Historisch Archief 1877-1940
DE AMJSTEEDAMMEE WEEKBLAD VOOR NEDEKLAND.
No. 1455
?wonnen. Ook de Steels en de Maxwells
volg?den ietwat in de goede richting.
Ook voor de arme houders van New-Orleans
aandeelen zijn de dagen van nieuw en
meerder licht .begonnen. Het is echter niet
hét morgenrood dat de verwachting op blijde
dagen opwekt. Tot nog toe althans niet.
Zooeven verscheen een mededeeling vanden
toer J. L. Pierson die, voor andere zaken in
Ne w-York zynde, de onderhandelingen over
de reorganisatie, als raede-direkteur van het
betrokken administratiekantoor, bijwoonde.
Op grond van de reorganisatie-voorstellen
dedaceert hij voor de nieuwe preferente en
gewone aandeelen onderscheidenlijk 70 en
20 pCt. waarmede overeenkomt de.noteering
van 14 pCt. voor de oude preferente en
4 pCt. voor de oude gewone aandeelen. De
prys van de gewone aandeelen is sedert de
vorige week van 4% tot 3 % gezakt en die
der preferente van 17% tot 1.5. De heer
Kerson zegt ten slotte tot de houders:
Het reorganisatieplan, dat u binnenkort
zal bereiken, is op eene voor alle houders
der waarden billijke en gezonde basis opge
maakt. Indien de obligatie- en aandeelhouders
daaraan hunne toestemming willen geven,
gaat de Maatschappij een tijd van krachtige
ontwikkeling tegemoet, die allen ten goede
kan komen.'
Mien zegt weieens gedeeld leed troost",
daarom doe ik opmerken, dat volgens
bed.oe}de mededeeling de New-Yorkscbe kapi
talisten, die aan de oprichting der maatschappij
hebben deelgenomen, nog steeds de grootste
indi vidueele houders der gewone en preferente
aandeelen zijn, zoodat zij door de reorganisatie
in de eerste plaats zeer belangrijk worden
getroffen.
Landsyndicaten daalden verder tot 42 V* pCt.
Licht, meer liet t s. v. p., roepen nu de hou
ders den nieuwen leider toe, er op wijzende
dat zelfs de zonnegod nu niet langer aan
dergelijk verzoek zijn hooge inwilliging ont
houdt.
In de groep van fine. ondernemingen zie
ik de noteering van de Amsterdamsche
Bankaandeelen tot 200 gestegen; die van de
Amsterdamsche Liq. Kas van 137 tot 138 en
die van Tr. Bank voorheen Baerveldt &
Heyblom van 111 tot 111/4. Laatstgenoemde
onderneming zal a.s. Woensdag de inschrijving
op 1200 aandeelen, groot ? 1000, tegen den
koers van 104 K openstellen. Voor het
bestudeeren van deze uitgifte is het prospectus
te laat verschenen'
De nu volgende groep die der hypotheekban
ken wijst alleen veranderingen in goede rich
ting aan. De aandeelen North. W. Pacific avan
ceerden verder van 284 tot 294 ea de lappen
tot 1GO.
De Eerste Hypotheekbank met of zonder
Levensverzekering te 's Gravenhage stelt hare
pandbrieven tegen den koers van 991A pCt.
beschikbaar. Deze hypotheekbank is de eerste
in Nederland, die de gelegenheid biedt hy
potheken te sluittn voor den tijd van 10
tot 25 jaar. waarop óf jaarlijks een evenredig
deel der schuld wordt afgelost of de aflossing
kan gedaan worden in annuïteiten, zóó dat
?de geheele schuld in den vooraf bepaalden
t|jd is afbetaald. Bovendien werkt deze bank,
evenals de meeste voorschotbanken met een
pMMUiiii'ittiiiiliiiliiiiiilHimiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiimiiimiliiiiii
OBier cüKerstboom,
door B. CANTER.
Roeland Waardenburg was een verlicht
mensch. Hij was het in de volle beteekenis
van het -woord. Vrijzinnig en toch verdraag
zaam, patriot en toch cosmopoliet, vrijden
ker, zelfs bestuurslid van de vereeniging
Cosmos en toch niet fanatiek. Hij liet ieder
graag in zijn eigen geloof zalig worden,
overigens er van overtuigd, dat er geen an
dere zaligheid bestond dan een goed leven
op aarde. Hij hield van Nederland, niet
omdat hij er toevallig geboren was, maar
omdat het land nu eenmaal het mooiste ter
wereld is en omdat je wanneer je zooals hij,
wat van de wereld gezien hebt,- de overtui
ging krijgt, dat het nergens op de aarde
beter is dan in je eigen land. Maar niet
alleen door woorden had hij zijn vrijzinnige
levensopvatting bewezen, hij zag ook niet
tegen de daad op. Hoewel zelf van Katho
lieke ouders, had hij een Luthersche Vrouw
getrouwd, een Berlinerin, met mooi blond
haar en zachte, blauwe oogen.
Lotte maalde even als haar gemaal niet
zooveel om den bijbel. Ze las Haeckel,
BolBche en Multatuli met pleizier en instem^
ming en dit vermaak in moderne litteratuur
had haar man nog meer tot het huwelijk
met haar doen besluiten dan de mooie blauwe
oogen en het blonde haar.
Het jonge paar vestigde zich te Amsterdam
in een dier snoezige nieuwe huisjes achter
het Concertgebouw, welke aan duiventillen
doen denken. Zij maakten veel lange wan
delingen in den omtrek van Amsterdam
want hoewel Roeland cosmopoliet was, kende
hij geen enkele reden om ook bij zijn vrouw
het dwaalbegrip van zoovelen te doen post
vatten, die niet willen gelooven, dat Amster
dam van alle groote Nederlandsche steden
de mooiste omstreken bezit.
Ze wandelden langs den Arnstel tot het
Kalfje en Roeland vroeg Lotte of zij ooit
mooier rivier gezien had ? Lotte durfde
schuchter van den Rhein spreken. Roeland
haalde de schouders op en vroeg of het
Ansichtkarten-mooi van haar Rhein te ver
gelijken was met die zacht gewelfde bochten,
die wazige vergezichten en die mooie sfeer.
Voor zij nog kon antwoorden verzocht hij
haar in elk geval te zwijgen over de Spree in
haar Berlijn, dat geen rivier maar een vuile
zwarte geul was. Zij voldeed aan het verzoek
om alsjeblieft te zwijgen, een bewijs er voor
dat in dit huwelijk de man zeker niet onge
lukkig was. De Slatuintjes wonnen op deze
zelfde wijze het pleit tegen den Harz, de
Schinkel en de Kalfjeslaan zegevierden over
het Schwarzwald en wat Amsterdam zelf
aangaat, nietwaar, dat is en blijft het Noordsch
Venetië, al zou men er ook alle grachten
dempen.
Lotte, met hare zaehtblauwe oogen had
haar man lief ook om die liefde voor zijn
vaderland, waarvan hij onbewust was. Zij
waagde het wel eens te zeggen, dat ze zoo'n
?wei nog mooier zou vinden als ze aan den
einder hooge bergen in plaats van wolken
zou zien en zij kon soms wonderlijk lang bij
een sluisdeur staan en naar het platscheren
van het uitgeulende water hooren, Roeland
bekennend dat dat haar aan de beekjes en
watervallen van den Harz herinnerde, waar
z\j haar jeugd had doorgebracht, maar zoo
typisch Hollandsch als zoo'n kijkje bij de slui
zen van de dubbele Buurt was het in den
Barz niet. Dat erkende zij zelf.
levensverzekeringmij samen en wel met de
Eerste Nederlaudsche Verzekeringmij op het
Leven en tegen Invaliditeit. De debiteur
toch kan voor deze schuld bij die mpij een
levensverzekering sluiten tot een bedrag
minstens even groot als de verstrekte hypo
theek. Komt nu de debiteur binnen den
termijn van aflossing te overlijden, dan be
taalt de levensverzekeringmij aan de hypo
theekbank de nog verschuldigde som af. Dit
is niet alleen van belang voor zijne erfge
namen, maar strekt ook tot meerdere zeker
heid voor de pandbrief houders. Door dezen
maatregel toch loopt de instelling, waarvan
zij de crediteuren zijn, weinig kans verlies
te lijden, 'k Vind in het prospectus eenige
mededeelingen, die op een solied beheer
wijzen. Op eigendomuien, die door een of
andere omstandigheid moeielijk kunnen wor
den verkocht, wordt geen hypotheek verleend.
Het maatschappelijk kapitaal is anderhalf
millioen gulden groot. De eerste serie van 5 ton
is geheel geplaatst. Hierop is 10 pCt. gestort.
Als bewijs dat de aandeelhouders, die voor
het overige gedeelte aansprakelijk zijn, daar
voor krachtig genoeg zijn, vermeldt het
prospectus dat zij op 11 Nov. j.l. voor ruim
n half millioen pandbrieven hadden ge
kocht. Een lijst van aandeelhouders zal in
de verslagen worden gepubliceerd en is thans
voor belanghebbenden verkrijgbaar. De
offlcieele noteering der pandbrieven is aangevraagd.
In de groep der buitenlandsche banken
ontmoet ik de Pester Ungarisohe Com
mercial Bank, die 5 millioen Kronen 4 pCt.
belastingvrije gemeente crediet-obl tgatiën -uit
geeft. Gelegenheid tot inschrijving bestaat
heden bij de firma Hope & Co. te Amsterdam,
tegen den koers van 991A pCt. Aflossing met
een premie van 2 pCt. zal door halfjaarlijksche
uitlotingen binnen 50X jaar worden gedaan.
Als bewijs dat deze stukken vertrouwen
verdienen vermeldt het prospectus, dat de
obligatiën bij alle Hongaarsche Staatskassen
en door alle kantoren der Oost-Hong. bank
als onderpand voor beleeningen worden aan
genomen. De hoogste koers van de 4 pCt.
obligatiën was in 1903, 102 X, de laagste 99.
Heden staan zij 100% geprijsd. De koers van
uitgifte, 99K pCt., is dus niet te hoog.
A.mst.,Marnixstr 409. J22Dec.'04. D.STIGTEK.
Sussum, Borneo". (
1ste Jaargang. 25 December 1904.
Red.: C. H. BEOEKKAMP, Damrak 59, Anist.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Oplossing van probleem No. 23. (Van den
auteur.)
Wit: 26?21, 44?39, 38?33, 32 : 43, 31?26,
8?3, 3 : 20, 20 : 5!
tweede oplossing :
Wit: 8?3, 27?21, 38?33, 3?20, 20 : 1G,
26 : 37, 49?43, 16 : 5!
derde oplossing:
Wit: 8?3, 27?21, 37?31, 3?25, 17?11,
38?33, 44?39, 25 : 5!
MiiiiiiiiimiiiiiiiiMiiitiimiiiiiiiitiiimiiiiitiiHiimiiiiiiiiiiiiniiiiiiiitiimii
Toen had het jonge vrouwtje Heimwee.
Ze wilde het zichzelve niet bekennen en
tot Roeland zou zij er nooit over durven
spreken. Dat men zich in Amsterdam niet
ttiuis zou gevoelen, was onbegrijpelijk! Een
stad waar je zoo vrij was in doen en laten
en waar je zoo vergeten in de menigte kon
leven als je je een beetje wilde wennen en
geen excentrieke kleeren droeg, je kleedde
zooals alle andere Iu:, eenvoudig en gewoon.
Natuurlijk je moest een beetje denken: 's lands
wijs 's lands eer, en als je op straat veel door
schorem nageroepen werd of opzettelijk tegen
het lijf geloopen, moest je denken, ze zijn
niet wijzer. Je moest ook het volk zijn
vrijheid laten. Zij ging het liefst 's avonds
met Roeland naar een Duitsch bierhuis in
de Warrnoesstraat, met muurschilderingen
die TJrvaterhort verheerlijkten en spreuken
aan de wand, die haar aan de spreuken Dalieim
herinnerden.
Toen het nijaar werd en het eiken dag
regende, voelde zij zich treurig in huis. Er
werden groote ijzeren kachels gezet, die den
heelen dag verzorging noodig hadden en of
te warm of te koud wareu. Hoe heerlijk
was dat thuis" geweest met de groote por
seleinen Ofen", die zoo vertrouwelijk waren,
omdat je ze. al van kind af kende.
Hoe verder het naar December liep, des
te treuriger werd zij.
Is Weihnachten hier ook zoo geniütlich
Roland ?" had ze gevraagd.
Weihnachten? Kerstmis? In Holland?
Waar denk je aan. Over dien onzin zijn we
hier gelukkig heen. Wij hebben hier een
heel leuk feest, voornamelijk voor de kinderen
en voor jongelui die elkaar een cadeautje
willen geven, en daarmee is het dan ook
ten einde.
Hoe wordt St. Nieolaas eigenlijk gevierd?"
had ze een paar dagen later gevraagd er over
denkend er een soort Christnacht" van te
maken.
Als je eens een echt Sinterklaasfeest wil
zien, moet je eens niet me meegaan naar het
Rijks-museum. Daar kan je een
ouderwetsche Sinterklaasvieriug zien. Die van Jan
Steen. Wereldberoemd. Daar hebben ze uit
buitenland al honderdduizenden voor gebo
den om het te hebben. Maar zoo zijn wij
niet in Holland. Als wij wat echts hebben,
houden wij liet. Dat is goed voor Italianen.
Die hebben een wet noodig gehad oui het
moois van hun land niet voor wat armoedige
centen aan spekwinkeliers uit Chicago te
verkoopen.
Niedlich."
Xiedlich? Dat is een meesterwerk van
den eersten rang. Dit is een klein schilde
rij tj« van een nuchteren Hollander, geeft je
meer kijk op het leven van de Hollandsche
burgerij in de zeventiende eeuw dan al de
madonuas en heiligen van de Italianen bij
elkaar van op dat van Italiëtijdens de
renaissance.. ..
Dat is nou het echte bij ons Hollanders.
Wij schilderen zoo langs onzen neus weg
zoo'n huiselijk tafereeltje, niks andera dan
de werkelijkheid en zoo'n nuchter stukje iu
al zijn eenvoud is meer waard dan een biblio
theek vol boeken met opsommingen van
veldslagen, die generaals voor koningen heb
ben gewonnen of verloren. Neen Lotte zeg
nu eens eerlijk, hebben jelui nu in jelui heel
Duitschland n zoo'n schilderijtje van Kerst
mis ? Als ik je in Berlin vraag, laat mij nu
eens een ouderwctsche Puitsche
Weihnachtsviering zitn, kan je mij dan ook eventjes
Probleem No. 24, van E. J. M. de Kat, Rotterd.
Zvart (9 schijven en 2 dammen).
Wit (9 schijven en 2 dammen).
Oplossingen mceïen binnen 14 dagen op
gezonden worden aan bovenstaand adres.
DE PROBLEMIST. (Vervolg.)
(Eindepel van C. H. Broekkamp.)
Zwart: twee schijven; 26 en 34.
Wit: twee schijven; 16 en 18 en dam 22.
Wij -zullen bovenstaand eindspel geheel
ontleden en elke variant kort maar duidelijk
uitwerken, waardoor zij, die deze oefening
volgen, volkomen met de ontleding van
eindspelen bekend worden en van vele nuttige
wenken kunnen proflteeren.
Als wij den stand van dit eindspel eens
aandachtig beschouwen, dan komen wij spoedig
tot de overtuiging, dat aan wit meer kracht
nioet gegeven worden, wil deze de winst
afdwingen ; m. a,, w., dat men minstens n
schijf tot de damlijn moet brengen, daar de
enkele dani 22 onmogelijk voldoende kracht
bezit om de twee zwarte schijven te
beheerschen.
Ook treed bij ons spoedig de vraag op
den voorgrond, of aan zwart mag toegestaan
worden een dam te halen. Deze vraag is
echter moeilijker te beantwoorden. Wij zuilen
evenwel trachten langs den theoretischen weg
tot beantwoording te geraken.
Wit, als inleider, kan onmiddellijk een
tempozet maken hetzij met schijf of dam,
terwijl zwart aanstonds de schijf 20 kan oü'eren
en met 34?39 kan doordringen tot de datnlijn.
Zijn wij nu in staat den stand goed door
te rekenen, dan komen wij spoedig tot deze
gevolgtrekking ; Zwart moet een dam halen
met opoti'ering van een zijner schijven, en
wit moet iu staat zijn die dam tijdig op te
vangen.
Indien wit nu tijd genoeg heeft om een
tweede dam te halen, b. v. met 16?11?7 en
l te spelen, dan zou het mogelijk zijn een
driehoek te vormen op de ruiten l (dam)
18 en 22 (daui), waardoor zwart met schijf
34, dam geworden op 48, 49 of 50, kan opge
wacht worden. (Wordt vervolgd).
meenemen naar een museum en mij voor
een lapje doek ter lengte van een mansarm
brengen en zeggen : Daar heb je nu Weih
nachten, zooals het behoort te zijn. Zie je..,
je staat met je mond vol tanden.... Jelui
met je Weihnachtsfeier. Kom, waar blijft je
Dürer en je Hoibein en je Cranach hier
naast onzen Steen ? '
Ondanks de schitterende overwinning van
de Hollandsche schilderschool voldeed St.
Nicolaas iu de werkelijkheid Lotte al even
min ais het nieJliche' schilderij van Jan
Steen. Ze was met Roeland op bezoek gegaan
bij een Hollandsche familie met zes kinderen
in de (Joop een dergelijk feest bij te wonen
als het Kerstfeest in Duitschland. Maar zij
was zeer teleurgesteld. Er was geen verlichte
boom en er werden geen gewijde liederen
gezongen. Zij vond de vertooning van den
verkleeden St. Nieolaas voor de kleine kin
deren, die bleek van ang-t waren, eer een
marteling dan een aangename verrassing, en
het ravotten om de suikererwten en peper
noten, die op den grond gestrooid waren wat
ruw. De surprises, allen op dezelfde wijze in
veel papieren omwikkeld, vond ze geesteloos,
verbaasde zich er over dat volwassen jonge
meisjes zich daarmee zoo konden verheugen.
Vond je het niet aardig Lotte? En nou
morgen ochtend als de kinderen uit bed
komen, en dan ouder de schoorsteen gaan
kijken of het hooi uit de klompen en schoe
nen door het paard van Sinterklaas is opge
geten en welke cadeaus er voor in de plaats
zijn gelegd ! Dat is een pret voor die kleuters!!"
't Is wel aardig, maar och ur zit zoo wei
nig achter. Bij ons niet Kerstmis is het zoo
anders. Niet zoo'a ruwe kerinisaehtige
herrie . . . Veel inniger en niet meer stem
ming. En dan die mooie boom met al het
licht en al de cadeaux er ouderen de verras
sing der kinderen als zij die schittering zien ..."
Bij ons zijn de kinderen toch ook verrast!.."
Ja . . . maar bij ons heeft het zoo iets
gewijds . .. zoo iets hinigs ... Die mooie plech
tige Weihnaehtslieder .. ."
Oiiziu .. . on/iu .. . Gewijde liederen ...
Wat zijn gewijde liederen... \Vat is gewijd?
Gewijd is een dwaasheid .. . Ken bijgeloof..."
En hij begon zijn vrijdenkers thooriëu'te
ontwikkelen.
Lotte was de volgende dagen stil.
\Vat heb je toch ?" vroeg Roeland, die het
eindelijk begon te merken.
,,'k Deuk aan thuis. Het wordt nu zoo
geniütlich in Berlijn . . . Zoo prettig die don
kere dagen voor Kerstmis en dan 's avonds
het licht in de straten en die volle opgepropte
winkels en dan zie je Roeland, dat is zoo heer
lijk ... op de pleinen al die sparreboomen . . .
dat ruikt zoo lekker . . ."
Bij ons raikt het speculaas. Dat is al even
lekker."
Ja, gewis. Maar Tannennadeln ruiken
tcch fijner."
Dat kan zijn . . ."
Den volgenden dag toen Rot land thuis
kwam rook hjt vreemd in huis.
Wat is hier gebeurd" vroo^ hij mot een
vies gezicht de lucht opsnuivend.
We hebbeu zoo'n last van motten.
Daarom heb ik wat denueuuaalden-extract
gesprenkeld. Dat is er goed tegen."
Hij keek haar even donker aan.
't Stinkt nogal," zei hij.
Maar zij werd steeds neeislachtigir, kreeg
passieve bewegingen.
Wat heb je toch ?"
Niets!"
UIT DE DAMWERELD.
Te Marseille is een Concours uitgeschreven
voor problemisten, en wel voor hen die
vóór 15 Februari e. k. de meeste onuitgegeven
problemen opzenden. In de volgende rubriek
zullen wij meer de details bekend maken.
CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD.
Tabel der gespeelde zetten van Wit.
'^Ë'^S'^^^g'^S3^
*1 !_>. ?*! t_i. <3 i-j. <l _?; <3 w <J *->?
^
t>
*
g
'
^
g
,
j
%
1
g
1
v'
r
1 ,
t-*
&
'
>
^f±
f"
CO
<^
te
4^
CO
O
O
to
CO
4CC
O
K
CO
^J
CO
hrcc
~-l
cc
I~J
Q
4*f*
CO
.^.
K
CO
p
CO
tt
t?*
to
K
co
-^
c'i
r?1
r
O5
4co
c
g
4p
4^
^
C1
4c:
i C^ >
: cc
: j Cc
'\ L-Ó
: " 5C
cr.
t-1 n
CO
tó
CC
w I
CO
ir1 H
CO
p
ts
Ot
«s
1~1
' CO
t?4
t-1 0
i* C
, rj
ts5
CC
: W t£
* 5?
: L^
: F C_
: Ci
: CC
: ' t
: ^J
i^ W
' CO
: , -.7
; CO
i«E
i ""*
; ''" |_-2
: l'^
C-i ^
C,
h13
.^ ?;
r-1
' 'i
: =H
:=:
: «H
: l
ffi
l
«H
i
M
*
; «H
,
:0
i
X
i
0
K
1
0
(
K
1
!>
44-^
?
~
0
Cc
to
~.
b
CO
cc
r?1
M
CO
~vj
cc
ITJ
4^~*
CC
Ci'
O
4*f*
CO
^
K
4^
LO
CO
cc
in
CC
Cc
1-1
W
cc
^1
CO
l?*
t-;
p
bO
'
S
'4^
^
CC
^
4
4co
^
0 >
-~]
10
r?1
; ^ cc
: C^
: i
; j^
: c:
i o ^
; co
j ' K)
'? *3
: CO
j
4: CO
: O
0 W
: CO
'? J
' CO
*-«
'K 3
: 4^
? ^
! ' c'o
00
i ^ 0
' 05
( -p
CO
to
:K K
05
1 T.
>rj c,
cc
t ,',
1?*
W
CO
4cc
fcj f1
4'
4
w g
4, 9
cc
4-^ ^
CO
IC
ia
;
? t
' W
\ '
o
1
\
; '
;O
| (
:
i ^
,
1
O
C
1
O
,
1
>
13
v
CO
r-1
c:
O
co
O
CO
4^
CO
O
K
CO
~*-7
hrj
cc
M
cc
t-«
O
4*
4CC
3
4-«
CO
G-4
~-]
r?1
W
?M
r4
Ói
4
g
44-»
^
cc
w
GS
; Q
; l
; >
W
1
>
1
? w
1
??>
1
w
>
t
a
<
>
co
1
!>
W
1
>?
CO
)
cc
03
CO
CO
o
CO
K>
o
CO
4-»
g
"xj
cc
r?1
*J
CO
4*
CO
o
0
44^
CO
CO
ta
4i
to
CO
CO
«-(
Co
--3
05
W
J00
05
O
f-1
Ol
4^
O
g
CO
o
t'c
^
4oo
-~T
Zwart moet spelen.
* Voortzetting van partij :
No. 3. A 31-26, G 25: 34, A 40 : 20, G 15 :
ged w.
10. B 34-29, II 23 : 34 gedw.
47. 11:31-27, K 22: 31
Go. L 28-22, K 18 : 27
24
imiiiiimtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiHiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiMMiHMi
Jawel, je hebt wel wat."
Nu ja ... Ik zou zoo graag een kerstboom
hebben."
Onzin. Wij vieren hier in het land geen
Kerstmis En dan vooral wij als vrijdenkers.
't Zou belachelijk zijn."
Zie je Roeland, als wij nu maar voor de
grap een sparretje hier in den hoek zetten.
't Kost niet veel en het is heel leuk . .. En
duur is het ook niet... Zoo in den hoek
konden wij het booinje wel zetten."
Nu, als je dan zo ;> aan dien onzin hecht. ..
voor mijn part. . ."
Een kwartier later st >nd er een reusachtige
spar in de voorkamer bij het raam.
Waar heb je dien vandaan'? Noem je
dat een sparretje? Dat is een reu;enboom
uit het tertiaire tijdperk !"
Die groot ? Maar Roeland... in Berlijn
hadden wij,,Tannen"tot hieraan de zoldering."
,,.le laat het ding toch niet aan het raam
staan ? Als ze dat van Cosmos in de gaten
krijgen ben ik bij de eerste verkiezing
bestuiuslid af."
Wou je hem. dan liever midden in de
kamer hebben ? '
Liever wou ik het ding in het geheel niet
in huis hebben. Die onzin ! 't Is niet eens
christelijk, 't Is een heidensch gebruik, 't Is
nog iets van de vuuraanbidders. Je moet er
bier bij drinken of bloed uit de schedel van
je vijand. Dat is meer in den stijl dan het
gelarmoyeer van je gewijde liedjes "
Ze zei niets terug, maar den volgenden dag :
Roeland als je een winkei voorbij komt
waar ze kleine kaarsen verkoopen, breng er
dan een paar mee."
Ik ? Waarvoor ? Je wilt toch hoop ik geen
lichtjes op don boom steken?''
Ken paar. Anders is het 's avonds zoo
doodsch . . ."
Hij haalde gemelijk de schouders op.
's Avonds kwam hij echter met een pakje
kaarsen thuis.
Dank je lieve," zeide zij verrast. Ik dacht,
dat je ze niet mee zou gebracht hebben . .."
Veel zin bad ik er ook niet in . . ."
Dat wist ik en daarom beu ik zelf ook
een pakje gekocht."
Noem je dat een pakje? Dat is een kwart
gros. Ik geloof dat jij een Kerstboom wilt
miken die groot genoeg zou zijn voor de
geheele diaconie !"
Nu maak je er toch wat van, Roeltje !"
Hij hielp 's avonds mee met het steken
van de kaarsjes in de kandelaars op de tak
ken en zij verzekerde, dat zij nog nooit een
man had gezien die zoo handig was. Hij
glimlachte rlauwtje-ien stak meteen zijn hand
in /.ijn zak om een paar wondjes die hij zich
aan de scherpe kanten der blikken
kandelaartjes gesneden had. ongemerkt te laten
uit,bloeden. Ook bedwong hij nog juist een
zin die hem op de lippen lag. Hij had willen
zeggen, dat hij nieuwsgierig was om te zien
welk e/l'ect het zou maken als al de kaarsjes
brandden. Den volgeuden avond hielp hij
haar op haar verzoek om stukjes watten uit te
plukken en die op <len boom te strooien.
't .Is toch maar leuk als je zoo lang bent,
hèRoeltje? Ik wou het eerst zelf doen,
maar ik werd zoo duizelig op het trapje."
Hij stond op een afstand en keek naar
het werk zijner handen.
Zit het boven op den top wel dik ge
noeg?'' vroeg hij visschend naar een tweede
complimentje.
Nog een klein beetje meer zou geen
kwaad doen, Roeltje. Ik zal het trapje even
uit de keuken halen. Maar wil je niet
eerstje grogrje drinken?"
Onnoodig. Dat kunnen wij zoo al."
Ea op zijn teenen staand, met pijn in zijn*
rug van het rekken, strooide hij nog eea
handvol watte pluisjes over den top van den*
boom uit.
't Is prachtig, Roei. Entzückend...."
Hij dronk met welbehagen kleine slurpje*
uit het dampende grogglas,
't Is mij een beetje te doodsch. Ik zou wet
eens een paar kaarsen willen aansteken, om
het eö'ect te zien,"
Ja Roeltje, een beetje doodsch is het. Wat
moesten er wat staniol-snippers over heen;
strooien. Ik heb al wat papier opgespaard
van de chocolade van Sinterklaas."
Zij bracht hem een pakje staniol papier_
Hij keek er m nach;end naar.
Xefii, dat wordt gepruts. Wij Hollanders
doen iets niet of we doen iets goed. Dat zit
nu eenmaal in onzen degelijkenaaid. Zouder*
de winkels nog open zijn. Dan zal ik voor
een paar stuivers van dat getirlantijn koopen.""
Zoo'n haast heeft het niet! Morgen zijn,
die dingen ook nog wel te krijgen."
Maar als je er nu bepaald op slaat om het
nu te doen. De winkels zijn tot tien uur
zeker open in de maand van Sinterklaas."
't Is beter om het nu maar meteen af te
doen", meende hij, blij met zijn werkje.
Op zijn fiets snelde hij door het donkere
Vondelpark naar het centrum om
tuinspiegeltjes, glazen pegeltjes, bronssnippertjes.
te gaan inkoopeii. Voor vier gulden had hij,
al heel wat. Toen hij t,huis kwam, was hij,
bekaf van het haasten. De lantaarn van zija
fiets was onderweg uitgegaan en daartoe had
hij het op een vaart gezet om een aanhou
ding onmogelijk te maken. Maar een nieuw
grogje bracht hem weer op zijn verhaal ea
tot 's nactits n uur was hij bezig met het
versieren van zijn kerstboom.
Roeland, het voetstuk van de boom is wat
zwak. Zou je den timmerman van je kantoor
even kunnen sturen "
Oiinooiig. Dat maak ik van avond zelf
in een ommezienije beter dan de beste
timmerman."
Hij kwam 's middags, buitengewoon vroej.;
van het kantoor. Tegen het tind van het
jaar was het niet zoo druk," loog hij. Hij,
verzuimde voor van avond de vergadering,
van Cosmos, waar weder over statuten
wijziging zou gedelibereerd worden.
Vervelende rommel. Ze zijn al dtie jaar
m«t hun statuten-wijziging bezig."
En hij bleef tot laat in den nacht tim-merens
en prutsen aan den kerstboom en vroeg Lotte
voor het inslapen nog even of het niet beter
zou zijn, wanneer ze wat witte kaarsjes
w-egnameu en er loode en groene voor in de
plaats hingen. Hij bleef' nog de geheele
week aan zijn boom knoeien en veranderen.
Toen liep hij een paar rnedebestuursledeni
van Cosmos in den muil, die hem dadelijk;
begonnen te verwijten, dat hij zich niet meer
liet zien en dat men hem toch zoo noodig
had. Er zou dit jaar juist op de kerstdagen
een tegenfeest worden georganiseerd, o. m~
een Gordiano Bruno-fedst. Of hij ea zijn,
vrouw ook kwamen.
Onmogelijk ... Ik vier dit jaar thui< feest."
Dan heb ik toch j?oed gezien. Je hebt
een kerstboom in je voorkamer staan," zei een.
der vrienden met iets dreigends in zijn
stem..Precies gerajen" antwoordde hij moedig.
Ik vier thuis kerstfeest, een ouderwetsch
oudduitsch kerstfeest... en ik zou wel eens,
willen zien," velvolgde hij zijn draai nemend,
wie mij belemmeren wil in myn eigen
huiscultuurhistorische stuliën te maken?'
Het afscheid van de vrienden was wat
koel en toen hij 's avonds met Lotte aan het
overleggen was, welke ouders met hun kin
deren tot de aanschouwing zijner cultuur
historische studiën zouden worden
uitgenoodigd, kwam het orthodoxe gedeelte van.
Cosmos er schraal af.
lioel, help je Grietje even om de piano
naar de voorkamer te rollen.. . . Dat is
voor jou het werk van een oogenblik en wij
vrouwen krijgen dat ons heele leven niet
gedaan."
Hij verbaasde vrouw en dienstbode, door
zijn kruierstalent.
Zou je de liedjes niet eerst eens met mij
doornemen ? Anders vergis je je nog op
den avond en jij als gastheer moet voorzan
ger zijn. Ze zullen zich verwonderen, dat,
je zoo'n mooie bariton hebt."
Hij keek den tekst der Weihnachtelieder
door en had den slechten smaak ze te
parodiëeren en toen hij ze met haar aan de piano
zong, maakte hij zingend parodistische modu
laties om toch vooral niet te laten merken,.
dat hij onder den indruk der
eenvoudigeinnige wij-jes kwam.
2e zijn toch wel lief die liedjes,"
erkendehij. Wij moesten de wijsjes voor Cosnios
annexeeren en er dan andere woorden bij
maken. Want die woorden zijn nonsens. Dat
geef je mij toch toe?"
Zij antwoordde niet. Zij had tranen in de
oogen, ontroerd door de liederen, die ze met.
hem samen gezongen had. .. .
* *
Het was heel laat geworden. Nu warea
de gasten weg en de Kerstboom door de
kinderen een beetje onttakeld, stond midden
iti de kamer eenzaam te stralen. Was het
geen prachtige avond, Roei ?'.
Zij keek hem met haar blauwe oogen dank
baar aan en lei haar arm om zijn hals.
Ja het is heel mooi geweest."
Heb je nu wel spijt, dat je mijn zin heb
gedaan ?"
Xeen, ik heb veel geleerd. Ik zal op den
eersten voordrachtsavoud van Cosmos tooneu
dat mijn cultuur-historische studie niet zon
der belang is geweest."
Zullen we, nu voortaan niet altijd een
Kerstboom schmücken"?"
Xeen . .. Dit is eenmaal geweest en nu
nooit meer. Toen ik onder den boom aan
het zingen was heb ik opeens gevoeld dat de
christen priesters, die een gerrnaansch feest
een Christelijken tint gaven en zoo het volk
geleidelijk en zonder het door fanatisme te
kwetsen tot een hoogere levensleer brachten,.
verstandig en tactvol waren. Wij mannen van
Cosmos kunnen bij die eerste verkondigers
van het christendom in de leer gaan. Onze
nieuwe levenseer is te nuchter, te koud en
ze is te veel er op uit tegenstellingen in het
leven te roepen ... Ik heb een goed onder
werp gevonden voor onze eerste voordrachts
avond. Mijn rede betitel ik: Hoe zijn de
christelijke feesten tot gewijde
vrijdenkersfeesten te veranderen ?"
Ku hij liep nog peinzend naar den Kerst
boom en begon de kaarsjes een voor een uit
te blazen . . .