Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Bnreau. voor Handelsiiiliehtiiigeïi te A_msterdam.
(Greaticht op Initiatief dep 3MW. -van Nijverheid).
H. M. DE KomNGiN-MoEDEK, Donatrice.
Ik waecW
"Wachtpost en Lichttorea tegelijk!
Er i» zeldea eene instelling met meer
bezieling en geestdrift in 't leven geroe
pen dan deze. Laat mij trachten iets
Taa deze geestdrift op anderen over te
"brengen, ten nutte dezer instelling en
ien bate van heel Nederland,
Een tiental jaren geleden verscheen,
uitgegeven door den nog jeugdigen O.
Eamerlingh Onnes, een klein blad, In
ternationale Gegevens, gewijd aan export
?en handel, in 't bijzonder met het oog
op de uitbreiding der
scheepvaartbelangen. Uitgaande van 's lands glans
rijke geschiedenis trachtte de geest
driftige redacteur jong en oud warm
te maken voor zijn idealen. De Inter
nationale Gegevens moesten het weldra
opgeven; ze leefden te veel met de ge
dachten van den redacteur in Oost-Azië,
waarvoor toen ter tijde in Holland al
zeer weinig belangstelling te vinden was.
{Jelukkiger was dezelfde redacteur inmid
dels met een doorhem geredigeerd maand
blad Hoyman & Schuurman's Vracht- en
Scheepvaartberichten. Door eene bij den
handel goed geïntroduceerde administratie
gesteund, maakte dit blad snelle vorde
ringen. Extra uitgaven voor de Overzee
editie kregen een omslag in nationale
kleuren, om overal aan te toonen: Ik
ben Hollander, mijn kleuren getuigen
voor mij".
Hoe menige teleurstelling bracht echter
nog de ondervinding. Ik ben meer dan
eenmaal getuige geweest van opduikende
neerslachtigheid over zooveel gebrek aan
medewerking; getuige ook van zooveel
ergernis over slaperigheid, kleingeestig
heid, gebrek aan ondernemingsgeest bij
degenen op wier steun de redacteur het
eerst meende te mogen rekenen. Maar 't
vaste geloof in de kracht der natie, in 't
herleven van den ouden glans vanhet volks
bestaan, het deed de wilskracht tot
voortwerken herleven en altijd weer zoeken
naar 't licht op 't donkere pad van het
helaas, ook door den Staat zoo achterlijk
en stiefmoederlijk behandeld handelsleven.
- Het Exporiblad, zooals het weeklad bij
de uitbreiding met de genoemde
extraitgwven herdoopt was, nam in omvang
mij daarom, als niet geïnteresseerde, meer
malen de vraag moeten stellen: hoe komt
dit? Omdat de handel, de industrie,
en al die andere takken van volks
bestaan zoo moeilijk te vinden zijn voor
het helpen verwezenlijken van niet on
middellijk geld afwerpende denkbeelden ?
Ik kan het niet gelooven en meen veeleer,
mede een aantal boeken onzer beste
schrijvers-kooplieden. Met magnetische
kracht trekken die boeken en docu
menten den weetgierigen aan; als ik
u zeg, dat The Empire of business"
door Andrew Carnegie daar ligt, dan
zult ook gij tot de erkentenis komen, dat
de geest, die hier heerscht, naar hooger
buitenland te bevorderen, door het ver
strekken van inlichtingen van practischen
aard aan het 'publiek en geeft als zoo
danig inlichtingen betreffende: officieele
statistische gegevens zoowel van Neder
land, zijne koloniën en bezittingen, als
van . de voornaamste landen der wereld;
invoerrechten, douanenregelingen,
ocomdat men het wezen der zaak niet be
greep.
Wat is immers het doel van 't Bureau
voor Handelsinlichtingen ? Het wil trach
ten kennis te verspreiden over alle
handelsgebieden der wereld; het wil den
ondernemingsgeest aanwakkeren en een
gids zijn wanneer het geldt nieuwe
terreinen van afzet te bewerken.
Den 2en Februari trad de vereeniging,
volgens de Koninklijk goedgekeurde
Statuten, in 't leven, en wel voor H proef
jaren ; den 29en September 1903 werd
Bestuur: Baad van Bijstand en Directeur.
«n beteekenis'toe en bleek een geschikt
middel voor de propaganda der stil ge
koesterde wenschen. Met onvermoeide
vlijt en hard werken werd getracht de
belangen der verschillende partijen tot
elkaar te brengen, inlichtingen te geven
«ver invoer en uitvoer, landen van afzet en
productie, werden de belangen van scheep
vaart, koloniën, industrie, landbouw
en alles wat Nederlands levensbelangen
raakte, besproken. Nauwelijks was een
maal het thema Handelsmusea" aange
stipt en had de Maatschappij van Nijver
heid bij het Exportblad aangeklopt om
haar plan te verwezenlijken, of.de be
langstelling van den heer Kamerlingh
?Onnes wist ook die van anderen voor
dit onderwerp wakker te maken.
De machtige Maatschappij van Nijver
heid te Haarlem, die reeds zooveel deed,
nam de gelukkige gedachte op, ze werd
verder uitgewerkt en zoo werd het pro
gramma opgesteld om een:
Bureau voor Handelsinlichtingen te
stichten, als men daarvoor 4000 gulden
in 't geheel bijeen zou kunnen brengen.
4000 Gulden, welk een onnoozel be
drag wanneer men ziet hoeveel door
somn zen voor genoegen, huis- en kan
toorinrichting, voor kunst, philantropie
enz., besteed wordt!
4000 Gulden, welk een reusachtig be
drag bleek het te zijn voor den handel,
voor de industrie, voor de scheepvaart.
Het leek wel alsof het een fortuin was
het bijdraagje van 25 gulden, en ik heb
het Bureau geopend.
Het bevindt zich in het pand bekend
als het politiebureau aan de Oude Brug
steeg gaiisch in de nabijheid van 't
Centraal Station, onder de schaduw der
nieuwe beurs, leunende tegen eene rij
huizen der Warmoesstraat, die nog de her
inneringaan Amstels glansrijke geschiede
nis wakker roepen. Zoo als het eenvoudige
gebouw daar staat, lijkt het een mijlpaal
tusschen oud en nieuw ; lijkt het wel een
wachtpost en de kleuren van oranje,
Manche, bleu versieren zijn dak, ten teeken
dat het streven de
nationale belangen
geldt.
De architect
Baanders wist het een
voudige gebouw in ge
niale wijze smakelijk
en doelmatig in te
richten, met weinig
hulp7niddelen aan 't
geheel een degelijk
en modern aanzien te
geven. Door een vrien
delijk entree binnen
komend, komt men
links beneden in de
hoofdruimte : de lees
zaal en de loketten
voor den
navraagdienst. Op eene ruime
tafel' ligt_een
_\vorkclijk_ ^imposante keuze
^tijdschriften,
alsBureau voor Handelsinlichtingen, Amsterdam.
doel streeft, dan het alledaagsehe. i
Een staf van vriendelijke beambten is
u bij de geringste vraag behulpzaam en
bereid om alles aan te sleepen wat gij
wenscht te weten; kritische vragen
brengen, na een oogenblik, den directeur
den heer Kamerlingh Onnes naar be
neden, die u dan naar boven leidt. Op
den weg naar zijn privé-kantoor brengt
hij u met rechtmatigen trots eerst naar
de afdeeling van 't Koloniaal Museum;.
een keurig extract; van het hoofdetablis
sement te Haarlem bevindt zich hier
en, heeft men het geluk op
Woensdagmiddag den directeur, den heer M.
Greshoff te ontmoeten, dan ontvangt men
j gelijktijdig een keurig afgewerkte lezing
over de voortbrengselen de!' rijke
Koloj uien. Is het niet benijdenswaardig mede
te kunnen werken tot de verspreiding
van kennis over zooveel kostelijke be
zittingen ? een zoo gewichtig hulpmiddel
te bezitten en te kunnen handhaven
i voor do aanmoediging van den
oiiderne| miiigsgeest der aankomende kooplieden ?
Ik kan het den jongen
voortiitstrevenj don koopman niet genoeg aanbevelen
i deze afdeeling?miniatuur-filiaal van
't Koloniaal Museum te bezoeken, hij
ziot daar dingen, die zeker zijne belang
stelling wekken.
Daarnaast bevinden zich de '2 vertrek
ken van den directeur. In het kleinere.
groote ruime rekken, beladen met allo
l mogelijke adres- en hulpboeken. In het
grootere 2 groote tafels, beladen
metalle mogelijke correspondentie!!, tijd
schriften en wat dies meer zij.
Hier de plaats van waar O. Kamerlingh
Onnes zijne idealen verkondigt, weke
lijks zich wendt tot allen in den lande
on daarbuiten, die hun oogen naar buiten
richten on nog ondernemingsgeest genoeg
bezitten om mede te dingen in den grooten
vreedzamon strijd der volkeren.
Wat beoogt het Bureau voor
Handelsinlichtiimen'r1
Hot Bureau is gesticht met het doel
om de belangen van den Nederlandschen
handel, nijverheid, landbouw, visscherij
en scheepvaart met betrekking tot het
trooien, certificaten van oorsprong,
munt- en bankwezen; transportmid
delen ; dagbladen, periodieken, adres
boeken en gidsen; buitenlandsche ten
toonstellingen ; buitenlandsche aanbe
stedingen, enz.
*
* *
Hot Bureau voor Handelsinlichtingen,
in Maart 1901 bij het publiek ingeleid,
als resultaat van herhaald overleg tus
schen de Maatschappij van Nijverheid
Het vastgestelde
minimum-exploitatiecijfer van 4000 gulden jaarlijksche bij
dragen bijeen te krijgen, kostte zooveel
moeite, dat eerst begin 1903 met de proef
een aanvang kon worden gemaakt. Als
ongevraagde gift moge inzonderheid wor
den vermeld de goedgunstige beschikking
van 13 Februari 1903, waarbij H. M. de
Koningin-Moeder als bewijs van H. M.'s
Levendige belangstelling in de oprich
ting van bovenbedoeld bureau, en in de
hoop, dat de door de Maatschappij van
Nijverheid in deze genomen proef, met
den gewenschten uitslag moge bekroond",
voor elk der drie jaren 1903,1904, en 1905,
honderdvijftig gld. in de kosten toezegde.
*
* *
Landbouw, Handel en Nijverheid zijn
de drie pilaren, die het volksbestaan
dragen; zij maken het mogelijk het
andere te bekostigen. Leger, marine,
beambtenleger, pensioenen,
E-ijksverzekering, kunsten, wetenschappen, allen
moeten ze leven van het werken dezer drie
factoren. De handel is de middenpersoon,
en er wordt toch door menigeen zoo
minachtend op neergezien; wat voor alle
andere vakken niet geschikt blijkt, is voor
den handel nog goed genoeg, meenen zij.
Zoo is het hier, zoo is het haast overal,
hier in meerdere, ginds in mindere mate.
Neen, de besten zijn nauwelijks goed
genoeg voor den koopmanstand! Dit zij
de leus! Evenals voorheen moeten de
groote mannen kooplieden zijn. Wil
de Staat niet helpen door verbetering
van Consulaatwezen, door 't helpen in
richten van inlichtingendienst, verbete
ring van havens, kanalen, spoorwegver
bindingen, handelsonderwijs enz., dan
moet men zich zelf helpen. De gelegen
heid daartoe is thans voor 'n gedeelte
geboden. De inrichting is klein, maar
keurig georganiseerd; ze heeft een direc
teur, die er geheel in opgaat, die met
alle kracht, welke in hem is, de
vaderlandscho belangen bevorderen wil, doch
de belangstelling is alsnog gering, ze
moet toenemen, een elk moet als lid toe
treden ; en kan men er zelf niet heen
gaan dan zende men zijnen zoon, zijnen
Dr. M.
Directeur v h. Koloniaal Museum in de Museumkamer van het Bureau.
Leeszaal.
en het Algemeen Nederlandsen Export- !
blad, werd geboren uit den wensen, om
aan de praktijk hier te lande de gele
genheid te geven, tegen billijke vergoe
ding alle inlichtingen te verkrijgen, die
voor hot uitbreiden van /aken en ter
bevordering zoo mogelijk van nieuwe
handelsbetrekkingen met vreemdelanden,
dienstig kunnen zijn.
Uit hoofde van verkregen ervaring op
het gebied van den zakelijken
inlichtingsdienst hier re lande, werd de redacteur, |
inede-uifgcvcr van het Algemeen
Nederlandsch Exportblad
aangezocht, als direc
teur van liet bureau
op te treden. Toorts
word het Koloniaal
Museum te]1 Haarlem
bereid gevonden in J
het bureau eene af
deeling in te richten, t
on het Algemeen Ne- ]
dcrlandschExportblad
wasbereidom de admi
nistratie op zich te ne
men, nadat 4000 gulden
alsjaarlijkschebijdrage
zouden zijn toegezegd
en deze te voeren voor
eisen finantiëele ver
antwoording, voor zoo- l
ver de uitgaven hot j
bedrag van vierdui- '
zend gulden zouden
overschrijden.
bediende, ik wed hij vindt er iets wat
zijn weetgierigheid op wekt ;>hij vindt iets,
dat_goed_is_yoor de zaak van zijn vader
of patroon, en hij wenscht zijn bezoek te
herhalen, om te trachten uit de massa
kennis en wetenschap, die daar bewaard
wordjt_ en_ bijeenkomt, datgene op te
zoeken, wat hem past. En er is zooveel!
Handel en nijverheid hebben opbeu
ring noodig. Welnu hier is een gele
genheid om alle mogelijke kennis op te
doen; gelegenheid om te vernemen hoe
anderen liet doen, gelegenheid dus, om
zich aan anderen te spiegelen en een
prikkel tot navolging te ontvangen.
Moge het ernstige streven dezer inrich
ting waardeering vinden. Dat velen in
den handel lid worden en het bureau
daardoor de middelen ter' hand gesteld
worde om werkelijk getrouw aan zijn
devies: te waecken" voor de stoffelijke
belangen; want geld, veel geld is noodig
om te bereiken het doel dat het zich
voorstelde.
,.Kennis is Macht".
Werk wint".
OLTMANK HELM.