De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1904 14 februari pagina 3

14 februari 1904 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AM STEK DAMMER WEEKBLAD YÖOR NEDERLAND. vrienden, ktten;^ het maar dade^sjfc beken «BR : list verschenen ? van De Avondgaarde" w geen 'litteraire gebeurtenis", /geen v »ement"; maar wat doet het-eritee? WijjkuiiBaii . toch allemaal geen Kloos, geen 'Gorter, geen Boutens, geen Scharten zijn! Daze v«rzeB van Vïctor de Mwyere'flragen niet <ia afcii e ,gfa>rie eaner miewvre BicMmg en wie he^ Vlaamsch 'heeft leeren kennen uit de vele dichtbundels en prozawerken der Jonge Vlamingen, 'die ons land in -fle laatste jaren met hunne geestesgaven hebben ver rijkt, -zal in -dit .bundeltje slechte vaag .iet brullen boeren TOH den Vlaamsahen Lewiw. De Avondgaarde" is een bundel elegieën: oude, vrome Stemmingen, al de eetiwen dóór -gevoeld door de besten onder de menschen in de schemerende avond-uren, als hunne zielen weenden over het verleden, t>vef het dr0ef-lieve uit vroegere tijden, dat in het Jatrde aldagslwen 200 vaak verlopen gaat; toet zijn HÖmipéte liederen, «envoudig-en soms ffctederlpc, als van zelf 'opgeweld -e-n opge rezen urt «een diep voelend 'hart, dart iu zich omdraagt de nooit te.vergeten liefheid van een reine kinderziel. .?Al doetft de schemering wat nog-bteef «ingen in ons,kls^er^ernöhtvah'twijkend avond goud, ?de goedheid blijft ons bij ? " Bie goedheid vooral, de goedheid uit verren kindertijd, de goedheid van een schoon en rijk verleden, heeft de dichter in deze verzen neergelegd en in rde etillc avondgaarde, als de dag-geruchten verklinken en alle dingen rondom zacht en zachter opschijnen in het schemerende avondlicht, is het juist die goedheid van Eertijds", die zoo weemoedig haar blond kindergezichtje voor onze starende oogen laat p-glanzen en wij luisteren, met iiitwiHiMiiifiiiMmiiMiiMHtiirifMiiiMiiiiiiiiimiimHiriimiiMMiiiiiiiiiiiiMiHiMiM «til verlangen en-wonder-teere bekoring, naar ?het zachte «temraetge, dat zoo heel nabij onze ziel, haar machte liedjes zingt: Ka toen gij Irwaamt en 'k u in de armen drukte, o goedheid! 't was alsof ik wedervond de blijdschap die me .menigmaal verrukte, wanneer 'k als kmd in aomerdagen stond. Het licht glansde op en ging om mij aan 'tzingen, en alles, alles had een reiner/ ziel; " *. * Er zijn mensehen, die niet van kinderen en nog me1 e"r, die iiiet van kinderzielen hou den ; er zijn er ook die bang zijn voor den avond en zoo gauw mogelijk de luiken sluiten en de lamp aansteken, als het duister weifelt over het land. Voor deaen is dit beekje niet geschreven! Maar wie, onder ruwe en banale aldag-jmenschen soms heel innig geroerd kan worden door het lachen v-an «an kind, wte, na arbeid-vollen dag den avonfl ?tegemoet gaat en in duwende aanschouwing geniet het zachte ;heen-ctoistei>eu dersongteei en het ruischeloos voortschrijden van den xouwdragenden nacht, zij, die in het leyea nog iete habben behouden van <het aambiddelijke geloof aan sprookjes en reine zielen zij a-tillen met dit bundeltje gelukkig zjjn, al s hpt verschijnen daarvan geen evenement" en -al brult "Kit deze verzen niet déVlaamsche Leeuw. Want zij, de moede zwervende zielen, zij kennen het geheim van den avond: Wij dwalen " .zegt ergens de Meyere en gelukkig diegene, die er aanstonds op kan ?latetti "volgen : ,,'k Veel den nacht zóó -stille daten op alle duigen, als een goede dood -" . Tv ij ia<e ge n/oi). W. G-EAADT VAX ROGGEN. linrlMiMiiiiiinifiiHllitMiiiiiinMiilllllHililililHiiiMitMliiiiiiiiiiiiiMiiiiniuiiiniiiiiiHiiiiHiiiiMiiiiliiiiiiiiiHiiiniMiiiinitinMituiiiiiiiMlitlinitifUiiiiiniiiiMiiiiiiiiiiiHiiiiiiiMiin Inksotd van Tijdschriften. JBe Nieuwe &!ds, Febr.: "pit de stemming, Sear Frans Jfetscher. -Verzen, door Willem Kteos. Adèle van Beukenrocte, door J. Hora Adema. Geertje, door J.-de'Meester. Litere kroniek .en Varia. Jfesdeitte "Kunstwerken, No. "2: "Bhmentims te Drenthe, van A. Neuhuys. Landschap van G-. Mickel. Studie van A. Mauve. Binnenhuis, van J. S. H. Kever. Bloemen in .vijzel, van B. van Houten. Boomgaard, van Vineent van Gogh. Molen, van E. Kamen. Trois saintes femmes, van G. Minne. De Middenstander, Orgaan fianclalsvereeinging Rotterdam : Officieel gefeéte'; Ons pro gramma. Theorie en praktijk. Winkeladministratie. Eenheid van tijd. Sociaaal^n politiek overzicht: Hat middsastandscongres. Personeele belasting.?Winkelstand en industrie. Korte ber. emnededeeliugen. iiniimimiiimintmiiimiHiiimMfilitimMiiiimimuiuimiiiliMiiiiitiifniurmfiiiiiii BE FIJNSTE BOUILLON bereidt men slechts met kokend waier, zender Tentere toevoeging, met MAGGF8 Consomme Capsules. Fen C'*|»Kole betat '£. Tnbl's. Een tube voor «en gr««ie kop a 1A LAler kost « e's. Haggi's Bouillon Capsules warden uit het allerbeste Vieeschextrakt vervaardigd, waaraan fijne groenten, en li-et noodige keukenzout is toegevoegd. Teverkrijgen bij kruideniers en comesiiblesha-ndelaar.0. buitenste capsule "KT~~ binnenste Tubes lllllllllllHmlIHHIIIIItllllHHIir III IIIIIIIIMIIIIIItlllllllMIIHIIIIIII MlllllllimmilllllHIIIIIIIIMIIM III YOO^ DAMEjSf. «l stnfrjfi leyensfescMedeDis der jrattMe Kwam u ter kennis, dat over heel ons land werd gejubeld en 'herdacht V .?Wie zou, hoe ernstig zelfs de poging, niets hebben gehoord of gelezen van het jubileum der KoninginMoeder? Waarvoor ziet ge ons wel aan'?" hoor ik Brij in geringschattend gefluister toe voegen. Mis, lezer, ft zinspeel niet op een zilverfeest, dat schatten zilvers zich zag toe vloeien en als zilverregeu zal neerdruppoLen in de te 'karig zil verhoudende kas van vele Nederljmdsche longlijders. Waar ik thans aan denk, reikt -het «ilver niet, .zelfe niet het koper; het geldt slechts een. 10-jarigen her-deuking£dag en lieel wat winder pompeus van vorm, maar niettemin als bemachtigd is wstt -wordt beoogd, beweldadigen zal een nog veel, veel breedere schare, ja, heel de gemeen schap, .Kieken en gezonden te gader. Ik zinzinspeel op het 10-jarig 'bestaan der .... V e r e e n i g i n g voor V r o u w e n k i e srecht. Deii 5den Februari 1894 werd een kindeken geboren, wiens moeders (want al waren het niet 'velen, het was toch meer dan n] door die snoode daad zich prijsgaven aan de onbe grensde spot van allen, welke zich in het 'bezrt van vernuft waanden ; op den eersten rang veroverde de pers zich een plaats. Was werkelijk oak niet al -te dwaas de samenvoegipg vau vrouw en recht eu nag wel : kiesrecht, d. w. z. een hl do wet vast gelegd re-cht? Vrouwen hebben met recht niets te maken. Vow 'haar moest du-s blijven gelden onrecht en willekeur, bekrach. tigd door de wet ; trouwene JH strijd niet haar eigen belofte : Allen, die zich op het grondgebied van het Kijk bevinden, hebben gehjke aanspraak op bescherming van persoon en goederen" grondwet »rt. 4, al. 1. Ook werd de natuur er bij gehaald ; zjj toch had de vrouw (omvattende zelfs de vernuftigste en edelste) den stempel opgedrukt van min der waardigheid aan den man, den onbedui dendste niet buitengesloten. Wat echter gezegd werd en gedaan, de initiaitiefneemsters bleven haar gang gaan. Om haar schaarde zich een kring, en geor ganiseerd werd liet werk. Zóó -was het voor tien jaren, hoe is het thans ? De laatste jaarvergadering, te Leiden ge houden, werd voorafgegaan door een gezel lige bijeenkomst van leden cii afgevaardigden, die al« altijd een gunstigeu invloed uitoe fende op de verzustering. Be spreker van dien avond was niet meer of minder dan mr. J. Limburg in eigen per soon, de algemeen bekende on geachte jurist. Laat hij, zijn liand op zijn hart leggende, zicli eens ernstig afvragen, of hij het tien jaar geleden zon hebben willen doen ; zelfs in de toekomst hebben mogelijk geacht? 'Hoofdinhoud van de rede was het antwoord op de vraag : Kan de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht met voldoening terugzien op tleu at'gelegden weg ".'' Het antwoord luidde bevestigend en werd klem bijgebracht door opsomming van enkele wettelijke verbe teringen en pogingen daartoe, maar nog meer door verwijzing naar eu uiteenzetting van het program der Vrijzinnig-Democraten. De eigenlijke jaarvergadering werd geopend met een rede der voorzitster, waarin zij kortelijk den loop der gebeurtenissen nagaande, wees. op de plaats gehad hebbende verande ring in de publieke opinie. Mpotteii voor 10 jaren de mannelijke, nullen en blijven ze spotten, de hoogstaaliden zwegen de zaak was huu te vreemd, maar het steeds op post z\ien staan der strijdenden, bracht ze tot nadenken, en nadenken bleek steeds syno niem met een rechtvaardigheidsverklaring van den eiscb. Zoo gebeurde het, dat de Leidsche hoogleeraar mr. J. Oppenheitn auu den tweeden druk van zijn : Het Nederlaiulsch Gemeenterecht een beschouwing over het kiesrecht der vrouw heeft toegevoegd. In een debat tusschen vrouwen over de urgentie van grondwetsherzrening in verband niet vrouwenkiesrecht, ontkent een der par tijen de urgentie en uit zelfs ernstigen twijfel aan den invloed van bet stembiljet, op grond der verbeteringen in de positie der vrouwen gedimende de laatste 10 jiujen tot stand gekomen. Vreemd, dat het samenvallen van het 10jarig bestaan der Vereeniging met de verbe teringen gedurende de laatete 10 jaren, de twijfelaareter niet ttot geheel tegenoverge stelde overtuiging bracht. Hoevele van die verbeteringen zouden tot stand gekomen zij n, indien de Ver. voor Vrouwenkiesrecht niet had bestaan ? zoo geed als geen. Ik betwijfel zelfs of zonder haar b.v. de Ver, tot verbetering fan de ?maatscliappelijke en rechtspositie der vrouw ware gevormd, een Vereeniging in wier bestuur steeds vier man nen van naam zitting hebben. Zouden werIcelijk de deuren der gymnasia ook in de K.-Catholieke deelen van ons land voor meisjes zijn geopend, iiidieu vrouwenkies recht niet Ministerie en Vertegenwoordiging er op had gewezen, hoe onbillijk het is, sub sidie te geven -aan inrichtingen die .gesloten ,zijn voor meisjes, daar toch die subsidiën \vorden betaald van .belastingen, ook opge bracht door vrouwen. Zou zonder het beleid vol werken dezer Ter. een lid van denl-ïaad vun Jved.-ïndiëeen vergadering door vrouwen :betegü, iiebbt-n bjjgewooml, om in debat te treden ? Zoo is er veel meer. De invloed van het kiesbiljet is verbazing wekkend groot' Herijuieren wij ons iiiet meer, hoe, toen de jongste kiesrechtuitbreiding voor mannen onafwijsbaar bleek, -er al van te voren tot "st'and kwamen dcie -wetten, «Ite geh-eol in het voordeel der -arbeidere ? De aanstaande kiezers wensehte -men te win nen, in ieder geval niet Ie ontstemmen. Door het Hoofdbestuur, werden de l'J al'deelingen verzocht de geboorte der Vereeniging op den dag /.elf te herdenken. Die weusch wordt natuurhjk door de afdeelingen inge willigd niet welk program? Op dit oogeiiblik kt-n ik het nog alleen van de afdeeïiug Den Haai?. De heer M a r c e 11 u s E m a n t s, hoewel deze nog nooit iets met de Vereeiiiging heeft uitstaan gehad, en in 181)8 weigerde zich te doen hooren op de kli-urloozc Kat. Tentoon stelling' van Vrouwenarbeid, word als spreker aangezocht en bereid bevonden, tot hem ?was verklaard, dut men zijn Ontwaakt WöMchte te hooren, eeii stuk eerst in De Gids verschenen, daarna afzonderlijk uitge geven, op grond, dat die fantasie verscheiden vrouwen overtuigd had, 'hoe jammerlijk door onze wet de moeder er aan toe is, wanneer haar man al zijn rechten als echtgenoot laat gelden. Keurig was de zaal versierd door do belanglooze medewerking der iiriiui Allan it ('o. en verder in stemming gebracht met palmen en ander groen door den even bereidvaardigeii bloemist Van eter-Laan. Tijdig waren de leden der feestcommissie aanwezig' onu te zien of er soms nog iets aan de voorbereiding ontbrak. Ken harer reikte aan alle bhmeiitredeiuk'U gratis propagaiidajie sch rif t en uit. Kven na 8 uur opende de voorzitter de vergadering, het woord gevende aaii ileu heer Emaiits, die begon met zijn talrijk gehoor te verklaren, dat hij eigenlijk zelf niet wist, hoe hij er toe gekomen was deze spreekbeurt op zich te iieiuen. Met ziju O n t w a a k t" boeide hij allen eu maakte nog een dieperen indruk door ziju meesterlijke voordracht. in de pauze werd thee met koekjes aan geboden ; eenvoudiger kou liet niet, voorzeker, maar ook niet op smaakvoller wijze. Alweer een daadwerkelijke weerlegging van hel zoo vaak geuite vermoeden, dat vrouwen wier hart niet opgaat in kopjes wasscheii eu over huishouding praten, oog oh gevoel zouden verloren hebbeu voor Dierlijkheid en goede vormen. Ka de pau/e nam de voorzitter oven liet woord en las allereereerst eeu telegram voor oui na de goedkeuring der vergadering, te worden verzonden iuui mevrouw Versluvs Poelman, do vrouw, welke gedurende il jaren zoo oneindig vee! voor de voroeniging deed. Daarna werden de oprichtsters der ilaagscho afdeeïiug herdacht eu ton slotte de vraag gesteld of het wel eigenlijk aanging zich verre van do Vereenigiug te honden omdat men zelf tot de bevoorrechten bchoorendc, te indolent was om zich te verplaatsen iu den toe-tand der zusterou, zoo velen iu tal, oumed'HiLïeloos gedrukt d'.'or ecu onbillijke wet. Toen kreeg andermaal do heer Kniants hot woord eu fragmenten uit zijn tooueelspol: D o Crisis aaneenrijgende, zóó dat een duidelijk beeld vau het geheel ontstond, toonde hij aan, dat de wettelijke" almacht van den echtgenoot toch eigenlijk op niets uitdraait, wanneer zijn e^a weigort voor die almacht te bukken. Alzoo oen geestige va riant op liet hoofd, dat tut oubeux.-egïij'kheid i« veroordeeld, wanneer hot nekje niet draaien wil. Voor de afdeeling ware niet mogelijk ge weest eeu mooier propaganda-avond, waarvan de onkosten geheel werden gedekt door vrij willige bijdragen .en haar aanstonds 21 nieuwe leden aanbracht. Viel van voor 10 jaron onmogelijk iets liefs van de pers te melden, thans was zij ruim vertegenwoordigd en blijkbaar welwil lend gestemd, altliaiis een deel. Als, bewust of onbewust, symbool, dat wij vrouwen niet werken voor ons zelf, maar voor het komend geslacht, wiens leven bij de bereiking van ons doel iu mooiheid zal winnen, word besloten, namens het Bestuur, de bloemen te brengen naar het Kinder ziekenhuis bnu([iictten met hartelijkeu dank dooi- de Directie aangenomen. Kl.ISE A. HAKilITOy. Den Haag, (J Febr. '04. m Jirile fon U?etzaw. Kaar aanleiding van den l oosten geboorte dag vau l'lriko voii Levetzow op den -iden Februari, wordt door prof. August Bauer een zeer interessante eu kostbare bijdrage tot de Goethc-lrteratuur geleverd door het publiceeren van een tot uu toe onbekend ge bleven authentiek document, waarin 'lrike haar : Herinneringen aan (ioethc" samen gevat heeft en dat uit haar nalatenschap iu het bezit vau het Stadsmuseum vau Aussig geraakt was. Volgens l'lrike's eigen woorden, heeft zij indertijd die indrukken en herinneringen neergeschreven ?' cm al de verkeenle, s< nis fabelachtig klinkende goruolrten en praatjes" ouitüciit Uoethe's laatste liefde, zelve te weerspreken. M-eu kan er sieker vfln zijn, hierdoor de waarheid omtrent de verhouding te vernemen, waarin 'lrike tot (iuethe ge staan heeft. Over haar eerste (.iitmoeting met Goothe schrijft Ulrike vcu Levotzow het volgende: Ik leerde Uoelhe iu 't jaar 18:2! te Marienbad kennen. Mijne moeder had me juist van de kostschool te Straatsburg afgehaald om eeu paar maanden bij 'mijn grooU miers te IMarienbad door te brengen. Die, plaats was (oen eerst in haar opkomst en nog lang niet zoo druk bezocht; het huis, waarin -\\ ij logeerden, de Stadt Weimar", ecu der groolsten eu mooisteu. Ook Ooetho logeerde er, en ik heriuuer me die eerste kennismaking nog heel duidelijk, (irootmama liet me bij zich roepen eu van de meid hoorde ik, dat er een oude heer beneden iu don salon was, die mij wensuhte te zien; 't ontstemde me, dat ik een nieuw handwerkje, waar aan ik juist begonnen was, moest laten liggen.. Toen ik de kamer binnentrad, waarin zich ook mijne iooder bevond, zei de,..: ..Dat is mijn oudste dochter TJhika". Goethe gaf me de hand, zag me vriendelijk aan en vroeg me, hoe'ik 't te Marienbad vond. Daar ik de laatste jaren te Straatsburg'op een Frauschc kost school doorgebracht had, en ook pas 17 jaar geworden was, koude ik niets van Goethe. en wist in 't geheel niet, wat 'n beioemde mau on groote dichter hij was; vau d;i;ir dat ik tegenover den vriendelijkon ouden heer geheel onbevangen eu niets verlegen was wat anders met nieuwe kennisma kingen bij mij nog al eens 't geval was. Deu volgeuden morgen stelde Gooi hème voor eeu wandeling met hem te maken, wat ik deed en waarop ik hem veel over Straats burg en het pensionaat moest vertellen ; ik klaagde er ook over, dat ik me eenzaam voelde eu mijne zusjes zoo miste, van wie ik voor 't eerst zoo lang gescheiden was. Waarschijnlijk hebben mijne naïoviteit en kinderlijke onbevangenheid hem geïnteres seerd, want van dien tijd af, hield hij zich vél met mij bezig; bijna eiken morgen nam hij mij mee op zij'lc wandelingen, en was dit soms niet 't geval, dan bracht hij bloemen j voor mij moe, daar hij gemerkt had, dat ik } daar mér van hield dan van de steensoorten die hij vaak met zooveel opmerkzaamheid bekeek. Overigens liet ik mij graag door hem onderrichten, eu zaten wij 's avonds dikwijls urenlang op de bank vóór de deur, waar hij over allerlei interessante onderwerpen wist te vertellen". Zooals bekend is, kwam Tlrike van Levet- . zo w elk jaar met haai- familie naar Marien- j bad en werd de omgang met den dichter | steeds inniger. De toen iu de zeventig jaren ] oude Goetlie, noemde do zeventienjarige zijn dochtertje" en zij van haar kant voelde voor hom de innigste vereering, hoogachting eu eerbied, doch zooals uit haar schrijven duidelijk blijkt geen spoor van hartstoch telijke liefde. Ze herinnert zich niet geheel juist meer of het iu ISL'-of't daarop volgend jaar was, dat de Groothertog van \Veimarte Marieubad kwam. maai- 't k een feit. dut dezo 't was, die voor Goothe- bij haar aanzoek oui haar hand deed. Ik zei de reeds," vertelt l'lriko vorder, dat do Groothertog zeer bevriend was met mijne grootoiifierf on mijne moeder; ook ons had hij als kinderen vaak gezien. Hij was zeer vriendelijk voor ons. Op zekeren dag dat hij met mijne ouders en mij over Goethe sprak, stelde hij oen huwelijk tusschen mij en (roetho voor; eerst beschouwden wij 't als een scherts eu zeiden dat Goethe daar zeker iu 't geheel niet over dacht, wat hij beslist tegensprak en moer dan eens her haalde; hij beijverde zicli zelfs, mij het aan zoek van de aantrekkelijkste zijde voor te stellen, hoe ik de eerste, dame te Weimar en aan 't Hof zou zyn, welke onderscheiding ik daar genieten zou; hij do Groothertog wa.s bereid, mijne ouders 'u geheel ingericht huis te Weimar aan te bieden, opdat ik niet van hen verwijderd zou behoeven te zijn, en ook voor mijn toekomst wilde hij zorg dragon; hij dood ook ziju bost mijne moeder daarvoor ie, winnen on zooals ik later hoorde beloofde hij haar, om, indien ik Goethe overleefde wat, met 't oog op ziju leeftijd, waarschijnlijk was mij een jaarwedde van looo thalors te zullen schenken. Mijne moeder had zich va<t voorgenomen. ? geen harer dochters ooit tot oen huwelijk over te halen, maar haar daarin de vrije keuze te laten. Wel ]>esprak zij het aanzoek met mij, waarop ik haar vroeg, of het haar wensch was, dat ik niet Goethe zou trouwen ? Zij antwoordde: Xeen, kindlief, jo bont nog te jong, dan dat ik je nu reeds graag getrouwd zou zion ; maar het "aanzoek is zóó vereerend, dat ik het .niet afwjjzeii mocht,, zonder er mot je over gesproken te hebben. Ik laat je hierin volkomen vrij om je te bedenken en zelve te beslissen, of je genoeg van Goethe houdt, om zijn vrouw te worden". Daarop antwoordde ik : Ik hoef -me niet lang te bedenken, ik houd heel veel van Goethe, zooals ik van 'u vader zou houden, en, stond hij hél alleen, zoodat ik de overtuiging had dat -hij me noodig had en ik hem nuttig kon zijn, dan zon ik hem nemen. Maar daar ziju getrouwde zoon bij hem in huis woont, heeft hij «ju eigen familiekring, dien ik zou ver dringen ; dus, noodig heeft hij me niet en de scheiding vau ouders, zusters en Groot ouders zou me toch wol zeer zwaar vallen ; ik heb nog guen lust nu reeds te trouwen". Daarbij bleef het. Goethe zelf sprak er nooit over, noch niet mijne .moeder, noch met mij zelve; vaak iioomde hij mij: ziju lieveling", maar meestal: ziju lief dochtertje". Dit zijn, in 't kort overgenomen, do aan trekkelijkste gedeelten vau 'het voor 't eerst gepubliceerde geschrift, dat menige onjuiste voorstelling over Goethe's laatste liefde te niet zal doen. CORRESPONDENTIE. Wegens plaatsgebrek zijn wij genoodzaakt een ingozor.den stuk over do Bezoldiging van woning-opzichterossen'', tot oen volgend numUK r ie laten liirgeu. lie<.l. Mei'i-fjiitr 'Ie, Xarurro (Mury Anderscm). liru'i<l*nieifj<'* ran prinses Al-ice van Al>bi'.iii]. iStiidi'C.rt-iidt: r rouwen in Ame rika. iMei'r. Curie (M<ir',e t<klf>doK*ka). De bevallige, geestige, in Engeland hoog gewaardeerde tooneols-peelster, Mary Anderson trad ecu paar jaren geleden iu 't huwe lijk met den hoor de Kavarro. Mevrouw do Kavarro onttrok zich niet alleen aan 't tooneel, maar tevens aan de beslommeringen en vermoeienissen van 't stadsleven. Hot gelukkig echtpaar woont buiten. Mary Andersou geniet vol-op haar huiselijk geluk en de schoonheden der natuur. Zij is eeu voor beeldige huisvrouw, die zich geheel wijdt aan haar ochtvrieud eu aan haar zoontje. Mevrouw de Navarro houdt zielsveel van kindoren. Het bezit van haar jongen doet haar andere kinderen niet vergeten. Kou paar wokeu ge leden rewde zij naar Londen om eeu voor stelling te geven voor eeu paar duizend kindereu uit de armste wijken van Londen bijeengebracht. Kooit reciteerde eu zong Mary zóó schoon als voor de juichende schare vau onbekende vriendjes eu vriendinnetjes. Mary Anclerson werd iu Calii'oi-niëgeboren eu stamt uit de verbintenis van een Engelscheu vader en een Duitsche moeder. Wan neer zij uit huur schooljaren vertelt, maakt zij er volstrekt geen geheim vau, dat zij eeu lastig, lui kind was. Allesbehalve een heilig boontje". Haar schoolkameraadjes hingen als klissen aan Mary", die op huu vereerend' verlangen altijd bereid was te vertellen, te zingen on versjes op-te-zeggon. Eindelijk is mun er achter gekomen, wie do bruidsmeisjes zullen zijn van Alice van Albaiiy, oudste dochter der Hurtogin weduwe vau Albanv, zooals 111011 weet een eigen zuster van onze koningin-moeder. De vijf uitverkorenen zijn: prinses Margaretha on Victoria vau Connaught, prinses Mary vau j Wales, prinses Mary viiu Teek en prinses j lleloiui vau Waldeck Pyrmout, gertnainuichtje der bruid. Do koning vau Engeland, oom Eduard, zal het bruidje naar het liuwelijks-altaai' geleiden, om haar zooals de En- j gelscheu dat noemen weg te geven" aan den bruigom. Koningin Einma zal bij het huwelijk van haar nichtje tegenwoordig zijn, De Eugelscheu gaven de hoop niet op, ook nog verrast te zullen worden door de over komst vau onze koningin en den prins der Nederlanden. Het huwelijk zal precies om twaalf uur voltrokken worden, op uitdruk kelijk verlangen van Engeland's koning en koningin, die veel houden van eeu ouder wet sch, huiselijk, rustig déjeunor. -x- -xIn Amerika, het paradijs voor vrouwen" hoeft de. vrouw zich sedert geruiinen tijd gelijke rechten, gelijke voordeelou als cle man weten te veroveren. Zonder slag of stoot geschiedde dit evenmin in the glorious land of freedom" als elders. Gedurende lange tijden was het in Amerika de vrouw, op wier bezit men buiten gewoon veel prijs stelde. Ken paar eeuwen geledon lag iu Amerika de kracht dor vrouw in haar gering aantal. La ((ualitéfait nombre, was toen voor haar het parool. Luttel was het vrouwen-aantal iu de allereerste tijden der kolonisatie. Zelfs in ISöo was in C'aliforniëde verhouding nog aldus: 300,000 tiniMitllMMIIUIIIMIIlUtlMlltlliritlltllMlltllllllMIHillMIllUIIIIIIIHIIHUI mannen op 1500 vrouwen. Bij het geleidelijk toenemen van haar aantal, werd bij de Amerikaaiische vrouw steeds machtiger de drang naar vrijheid. Onafhankelijk wilde zij zijn. Voorzien in eigen onderhoud. Ondtr het buitensporig aantal huwelijks-kandidaten jBchuilde voor iinar: de meester, -de tyran, niet de Bevrijtter'! 'Geleid door haar weinig zinnelijke narnur, voelde de Amerikaaiische vrouw niet de minste Jus-t, haar naam en vrijheid prjjs-.te-geven voor een mun. In Nieti\v-.Kngeiand, bakermat der crude Yan kees, schudden de vrouwtjes het allereerst haar volgzaamheid af. Eigen -weg zookeu! niet aan den leiband des mans! In 180!» kregen de wakkere strijderessen voor vrijheid en onaf hankelijjiheid, van hot Gouvernement toestemming universiteiten te mogen .bezoe ken, 011 mede-te-dingen naar don dokters graad. Makkelijk ging dit niet. Als eeu zwarte, schandelijke bladzijde zullen de Kovombcr-dagen vau 180'J te I'hiladelphia ge tuigen van al de ellende en don smaad, die de vrouwen te verduren hadden, toen zij haar plaats innamen op de college-banken. De mannelijke studenten gooiden de meisjes eu vrouwen met proppen papier, met prui men tabak, scholden ze uit, scheurden aan Harden haar kleeren ! De arme baaubreeksters hadden een gevoel, als waren zij ver zeild geraakt tusschoii do Roodhuiden. Want ook aan gillen on schreeuwen geen gcrbrek. Waagde oen vrouwelijke studente het, om te respondeoren, dan hieven haar mannelijke studio-genooten een oorverdoovend gejoel en gekrijscu aan. Haar onverschrokken houding, haar moed, haar taaie volharding ontwapen den ten slotte haar felle tegenstanders. Ku mi, in 1904? Een ideale toestand. Ook hier ging het: durch Nacht zum Licht. Ku heb ben de studeerende vrouwen in Amerika haar eigen sfeer, haar eigen colleges, eigen klinieken, eigen examens, eigen graden. Uit alle werelddeelen trekken jonge meisjes naar Amerika, om in do medicijnen te studeereii. Zusterlijk saamgeprest op de collogebanken, met nzelfde doel voor oogen, werkt in gehoorzaal, laboratorium en kliniek de jonge Chinoesche studente, naast de Italiaansche, de Turk in, (Ie iiegeres, de Amerikaansehe, de Kugetecho ... . en wie .al uiet? lu Amerika vereisoht de.studie der medicijnen slechts vier jaar. Dus, een korte termijn. In een land waar uien gedurende een tijdsver loop vau oen paar eeuwen, reuzonafstandeu allegde op het onbegrensd gebied der be schaving, zullen zieken en hun genezing ook een tikje haastig gebakerd zyn. Volgens ingewonnen statistieken, zijn vrouwelijke doktoren, die iu Amerika de praktijk aanvaardden, iu den regel zeer vol daan over haar werkzaamheden en inkomsten. -x- * Het vinden vau het radimn" heeft heel wat leven iu de brouwerij gebracht. Door de gansche wereld. Geleerde genootschappen, hooggeplaatste, gewichtige on aanzienlijke personen, tijdschriften, couranten, ui Ion waren vervuld van de winners van deiiNobel-prijs, allen zweefde voor don geest, dartelde op de tong, huppelde uit do pen, het echtpaar Curie on hun merkwaardige ontdekking. Nog is iu de bescheiden woning te Geutilly niet teruggekeerd de zoo uoodige rust voor de studies vau den hoer on mevrouw Curie. De k>el staat niet stil; eeu onverpoosd va-etviont" van geleerden, belangstellenden, repor ters, fotografen ; iedere post brengt nog stapels brieven en briefkaarten van lieden, vol slagen onbekend aau de wakkere onderzoe kers dor natuurgoheimenisson. Mevrouw Curie, Marie Sklodowska is eeue Poolschc on werd den 7den November vau hot jaar 1807 te Warschau geboren. Haar vader is professor in de geneeskunde, een zustor eu een broer van Marie Sklo dowska verwierven beide deu doctorstitel iu do medicijnen. Marie ging naar Parijs, om te studeereu in chemie, haar lievelingsvak. Zij trad in den echt met oen harer leermees ters, den lieer Curie, die zeven jaar ouder is dan zijne vrouw. Tusschen de geloerde botoogen der bezoekers vau dou heer en mevr. Curie klinkt dikwijls fijntjes uit, hot vroolijke stemmetje vau Irene Curie, hun snoezig, zesjarig dochtertje. Zij trippelt vau don. een naar den ander, moedigt de gasten aau, met haar eeu spelletje te doen, is onbewust van radium en andere mysteriën, maar hél diep overtuigd, in haar onbekommerd kinder zieltje, dat zij ie het kostbaarst bezit van haar ouders, de spil, waarom zich wentelen al hun blijmoedige gedachten. C.MMHCI:. Beignetv aufour. Benoodigdhcden : 251) gram tarwebloem, 125 gram boter, eeu ei, oen beetje zout, een volle lepel zure room, drie flinke lepels suiker, een volle lepel Kirschwasser. Bereiding vau bovenvermelde ingrediënten beslag maken en in rondjes verdeeleu (beignetvorm) op een geboterd papier lichtbruin laten bakken, in matig verhitten over.. \

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl