DE A M 8 T E R D A M M ER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Amsteroam. Du Lundi 12 au Sam soir 17 Septembre de mier e CO U P O N S Le vente se fera strictement au comptant. cL'.A.u1;oxxi.i3.é©t pllinillinilliliiniliiinniiinininnniiiiniiiinnttiiiiMi ....... IIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ....... u ........ iti ....... u ...... n ......... in ...... u ..... nu ...... iiiinnini ...... in ...... n ......... tillinn nimnlinilinnniii nnniiiinii ......... iiiini imin m ....... minimi ...... n ...... iiiiinniminiiiiniiiiiiii ...... ininniiiinnniiiiiniiiiniuii DAME£. V ?* Mevr. M. C. . Limburg, Clant v. d. Mijll. ?ininiiiiiHiin niiiiliiiiniiiiiiniHnniiiininilinnnminniiinn Op sctoool en in toros. ' V. (Slot.) Deze gang van onderwijs zou nog een ander voordeel hebben: Meisjes, die nu burgerschool of gymnasium hebben afgeloopen gaan zich gewoonlijk voor een of ander vak bekwamen, doch bekom meren zich niet om het vak bij uitnemendheid. - Hebben ze de model-school" afgeloopen, waarvan de heogste klasse geluk staat met vijfde klasse H. B. 8., zoo zijn ze tevens de huishoudelyke en opvoedkundige kennis rijker geworden. Er i» in mün inzien in 't geheel geen be zwaar, dat het onderwijs in de klassen van 13?18 jaar middelbaar zij, mits het onderwijs in laat mij het noemen vrouwelüke vakken, zich daarbij aansluit. Zooals het onderwijs nu is, zijn gewetens volle ouders verplicht van af de vroegste jeugd hunne kinderen te duwen in de richting door henzelf aangegeven. En daar het jonge kind neb. vrügemakkelijk laat leiden, levert dit in de eerste jaren geen bezwaar. De moeder is er wat trotsch op, als haar klein pinter meisje van drie jaar, op haar kleine Voetjes door de kamer dribbelt en heel parmantig het ontbijt helpt wegzetten, telkens heen en weer loopt van de tafel naar 't buffet, om bordje, glas en kopje n voor n weg te bergen, en het is leuk om op te merken hoe precies de kleine meid onthoudt, hoe dit moet staan en waar dat zijn plaatsje heeft Als te groot genoeg wordt, om met de pop te spelen, geeft moeder haar les in orde en . netheid. Het aan- en uitkleeden van de pop, het af borstelen, opvouwen en wegbergen der kleertjes, het opruimen van het speelgoed, dit alles eischt van het poppen-moedertje de noodige nauwgezetheid. Is ze weer wat grooter, dan leert ze poppenkleertjes maken en verstellen, ze wasschen, stijven en strijken, en al spelende i wordt het meisje allengs onderwezen in wat later een groot deel van haar bestaan uitmaakt. Krijgt ze een kamertje, zoo moet ze dit netjes en stofvrij houden, en ze helpt de dienstbode aan de groote beurt". Ziehier het begin der huiselijke arbeid. Weer ouder geworden, krijgt ze een kookkacheltje cadeau, en niets is heerlijker dan op een regenachtigen Zondagmiddag met vriendinnetjes daarop te mogen knoeien en dan liefst tot slot het eigen fabrikaat, dat als heerlijk wordt geprezen, op te smullen. Maar allengs groeit daaruit de lust om eens te , probeeren wat klaar te maken op eenheusche kachel". Er wordt overlegd met de gedienstige, onder wier leiding het eerste . puddinkje tot stand komt. Dat 'was de eerste les in het kooken, al spelende begonnen, voortgezet en voltooid ais 't meisje van de school thuis is. Doch in mijn vorig schrijven heb ik genoeg zaam aangetoond, dat het getal van moeders die hunne dochters een goede opvoeding geven, in verband met hunne roeping, be trekkelijk gering is. In het belang van de menschheid is 't dus hoögnOodig dat het onderwijs op dat gebied geregeld en... verbeterd worde. En niet alleen voor de gegoede klassen is dat noodig. Hoeveel beter zou de vrouw van den handwerksman er aan toe zijn, indien züin staat werd gesteld hare kinderen goed , te verzorgen, beter gezegd niet verkeerd te ver zorgen, als zij reeds in haar jeugd geleerd had voor haar man een smakelijk, voedzaam maal te bereiden, wanneer züreeds vroeg had leeren inzien dat frissche lucht gezond en alcohol ongezond is. We zouden er allicht minder van hooren, dat aan zuigelingen bierpap en koffiemelk wordt gegeven, of een druppeltje "brandewijn, om ze zoet te houden. Ze zouden als ze op school, van jongs af, leerden, hoe men kan woekeren met hetgeen men heeft, met minder geld een beter maal klaar maken en met minder werk meer zindelijkheid bevorderen dan nu, waar vrouwen trouwen zonder behoorlijk te kunnen koken, en waar ze nooit iets anders hebben geleerd, dan wat ze bij moeder thuis zagen. Er worden duizende guldens uitgegeven tot voeding van arme schoolkinderen. Dat is een prachtig ding, doch nog veel beter zou zijn, indien keukens aan de armen scholen verbonden waren, waar de meisjes ook zelf 't maal leerden bereiden; me dunkt het zou hun dubbel goed smaken. De vrouw van den nieuwen tijd stelt zich hoofdzakelijk ten doel, om zich economisch onafhankelijk te maken, omdat zübegrijpt, dat het in de tegenwoordige dure" tijden volstrekt niet zeker zal zijn, dat ze trouwt. Het is ook niet raadzaam om op een man te zitten wachten, daarmee gaat tevens de mooiste tyd van haar leven voorbij. Het is een onloochenbaar feit, dat er minder gehuwd wordt dan bijv. vijftig jaar geleden; de ongetrouwde vrouwen moeten ook leven, kiezen een vak, zoeken een werkkring, mengen zich in den strijd om het bestaan, strijden naast den man, dikwijls tegen den man, duwen hem op zij, als zij kunnen. Hoe hierin verandering te brengen? Want ieder voelt, dat deze toestand een misstand is. Alle vrouwen moeten zich een vak kiezen, en zich economisch onafhankelijk maken", zeggen de feministen. Derde geslachtsproducten", schelden de anti-feministen. niMiininilinniimnn iiiiiiiiiiiniiiiHiirnnnnimnni Maar met dat al blijft alles zooals het was. Er is, dunkt me, maar n middel om deze ongelukkige levensstrijd tusschen de beide geslachten tot een eind te brengen: Het aantal huwelijken te vermeerderen. Doch dat kan men niet dwingen. Zeker niet, en de lust tot ongehuwd blij ven is grooter bij den man als bij de vrouw. In hoofdzaak moet dit gebrek aan lust gezocht worden op finantieelen grond. De eischen van eene tegenwoordige huis houding zijn vele, de behoeften grooter, de kunde der vrouw en die harer helpsters ?(dienstbode, kinderjuffrouw) minder dan vroeger. Waar men het vijftig jaar geleden kon wagen om van een dikke duizend gulden inkomen per jaar eene huishouding op te zetten, heeft men nu minstens het dubbele noodig, vooral, wanneer men een beetje wil meedoen". Het jonggezellen leven kan men zoo een voudig inrichten als men wil en het zorgelooze van dat bestaan, doet den jongen man twee maal bedenken eer hij zich begeett in den zorgen van den houwelijcken staat". Toen ik onlangs iemand zich hoorde ver wonderen dat een bekend mooi meisje nog niet was getrouwd, ook al kon men hare ouders niet rijk noemen, maakte een jongmensch de opmerking: Dat is zoo onbegrijpelijk niet. Menig man ziet er tegen op te trouwen met een vrouw, die het altijd zoo goed gewend is geweest. Wat moet de man met zoo'n kasplantje be ginnen, als hij geen fortuin heeft?" Ziehier de reden waarom menig chacun" zich geene chacune" kiest. Het is misschien meedoogenloos zulks te zeggen, doch in hoofdzaak zoek ik hiervan de schuld bij de vrouw. Waren wij anders, de mannen zouden spoedig volgen. Indien onze hooggeroemde invloed op de mannen nog niet is uitgeput, moesten wij verstandiger zijn en die tot ons eigen voordeel anders gebruiken. EQB. C. v. D. MANDELE. Twee aardsrjjkskundige kinderboeken. Samoa, die Perle des Südgee en lm Osten Asiens, beide van OTTO E. EHLEKS, en verschenen in de Sammlung belehrender TTnterhaltungsschriften für die deutsche Jugend," onder redactie van dr. KARL LORENZ en Lic. HANS VOLLMER. bij Hermann Paetel te Berlijn. ? De werken van den heer Ehlers zijn ge noeg bekend, dan dat ik hem als aardrijks kundig schrijver zou behoeven te bespreken. Het blijft maar de vraag, of deze uittreksels uit zijn werken werkelijk voor kinderen geschikt zijn. In vele opzichten kan ik hier bevestigend op antwoorden. Fhlers weet boeiend te vertellen, en belangstelling voor zijn onderwerp te wekken. Het is echter jammer dat zij die deze boekjes uit zijn groote werken samenstelden, niet meteen het over dreven Deutschtum" dat zijn arbeid in veler oogen ontsiert, er een beetje uit hebben weggelaten. Vooral uit paedagogisch opzicht toch is deze tendenz zeer te yeroordeelen. Zelfs allerlei imperialistische uitingen zijn in deze kinderboeken maar klakkeloos overge nomen en maken ze voor hen die tot eiken prijs een dergelijke tendenz uit de opvoeding willen verwijderd houden, bijna onleesbaar. Het overigens in vele opzichten zoo aan trekkelijke werkje Samoa" eindigt b.v. met de volgende tirade: Dat Samoa duitsch moet worden, staat voor mij vatt! *). En verder: Een Duitsch Samoa kan voor ons een be langrijke kolonie worden. Het land is een waar paradijs, het klimaat zoo aangenaam mogelijk, de bodem van onuitputtelijke vrucht baarheid, en de inwoners het beminnelijkste ?ras van onze geheele planeet. Dat de goede luidjes zich ooit tot flinke arbeiders zullen laten omvormen, is weliswaar niet denk baar, en het arbeidersvraagstuk zal voor Samoa eerst dan worden opgelost, wanneer het gelukt den Japanschen landverhuizersstroom hier naar toe te lokken. Op Hawaïhebben de Japanners reeds getoond dat ze flinke arbei ders en kolonisten zijn. Europeanen zouden hier misschien zonder schade voor hun ge zondheid veld- en tuinarbeid kunnen ver richten, maar deze soort arbeiders zouden natuurlijk voor de plantages veel te kostbaar blijken. 2) /Samoa dat kan niet dikwijls genoeg her-, haald worden is het zweet zelfs, der edelsten waard! *) Commentaren zijn hier overbodig. De lezers van dit blad zullen 't wel allen met me eens zijn, dat dergelijke uitingen in een kinderboek allerminst thuis hooren! En deze is lang niet de eenige. Het geheele boekje is er vol van. Jammer I Overigens vinden we er zooveel interessants in over het mooie eiland en zijn vriendelijke bewoners! Vier plaatjes en een kaart en, last not least, een prettig, stevig groen bandje, maken deze beide boek] es overigensheelaantrekkelijk. lm Osten Asiens" is natuurlijk tegen woordig dubbel interessant. Vooral het lange hoofdstuk: Auf Maultiers Rücken durch die Mongolei" en de beschrijving van Korea wekken de belangstelling, nu ieders aandacht door den Bussisch?Japanschen oorlog op die streken gevestigd is. En men vindt er ook werkelijk veel belangrijks in, al had ook hier m. i. nogal veel wat voor kinderen of schadelijk of niet interessant is, moeten worden weggelaten. Het idee om aan kinderen, iets degelijks en waars van vreemde landen te vertellen, is oorspronkelijk goed. Men had echter m. i. wel onpartijdiger en daardoor frisscher bronnen kunnen vinden dan deze werken van Ehlers waaruit je, hoeveel goeds er ook in is, toch als 't ware overal een geur van bier en zuurkool tege moet stroomt. Er waren ook in Duitschland wel betere te vinden geweest. Ik noem slechts het werk van Richard Semon: lm Austfalischen Busch" enz. Hoe goed weet deze ge leerde ons zijn leven in de Australische wilder nis te schilderen, en onze belangstelling te wek ken voor zijn onderzoekingstochten naar den longenvisch", de echydna" en andere merk waardige dieren! De boekjes van Ehlers zien er overigens, zooals ik reeds zei, prettig en stevig uit, en hebben verder het voorrecht van niet duur te zijn. N. VAN HICHTUM. *) De cursiveering is van den duitschen schrijver. 2) Deze cursiveering is van mij. Mademoiselle Sergine. Diamanten brui loft. Marie CorelK. Margaret Merediih. Sergine, is niet haar familie-naam. Het Fransche, twintigjarige meisje, bedeeld met buitengewoon dramatisch talent, heet feitelijk mademoiselle Boche. Om in de toekomst elk misverstand onmogelijk te maken, koos me juffrouw Roche voor haar tooneelloopbaan, den naam Sergine, want, verleden jaar verliet een ander jong meisje genaamd Roch, het conservatoire, met prijs en aanbevelingen. Mejuffrouw Sergine verkreeg van het conser vatoire, eersten prijs: treurspel. Dat zij nu reeds aan de Comédie Francaise verbonden is, waar zübinnenkort zal débuteeren, bewijst, hoe kenners ,haar talent bepordeelen. Een twintigjarig meisje, wordt niet als tooneelspeelster in het Maison de Molière aange steld, wanneer de kritiek niet iets hél bizonders in haar ziet. Züis geen enfant de la balie" dus geen komedianten-kind, zij -is.de dochter van stijve, deftige burgerlieden, die het smachten hunner dochter naar het tooneel, met leede oogen aanzien. Maar, het voorloopig conservatoire-succes heeft hen ; ontwapend en eenigermate verzoend met het -, onstuimige verlangen hunner artistiek aan- ? ! gelegde dochter. Het klassieke, verstandelijke, : stroef-ernstige uiterlijk van la Sergine" stem- i pelt haar onmiskenbaar tot tragédienne. Zij ziet er vél ouder uit dan haar geboorte- : akte aangeeft. ... . ' * * - - . * ' ? ! Het' vieren van een diamanten bruiloft, klinkt als een sprookje, en zal wel blijven behporen tot gebeurtenissen, die zelden of nooit plaats vinden. Het Franscbe echtpaar, Gustave Vapereau heaft dit zeldzame feeat onder bhjke van hartelijke deelneming ge vierd. Met hun beiden beschikken de oudjes f over 172 jaar, die züeerlijk, half-om-half ,, deelen. Onder de gasten, die het diamantenpaar kwamen begroeten en gelukwenschen, behoorden ne hunner bruidsjuffers, en een ambtenaar van den burgerleken stand, des tijds in functie, ter secretarie, waar het hu welijk gesloten werd. Er is altijd baas-boven-baas. De zuster van Gustave Vapereau, mevrouw Foucher-Vape reau, woonachtig te Órleans, heeft reeds twee ? jaar, het diamanten feest achter den rug. In de geleerde wereld klinkt den naam van Gustave Vapereau, als een klok. Zün woordenboeken, zijn encyclopédieke arbeid, zijn letterkundige, wüsgeerige ,en historische bijdragen worden naar waarde geschat. Sedert jaar-en-dag is Gustave Vapereau, onder den schuilnaam Valtour, medewerker aan ,,1' Illustration". # * * Van de beroemde schrijfster Marie Cprèlli, '?'? is een artikel verschenen: A vifal point'pf education", dat wüaan alle vrouwen in handen zouden willen geven. De toon van dit artikel is strijdlustig, gedurfd; aan duidelijk heid laat de schrijfster het niet ontbreken. Lezen", acht Marie Corelli een levensvoor waarde in opvoeding. Haar gramstorigheid keert zij hoofdzakelijk tegen de aanzien lijke kringen, tegen hen, die door geboorteen fortuin zich alles vermogen aan-te-schaffen wat hun hart begeert. Die bevoorrech ten lezen niet; koopen büuitzondering een. boek, of, nemen hun toevlucht tot een lees bibliotheek. Maar, ,zegt Marie Corelli, juist die lieden kunnen heelemaal niet lezen. Om goed, rustig, smaakvol en oordeelkundig telezen hebben zij geen tijd. Voor sport hebben züieder uur van hun leven beschikbaar. Marie Corelli beweert, dat het the upper", zoowel in Engeland als in Amerika hapert aan denkvermogen. Hun hoofden zijn ver-, sleten zeeven, waar alles dóór lekt. Nïete blijft hen bij. Ja l Tóch wel iets ! Al de haar fijne bijzonderheden van een schandaal proces, van een echtscheiding. Dat is lec tuur waarnaar zügretig grijpen, en zóó her haaldelijk overlezen, tot züde schande hunner vrienden of bekenden in kleuren en geuren elkaar met rappe tongen kunnen vertellen. De schrijfster van The sorrows of Satan" The mighty atom; Temporal Power" e.a. weert zich in haar artikel A vital point of educa tion" met een heftigheid il la John. Knox.. Zonder aanzien des persoons, zegt zij precies waar het op-staat. Zelfs een kritikus leest, volgens Marie Corelli, soms verkeerd. Striemend zijn haar bestraffingen. Het zal den heer W. T. Stead van de Review of Reviews" nniinnninninmnnmimniimnnmmiinmnniiiiininmiiiinmiminmmii iiiinniMiiniiiiiininiiiinnniiiiinniiiiiiniiiiiiiiniiinnniiiinnniiinHiiiiiniiiiinniiiiiiiniiiiMiniiiinniMiininiiiinnniiiiiinnuiiiniiiiiinniiinnnininnliiiinniili niiiiiniiiuiiiinniMmniiiiiiiiiiiHi» SPAARZAAM ?Jjn en toch goed koken, dat kan iedere zuinige huisvrouw met MAGGI'8 AROMA om te kruiden *** «en kleine hoeveelheid van dit alom gerenommeerde en bekroonde produkt?voor het opdienen bijgevoegd?isvoldoende om aan groenten,vleezen,sauzen,soepen,zwakken bouillon enz.dadelijk een verrassend krachtigen en aangenamen smaak te geven. Te verkrijgen bij kruideniers en comestibleshandelaars In flacons van ? O.3O tot ?5.35. MABfil's onderscheidingen: 5 groote Prijzen, 30 Gouden Medailles, 6 Eere-Diploma's, 7 Eere-Prijzen, zesmaal buiten mededinging, o.a. 1899 en 1900 Wereldtentoonstelling Parijs. Waar niet verkrijgbaar wende men zich tot het Oeneraal-Agentuur voor 'Nederland en Koloniën PAUL HOfiJi, Amsterdam.