De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1904 14 augustus pagina 4

14 augustus 1904 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

~ DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1416 de laatste bedreven en de gevolgen zijn tastbaar voor ons menschen. Zoodra de warme zonnestralen de groene korreltjes treffen, wordt bet koolzuurgas ge splitst; kool- en zuurstof, die samen innig verbonden zijn en n gas vormen, worden uit-én gedreven; de zon levert heel waarscbjjjnlgk de drijfkracht; de warmte, die ons tegenwoordig hindert, wordt al voor een goed deel hiertoe verbruikt. Die splitsing kunnen wij wel nadoen; wie met magnesium fotografeert en een kookflescbje met een paar glazen tot zijn beschik king heeft, kan aan ieder die 't niet gelooven wil, laten zien, dat het volkomen doorzichtige koolzuurgas, hetzelfde dat uit spui t wat er ontsnapt, kool, zwarte koolstof of houtskool feevat. Verwarm maar wat droog zuiveringszout, vang het koolzuurgas, dat in massa uit het zout opstijgt, op, en breng een brandend magnesium-lintje onder in 't glas met kool zuur. Het magnesium brandt door, het onttrekt aan het koolzuur zijn zuurstof en de zwarte kool komt uit het kleurlooze gas te voorschijn. Konden wij, in 't groot, ook nadoen wat in deze ontleding verder geschiedt, daar boven ens in de lichte beukebladeren, dan zou het menschenleven een ontzaglijke veran lering ondergaan. Dan zou het honger- en gebrekJijden een zeldzaamheid wordtin, dan waren w\j niet meer afhankelijk van weer, wind, van aarde en water voor ons onderhoud; het werken voor den kost werd honderdmaal ge makkelijker en, in plaats van het land te ontbosschen en te ontginnen, zouden wy onze planeet alleen voor ons genoegen mooi kun nen maken met parken en bloemrijke tuinen en uitgestrekte koele wouden; wij konden de dieren die ons niet hinderen, hun mooi natuurleken laten uitle ven,zonder gewelddadig in te grijpen. Zoover is 't nog niet; toch is het volstrekt niet onmogelijk, dat de natuurkunde den mensch nog eens de verrassing bezorgt, dat we kunstmatig brood zullen kunnen eten. Want wat het groene blad, door de zon beschenen, na de koolzuurontleding verder doet, is niet-i meer of niets minder, dan meel bereiden. Dat klinkt heel vreemd, voor wie 't n^g niet wist. Van buiten, uit de lucht, treedt het kool zuur het groene blad binnen en tegelijk dringt van binnen uit de plant het water in de bladeren; de wortels nemen het op, het stijgt door tak en twijgen tot in den top der hoogste boomen, en gaat door de bladsteel in de bladnerven en adertjes de kleine werklokalen binnen. En daar, terwijl de zon de chemische ovens stookt, vereenigen de deelen van het water zich met de koolstof en vormen meel, zetmeel; hetzelfde dat wij als brood, aardappels, wortelen of wat ook gebruiken. Ook de suiker is niets dan zetmeel, dat een kleine verandering heeft ondergaan. Het zijn meestal de een-jarige gewassen, waarvan wij ten eigen bate het meel gebruiken; de boomen zijn op. enkele uitzonderingen na . wat egoistischer in dit opzicht. Zij leggen het bereide voedsel in de knoppen, om na den winter dadelijk klaar te zijn en nieuwe takken en bladeren te vormen; ze gebruiken het om in de dikte te groeien; of brengen het, vervormd soms tot suiker, naar binnen in den stam. Dat alles gebeurt daar stil en gestadig, voor 't oog en 't oor zonder beweging of geluid, boven ons hoofd in da bladeren. Die blij ven er koel bg^hoe hard de zon den oven ook stookt. Al leert ieder reeds op school de oorzaak van het vreemde verschijnsel, dat levende bladeren koel blijven in den heetst* n zonneschijn, terwijl steenen en houten kozijnen zoo heet worden, dat wij er de handen aan kunnen branden, ik kan nooit laten bij zoo'n brandende hitte aU wij nu hebben, van tijd tot tijd eens een blad erop aan te vatten; dan h 't mij of ik hem gestadig voel opstijgen, den waterstroom, telkens weer aanvullend wat aan de oppervlakte van 't blad verdampt, en die zoodoende een fontein vormt, uit duizend worteladeren in den bodem saamgestroomd en die, door den stam opgespoten, in honderdduizend adertjes in de bladeren treedt. Zoodra het grondwater zijn dienst heeft gedaan als voedings- en transportmiddel kan het gaan; het verdampt, fijn verdeeld als het is, zeer snel; ook daartoe wordt evenals b\j 't verdampen van sproei water of eau de cologne, weer zeer veel warmte verbruikt; zoo blijft er van de zonnehitte boven ons hoofd niet veel over en wij liggen heerlijk koel in de lichte bladerschaduw. Een beukeblad kan ik op 't oosenblik niet bereiken, maar vlak naa?t mij bakt een hazelaar in de zon, het bosch is er hier vol van, koel fluweelig voelt het blad aan; de hazelnoten zijn haast rijp, dat is heel vroeg van 't jaar; de dop kraakt al, en lekker kruidig zoet smaakt het sappig zetmeel in de lichtbruin omvliesde pit. E. HEIMANS. Hazelnoten. THEE - E. BR ANDSM A Tradrauurk KOLDE!Dl & CORBlM Groot Beddenmagazjjn. .,rvl,EII»8CHESTHAAT qA '*" AMWTKK1JAM Telephoon Iiiterc. 1752. Grootste specialiteit van gegarneer ie Wieeen, Luier manden, Kliiderledekanten en meerdere Baby-artikelen. Men vrage geïllustr. Catalogus. oor's Mosterd W. A. SPOOR Jr., Culemborg. VERVANGT MATUURBOTER Vraagt _ Lievegoed'sj Mosterd. Hofleveranciers. VEEÜ'S CACAO de meest-déliciense drank. fabriek te Snee* .DUD-HOLÜMÏD5CHE HMHCVELT 4 f ZOON-LEIDEN, l /INMO I760A KRAEPELIEN& V hOLM'S QUINniB UINAIAf <ja njctfst KtdcIjt OKINAWIJN+ CHEMISCH ZUIVERE IN MELKSUIKER l v.oroo* eene -- ,L- l fiafv<PCICflRETTE gggf treédSvgrl icfrtlnp'. TRMRRINDEBONBONS Laxe?rcnae(vRucMrEN)pflsTiiLE5 H oesT.V/EHKOuoHei P.KEEU'V N. VAN 2ynall«voorzien van BTlQOtTTEN waarop dCNB en HANDTEtKENrNQ ALOM VERKHUGBA A^j iomis Jfltian de M'. ilgemeene Kaatschappy ran Terzekering op het Ieren en by Ziekte. Gevestigd te Tiel. ffotdffdteufdM ZontnUp JBcsfotf KM 7 Februari 130», No. 4& Maatschappelyk Kapitaal: AOOO.OOO Directeuren : A. GROENKNDAAL C. J«n. en Mr. C. R. A. EY8VOGEL. Atom worden ehwame Agenten gevraagd, POOB'S T.IMONADE l l, Anoino , AU-mlS. Fijnste en meest zuivere drank. Voordeeligst in 't gebruik. WJivsisWiiTKivn i* n r u A HWAL.ITMSHT. Eén flesch dezer Limonade-Siropen geeft 5 flesschen overheerlijke Limonade, dus komt de Limonade op f 0.18 per flesch. W. A. SPOOR Jr., Fabrikant, Culemborg. meubelfabrikanten cu Behanger». SINGEL bij de Paleisstraat 259, Amsterdam. voorheen W.J Tffl l/i 8O. Telephoon No. 4646. flrnbem ARNHEM", Directie: TH. LIEFRISCK, P. A. BOONE. Generaal-Inspectenr: C. A. YAN DER HUCHT, te '8-Gravenhage. Inspecteurs: H. N. STAKMAN, te's-Gravenhage; G. O. A. VÜNDERINK, te Groningen; P. A. BOONE Jr., te Arnhem; J. P. PUNT, te Breda. Bijkantoor te Batavia, Directeur: J. WILDEMAN. PHILIPPOM KËTËL4AB, Fourrmseur d>f la Cour. K A I, V E R S T U A A T 166, AMSTERDAM. GRANDE SPECIALITE POUR TroiissiMiix & Layettes, Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. Téléphone No. 5939. Eersle Levensverzekering-MR atschappU ZONDER GENEESKUNDIG ONDERZOEK. YOLTEEKEND Maats chappelflk Kapitaal / 600,000.?v Telephoon 3345. ATV! S TERP A W. Heerengracht 26*> Commissarissen: Mr. A LIND, Mr. A. FENTENER VAN RINGEN, H. A. L. BEUNS. Prof. Dr. K. F. WENCKEBACH, N. VAN DE POLL, W. R. ESSER J. GAASTRA B^n. Directeuren: C. H. J. BUHINDLER, Dr. J. A. CARP. Accountant: B. MORET. Agenten gevraagd. Agenten gevraagd. Weteringschans aoo, Amsterdam. Familiepension le»rang. Fraaiste gedeelte der Btad. Onmlddeljjk bij Ryks-Musemn, Opera en Vondelpark. Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salon*, HENBY J. BBUGB. HELDER WASCMUOED. Onschadelijke behandeling. Keurige aflevering, zoowel droog toegeslagen als opgemaakt* Specialiteit In 't opmaken van tafelgosd. Stoomwaschliiriclitiiig- De Amstel", 96?9V, T K f j E r O O IV UT r UI W K H SS21. De Mei) M Mie, te '»-Gravenhage9 HEERENGRACHT 12. HAATSCHAPPELUK KAPITAAL F. 1.000000 Goedgekeurd bij Koninklijke besluiten. Maatschappelijk Kapitaal: iéa MilUosn fhld§&. Commissarissen: Mr. M. M. SCHIM VAN DER LOEFF (President); W. B. VAN LIEFLAND; Dr. A. E. TEN OEVER; A. M. VAX EMBDEN; Dr. P. H. J. BERENDS; Mr. A. S. MIEDEMA (Secretaris). Waarn.-Directeur: Mr. J. W.KONING. Wiskundig Adviseur: Dr. A. v. ELDIK. Geneesk. Adv.: Dr. C. M. DE JONG. He Maatschappij sluit alle soorten Levens-,Werkkracht- en Ziekteverzekeringen P. G. PAERELS MM 128 over de Ned. Bank, Amsterdam. Fabrieht Rohln 89?89. Complete INRICHTINGEN in alle stijlen. Telefoon 4541. Zoo vol maakt als de natuur zelf, mits gemerkt C A W" ?Heei't geen enkele der vele fouten die men bij andere systemen vindt, daarom de grootste triomf der vul-penhonder-fabricatie, Bij alle Boekhandelaars en Magazijnen in Perry-artikelen verkrijgbaar. Vraag toezending der geïllustreerde Prijscourant BLIKMAN & SARTOR1US, Importeurs, AMSTERDAM. Yerzekerinu-Maalschappij IIOLÜA". Kantoor: KEIZÊESGR ACHT No.290, Amsterdam. Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 38. Sluit alle soorten Verzekeringen op het lieven en van Lijfrenten, met of zonder ophouden van premie betaling ingeval van Invaliditeit. Werkkracht-Verzekering, al of niet in verband met Levensverzekeringen of Lijfrenten. Vraagt de nieuwe Prospectussen. Gevestigd te Utrecht. Kantoor: Biltstraat no. 134. ^^?Sachsen-Altenburg. Technikum-Altenburg. Maschinenbau. Elektrotechnik. Pi-ogramm kostenfrei. \ CACAO M CHOCOLADE h riliA Aaenfooft

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl