De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 29 januari pagina 10

29 januari 1905 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAÖVOOR NEDERLAND. No. 1440 over 't algemeen over 't laatste boekjaar gunstige resultaten. Zoo ook dat van de Baltimore & Ohio. De bruto's van dezen spoorweg gingen in 1903,4, met betrekking tot die van het daaraan voorafgaande boek jaar, van bijna 03,5 millioen tot 65 millioen dollars vooruit. Vooral het passagiers- en het goederenvervoer brachten belangrijk meer op. De maatschappij leed evenwel in het vorige jaar, door den grooten brand in de stad Baltimore, belangrijke schade. Daardoor laat zich de vermeerdering van de exploitatie kosten van 39,5 millioeu tot 43,0 millioen dollars verklaren. De notto's bleven dien tengevolge 2.4 millioen dollars beneden die van den vorigen jaarkring, Voor uitkeeringen, rente en verschillende ontvangsten werd n millioen dollars meer ontvangen, zoodat het voorschot, na betaling van 4 pCt. op de gewone en op de preferente aandeelen,. on geveer even groot is als dat van 1903/4, d.i. Taijna drie rniliioen dollars. De bovenvermelde ongunstige omstandigheid in aanmerking nemende is de uitkomst derhalAe nog zeer bevredigend. Het overschot zou toch vol doende zijn geweest om nog 2 pCt op de gewone aandeelen uit te Keeren. De Baltimore and Ohio ontving in de maand December jl. 223.000 dollars meer dan in dezelfde maand \'an het vorige jaar. De 2e week van Januari gaf voor DenverRio Grande 16 duizend dollars, voor de Wauash 6 duizend,.^yoor de Missouri Pacific 92 duizend, de Louisville & Nashville 3 duizend en de Sou thern Railway zelfs 20 duizend dollars meer dan in dezelfde week van 1903-4. Voorde Miss. Kansas Texas is over die periode eene vermin dering van 30 duizend dollars te constateeren. De laatste zes maanden brachten voor dezen spoor weg even wel een vermeerdering van ruim 1.2 millioen dollars, wellicht in verband met den belangrijken maïs- en katoenoogst. De directie van de Miss. Kans. moet echter nog belangrijke verbeteringen aanbrengen, zoodat kans op dividend voor de eommons nog niet Ie berekenen is. Het overschot be droeg over het afg elcopen jaar ruim n millioen dollars. Het dividend op de 13 mil lioen preferente aandeelen zou een uitgaaf vorderen van 520 duizend dollars, zoodat het overblijvende nog niet voldoende zou zijn ?om l pCt op decommon-stock uit te keeren. Bovendien mag ook niet vergeten wordeYi dat de vaste lasten in het loopende jaar be langrijk vermeerderd zijn do jr de uitgifte van nieuwe refunding hypotheek obligatiën. De directie gaat evenwel voort den toestand van de maatschappij voortdurend te verbe teren. Dat zal den aandeelhouders in de toe komst ten goede komen. Het passagiersver voer vermeerderde in de laatste jaren be langrijk tengev.olge van de snel toenemende bevolking in het gebied der maatschappij. Volgens mijn onderzoek van het reor ganisatie voorstel van de obligatiehouders der Passoeroean stoomtram, geeft dit den aan deelhouders weinig, ik zou gedecideerd/.eggen, te weinig te hopen. Door de reductie van hun kapitaal tot 10 pCt., terwijl het nieuw te creëeren aandeelen kapitaal aan de obli gatiehouders wordt toegewezen, gaat voor hen niet alleen het heden maar ook zelfs de toekomst zoo goed als geheel verloren! Is dat wel billijk'.' Naar ik hoor zou een der slachtoffers aandeelhouders namens eenige vrienden voorstellen: lo. het aandeelenzoowel als het obligatiekapitaal met 3o p(Jt. te verminderen en alzoo beide vast te stellen op zeven ton, 2o. den obligatiehouders als bonificatie ?300 aan aandeelen te geven De aandeelhouders behouden dan 40 pCt. van hun vroeger bezit. Volgens dit voorstel zou het aandeelenkapitaal twee ton grooter ?worden dan overeenkomstig het reorganisatie plan der obligatiehoudeis. Bij de reorganisatie der Madoera verloren de aandeelhouders slechts 10 pC't. van hun nominaal kapitaal. Goede toekomst is hun dus niet onmogelijk gemaakt. Bij deze maatschappij .gaan de ontvangsten in de laatste maanden heel wat vooruit. Ook bij de Pasweroean komt dit voor. En het recht der obligatiehouders om de maatschappij te doen executeeren heeft toch slechts zeer betrekkelijke beteekenis. Zeer wenschelijk 't is in elk geval, dat de aandeelhouders talrijk opkomen, persoonlijk of bij gevolmachtigde. Daartoe wek ik bij ver nieuwing op. Daarom is't wel jammer dat de directie, ofschoon handelende overeenkom stig de statuten, de oproeping voor de verga dering op 11 Febr. a.s. slechts in tweellaagsche bladen, het Vadnrl>m>l en de ViY»//v' Ct. heeft gedaan. Het grootste aantal aandeelhouders toch '/.OM buitenden Haag gevestigd zijn. De kans op overrompeling en het gebruik van stroomannen behooren uitgesloten te blijven. Ook is een groote opkomst zeer gewenscht in verband mot ernstige bespre kingen, waartoe een onder'.oek van het tin meieëe verleden der maatschappij aanleiding zou kunnen geven. Sommigen meenen dat er zelfs overwegende rullenen voor rechts vervolging zouden bestaan. * -* J. v. M. te K?A. Bepaald houden. Aan koop met eigen geld is in uw geval zeker niet te ontraden. Een getrouw lezer: Hoe is uw naam? Amst., Marnixstr 409. j Bussuni, Borneo . l IL'l (.'tipitii/ttiiti'iinti Ir, l i:n, 'Ie l 'erei n'yin;/ V<x>i'ti:(i/ijiti- Mcrïi'h f' irt r<r,-l,trurl inef <fr licUini/en nm den Xtnat, la-t J.fi/i r < n ile l'lofit. door PATRIOT. Arnhem. Stenfert Kroese fa Van der Zande, 1904. AVij herinneren ons hoe vóór eenige jaren op aanwijzing van ..hoogerhand" in enkele garnizoenen gedurende de wintermaanden door officieren onderricht moest worden ge geven in niet-niiiiraire vakken. De leerlingen waren onderofficieren, meest van eenigszins rijperen leeftijd, die zich tot het bekomen van dat onderwijs, vrijwillig moesten aan melden. Wij herinneren ons eveneens hoe dat onderwijs een aanvang nam en hoe on gewoon, hoe vreemd wij- het vonden, die lessen in niet militaire vakken, in de kazerne eene klasse van beroepsonderofïieieren met nu eens niet vóór zich de bekende boekjes. met glimmend zwarten omslag, voor ons kader veelal de eenige bron van wetenschap. Ken vreemd gezicht, die mannen van betrekkelijk gevorderden leeft ij 1. trachtende kenni- <>p te doen van datgene, wat de ineosten onzer reeds in de kinderjaren als Inin geestelijk eigendom mogen beschouwen. Doch wij herinneren ons niet minder dui delijk, hoe jammerlijk die bij wijze van proef genomen maatregel misluk 11'. De))clam.r.-U-bi:r_' verflauwde, d;- leidingen bl"V>'U w CL'. <!-' officieren-leeraren ontvingen eene belachelijkkleine belooning. Aan hoogerhand" kon worden gerapporteerd dat dit onderwijs niet aan de verwachtingen had beantwoord en dat mitsdien niet tot bestendiging van den voor gestelden maatregel kon worden geadviseerd. Was deze poging soms eene wegbereidster tot het capitulaiitenstelsel?" *? Bovenstaande herinnering werd bij ons verlevendigd toen wij de genoemde brochure ouder de oogen kregen. Het zgn. capitulantenstelsel" bedoelt in 't kort het volgende: Nederlandsche jongelingen van 1(5?-24 jarigen leeftijd, die voldoen aan de te stellen eischen voor physieke geschiktheid, verstan delijke ontwikkeling, goed gedrag enz. kunnen, met machtiging van ouders of voogden, zich verbinden, bij Leger of Vloot het Rijk te dienen gedurende den tijd van 12 jaren. De graad van onderofficier kan zoo spoedig mogelijk verkregen worden, maar moet ver kregen zijn na 6 jaren dienst. Deze categorie van vrijwilligers draagt den naam van capitulanten. De capitulant ontvangt in de tweede helft van zijne dienstverbintenis, behalve het vereischte militaire onderricht, ook nog het capitulantenonderwijs," dat geschikt moet maken tot het bekleeden eener burgerlijke betrekking, waarop de capitulant recht heeft na zijn 12-jarigen militairen dienst." Alzoo moeten niet minder dan twaalf jaren onafgebroken militaire dienst gedurende de beste periode van het leven de brug vormen die leidt naar eene Rijks-, Provinciale of Gemeentebetrekking. Het meerendeel onzer toekomstige beambten, dienstdoend bij nage noeg alle takken van algemeen bestuur, voorzien van den stempel oud-gediende," als waarborg hunner bijzondere deugdelijkheid.' Wij gelooven Patriot" gaarne, wanneer hij ons verzekert, dat in Duitschland kadernood onbekend is en dat zoowel daar als in Frankrijk het eapitulanteustelsel" zeer goed voldoet. Zelfs willen mij aannemen dat het ten aanzien van den dienst in onze koloniën goede vruchten kan afwerpen. Doch laten wij vooral niet vergeten ddt onze Xederlandsche legertoestanden in de verste verte niet kunnen worden vergeleken raet die van onze groote naburen. Veel, zeer veel zijn de klachten, de grieven, die het hoogere zoowel als het lagere kader van ons leger inbrengt tegen den militairen dienst, zooals die in-de laatste jaren is ver- j worden." Thans willen wij op die klachten niet verder ingaan. Doch, zoolang g»en af doende verbetering zal zijn aangebracht in de allertretirigste toestanden die in onze Xederliindsche militaire huishou iing bestaan, j zoolang onze jongeling niet duidelijk leert inzien dat hij in den onderolliciersrang een werkelijk maatschappelijk-mittigen, zijn ge voel van eigenwaarde alleszins bcvredigenden j werkkring kan vervullen, zoolang kuMi 'n wij ons moeilijk voorstellen dat hij een goed deel zijner beste levensjaren zal willen door brengen in eene ttnmljjiiri/je vrijwillig gesloten dienstverbintenis. Zeker, dreigend is de kadenviod. Hij zal nog wel dreigender worden! Wij achten dit een hoogst bedenkelijk feit. Het eapitulantenstelsel" wil in dien nood voorzien en tegelijk Je materioele belangen dienen van zijn ca pi tu l anten." Als zoodanig verdient de bedoeling van Patriot" waardeering. Doch eene eventueele invoering van dat stelsel zou moeten gepaard gaan met zooveel ingrijpends op het gebied van onze militaire toestanden en verhoudin gen als wij ons vooreerst bezwaarlijk kunnen voorstellen. En wij kunnen onder anduren dit zeggen, j dat men zeer ver op weg is om den knappen ervaren onderofficier dringende reden te geven het leger te verlaten." Dit is de uiting der hoofdredactie, van een onzer groote dagbladen. Met deze waarschuwing, die wij ten volle onderschrijven, voor oogen zal wel geen adspirant-capitulant" te vinden zijn. liet plantje van vreemden bodem kan ons inziens vooralsnog op on'.en killen, verzuur den Nederland-ichen militairen akker onmo gelijk wortel schieten. Xi>l<I,:nier. bergen, door dr. Ant. Pannekoek. Afdruk ken op blauw ijzerpapier, door dr./. P Bouman. Weervoorspelling, door jhr. J.P.F. van der Mieden. Iets over geneesmiddelen uit vroegere eeuwen, door P. N. van Eek. Anthropologi-che afstamming, door dr. H. 11. van Eijk. De stereodroom uit La Nature" Barlata, door H. J. C.?De ontwikkeling der luchtvaart in 1904, door H. Vreedenberg. Over de kuituur van vijgen, door K. W. Tuinzing. De mikrofotogralie met ultravioletlicht, door dr. R. G. Rijkens. Oiidergrondsche mijnen, door D. S. S. Nesten van weide- en moerasvogels, door J. Daalder Dz. De electrolytische watreontleding en du toe passing' van zuurstof en waterst-ifgas, door AudréMeeuwissen. Korte mededeelingen. Eenvoudige proeven op chemisch gebied. Drijvende suiker, door dr. A. J. C,'. Snijders. Dt vrije Tribune, au. l : J. L. Waleh, J n de wereld. Jef Mennekena, Aan mijn kinde ren. Frits van Raalte, liet vreemde vuur. Lode Baekelmans, Spinsterslied. Piet Koomen(, Beschouwingen. A, Dolfers. Verzen. Roimond Janssens, Levenszorg. Eigen Haard, No. 4: Een Toevlucht, door M. RedeléDe Negri. IV. De Strelitzia der Koningin, door J. K. B., met afb. Met liets en camera in Zeeland en Vlaan deren, met afb. Kindervoorstelling, naar het Duitsch van Josefa Metz. Het RijksProefstation voor Zaadcontróle te Wapenin gen,, door J. van Slooten, met afb. (Slot). Dr. J. Th. Cattie, met portr. Feuilleton. Vereeniging voor Volksbibliotheken. De Vereeniging voor Volksbibliotheken alhier vraagt hulp. In bijna alle bibliotheken l is er gebrek aan. Vooral midden in den j winter is de toeloop van lezers zóó groot, ! dat de uitgeefsters geen handen genoeg heliben, om iedereen het verlangde te geven, \ zoodat het sluitingsuur altijd ver overschre den wordt. i Dat er zoodoen Ie geen tijd is om wat voe- : ling met de lezers te houden en eenigen invloed uit te oefenen op de keus der hoe ken, wat van zooveel belang is, spreekt van zelf. Om hierin zoo spoedig mogelijk ver andering te bren.'en, doet het bestuur dringend beroep op de hulpvaardigheid van ieder, die voor het streven der Vereeniging voelt en eenige avonduren per week vrij heeft. De bibliotheken zijn verdeeld als volgt: T.ibl. J. O. 1.. S. No. 5!i, C,ove,-t Flinekstnuit. ; Maandagavond 7H?9 uur : II < >. l.. S. Nn. ;;:;, ' Kraijenholl'<traat. Dinsdagavond 7?9; "III en ]II«, Ons l luis. Rozen-traat, Vrijdag-en Maan dagavond 7?9 en I V Yolkskolliehnis, ,lodenbreestraat, Dinsdagavond 7'A?'.<'A uur. Men ' kan zich aanmeld.'n bij mej. Tilanus. I'n's.. l leerengracht :!hi: mej. A. Abreseh. NTV.. Pauliis Potterstraat 4 2 en mej. 10. ."-pakler, L\')in>ii<Jin., Prinsengracht ?>.'>". Inhoud van Tijdschriften. De \<i/i:nr. all. X : liet Naardermeer. 'nier 2 illustr.i. door .lac l'. Thij>se.?Van varenen kieken, (met 3 illustr. i. door,!. A. Honing. Op de giinzenjaeht, door M. Vrij. NOU eens orchideeën, door 10. J. Kempeo. (Oen mooi*1 vondst, (niet i Ulus.r.i, door A..!. van Eijndhoven. Vragen en kotte medodeelingen <>]> '/< ll'r^/le. .lan,-all. : Kiiü-tbijlago. repro ductie naar de schilderij van Simon Mans Moeder en kind". -- Over de maand, die heenging, door i, van liosso. ()ver balikkunst in ons land. door K. de Winter. De club ..de Tien", door ! l M. Krabbé. Sientje, schets in n bedrijf, do >r S. v. Pruttelen. Smynia en zijne ! lolland-vlie Kolonie, i !os-v bladen 'fit een da-jbook i. d -or M:ini-its \Vavft ui voer!. - Illusies schets dooi1 A Kiii<' Sniomons Bru;io'< redding, schets door (leert ruida Carol-en. Blu-ch hei vuur. \\anneer het nog tijd is door L'raaf Leo '1'oUtoi. ? v, rtaald . Muziek. - Knn--!V'i!i_'. door i-,-a,i- Mulhnirin. - 'i'ooneef -- l .i-tti-rkioi-li _' ov.'ivichl. W;:t o!\y,o li-/' r> \\on-cMi n t'- v. cl ,1. - .M c< l dcciini:.':! aan on'e abonnó's - D" \hdionU(.(.,,.;,,. ,\!ol i >:; i;»_'t? .. \ >,>r on'i J ;:::d . i1' '~* ..'-''O' l o .1 :Ul.: ] '. ' 00 f- ! 'l'oi l _' i l' ?;? i! ;;|.\i , ? Amsterdam vóór honierd jair, i. Een eeuw geleden lag Amsterdam nog tusschen zijn muren besloten en wie de stad be zoeken wilde, moest dooreen vandepoortun naar binnen. Kwam hij in den zomer, tusscheii 7 Mei en 8 Augustus, dan vond hij de, poorten van 4 uur 's morgens tot 's avonds half elf open. Doch in den winter, tusschen (i No vember en 'il Januari werden de poorten niet voor 7 uur 's morgens opengemaakt en gingen zij reeds om half vijf's avonds dicht. Dan kon men echter tot half elf nog terecht, mits men een stuiver betaalde. Op de Oude-, Wester- en Zuidertorens weid 's morgens en 's avonds een kwartier lang een klok geluid, om het openen en sluiten van poorten en boomen aan te kondigen. Zulk klokgelui geschiedde ook aan iedere poort zelf, eer zij gesloten werd. Om die, klokken te kunnen bevatten hadden de poorten ieder een torentje, gelijk het op de Mniderpoort nog te zien is. Het luiden van de boomklok" heb ik in mijn jeugd nog gehoord. In IStiöhield het op, toen de. stedelijke accijnzen werden afgeschaft en de barrières verdwenen. In ISilöbetrok de schutterij nog de wach ten, zij opende en sloot de poorten, waakte. voor de algemeene veiligiieid en de hand having van de goede orde was haar toever trouwd. Verscheidene compagniën vormden de nachtwacht; de personen, hiertoe behoorende begaven zich des avonds naar het, Corps de garde, in de wandeling Kortegaard genoemd, en van daar Laar de hun aangewezen wijken. /ij waren vooriien van een ratel en met stok en sabel gewapend. Te tien uur begonnen zij hun wijk rond te gaan en het uur uit te roepen, na vooraf gerateld te hebben, het welk zij ieder half uur herhaalden. Was er brand, dan moesten zij de ..gealfecteerden' tot de brandspuit gaan wekken, en door hun wijken alarm maken. Alen was over dezen dienst zeer tevreden. Een tijdgenoot zegt: De waakzaamheid dezer mensehen i< zoodanig, dat. men des nacht-; met volkomen g-'Uistheid de straten kan be treden zonder zich aan dieven of straatschen derijen te zien blootgesteld ; en wanneer er veel kwaaddoeners te gelijk moeten gevat worden is een enkel fluitje genoeg om eene menigte nachtwachts bijeen te krijgen en dat zoo spoedig, alsof zij uit den grond opkomen." Op Wester-, /.uider- en Ondekerkstoren was 's nachts een torenwachter geplaatst, die verplicht was, alle halve uren op de trompet te blazen. Xoodra hij brand ontdekte l k-1 hij een langdurig getoeter weerklinken, en hing naar de zijde, waar het, vuur woedde, een lantaarn uit. Klke brandspuit stond in een huisje, waar van de brandmee-^ter den slen'e] had. Hij het ontstaan van brand ging de brandmeester met zijn stok. van het stadswapen voorzien. in de hand, naar het huisje, waar de geaf fecteerde u" in allerijl t e sa men waren gekomen. ten getale van 4o. kenbaar aan een witlederen band met het stads\\apen. om den ai m ge dragen. Zoodra was de spuit niet uit het huisje of in vliegende vaart ging men naar d''ii brand, om de premie, die de t wee spiiilen, welke het eerst water gaven, verdienden, zoo mogelijk machtig te worden, hdci, die een oven of fornuis in zijn huis had. moest daarenboven een aanlal lederen em.'iiers onderhouden, om bij het ontstaan van brand water in te kunnen aandragen. Des zomers moesten de spuitgasten zich in de euis op het IJokin oefenen, des winters, hij liesl'/ten water, rustte op hen de plicht, de noodiire b i ] i c n te hakken. Amsterdam werd bij nacht, in l^uTi door drieduizend lantaarns, op iioiilen [.alen -'a;mde. verlicht, l'i'1 lantaarn- werden bij volle maan niet e. ut stoken. Over de straatverlichting die eerst de tro's der ^ad was geweest, toen Jati v;tn der J f ev<irn haar had mu'ertcht, \\cr.j nu u'cklaaL'd. 1'aarom natu men ecu proef met reverbi'-res. ais die te Parijs, aan toiiuen over de straten gespannen, opgehangen. Uit ver!i'-h(in^smiddc! \v;i-; om-treeks 3 Mi'.' ;)og in de buitenwijken van Amsterdam te zien l>e waterverver^ching liet in IS'M evenveel te wensehi-n over. als thans. Allerlei vuil word in het Hater der grachten geworpen: o-n dit misbruik te keeren had de maui-traat hooge palen doen plaatsen, waarain een keur gehecht was die de sebifdigeii met zwaie s'r.iilei) -H'iireigde. Een tijdgenoot ze_:t echter: ..Men heeft juist op deze plaatsen de vuilnis der geheelo \\ijk bij elkander, alsof' de keur medebracht di'/rlvc daar te verzamelen Voor het onderhoud der boM rat itii!. die uit veldkeicn voor de rijwegen en uit klinkers voor de voet paden l H-si oud. l.Verd een bela-l ir, j op d" \ a-te L'oederen L'e!n-\ en. ilie al- ..-t :aatireld" bekend Ma.-. Nier hout ve-Oers zorjden voor de 'oooin. n op grachten en pleinen. 'lüJaargang. L'1.) Januari 1.907). Red.: C. H. BROKKKAMI', Damrak 59, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betredende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No. L'(>, van i i. van Leeuwen. Amst. / vart (11 schijven en l dam). hallen in de Nes, op de Hcerenmarkt, op de Botermarkt en op de Westermarkt ten verkoop brengen. , Vele artikelen mochten niet anders verkocht worden, tenzij ze eerst van stadswege gekeurd waren. Niet alle goederen mocht men doen be handelen naar welgevallen. Turf-, bier-, kalk- en korendragers werden door de stad aangesteld en hadden een monopolie, gelijk ook de wijnroeiers, de laken-, linnen- en kolenmeters, benevens de waagdragers. In 180.Ïhad Amsterdam 217.000 inwoners. Een schrijver uit dien tijd zegt: Zelden { heerschen besmettelijke ziektens binnen Am sterdam, ofschoon vele meiischen in het voor- en najaar, maar vooral als de winter zacht en vochtig is, door zinkingkoortsen en verkoudheden worden aangetast. Men vindt j ook veel voorbeelden van langlevenderi en beweert zelf-*, dat de onaangename dampen die in den zomer door de grachten worden uitgewaassem l, voor longzieken heilzaam zouden zijn." Maar om gezond te blijven, moesten de Amsterdammers geen water drin ken. In 18(15 gebruikte men zuivere en onvervalschte wijn, soms vermengd met minerale wateren of met het uitmuntend Utrechtse!) bronwater, hetwelk men zich door de schippers liet bezorgen." Om zijn gezond heid te behouden nam rnen des voorjiiddags een klein glaasje morgendrank of likeur, des avon Is een glas punch " Men zag in het tabiikrooken een behoedmiddel tegen zinkings, hoofd- en tandpijnen." Het was te begrijpen dat men het op het Auisterdamsche water niet voorzien had. Want het water uit de regenbakken was loodhoudend, en veroorzaakte rhumatieke ongesteldheden," terwijl het water, dat in schuiten uit de Vecht bij Weesp gehaald werd tot hevige buikpijnen'' aanleiding gaf. Als het besloten water was, kwam de ijsbre ker in werking, die door SO paarden van Weesp naar Amsterdam werd getrokken met de waterschuiten achter zich. In 1805 diende het stadhuis op den Dam nog voor zijn oorspronkelijke bestemming. De hoofd-ollicier of schout, d:e zijn kantoor had boven de schepenzaal, zorgde voor de openbare veiligheid van personen en goede ren, deed de doodvonnissen en andere straf fen ten uitvoer brengen en gaf vei lof tot het arresteeren en het doen van explootcn. Hij had drie on lersehoiitcn en la! van gerechtsdienaars tot zijn beschikking. De negen schepenen spraktn nog recht zoowel in bur gerlijke als in strafzaken. Zij zaten onder het kantoor van den schout, in de tegen woordige troonzaal, waar nu gedanst wordt. De Kamer van Kleine Zaken, bestaande uit vijf commissarissen, deed recht in de zaken, die hoogstens iioi) gulden bet rullen. Dit college zetelde in haar oude lokaal, aan de zuidwestzijde van het stadhuis De vier Commissarissen van Huwelijkszaken en Injiiricn teekenden, op de tn-schenveidieping. naar de zijde van de Nieuwe Kerk, de huwelijksverbintenissen aan, en gaven vonnis in alle geschillen, of aanklachten wegens beleediging of laster. Onder haar deed de Kamer van Assuran tiën, A varyen en Zeezaken. bestaande uit vijf commissarissen, uitspraak over alles, wat de zeeverzekering betrof. Naast, de Assurantie kamer zetelden aan de Damzijde de Wees meesteren, en naar den N. Z. Voorburgwal toe de heeren van de Desolate IJoedeikainer, terwijl de Rekenkamer in het vertrek op den hoek aan de noord-westzijde de gelden, als borgtocht gegeven of aan onbekende eigenaars behoorend, bewaarde, en de belasting op paarden en rijtuigen inde. (H'-v/f i;'i-n,l;/(l ) A. W. WKI^MAX. Wit i l 2 schijven i. Oplossingen moeien binnen 1-1 datren op gezonden worden aan bovenstaand a'lrc'S. < bploSMng van prolm cm No. 25; Wit !5-!o, ;;(:;? i, 49- l:;. 37-3!. 2--23. 21-17. IU 27, l l -l-l i3-3-v 25-:;! Een prachtvolle opsluiting en hiervoor een compliment aan den auteur. DE PIMP.I.EMISÏ. IY,-r../,;i. Nu is het wi (h-r toegestaan om de praktijk aan de theorie te verbinden en handelend op te 'treden. NV ij spelen dan l -? l 2 als eerste zet. waarna ''.wart Weder t\\ee varianten kan ontleden, '2:\ ,11 < n :',f- In. NV ij /uilen eer-t 3il-;ll onderzoeken om te zien of hiermede de reiui-e kan verkregen worden. NVii i- gedrongen om 2L':3il te slaan, waarna /.wart vervolgt uu t :;4 39. Nu zien \\ ij diiidclï]k dat \\ it 3il-27 moet spelen, om te beletten dat. zwart de ruit -l> bemachtigd en iredwungen wordt om op 11 te eaan. en dit behoeft du- niet verder ver klaard te worden. Ais \\i| nu e * en nag;i;in \\ at (r kan gebeu ren indien wil 12-7 speeli, dan zien wij -poedi-_i' dat hij een tempo tekort ko ut :7-l , en z\\ar! jui-t tijd '_rcnoe'_:' iu-(-lt om te'uit^uap]'en. NN'ii is du> g'-d A oiiL'eii om :.jr.2_' te spelen, uil hij niet direct de \v':u-ikan> laten .-iipj.e;!. indien ::\var! i.u ne-; ; .-.10 \ crvol^t. dun b re; i jeu \\ n de \vi: 11 , ia u i . >p ó en d ..\ in;.'i n . v.ait ??',; op 15 ;e ua.in. \\ luirna wi.i het de witte schijf 12 de insluiting belet. (Dit noemt men een ondervariant), hij speelt dus 44-49. (Dam). Nu zullen wy nog even onderzoeken of do zwarte dam gedwongen kan worden, want bij de minste vrijheid die wij hem geven, zal hij ons zeker ontsnappen. Indien wit nu 12-7 speelt dan kan zwart niet op de lijn 49-1 (i blijven; hij kan ook niet op 35 gaan want dan oll'ert wit hem twee stukken 22 en 7, en vangt de dam op 11 ; hij is dus gedwongen om op 4'! te spelen, waarna het duidelijk zichtbaar is dat wit met 7-1 moet vervolgen, om aan zwart het verlaten van den korten vleugel te beletten. Dit eischt dus geen nader betoog. Na 7-1 heeft zwart maar een vrije zet 40-Uö, en liet is niet moeilijk te zien, dat daarna met 22-17 van wit, hij het centrum nog niet kan bemachtigen, want dan krijgt hij twee dammen te slaan en is verloren. Hij kan echter thans terug op 49, als gevolg van den laatjten tempo-zet 22-17. 2su heeft wit reeds een fijnen tempo-zet afgedwongen en niet 17-2 L belet hij dat zwart terug gaat op 35, omdat nog altijd het offeren van twee stukken dreigt. Zwart is dus gefor ceerd om op 44 te spelen, daarbij eiken anderen zet hij direkt verliest. Thans zien wij een lichtstraal blinken, want indien wit nu vervolgt met 1-0, dan moet zwart op 40 of 35, daarna spelen wij w O 44.. z 40 of 35: 49, w 21-27 en zwart is onherroe pelijk verloren! ( Wordt ervolyd). CORRESPONDENTIE-WED STRIJD. Tabel der gespeelde zetten van Zwart. ^P'.r'r- «H t^ ? Q r- M > ; O W «H Wit moet spelen. ; Voortzetting van partij : . 4. -) 11-lii, A 25: l-l ' 2;:. K 2i>:37, D42::)l, K 28:I 7, D 31:22. K 11-17, D 22:11 2n. D 29-34, l' 4H:29 27.(i 14-2M, I' 25:14 31). M 21-2Ü, I- 25:14 :',7. l'. 4-!». (T 2il:17, H 11:31, <J 3r,:27 -10. J 4-9, (?> LM: l 7, .1 l 1:31, (i 3ü:27 ?l"). E 3-9. Il :',1:4, K. l 1-17. H -l :',!, K S-13. H 3::l. E 12-1S, II 4:11 49. P. 21-2'! .! 25:1 t 5-1. N 23:3-1. J 3ii:39 .Ml. C 10-14. K 2(i:i7. C II::',!, K 3(1:27 59. .1 4-9, K 2H:17. J l 1:31. K 3ii:27 114. II 1-1-20. L 25:1 4 H9. 1-: 14-2H, M 25:14 71. J 7-11. M 25:1 l 7s.M2l-2ii. N 25:14 J. e l W, iiniiiiiiiiMiiiiimiiiitiiiiHiiiKiiiiiiii INGEZONDEN. ??: De Bcnrs te Aistsrilain. De heer .1. R. de Kruyll' heeft een boekje doen verschijnen ter verdediging van zijn houding ten opzichte di r Amsterdamsche beiirsipies'ie. Ui dit boekje zegt hij, dat ik hè.n een uitdrukking heb toegeschreven, die hij niet heeft gebeziil. 'foch kan men haar. blijkens mijn aanteekeningen, in het weekblad l'n A nixtiTilii,-mi: i van 3 Mei l,ss-t vinden. N'erder zegt hij. dat aan een latere uitspraak de woorden ..die wij hadden" zijn toegevoegd. Die toevoeging heeft inderdaad plaats nehad, d H-h de. beteekenis van den zin is daardoor niet veranderd. .Mij wa- hei voorgekomen, dat de heer De Kru\ il in zake de questie een weifelende hou ding had aangenomen. Hij zelf beschrijft aan het slot van het boekje zijn houding aldus: Nooit heb ik het Danira % tusschen de Papenen Oude Bril .j-tegen afgekeurd als empla cement, voor een daarvoor passend Beurs gebouw. Ik mag verreweg de voorkeur gegeven hebben aan den Dam, voor dit denkbeeld geij\ erd hebben en menig openbaar pleidooi hebben gevoerd, het betreurd hebben. dat het Damrak werd volgegooid en zelfs mei'1 geadviseerd hebben om liet wee"'r uit te graven, elk ander geschikt terrein, dat het I >a i u ra. k kon on' la-ten, zij n bij gevallen, zoi idra daar kans toe \va< -?iu betrekkelijke!! zin het. Damrak elimineerend, zoodra er ernstig sprake was van \\at beter*?toch ten alle tijde ben ik m ij/.el l' gelijk gebleven." 'fui-scheii zulk zich zelf gelijk blijven en wei'eleii i- te weinig voi>chil. dan dat het noodij: \vus. u'eilik d.' lieer !'e Kruvil deed. een o -'elsje vall \ijt' en tachtig blal'ijdcll te doen vei-s.-hrnen. o:u het verschil düidehjk ie maken. A. 'V. \\ KI?-.- -iAV.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl