wijl zij eene feevestiging is van het bovenstaande, eene herhaling van hetgeen het Centraal Rap port reeds daarover bracht. Be wethouder van financiën gaf den Raad een waardevol «verzicht van de gemeente-financiën ge durende de laatste vijf jaren. In dezen ter mijn zijn de uitgaven met ? 3.13 per hoofd, de ontvangsten slechts met f 2.29 per hoofd gestegen. Yan die ?3.13 eisehten politie, ?armenzorg en lager onderwijs allén ?1.23, terwijl voor rente en aflossing ?1.64 per 'hoofd mér moest worden opgebracht. De ?w-ethouder constateerde, dat, niettegen staande zoo weinig mogelijk buitengewone werken, werden uitgevoerd, toch de vlot tende schuldenlast steeg, zopdut zelfs onder ?gewone omstandigheden elk'jaar geld geleend MGet worden! En natuurlijk: maar de zaak zoo staat, «*niittmi!iiiiiimm<liimmnuiim»imHiiiiinHnmiiNiiiiMiiuiiimmmu Om de wille van het kind. DOOR Graaf LKO TOLSTOI (Zoon). In het park van St. Petersburg wandelden een officier en een elegant gekleetle dame arm in arm. De oflicier, een foivche gestalte met vol, rond gezicht en sierlijken, eeiiigs/ins rossigcn knevel, lachte om iets, terwijl de dame naar hem luisterde. Haar mond had jdch tot een glimlach geplooid, al kon zij echter niet nalaten eeuigszins afkeurend baaibevallig hoof dj e te schudden over hot geboorde. AVie Imar goed had kunnen opnemen, terwijl ze een oogenblik bleef stilstaan, om iets aan haar coqnet hoedje te verschikken, zon be speurd hebben, dat op haar gelaat en in haar groote, donkere oogen een uitdrukking van vermoeidheid lag. ,,/ie eens, daar staat Mnnotschka!" riep de jonge dame, plotseling tot den officier zich wendend, uit. En meteen snelde zij meer dan zij liep, een zijlaaii van het park in, Dag Manetschka, dag kindje!" klonk bet op teederen, hartelijken toon tot een smaak vol gekletcl meisje, dat bij een bank stond, ?waarop een deftige oude dame was gezeten. Het kind keerde 'xic.li haastig om, sloeg de groote oogen verwonderd op eu' in het vol gend oogenblik klonk het als een juichkreet van haar lippen: Mama, maatje, bent u alweer terug?" Ze vloog haar moeder om den hals en kuste haar hartstochtelijk op beide wangen. En hoe gaat het met mijn lieveling ? Vindt ze liet prettig bij grootmama, verveelt s» zich niet, mijn kleine Manetsehka ?" O, mij gaat bet best, mama." antwoordde het kind. ,,'n Beetje, vervelend is liet natuur lijk we.l, omdat u niet bij me bent, maar grootmama is toch ook erg liet' voor me." ??En is dat je nieuwe gouvernante ?" vroeg de dame zacht. Ja, moedertje, 't is een erg aardige juffrouw, maar ze verstaat geen woord Russisch en dat is natuurlijk heel jammer... Hé, dag oom "\Vanja," ging het kind, zichzelf in de rede kwam van allen kant de aandrang tot be zuiniging. 'Sommigen zien in plaatselijke werken de slokop, anderen willen het open baar onderwijs zwaarder belasten, weer anderen 'het havengeld verhoogen. 'En ver rassend van de medeeling van den' burge meester, blijkbaar uitgelokt door den heer Gerritsen, dat er van den bouw van een tweede ziekenhuis in het Oosten der stad, waartoe reeds eenige jaren geleden werd besloten, en waaraan dringend behoefte bestaat, wel niets zal komen, omdat.... het te duur is, zóó ver is het dus reeds gekomen, dat men ook aan algemeen er kende behoeften onmogelijk meer kan vol doen! Waarlijk de toestand e/acht, dat erbij do Kegeering sterker dan tot nu toe wordt aangedrongen op bemoeiing; Rotterdam'» toestand levert daartoe het meest afdoende argument. P. "P. f, Janssen, t Xiiar eene gravure van J. Walter iu E'ujfn Ifimnl van 3892. Ken groot verlies heeft Amsterdam ge leden door het overlijden van den algemeen hooggcuchton heer P. "\V. Janssen, wiens naam als mens ?henvriend, als de ouvermoeidste, onuitputtelijkste gever, heel den lande bekend is. De heer l'. \V. Janssen te Jeger in OJdenburg 2 .hili 1821 gebowm, kwam in het jaar 1843 naar Nederland, in den graan handel. Later kwam hij'in aanraking met den heer J. Nienhuijs, die, na eerst op Java, tabak te hebben geplant, naar Sumatra trok en daar den bodem bijzonder geschikt achtend voor den tabaksbouw, niet den Sultan van Deli zeer voordeolige overeen komsten maakte. De Deli-Maatschappij, die de tabakscultuur met kracht ging door zetten, ontstond daarna, ('ISliO) met den heer P. W. Janssen als Directeur. De Deli-Maatschappij ontwikki-lde zich meer en meer de tabakken van Sumatra vonden haar weg over de geheele wereld de prijzen, die men er voor besteedde werden soms fabelachtigeu de aandeelhouders kregen acht jaren meer dan 100 p('t. dividend en verder steeds zeer hoog uitkeeringen. De, heer P. "W. Janssen, een van de grootste aandeelhouders, heeft aan do DeliMaatsclmppij zijn groot vermogen te dan keu millioenen die niemand hem mis gunde, omdat hij met milde handen en ver standig nadenken er ontzettend veel van weggaf. 11 ij was voor zu'hzelf sober, zeer weinig eiscliend hij hield hier zelfs geen rijtuig en stapte, ree.I's krachtig;.' grijsaard,' alle dagen Hink naar de Beurs, - - .... maar vroeg men P. \V. Janssen's 'hulp voor een goede nuttig-e onderneming, voor een zaak van liefdadigheid of voor een volksbe lang dan tastte hij diep en snel in den zak en gaf soms zooveel dat de ontbre <liiiniiiimii<nnititiniiiiiniii(nninuttiiititiiiitittiHin\int\niiïnu int vallend, eensklaps voort. Ku haastig snelde /e toe op den oiilcier. die .langzaam naderbij gekomen was ru haar vriendelijk kiekiiiktc. Dag beste meid, zoo zoo, bad jij oom AVauja zoo gauw herkend? Dat's' 'knaji. boor !" Daeb! u dan. dat ik u nii't UICIT kennen zon. Maar komt n een beetje dichter bij, u staat zoo'u eind weg." Wist je 't al. Manetsrbka, dat oom AVanja nu je oom nie! meer is. Hij js j,,ijn man geworden, zei iie jonge vrouw, zich tot haar dochtertje wenden.i. We zijn getrouwd." liet kind keerde /ieb snel naar baar moe der, keek eer-t deze. toen den ollicier aan en zoo heftig schrikte ze van deze woorden, dat bet roy.ig rood van baar gevulde wangen in een vaalachtige bleekheid overging, /ij sloeg de handen v ? baar gezichtje samen, begon krampachtig te Vrillon en viel voor over op den grond. Xe barstte in een luid snikken uil. sloeg als een waanzinnige met de armen en beeneii om zich been en schudde in vertwijfeling het hoofd heftig heen en Weer. De jolige vrouw wilde baar een ophelde ring geven van bet gebeurde en boog zich daarom voorzichtig over het nog steeds luid schreiend.- mei-je; doel: bei kind weerde baar onstuimig al', en wilde niets van haar weten. Ken tweede poging van cli' moeder mislukte eveneens; toen waagde de Kram aise het tusseheiibeiden te komen. Mais qu'avez-vous donc, ma chèiv, qii'estce qu'il y a. Alle/ donc, ces manièies. voila manian. c'est maniaii!" De ollicier was intnsscluin naast zijn ver schrikte vrouw komen staan en voegde baai' lUt't een balihiide stem. trillend van inge houden toorn toe: Hoe bel' je nu toch in Mo.lsnaam zóó onverstandig kunnen zijn. om dat kind. zoo geheel onvoorbereid, te gaan vertellen wat ei' voorgevallen is. Wat moe ten we nu met baar beginnen V 110, als vrouwen toch iets doen y.ullcn'...." Maar de dame scheen in hare wanhoop in het geheel niet te hooren wat tegen haar ge/egd werd: ..Lieve Manetsehka," zei ze, m'n kindje, toe. huil toch zoo niet, word nu eerst 'n beetje kalm. Wat is 't dan, m'n lieveling, m'n schat, kom. vertel het me maar. Als moeder het vraagt, wil Mauetschka toch wel weel' lief zijn, hè?" Deze en dergelijke woorden, fluisterde de beangstigde moeder kende som" ns gevonden was door de mildheid van N. N. Meestal maakte hij wanneer hij iets voor liet eene of andere doel gaf de voorwaarde, dat zijn naam niet genoemd mocht worden. Zijn buitengewoon vriendelijk medelij dend hart uitte zich dikwijls door n enkel: Ach so!" en hij was spoedig bewogen wanneer iemand hem zijn leed kwam. klagen. Spoedig bewogen spoe dig bedrogen'. Kr is veel, afgrijselijk veel misbruik ge maakt van zijn medelijden, van zijn goed heid, maar hij werd er niet tutter of verhard door, hij bleef geven maar liet zich voorlichten door mannen, die hij wist te kiezen, en die hem bij die zware taak geven met oordeel," bielpen. Onnoemelijk veel heeft de overledene gedaan voor 't volk: 'O. a. stichtte hij: Ons Huis" in de. Kozenstraut, nu een monument voor hem, als herinnering aan zijn buiten gewone vrijgevigheid. De Prins Hendrik stichting" te Eginond aan Zoo werd door zijn bemiddeling uit gebreid. De Kaiser Wilhelmschule, der Deutsche Htilfsverein, het Sanatorium te Laren, de Protestantenbond en zeer vele andere genootschappen werden door P. W. Janssens hulp gesticht, voor ondergang be waard of belangryk uitgebreid. De steeds gevende hand is nu verstijfd, de vriendelijke deelnemende oogen zijn voor goed gesloten, maar P. W. Jansseus in nemende persoonlijkheid zal hen, die hem gekend hebben -?de moesten 't best als deu krachtigeu grijsaard, reet de jeugdige oogtin, onvergetelijk blijven - en zijn werken, zijn weldaden /.uilen zijn uaam in dankbare blijvende oere houden. IflmlIIIIIIIHtmi mMHtHUMIIIIMIIIIIIimiMlmlIllll Sociale haar toe, daarbij voortdurend traebteud, de bandjes van bet kind in de hare te klem men. Jlocli vergeefs. Eindelijk zei ;:c, op beronwvolleii toon: Lieve -Manetsehka, kom tot je zelf. Trek het je niet zoo aan, kindjelief. Als ik had kunnen vermoeden, dat mijn Woorden je zooveel verdriet /ouden doen. . ." Verder kon ze niet komen, want op eens sprong het kind op. ging met gebalde vuisten voor haar moeder staan en kreet op woesten t('ii.'ii: ..Kn papa dan? .Hot' kon n zóó iet.s doen, hoe hebt u 't durven wagen! Mijn papa leeft toch immers nog'."' Na bet toornig nitkrijsclien dezer laatste woorden, scheen Ju-t meisje geheel uitgeput te xijil. Slap liet zij de armen langs 'het lijf vallen, draaide zonder n blik op baar moeder te werpen, zich haastig om, liep regelrecht op haar groot moeder en de jnü'roiiw toe, en klemde zich krampHclitig aan grootmama vast, de/e toe fluisterend, dat /e weg, gauw \\ eg wilde. Xwijgend oogde de moeder haar kind na : zij bad niet den moed, nogmaals naar haar toe te gaan. Toen -Alanetschka bij een kromming van de laau uit het gezicht Verdween, wendde de jonge vrouw zich tot den ollicier, nam zijn arm en fluisterde hem toe: ,,laten we maar naar lm:.- gaan.'' Toen ze thuisgekomen waren, zetten ze zich zwijgend aan de reeds gedekte kollietafel. Doch hei was Vera onmogelijk, iets te nutti gen, van al "\v;tt daar zoo verleidelijk vóór baar stond; het voorgevallene in het park had haar te veel geschokt. Haar hoofd gloeide; allerlei gedachten kwamen in haar brein op en veidrongen elkander als om strijd, tot zij ein delijk tol bezinning kwam en het baar eens klaps helder voor den geest stond, u-at ze eigenlijk gedaan had. /e was nog geen half uur aan tafel geweest, of zij sprong op van baar stoel, begaf zich snel naar de voorkamer en begon opnieuw zich aan te kleedcn. Wunv wou je heengaan?" vroeg roziitschew, die met een sigaar in den mond de kamer op en neer liep, een vroolijk wijsje neuriënd. ,Te hebt geen oogenblik rust, kun. je nu niet eens een half uurtje kalm bier blijven zitten?" Ik ga een poosje wandelen, ik heb be hoefte aan de eenzaamheid. Ik inwt absoluut alleen zijn." Kom, kom Vera, trek je die geschiedenis De \>mm flcr luiers. Sedert betrekkelijk nog slechts korten tijd heeft zich bij de arbeidersbeweging van ou/e dagen eene nieuwe groep van arbeiders aangesloten, aan welke hoogst waarschijnlijk tot dusver door slechts wei nigen werd godacht, wanneer van verbete ring van arbeiderstoe^tuudeu sprak;' was, niet name de l'et'iicrx, of, juister gesproken, de g'oomployoerden in het hotel-, restaurant-, café- en societeitsbe.lrijf. Dit be:!rijf toch omvat niet alleen den meest bekenden kellner, doch ook deu hotel portier, den kok, den huisknecht, liet kamermeisje en/. J let is hier -niet de plaats, om over de technische en andere eigenaardigheden en moeilijkheden, welke het genoemde bedrijf .den daarin werk/aam xijnden arbeiders op levert, uiteen te zetten. Dit zou ons te ver voeren en werd bovendien reeds elders door mij breedvoerig uiteengezet (zie Vragen des Tijds, Mei T,)(i3). liet doel van deze regelen is slechts de aandacht van het publiek op deze nieuwe vakbeweging te vestigen, in de eerste plaat*; wijl zij zonder die .belangstelling geringere kans van wel slagen beeft en in de tweede plaats wijl /ij die belangstelling in volle mate ver dient. Ik zal daarbij in liet hier volgende slechts van kcllners spreken, daav de be langen der andere geëmployoerden grootendeels met de hunne samengaan en omdat de kellners voorloopig het krachtigst nan de beweging deelnemen. De koksvoreonigingen althans houden zich tot dusver neutraal. /oouls gezegd, de beweging is nog zeer jong, maar daarom niet minder krachtig. De meerdere. Ontwikkeling, welke de kellner zich tengevolge N au en in zijn beroep heeft kunnen eigen maken, komt hem in de/e /eer te stade. Ofschoon de kellnersorganisatiën nagtookeneu van de jaren 'UU en '!)s kan van eene naai1 buiten merkbare beweging" eerst sedert weinige weken worden gesproken, sinds den dag, waarop bekend werd, dat op 20 September 11. te Amsterdam eene meeting zou worden gehouden, te half twee ure 's'nachts, waar als sprekers zouden optreden de beide amsterdamsche hooglceraren Treub, de arts Dr. Bouwman, wethouder Heems kerk en de heer P. L. Tak. Die meeting is toen boven verwachting geslaagd. De weinig aanlokkelijke zaal van Eensgezindheid was mér dan vol met toehoorders, zoodat velen zich met eene standplaats op de trap moes ten vergenoegen en die behielden tot liet einde der vergadering, welke tot ruim 5 uur duurde. De sprekers werden warm toegejuicht, er werd Hink gediscussieerd, óók door patroons, zoodat deze vergadering inderdaad doel trof.' Na deze amsterdamsche meeting volgde er op Donderdag 22 ctober des nachts te l % ure eene openbare vergadering te Utrecht, waar de heeren Mr. M. Bilderdijk en C. llerwijnen, voorzitter van de Kamer van Arbeid voor het Logemcnt-enz.-bedrijf te Amsterdam, het woord voerden, terwijl eindelijk verluidde, dat op (i November ook te VGravenlmge eene meeting zou plaats hebben, waar door sprekers van verschil lende richtingen de belangen van den kellnerstand besproken zullen worden 1). Zoo is dus het balletj^ aan het rollen geraakt en het is te voorzien, dat liet nog lang zal voortrollen en daarbij langzamer hand mcnigen misstand zal neerdrukken. Wai.t wat is het doel dier nieuwe be weging:' In hoofdzaak stellen de leiders en de deelnemers zich voor dóór de beweging allereerst staats- of gemeentelijk onder zoek naar hunne vaktoestaiiden te ver krijgen, om dan in de tweede plaats, op grond van de door zulk eene enquête ver kregen resultaten tot wettelijke bepalingen tot regeling van verschillende aangelegen heden, hun vak betreffende, te geraken. Te dien e;mi<,> werden (hui ook reeds door de A liistcrdamscho kolluersvoreenigingeii desbetrellende requesten ingediend aan de ent|i;óte-comnnssie der gemeente Amsterdam en aan den minister v;m IJiiiiicnlaiidscIie Xiiken. De aan de patroonsvereeiiiging, Ned. Ilótelhoudershoud genaamd, gevraagde adliaesie-botuigiiig iKct die adressen werd geweigerd, op grond dat de inhoud der adressen niet bekend was.'' liet wil mij voorkomen, dat dit motief de mconing van den 11 telhomlersbond niet ge heel weergaf, dat hef wilde zjju, wat 't was : een kluitje, waarmede de kellner-organisatiëu iu het riet werden gestuurd." Im mers, indien de patroonsbond zich werke lijk voor de adressen interesseerde, Juni het voor de luuid gelegen, den inhoud der adressen te vragen, instede van de aanvrage zonder meer te weigeren. Dat de llótelhoudersboi);! met de nieuwe beweging van het personeel weinig ingenomen is, mag hem zeker niet euvel worden geduid, is althans niet onverklaarbaar doch het ware dan beter, dunkt mij, geheel open kaart te spelen eu ronduit te verklaren, dat men het schenken van adhaesie aan de bedoelde adressen niet op den weg van den llótelhoudersbond achtte, te minder, waar het meerend cel der patroons scherp tegen staatsinmenging gekant zijn. Ku nu ik toch ov<;rt!c;i llótelhoudersbond sprekende ben, zij meteen terloops opge merkt, dat de wijze, waarop de redactie j van het overigens fris:-h geredigeerde pai troonsorgaan de Jiiit-'/iim/n; sle:-hts olie j op het vuur giet, door op ingezonden stuk ken van employés slechts op hoogliartigen j of sarcastische!! tot scherp we:!eraiitwoord l prikkolenden toon te antwoorden (zie de nos. M!) en 40). Met logement en van die weinige, waar ider nu euus niet per se langen hebben, maar inteingeii heel lang samengaan. houdersbeilrijf patroon eu urbe' tegenstrijdige bc' geiideel hare beli 1 i Als dit nummer van bet "Weekblad ver schijnt, zal die tweede meeting' den vorigen avond hebben plaats gehad. De oproephm'Sbiljettcn daartoe kondigen als sprekers aan : mr. Kerdijk. mr. Kolkman, mr. J. 11. Kmidt. mr. Troelstra, A. S. 't'alma en dr. Kringaard. In "beider belang is 't dus ook, niet te strij den, maar eendrachtig samen te werken, niet te verbitteren, waar een lichte strijd is ontbrand, doch te verzoenen. En dat kan, bij goeden wil van beide zijden. Van beide zijden TCg ik met nadruk .en ik denk daarbij in het bijzonder aan het gefluit, dat men hooren moest in den nacht van 28 'September, toen o_p meergenoemde meeting te Amsterdam de heer Schumacher, patroon, in debat trad en daarbij niet geheel sprak in den geest der vergadering. Dat uitfluiten al duurde het slechts kort heeft mij, en zeker velen met mij, j /eer gehinderd en verbaasd, wijl ik dacht, dnt kellners de vormen der gastvrij heid beter zouden weten te handhaven. De heer Schuniacher toch was, als vele andere patroons, ter vergadering uitgenoodigd; dat hij aan de tiitnoodiging gevolg' heeft gegeven ik meen dat er in 1t geheel slechts twee patroons aanwezig waren mag hem als een goede daad worden aan gerekend ; dat hij bovendien het woord wilde voeren, niettegenstaande hij weten kon, dat de stemming der geheele verga dering tegen hem was, mag flink genoemd worden, al zou ik wenschen, dat de heer Schumacher iu vele opzichten anders ge sproken had. Voor uitfluiten bestond echter allerminst aanleiding. lutusschen, dat kleine incident toonde, meer wellicht dan lange of korte inleidin gen van geleerde of vakkundige sprekers vermogen te doen, dat het werkelijk <jM in den boezem der kellriervereonigingeii eu dat er inderdaad grieven bestaan, welke eeue verbitterde stemming hebben gewekt, welke zich eindelijk uiten gaat. AVelko zijn dan die grieven r1 Voorop gesteld zij dan colv nu weder, dat déze arbeidersbeweging niét is, wat meesten tijds wel het geval is, in zijn kern alleen eene loonbewcging is, want materieel, d.w.z. wat zijn inkomen betreft, heeft de kellner iri den regel niet te klagen en hij beklaagt zich daarover dan ook niet. liet is echter de wij/e, waaróp hij zich dat inkomen ver werven moet. die hem ontstemt, eu ?- mot reden, zooals in een volgend artikel beknopt ; zal worden aangetoond. Dr. J. C.. Eiüx<!AAi;i>. met Manets.ch.ka tocb niet zoo aan," zei Trozatschew. Doch '/A- sloeg geen acht op deze woorden eu vertrok, (lp straat riep /ij een droschke avm, die toevallig leeg' was en toen de koet sier vroeg waar naar toe?", antwoordde zij <>p goed geluk af: ,,X.iar cl e eilanden." J>e koetsifi' klom o]) den bok, nam de teugels en niet ecu ,.al klaar, oüe jongen", reed bij naar de hem aangeduide plaats. ]>e Xewa lag daar. schitterem! in den beideren zonneschijn en maakte, ondanks cl e lente oen levenioozen indruk, ofschoon /ij te dezer plaatse door bet meest levendig deel van ,^t. Petersburg stroomt. Een scherpe wind sloeg de weinige zich aldaar bewegende wandelaars snijdend in 'l gelaat. ,,lloe hebt u dnt kunnen doen, hoe hebt u <h',t gedurfd'.'" herhaalde Vera. ,,Ta, boe bad ze zóó iets kimiK'ii en durven doen?" Met diepen rouw dacht /e aan baar eersten man, d,'u vader der kleine Manetsehka ; ze dacht aan baar schattig dochtertje, en een gevoel van innige teederheid, zooals ze in langen tijd niet gekend bad, maakte zirh van haar mees ter, ilet was liet/elfde gevoel als voor 7 jaren geleden, toen men baar een jiaar uur na de -rel mort e van Manetsehka bel kleine, mollige wezentje iu den arm legde, en baai' man zich behoedzaam over baar hcenboog, om baar en bun kindje een kus te geven. Met elke minuut werd de herinnerinu' aan bet verleden baar duidelijker en ze kwam plotseling tot liet besef, dat zij Pariihow nog lief bad. /ij verdiepte zich nog verder in bet verleden en zag zich zelve weer als jong meisje. 5Ce bad baar ISden verjaardag al achter den rug toen ze baar eersten man leerde kennen; dit was, bij de oude mevr. Vlotiiewa te Petersburg. Op een der vaste ,.jours" van deze vriendelijke dame bad zij kennis gemaakt met Parubord, een lang jongmenscl.) met geelachtige gelaatskleur, zwaren, zwarten knevel en stijve eenigsziiw linkscbc manieren, doch onberispelijk in zijn kleeding. Toen de thee rondgediend werd, zette hij ssicb naast Vera en maakte haar zichtbaar het hof. Ook na de thee bleef bij voortdurend in baar nabijheid en gedroeg zich ondanks zijn 32 jaren, buiten gewoon vroolijk en uitgelaten. Tante Alexaiidra Ptuüowna was geheel in verrukking over hem, en verloor hem den ganschen avond geen oogenblik uit liet oog. Ook Vera's moeder was door deze gebeurtenis bi/onder Muziek in de Hoöfistai. Ken hoogst interessant l)oekske over do Soirees voor Kamermuziek in Amsterdam van 1S78?H!('.:>", heeft de heer KJ'ntgen het licht dcen zien. Eooals men aan de jaartallen bespeurt, is hier een zilveren julrilonm in het spel. Köntgen heeft in het boekske een volledig i overzicht gegeven van de programma's welke J in die vijf en twintig jaren zijn uitgevoerd: natuurlijk met vermelding van de namen der medewerkenden. Onder de::en is I lont gen de eenig overgeblevene van allen, die van de oprichting af een werkdadig aandeel hebben l genomen aan de soirees. Kukelen zijn reeds gestorven, zooals ' Mest-, Bosmans en ('ramer; anderen zijn naar elders vertri leken, y.oouls Kos en Klderiug. .Hof meester is na Ivöutgcn de oudste onder de kunstenaars van thans. Tal van gasten, en onder deze, beroemde kunstenaars, ik behoef maar te herinneren 1 aan Joacliim, (óïeg, e. a., hebben door hunne medewerking luister bijgezet aan de soirees. I u verloop van die l'ïjaren hebben l''..l uitvoeringen plaatsgevonden van n:',l werken. verdeeld over 77 componisten. Aan het hoofd staat Beethoven met l:!ll werken, dan volgen J'rahms met !'*!!, Schuinann met <>(',, Schubert met 5<;. Mozart met 4i>, Köntgen met ;>0 werken, eirz. enz. j J-let boekje van Köntgen is nuttig omdat het goed is van tijd tot tijd een terugblik te opgewonden o u had dien avond rust noch duur. I'arnbow was toen reeds procurourgeneraal l»;j liet Petersbnrger gerechtshof, had zich door een ernstig, wetenschappelijk werk een algemeen goachten naam verwor ven, stond bij ieder, die hem kende, in boog aanzien en ging bovendiezi als eenig kind van een zeer bemiddelde weduwe en erfge naam van twee welgestelde ooms, voor een zeer rijk man door. Twee maanden later deed Parabow formeel aanzoek om haar band en zij gaf hem bet jawoord. Ken jaar later werd Manctschka geboren. liet jaar, dat toen volgde, was liet gelukkigste uit haar herle leven; man en vrouw leefden te zamen inde beste verstandhouding, beiden verafgoodden hun kind. Toen Manetschka gespeend was, trad voor Vera een im-uw levenstijdperk in, dat minder gelukkig dan het voorgaande werd. Ze /on voor de tweede maal moeder worden, doch baai' hoop werd niet verwezenlijkt; een lang durige ziekte hield- baar weken en weken eerst aan bet bed en later in de ziekenkamer gekluisterd en toen /e geheel hersteld wils, deelde de dokter baar mede. dat ze de hoop op kiiider/egen voor goed zon moeten opgeven. Omstreeks dezen tijd begon ook in de ver-, houding tnsschen baar en haar echtgenoot een verandering te komen. '/M waren van begin af aan gewend geweest den winter in Petersburg, den zomer op het in bet gouvernement Twer gelegen landgoed van Parubow's moeder door te brengen. Toen Manetschka den leeftijd van zes jaar bereikt bad, en Vera reeds zeven jaar' ge trouwd was, kwam zij tot de voor haar zoo treurige ontdekking, dat haar man volkt.meii onverschillig voor haar geworden was. Hoe dit zoo was geschied, wat, de eigenlijke reden voor hunne vervreemding kon zijn', zij wist hierop geen antwoord te geven'. Hoe liet echter zij, ze voelde dat haar huwelijksleven steeds drukkender en moeielijker werd. Alleen de maaltijden gebruiken ze te samen; het overige gedeelte van den dag gins ieder zijns weegs. (Mot -volgt).

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl