De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1904 14 februari pagina 8

14 februari 1904 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

8 DE AMSTERDA M M EB WEEKBLAD T O O R N E D E R L A N D. No. 1390' "voorraad. Mf. van den Berg evenwel, de tegenwoordige Nederlandsche Baakpresident heeft deVóïdoening mogen genieten om dezen beproefden grondslag voor het bankbedrijf, voor de Javasche Bank in alle opzichten toe te passen. En, met groot succes. In de Indische eültuurondernemingen ging niet veel oin. De verlaging door de Ver?eenigde Staten vau de invoerrechten opsniiker, komende van -Cuba, is voor de Javasche i«uikercultuur een ongunstige maatregel. De in Indlëguastig bekende Paketvaartflaatschappij zag hare aandeelen de vorige week van 153 tot 140 a 142 verminderd en deze week ging de koers terug van 141 tot 1$Ö%. De verkoopers schijnen een lager dividend dan dat van 't vorige jaar te vree zen. De Norddeutst'her Lloyd en de Stoom- yaartmaatschappij. Nederland" zouden haar een niet onbeduidende concurrentie aandoen. En de mindere oorlogsbehoeften voor Atjeh zouden haar niet weinig vrachtvervoer be'nemen. Petroleumgroep weinig, maar toch wat naar den verkeerden kant gewijzigd. De on derhandelingen in Rumeniëgevoerd, zouden tot nog toe nog al wat goeds voor de Int. Rumeensehe beloven. ""Aangènaath is 't dat althans van n indische mijnbouwmaatschappij go^de verwaeh$lngén schijnen gekoesterd te mogen worden. De aandeelen Redjang Lebong konden op gëjuefiten van dividend-uitkeering van 15 20 pCt., den pjijs van 25Ü1/4 bereiken. Be russische sporen, nauw bij 't russische «taatscrediet betsokken, volgden deze in het aangewezen koersverloop. Ook in de tramwegpapierengroep zie ik slechts een koersverbetering voor de Dedemsvaartsche tramwegmaatschappij van 100 /i tot lOO'/jj en voor de aandeelen Rotterdamsche tram van 192 tot 195. Overigens slechts köefsaf brokkeling te constateeren. De 4 pCt. obligatiën Neder!. tram, die 3 weken geleden van 65 H tot bijna 70 konden stijgen, gingen in de laatste veertien dagen bijna een geheel percent achteruit. Eenige jaarverslageA ontvangen. Met de bespreking daarvan hoop ik de volgende week te kunnen beginnen. Amst., Marnixstr. 409. l Bussurn, Borneo"'. f Hulde aa» Jozef fsra^ls. Ter gelegenheid van den tachtigsten verjaardag van Neerlands grootsten meester, bieden wy onzen abonnés een fraaie premie aan. Deze premie bestaat uit een prachtig uitgevoerde lithographie naar de be kende schilder)] van Israëls, ,,David en Saul", uitgevoerd in 14 kleuren, op de ateliers van de drukkery Senefelder. Deze lithographie (drukoppervlakte 54 X 36) zal geëncradeerd een sieraad' vóór elk salon z{jn. Terwyi de handels. jróarde meer dan zes gulden bedraagt, -wordt de lithographie aan onze abonnés voor ? 1.50, franco per post in koker, aangeboden. De toezending geschiedt na ontvangst van een postwissel a ? 1.50 naar volgorde der ingekomen, aanvragen. Er zijn slechts 1000 afdrukken van deze lithographie gemaakt, en de steenen zjjn daarop afgeslepen. De lithographie wordt geëxposeerd l>ij de voornaamste boekhandelaren te Amsterdam. De Uitgevers van .,De Amsterdammer . Weekbl. v. Nederland'». ,04 D gTMTEH ' U4' "? b?TEEDe Feestmarkt. Eigenlijk, ja eigenlijk had ik gemoed, sbezwaren daar te gaan verkoopen! Een vooruitstrevende vrouw moest over zulke feesten heen zijn, waar er zooveel plichten zijn, die het sociale leven aan ons opdringt, is 't waar of niet ? Ik zou er bijvoorbeeld een middag voor opofferen moeten, waarop ik gewoon ben als speelzuster in 't Kinder ziekenhuis te komen. En dan de drukte van passen en dat geveugel van oen friseur aan je haar. Kn dan wou Pa absoluut, dat ik me bij den vischvij ver liet inlijven. Dan vang je er misschien zelf ook een," zei hij met een onuitstaanbaar knipoogje. Ma wou 'weer niet, dat ik in de Kunstafdeeling kwam bij Henriette Hendrix, omdat dat ook al zoo'n halve rooie was, die in de kolonie was geweest en met vuile nagels rondliep van het biggen aaien. En mijn broer Freek, die eerstejaars Janstudent is, beloofde me de klandisie van heel zijn dispuut, verbeelje, van al die apen van jongens met huri flauwe grimassen. Ik ken dat soort, van Freek zijn nabrood, toen ik er een paar heb opengedaan. Volgenden dag kreeg ik 1n briefje, of ik eens iets wou schrijven over de damesstndenten, die óók baretten gingen dragen en daarvoor 'n paar studen ten in den arm genomen haddon". Laf hè,; zóó laf dubbelzinnig zijn wij vrouwen toch nooit. O ja, laat ik nu asjeblieft bij mijn gemoedsbezwaren blijven, 's Nachts in mijn bed dacht ik over al die dingen na en dan droomde ik in mijn slaap van een vischvij ver Inhoud van Tijdschriften. De Nieuwe Tijd, No. 2: Ter herdenking van den 31 Januari, door H. Roland Holst. Prof. Treub en het historisch materialisme, door Aut. Pannekoek. Iets over de enquête arbeidsduur der sociaal-democratische studie club, door J. v. d. Wijk. -De Kerstcongressen, door J. van der Tempel. De heer Reijne, over vakbeweging en klassenstrijd, door Jos. Loopuijt. De beroepstelling van 1899, door W. H. Vliegen"." Klerikale schotschriften, door F. v. d. Goes. Landbouw-statistiek, door W.P. G. van Helsdingen. -De bedienden op geld- en efl'ectenkantoren, door Gerard G. Lenselink. Varia, De zaak Terwey, door J. D. G. Over Litteratuur, door H. G. Vmgen van den Dar/, afl. 2 : St. L. Pressan, De schoolstrijd in Belgiëvau 1870 tot 1903. Dr. H. Blink, Japan en de Japaneezen; een blik op de ontwikkeling van Japan in ver band met de Oostersche vraagstukken; de Portugeezen en de Nederlanders in Japan. Nieuwe toestanden. Marie vonBunsen,De Amefikaansche vrouw en hare beteekenis voof de mafttsehappij. Onderwysstroomingen in Nederland. V. H. E. Greve, Hollandia regenerata. Een schets der karikatuur in de jaren 1793?95, betrekking hebbend_ op den gang-der zaken in Holland, (m. pi.)' Bibliographie. ??Van maand tot maand: De stad- Teheran en de Perzen, (F. Knobel). Het leven in de groote diepten der zeeën. Eigen Haard, No. 7: In du Branding, door Marie de Negri.- VIL?De geschiedenis vau Ilpendam en het slot Ilpenstein in verband met die van AVaterland, door J. C. A. Fetter, met af b. (Slot). ??Egyptische Doodendienst, door Jer«. de Vries, (bij de plaat). ? Egyp tische Weduwe, treurende bij de lijkbaar van haren mans maar de schilderij van Sir Laureus Alma Tadema, in het Rijksmuseum te Amsterdam, in bruikleen van den heer J. G. J. Drucker te Londen. ? Mijnbouw en nog wat, door Pim. XI. Op de Nederlandsche Afdeeling der Tentoonstelling De Wereld vau het- Kind" te St. Petersburg, door H. S. S. K,, met afb. ? Verscheiden heid. Feuilleten. Het Nieuwe Kurhaus, dat te Wiesbaden zal worden gebouwd, komt niet dit, maar het volgend jaar tot stand. Gedurende Jen aanstaanden zomer blijft alles wat op het kurleven betrekking heeft, daar bij het oude. iiiilHiiiiniiiiiiiiiiii n iiiiiiiimiiïiiiitiiimiiiiiimiuiii iiiiiiiiiiitiiitiiiiiiiiiiiiiiiiimmiimiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiit Artistiek eigendom, miiiiiiMuiiiimiiiiitiiiiiiiiiiiiiii met drijvende studcntjes, waarmee ik trou wen moest en dan vluchtte ik naar de kolonie vau Van Eoden, die me hypnotiseerde dat ik droomde, ik eëu big was en toeii kwam Hen riette Hendrix op een vrouwtjesfiets eu gaf me een pootje mot zwarte nagels en toen werd ik klaar wakker van schrik.. .. En terwijl ik mijn haar opmaakte, dacht ik, ik doe't niet; en als ik mijn onderrok vastmaakte dacht ik: zal ik de knoopen van mijn bustehouder niet er eens aftellen 'i Tusschen twee haakjes, ik geloof, dat wij vrouwen, door do reforinkleeding net zoo wijfelziek zullen worden als de mannen met hun legio knoopen aan jassen, en vesten. Ik heb nu al van ecu modern Gretchcn gehoord, die op de knoopen van haar bustehouder aftelde: Kr liebt mich, Hebt mich nicht..." et cetera. En dan kwam Ma aan 't ontbijt aandra gen niet verhalen van fancyfairs en weldadiglieidsbazars uit haar tijd : wat zij had aangehad en wat koning \Villem 111 tegen haar gezegd had en hoe zij haar aanbidders had beetgeluul; en dan keek Pa. zuur en sneed op van een commissie, waarin hij eens had gezeten voor een dergelijk doel en vertelde met trots hoeveel elk lid had bijgepast om het tekort aan te vullen tot een mooi, rond saldo. Had u dat maar dadelijk gegeven," zei ik. Neon ISertha, zoo egoïs tisch zijn wij niet, je moet altijd denken aan 't genoegen van aiidrri'H." En dan kwam Freek alweer met zijn verhalen, dat't zoo'n eev voor 't Corps was, dat Chris van Eeghen tweede secretaris varn 't comitéwas gewor den, en dat zijn heele dispuut mij lens zou koopen, wat ik ook zou verkoopen ... Maar mijn gemoedsbezwaren weerhiel den mij toch. Totdat ik ineens op 't idee kwam, dat ik op de fecstmarkt, tusschen al die dames van onze wereld, zeker gelegenheid zon hebben om propaganda te maken voor de reformkleeding. Want, al zeg ik 't zelf. ik heb geen onaardig figuurtje. Dat was een idee! Propaganda maken met mijn eigen-ik. met eigen lichaamsarbeid als 't ware ! Maar dan moest ik me haasten; bij Hirsch konden ze ino net nog helpen ; ik dacht wel even aan die arme naaisters, maar als ik mee deed, dan zou er immers meer geld inko men voor een inrichting, waarvan zi/'^weer zouden profiteeren. En dan nog de reform ! Alles leek me nu goed en zonnig. Niet in een tentje, en niet bij een vischvijver, maar ik zou moeten romlloopen om gezien te kunnen worden: hoe los eu lenig ik in 't gedrang zou voortschieten in mijn lichte witte dress met zilver gestikt onder do buste en otn 't uitgesneden halsje. Ze j zouden zien, hoe maklijk je in zoo'n reform je ellebogen kunt gebruiken in't gedrang: De redactie van dit blad was zoo wel willend mij inzage te verleenen vau een briefje, door het Binnenhuis aan haar ge zonden. Daarin komen de volgende zinsneden voor : De questies door den heer Penaat in zijn schrijven aangeroerd, zijn ontstaan door het totaal gemis aan regeling van de wederzijdsche rechten van ontwerpers en fabrikanten; voor zoover zij bijzonderlijk Amstelhoek" raken, onthouden wij ons zeer zeker van j alle openbare discussies daarover, na de j vroegere directeur van Amstelhoek niet meer daar is om zijne opvatting te verde digen van de verhouding tusschen de vroe gere medewerkers en zijne fabriek, welke opvatting geheel tegen die van den heer Penaat ging". Hierdoor geeft dus de directie duidelijk te kennen op lichtvaardige wijze haar oordeel over de zaak te gronden op de zeer eenzijdige toelichtingen van den heer Hoeker; bovendien j is zij in dit schrijven zeer onbillijk: zij mag er mij geen zijdeliugsch verwijt van maken, dat ik de Amstelhoekquaestie behandelde, terwijl de vroegere directeur niet meer aan wezig is. Zij zelf toch heeft in haar antwoord aan deu heer R. W. P. tot deze bespreking directe aanleiding gegeven. (De directie zegt hierin: ',,De questie voorts van ontwerpen des heeren Eisenloeffel hangt samen met diens vroegere belrekking tot Amstelhoek" en verder .... en de eenmaal door Amstelhoek" aangekochte modellen.... enz.) Hoe jammer het is, dat het Binnenhuis en vooral ook de heer Pool niet principieel of in het geheel niet op mijne grieven zijn ingegaan, blijkt ten duidelijkste uit het zeer persoonlijk schrijven vau den heer Blinxina, die zich hiermede niet zeer gelukkig in het debat mengt eu de aandacht van de hoofd zaak afleidt. Om het . karakter van dat stukje naar waarde te kunnen schatten, diene do volgende toelichting: toen de heer Eisenloertel, na al zijne modellen, versieringsmotieven, mallen etc. achtergelaten te hebben, uit Amstelhoek trad, meende de directie, dat zij genoodzaakt was om behalve de modellen, welke dus in haar bezit waren, ook nog verder buiten deu heer Eisenloeffel om, eeue voortzetting op ?diens arbeid te moeten leveren en belastte daarom eeneii teekenaar (den heer Blinxma) met de omwerking van dit materiaal tot nieuwe modellen, eene wijze van doen welke door mij met den naam van veranderen en verhanselen bestempeld werd. Verder is het voor eeiien ingewijden niet onbekend, dat het streven om de machinale groot-industrie in dienst te stellen van de kunstnijverheid vrij wel het eerst, althans in Holland, door den heer Eisenloefl'el op grootere schaal begonnen, van verschillende zijden o.a. ook van de liefhebbers en viitvoerders van handenarbeid, eeiien sterken tegenstand on dervonden heeft. De beschuldiging vau on voldoende afwerking, door den heer Bliuxma gretig opgenomen, en het belachelijk maken van de autoriteit van die critici, welke voor dit streven groote waardeering hebben, be hoort tot een der minst eerlijke wapenen van die tegenstanders. Men zal begrijpen, dat deze arbeid vooral bij haren aanvang enorme moeilijkheden met zich brengt, om tusschen de min of meer tegenstrijdige elementen: een schooiie, eenvoudige vorm, de bestmogclijke afwerking en den billijkstinogelijken prijs eene volkomen overeenstemming te brengen, j daarvoor is waarlijk meer dau de arbeid van | n enkel jaar uoodig. Wil men deze ver- [ menging van kunstnijverheid eii industrie bestrijden, mij wel, maar tracht haar niet iu miscrediet te brengen, eene onbehoorlijke een zijdige overdrijving vaji enkele der nadeelen, die er in <len beginne onafscheidelijk aan verbonden zijn. Ook hetgeen de heer Bliirxma op het citaat, dut hij zich gemeend heeft te moeten aan trekken, antwoordt, is geheel in het karakter van het stukje tn eene listige ontwijking. Ik zeidc. dat de verdere exploitatie van Amstelhoek in dien zin gebeurde, dat de oorspronkelijke modellen van Eisenloeffel door een ander gedeeltelijk veranderd en verhanseld werden. De inzender antwoordt hierop : Nimmer heb ik yi-trac/it een model van den heer Eisenloefl'el voor het mijne, te doen dooryaun of door een kleine wijziging op mij 11 naam te brengen." Jets wat door mij niet beweerd werd; evenmin getuigt zijn pogen om de beschul diging door mij a-vn deu heer Pool gericht op den lieer Eisenloefl'el aftewentelen, van goed inzicht of anders van goede trouw. De grief, die ik tegen het werk van den heer Pool te berde heb gebracht, was deze : Het betrof het botweg overnemen of niet slechts kleine onwezenlijke veranderingen gebruiken van geheele modellen en belang rijke ouderdeelen van verschillende in hun werk uiteenloopende beoefenaars vau kunst nijverheid, in sommige gevallen van oude modellen, door deu oorspronkelijke!! onthoe gracieus je zou buigen als er een dub beltje viel! Daarom, daarom allén ben ik besloten geweest ter feestmarkt te gaan. Het doel, j het doel bepaalt onze opofferingen! En toen ik do smaak er eenmaal van heet had, wou ik, met mijn heilig streven in 't oog, ook'alles meemaken. Ik ben met onze buurvrouw, die ecu tentje zou inrich ten, in een rijtuig meegeweest om inkoopeu te doen, of liever, om liefdegavon te zamelen. Dat was weer iets heel nieuws voor me, , en 't is immers nuttig on goed de wereld ! veelzijdig te bezien. Dan kwamen we bij voorbeeld in een delicatessenwinkcl en zochten 'r een en ander uit. En als we weg gingen vroeg de winkelier, waar de rekening moest worden gestuurd. Rekening:' Ver'? heelje. 't was imnuTs voor een liefdadig doe!! Typisch, dat bijna alle winkeliers waar we kwamen ons alleen tegen geld of vermin derde prijzen wilden leveren! 't Was immers voor een liefdadig doel, zeiden we dan boos, en dat er nog genoeg andere winkels waren ! Verheel];'. En dan deden ze 't; maar niet allemaal. Naastenliefde on begrip van iets lioogers von t je maar heel zelden. Je komt vanzelf als iu een roes. Pa dronk aan tafel op de gezondheid van zijn dochter eu v-a n alle zieke meuschoii in JSVdorlaml ' on kneep mij in mijn wang. Vroeg of ik ? niet liever in hot champagne latjesprieel zon staan'r Dan zouden al zijn Boursvrieiidcn komen. J>ah! Al die mannen; en //.', als gi'lieelouthoudster! .Nee, zei Freek, ga liever in ecu Jïai', dan komt mijn heele dispuut bij je: dankje hartelijk, al die jongens! En Ma wou, dat ik toch liever maar wat zou verkoopen, waarbij je mot geld ontvangen en wisselen je heel leuk zoo naïf : kon vergissen. Het doel was immers goed. i Maar ik wou eu zou rondloopcn niet eeu l keurig battist bedclnapje .... "Wat is 't een vreemd gevoel, als je jo in oen feestzaal als feostnummer weet. In den beginne denk je, dat alle menschen je aankijken. Je bent onrustig, doet zoo hou terig met je armen en je lichaam, alsof je een corset aanhadt. Je bent bang Voor je eigen glimlach, en je voelt je mond zoo strak gespannen. En je bedelnapje is nog altijd leeg. Kom, juffrouw van Schalkwijk," zegt dan die aardige mijnheer den '.1'ex., u bent hier niet voor uw genoegen, maar voor dat van de aanwezendon; hebt u hun al veel afge bedeld:' O heden, nog niets:1 Mag ik n eens heipon ;? Hoeren on dames, een arm wees kind, dat van honger en dorst vergaat, vraagt om een aalmoes! Vandaag nog niets werper reeds lang door betere vervangen, en dit alles op zijn eigen naam, dingen, welke, dunkt mij, noch uit artistiek noch uit moreel standpunt voldoende gerechtvaar digd kunnen worden. Ernstige studie van het oude kunstam bacht en verwerken van traditioneele vormen in eigen arbeid is nog voorloopig een goede weg om tot eigen inzicht en persoonlijke opvatting van huidige kunstnijverheid te ge raken. Met deze kennis is men te minste niet geheel eu al afhankelijk van het arbeidsresultaat van anderen, zooal's de heer Blinxma wel iu de eerste plaats in overweging had mogen nemen. Nu ik m. i. voldoende aard eu strekking van het artikel des Heeren Blinxma heb aangetoond, meen ik het recht te hebben de insinuaties vooral iu het slot van zijn stuk, onbeantwoord te laten. Ten slotte eeu antwoord aan de nieuwe directie vau de aardewerkfabriek Amstel hoek". Deze directie, welke uit oenen archi tect en eeueu ingenieur bestaat, heeft de aanwezige voorwerpen vau het vroegere Amstelhoek tegelijk met de werkplaats over genomen eu is daardoor in eenigszins scheeve positie geplaatst tegenover eenen vakgenoot, den Heer van der Hoef, deu ontwerper van bijna alle modellen indertijd onder den naam Amstelhoek" verkocht. Deze directie heeft eene domheid begaan en zich het commercieele eigendom verze kerd van modellen, waarvan de ontwerper nog in blakende gezondheid verkeert, en niet in het minst noch mondeling noch schriftelijk het artistiek eigendom op deze modellen heeft prijsgegeven. Ik geloof gaarne dat deze nieuwe directie die modellen niet als curiositeit ge kocht heeft, ik ontzeg haar echter het recht, nu zij zich in zekeren zin een kat in den zak gekocht heeft, op de meest onlogische wijze de zaken om te draaien. Zoolang de nieuwe directie niet het feitelijke bewijs kan leveren, behalve de voorwerpen ook het artistieke eigendomsrecht gekocht te hebben, zal de ontwerper en zeer terecht, eiken arbeid naar zijne vroegere modellen, buiten zijn nauw lettend en zijn liefdevol toezicht om, als artistieke namaak beschouwen, de eenige zaak, welke in deze quaestie van artistiek eigendom van belang is. \V. PEXAAT. ?X- -X De Redactie van dit weekblad heeft ge meend een kort antwoord voor de Directie van het Binnenhuis op het vorig artikel van den heer Penaat, te moeten weigeren, dat nu zal verschijnen in het weekblad Archiïectura. Eu nu komt de heer l'enaat mij uitnoodigen persoonlijk een oordeel te geven over het z. i. grove misbruik dat o. a. de werkplaats Amstelhoek voor de oorspronkelijke modellen van Eisenli'irl'el gemaakt is. Do heer l'enaat zal mij hoop ik ten goede houden, dat ik er niet aan denk mij in een zoo netelige zaak tusschen Amstelhoek" en zijn medewerkers te gaan mengen, ja dat zelfs eenigszins onkiesch zou vinden nu de metaalwerkplaats van Amstelhoek niet meer bestaat. We hebben allen waarlijk wel wat anders te doen dan 'in de couranten op de meest onverkwikkelijke wijze met elkaar te gaan haspelen, iets waarmee men alloen den Re dacteur en het, publiek een pleziertje doet. Ik heb tenminste geen tijd voor zoo iets en aan persoonlijk go k ij f. ..liaust <lu meinen .hingen, hau Ich deinen Jungen, doe ik eens en vooral niet mee. H. P. BERLACE Si;. Blijkens bovenstaand stuk van den hoer Penaat, heeft do Redactie deu Heer P. in kennis gestold van dat kort antwoord". De Redactie heeft toen tevens aaii de directie van het JiinnenUuis geschreven, dat zij, wel verre v<in te moczion, als zoude deze in liet Weekblad aan de orde gestelde zoo belaugiiMiuiiiHiniiiiiiinin i IHIM minimi gegeten, heeren en dames; een weeskind, dat geen vader en moeder heeft gehad, vraagt om een aalmoes. Een gave, heeren en dames, een arme, die geen dak en geen eten hoeft vraagt om barmhartigheid." De omstanders lachten en gaven rijkelijk. Zie, zoo, juffrouw van Schalkwijk, een goed begin, mag ik u een glas champagne aan bieden:' Niet:1 u bont toch, hoop ik, niet van de blauwe knoopt Ja'r Is't werkelijk!' Ah zoo, ah zoo! Een oestertje dan, of bent u ook vcgehirinr!'" Ik voelde, dat ik hier eigenlijk niet had moeten zijn .... U draagt ook reform, zie ik. Charmante dracht; als ik een vrouw was, werd ik ook oen baani breekster." Ineens was hij weg en ik stond weer alleen, maar nu met meer zelfbewust heid, want mijn reform had toch eenig succes gehad. Dat idee gaf mij veerkracht; on ik rammelde wat met mijn napje. zoodat er eeu kwartje uitrolde; ik buk me bewust van mijn propaganda-werk; nog een dubI beltjo glipte weg on nog oen, en nog een i kwartje: iets erg langs duikt naast me on raapt hamlig alles op, terwijl mijn vrouwlijk instinct me woei' rechtop doet gaan staan: Geslachten lang hebben mannen voor ons i gebukt, zoo.-il niet in liofdesvervooring, dan : tocli om iets voor ons optevapen, en ik liet, ondanks mijn reform, toe, dat een man voor me bukte .... ik schaamde me. 't Was do hooi lange jonge Sjoerd Vening Meinesz, : dio me alles overreikte. ..Ah, juffrouw van j Schalkwijk, u strooit vanavond subliem: als de vrouw van Sint Xikolaas! Bent u al in de harem geweest!' Niet!' Ik meen toch, dat Thérèse ISrommeijer zei, dat u v ooi' vrije lioiUe was:1 l" moet dat bepaald gaan zien; mag ik liet genoegen hebben u daarheen te loodsen !''' Te lichttorenon was beter geweest dacht ik, terwijl ik zijn lengte volgde naar den Arabischon hoek. Daar stond... Pa! Wou er absoluut in; nieuwsgierig, nieuwsgierig! Kon onmoge lijk, zei de mijnheer. Maar u mag v ooieen kwartje zien, wat er gebeurt is met den nigcn man, die hier in de harem ge weest is." Goed, zei Pa, maar zeg me eerst: j is mevrouw van Loenen de Bordes daar soms in haar ideaalbroek l' Dan noem ik mijn dochter Albertiue direct moe naar huis. Neen, die was niet in do harem. 's Avonds vertelde Pa, dat zo hem beet hadden gehad: onder een mysterieus doekje hadden ze hem... «en d o o d s k o p laten zien van den nigen man, die in de harem geweest was. Eloor, zei Ma dreigend, als jij 't waagt nog eens in de harem te willou komen, dan spreken we elkaar nader. En jij, Albcrtine, als jij er ingaat, in die harem, dan, dan krijg je nooit een man... ." i Ik was er lekker al in geweest. rijke kwestie, alleen met vrucht" in het orgaan van A rchitectura et Amieitia behandeld kunnen worden, veeleer die directie gehouden achtte daar te antwoorden, waar antwoord gevraagd was, dus iu 't Weekblad zelf; gelijk dan ook gewoonte is in ridderlijken strijd. De houding van het Binnenhuis in deze is o. i. niet bijzonder navolgenswaardig. De heer Penaat heeft het onderwerp, de artistieke eigendom in de kunstnijverheid,, op geheel onberispelijke wijs ter sprake gebracht, zoodat da-n ook de lezers en de dagbladen, van zijn artikel blijkbaar met belangstelling kennis hebben genomen. Zooveel mogelijk heeft hij het persoonlijke vermeden, zich tot het zakelijke bepaald. Wat doen nu de heeren van het Binnenhuis':* In plaats van even kalm en waard/g als de heer Peuaat hun meening te zeggen, ver schijnt allereerst de heer Blinkxma met een. ingebonden stuk, om den heer Eisenloelfel, zoo hatelijk mogelijk af te takelen; een artikeltje, dat wij alloen hebbeu opgenomen om het verwijt van partijdigheid te ontgaan ; en uu komt de heer Berlage, niet minder grof zich over ons, de couranten on hot publiek uitlaten, als ware het die allen geenszins om de zaak zelve, maar om een haneiigevecht te doen. Waarlijk, als men op deze schrifturen af gaat, ziet het er iu dat Binnenhuisje alles behalve gezellig en ge moedelijk uit! Dat onverkwikkelijke",. dunkt ons, is juist daar. Nu laten wij gaarne deze1 hoogheid en. grof heid van den heer Berlage voor hetgeen zij zijn. Alleen zij opgemerkt, dat het ons wel wat verbaast, iemand van zijn. naam zich zoo te zien aanstellen. Hij moest deu heer Blinxma niet navolgen. Moge de door den heer Penaat ter publieke behandeling gekozen kwestie iets onaan genaams voor het Binnenhuis hebben, dan is het voor zijn directie toch beter niet op zulk een wijs haar ontstemming te verraden. Het beschaafd publiek stelt nu eenmaal be lang in deze rechts- of biUijkfundsvraag; en wij hopen er mede voor te zullen zorgen, dat zij niet weder in het vergeetboek geraakt vóór er een begin van orde in den chaos waarneembaar zal zijn. Daarom geachte heer Berlage, zie toch een uurtje tijd te vinden... werk met ons moe ... eu maak u niet boos! 1ste Jaargang. 14 Februari 1904. Ued.: C. H. BROKKKAOT', Damrak 59, Amst. Verzoeken allen Correspondenten oplos singen enz., deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. TJIT DE DAMWERELD. Zaterdagavond lij Februari wordt te Haar lem, Zijlstraat 48, in do groote zaal van het Nut, eeu Simultaan Séancc gegeven door den Kampioen vau Nederland, den 'heer J. de Haas, van Amsterdam. Zondagavond 21 Februari ti'eedt dezelfde heer op te Worinerveer, om ook daar een Séancc te geven. Het eenig en belaugloos doel van dezen kampvechter is, laugs dezen weg het edele damspel meer en meer uit de vergetelheid te rukken en het weder te brengen tot een kunstspel, zooals het sedert eeuwen is be oefend geweest. Wij kunnen nog met zekerheid melden dat genoemde heer De Haas gaarne bereid zal gevonden wordenjorn ook op meer plaatsen een dergelijke Séance te geven, wanneer men hem dit verlangen kenbaar maakt, en wij voegen tevens hieraan toe dat zulk een iuuSi'anco den amateur eenige genotvolle uren verschaft, zooals bijna geen spel dit kan aan bieden. IIIIIMUII l MHIIMMIIlmMIIMlmmmmlIt liet kloppend hart ging ik binnen. Zou den er geen stille bedriegertjes ineens op spuiten y Xou je niet een gewoon kippen hok met hennen en liaan te zien krijgen '; Zouden daar werkelijk van die ongelukkige. onbewuste haremvrouwen vertoond worden 'f Zouden ... ineens zie jo jezelf' wel zes maal ... zesmaal als nymph .. . als Driade, als Vonus ... en dan bloos je ... zesmaal en kijkt om of er niemand achter je staat... je ziet nog eens naar je eigen gezicht. . . in ecu spiegeltje !... on je verdere lichaam, zesmaal .. . maar geschilderd ... en dan lach je, lach je om 't... ja om wat 'i En lachend kom je buiten, denkt een oogenhlik, «lat alle menschen weten, dat je je eigen een oogenblik als Venus, als een nymph hebt gezien en je bloost even... en dan hoor je: Juffrouw, zegt n me nou.. wat krijg je daar nu te zien 'i Ik beloof n geheimhouding." En dan lach je nog meer om die nieuwsgierigheid van mannen: dan liich je bij 't idee, dat een man met een snor of bani'il, zich ineens in een mooi vrouwenlichaam zou zien.... Juffrouw. ik beloof n, ik zal 't niemand vertellen.'' Ach hemel, wat zijn mannen nieuwsgierig! Maar ik heb ze niets verteld . .., dat mocht niet! Kn overal bloemen, en een zachte muziek in de verte, kleuren en lachende monscheii in mooie, rijke kleedij, geroezemoes van veel stemmen, die niets zeggen, aangckleede hoeren, die in hun maskeraile-costuum en aangeplakte snorren zoo innig lachwekkend zijn .... en dan weer bloemen en muziek. Je vergeet gewoon te bedelen bij je ken nissen en vriendinnen, je vergeet propaganda te maken voor je toilet. Kn dan denk je ineens, dat je in ditzelfde gebouw vreeselijk geënthousiasmeerd bent geweest bij een meeting voor dit of dat.... O wat is het leven van een moderne vrouw toch veelzijdig. Soms donk ik wel twee levens te leven, of liever, net zooveel levens als er dingen zijn, waarvoor ik mij interes seer. Ik zal daar Professor Rolland eens over vragen; of zou Van Keilen daarvoor de geschikte man zijn liet leven is zoo mysterie-vol. Daar zijn zooveel dingen, die je niet ineens begrijpen kunt, dat jo er hopig onder zoudt worden .... Juffrouw van .Schalkwijk, uw toilet is bijzonder smaakvol; zeor goede propaganda voor de nieuwe ideeën En met deze woorden nog in mijn ooren trok ik dien avond de dekens onder mijn; rug. heerlijk warmpjes en droomde.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl