De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 26 februari pagina 10

26 februari 1905 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMS.TERD A.MMER W E E K B L A, D> VO4)B i N, E; D; E; R'I, A N D. No. 1444, Het verslag van de Incassobank, waarvan de koers de vorige ^eek van 114 tot 120 vooruitsprong en waarvan deze week slechts 14 pCt. afbrokkelde, begint met de mededeeïing dat het afgeloopen jaar door de depressie in den geld- en fondsenhandel, waarmede het jaar 190 J besloten werd, althans wat betreft de eerste. helft, niet tot de gunstigste kan worden gerekend. In het laatste halfjaar stegen de amerikaansche fondsen in nog al belangrijke mate en ver beterden de prijzen van verschillende kolo niale producten. Beide factoren kwamen de eind-resultaten in die mate ten goede, dat deze dan ook beter zijn dan die van 1903. Daarvan getuigt de vergelijking van de winst rekeningen over de beide jaren. De netto winst bedroeg in 1903 bijna ? 415.000; over het afgeloopen jaar wordt deze gecalculeerd op ? 483.000. Alleen als aanwijzing van de attentie aan deze bloeiende zaak gewijd, doe ik opmerken dat het overweging zou verdienen als winst-saldo te beschouwen het creditsaldo der winstrekening, na aftrek van de afschrijving op de Dubieuse Debiteuren en die op de gebouwen. De incasso's en commissie brachten bijna 22 duizend gulden meer op dan in 1903, en de effectencominissie, arbitrage en de emissie's bijna 18 duizend gulden. Deze vermeerderingen wijzen ondubbelzinnig op de uitbreiding van het arbeidsveld der bank. Van de win?t wordt 6 K pCt. dividend aan de aandeelhouders uitgekeerd waarvoor de kasmiddelen op 31 December jl. ruimschoots voldoende waren. Het dividend over 1903 was 5 K pCt. Aan de reserve is ruim ? 20.000 en aan het pensioen fonds ? 3000 toegevoegd. Deze fondsen vind ik op de balans onderscheidenlijk voor 531 en "bijna 35 duizend gulden. Zijn die niet afzonderlijk^elegd? De fondsen der effectenrekening, die op de balans voorkomt tot een bedrag van 34 duizend gulden worden in het verslag afzonderlijk vermeld. Omtrent de uitkomsten van het bedrijf van de bijbank te Rotterdam geeft het ver slag gunstige beschouwingen en goede ver wachtingen voor de toekomst. Uit een in het verslag voorkomenden staat blijkt dat het bedrijf der Bank zich sedert 1895 krachtig heeft ontwikkeld. Slechts eenmaal en wel in liet jaar 1903, keerd-i zij sedert 1S95 minder dan G pCt. dividend uit. Opmerking verdient dat de administratie voortdurend onder accountantscontrole staat. Bovendien waar deert de directie blijkbaar voortdurende openbaarheid; maandelijks toch worden sta ten van de voornaamste activa en passiva gepubliceerd. De koers der aandeelen is heden ll'JX ; de laagste koers van 1904 was 112, de hoogste 120 pCt. De aandeelen Banque Auxiliare de la Bourse verbeterden van 69 %, tot 71, wellicht onder den invloed van de geruchten dat in 1905 alle verliezen zullen kunnen worden inge haald. Voor 1904 wordt geen dividend uit gekeerd. De-bruto-winst over dat jaar is 900 duizend francs tegen 790 duizend over het daaraanvoorafgaande jaar, onder welk laatste bedrag evenwel is begrepen een som van bijna 285 duizend francs, die door den verkoop van het gebouw is vekregen. L>e geheele winst wordt voor afschrijving besteed. Zou hiermede voldoende zijn afgeschreven? Men behoort anders te redeneeren en niet de afschrijving afhankelijk te stellen van de bedrijfswinst. Eerst na voldoende afschrijving wordt de nettowinst verkregen. De hoogste koers der aandeelen was in 1904, 05 H, de laagste 43 pCt. De aandeelen Banque Int. de Brux. gingen van 99 tot 100 M vooruit. Het dividend over 1904 zal 4 pCt. bedragen. Over 1903 werd geen uitkeering gedaan. In de groep der hypotheekbanken zie ik de Xorth. W. & Pacific Hyptb. bank waar den andermaal aanmerkelijk in 'koers gestegen. De aandeelen gingen van 339 tot 306 voor uit, de pandbrieven van 170 tot 171 en de lappen van 198 tot 199, Men spreekt van een dividend van meer dan 40 pCt. Voor de 500 nieuwe aandeelen der Xed, Zuid Afrikaansche Hyptb. bank de vorige, week besproken, hebben 432 aandeelhouders van hun voorkeursrecht gebruik gemaakt. Op de vrije inschrijvingen voor minder dan 5 aandeelen kan niets worden toegewezen. De Xed. Amerikaansche Hypotheekbank geeft tot den laatsten dezer maand de gele genheid tot inschrijving op 200 aandeelen van ? 3000. Op elk aandeel moet 25 pCt. worden gestort. Het bezit van drie oude aandeelen geeft recht van voorkeur op n nieuw. De prijs van uitgifte is 100 pCt., vermeerderd met / 112.50 per aandeel, als bij-drage in de kosten en tot evenredige aanvulling van de extra reserve, die daaruit met 20 duizend gulden zal worden vermeer derd. Voor elk aandeel met verplichte stor ting van 25 pCt., moet derhalve ? 302.50 worden betaald. De nieuwe» aandeelen doelen in de winst van het loopende jaar. Kapitaalsvergrooting is noodig om meerdere pandbrieven te kunnen uitgeven. Het belrag der in omloop zijnde pandbrieven toch mag het achtvoud van het geplaatste kapitaal niet overtreffen. Op 31 Dec. l 'H 13 waren voor bijna 3.4 millioen gulden pandbrieven in omloop; hvt aandeelenkapitaal stond toen ? op de balans voor zes ton en de uitstaande hypotheken voor bijna 3.7 millioen gulden. Over 1903 werd l '2 pCt. en over de vier daaraanvoorafgaande jaren telkens 11 pCt. dividend uitgekeerd. Vermelding verdient nog dat de aandeel houders hunne aandeelen ten allen tijde kunnen volstorten. Zij ontvangen dan over die gestorte bijdragen, voor zoover de winst dat toelaat en voorafgaande aan elke verdere winstverdeeling, jaarlijks een uitkeering van o pCt. liet dividend van de Xooid-Xederlandsche Hypotheekbank zou over het afjeloopen jaar 5 /4 p('t. bedrazen tegen 5 p(,'t. over 11)03. Voor de cultunrondernemingen blijft de beurs nog steeds optimistisch gestemd. Zelfs na de zoo in hooge mate reeds gestegen koersen, zoodat de koersvergelijkingen wel de moeite daarvan beloont. De afschalling van de kunstmatig geregelde uitvoerpremién door de Brusselsche convertie, heeft totnogtoe de opgewekte verwachtingen niet teleur- i gesteld. .Februari 1905 ! l (i 23 ! h. k. h. k. l Cultuurmij. Vorstenlanden aand. 91 Vt 93% l ., ., pref. 170 174 i '.! dito VTinstaand ........ 24% 26^ vavasehe Bank ....... 17(1 I~(>i4 Koloniale Bank ...... 55 J4 lid Ned. Handelsmij 168 X 173 X c. v. a. . .- ..16814 173k rescontre . . 105% 170}£ X. Y. Escomptemij 129% 132 X". Indische Handelsbank. . . 111 llii Kaliw. H. Cultuurmii . . . . 98 V*. 101 X. Ind. Houtaankapmij. . . . 85J4 86/4 Ook voor de meeste tabakswaarden zijn de prijzen wat verhoogd. Ook van enkele scheepvaartmaatschappijen en van enkele petroleumondernemingen als: de aandeelen Koninklijke, de Int. Rumeensche, de Holl. Rumeensche, de Arnhemsche, Perl^kASum.pal en buitengewoon voor de aandeelen Oliebronnen in Hanuover. De olieprijzen zijn laag. De algemeene vergadering van de Nieuwe Nederlandsche Petroleutnmaatschappij zal moeten beslissen over een voorstel om den directeur te machtigen tot den verkoop van alle bezittingen der maatschappij, 't Ziet er voor de aandeelhouders dus treurig uit. Door de Dordt zou op een aan haar door de Rembang petroleummij afgestaan terre:n een put van groote capaciteit aangeboord zijn. Vermelding verdient ook deprijsverhooging in de mijnbouwmaatschappijen voor de pref. Gros van 51 tot 53, voor de aand. Lobsan van 6G tot 69, voor de Oost Borueo van 22 tot 28, dito prefs van 60 tot 68 en voor de prefs Transvalia van 81 tot 92. Ook in de amerikaansche diversen is de algemeen gunstige stemming merkbaar. Voor de certificaten Arkansas Construction Cy, waarvoor de laatste uitkeering nadert, werd 3 pCt. boven de 11 pCt. van de vorige week bedongen. De Mexico-syndicaten bevestigden den vooruitgang van 11 pCt. van de vorige week nog ietwat, maar de Int. Landsyndicaten konden de prijsverhooging van de vorige week niet geheel behouden. Steels, gewone en prefs wat beter en de dezer dagen veel besproken gewone en prefs Xew-Orleans veranderden respectievelijk van 3]4 tot 4!4 en van 12M tot 15K. De houders van ge noemde stukken behooren voor of op 28 dezer hunne aandeelen als bewijs van toetreding tot het reorganisatieplan te doen afstempelen of ze te verkoopen. Waarop het reorganisa tieplan neerkomt 1 dat de houders van 1000 dollars pref verplicht zijn tot 20 p(,'t. stor ting waartegen hun/uilen uitgekeerd worden 200 dollars prefs en 1000 dollars gewone: de bezitte: van 1000 dollars commons zal 10 pCt. moeten storten om aanspraak te hebben op 100 dollars nieuwe prefs en 1000 dollars gewone aandeelen. De datum van de storting zal nader worden bekend gemaakt. Voor de amerikaansche sporen, waarvan de eerste helft van het loopende dienstjaar een groote ontvangstvermeerdering te boeken gaf, was ook nog al levendige belangstelling, die een koersverhooging bracht voor de Atchison e. v. a. van 87 tot 90,voor de dito Baltimore & Ohio van 103 K tot 107% , voor de gewone van 5IX tot 51%, voor de Union Pacitic c. v. a. zelfs van 123 tot 131 en voor debt. Wabash van 07 tot 70. Ook voor de Leopoldina's kan wederom eene koe^verbetering van 5SJ4 tot (51, dank zij de vermeerdering van de ontvangst, die :in de 3e week van deze maand meer dan 4000 pond bedroeg, vermeld worden. Amst, Marnixstr 409. j ^ , f s Bissum, Borneo". | LeziDi Leinoiiiiier, Verzen lezen. Er is n belangrijk feit me weer opge vallen bij deze lezing, die me verder te opper vlakkig leek om belange-vol te zijn: het verschil tusschen het lezen van een vers door een declamator en door een «lichter. Een declamator leest een vers, zoo hij ook het op zijne wijze volmaakt leest, typisch als een ding waarover hij gansch de baas is, waar hij zich gan-ch vrij tegenover bevindt; dat voor hem ligt als een appeltje op een schaaltje en waarmee dikwijls hij gemak kelijk omgaand, te dramatisch het opleest, er een voorstelling van maakt, en zoo een ding vergeet. En welk'! Ken vers, de woorden van een vers zijn als een schip schoon zei lend over de zee van schoonheid. Xooit is het kloppen van het water tegen de scheeps wanden te vergeten; nooit is rondom het ploJI'en der zee te vergeten. Een declamator leest een vers te vrij van die zee der ont roering voor; en berooft het daardoor juist van dat algemeene, waardoor het in verband staat met alle anelre die schoonheid zijn. En deze, Lemonnier, een schrijver, een dich ter ? Hij zal het den inee.sten niet goed ge lezen hebben; te rauw en toch weer te stil. Te veel in den m/md, te veel voor zich zelf, met de oogen ziend en de ooren hoorend niet het publiek, niet de zaal maar de Ontroering. Hij las het voor zooals een dichter las en leest. Xiet dramatisch maar woord voor woord, en met betoning soms van het rijm. soms niet. Hij las liet zuiver voor zooals hel ontstond: hooj; :n laag, glij dend en vallend, met woorden vooruitsprin gend, en woorden verzwegen met stillen Uisschen 't geluid, liet hield zoo een ver band met alle andere schoone verzen. Want er is een ding dat oneindiu' veel maleiidior tien declanuitor vergeten, nimmer door den dichter: 'Int er >?<?!, xti/li-n in ivo1» :ijn. Ik hoorde nooit een dichter dat missen, nooit een rauwe stem van een dichter zich niet vcrteederen tot die ru>t van stilte. Het wordt dan een ver gemompel; het vers wordt lluiste.ren, (luisterend spreken, soms half luis teren als of er nog iet? bij het lezen ont stond in den geest, liet vers wordt dan kamer-muziek. In de stilte concentreert zich schoonheid, zooals in de kleine ruimte het geluid. En hier om zijn de mee>te verzen geschreven. Xiet natuurlijk de declamatorische. de tooneelklankigo maar de zoete lyrische rhythmen. Of denkt ge dat (iorter's : Mijn liefste was dood, pompeus dient wor den gezeid. met golvende stem of als voor zich zelf mompelen, soms haast geluidverloren, alsof ge zelf het waart wien dit overkwam niet woorden verho len en woorden rauw-uit, smart en droef beid, geluid en stilte. En denkt ge dat daardoor ook niet de verzen door dechimatoren gezeid zoo oppervlakkig lijken, van zoo onvoudige golving, omdat ze die stillen missend, wat niet ontberen ? Pl.A.-st'IIAKIlT. &üc ., pref. . J/i'!, Barge óc Moorman ~+ Ei zijn in onze uro..tc steden van die wijken of straten, die men niet betreedt of men moet er geroepen worden, 't z]jj door plicht; 't zij door pure nieuwsgierigheid. En al heel licht zal een bezoeker van de laatste soort door voorzichtige raadgevers vermaand wor den zich te bezinnen eer hij begint. Wie zal zich onnoodig blootstellen aan de roovevijen van het beruchte publiek der - slecht befaamde .... steeg in Amsterdam 1 Groot is de kans dat hij er verlicht van zijn geld, desnoods beroof! van zijn kleeren, uit te voorschijn komt. En tracht hij zich tegen rooverij te vrijwaren door niets van waarde mee te nemen, dan zal wraakzucht over het geringe voordeel, dat hun prooi aanbracht, de hebzuchtige bende doen overgaan tot mis handeling. Wie hoorde niet van de diepste duisternis" v.in Londen, waarin het niet ge raden is door te diingen zonder geleide van politie ! Wie waagde zich zoi.der schroom in WniU-Chape], het ijzingwekkend terrein van een Jack the Kipper? Zoo heeft elke groote stad haar holen van ongerechtigheid. Maar toch... is er niet veel overdrijving in de voorstellingen dier onveiligheid? Het is wel eens interessant te zeggen, dat men in levensgevaar heeft verkeerd ! Dat mt n zich onder het schuim eener bevolking heeft bevonden, zij het dan ook maar enkele ougenblikken! Dat men onder moordenaars en dieven heeft rondgewandeld en er toch heelhuids is afgekomen! Die belangwekkende verhalen kan elke bezoeker van Grenada, de oude moorenstad van Spanje, op lisschen zoo hij verkiest. Maar hoe boeiend en belangrijk een rondwandeling do jr de beruchte Gitano-wijk ook moge wezen, hoe vaak de gidsen den bezoeker bij voorbaat de mogelijkheid van gevaren vó >rspiegelen, hem raden al wat blinkend is te verbergen na bet bezoek zal in negenen negentig van de honderd gevallen de uitroep niet uitblijven: ik dacht dat het erger was!" Over de hellingen van het ravijn, gevormd door den Darro, liggen de straten verspreid waarin de mysterieuze bevolking der Gitano's huist. Straten... 't is wel wat euphemistisch gesproken In den aanhang, ja! be vindt zich de bezoeker tusschen twee rijen met kalk besmeerde woningen, die gezamelijk een nauwe gang jonnen welke als straat kan wolden beschouwd. Maar hoe verder hij door den gids in den doolhof van gan getjes en steegjes wordt geleid, hoe hooger men klimt naar den heuveltop, des te meer begint te out breken wat men met den besten wil ceu huis zou kunnen noemen. De woningen van twee verdiepingen gaan langzamerhand over in lagere verblijven zouder ophoogende daken. Die onaanzienlijke huisjes worden gevolgd door hutjes, die hutjes door krotten. De krotten door holen en spelonken. Hoe hooger men langs de paden omzoomd door schcrpgepunte en gedoomde agaven, opklimt, des te meer is er gewoekerd met de geringe, ruimte. De materie van den burg is gebezigd om aan de uitgehouwen ruimte een dak en een voorwand te geven en in dien voorwaud is ternauwernood een smalle en lage opening uitgespaard, welke tot ingang kan dienen en de rol van venster en deur tevens vervult, soms zelfs als schoorsteen dienst doet. Ju die door de zon geblakerde, stoffige spelonken, vuil doch ^dank zij de zon) niet duf en vunzig, vermenigvuldigen zich de gitanos als ware holbewoners, troglodyten. Raadselachtige bevolking, van welke men niet weet van wa*ir M gekomen is; bij welke men verlegen staat van waar uien ze moet afleiden. Gipsies, /iganes, Heidenen, Zigeu ners, llohemers, Gitano's . . .'t zijn allen namen voor n slag mcnschen, waarvan de meesten een zwervend leven leiden, doch enkelen, zooals de Gitano's in Spanje, een vaste ver blijfplaats kozen. De heuvel van het Grenadijnsche Albaycin is hun daartoe aangewezen. Monstergroote aloës als reuzenkandelaars en cactussen met bloedrood gekleurde bloemen houden hen, die de paden van deze wijk betre den, dreigend af van de helling, waar langs men een gevaarlijken val zou kunnen doen. Aan de andere zijde van het hoogstens twee meter breede bergpad bevinden zich do in de rots uitgehakte verblijven. Voor bet gat van de deur is aan een touw een stuk tapijt, een bonte paardedeken opgehangen om onbe scheiden blikken van vreemden, van buren en politie, te weren. Dat er evenwel meer wordt geleefd onder den blooten hemel dan in de holen, daarvoor zo-gt Spanje's verruk kelijk klimaat. Spiernaakt spelen voor den drempel de jonge Gitano's te midden van honden, varkens en kippen. Hun door de zon gebruinde huid, donker reeds van nature, is zwart van het vuil. Van de dieren, die hunne speelnooten zijn, verschillen ze zeer ; weinig; 't wroeten in den grond, het krab- j ben in den bodem, ze leerden het van var kens en kippen. Zelfs hun geluiden zijn als die van dieren. Van schaamtegevoel weten zij niets: de kinderen van beide kunne spelen gezellig dooreen, alsof zij een honderdvou dig»! herhaling gaven van bet leven van Adam en Eva in het Paradijs. De vaders van dit ongegeneerd jeugdig publiek zijn voor 't ineerendeel metaalwer kers, vooral kopersmelen en toonen daar door verwanten te zijn van de ons bekende Zigeuner koteliapper<. Verder oefenen zij de ambachten uit van muilezels.-heerder, veearts en paardenkooper. Hun handige en bedriegelijke natuur komt hun in het laatste vak bijzonder wel te pas. Zij ver.-taan de kunst, om aan een oud en afgewerkt dier v-oor enkele oogenblikken nog een vuur te geven, dat er een raspaard in l doet vermoeden. Maar hun eigenlijk amI bacht. hun vak, hun passie i waarmee vergej leken hun overige bezigheden slechts bij zaken zijn) is: stelen. Werd en wordt van de Kreteusers 'jezegd, dat zij altijd en overal leugenaars zijn, van de Gitanos mag men gerust verklaren, dat ze slechts dan in hun eigenlijk element zijn, wanneer zij kunnen stelen, zich iets kunnen toeëigeucn wat 't hunne niet is. De Gitanu's geven haar broeders en echtgenooten daarin niets toe. Waar zij zich af geven met bet verkoopen van amuletten en niet waarzeggerij, daar zijn deze bezigheden toch ook ^lechts vermomde bedriegerijen met dit onderscheid, dat hij die hare voorspellings- en toovvrforniuliere-n aanboort, zich willen* en wetens laat bedotten. Onder de Gitano's merkt men zelden een werkelijk schoone verschijning op. Wel heb ben alle vrouwen iets opmerkouswaurds, iets wat haar typeert en karakteriseert. Haar teint is gebruineerd, hare pracht-oogen, aan zwarte kralen gelijk, schitteren in het melk wit dat de oogkassen vult. Fr ligt een waas van weeim ed over haar gelaa! een droef heid als (.ver vervlogen geluk, een onbestemd vcHaii'jeii naar een onbereikbaar ideaal, 't Is alsof er in dat gansch e volk een dropmende herinnering leeft aan een ver vaderland, een. gevallen grootheid. Hun laag voorhoofd, hun gekromde neus herinnert aan het uiterlijk der Zigeuners, dio naar Xederland komen afdwalen, om met ketellappen en beerendan-, f en, niet 't minst met stelen en bedelen, aan, den kost te komen. A'Ie vrouwen hebben een zekere majesteit over zich: haar optreden heeft een r et-aangenomen vrijmoedig..eid. Hare bovenlijven bewegen zich zoo elegant op de lenige en fijne heupen, dat zij, niettegenstaande de slordige en gehavende kleedingstukken waar mee zij behangen, niette, enstaande het vuil waarmee zij begroeid zijn, zich toch bewust schijnen van de oudheid en zuiverheid van haar ras. Want slechts onder Gitano's onder ling worden huwlijken gesloten en kinderen gesproten uit een voorbijgaande verbintenis worden onverbiddelijk uitgeworpen en nim mer in den stam opgenomen. Eén der aanmatigingen (om het maar met het ware woord te noemen) «Ier Gitano's is: dat ze goede Kastiljanen en goede Katho lieken zijn. Xu, hierop zal wel het een en andt-r af te dingen zijn, en ik vermoed, djit* zij met evenveel recht zouden kunnen bfeweren Arabieren en Mohammedanen .te zijn, ofschoon zij zich tegen zulk een bewering met de grootste hardnekkigheid en veront waardiging verzetten. Waarschijnlijk is deze tegenstand nog een overblijfsel van hun oude vrees voor de inquisitie, waarvan zij zich bij overlevering de zegeningen maar al te goed weten voor te steilen. Doch behalve de voorspellingskunst be oefenen de Gitano's nog een andere : die van den dans. En als professionals" en als ama teurs". Wenscht men hare vaardigheid te bewonderen in de eerste hoedanigheid : ge hebt u slechts tot uw hotelhouder te wen den. De hoofdman der Gitano's, die de rol van impresario niet versmaadt, is bereid zijn nationale zang- en dans-bende tegen een minimum-prijs van 40 peseta's (pi m. ? 20) te laten optreden. In den tijd van den grooteu vreemdelingen toevloed naar Spanje, d. w. z. in het vóórjaar, vormt het Gitano gezelschap een soort van vast café-chantant, geen spectacle varié" maar wél ceu specialiteitengezelschap". Ge zult echter de kans loopen van een paar vervelende uren. Want of ge n of twee, dan wel drie uren de dansen bijwoont... voor den oningewijde is dit tamelijk wel hetzelfde. De finesses van de voorstelling worden toch niet opgemerkt of begrepen. Het Olèh-Olèh '-geroep van de onizittenden, het eiginaardig geklap in de holle handpalmen verliest zelfs door.het altijd versnellend tempo zijn eentonigheid niet. liet draaiend en zwaaiend optillen der dan seuse door haren cavalier moge bij het ne paar niet meer, bij hejt andere met minder gratie geschieden, de handeling lijkt ons altijd dezelfde. Het dansen, dos-a-dos met de onophoudelijke botsing van dio lichaamsdeelen waar de rug ophoudt zijn naim te dragen, mist voor den beschaafden toeschou wer de aesthetische bekoiing, voor hem die oji pikante voorstellingen belust is, de, lijn erotische aantrekkelijkheid. Een nationale dans, aldus uit zijn omgeving weggerukt, op een tooueel overgeplaatst, mist do eigenaar dige bekoring van het spontane, liet is geen ingeving, geen bezieling, geen natuur. De planken waarop de vertooning gegeven wordt, verleenen daaraan al het tnoneelmatige dat in staat is den indruk (zoo men dien hailj van eenvoud, van natuurlijke uiting, weg te nemen. (Slot T'jlr/t). X. J. SlNXiEI.S. iiiiiiiiiiutiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiimniiiiiiMiiuitiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiii De Dnitsclie Orde, M. ile lli'dufti'tir.' Ik heb gecue aanleiding te meenen, dat een radicaal blad bijzondere sympathie koes tert voor eene aristocratische corporatie als de Duitsehe Orde. Maar ik meen. dat radi calen altijd wenschen, dat aan ieder be hoorlijk recht zal worden gedaan, ook aan aristocraten. Dit nu wordl, naar het mij voor komt, nii/ gedaan in het stukje over de Duitsehe Orde, opgenomen in het laatste boekje van mr. S. Muller Fz., <>nil-l 7/vr/i/«?/«' I'i rteliiiii/cn. De geachte schrijver is hier, naar het mij voorkomt, onbillijk in zijn oor deel, omdat hij niet op de hoogte is van de zaak. waarover hij schrijft, een bezwaar te klemmender, omd.it hij zich niet ontziet aan de Orde en hare leden zér ernstige verwijten te doen. Schimpend noemt bij de Duitsehe Orde eene orde zonder regel, en hij gaat nog verder door te beweren, dat hare Meden zich van au iere edellieden alleen zouden onderscheiden door het genot van rijke inkomsten, indertijd dooi1 de schenkers voor religieuse doeleinden bestemd. W aar aldus bepaalde beschuldigingen geformuleerd worden, mag minstens toch wel geëischt worden, dat men de zaken kent, waarover men spreekt. Dat de Duitscho Orde geen regel zou hebben, is bi paald onjuist: na de Reformatie zijn nieuwe statuten vast gesteld, die nog steeds van kracht zijn en trouw geobserveerd worden. En wat het genieten van inkomsten uit religieuse stich tingen betreft, de schrijver zelf geef: toe, dat de Duitsehe Orde thans feitelijk eene tont ine is (volkomen juist); maar hij verzuimt daar bij te vermeiden, wat toch aan ingewijden niet onbekend is (en \\ at aan schrijvers ove-r de Orde niet onbekend behoorde te zijn 'i. dat het kapittel der Orde herhaaldelijk en voort durend aanzienlijke giften bestemd heeft voor tal van nuttige (kerkelijke en andere) doeleinden. De bescheidenheid verbiedt mij, de lange lijst dezer schenkingen te noemen ; maar het feit staat vast. \Vaar men oordeelt over de Duitsehe Orde en hare leden, be hoort met dit feit rekening gehoii len te worden. Er zijn meer onjuistheden in het stukje van mr. Muller; ik wil echter alleen deze twee hoofdzaken constateeren. De Duitsehe Orde heeft laat.-telijk tal van aanvallen te verduren, en het is geen ge heim, dat hare vijanden het op hare ophetling toeleggen. In het belang van recht en billijk heid is het dus naar het mij voorkomt, zeer gewenscht, dat ook bier betracht worde de schoone leus: Audi et alteram partem ! Ik ben, M. de Kudacteur! l'\v dienstvaardige P,., l L' 1-Vbr. h 2e Jaargang. . 26 Februari 1905. Red;: C. H, BEOEKKAMP, Damrak 59, Amst. Verzoeke'alle mededeelingen, deze, rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres... Probleem Xo. 28, van C. H. Broekkamp. Zwart (5 schijven en l dam). Wit (6 schijven en l dam). Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. Opl. van probleem Xo. 27 van den auteur: W 23-29, 36-31, 47-42, 38-33, 29-24, 15:4, 26: 26!2e oplossing: W. 15-i.O, 38 32, 37-32, 32-28, 41-37, 26 : 3 ! Stand van de correspondentie-partijen (zie; vorige rubriek). 44. Z 2,10, 12/16, 19, 21, 25,26 12. W 23. 2S, 31/3J, 35/45, 47. 49 45. Z J;2, , ld, 14jt8, 2i7~~~~ 19. W 29, 35, 39,41, 43, 45,47, 49/50 46. Z l:.ï, 5 <i, 8.:), 11/16, IS.'iy, 21, 2S 12. W 27. 32 46, 4S 47. Z -Z'A, .), Ld, 12/L6, 23:24 14. W 27, 3235, 37, 39/42, 45'50 48. Z l,li, S;.), 12 Ui, 18/19, 21, 25/2' 11. \V 27,28. 3L,3i), 42/4:i. 45,47, 49,50 49. Z ,o, l U 13 Lb, Jö, ? Lï), 23/24 14, \V 27/28. ;')().32,35/3(i. 3</39, 41,43/44, 46/4! 50. Z 2~:i, 5 13. 15 Iti, l.s/19, 21, 23, 29 11. W 27.28, 31/32. 34/36. 38. 40/49 51, / I (i, S, U, 13, K!, 17, 19, 2:i,~, 2u 12. \V 22, 2S. 32,33. 35/39 41,46,'48/49 52. Z l, 3, 5,17, 19, 22,24 11. W 28, 30.''.o. 35 40. 4J/48, 50 53. Z 1/3, il; (i, S; 11, iO; 15, 1S;20, 25/20 11. W 27, 30, 33'39, 41:43, 45,46, 48/50 54. Z I (i, 8/9, 3.~T57ll>, 18,20, 23,25 13. W 27 28, 32 33. 35. 37/40. 42,43, 45,50 50. Z 2 3, (i, 8 16, l S; 20, 23/24 13. AV 2728, 3233, 35, 37 43. 45. 4750 57. Z l, 3 S, 10, l f, 13, J (i; 17, 20, 24 14. W 27, 31. 35 36. 38. 40:43. 45;5d 58. Z l 4, 6, 8/14, 16, 18/19, 23.24 13. \V 27,28, 31/33, 35,44, 4S/49. 59. Z 2.:i, 5,6 8 il, 12:20, 23 24 13. W 27 2S.' 32'35. 37,.':!i). 4243. 45551 ? 60. Z ]/S, 10, 1273^ 15, 19/20, 2:i,24 12. W 2S. 32/33 :',5;36, 38 41, 43;49 61. Z 2.9, ll7~L3, tü, 1H/L9, 21, 23/24 01. /j L' U, 11, Lu tü, l<s/l.y, ZL, U. \V 27,28. 32,43, 4-ï/4 i, 48/4!: 02. Z l, 3,l>, H/.i, 12,14, 16, L8.20, 22, 24 13. W 29. 3!, 3:1. 3-V39, 41 46, 48 49 63. 7, l, 3, 5?. 15 18, 22, 24 25 12. W 27 28, 31 33. 3.V40. 42/4'i, 48, 50 64. Z l, a, -VS, 10 LI, 13, 15..17, 22 15. W 25. 2').'31, 3537. 41/46, 4850 65. Z L (',, ,S l l, 13, 15/16, 19, 20 13. W 30/31, 35,39, 4143. 4546, 48/50. CORRESPOXDEXTIE-WEDSTRIJB^ Tabel der gespeelde zetten van Zwart. ;> X : 7\ X H ^ li : li o/. 62. 64 AVit moot spelen. jortzetting van partij : F 25:34, D 40:20 G J 24-29, E 33:24. J 20:40, K 45:34, J 14-20, E 25:14 K 24-29, F 33:24, K 20:40, p 40:34, K 23-29, F 34:23 E 19-24, K 25:14 D 7-11,1,28:17 H 24:33, L 38:29, H 23:34, L :!2:25, II 12-17, L 40:29 D 4-10, X 33:24 edw.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl