De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1904 11 december pagina 5

11 december 1904 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

,?*. ? *. No..l433 DE AM8T1RDAMMEE WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. v i ,-** ,", :, ?"* 1». ,1 ROBES DE BAL EN VOILE BOÜBLÉES SOIE fis. 100. KOBES DE BAL EN .MOUSSELINE SOIE, DOUBLÉS SOIE 125. MAÜfTlAUX »E SOIR EN DRAP TOIJTES TEINTE8, DOUBLÉS OUATELINE & SOIE 65. Fournisseurs de S. M. la Reine Mère' des Payt Paf. M.M. HIRSCH & Cie., ont Thonneur d'informer leur clientèle que la collectiou de Robes et Manteaux pour Bals & Soirees est au complet. DANS LES RAYONS DU PREMIER ETAGE: Manteaux de soir a 3 Pelerines Drap Fis. blanc garnis Velours et tresse dr . Manteaux de soir, Drap blanc, Carrick a longue Pelerine. . . . . . . . 4O,Robes de Bal, Voile toutes teintes, modèle nouveau. &&^Robes de Crèpe de Chirje, en toutes teintes corsage montant 95,- \ MUitummiiiiiHimiiimiiimiitmiiiitiiiuiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiimi^^ YOOÏ{. DAMEjS. <a Moraliteit door EGHBERTHA C. v. D. MANDELE. De schryfster biedt ons geen eigenaardig" óók geen machtig" werk. Wat ze geeft, is een «ér -wel geslaagde photo van het dageJytsch leven, zooals 't hier in het Haagje och., laat ons gerust maar zeggen: zooals 't met duizend kleine variaties over hél de wereld ? afgespeeld wordt. Maar... gén photo is 't van den ouden stempel, dat boek van mevrouw v. d. Kandele, dat feitelijk, als 'tin een rubriek gevat zou moeten worden, in het kaslje" der grootere novellen zijn plaats zou moeten vinden. Gén photo van nur recht frgundlich" en daarmee basta. Sinds eenige jaren weet de werkelijk* kunstphotograaf pos iet», vél vaak, van zich rel ven te geven in zjjn photografie; dat deed ook de schrijfeter.. 2aj legde veei van eigen oor deel, eigen voelen in haar werk, en... 't werd een1 werkelijke kunatphoto, die dan ook inder daad te prefereeren ia, boven werk van heele of halve kladschilders. Moraliteit had de auteur ook Heeren-" of lCaimen"-moraliteit kunnen betitelen, toch valt in dit werk het heldere niet te schrüle" licht op" 't meten met twee maten" op 't gebied van sexueele-zedelijkheid: Een klein, eng, dadelijk overloopend maatje voor de vrouw, een ... bijna bodemloos vat voor 't andere deel der menschheid, een vat, waarin alles schier, van der mannen doen en laten zoo gemakkelijk verdwijnt! De menschèn van Moraliteit" zijn menschen, al vermag niet n hunner door woord of daad lang in ons geheugen te blijven... Menschen dus, zooals je ze langs je ziet gaan of wel, zooals je ze hier, daar, overal ont moet, aan wie je voorgesteld wordt en... wier naam spoedig daarop vergeten is. Maar jammer is 't, dat de schrijfster bjj haar goede photo's verzuimde, daar, waar 't bepaald noodig was, een juisten achtergrond te nemen. Vooral geldt dit voor Dora" die werkelijk tot op zekere hoogte onze sympathie zou weten te verwerven, zoo de schrijfster ons met een enkel trekje het milieu aangegeven had, wat dit goed-aangelegde wezentje heeft moe ten brengen tot 't worden van de maintenée" van Lord-koffie." D&&T is 't toch waarlijk niet voldoende, om haar ons als wees" voor te stellen. Wij hebben recht om te vragen: Is er geen anderen weg voor dat meisje ge weest, dan te zijn, 't betaalde iet» van 'n minia tuur Nabobje? Die achtergrond had Dora in onze sympathie moeten doen rijzen. Een tweede fout is, dat na de verbeterings- en dus... ontberingsperiode, die Dora doorleeft, plots zij zóó neerploft. Dit is m.i. niet te redden door 't aan haar deur afscheidnemen op den eersten avond van den eerstede-beste." Het heeft er nu wat van gekregen alsof de photo op bepaalden dag moest afge leverd worden... Zoo; klaar, is ze, gauw 't vernisje, en weg." Jammer is dat, want er is vél góéd-aan gegeven. Zoo: dat zure-room scènetje" waar uit je zoo goed de afgetakelde verhouding van John tegenover Dora speurt. Goed óók, is het halfslachtige in John, die ne uit vel en-van de... beteren nog wel... John, die ridderlijk, goedhartig al 't moge lijke is, zoolang z'n ikheidje door die eigen goedhartigheid, dat ridderlijke, aangenaam gestreeld wordt, maar wiens mooie zijn, als 'n schim vergaat, zoodra de met flinkheid te bestrijden onaangename gevolgen van zijn handelingen zich voordoen. Onwillekeurig zegje, hém zóó ziende: Als die, dank mindere oppositie van den fatsoenlijken", deftigen" Papa Walters, Dora getrouwd had, dan ware 't arme schepsel niet veel beter af geweest, want een John Walters mist den moed om de fatsoenlijke, neusoptrekkende wereld fier in 't aangezicht te staren, als hij met de vrouw zijner liefde haar voorbij stolziert". Uitstekend is Greet, 't goedhartige vrien din kameniertje van Dora. Goed begrepen heeft mevr. v. d. Mandele, dat bij een Dora" zulk een Greet volkomen past. Leuk, langsde-neus-weg laat ze haar, na Dora's opbreken van haar maintenée-gedoetje, kamenier wor den bij ... Freule zoo en zoo, die haar, de vriendin van de maintenée, neemt, in de verwachting van... vél piquants te hooren''. Ook dat die Greet tuinmans vrouw op 't goed wordt van Freuletjes'vader, is de juiste oplossing. Johns' schoonzuster Lydie is hóast... 'n ideaal vrouw, dus: n, die men zich schil deren kan, doch niet in de werkelijkheid aantreft. Maar' neen, gelukkig, er zijn er, al moeten ze, en zeker in een mondaine stad als den Haag, met lichtjes worden gezocht. Nelly óók, is goed geteekend. Geheel apart van 't groepje; Dora, Greet, John, vormt zij een goed bijkomend-deel" met haar t levensvollen, maar goedigen man en den mooien" dokter. Jammer dat de schrijfster te vaak de fluweelen" oogen van dat heer dienst laat doen; 't is overigens een werkelijk uit stekend portret van den cynischen manlijken flirt. Wat Nelly-zelve betreft, ook dféis in haar halfslachtigheid goed. Zij is correct". Of mevr. v. d. Mandele haar correct"heeft willen teekenen of dat ze inderdaad ook haar zwak-zijn heeft willen doen uitkomen, is mij niet recht duidelijk geworden. Onwillekeurig zeide ik mij, na Nellie's gaan naar den mooien" dokter... En als hij nu eens nfét zich verloofd had, als 't inderdaad, zooals Nellie 't gehoopt had, een los praatje ware geweest... den, dan had wiskunstig zeker, die consultatiekamer een scènetje mér te vertellen gehad, een scènetje tusschen de correcte" Nellie en den fluweeloogigen dok ter ... waarbij zjj correct"-af het huis verlaten had." Slecht gezien m. i., is dat korte opmerkinkje van des dokters groompje. Maar erger dan dit, bepaald een fout, ist.. dat onmogelijke naschrift." Mij dunkt: n van zwakkeling John, n van diens hoogst-fatsoenlijken" vader, die den familienaam hoog te houden heeft", weten we precies wat we moeten weten, dus, nu zóó de puntjes op de i" te zetten, is mér dan overbodig... 't hindert. Wat de dramatis personae betreft, ze hebben nu vrijwel allen de revue gepasseerd. Over Lydie's man, 't product van werkelijke cor rectheid" valt niet veel te zeggen. Het be staan in zoo'n Se of 4e rangs pension, teekende de schrijfster perfect, ook de door den damesdokter" gedane op- en aanmerkingen,' betreffende het hysterisch-demi-viergeschap van een niet-onaanzienlijk deel der residentieele vrouwelijke bevolking .... 't behoort bij een goede photo van 't Haagsch mondaine leven. Summa Summarum: Het is een boek, dat gaarne gelezen zal worden, dat in geen enkel deel tot de ge vaarlijke" genres behoort, al is 't niet noodig, dat werkelijke jonge-meisjes 't lezen, een boek, dat van a?zje kalm, aangenaam bezig houdt, 'n boek dus,wat 't epitheton courant", kan gegeven worden. Betwijfelen moet ik, of de schrijfster vóór 't verschijnen van haar werk, 't kaft gezien heeft, waarmee 't de wereld is ingezonden. Zij zeker, zou de eerste geweest zijn, om te zeggen: Dot niet; mijn werk moet niét door onzuivere, valschelijk-op-de-zinnen speeuleeleerende reclame worden ontsierd". Die poeclel-naakte vrouwen-figuur onder moraliteit" .... 't is wel om ... zaken te maken". VEOUWKE. RMerüoeton. Ben," door ANNA HUBERT VAN BEUSEKOM ; te Bussum, bij C. A. J. vanDishoeck. Mej. H. v. B. houdt blijkbaar veel van kinderen; dat merkt men uit al haar tot n u toe verschenen boeken. Ze weet hen ook heel aardig te typeeren, en zich in te denken in hun gedachtenleven. Als ze een beetje meer zelfbeheersching wilde beoefenen, zou ze een van onze beste kinderschrijfsters kun nen worden. Tot nu toe is ze echter altijd een beetje te lang van stof, en vertelt teveel onbeduidende zaken, die tot 't eigenlijke verhaal in geen verband staan, en die ook niet zóó geestig en frisch verteld zijn, dat de vorm alles goedmaakt! Gelukkig is er ditmaal eenige vooruitgang te bespeuren, en blijft Ben," al voelt m<*n ook nu nog aan enkele andere kleine tekortkomingen dat de schrijfster nog hél jong i«, een boek, dat gerust aanbevolen rnag worden. Het is met liefde en entrain geschreven, en er komen veel aardige, frissche tooneeltjes in voor.Ben is een zwak jongentje en hu loopt een beetje kreupel, en onder den invloed van juffrouw Beukers, die na 't vertrek van het lieve Juffie de Roos" z'n vaders huis houden is komen besturen, voelt hij zich heel ongelukkig. Juffrouw Beukers toch is een strenge, koele vrouw: hél ordelijk en correct, maar met niet 't mjnste begrip van de behoeften van 'n kind. In 't eerste hoofdstuk staat Ben voor 't raam, en kijkt bedroefd naar al de schepen die vlak voor z'n vaders huis aan den wal liggen, of aankomen. Hij kent ze allen, en is geheel op de hoogte van 't doen en laten van de menschèn die er op leven. Vroeger speelde hij wel met de schipperskinderen, maar juffrouw Beukers heeft het hem nu verboden, helaas! Dit begin is hél goed. We zien al die schepen met hun bewoners voor ons, en 't is een uitstekend idee van den heer Wenckebach geweest, juist dit moment te kiezen voor z'n eerste illustratie, 't Is dan ook een mooi plaatje geworden, echt in de stemming van 't verhaal. Ook de andere illustraties zijn bizondergoed geslaagd. Tot opluchting, niet alleen van (Ben, maar ook van de lezers, verdwijnt juffrouw Beukers al heel gauw van 't tooneel. Na een onrecht vaardige afstraffing die ze het zwakke kind toedient, wordt ze weggezonden. De beide dienstmeisjes juichen, en Ben is in den zevenden Hemel of laat ik liever zeggen : in den zesden, want de zevende opent zich pas als^iy hoort, dat Juffie de Boos" terug zal komen! De eigenlijke clou" van het boek is trouwens Ben's logeerpartij bij zijn oom, den dorps dokter. Daar geniet hij van de gezelligheid van een groot gelukkig huisgezin. Al de genoegens die hij daar smaakt te beschrijven, zou me te ver voeren. Laat ik alleen zeggen, dat ik deze episode over 't algemeen met veel genoegen gelezen heb, behoudens enkele kleine onhandigheden van de schrijfster. Kinderen van ongeveer 7 of 8 j aar en ouder zullen dit boekje stellig met genoegen lezen. Jammer, dat 't ook al weer ingenaaid" in de wereld komt! 't Is anders, wat de uitgave betreft, een juweeltje. N. VAN HICHTUM. Huwelijks-symbolen en bijgeloovigheden. In paleizen. Het dragen van een bruidsluier is een ge woonte, die dagteekent uit de tijden der oude Angel-Saksers. Wanneer een jonge maagd voor het huwelijks-altaar stond, naast haren bruidegom, werd boven het hoofd der , bruid een witte, wollen doek uitgespreid. Vier hoog-opgeschoten mannen, eere-jonkers, hielden de vier punten vast van het kleed waaronder hbt bruidje stond. De bedoeling van dit vlekkeloos baldekijn was, het blozen der bruid, bij het afleggen van gelofte. van trouw en gehoorzaamheid, te onttrekken aan nieuwsgierige oogen. Een weduwe, die hertrouwde, stond niet onder het witte kleed, dat in den loop der tijden verwisseld is met den sluier- Het dragen van den trouwring symbool van onvergankelijke liefde is van heidenschen oorsprong. Ten tijde van Cromwell, hebben de Puriteinen getracht met dit symbool te breken, wat hun echter niet ge) uk te. Romei nen zonden aan het meisje, dat zij tot vrouw begeerden, een ring. Geen sieraad. Een echt symbool. Een gladden, ijzeren ring. De kruis vaarders namen van de Saracenen het ge bruik over, de bruid te tooien met oranje bloesem. Voor de Oosterlingen was oranje bloesem een symbool van het hoogste geluk. Het feestgebak, de Engelsche wedding-cake niet te vergeten, dat op ' bruiloften wordt aangeboden, is van allereenvoudigsten oor sprong. Bruid en bruidegom peuzelden on middellijk na de huwelijks-voltrekking samen een stuk rogge- of wijtebrood op. Het eerlijk verdeelen en gezamenlijk nuttigen van het stuk brood beduidde dat v°rtaan de echtelingen olies zouden.deeleni Het ouderwetsche gebruik, rogge- en haverkorrels over de jonggehuwden uit-te-storten heeft zich in zekeren zin in Engeland gehandhaafd. De feestvierenden, die de jonggetrouwden bij hun vertrek uitgeleide doen, werpen rijst over hen. Een symbool dat wering van nooddruft vertolken moet. Het onestheti sche, belachelijke gebruik, over het rijtuig dat de jongelui wegvoert naar hun huwe.lijks-reis, oud schoeisel te werpen, heeft een niet belachelijken en ernstigen oorsprong. Op het oogenblilc, dat de jeugdige echtge noot zijn vrouwtje wegvoerde uit haar ouder lijk huis, nam 'de vader der bruid een san daal of schoen van zijn dochter, mikte daarmede den echtgenoot, zijn schoonzoon, en gaf met die kernachtige handeling te kennen, dat niet langer de vader waakte over de wegen, door zijn dochter te betreden, dat die kiesche daad in 't vervolg aan den echtgenoot werd overgelaten, en dat de vader niet langer gezag had over zijn kind. Tot huwelijks-bijgeloovigheden rekent me»: Als een bruid, een spin op haar bruids kleed ontdekt, zij heeft dan reden haar goed gesternte te loven. Wanneer bij het wisselen der trouwringen, een der ringen valt, is onheil over 't jonge paar besehoren. De bruid, die den nacht vóór haar huwe lijk droomt van goede feeën, gaat een tijd van ongestoord geluk tegemoet. De bruidegom, die in de bruidsdagen een miniatuur hoefïjzer bij zich draagt, verzekert zijn huwelijksheil. » Nimmer overhandige men een telegram aan jonggehuwden, wanneer zij op-weg zijn naar de kerk. Dit zou hun ongeluk aanbrenge. Jonggehuwden, die op-weg naar 't station, een lijkstoet passeeren, rijden terug naar huis, om op-nieuw te vertrekken. In paleizen" is de titel van het boeiende stukje historie, geschreven door de vaardige schrijfster Margaretha Maclaine Pont. In dat sobere artikel vol stemming, deelt zij den indruk mévan twee bezoeken, onlangs door haar gebracht aan het Huis-ten-Bosch, de zomerresidentie van wijlen koningin Sophie der Nederlanden, de eerste vrouw van koning Willem III, en aan Buitenrust het verblijf gelegen aan den Scheveningschen weg, een maal bewoond door de Russische prinses,' Anna Paulowna, moeder van onzen over leden, laatsten koning. In het paleis, gelegen aan het eind van het Haagsche Ejosch, de eenvoudige woning waarin koningin Sophie zoo gaarne toefde, zijn de vertrekken door de vorstin bewoond, haar woon-, werk- e.B ' slaapkamer, precies zóó gebleven, als tijdens haar leven. In de woonkamer hangt een groot doek, voorstellend'een jachtpartij, door Napoléon III . gegeven te Fontftinebleau, waaraan koningin Sophie, keizerin Eugénie, Engelsche en Fransche diplomaten deelna men. De verschillende personen zijn duidelijk te onderkennen. In de werkkamer van konin gin Sofie, nieuw, frisch en gloedvol, ziet men de geschenken voor haar vervaardigd: prach; tig geborduurde meubels en het bekende kamerschut, waarvan de paneelen besehilderd zyn door Nederlandsche schilderessen. ? Stille wijding, gtobte eenvoud en plechtige stilte in het slaapvertrek der vorstin, haar sterfkamer. Onaangeroerd staat het bed nog juist zóó, ajs koningin Sophie er werd afge dragen. Opgeslagen bij Psalm 121 ligt haar veelgelezen bijbel. Op den bladwijzer naast het boek der boeken, staat eveneens Psalm 121, ' nevens de gekroonde naamcijfers der vorstin, die als moeder zoo. smartelijk ge troffen werd door den dood van haar zoofis Maürits en Willem. Óp Buitenrust geen spoor van statigneid en stilte. Toen Margaretha Maclaine Pont er heenging, werd op Buitenrust een tentoon stelling gehouden. Kunst en industrie stalden daar in bonte mengeling haar producten uit. In de zalen en in den tuin geroezemoes van stemmen, drukte en bereddering alom; ge rammel van borden, vorken, kopjes en glazen. Van alles kon men er krijgen op Buitenrust. Vergunning" was er zelf. In het oude paleis van Anna Paulowna, de trotsche, Russische prinses, was Vergun ning"! Men kan dus niet zeggen, dat het zich niet aangepast had, zooals men tegen woordig ? zegt, aan de behoeften van het Nederlandsche volk" l En onmiddelijk na dezen uitroep waarvan wij de teleurstelling, ironie -en verontwaardiging ten volle deelen, zegt de schrijfster: Maar, o I het huis be waarplaats van heilige herinneringen in de stille eenzaamheid van het bosch"! CAPRICE. * * * MaggVs Aroma, De huisvrouw, die niet weet op welke wijze in het kruiden harer soepen afwisseling te brengen, en de zieke, wien de altijd gelijkblijvende smaak zijner bouillons of sausen- tegenstaat, zy beiden zullen dit uitstekend middel om te kruiden, met vreugde begroeten. .Niet alleen is Maggi's Aroma een hoogst smakelijk toevoegsel voor ons eten, zoowel voor gezonden als zieken, maar tevens bezit het de eigenschap, door zijn op'wekkenden invloed, op den maagwand eene ruimere afscheiding der maagsappen te bewerken, en dientengevolge de verminderde eetlust op te wekken. Wij zijn daarom zeker, dat aan Maggi's ideale Aroma de waardeering zal te beurt vallen, die onze lezeressen aan alle artikelen voor culinarisch gebruik, die beide voordeelen . bezitten, smakelijk en gezond te zijn, schenken. Men kan hiermede een proef nemen, door bij kruidenier of comestibles- handelaar een flacon no. O ad. ? 0.30 te bestellen. IIMIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIiMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItMIIIIIIIMHIlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII DE WAARDE van een smakelijk gerecht haagt van het hoogere genot bij het ook verteert en des te beter komen de voedinscstoff^n, die het bevat, tot eten af. Ho e smakelijker het gerecht, hoe lichter het haar recht. Deze waarheid verklaart het succes van MAGGT" SPIJZEN en SOEPEN-AROMA. Het is voor de zorgzame Huisvrouw een alom gerenommeerd, go edkoop middel om vleesch, sauzen, soepen en zwakken bouillon, zoo ook groenten, eierspijzen, melk enz. een krachtigen, aangena men smaak en geur te geven. Eerst bij het opdienen bij te Toegen! Te verkrijgen bij kruideniers en comestibleshaudelaars. Omdat het zeer geconcentreerd is, neme men nooit te veel. HAOGI's onderscheidingen: 5 groote Prijzen, 30 Gouden Medailles, 6 Eere-Diploma's, 7 Eere-Prijzen, zesmaal buiten mededinging, o. a. 1899. en 1900 Wereldtentoonstelling Parijs. Waar niet verkrijgbaar wende men zich tot het Generaal-Agentuur voor Nederland en Koloniën PADL H O RN, Amsterdam.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl