De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1903 20 december pagina 2

20 december 1903 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTEED ATfMEK WEEKBLAD VQOR ^ E D E B L A;N D. No. 1362 Brieven uit Nieuw-Nederland. O u d - N i.jB u w - A nn3,t e r d a n, .den 23n v*n Slaéitmaand 1903. New-York is ithans hét geiz»en" in getreden ; het heeft zyn nhorse-show-wee°fc" getierd. Dit is het sein voor de upper 400" en degenen, die zich rekenen tot het .?smart set" 1), om naar de metropolis terug te keeren. Voor de .negentiende maal werd thans dit hippisch .feest gevierd en was het hoogtij in Madison Square Garden, het ruime ge bouw, kortelings verlaten door Dowie of Elia II en zijne Zionisten. Dit is in hoofd zaak :een hippodroom, zijn naam ontleenende aan het nabijliggende park, maar geen tuin zooals Nederlandsche bladen het dezer dagen deden voorkomen, indien ten minste .buiten" rekening wordt gelaten de daktuin (roofgarden), die bovenop voor zomeryoorstelUagen wordt ingericht, even als bij de meeste New-Yorker schouwbnrgen hét geval is. "Men had verwacht, dat de horse show" ditmaal niet zoo bijzonder zou slagen, door dat er in Wall Street zulk harde noten waren gekraakt, maar de groote wereM van hei hedendaagsuh Amerika zorgde wel, dat deze first rate vanity fair" tot haar recht kwam. Op zichzelf is een feest, waarbij het edel ros No! l is, een aantrekkelijk schouwspel, maar het evenbeeld van de moderne' Yan kee-wereld, dat daarmee samengaat, heeft allerlei weerzinwekkend». Vooreerst is 't bij deze hippische wed strijden niet het paard", wat het meest op den voorgrond komt, maar de vrouw". Vooral in zufk eene omgeving, waar de gebeden aan de hoogste godheid van den Yankee, den mighty dollar" al merkbaar verhoord zijn geworden, vindt de andere godheid in dérepubliek the lady" haar hemel. En, helaas, het moet worden erkend hoc meer in 't algemeen de Vrouw hier aan «icht vrouwelijke eigenschappen en innerlijke bekoorlijkheden achterstaat bij het ideaal, desteroeer geeft zij blijk van ijdelheid en behaagzucht. Amerika is begrijpelijkerwijs een ruim veld voor de feministische beweging, maar het staat zér te bezien of het op den duur zal bl\jfcen een ideaal terrein te wezen, waar het streven zich van de gunstigste zijde kan doen kennen. Bovendien werkt het feminisme zoozeer de toestanden in de hand, welke tot minder huwelijken leiden, terwijl president Roosevelt niet zonder reden klaagde over raee-suicide", waar de ge boorten onder de gevestigde bevolking zoozeer afnemen. Het is een %it, dat het uitzondering is in de zwakkere" sekse hier die echt vrou welijke trekken en zachtheid van uitdruk king waar te nemen, welke juist hare groote aantrekkelijkheid vormen. En ten sterkste komt dit uit in de hoogere lagen der plutosratïe, waar, (bij uitstek bij zulk een kermis der ijdelheid als de thans gevierde) in 't bijzonder do zy's" zulk een vertoon maken, waaraan naijver en afgunst grootendeels ten grondslag liggen. Daarenboven schijnt het soms bij deze Amerikaanschen, alsof zij het er op toege legd hebben, dat men het geld zou ruiken." De nationale trek van overlading komt ?vooral tot niting in zoovele van deze hunne godheden. Men s.'hijnt zich niet bewust, dat o. a. door' het amerikaniseeren van Parijsehe modes, het groote geheim hiervan, namelijk léganee", verloren gaat."Tot in 't bespot telijke wordt hier overdreven, wat eenmaal in het centrum der modewereld opgang heeft gemaakt en het onvermijdelijk gevolg leidt veelal tot een toonbeeld van wansmaak. Er is over 't geheel thans' hier niet voel meer waar te nemen van den eenvoud van zoden en den echt reinen republikeinsehen geest van voor den burgeroorlog. Toen o.a. vermeed men opzichtigheid in rijtuigen en liveroi, zooals nog uitkomt in een reisbe schrijving uit dien tijd van jhr. J. Gevers Deynoot, welke me dezer dagen onder de óogen kwam. In tegenstelling- daarmede hoort men thans van krankzinnigheden als Whitney's paarden d in er, dat hij dit jaar ten koste van tienduizenden dollars zijn staljuweelen liet genieten. En dat terwijl keer op keer in de millionairswijk, in Fifth Avenue menschen worden aangetroffen die den hongerdood nabij zijn! Onder hetzelfde smart set" komen ge vallen voor als dezen zomer in Newport, de badplaats der groote wereld, in Nieuw Engeland, waar een zoo fijn mogelijk uit gedoste aap door zijn multimillionaii'-bewonderaar werd gegasteerd op een wijze, als zehlon menschelijke gasten worden onthnalcl. Bij de horse show" konden verscheidene jonge dames zich niet weerhouden de vier voetige vertoonei's hare hulde te brengen in zulke vurige en herhaalde omhelzingen, als kwalijk te beschrijven zijn. 't fs werkelijk sm wonder, dat hier do krankzinnigengestichten en inrichtiiiüen voor zenuwlijders zooveel behoefte hebben aan uitbreiding. Gevallen als de hier aangehaalde maken het duidelijk, waarom verscheidene leden der plutoeratic dezen zomer klaagden over de onvoldoende exclusiveness", waarvan zij zich te New-York konden verzekeren. Zij vullen daar te -veel in 't oog, vooral van de hier alomtegenwoordige pers. /ij verlangen een badplaats, waar zij betere afzondering kunnen vinden, want het gaat niet aan altijd naar Europa te trekken, om buitensporigheden te kunnen genieten bui ten den gezichtskring hunner medeburgers. Kenschetsend voor den republikeinschcn geest in diezelfde klasse in het geval, dat een paar maanden geleden in eeuige toongevende bladen werd vermeld. Op zekeren morgen, terwijl vele vrou welijke leden der hooge wereld te Newport baadden, ergerden zij zich ten zeerste over het meer dan vrijpostige van een vreem deling, dio aanhoudend zijn camera op haar had gericht. Zij uitten zich in klachten, dat de hoeren afwezig waren, daar deze, anders den indringer met zweepslagen zouden hebben kunnen -verjagen. Denzelfden middag en dagen daarna nam men denzelf'leu nvan waar, als welkom gast en steeds begeerd chapron" te midden van diezelfde boleodigdc dames, nadat het was gebleken bij de voorstelling door middel 1.) Fijn stel" zou men kunnen zeggen. van echtgenooten, papa's enz., dat hij was een Italiaansche graaf. B|j hat waarnemen van dergelijke geval len^van ontaarding bekomt men den indruk alsof de groote republiek haar hoogtepunt reeds voorbij is. . Wanneer men met Amerikanen spreekt over de voordeelen van eene gesteldheid, waarbij een republikeinsche geest heerscht in de staatsinrichting, terwijl een vorstelijk persoon aan 't hoofd staat, waarvan de ge schiedenis n is met die van 't land en ,'t vooral aankomt op de raadsmannen der kroon, wier keus bij 't volk in zekeren zin berust, dan hebben zij vooral bezwaren tegen de civiele lijst en wat hiermee samen hangt. Maar zij zien allicht in, hoe, al moge aan een president jaarlijks miiider ten koste worden gelegd, de civiele lijsten en meer dan dat voor de multimillionairs grootendeels door hen worden betaald, in den vorm van looien niet alleen,, maar in verhoogde' belastingen en hoogere prijsnotceriiigen door monopoliseering. En, wat president Roosevelt met autori tair optreden tot heden al moge hebben kunnen gedaan krijgen, van zijn beloofd ageeren tegen .de trustmonopohes is geen spoor waar te nemen. De multimiljonairs tyranniseeren erger dan ooit te voren. Voor de werkende klassen krijgt men hier allen eerbied, hoe meer men nagaat wat zij tot stand brengen, maar ten hoogste is 't te verwonderen, dat zij beter dan zich over te geven aan -politieke volksleiders niet overgaan tot coöperatie het eeuige wapen, dat tegen trusts" enz. met voor deel is te gebruiken. Vooral hier, waar de volksklassen over 't geheel zooveel weten te sparen, zou het vereenigd optreden van zooveel invloed wezen, terwijl zij tevens het kapitaal dan in eigen en onderling be heer kunnen nemen. Een vorig maal doelde ik op beter toe zicht bij de Vereeniging voor den Effecten handel op ter beurze te noteeren fondsen, maar thans meldt de New-York Herald, dat door Wall Street's Stock Exohange ook ten deze onderzoek zal worden geoefend op dergelijke papieren. Hetzelfde blad wijdde een artikel aan de vele failleerende banken in Nederland en hoe zij bij kwade Amerikaansche papieren waren betrokken. Ook daarbij valt 't weder in 't oog van hoeveel belang liet voor 't vaderland is, voortaan gevrijwaard te blijven van zulke Yankee-effecten, als vooral voor export zijn bestemd: de hier aanwe zige tusschenpersonen der Amstsrdaiiusche huizen moeten zulk kwaad goed, waarvan zij de intrinsieke on(waarde) dienen te kennen, niet helpen uitvoeren. A. E. M. S. TE'LAEK. Eene aanklacht. In het nummer van dit Weekblad van 29 November j.l. komt .onder bovenstaand op schrift een bericht voor, dat, naar de Redactie vermeent, afkomstig is van wèl-ingeliehte zijde. Aangezien van andere wél-ingelichte zijde een uitslag van den patentstrijd tusschan Krupp en Ehrhardt wordt medegedeeld, welke tegengesteld luidt aan den, iu dat stukje vermelden, is liet goe.'l, ook daarvan melding te maken. Te voren zij evenwel een onderzoek inge steld naar de reden van ontstaan van de, inderdaad tus.sL'han de kanonremmingeu van de Essensche en de Kisenachsyhe fabrieken bestaande principieele overeenstemming, omdat daardoor het gerezen geschil ver klaard wordt. De betwiste constructie van de affuit schijnt iu hoofdzaak te zijn ontworpen door oen ingenieur van de fabriek te Essen, die daar in liet bijzouder studie maakte van de toepassing van het denkbeeld van den lan gen kauonterugloop op veldaff'uiten. Die beambte ging in October 1896 over in dienst van de Kheinisclie Metallwaaren- umi Maschinenfabrik on nog in hetzelfde jaar word het patent aangevraagd, hetwelk later onder No. 95336 aan ovengenoemde vennootschap en daarmede aan het onderdeel Fahrzeugfabrik Eisenach" toegekend werd. Daarna is door de Rheinisshe Metall waaren- und Maschinenfabrik tegen de firma Krupp een e aanklacht ingediend wegens «chending van het door haar verkre gen patent en werd door Krupp eene aan vrage ingezonden om gedeeltelijke ongeldigverklaring van dut patent wegens teilweise Nichtneuheit". Deze aanvrage werd in eersten aanleg door het Pateutamt afgewezen, do;-h in tweede en inatul-e instantie door het Koiehsgericht tc.n gnn-xt-e run ile, finna Krujifi beslist. Het Iteic'hsgericlit verklaarde, dat Anspruch I van het patent (houw van de att'nit) waartegen de firma Krupp zich in hoofdzaak richtte niet nieuw en der halve niet patentfiihig" was en kende aan de Eisenachsche fubrick sle.shts Patentsehutz" toe, voor zoover Anspruclrl verbandt hield niet Ansprnch II, betrekking hebbende op de bescherming van de rem. Affuituonstructie's, geheel of' iredoeltolijk overeenkomstig den vroegeren Anspruch l van het Ehrhardtsehe patent, zijn der halve thans vrij, mits zij geen details aan wijzen van den gehïindhaafden Anspruch II. Evenbedoelde beslissing ten gunste van de Essensche fabriek dateert van 28 Octo ber j.l. Baurat Ehrhardt vroeg daarna verdaging van de behandeling van zijne aanklacht tegen Krupp, welke op 12 November d.o.v. was in uitzicht gesteld. Sedert wordt in de Rationa! Zeitnn<j van 27 November d. o. v. medegedeeld: llerr Geh. Baurat Ehrhardt habe schon seit mehr als einem Jahr vor dein Austrit-t des be,,treffenden Ingenieurs aus Krnpp'schen Diensten in Beziehungen zu demselben gestaiiden und iin Jahre 1895 von ihm Angaben ber ein Rohrriieklaui'gesehntz erhalten, die der Firma Krupp gehörteii." In verband hiermede is door de firma Krupp tegen patent No. 95336 eene tweede Siehtigheitsklage" ingediend wegens unrechtmiissiirer Eutnahme der deti Gegenstand des Patents bildenden Ertindung aus Krupp'schen Zeiehnungen." De datum voor de behandeling van deze laatste aanklacht is nog niet.vastgesteld. Iets over Calvinistische Geneeskunde. Bij de inwijding der Vrije Universiteit op Gereformeerden grondslag in 1880 ver klaarde de feestredenaar, dr. A. Kuyper, dat genoemde universiteit niet alleen voor theologen, maar ook voor medici van calvinistischen huize noodig is 1). Immers calvinistische medici beschouwen een ziek mensch niet' als een ziek zoogdier". Zij zullen den stervende den naderenden dood niet verzwijgen doch aanzeggen, Zij zullen bij moeilijke bevallingen geen chloroform toepassen. Zij zullen aan krankzinnigen geen verdoovende middelen geven. Zij zullen zich verklaren tegen lijkverbranding, tegen vivisectie, tegen sanitair toezicht op de prostitutie, en overbodig te zeggen dat zij ook tegen vaccinatie zijn. ? In hoeverre dit onderschreven wordt door calvinistische geneesheoren- als dr. den Hou der, dr. Hamburger, dr. Schuurmans Stek hoven enz. is mij onbekend, en doet ook. niet ter zake. Als er toch sprake is van het calvinisme in Nederland, dan is de autoriteit op dit gebied dr. Kuyper en zijn dit allerminst genoemde geneesheeren. .tón als men spreekt van calvinistische genees kunde, dan duidt men daarmede die genees kundigen aan wier calvinisme min of meer invloed uitoefent op hunne betrekking als geneesheer. Het calvinisme blijft hier dus hoofdzaak in zijn verbinding met de ge neeskunde, of het bij de geneosheeren die er vatbaar voor zijn meer of' minder door werkt, is bijzaak. Een onderdeel der calvinistische genees kunde is het verzet tegen de vaccinatie, gelijk het een kenmerk der calvinistische staatkunde is tegen vaoeinedwang op te treden. Reeds voor dertig jaar schreef onze tegenwoordige minister van binnenlandsche zaken: De staat mag u niet dwingen sol daat te worden, een eed te doen, gevacci neerd te worden, zoo deze dingen u tegen uw conscientie zijn. Ook de verplichte krijgsdienst is een vrucht der revolutie die te keer moet gegaan, on het vrije Amerjka heeft tot den huldigen dag zieh aan invoe ring dezer tyrannie onttrokken." 2) Wat weerplicht en eed betreft, blijkt dr. Kuyper sinds hij minister is, van opinie veranderd te zijn, in zake vaccine en vaecinedwano; staat hij echter nog op hetzelfde standpunt. Hoe het een met het ander te rijmen is, is raadselachtig. Immers als de regeering wél mag zeggen: ik heb uw lichaam noo dig om den bodem der grondbezitters te verdedigen, en het raakt mij niet of' uw lichaam gedood wordt of verminkt; als de regeeriug wél mag zeggen: ik heb een goisntam noodig van uw lippen, al kan het mij niets syhelen, of' ge aan een god gelooft of niet dan blijft het wonderbaar zoo die altijd en immer met dwang werkende regeering, niet zou mogen zeggen: ik wil gezonde burgers hebbeu, en kan daarom niet toestaan aan de pokziekte vrijheid te verleenen. Waarom do regeering het een wél mag' zeggen en het ander niet is vol slagen duister. Trouwens ook deze theoriën worden door de praktijk van het leven krach tig weersproken. Overal ter wereld zijn toch de machtheböenden: de rechthebbenden; souvereiniteit in eigen kring houdt aan stonds op en blijkt een jKtitieri-H waarheid te zijn, zoodra gij met een sterker macht dan gij zelf vertegenwoordigt, in aanraking komt. Evenals in de natuur, altijd de macht van den sterkste hot wint in den strijd om het bestaan, zoo ziet ge dat als souvereiniteiten met elkander in botsing komen, de /.wakkere souvereiniteit bukken moot voor do sterkere, hetzij deze onderwerping ver kregen wordt langs gewoldadigen of wel lanu's vreedzamen weg. Onze minister van binneulandsclie zaken is hiervan het levend bewijs, de vloes.dm'ewor den waarheid. Hij bekommert zich niet om de souvoroiniteit der faculteiten aan de tiijksuniversiteiten. Xiet do hoogleerarou, dio eij iu eono bestaande vacature begeereu, benoemt hij; maar degenen dio hij als zoo danig wil benoemen. Iu de/en is hij ge trouw aan do bes'.'hrijying, die hij eens o-af' van liet oppergezag, a's het gezag dat recht bezit, plicht heeft en macht oefent, om eiken weerstand tegen xiju wil te bre ken on te wreken." 3) 't Doet denken aan von Bismurck eu Nietzsche. Of er uu in do medische faculteit te Lin den, in plaats van prof. Kosenstoin, een gebedsgenezer, een homoeopuath, een antivaccine-man, of het Staphorster boortje be noemd wordt, is een /aak tusschen den minister on do medische faculteit. \Vie kan als leek op medisch gebied beoordeeion of oen medisch huogleevarti' do rechte man op de rechte? plaats is, of dat oen dokter oon knappe dokter is? Dat kunnen alleen dogenen, dio boren zoo'n hoogieeraar, dio bot'/'ii zoo'n dokter in kennis staan. De.' keuze van oen geneesheer berust bij den leek immer en a.ltijd op tji-iooj'. .Men tji-limff nu eenmaal, dat uien oen goede keu/e heeft godaan, men li<m)i/ dat hij hot bij oono evontueelo ziekte treffen zul. Men moet verder (jrlosu'i'n i'ii /tn/if1!/, dat do apo theker in hot bezit is van goode genees middelen, dat hij deze t'.ood zal toebereiden, on zoo een on ander in orde is, dut de voor geschreven middelen zullen helpen, of xoo niet, ten minste niet schaden zullen, 't Wemelt voor hen, dio-troon ireiioeskmiuiuen xijü, van geloof en van onzekerheid, waar /ij botnniipu met xich uan een geneesheer toe te vertrouwen, 't (Jeloof hooft hier ".een minder rol dun 't crediet in don handel. (ioetiie zag het zeer wol in toon hij schreef van de artsen: l'nd wenn ilir eii-t'Ii nur sol hst vortr.uit \ ertrauen en;di dio anderen Seelen, Hesoiulors lernt die \\ eiber l'ühven; Es ist ihr ewig Weh un Ach, So tiinsendfnch Aus einem J'unkte zu curiren. Xog eens omdat een look in de 'onoeskimdp, zelfs al is hij minister, niet kan moespreken over het vak, mnar kortweg' geloovcn of vertrouwen moet, dmtront is hot /oo belachelijk als Calvinisten die buiten het vak staan den gencoshoeren de wet willen stollen en doen alsof' zij de wijsheid in pacht hebben. l)at doet bijv. do hoogieeraar in de rechts geleerdheid aan do Vrije (.'niversiteit mr. D. I'. I). Fabius, dio Bijbolsvho Genees kunde verlangt, en dio schrijft: Het onfeil baar gezag der Heilige Schrift moot troldon op ieder terrein van hot leven." 4) Dat doet minder oprecht maar oven erg do oudin'nister, en oud-hoogleeraar aan de Vrije Universiteit jhr. mr .A. F. davpruin Lotman. In een open brief dien hij richite aan het bestuur van den Anti-Vaccinedwangbond roept hjj uit: - Bestrijdt dan niet alleen de raccine; bestrijdt niet alleen den vaccine dwang; doch bestrijdt vooral de vaccine--vereerïvg. n) Alsof leeken in de geneeskunde iets af weten van van de eer die de geneesheeren aan de vaccine geven; alsof' leeken in de geneeskunde over de waarde of onwaarde van de vaccine ook maar n wetenschap pelijk woord kunnen meespreken! Jhr. mr. de Savornin Lohman verbeeldt zieh echter daartoe bij machte te zijn. Met de godsdienst heeft de inenting niets te maken, zoo beweert hij. Volgens dezen jurist het is rnij ten minste niet bekend dat de heer Lohmaii doctor in ge neeskunde of arts is volgens dezen jurist dan is het onwederleglaar 'bewezen, dat menigeen overleden is aan dat onsehuldig prikje; dat ZEER VELES zich er ellendige ziekten door oit den Jmls It-ebbeit gehaald; dut wellicht de kolossale uitbreiding van kliersiekten aan de vaccinatie is toe te schrij ven." En al die ellende, ook al weder vol gens den jurist mr. Lphman ^kaïi ook met de beste voorzorgen XIET worden voorkomen." Ik zal als leek in de geneeskunde wel oppassen iets voor of tegen de vaccinatie te zeggen en in dezen het slechte voorbeeld van mr. Lohman niet volgen. Van genees kunde heb ik geeu verstand, wol vau theo logie, van theologische meeningen en wat daarmede iu verband staat. Als mr. Fabius in kinderlijken eenvoud en oprechtheid de vaccinatie uit een bijbelsch oogpunt beziet, dan zeg ik : dit is iu ieder geval geen kwak zalvers standpunt want de heer Fabius geeft zieh niet uit voor een geneesheer. Als mr. Lohman echter beweert dat de vacci natie niets met den godsdienst heeft uit te staan, als hij beweert dat de medici dit er van gemaakt hebben dan moet ik zeg gen: dat is onwaar! De medici kunnen van zuiver medisau «tandpuut alleen reke ning houden met wat hun als wetenschap pelijke mannen waar of onwaar, goed of slecht voorkomt. Geeft huu godsdienstig geloof en niet al hun medische kennis in dezen den doorslag dan handelen zij als kwakzalvers die het publiek dat bedrogen wil worden, bedriegen. Nog eens 't kan best zijn dat de vacci natie even als het aderlaten uit de mode raakt. Ik heb daarover geen oordeel, ik kau daarover als >/«^-deskundige geen oor deel vellen. Over eene brochure verleden jaar uitge komen en getiteld: Medische- bezwaren tegen Vaccinatie-D wang door Joh. P. Schou ten, arts te Bolues 1902, bookdmkkerij do Vecht1' Breukelen, directeur P. Mobacli, (böpagina's), zal ik mij daarom ook wei wacliten een oordeel uit te spreken voor zoover de inhoud van medischen. aard is. Wél doe ik dat, waar bezwaren van moreelen en godsdienstige» aard oprijzen. Hoe komt deze arts er toe, die een fel bestrijder der vacciuatio is, om toch iu te enten, gelijk bij getuigt op pag. 69 waar hij het instru ment aangeeft dat hij bij liet vacciueeren gebruikt "f Als gij als arts teijen vaccinatie zijt, vaccineer dan niet -?niemand dwingt u er toe. Waar er voor u geen vaccinatiedwang bestaat, doe dan niet alsof gij een vaccine-vereerder zijl-, laat het vaccineereii dan iian uw collegaas over die het niet met u eens zijn. Zoo'n handelwijze toch kan er wat de moraliteit betreft niet door. JSolnex is een buurt of gehucht dat bei hoort ouder do gemeente Ridderkerk. Kr staat daar alleen een zoogenaamde gereforI meerde of calvinistische of afgescheiden ' kerk. Een bewijs dat het milieu waarin de ; arts Schouten leeft, calvinistisch is. Schotiffti is oen imam, dio door zes rechti /.innige predikanten gedragen wordt, waar van drie Neii. Hervormd on drie gorefor! mewl of calvinistisch zijn, Ken bewijs dat liet geslacht Schouten calnivistisch is. i Wordt uu op gi'ond vun het bijbelwoord: i .,do gezonden hebben den geneesheer niet ' noodig 6) do vaccinatie verworpen, dan is [ het begrijpelijk, dat de Calvinist, ook al ' studeert hij uog zoo ijverjg geneeskunde, liij xijn denkbeeld blijft: dat een gezond j Dicnsch niet mag gevaccineerd worden, dat xijn bewustzijn hem niet mag ontnomen | worden door chloroform, ja dat hij tot be wustzijn van den naderenden dood moet J gebracht worden, zoo xijn bewustzijn in \ dozen niet helder genoeg is. i De medische bezwaren teilen do vacci natie dus daargelaten, waarover uitsluitend ! medici kunnen «lo-ideeloii; xoo kan niet ge loochend worden, dat do calvinistische genoeskmiduron ook als geneeskundigen den invloed van het calvinisme ondergaan eu ! iropraedestinoerd xi|ii om in enkele opzich ten andere zienswij/en te huldigen dan IHIIHIO ni<>t-"alv!ii!slis 'hèambr^enooto». 7) Amsterdam, 17 Xov. 19'.(3. J, A. Hr.i.r-Ku SKsinu'tniKi;. l i Snuvnvinite.il in ui ;_"..? n kiiny'. llvde ter inwijding vun de Vrije Universiteit, door dr. A. Kuyper, issn, p. :}:}. L'i < 'onliduiitio d'.i'ji' dr. A. Knyper, Amstei'uam. lluvcker en Zoon, IsTo. p. '.'>-. :ïj Souvereiniteit in eigen kring', p. i'. -1; Voortvaren. Tweede druk, p. 'Jol. .">.i Vaccine-Voreoi'ing! met een brief van j b r. mr, A. K. de Savornin l.ohnum. Uitge geven door den Anti-Vaceinc-dwaugboiul. 's (iravenlmge, C. BlommeiHlaal. lS<>-_', p. 14. ii' MaUh.'U: 11'. Mare. ^ : 17. I.uc.'ö: :!1. T) Dr. (.\ipadoso, vriend van Da Costa en ciilvinisfisch geneesheer, sjirak van de bufstpokineiiting.'' Rusland en Japan. Sedert weken lioudt do Kuropeescho pers y.ich bezig met de spanning tussehcn Rusland, on Japan, en meer dan eens ! hebben in dien tijd de pessimisten reeds j liewcüfd, dat een oorlog tusselien de beide i mogendheden onvermijdelijk tras. Onvor! moeid zenden de Japansclie diplomaten ; vertoogen, protesten,voorstelleneiieischen i aan de Russische reg-eerinsr; deze laatste haast- r/.ich nooit met het antwoord, geeft dan kleinigheden toe, terwijl /ij hoofdy.aken onbeantwoord laat-, en a;ant iutusschen kalm en onverzettelijk haar gang. De nieuwbakken vriendschap tusschen Engeland en Japan schijnt mede tebreagen, dat de Engelsehe bladen omtrent de bedoelingen van Japan bijzonder uit voerig zijn ingelicht, ,'t Is trouwetis wel het minste wat men voor een bondge noot" kan doen, dat men zjjn grieven wereldkundig maakt; zulk een sympathie heeft daarbij het voordeel van niets te kosten. De Morning Post weet het volgende mede te deelen omtrent de door Japan aan Rusland gestelde eischen: Wat Korea betreft, kan Japan niet gedoogen dat dit schiereiland geheel of ge deeltelijk valt in de handen van eene andere mogendheid, allerminst in die van Rus- _'. land, en wel 1°. om de veiligheid'van Japan n andere redenen van politiekeu aard, en 2°. wegens het overwicht der industrieele en .commercieele belangen van Japan in het schiereiland. Wat Mandachoerije betreft, kan Japan niet toestaan, dat dit gebied-blijkend door Rusland wordt bezet. Zulk eene bezet ting is niet in overeenstemming tébren gen met de gewettigde en bij uitstek' essentieele belangen, die Japan in Korea heeft; daarbij zou dóór zulk een bezetting Japan steeds worden bedreigd met eene invasi.e. Japan heeft in Mandschoerije rechten, die door traktaten zijn: erkend, belangen, voor welke het moet waken. Het beginsel van de open deur" en van de gelijke behandeling van alle natiën dient te worden gehandhaafd, maar dit beginsel zou - gevaar loopen, wanneer jVtandschoerije aan eene Russische bezet ting werd overgelaten. Voorts heeft Japan, meer dan ne enkele andere mogendheid, belang bij de handhaving der onafhankelijkheid van China. Als Japan Rusland zijn gang liet gaan, zou het zijn prestige in China verliezen en te kort schieten in de vervulling zijner plichten ten opzichte van die mogendheid. Dat alles is van een. Japansch stand punt zeer rationeel. Korea is door de Japanners allang beschouwd als eon soort" van vazalstaat, hoewel de Koreanen het met die opvatting volstrekt niet eens zijn. Rusland heeft bij de in 1896 en 1898 gesloten verdragen aan Japan een zekeren invloed op Korea gelaten, doch alleen op het gebied van handel en nij verheid. Het heeft intusschen Korea ge heel geïsoleerd: in het Noordoosten bezit het Wladiwostok, in het Zuidwesten Port Arthur; de grenslijn tusschen China en Korea is thans feitelijk een grenslijn tusschen Rusland en Korea geworden. Het geheele schiereiland vormt eene natuurlijke verbinding slechts door de 850 K.M. breede straat van Shimonoseki afgebroken tusschen Japan en het Aziatische vasteland, in 't bijzonder het onder Russisch gezag of Russischen invloed staande gedeelte daarvan. Is Korea in Russische handen, dan heeft Japan oen zeer gevaarlijken buurman in zijn onmiddellijke nabijheid gekregen; worden de Japanners er heer en meester, dan is de zee weg van Port Arthur naar Wladiwostok, -de beide uiteinden van den dooi' Rusland gebouwden spoorweg, voor Rusland feitelijk versperd. Men beweert intusschen, dat Rusland zich, in het antwoord op de Japansehe nota, van welke wij boven den hoofdinhoud mededeelden, niet geheel intransigent heeft Kotooud: dat in dit antwoord al wat Mandschoi'rije betreft met stil zwijgen wordt voorbijgegaan, maar dat de regeering van den czar geen bezwaar maakt, om het /uiden van Korea onder Japanschen invloed te laten blijven,'mits zij dan zelve in het Boorden de vrije hand behoudt. Zulke concessiën zijn gemakkelijk te doen, omddt zij door Japan toch niet zullen worden aanvaard. Te St. Peters burg is nifjn ii-ituurlijk overtuigd, dat Japan de geleidelijke expansie van het czareurijk niet zal kunnen tegenhouden. Waarschijnlijk ziet men dit in Japan ook wel in. en dit 'evool van onmacht maakt de stemming niet beter. Rusland zal zeker niet zoeken naar een casit* helll; het kau wachten. De groote vraag is nu muur, of Japan, dat aan zijn voorbceldeloos snelle ontwikke ling een zeer sterk gevoel van eigen waarde heeft ontleend, zieh znl schikken in het waarschijnlijk onvermijdelijke. Scciala J iiuMiiiiniiiiiMiuniiiiiilllu De pacten EU liet sdmidsgereclit. Bij Koninklijke Boodschap van 21 No vember j.l." is bij de Tweede Kamer inge diend een wetsvoorstel tot wijziging va» de gemeentewet. Xoo schijnt de minister er de voorkeur aan te geven partieelo wijzi gingen in de gemeentewet tot stand te brengen in plaats van haar radicaal teherxien. Deze methode heeft naast de schaduw zijde, dat het alijd blijft eeu opgelapto deken en geen nieuwe wordt, de lichtzijde dat wij thans vlugger geholpen worden; want wij weten, dat onze staatsmachino niet van dien aard is, dat spoedig in een gebleken gebrek wordt voorzien on het is beter verwarmd te worden met eeu deken, al is die ook opgelapt, dan met een waarin vele gaten zitten, ])e/e laatste voorgestelde wijziging betreft voornamelijk twee onderwerpen : de regeling van de gemeentelijke bedrijven en het comptabel beheer. Beide onderwerpen heb ben roed.s sedert lang voorziening gevraagd. Sedert de invoering der gemeentewet toch is er in het vraagstuk der gemeentelijke bedrijven een geheele verandering gekomen. Terwijl men in 1851 daaraan nauwelijks dacht, volgt thans het eene bedrijf op het

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl