Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
monnik. Waar 't op aan komt is of je
goed laat zien de inan, die je binnenstoot.
Maar in 't kleurrijke brein van Qnérido
doemen bij 't woord Don Jnan al, twintig,
dertig aanduidingen tegelijk op, die hij
nu op z^jn wijze er 111181001, terwijl "«ij
intusslihen' wachten de geheele zin . is
er op gebouwd op d» gewensehte tegen
stelling, die mis trom pelt alc een hinkend
paard, zoo hinkend zetfs, dat Quérido maar
een paar pnntje» zet en dan de monnik als
, kontrast figuur er a'an hecht.
Nu eens afgezien, dat de geheele beschrij
ving niet noodig is, ?wijl niemand 'n Don
Jujin voor een eenvoudsmensch zal verslijten,
de figuur daarvoor te bekend, zoo krijgt men
bier de onaangename gewaarwording in een
branding te worden rondgesleurd. Bij elke
opsomming van de Don Jiiau-kwaliteiten als:
vurigste, hartstochtelijke demonische,
echroei-ende gracie, zirnenverrukking, deukt de lezer
eindelijk houvast te krijgen, tot hij aan 't
eind buiten adem geraakt dat laat glippen,
en zich dan verwondert de monnik, die hij
in 't begin verwachtte, maar niet kre^g, als
e>en stukgeslagen roer aan een schip, toch
nog. achteraan te vinden.
Dat ia zijn lezers vermoeien, ontstemmen
en tot verzet prikkelen. De rijkdom van
woorden wordt zoodoende een pijnigende
praal. De gloed, de gang der zinnen wordt
een rutschbaan, die je door elkander hobbelt
en aan 't eind nog eens terugslaat.
En toch, ondanks dut, ondanks de over
daad, t problematische dat wel eens ont
nuchtert en verwarring sticht, beschouw ik
QnéVido als een der knapstën van dezen tijd.
Zijn speurga^e ia sterk en al-omvattend, zijn
doordringrnskracht in 't voelen en zien van
anderen werkelijk enorm en zijn on ver
vaardheid is zeker niet minder. Hij ver
zuimt niet bewijsmateriaal te geven, spiingt
er zelfs zeer kwistig mee om, schrijft er
bladzijden van vol, al overtuigt hij niet altijd.
Dit komt, onidat hij, zoo hij al niet overdrijft,
dan toch Ie uitvoerig schrijft of zich te veel,
ondanks kritisehen zin, op lyrische gaven en
temperament laat drijven. De geringste
fout ontgaat hem niet, en die neemt bij
hem al gausv de grootte van eendrommedaris
aan, als een ander er maar een muis inziet.
Men moet wel voorzichtig met hem zijn,
want wat hij in zijn woordendrift eruit ba
zuint en onzin of overdrijving lijkt, zit vaak
wat stevig in elkaar. Onnaspeurbaar bijna
hoe deze kritikus aldoor met negatieve
zinnen werkt, aan eik woord haast een
haakje zet,waardoor men zijn uitspraken aldoor
partieel, in dit of in dat verband, moet lezen.
Rn toch, hij kan worden du man der
komende tijden. Wat v. Deyssel beteekende
voor de generatie van '80 lijkt mij Quérido
te worden voor de aura, die nu gaat ver
schijnen.
Dat wil ik nader toelichten in een vol
gend artikel. Tevens wanr het onderscheid
schuilt tusschen deze beiden. Het verschil
is niet zoozeer individueel, beslaat minder
in de kritische kapaciteit dan in de voort
schrijdende kultmir, die 't wezen der literatuur
<n dus ook do kritiek* vanzelf wijzigt.
G. VAN Hui.ZEX.
Fransche prentkunst.
Van af l tot 15 October zal in de Rotonde
van het Museum van kunstnijverheid te
Haarlem eene verzameling moderne, Fransche
prentkunst worden tentoongesteld, die uit
een zestigtal etsen in kleuren bestaat, waarbij
werk vau de beste der jongere artisten, die
zich op dit gebied bewegen, vertegenwoor
digd is.
NIEUWE UITGAVEN.
A. TH. THOMPSON, Papieren idealen. Amster
dam, C. L. v. Langenhuysen.
Stndie van Ricn. WHOTMES. Antwerpen, B.
\Vhotries.
't Kereltje, door WILHELIIIN-A VAN HEFFEN*.
Utrecht, A. W. Bruna & Zn.
FOLKE RKHX, Een bock van een nmaior'mm.
Naar het Zwoedseh. van SIOOK AI.MEX, door
JEAN-XETTK K KKYSICR, Amsterdam, H. J. W.
Becbt.
Verzen van -Voord- en Zuid-Ned-rlcmdzche
dichter», bijeengebracht door POL DE MOST,
1875-1904. Tweede herziene druk, van Sedert
Potgieters dood". Zwolle, AV. E. J. Tj. Willink.
O Matsu. Oorspronkelijke roman door mr. J.
DERMOUT. Utrecht, A. W. Bruna & Zn.
ALFEED HUSSEL WALLACE, De wondei-eeuw.
Het tijdperk van nieuwre denkbeelden op het
gebied der wetenschap en der uitvindingen,
door S. J. BARENTZ. Amsterdam, A. B. Soep.
Zestien jaren in Siberië. Herinneringen van
een 'Russisch revolntionnair. door L. G.
DEUTSCII, 2e druk, Amsterdam, A. B. Soep.
Lentelinde, door JAN CELEN. Rotterditn,
W. L. Brusse.
De herleiing der mathematische wctonschnppen,
door dr. P. VAN GEER. Rede, uitgesproken
tot opening zijner academische lessi-n als
privaat-docent. Leiden, A. W. Sijtholt'.
De landbovieparagraafin het werkprogrum i'rm
di'n rrijzinniff-democratischen bond, met toelich
ting, Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zoon.
ter de hrondsliigen van het rythmi-sche woord,
door prof. dr. G. VERKIEST. Bussum, C. A.
J. van Dishoeck.
Kringloop, door A. C. C. DE VLETTER, 2
deelen. Utrecht, A. W. Bruna & Zoon.
?llllllimMiimmiiiiiimiMiiilMMllllilllliliiniii
MiimiiiMiMiininHiiiinmiiiiMiii
mimniiMfimi
iiiiimimiimimiiiHUiiimimiiiiitiHlliiiiiiiiiiMlimimiiHlllmiimuiimilMll
O III t G l£ I* U l CL G H is een e «n i g b e proef «l middel
ffl gerechten, groenten, vleezen, soepen, sausen, ragouts, oogenbiikkelijk een krachtigen aangenamen
geur en smaak te geven. Feil kleine hoeveelheid is voldoeuide.
Verkrijgbaar bij alle soliede kruideniers en comestibleshandelarerj.
MAtifii's onderscheidingen: 5 groote Prijzen, 30 Gouden Medailles, 6 Eere-Biploma's, 7 Eere-Prijzen, zesmaal buiten mededinging, o a. 1899 en 1900 Wereldtentoonstelling Parijs.
Waar met verkrijgbaar wende men zich tot het Generaal-Agentutir voor Nederland en Koloniën PAUL IIOUV, Amsterdam.
|millHlllflllUllllllllllmiUmiHMlmlnnllllmWW»»imMHmlUlmllMMimilllimlmllmltmillimilllmlltlmllll
VOO H DAMEjS.
<!
Een W m loop zin ra
EDWARD CAKPEXTER, Isefde's Meerderjarig
heid. Eine verhandeling over de onder
linge verhouding der beide seksen,
vertaald door L. T>E JAGER
MEEZUXBROEK-VAX BEVERWIJK. Met een
voor; woord van dr. H. WAS. Geautoriseerde
vertaling. Amsterdam, Van Holkeiria
en \Varcndorf.
Het zou mij niet verwonderen, zoo er velen
?waren, die bij 'c lezen'van den titel dit boek
ter zijde legden en het plaatsten buiten hun
gedachtenkriiig. Onderwerpen, die zij, afgaand
op den titel, verwachten, dat hier zullen
worden behandeld, trekken hen niet aan,
omdat als zij een enkelen keer een blik
sloegen in lectuur, die dergelijke te
requaesties ernstig en degelijk heette aan te vatten,
ze telkens onaangenaam werden getroffen
door een jacht op cruditeiten en dikwijls
door een vreemde, ongezonde opvatting, die
bij alien schijn van zoogenaamde reinheid
een allerverderfelijkste uitwerking moet heb
ben op de maatschappij, een verslappenden,
allin lust en alle werkkracht doodenden
Invloed, een stuwkracht in de slechte richting
?van tobberig peinzen over wat zich niet ver
anderen laat.
Maar dit hier is een boek van anderen
aard. Het mist alle prikkelende, ongezonde
eigenschappen; het bekijkt de dingen van
een ruiin, vrij standpunt en waarschijnlijk
zal het kunnen meehelpen om den weg te
banen voor wat breeder opvattingen dan die
nu zich, ten koste van veel menschelijk geluk,
doen gelden en die veel krachtsontplooiing,
?waar de wereld wél bij varen zou, met dwang
van wet en zeden tegenhouden.
Maar al te veel illusies moet men zich
locji op dit punt niet maken ; liet ideale stre
ven van Carpeuter valt wél ver buiten 't kader
van onze tegenwoordige maatschappij. Dat
ziet ook dr. Was zeer goed in, die met een
vriendelijke voorrede het boek inleidt bij
't publiek. Het is," zegt hij, er ver van
daan, dat reeds allen zich in zedelijke vrijheid
mogen verheugen en als'redelijke wezens
zoeken u aar geluk."
Daarom pleit hy,'als het ware, voor zijn
schrijver verzachtende omstandigheden, waar
deze wat onpractisdi schijnt en zwevend, en
waar hij een welsprekend verdediger zich
toont der nare emancipatie van de vrouw.
Men lette er op," lezen wij in de voorrede,
dat Carpenter geenszins uitgaat van een
door hem uitdrukkelijk verworpen waan van
gelykheid van aanleg en karakter tusschen
de sekstn, maar van historische gegevens,"
en iets verder, waar men zich onwillekeurig
zou geneigd voelen, den schrijver tot de orde
te roepen en hem op het onpractische en
zwevende zijner amendementen te wijzen,
komt hij zelf ons voor, door toe te geven,
dat een aardsche utopie" nimmer het aller
hoogste volkomen kan belichamen."
De bladzijde, waarop Carpenter van die
aardsche utopie spreekt, komt voor in het
hoofdstuk, dat tot titel draagt De rrije maat
schappij. Daarin schetst de schrijver een ideaal
gemeenschapsleven, waarin de schoonste ont
plooiing vau het liefdebestaan gepaard gaat
met de economische vrijheid der geheele
maatschappij. Na. communisme of socialisme
deze toekomst! Waarlijk, wij zijn wel ver van
de verwezenlijking van zulke droombeelden!
Als wij daarbij nog bedenken, dat de schrij
ver zelf erop wyst, hoe de woorden, die op
dit teére onderwerp betrekking hebben, wei
nig in getal zijn en in zeer geringe mate de
juiste uitdrukking zijn der gedachten, zoodat
nog weer alles, wat gezegd wordt, voor ver
keerde uitlegging vatbaar is, dan komt allicht
de vraag op, Of dit boek dan niet beter in de
pen ' gebleven ware, en of het in onze
alledaagsche wereld eigenlijk wel op zijn plaats is.
Het zou van weinig optimisme getuigen, uls
wij twijfelden aan de goede uitwerking, die
een geschrift als dit in onze tegenwoordige
maatschappij kan hebben. Het ruime uitzicht,
-dat de schrijver opent, zal bij menigeen den
geestelijken horizon verwijden; de milde,
humane geest, die van het boek uitgaat, kan
verzachtend werken,'en de harde waarheden,
waarmee hij onze beschaafde maatschappij
onder handen neemt, zullen mogelijk som
migen de 9ogen openen voor het wezenlooze
en ledige, dat zich vaak onder schoonen
schijn verbergt.
Ook het leelijke in de letterkunde van
dezen tijd, die op de meest weerzinwekkende
en schaamtelooze wijze het seksueele leven
exploiteert, wordt aan de kaak gesteld. Nadat
hij heeft aangetoond, hoe de onderlinge ver
houding der beide seksen tegenwoordig overal
in de beschaafde wereld door en door onrein
is, gaat hij voort:
Zelfs de litteratuur, waarvan rnen mocht
verwachten, dat zij ten opzichte van dit
onderwerp een waardige wijze van uitdrukking
zou bewaren, is, hetzij door haar zwijgen,
hetzij door haai1 zedeloosheid de afspiegeling
van den heei schenden geest, en om gezonde,
betrouwbare, krachtige en kalme tad over
het onderwerp te vinden, moet men dwars
door de poelen en moerassen van het be
schaafde geschrijf heen terugwadcn en zich
in Oostelijke richting dt>or de dorre woestijnen
een weg baten naar de hymnen van de
Arische rassen".
Zulke gezonde, betrouwbare, krachtige en
kalme taal over do rol der passie in ons
leven, heeft Edwar l Carpenter zelf ons hier
geschonken.
Hoe verrukkelijk inderdaad", zegt hij,
hoe alles doordringend is de liefde, die,
ofschoon zinnelijk, door de tooverkraeht van
den wil herschapen wordt in aanhankelijkheid
en, geestelijke gemeenschap. Er bestaat geen
grooter gevaar voor geliefden dan het vul
gair wordtin hunner passie, en dit is de
klip, waarop zooveel huwelijken schipbreuk
lijden. Daarentegen moet men niet mecnen,
dat de zinnelijke hartstocht uit zijn aard
onrein is of niet iets schoons en begeerJijks
zou wezen, als hij maar niet werd misbruikt.
ledere poging tot. volstrekte verzaking en
onthouding gedurende lange tijden, hetzij
door individuen, hetzij door geheele volken
volgehouden, leidt alleen tot verzwakking
van het menschelijk geslacht en loopt ge
vaar met zichzelye in tegenspraak te k omen,
doordat zij tot reactionnairo excessen voert.
Men moet nooit vergeten, dat gedurende
gansch ons leven de physische ba?is van het
grootste belang is en dat zij in die voeding en
voedingstofl'en voorziet, zonder welke de
hoogere vermogens niet bestaan of ten minste
zich niet openbaren kunnen.
Intieme verhoudingen, die alleen berusten
op geestelijke en zedelijke verwantschap,
gaan zelden diep en zijn niet dikwijls van
langen diiur; wanneer, de, physische grond
slag in geen enkelt n vorm aanwezig is, ver
slappen zulke banden licht en leiden een
kwijnend bestaan evenals planten met zieke
wortels."
Het komt mij voor, dat deze laatste
meeniug vau Carpenter geen steun zal vinden
bij die groote groep van ongehuwde vrou
wen, die na een gelukkige, wel bewaarde
jeugd hot leven mogen leiden der beschaafde
vrouw, die geestelijk genot weet te waar
deeren. Voor haar kan zulk een verhou
ding, waarin alleen verstand en hart tot
elkaar naderen, diep en innig genoeg zijn,
om haar volkomen gelukkig te doen wezen.
Maar meestal stelt de man zich niet tevre
den met zulk een toenadering van verstand
en hart alleen. IJ ij is het eens met Kdward
Carpenter, met wat die schrijver aldus uit
drukt, dat uit den aard der zaak voor een
volkomen vereeniging van twee meuschen de
overgave hunner lichamen noodzakelijk is.
Niet de lichamelijke gemeenschap, een uit
sluitend zinnelijke liefde mag hen te zameii
voeren, doch, wordt haar tekort gedaan, dan
bant die onthouding alle waar gevoel van
kalmte en vertrouwen, doet de verbintenis
onrustig, onbestemd en onbevredigend zijn,
maakt haar tot een beproeving."
Gelukkig dan de min en de vrouw, die het
verstaan, de aandoening, n hunner physieke
natuur naar hun welgevallen om te scheppen
in de zeldzaamste en heerlijkste bloesems
van menschelijke gewaarwordingen, zoodut de
grond gelegd kan worden tot wat men zou
kunnen noemen het nworden der beide
persoonlijkheden. Dan wordt de .wensch be
vredigd, sluimerend iu het hart vau iedere
menschenziel, dat er een ander mensch in de
wereld bestaan mocht, met wieu men geheel
openhartig zou knnnen omgaan, voor wien
men niets behoefde te verbergen,wiens lichaam
ons even dierbaar was als ons eigen, tegenover
wieu er van eigendom geen =prako van het
mijn of dijn zou we/.en, tot wien al on/.e ge
dachten vloden, met wien wij in vreugd en
smart en in alle ervaringen des levens ons
door een spontaan wederzijdse!) gevoel van
sympathie verbonden wisten.
Voor zulk een vereeniging moet liefde
den grondslag leggen, maar geduld, een
lijngevoelige welwillendheid en zelfbeheersching
moeten onafgebroken medewerken aan de
voltooiing van het geheel. Ten laatste kennen
do twee geliefden eikaars geestelijk bestaan
door en door, kennen zij clkaiirs lichamelijke
en geestelijke behoeften, wcnscheu, teleur
stellingen en voldoeningen zoo goed als elk
zijne eigene en dat zonder (.enig vooioordeel,
hetwelk ieder nog eerder geneigd zou zijn,
ten gunste van den ander dan van zich'.elf
te laten gelden. Een blij, een onwankelbaar
gelooven daalt neer in de harten, die zoo
verbonden zijn en omgeeft dit tweevoudig
leven, als het ware, met ecu stralenkrans".
Het mod?rne moiioganische huwelijk, door
kerk en sla;'.t vollrokki -n en l>i kra'-htigd, is
klaarblijkelijk niet dit ideaal voor o >geii
in^estcM. Carpenicr zegt. rr van. dat het
meestentijds biet iu sUüil is. dal idt-iVA1. Ie
vel wezenlijken (il dikwijls een verbintenis
tot stand brengt, die op niets anders berm-t
dan op den uitwendigen d wan g dezer machten".
Maar uieu zal moeten tui gfvcu, divt de be
moeiingen van keik en -taat toch niet nood
zakelijk het ware geluk van twee, die bij
elkaar behooron, in den weg behoeven te
staan eu dat vorm en wezen ook bier n
kunnen zijn.
Dan is echter de noodzakelijkheid van
dwang in 't minste niet aanwezig, en waar
die dwang \\èl noodig is, daar wave het
beter, dat hij niet beMond. Zoo komt n en
altijd weer bij deze dingen tot de oude cirkel ?
redeneering, dat de goidi-n de wet niet
noodig hebben en dut. w nar men de wet
noodig heelt, zij niet goed werkt, omdat ze
in de maatschappij de illusie wekt, da', men
door dwang tot stand kan brengen v.at vrij
en ongedwongen zich ontwikkelen moet uit
de volle ontplooiing van menschelijke en
maatschappelijke krachten.
En als men dan nog maar niet zoo dwaas
solde met die illusie, door leelijke dingen
naast het ingestelde huwelijk niet slechts te
dulden, maar te sanclionneertn ook!
Maar aan den anderen kant is Carpenter
ruim genoeg om in t/; "icn. d it, waar hij
vraagt verandering van v.'et en /.e len, men
deze oude tirannen tocli niet mei recht ver
antwoordelijk stel.en kan voor a' d;; ellende,
die uit de ondeilinge verhouding van de
beide seksen in deze wereld voortvloeit.
Millioenen van menseheii zouden nooit
gelukkig kunnen we/.en in het huwelijk, hoe
gunstig de omstandigheden ook mochten zijn,
alteen oiudat liim nat u ir niet in voldoende,
mate de elementen voor een liefdevolle over
gave aan een ander in zich draagt en zoo
lang het men-ichenhart is wat liet is. zullen
er liefdestragedies worden afgespeeld. Al is
het ook zeer noodzakelijk, dat zulke drama's
niet gecompliceerder eu talrijker worden ge
maakt .door noodelooze wettelijke inmen
ging, toch moet ook Carpenter erkennen,
dat zij er altijd zijn zullen, zoolang niet het
duizendjarig rijk aanbreekt en dat hot al of
niet bestaan eener huwelijksinstclling alleen
ons er niet van bevrijden zal.
Hoe zou dat ook kunnen, waar immers de
algemeeno eigenschappen, die den gebeden
mensch iiuidiliceeren, voor liet geluk of 't
ou iel uk in het huwelijk van zoo groote
beteckenis zijn Wie verwacht, dat er een
aangcnameu echtgenoot zal groeien uit een jon
gen man, die geen goed zoon was, zal gewis
bedrogen worden, f. ven goed als hij, die een
beminnelijke eu inschikkelijke huisvrouw
denkt te zullen tiebben aan een dametje-, d'C
het bij moeder thuis den meiden lastig maakte
of niets wist te wezen voor baar oudere of
jongere broers.
Ik zou 11 nog veel over dit mooie boek
willen vertellen, maar dit moet een boek
bespreking blijven, en ik vroeg al veel vau
uwe aandacht, 't Zou anders prettig zijn, het
oordeel van den Engelschcn denker te
citeeren over het tegenwoordige leven der dame",
die daar troont in haar salon; over de zenuw
achtige, prikkelbare vrouwen, die voortdurend
onder dokters handen zijn. en over het arm
zalige, kleinzielige. bekrompen ideaal der
dame", dat zoolang de samenleving heeft
belieerscht en dat in duistere verten moet
verzinken.
In godsnaam dan maar liet brandmerk
dragen van dingen te doen, die niet ladylike
zijn, is Carpenter's raad aan de vrouwen, als
gij ten koste daarvan alleen uwe ware plaats
in de wereld kunt veroveren van een waar
achtig kameraad te zijn voor den man. die
u liefheeft ! En even streng als do schrijver
is voor de dame, is hij het voor den zeer
correcleu gentleman. De eenige klasse van
manii(i), die voor zulk eeu waarachtig kame
raadschap rijp zijn, noemt hij hen, die niet
den gentleman''' willen uithangen. Gelukkig
geeft hij toe, dat teekenen van verzet, voor
boden van ruimer opvatting en ge/onder
inzicht merkbaar zijn. Hun zij een spoedige
zege toegewenscht !
Wat de jeugd betreft, Carpenter meent als
zoove'en, die de onderlinge verhouding der
beide seksen op een hooger standpunt zouden
willen brengen, dat het goed is, kinderen
vroegtijdig in te lichten. Ook dr. Was noemt
in zijn voorwoord niets dan een waan de
meeniiig, dat volstrekte onwetendheid een
waarborg is voor het bewaren van liet be
koorlijke vau de naïveteit der kinderlijke
onschuld".
Jk weet niet, of de theorieën, dienaangaande
ijverig gepropageerd, reeds veel uitwerking
hebben geluid, en of er van dat liefelijk met
de kinderen spreken over hun physieke ver
houding tot moeder eu vader in de practijk
veel komt. liet kan z.'l'iT alles gebeuren op
de iiiniu^le en mooiste manier en zonder
e,(iiig verkeerd begrip nan de zijde van ouder
of kiiid. ;muir dat ;;al toch uU-t lgemten 't
geval zijn. en \\aar het wél zoo is, waar de
inlichtingen < n inededeelingen op aantrek
kelijke manier gegeven en ontvangen worden,
daar zon het zwijgen ook «een kwaad hebben
gedaan. Zulke kinderen, eigenlijk alle gewone
normale kinderen, die gezond zijn en goed
opgevoed, vinden in hun schaamtegevoel een
onwutirdeerhurcii ^ehutsengel ook tegen vrien
dinnetjes, die van (luisterende gesprekje<
houden.
K\\ er kan zeker uit dat inlichten, als het
niet op zeer verstandige wij'.e geschiedt,
kwaad voort\ loeien ; er rijzen buitendien toch
altijd weer vragen, die het kind niet uit
spreek!, (n ik kan niet denken, dat het de
openhartigheid tu-schen ouders en kinderen
schaadt, wanneer zij elkaar op dat terrein
on.twi. ken en in normale gevallen stillekens
alles aan de vijzen; natuur overlaten, die
toch wel niet zonder reden het schaamte
gevoel zoo diep den jongen mensch zal heb
ben ingegrif't.
Zooals ik hierbij ten vraagfeeken zette, zoo
zal een ander elders weer zijn vragend zou
't niet andi-r.s kunnen ?" plaatsen; maar ieder,
die liet boek ter hand neemt eu 't met aan
dacht leest, zal moeten voelen, dat, op deze
manier behandeld, het vraagsiuk van de on
derlinge verhouding der beide sekien overal
aan de orde kan wórden gesteld.
Op haar buitentje te Hacking bij Weenen,
is Hermine Emnkeiistein, de beminnelijke,
zachtmoedige, werkzame, schrandere vrouw
overleden. Haar geheele leven was n onaf
gebroken zorgen voor en denken aau anderen.
Zij werd iii 1842 te Weenen geboren,
was de dochter vau een kundig, geacht
medicus, en verloor haar vader op jeugdigen
leeftijd. Het gezin Fninkenstein missend den
kostwinner, bleef zonder geld achter. Htrmine
besloot, voor liaar moeder en jongere zusters
liet brood te veidienen. Dank zij de uitste
kende opvoeding die zij had genoten, be
schikte zij over veel taalkennis. Met het
grootste gemak vertaalde zij trouwen sierlijk
uit het Kngolsch en het Eransch. Toen
Hermine i'rankenitein zo:j vlijtig werkte, was de
vertaai-woede nog niet uitgebroken. De wei
nigen die zich aan dezen kieschcu en
moeilijken arbeid zetten, d-den het niet ernst en
toewijding; mei schroom en beving, beducht
den oorspronkelijken tekst te verknoeien, te
verminken en te verhaspelen. De
Jaii-enAlleman's vertalingen getuigen voldoende,
dat men met eerbied voor den oorspron
kelijken arbeid vrijwel heeft gebroken.
Herininc J'Vankeiistein vertaalde op onberispelijke
wijze meer dan honderd romans voor het
A'eue Wiener Ta//iifutt. Een groot aantal dag-,
week- en maandbladen kreeg vertalingenen
oorspronkelijke artikels van deze vrouw die
's levens moeilijkheden wakker bestreed, en
die een zegen was voor haar moeder, zusters,
vrienden eu bekenden. Haar beminnelijkheid
en ijver werkten aanstekelijk op hen, die het
voorrecht hadden met haar in aanraking te
komen.
Vele vrouwen wilden haar voorbeeld vol
gen, zich bij baar aansluiten, liermine
Frankensteiii werd de oprichtster van de
Vereeniging voor schrijfsters en kunstena
ressen te Weenen".
Nog andere vereenigingen in do stad aan
den schoonen, blauwen Donau, verliezen door
haar dood, een doortastend, onbaatzuchtig
lid, dat niet moede werd de belingen harer j
medezusteren voor-te-staan.
Volgens een oude legende, zou de eerste
kant /.ijn gemaakt door een arm
vi-schersmeisje, dat een bundel zeewier op een linnen
lap uitspreidde en al de iijne adertjes, steeltjes
en blaadjes van liet wier, met Iijne steekjes
op bet linnen hechtte. Nu de mode nog steeds
kantgarneering voorschrijft, wordt de
Ariadne-arbeid nog al eens besproken, in ver
band met de hooge prijzen, die voor chte
kant besteed worden. Zonder gevaar te
loopen voor een vierschaar te v orden gedaagd,
ten einde mijne mededeelingen te staven, wil
ik nog even vertellen, wat Engelsche bladen be
richten over kant-prijzen. Soiirikt niet dames !
Immers, gij behoeft u geen garneering van
fabelachtige waarde aan te schallen, indien
de bescheiden inhoud uwer beurzen zich i
hiertegen verzet. Voor de duurste kant wordt j
](i.Otio gulden per meter betaald !
Excuscz du peu ! Maar, die kant wordt
vervaardigd uit het iijn.-le iiluTaAU
ziiverdraad en elk moiief is omzoomd door dia
manten Het werk en hel materiaal moeten
betaald worden. Voor een ons Vhianvch
garen til de Jr!andre" wordt dikwijls 48
gulden betaald, en verwerkt tot kant, stijgt
de waarde tot vijf a zeshonderd gulden. Op
een kautveiling, onlangs te Brussel gehouden,
werd 25(10 gulden betaald vcor een strook
kant in point d'applique verkerkt, terwijl
oude point de Venise werd verhandeld voor
2-t gulden per centimeter.
#
-A*
Georgelte Leblanc echtgenoote vp.n den
dichter Maurice Maeterlinck, wiens drama
tische werken Monna Vanna" en -Joy/.elle"
zij, de gewezen operazangeres eii
tooneelspeelï-ter, schoon vertolkt, heeft nu zelf naar
de i en gegrepen. Va:i (-ïeorgette
LeblancMaeterlinck is een roman verschenen Le
choix de la Vie".
Een aantal actrices werken tegenwoordig
voor de pers. Yvelte Guilbert de disense"
schrijft er zwierig en lustig op los. Sarah
Bernhardt geeft haar Mémoires" uit. Iidere
maand verschijnt een gedeelte van iSarah's
gedenkschriften in de, Strand Magazine",
waaraan zij de primeur harer te-boek-gestelde
herinneringen schonk. Anne Judic, in lang
vervlogen tijden, do ster der Parijsche ope
rette, die nu veel succes heeft in hnar groot
moeder-rollen, vertelt aan het leeslustig
publiek allerlei bizonderheden uit haar jeugd
en glansperiode. Ook Mevrouw Patrick
Campbell is geen novice in de schrijfkunst.
* *
# *
Den 12den October e. k. zal te Versailles
bet huwelijk voltrokken worden van den
directeur der Gaulois den heer Arthnr Meyer,
met zijn mooie, jeugdige bruid, gravin de
Turenne.
Den titel van gravin do Turenne" ver
wisselen met mevrouw Meyer" is een daad,
die in de Parijsche groote wereld druk be
sproken wordt. Het be vijst zér zeker, dat
het gravinnelje, te oordeelen naar haar por
tret, hoogstens zes- of zeven-en-twintig jaar
oud, een groote liefde heeft opgevat voor
den kundigen journalist Arthur Meyer, wiens
geboorte-akte een bedenkelijk aantal jaren
meer aanwijst dan die van zijn aanstaande
vrouw. Arthur Meyer was steeds de vraagbaak,
de hulp en toeverlaat van vrouwen uit do
eerste kringen van Frankrijk. Geen
weldadigheidsfeesten werden beraamd en geregeld
zonder medewerking en voorlichting van den
directeur der Gaulois.
*
-::De Duitsche kroonprins heeft altijd in zijn
vuistje gelachen, om de welwillendheid en
bedrijvigheid zijner talrijke verwanten, die
hem wilden behulpzaam zijn in liet zoeken
naar eene, hem pa-wende levensgezellin. Hij
was vast besloten zéif te zoeken, zélf een keuze
te doen, zijn eigen zin te volgen, zijn hart
te laten spreken. Zon Ier zicli erg druk te
maken met zoeken, hoeft bij gevonden, en,
naar de algemeeno overtuiging, is de aan
staande Duitsche kroonprinscs een schat voor
het keizerlijk huis.
Nooit heeft de doodeenvoudige Cecile van
Meeklenburg-.Schwerin gedacht, dat zij de
uitverkoorne vau den kroonprins zou worden,
dat op haar eenvoudig hoofdje misschien
eenmaal zal fonkelen de kroon van
Duitsoiilatid's keizerin. Cecile van
MecklenburgSchwerin genoot een echt-duitsche, praktische
opvoeding Zij kan koken, inmaken, naaien,
verstellen, als het. allergewoonst burgermeisje.
Met die typisch vrouwelijke, huiselijke eigen
schappen zal zij het hart stelen van haar
aanstaande, eenvoudige, beminnelijke schoon
moeder. Cecile is verder een echt buiten-kind.
Zij is dol op sport, en houdt niet van liet
stadsleven. Gezond, krachtig, eenvoudig en
levenslustig, groeide zij op te midden vau
de natuur. Zij zal moeten wennen aan de
starre vormelijkheid der hef-etiquette. De
kroonprins zal haar wel liefdevol over veel
moeilijkheden heenhelpen. Kroonprinses te.
zijn is lang niet zoo gemakkelijk als het lijkt.
CAPIUCE.
* *
*
Toiletazijn kan men zelf maken, uit de
volgende bcstanddeeien, in eiken drogist
winkel te koop: 90 pCt. wijngeest, 25 gram
beiizoë-tinctuur, 42 gram angelica, 25 gram
rozenextract, 2 gram rozeiigerauium olie, 20
gram azijnzuur.
Te<;en brandwonden : Zoutwater een uitste
kend geneesmiddel. J)e pijnen houden bij
het doopen der gekwetste deelen in een kan
met zout water gevuld, of door omslagen
van in zoutwater gedrenkte doeken spoedig
op en er worden geen blaren gevormd.