Ko.1383 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Theo Nenhiiys en zijn Atelier voor Versiëringskunst." Het kleine tentoonstellinkje, voor eenige weken te Amsterdam gehouden, waar eenige werkstukken van den jongeu en sympathieken artiest, wiens naam en in richting ik boven dit artikeltje plaatste, te zien waren, is een gereede aanleiding tot het verleenen van eenige plaatsruimte te dezer plaatse, aan eene appreciatie van zijn werk. Zijn werk, en wat hij er door tracht te bereiken, zal u klaarder zijn, zoo ge de grond-idee kent, waarvan hij Tegen dezen wansmaak en zijn onmiddelijke oorzaak, het gemis van een ar tistieke opleiding bij den Xederlandschen typograaf, eene opleiding waar niet zoozeer de ontwikkeling cener technische handigheid dan wel die van den smaak, tenminste op den voorgrond treedt, te strijden en door dien strijd zich een ar beidsveld te verschaffen, reeds bij het verlaten der Normaalschool hadden Neuhuys' verlangens in die richting gewezen. Thee\varmer, uitgevoerd in bruin, grijs en blauw laken. van den aanvang zijner zelfstandige werk zaamheid af, bij zijn arbeid is uitgegaan; waarbij dan blijken zal dat Neuhuys mogen grooteren hem zijn voorgegaan, en zijn trachten met dier intentiën in verwijderd verband staan ten onzent althans een der eerst arbeidenden was op het, langen tijd braak liggend veld der versiering van de in drukv.orm gegoten gedachte. . Want hier, in het streven naar schoon heid en eenvoud van bouw in den lettervorto zelf in de eerste plaats, naar logisch vivêriJand tusschen dezen en de verdere versiering der te bedrukken ruimte in de tweede, li§t het zwaartepunt e»f de faVzïjïi werk.'De' bbuw'vah een drukwerk! 't Is nog niet /oo erg lang" geleden dat ook de voorname" drukker, wanneer hij voor eene circu laire bijvoorbeeld, eens iets extra moois leveren wilde, zoovele verschillende let tertypen gebruikte als slechts mogelijk was, waar het geval er zich eventjes toe leende bovendien door middel van prutserijtjes met kartonnen opvulseltjes, letters ?wier type daarvoor absoluut ongeëigend was, in sierlijke bochten aaneen vlocht. En met de verdere versiering der te bedrukken ruimte" werd op even hartverheffende wijze rondgesprongen. Buitenlandsche clichés in olie stijlen, doch by voorkeur in den draaierigen stijl, beste en goedkoopste in het gebruik, deden dienst ter verluchting van prijscourant en adreskaart, boekomslag en circulaire, alleen op doodsbriefjes ontbraken ze. Hij wendde zich tot den heer Visser, directeur der Teekenschool voor kunst ambachten in de DaCostastraat en overstuitte op bezwaren van plaatsgebrek. Na nog eenige yergeefsche pogingen werd de idee prijs gegeven en toog Neuhuys aan het ontwerpen. Dit, in plaats van het te verwaarloozen, feitelijk op den voorgrond stellen van het zuiver typografisch deel van het door hem te verrichten werk is het hem kenmerkende, in vergelijking met anderer pra>staties. De arbeid van den drukker en van den verluchter is voor hem een niet te schei den geheel; samenwerking van beiden de hoofdvereischte om tot een goed stuk werk te komen. Met het eenvoudig ontwerpen van ecu randje, het teekenen van. een vignetje houdt de bemoeiing van den laatsten niet op; tekst zoowel als versiering dienen als n geheel door den verluchter gedacht, ontworpen en onder zijne leiding uitgevoerd te worden. Aan dergelijk, uit den aard der zaak kostbaar drukwerk, valt in ons land met zijn steeds eenigszins beperkte oplage, voor boekuitgaven zelden te donken. Dat er met eene consequente toepassing van zooeven genoemde principeu veel te be reiken is bewijzen de talrijke firmakaa'rten, catalogusomslagen, in n woord de proeven van handelsdrukwerk, waarvan door Neuhuys een aanzienlij k conti n gent geleverd werd. De steeds grooter wor dende belangstelling door den handels man aan het druk werk/ijner onderneming betoond, en die ontstaan moest uit de gebiedende noodzakelijkheid van door een aantrekkelijken, smaakvolleu vorm zich in den stroom reclame drukwerk te onderscheiden, heeft de opkomst van een handwerk als dat der sierkunstenaars in de liand gewerkt. En het is Boekband, |uitpevocrdj in| perkament niet goudsrempel. geliefd materiaal, het perkament, kleine luxe-voorwerpen als visitekaartboekjes e. d., waarop dan weer een hem eigenwoog met dezen de mogelijkheid om een cursus voor typografen, die in de zooeven besproken leemte zou voorzien, in het leven te roepen. Doch het plan Schutblad^ ui t het Orelio-album, uitgevoerd in blauw en goud op bruin bufl'elleer. Theo Neuhuvs. juist door de boven beschreven denk beelden aangaande tekst en versiering, datj Neuhuys op dit .terrein veel verdienstelijks geleverd heeft. De hier ge reproduceerde opdracht uit het Orelioalbum illustreert goed do uénliei<l uit versiering en tekst ontstaan. In meerder mate nog dan bij het voor handelsdrukwerk bestemd ontwerp, komt Neuhuys' decoratief' talent tot zijn recht bij ontwerpen waar hij noch door tekst noch door keuze van materiaal gebonden is. Daar ontwikkelt zich geheel zijn door ernstige studie verfijnde smaak, waaraan alle geraffineerdheid vreemd is. Bladen als het'schurblad uit het Orelioalbum maar vooral die, bestemd voor de handteekeningen der Koninginnen in het Messchaertboek, zijn n door de keuze van materiaal n door de bewer king ervan, dingen van zeer eigen cachet. Die twee pagina's uit het Mcsschaertalbum, mot haar mooie kleurcombinatie van blauw en bruin, er gaat een deftig heid, een royauteit van uit, geheel in overeenkomst met haar bestemming. Zonder overladen te zijn, is het geheele blad uitnemend gevuld en geeft door die ingetogenheid zelve met het slechts matig gebruik van goud tot een indruk van rijkdom en weelde. Met anderen, heeft ook Neuhuys bij de bewerking van zijn materiaal, hier perkament, het batik procédétoegepast. Een ander pracht boek, dat, voor de' firma Enschedéter gelegenheid van haar feestviering dit jaar vervaardigd, werd geheel op deze wijze bewerkt. Vooral iu dit laatste boek geeft Neuhuys een overvloed van motieven, een groote rijkdom van orna ment. Sinds korten tijd maakt hij van zijn aardig ornamentje {gebatikt is. Ze zijn aardig om te hebben,} als een proefje van zijn werk, als herinnering aan of belofte voor zijn groote uitvoeringen van albumbladen of oorkonden. Een hier af gebeelde theewarmer geeft bovendien een staaltje van batikwerk op laken. Zoo blijkt de heer Neuhuys, die ook meubels ontwierp en uitvoerde, van veel markten thuis en heeft het allen schijn dat het onder zijne leiding staand ,Atelier voor Versieringskunst" eétó plaat» in de kunstnijverhèidswpreld zal kunnen innemen. Over den aard dezer inrichting ten slotte nog een enkel woord. Het atelier belast zich met het ont werpen en uitvoeren van teekeningen op decoratief en illustratief gebied, zoo wel voor vermenigvuldiging als voor enkele luxe-exemplaren: prachtbanden, oorkonden, diploma's, monogrammen, kunstnijverheidsproducten enz. Alle op drachten aan deze inrichting gegeven, worden door Neuhuys persoonlijk uit gevoerd, zoodat alles wat het atelier verlaat, zijn naam draagt. Ontwerpen van anderen dan van den leider worden niet onder den naam der inrichting uit gevoerd. Op het oogenblik werken op de in richting, behalve Neuhuys zelf, nog slechts weinigen. Blijft het werk op dezelfde aanzienlijke artistieke hoogte, waarop het tot nu stond, zich handhaven, en daarvoor bestaat niet de minste reden tot vreezen, dan zullen dikwijls nog ver scheiden prestaties getuigen kunnen van Neuhuys' waarde als decoratief kunste naar. J. H. I>E Bois. Reproductie naar de oorspronkelijke teekening in kleuren uitgevoerd op carton.