Historisch Archief 1877-1940
,?*. ? *.
No..l433
DE AM8T1RDAMMEE WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
v i ,-**
,", :,
?"* 1».
,1
ROBES DE BAL EN VOILE BOÜBLÉES SOIE fis. 100.
KOBES DE BAL EN .MOUSSELINE SOIE,
DOUBLÉS SOIE 125.
MAÜfTlAUX »E SOIR EN DRAP TOIJTES
TEINTE8, DOUBLÉS OUATELINE & SOIE 65.
Fournisseurs de S. M. la Reine Mère'
des Payt Paf.
M.M. HIRSCH & Cie., ont Thonneur d'informer
leur clientèle que la collectiou de Robes et
Manteaux pour Bals & Soirees est au complet.
DANS LES RAYONS DU PREMIER ETAGE:
Manteaux de soir a 3 Pelerines Drap
Fis.
blanc garnis Velours et tresse dr .
Manteaux de soir, Drap blanc, Carrick
a longue Pelerine. . . . . . . .
4O,Robes de Bal, Voile toutes teintes,
modèle nouveau.
&&^Robes de Crèpe de Chirje, en toutes
teintes corsage montant
95,- \
MUitummiiiiiHimiiimiiimiitmiiiitiiiuiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiimi^^
YOOÏ{. DAMEjS.
<a
Moraliteit
door EGHBERTHA C. v. D. MANDELE.
De schryfster biedt ons geen eigenaardig"
óók geen machtig" werk. Wat ze geeft, is
een «ér -wel geslaagde photo van het
dageJytsch leven, zooals 't hier in het Haagje
och., laat ons gerust maar zeggen: zooals 't
met duizend kleine variaties over hél de
wereld ? afgespeeld wordt. Maar... gén
photo is 't van den ouden stempel, dat boek
van mevrouw v. d. Kandele, dat feitelijk, als
'tin een rubriek gevat zou moeten worden,
in het kaslje" der grootere novellen zijn
plaats zou moeten vinden. Gén photo van
nur recht frgundlich" en daarmee basta.
Sinds eenige jaren weet de werkelijk*
kunstphotograaf pos iet», vél vaak, van zich rel ven
te geven in zjjn photografie; dat deed ook
de schrijfeter.. 2aj legde veei van eigen oor
deel, eigen voelen in haar werk, en... 't werd
een1 werkelijke kunatphoto, die dan ook inder
daad te prefereeren ia, boven werk van heele
of halve kladschilders. Moraliteit had de auteur
ook Heeren-" of lCaimen"-moraliteit kunnen
betitelen, toch valt in dit werk het heldere
niet te schrüle" licht op" 't meten met
twee maten" op 't gebied van
sexueele-zedelijkheid: Een klein, eng, dadelijk overloopend
maatje voor de vrouw, een ... bijna bodemloos
vat voor 't andere deel der menschheid, een
vat, waarin alles schier, van der mannen
doen en laten zoo gemakkelijk verdwijnt!
De menschèn van Moraliteit" zijn
menschen, al vermag niet n hunner door woord
of daad lang in ons geheugen te blijven...
Menschen dus, zooals je ze langs je ziet gaan
of wel, zooals je ze hier, daar, overal ont
moet, aan wie je voorgesteld wordt en...
wier naam spoedig daarop vergeten is.
Maar jammer is 't, dat de schrijfster bjj haar
goede photo's verzuimde, daar, waar 't bepaald
noodig was, een juisten achtergrond te nemen.
Vooral geldt dit voor Dora" die werkelijk
tot op zekere hoogte onze sympathie zou weten
te verwerven, zoo de schrijfster ons met
een enkel trekje het milieu aangegeven had,
wat dit goed-aangelegde wezentje heeft moe
ten brengen tot 't worden van de maintenée"
van Lord-koffie." D&&T is 't toch waarlijk
niet voldoende, om haar ons als wees" voor
te stellen. Wij hebben recht om te vragen:
Is er geen anderen weg voor dat meisje ge
weest, dan te zijn, 't betaalde iet» van 'n minia
tuur Nabobje? Die achtergrond had Dora in
onze sympathie moeten doen rijzen.
Een tweede fout is, dat na de
verbeterings- en dus... ontberingsperiode, die Dora
doorleeft, plots zij zóó neerploft. Dit is m.i.
niet te redden door 't aan haar deur
afscheidnemen op den eersten avond van den
eerstede-beste." Het heeft er nu wat van gekregen
alsof de photo op bepaalden dag moest afge
leverd worden... Zoo; klaar, is ze, gauw 't
vernisje, en weg."
Jammer is dat, want er is vél góéd-aan
gegeven. Zoo: dat zure-room scènetje" waar
uit je zoo goed de afgetakelde verhouding
van John tegenover Dora speurt.
Goed óók, is het halfslachtige in John, die
ne uit vel en-van de... beteren nog wel...
John, die ridderlijk, goedhartig al 't moge
lijke is, zoolang z'n ikheidje door die eigen
goedhartigheid, dat ridderlijke, aangenaam
gestreeld wordt, maar wiens mooie zijn, als
'n schim vergaat, zoodra de met flinkheid te
bestrijden onaangename gevolgen van zijn
handelingen zich voordoen. Onwillekeurig
zegje, hém zóó ziende: Als die, dank mindere
oppositie van den fatsoenlijken", deftigen"
Papa Walters, Dora getrouwd had, dan ware
't arme schepsel niet veel beter af geweest,
want een John Walters mist den moed om
de fatsoenlijke, neusoptrekkende wereld fier
in 't aangezicht te staren, als hij met de
vrouw zijner liefde haar voorbij stolziert".
Uitstekend is Greet, 't goedhartige vrien
din kameniertje van Dora. Goed begrepen
heeft mevr. v. d. Mandele, dat bij een Dora"
zulk een Greet volkomen past. Leuk,
langsde-neus-weg laat ze haar, na Dora's opbreken
van haar maintenée-gedoetje, kamenier wor
den bij ... Freule zoo en zoo, die haar, de
vriendin van de maintenée, neemt, in de
verwachting van... vél piquants te hooren''.
Ook dat die Greet tuinmans vrouw op 't
goed wordt van Freuletjes'vader, is de juiste
oplossing.
Johns' schoonzuster Lydie is hóast... 'n
ideaal vrouw, dus: n, die men zich schil
deren kan, doch niet in de werkelijkheid
aantreft. Maar' neen, gelukkig, er zijn er, al
moeten ze, en zeker in een mondaine stad
als den Haag, met lichtjes worden gezocht.
Nelly óók, is goed geteekend. Geheel apart
van 't groepje; Dora, Greet, John, vormt zij
een goed bijkomend-deel" met haar t
levensvollen, maar goedigen man en den mooien"
dokter. Jammer dat de schrijfster te vaak
de fluweelen" oogen van dat heer dienst
laat doen; 't is overigens een werkelijk uit
stekend portret van den cynischen manlijken
flirt. Wat Nelly-zelve betreft, ook dféis in
haar halfslachtigheid goed. Zij is correct".
Of mevr. v. d. Mandele haar correct"heeft
willen teekenen of dat ze inderdaad ook haar
zwak-zijn heeft willen doen uitkomen, is mij
niet recht duidelijk geworden. Onwillekeurig
zeide ik mij, na Nellie's gaan naar den
mooien" dokter... En als hij nu eens nfét
zich verloofd had, als 't inderdaad, zooals
Nellie 't gehoopt had, een los praatje ware
geweest... den, dan had wiskunstig zeker,
die consultatiekamer een scènetje mér te
vertellen gehad, een scènetje tusschen de
correcte" Nellie en den fluweeloogigen dok
ter ... waarbij zjj correct"-af het huis
verlaten had."
Slecht gezien m. i., is dat korte opmerkinkje
van des dokters groompje.
Maar erger dan dit, bepaald een fout, ist..
dat onmogelijke naschrift."
Mij dunkt: n van zwakkeling John, n van
diens hoogst-fatsoenlijken" vader, die den
familienaam hoog te houden heeft", weten we
precies wat we moeten weten, dus, nu zóó
de puntjes op de i" te zetten, is mér dan
overbodig... 't hindert.
Wat de dramatis personae betreft, ze hebben
nu vrijwel allen de revue gepasseerd. Over
Lydie's man, 't product van werkelijke cor
rectheid" valt niet veel te zeggen. Het be
staan in zoo'n Se of 4e rangs pension,
teekende de schrijfster perfect, ook de door den
damesdokter" gedane op- en aanmerkingen,'
betreffende het hysterisch-demi-viergeschap
van een niet-onaanzienlijk deel der
residentieele vrouwelijke bevolking .... 't behoort bij
een goede photo van 't Haagsch mondaine
leven.
Summa Summarum:
Het is een boek, dat gaarne gelezen zal
worden, dat in geen enkel deel tot de ge
vaarlijke" genres behoort, al is 't niet noodig,
dat werkelijke jonge-meisjes 't lezen, een boek,
dat van a?zje kalm, aangenaam bezig houdt,
'n boek dus,wat 't epitheton courant", kan
gegeven worden.
Betwijfelen moet ik, of de schrijfster vóór
't verschijnen van haar werk, 't kaft gezien
heeft, waarmee 't de wereld is ingezonden.
Zij zeker, zou de eerste geweest zijn, om te
zeggen: Dot niet; mijn werk moet niét door
onzuivere, valschelijk-op-de-zinnen
speeuleeleerende reclame worden ontsierd".
Die poeclel-naakte vrouwen-figuur onder
moraliteit" .... 't is wel om ... zaken te
maken". VEOUWKE.
RMerüoeton.
Ben," door ANNA HUBERT VAN BEUSEKOM ;
te Bussum, bij C. A. J. vanDishoeck.
Mej. H. v. B. houdt blijkbaar veel van
kinderen; dat merkt men uit al haar tot n u
toe verschenen boeken. Ze weet hen ook
heel aardig te typeeren, en zich in te denken
in hun gedachtenleven. Als ze een beetje
meer zelfbeheersching wilde beoefenen, zou
ze een van onze beste kinderschrijfsters kun
nen worden. Tot nu toe is ze echter altijd
een beetje te lang van stof, en vertelt teveel
onbeduidende zaken, die tot 't eigenlijke
verhaal in geen verband staan, en die
ook niet zóó geestig en frisch verteld zijn,
dat de vorm alles goedmaakt! Gelukkig is
er ditmaal eenige vooruitgang te bespeuren,
en blijft Ben," al voelt m<*n ook nu nog aan
enkele andere kleine tekortkomingen dat de
schrijfster nog hél jong i«, een boek, dat
gerust aanbevolen rnag worden. Het is met
liefde en entrain geschreven, en er komen
veel aardige, frissche tooneeltjes in
voor.Ben is een zwak jongentje en hu loopt een
beetje kreupel, en onder den invloed van
juffrouw Beukers, die na 't vertrek van het
lieve Juffie de Roos" z'n vaders huis
houden is komen besturen, voelt hij zich
heel ongelukkig. Juffrouw Beukers toch is
een strenge, koele vrouw: hél ordelijk en
correct, maar met niet 't mjnste begrip van
de behoeften van 'n kind.
In 't eerste hoofdstuk staat Ben voor 't
raam, en kijkt bedroefd naar al de schepen
die vlak voor z'n vaders huis aan den wal
liggen, of aankomen. Hij kent ze allen, en
is geheel op de hoogte van 't doen en laten
van de menschèn die er op leven. Vroeger
speelde hij wel met de schipperskinderen,
maar juffrouw Beukers heeft het hem nu
verboden, helaas!
Dit begin is hél goed. We zien al die
schepen met hun bewoners voor ons, en 't is
een uitstekend idee van den heer Wenckebach
geweest, juist dit moment te kiezen voor z'n
eerste illustratie, 't Is dan ook een mooi plaatje
geworden, echt in de stemming van 't verhaal.
Ook de andere illustraties zijn bizondergoed
geslaagd.
Tot opluchting, niet alleen van (Ben, maar
ook van de lezers, verdwijnt juffrouw Beukers
al heel gauw van 't tooneel. Na een onrecht
vaardige afstraffing die ze het zwakke kind
toedient, wordt ze weggezonden. De beide
dienstmeisjes juichen, en Ben is in den
zevenden Hemel of laat ik liever zeggen : in
den zesden, want de zevende opent zich pas als^iy
hoort, dat Juffie de Boos" terug zal komen!
De eigenlijke clou" van het boek is trouwens
Ben's logeerpartij bij zijn oom, den dorps
dokter. Daar geniet hij van de gezelligheid
van een groot gelukkig huisgezin. Al de
genoegens die hij daar smaakt te beschrijven,
zou me te ver voeren. Laat ik alleen zeggen,
dat ik deze episode over 't algemeen met
veel genoegen gelezen heb, behoudens enkele
kleine onhandigheden van de schrijfster.
Kinderen van ongeveer 7 of 8 j aar en ouder
zullen dit boekje stellig met genoegen lezen.
Jammer, dat 't ook al weer ingenaaid" in
de wereld komt! 't Is anders, wat de uitgave
betreft, een juweeltje.
N. VAN HICHTUM.
Huwelijks-symbolen en bijgeloovigheden.
In paleizen.
Het dragen van een bruidsluier is een ge
woonte, die dagteekent uit de tijden der
oude Angel-Saksers. Wanneer een jonge
maagd voor het huwelijks-altaar stond, naast
haren bruidegom, werd boven het hoofd der
, bruid een witte, wollen doek uitgespreid.
Vier hoog-opgeschoten mannen, eere-jonkers,
hielden de vier punten vast van het kleed
waaronder hbt bruidje stond. De bedoeling
van dit vlekkeloos baldekijn was, het blozen
der bruid, bij het afleggen van gelofte. van
trouw en gehoorzaamheid, te onttrekken aan
nieuwsgierige oogen.
Een weduwe, die hertrouwde, stond niet
onder het witte kleed, dat in den loop der
tijden verwisseld is met den sluier- Het
dragen van den trouwring symbool van
onvergankelijke liefde is van heidenschen
oorsprong. Ten tijde van Cromwell, hebben
de Puriteinen getracht met dit symbool te
breken, wat hun echter niet ge) uk te. Romei
nen zonden aan het meisje, dat zij tot vrouw
begeerden, een ring. Geen sieraad. Een echt
symbool. Een gladden, ijzeren ring. De kruis
vaarders namen van de Saracenen het ge
bruik over, de bruid te tooien met oranje
bloesem. Voor de Oosterlingen was oranje
bloesem een symbool van het hoogste geluk.
Het feestgebak, de Engelsche wedding-cake
niet te vergeten, dat op ' bruiloften wordt
aangeboden, is van allereenvoudigsten oor
sprong. Bruid en bruidegom peuzelden on
middellijk na de huwelijks-voltrekking samen
een stuk rogge- of wijtebrood op. Het eerlijk
verdeelen en gezamenlijk nuttigen van het
stuk brood beduidde dat v°rtaan de
echtelingen olies zouden.deeleni Het
ouderwetsche gebruik, rogge- en haverkorrels over
de jonggehuwden uit-te-storten heeft zich in
zekeren zin in Engeland gehandhaafd. De
feestvierenden, die de jonggetrouwden bij
hun vertrek uitgeleide doen, werpen rijst
over hen. Een symbool dat wering van
nooddruft vertolken moet. Het onestheti
sche, belachelijke gebruik, over het rijtuig
dat de jongelui wegvoert naar hun
huwe.lijks-reis, oud schoeisel te werpen, heeft een
niet belachelijken en ernstigen oorsprong.
Op het oogenblilc, dat de jeugdige echtge
noot zijn vrouwtje wegvoerde uit haar ouder
lijk huis, nam 'de vader der bruid een san
daal of schoen van zijn dochter, mikte
daarmede den echtgenoot, zijn schoonzoon,
en gaf met die kernachtige handeling te
kennen, dat niet langer de vader waakte over
de wegen, door zijn dochter te betreden,
dat die kiesche daad in 't vervolg aan den
echtgenoot werd overgelaten, en dat de vader
niet langer gezag had over zijn kind.
Tot huwelijks-bijgeloovigheden rekent me»:
Als een bruid, een spin op haar bruids
kleed ontdekt, zij heeft dan reden haar goed
gesternte te loven.
Wanneer bij het wisselen der trouwringen,
een der ringen valt, is onheil over 't jonge
paar besehoren.
De bruid, die den nacht vóór haar huwe
lijk droomt van goede feeën, gaat een tijd
van ongestoord geluk tegemoet.
De bruidegom, die in de bruidsdagen een
miniatuur hoefïjzer bij zich draagt, verzekert
zijn huwelijksheil. »
Nimmer overhandige men een telegram aan
jonggehuwden, wanneer zij op-weg zijn naar
de kerk. Dit zou hun ongeluk aanbrenge.
Jonggehuwden, die op-weg naar 't station,
een lijkstoet passeeren, rijden terug naar
huis, om op-nieuw te vertrekken.
In paleizen" is de titel van het boeiende
stukje historie, geschreven door de vaardige
schrijfster Margaretha Maclaine Pont. In
dat sobere artikel vol stemming, deelt zij
den indruk mévan twee bezoeken, onlangs
door haar gebracht aan het Huis-ten-Bosch,
de zomerresidentie van wijlen koningin Sophie
der Nederlanden, de eerste vrouw van koning
Willem III, en aan Buitenrust het verblijf
gelegen aan den Scheveningschen weg, een
maal bewoond door de Russische prinses,'
Anna Paulowna, moeder van onzen over
leden, laatsten koning. In het paleis, gelegen
aan het eind van het Haagsche Ejosch, de
eenvoudige woning waarin koningin Sophie
zoo gaarne toefde, zijn de vertrekken door
de vorstin bewoond, haar woon-, werk- e.B '
slaapkamer, precies zóó gebleven, als tijdens
haar leven. In de woonkamer hangt een
groot doek, voorstellend'een jachtpartij, door
Napoléon III . gegeven te Fontftinebleau,
waaraan koningin Sophie, keizerin Eugénie,
Engelsche en Fransche diplomaten deelna
men. De verschillende personen zijn duidelijk
te onderkennen. In de werkkamer van konin
gin Sofie, nieuw, frisch en gloedvol, ziet men
de geschenken voor haar vervaardigd: prach;
tig geborduurde meubels en het bekende
kamerschut, waarvan de paneelen besehilderd
zyn door Nederlandsche schilderessen.
? Stille wijding, gtobte eenvoud en plechtige
stilte in het slaapvertrek der vorstin, haar
sterfkamer. Onaangeroerd staat het bed nog
juist zóó, ajs koningin Sophie er werd afge
dragen. Opgeslagen bij Psalm 121 ligt haar
veelgelezen bijbel. Op den bladwijzer naast
het boek der boeken, staat eveneens Psalm
121, ' nevens de gekroonde naamcijfers der
vorstin, die als moeder zoo. smartelijk ge
troffen werd door den dood van haar zoofis
Maürits en Willem.
Óp Buitenrust geen spoor van statigneid
en stilte. Toen Margaretha Maclaine Pont er
heenging, werd op Buitenrust een tentoon
stelling gehouden. Kunst en industrie stalden
daar in bonte mengeling haar producten uit.
In de zalen en in den tuin geroezemoes van
stemmen, drukte en bereddering alom; ge
rammel van borden, vorken, kopjes en glazen.
Van alles kon men er krijgen op Buitenrust.
Vergunning" was er zelf.
In het oude paleis van Anna Paulowna,
de trotsche, Russische prinses, was Vergun
ning"! Men kan dus niet zeggen, dat het
zich niet aangepast had, zooals men tegen
woordig ? zegt, aan de behoeften van het
Nederlandsche volk" l En onmiddelijk na
dezen uitroep waarvan wij de teleurstelling,
ironie -en verontwaardiging ten volle deelen,
zegt de schrijfster: Maar, o I het huis be
waarplaats van heilige herinneringen in de
stille eenzaamheid van het bosch"!
CAPRICE.
* *
*
MaggVs Aroma, De huisvrouw, die niet weet
op welke wijze in het kruiden harer soepen
afwisseling te brengen, en de zieke, wien
de altijd gelijkblijvende smaak zijner bouillons
of sausen- tegenstaat, zy beiden zullen dit
uitstekend middel om te kruiden, met vreugde
begroeten.
.Niet alleen is Maggi's Aroma een hoogst
smakelijk toevoegsel voor ons eten, zoowel
voor gezonden als zieken, maar tevens bezit
het de eigenschap, door zijn op'wekkenden
invloed, op den maagwand eene ruimere
afscheiding der maagsappen te bewerken, en
dientengevolge de verminderde eetlust op
te wekken.
Wij zijn daarom zeker, dat aan Maggi's
ideale Aroma de waardeering zal te beurt
vallen, die onze lezeressen aan alle artikelen
voor culinarisch gebruik, die beide voordeelen .
bezitten, smakelijk en gezond te zijn, schenken.
Men kan hiermede een proef nemen, door
bij kruidenier of comestibles- handelaar een
flacon no. O ad. ? 0.30 te bestellen.
IIMIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIiMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItMIIIIIIIMHIlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
DE WAARDE
van een smakelijk gerecht haagt van het hoogere genot bij het
ook verteert en des te beter komen de voedinscstoff^n, die het bevat, tot
eten af. Ho e smakelijker het gerecht, hoe lichter het
haar recht. Deze waarheid verklaart het succes
van MAGGT" SPIJZEN en SOEPEN-AROMA.
Het is voor de zorgzame Huisvrouw een alom gerenommeerd, go edkoop middel om vleesch, sauzen, soepen en zwakken bouillon,
zoo ook groenten, eierspijzen, melk enz. een krachtigen, aangena men smaak en geur te geven. Eerst bij het opdienen bij te Toegen!
Te verkrijgen bij kruideniers en comestibleshaudelaars.
Omdat het zeer geconcentreerd is, neme men nooit te veel.
HAOGI's onderscheidingen: 5 groote Prijzen, 30 Gouden Medailles, 6 Eere-Diploma's, 7 Eere-Prijzen, zesmaal buiten mededinging, o. a. 1899. en 1900 Wereldtentoonstelling Parijs.
Waar niet verkrijgbaar wende men zich tot het Generaal-Agentuur voor Nederland en Koloniën PADL H O RN, Amsterdam.