De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1904 3 januari pagina 6

3 januari 1904 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Nö.1384 straten neer, waar slechts de talrijke honden reeds leefden en hun straatréinlgend werk verrichtten. Wij reden naar de beneden stad, naar den oever van den Bosporus, waar zich het uitgestrekte paleis Dolman Bachtsj ih de blauwe golven spiegelt. Het is een reusachtig gebouw, of liever: een samenstel van verscheiden gebouwen, allen wit ge pleisterd, nu blinkend in het vroege zonne licht. Het kunstig gesmeede ijzeren hek, dat de tuinen omgeeft waarin het paleis zich nestelt, wit geschilderd met vergulde punten versierd, hecht zich bij den hoofd ingang .aan de groote poort vast, die van verre gezien, wit marmer schijnt te wezen, doch van nabij bekeken gips of kalk blijkt te zqn. En zoo is het eveneens met het paleis zelf. Men zou zeggen: een reusachtig suikerbakkers-werk maar toch zóó, dat 't onder den zuidelijken hemel aan de blauwe golven van den Bosporus een aangenamen indruk te weeg brengt. Aan den ingang van een bijgebouw, niet samenhangend met het groote paleis, ontving een afdeeling ceremoniemeesters, stijf-staande van goud-borduursel, met de onmisbare fez getooid, de genoodigden. Het was nauwelijks zeven ure en toch heerschte hier reeds een drukte die de feestelijkheid van den dag aangaf. De troepen die zich op het plein verzamelden, de in 't zonlicht schitterende uniformen en bajonnetten, de wapperende paardestaarten der Turksche bellen-instru menten, de zonder ophouden aanrijdende equipages, de zenuwachtige beweging der hofbeambten bij de moskee, waarheen Z. M. zich zoo straks zou begeven om zijn morgengebed te verrichten dat alles maakt een overweldigenden indruk. En' toen we, nmaal binnengeleid in de wachtkamer, van waar we moesten gebracht worden naar de groote receptie-zaal in het hoofdgebouw, daar een poos vertoefden, viel ons de tijd geen oogenblik lang. Met alleen dat in de zaal de eigenaardige drukte van diplomaten en militaire attachés van allerlei natiën, dames uit de kringen der diplomatie, onzen oogen heel wat vreemds te kijken gaven, maar ook uit de ramen der wachtzaal vonden onze blikken een schouwspel, waaraan ^e zich niet konden verzadigen. De blauwe Bosporus deed zijn golven kab belen juist onder de balkons waartoe de openslaande ramen toegang gaven, en het watervlak strekte zich uit naar de overzijde, waar zich de groene heuvelen van Scutari op Aziatischen bodem verheffen. De donkere cypressen der kerkhoven ddar, piekten scherp op in de heldere lucht, en verder-op verscholen zich de witte landhuizen koket in 't groen der kastanje- en acacia-bosschen. Heerlijke aanblik van een zuidelijk landschap, dat een oogenblik 't mondaine gewoel van militairen en diplomaten deed vergeten. Plotseling komt er spanning in de menschenmassa. Men ziet 't allen aan, dat een gewichtig oogenblik gaat aanbreken, het oogenblik waarnaar ze verlangd hebben, waarom ze gekomen zijn. De Sultan nadert de Moskee, die, óók blinkend wit, slank en rank door de vier minarets aan zijn hoeken, het plein aan de overzijde afsluit. Den genoodigden wordt nu verzocht de wachtzaal téverlaten en de ceremonie-mees ters te volgen. Zoo wordt ons de gelegen heid geschonken een blik te slaan op de verschijning van den Sultan te midden van zij n troepen. Een afgebeten, kort uitgesproken, lettergreep aan lettergreep op elkander pas sende kreet: Heil, lang leve onze Padischa", schettert door de lucht, 't Is alsof al die manschappen gezamenlijk n keelgat, een stel stembanden bezitten, waardoor de geluk wensen wordt uitgestooten. De muziekcorpsen spelen denopgewektenHamidjé-marsch. Het kleine, in-een gedoken mannetje, in zijn grauwe jas, met zijn sterk Semitische trekken, stijgt van zijn mooi wit paard en verdwijnt in de moskee, om daar gedurende enkele oogenblikken zijn gebeden te verrichten. Ons geleiden de goudgegaloneerde ceremonie meesters door den tuin naar het paleis. Daar ligt aan den voet'van de trap, die de Sultan straks zal bestijgen, liet schaap waarover hij het slachtmes zal zwaaien. Wij volgen onze hooge gidsen; wandelen door de tuinen komen in het gebouw, bestemd voor de weidsche plechtigheden zooals deze receptie, meer dan voor bewoning. Het is een lange wandeling, langs trappen en portalen, door zalen en over terrassen, door hallen en gan gen, eindeloos, eindeloos. Ten lange leste is toch 't doel van onze reis bereikt. We be vinden ons in een loge, die zich ter halver hoogte in een reuzenzaal bevindt. Boven ons verheft zich. de zaal nog wel in twee ver diepingen. Het is een koepelvormige, vier kante ruimte, door een Fransch architekt gebouwd, die marmer in stuc moest naboot sen: de Turksche finantiën gedoogden de uitgaven voor kostbaarder materiaal niet. 't Is dus alles pleister- en plak-werk. Ter zijde van de bogen, die toegang verschaften tot de aangrenzende zalen en portieken, zijn de ruime muurvlakken beschilderd, en wel met kinderachtige perspectieven, die diepe prieelen of berceaux moeten voorstellen, en in de verte recht voor den toeschouwer uit, tunnelsgewijze toeloopen. Dat geeft aan de zaal iets gezocht kinderachtigs. Werpt men echter de blikken in 't rond en in de hoogte, gaat men op 't oog de afmetingen der zaal na, dan kan men zich voorstellen dat men zich ook hier beroemt, evenals in zoovele vorstelijke paleizen, de grootste feestzaal van Europa te bezitten. Intusschen vult zich de ruimte met een wriemelende gouddragende menigte. De roode fez' met zwart zijden kwast bewegen rich als donkerroode dwaallichten over de menschenmassa en in groepen verdeeld staande hoogwaardigheidsbekleeders op den glad-gecireerden vloer. Zoo nu en dan doet er n een val, die de omstanders niet aan het lachen brengt (een Turk lacht nooit, zegt men), maar hen, gewaarschuwd, met grootere om zichtigheid en stramheid de voeten doet neer zetten. Daar Jlaat zich n der kamerheeren op den drempel van den middelsten doorgang zien. Met den ceremonie-meester-staf in de hand uitgestrekt, geeft hij de voorloopige aankondiging dat Z. M. de Sultan weldra zal verschijnen. Onmiddellijk staken allen hun drokke gesprekken, en scharen zich langs de loopers, die als lijnen, getrokken in een wis kundige figuur, over den vloer zijn gelegd, evenwijdig aan de wanden der zaal. De diagonaal-loopers worden vrijgelaten. Vlak tegen over onze loge bevindt zich de troon, een ontgoochelend klein burgerlijk kanapeetje, op een verhevenheid van een paar treden hoog. Eenvoudiger kan een particulier per soon niet ontvangen. In de zaal geen meu bel, geen tafel, geen beeld, geen vaas. Slechts de ontzaglijke menigte van goud-geborduurde jassen, roode fez', kleurige burnous der sjeiks en priesters, groene tulbanden, brengen hun levendigheid van kleurschakeering aan. Slot volgt. N. J. SINGBI/S. THEE -11IW A \ DS\I \ SUNLIGHT-llSUNLIGHT-llSUNLIGHT-HSUNLIGHT NOOIT, DE BESTE ZEEP VERMINDERT! HET VERSTELLEN VAN HET WASCHGOED HDER WASCHZEEPEN HALS GOUD IIVER Geschilderde Slaapkamer Meubelen, al* ;!JxneiikaBten, waschtafels, bedlrastjeg, tafels, stoelen enz. en*. A& 4e specialiteit van Zoldeweij & Corbière, 3O Leidscbestraat, A, M S T E R D A M. GUQ-HÖLLAriQSGHE RANDE.WÜN GE FRRNSCHE KROON ?ftirttw*" ?'-~ y VEEM'S CACAO de meest-délicieuse drank. Meubelfabrikanten en Behangen*. SINGEL bij «Ie l'alfisstraat 259, Am>lerd<uii. voorheen I> tURiH Telephoon No. 4646. SO. Nieuw Goedkoop Fijn. Gebruik 's winters avonds 81 e iii p ) i r o o p. Anjjssiroop, 8af f r a au sir oon. Vanlllesiroop, C i t r » e ii K i r o pp. , Op l liter' kokende melk l eetlepel Siroop, Op l chocoladekop kokefadè" melk 2 theelenels Siroop. Op l theekopje kokende melk l theelepel Sifbop'. Per flacon ? 0.45. Per flacon voor ruim 2i/2 liter melk /0.12V W. A. SPOO£t .Ir., Fabrikant, Cnlemborg. SPOOR's NIIUIN'OYt KI l! SAUI, Fournüseur de la Cour. K A I, V K R S T K A A T 166, AMSTERDAM. GEANDE SPECIALITE POUR ??***', Trousseanx & Layettes. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. VERVANGT NATUUR BOTER HET BESTE TAFELWATER. Oeneraal- Agentuur: P 11. E G E KT, Amsterdam. KRAEPELIEN& v ' 9 MOLM 's ?KINAWIJN» CHEMISCH ZUIVERE MELKSUIKER flrnbem ARNHEM", Maatschappelijk kapitaal: EEN MIL.LIOEN GULDEN (volteekend). Directie: TH. LIEFKINCK, P. A. BOON E. Inspecteurs: H. X. STAKMAN, te's-Gravenhage; G. O. A. VUNDERINK, te Groningen; P. A. BOONE Jr., te Arnhem; J. P. PUNT, te Breda; EUG. MEULENBERGH, te Sittard. OTO Artikelen, Ralverstraat 43, Meest rertronwbare adres. Spoor's Mosterd De Fijnste - de Goedkoopste in gebruik. V>> ^=^H?^^ UlGBRETTEfl fl «Sr; IXAn Demademine. Il Cl H (VlLl v.o vooH «ener lljil II Irl haiveciGBRETTE r» cteeKreedsverl ichtlno HOEST.VEHKOU&HEIP.KEEUCYIM. be PRiFEPR RflT E M VAN 2vaalle voorzien van tTIQUETTEN waarop daN e.n HANDTE&KENINQ P. C. FAKKELS ilOkh m over de Vil. Bank. Amsterdam, ^ ah rit I;: Holiin S9-S9. Complete INRICHTINGEN in alle stijlen. Telefoon 4541. teerste ZONDER GENEESKUNDIG ONDERZOEK. VOLTEEKEND Maatschappelijk Kapitaal / 600,000.?. Telephoon 3345. AMSTERDAM. Heerengracht 25*. Commissarissen: Mr. A. LIND, Mr. A. FENTENER VAN VL». 6INGEN, H. A. L. BEUNS, Prof. Dr. K. F. WENCKEBACH, i N. VAN DE POLL, W. B. ESSEB. J. GAASTRA Bzn. Directeuren : C. H. J. 8CHINDLER, Dr. J. A. CARP. , Wisk. Aër.j Dr. Q. CQELINGH. ACO.I B. MORET. Agenten gevraag*» CACAO m CHOCOLADE is PRIMA Amersfoort. Vraagt Lievegoe(Ts| Mosterd. P. SLUIS' Ochtendvoer wordt thans het meest gebruikt. Volgens den hedendaagschen stand der wetenschap proefondervindelijk bet beste en goedkoopste kippenvoeder der wereld. Meer eieren dan met eenige andere voedering. Geheel» voederkosten per kip hoogstens l cent per dog. Postwissel a ? 1. Kilofraoeo tlmis met brochure 40 pagina's en desverlangd opgave van naastb\jz\jnd depot V. SLUIS. N. Z. Voorburgwal 2S8, Amsterdam. (levextrad *e.drrt 1823. Bekroond met 142 medaille*. Gevestigd te utrecht. Kantoor : Biltstraat no. 134. Weteringschans ace, Amsterdam. Familiepension Ie rang. Fraaiste gedeelte der stad. Onmiddelijk bij Rijks-Museum, Opera en Vondelpark. Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salons. HENEY J. BRUGK. Verzekering-Maatschappij HOLDA". Kantoor : KEIZERSGRACHT No. 290, Amsterdam. Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 38. Sluit alle soorten Verzekeringen op bet Leven en van L,flfrenten., met of zonder ophouden van premie betaling ingeval van Invaliditeit. Werkkracht* a eraeEterln^» al of niet in verband m*t Levensverzekeringen of Uitrent en. Vraagt de nieuwe Proipectueten. Permanente Hing Tentoonst van Ameublementen nieuwe magazijnen .Prijscourant aanvraag"

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl