De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 23 april pagina 4

23 april 1905 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1452 verstand heeft, heb ik meer gehoord en vooral van onderwijs, dat is me de laatste weken duidelijk (?) geworden, maar dat Z. E. ook 290 met'het zangonderwijs op de hoogte is, dat dit knapenkoor hem de noodzakelykheid enz." zou hebben doen inzien, hier durf ik te twijfelen. Met dank voor de plaatsins, Uw dw., W. PLOEGER, Onderwijzer. * * * De heer Ploeger meent te moeten protes teeren tegen mijn wijze van oordeelon over ons zangonderwijs. Aan de vruchten kent men den boom aan de resultaten het onderwijs. Daarom mocht ik wel de slechte uitspraak en het gemis aan klankschoonhyid van het knapenkoor wijten aan ons onvoldoende zang onderwijs. Ik wil aannemen dat men niet met voordacht de mooiste knapensteuimen heeft uit gezocht voor het kinderkoor uit de Mattheuspassie hoewel ik dat wel verstandig zou gevonden hebben. Onmogelijk echter kon ik denken dat men de slechtste bijeengegaard zal hebben. Dus er zal vermoedelijk een Burchsclmitt" geweest zijn, die mij het recht gaf in het algemeen een ooi deel te vellen. Het ftrekt den geachten inzender tot eer dat hij den handschoen opneemt voor het onderwijs, waarbij hij werkzaam is. Wanneer echter bet zangonderwijs ter sprake komt, geloof i's dat zangspecialiteiten niet buiten het onderwijs staan" en meer bevoegdheid hebben tot oordeelen dan onderwij/.ers. Voorts verliest het protest van den heer Ploeger niet zijn recht en zijn kracht, nu hij de bewuste uitvoering niet heeft, bij gewoond? Wat de wenschelijkheid van de aanwe zigheid des heeren Kuyper," betreft wel mijnheer Ploeger, kent ge dan de gezindheid niet van onzen minister jegens ons zangon derwijs, zoo duidelijk geopenbaard in zijn antwoord aan den heer Arn, v. Berckel op diens rede in de Eerste Kamer (7 Febr.) uitgesproken? Kent ge niet do stukken die daarna door de heeien A. Uiepenbrock en Dan. de Lange iu 'oon/timst door 11 ugo Noltheijiu* in het Weekblad roor Muziek en door S. van Milligen in liet l/umlehMarl zijn geschreven, om slechts bij de/e te blijden? Ik moet het haast vermoede», anders toch zoudt ge het laatste gedeelte van uw opstel wel in de pen gehouden hebben; anders toch zoudt ge gezien hebben dat al deze mannen eveneens betoogd hebhen dat ons zang onderwijs op de L. S. noodzakelijk dient te worden hervormd. Ik blijf er bij als dr. Kuyper in de zaal ?ware geweest en deze leerlingen der volksschool had hooren zingen, dan zou hij mis schien tot nadenken komen en overwegen of het niet op den weg der regeering moet liggen, gehoor te geven aan ilen herhaaldelijk uitgesproken wensch van toonkunstenaars van beteekenis. die het onderwijs in den zang op meer deugdelijken grondslag willen ingericht zien. Eerst dan zal men flinke resultaten kunnen verwachten. AST. A. DAMBjSf. Hït leven in DnitscH, Een Duitsch staathuishoudkundige heeft berekend, dat er ongeveer 250.000 families in zijn land leven, die meer dan ? 5< 00 per jaar aan inkomen hebben. Dit zijn de deftige lieden. Maur de gegoede Duitsche burger stand, waai toe 2.750.000 families behooren. kan slechts over ?1500 il ?4000 per jaar beschikken. Een Duitsch majoor van de infanterie ge niet van ?2400 tot ?3000 'sjaars, tal van kantoorbedienden, zelfs in het dure Hamburg, moeten met een jaarwedde van ?500 zien rond te komen. Laat ons een aannemen, dat een deftige Duitsche familie uit man, vrouw en drie kinderen bestaat, een dochter van zestien en twee jongere zoons, en dat zij over ?6000 per jaar te beschikken heeft. Waar zal zij gaan wonen? Berlijn, Hamburg, Frankfort en Dresden gelden als duur, maar te München en in andere steden kan men goedkoop wonen. Toch zal de pater familias een groot deel van zijn inkomen aan huur moeten besteden, hetzij hij een verdieping betrekt of wel een deel van een villa. Onder ?1000 komt hij zelfs te Carlsruhe niet klaar. Wil hij daarvoor op goeden stand wonen, dan moet hij ge noegen nemen met een derde of vierde ver dieping. Daar zijn de kamers aan den voor gevel ruim en luchtig, maar de slaapkamers klein en benauwd. In ieder geval moet het dienstpersoneel zich met hokjes zonder licht en lucht behelpen. De belastingen zijn hoog in Duitschland en zullen in ons geval zeker ?000 bedragen. En daarbij komen dan nog de indirecte belastingen, die in een beschermend land natuurlijk ook heel wat kosten, al komt geen ontvanger ze innen. Zoo is dan onze familie op haar verdieping gehuis'.'est, die zij eenvoudig doch degelijk gemeubeleerd heeft. Alleen in den salon, die uitsluitend bij bijzondere gelegenheden ge bruikt wordt, ligt ten kleed. In de andere kamers vindt men allei n kleine kleedjes voor de sofa of naast de bedden. De familie houdt n meid, die een loon krijgt van ?100 a ? 150. Die meid gaat lederen morgen naar do markt en komt met een volle mand be laden terug. Zulk eerr Duitsche meid draagt geen lichte katoenen japon en een koket mutsje, doch is in een donkere blouse en dito rok gekleed. Haar eenige opsuiukking is een geborduurd boezelaar en een roode of blauwe das. Zij is, over het algemeen, een gemoedelijke ziel, niet bijzonder netjes, die den geheelen dag in de weer is. Maar men laat niets aan haar over; voortdurend be moeien mama en de dochter zich met de meid. De dames koken zelf; de meid maakt de groenten schoon en waseht de vaten. Men is zuinig in een Duitsche keuken. Wat er klaargemaakt wordt is eenvoudig. Vruchten, melk en eieren zijn in Duitschland niet duur, maar kruidenierswaren en vleesch zijn niet goedkoop. Vleesch wordt dan ook niet in groote hoeveelheden gegeten, en visch komt haast nooit op tafel. In Duitschland ontbijt men met konie en brood, meest zonder boter. De meid moet zich met grof brood tevreden stellen. Alleen mt-lk en brood worden 's morgens aan huis bezorgd; andere levensbehoeften moeten in den winkel worden gekocht, als zij niet op de markt te krijgen zijn. Het middagmaal wordt tu?schen 12 en l uur gebruikt. Men begint met soep en dan vo'gt het vleesch, waarvan die soep gekookt is. Een HolLinder zou zulk gekookt of liever uitgekookt vleesch niet bevallen, maar Duitschers eten het met smaak op alle werkdagen. Alleen Zondags komt er iets beters optafel. Om vier uur wordt weer ko/lie gedronken, waarbij de bekende Kuchen" genuttigd wordt. Om acht uur 's avonds wordt andermaal gegegeten. Dan komt worst, ham of koud vleesch op tafel, dat in de Delikatessen Handlung" gehaald is, die in geen enkele Duitsche plaats ontbreekt. Bij dit avondmaal wordt bier gedronken. Het l uishoudboekje van de dame, die wij hier als voorbeeld genomen hebben, geeft de volgende bijzonderheden. Aan levensmid delen gaat per week: vleeech .... ? 7.20 brood - ±90 melk - 1.70 boter - L' 10 groenten . . . . - 3 eieren - 1.20 kruidenierswaren. - 3.?? delikatesseu. . . - 180 ? 2l>.!)0 Hierbij komen nog enkele kleinigheden, zoodat per week aan het huishouden ?24 wordt besteed. Aan brandstof gaat per jaar ongeveer ?100. terwijl zeep, kaarsen, lucifers, schoensmeer, brandspuitus en vuurmakers nog ?60 per jaar vereisuhea. De wasch gaat het huis uit. Een der eigenaardigheden van een Diiitfch huishouden is, dat een belangrijk bedrag aan bier en wijn vvorlt besteed. Niet alleen thuis drinkt men bier, of in wijnlanden wijn, maar de; heer des huizes heeft ook hier of daar zijn Stammtiseh". Ken bedrag van ? 300 per jaar <;aat daar al gauw mede heen. Kleeding is in Duitschland betrekkelijk duur. Wel zijn de inferieure soorten van confectie voor niet veel geld te krijgen, maar wie eenigszins behoorlijk gekleed wil gaan moet diep in de beurs tasten. Orer het alge meen hebben uitscbers niet veel smaak om zich te kleeden, eerr gebrek, wairvan ook het schoone geslacht moeilijk valt vrij te pleiten. De heeren geven weinig om goede coupe, maar achten zich onweerstaanbaar met een liclitkleurige das. Orue pater familias geeft ?120 per jaar voor kleeding uit. Zijn vrouw krijgt ?150 voor haar toilet en ?90 a s speldegekl. Zij houdt, als alle Dnitsebe vrouwen, van het voyante, althans buitens huis, want binnenshuis loopt zij in oude donkere kleedereir. De hnisnaaister maakt de toiletten en k rijgt daarvoor /' 1.20 per dag. Voor heeren is de Gehrock" on/,e gekleede jas, het ollicieel gewaad. In dit kleeding.stuk, dat hun airn de uniformjas herin nert, die zij allen hebben gedragen, voelen zij zich het meest op hun gemak. Er moet al heel wat gebeuren, eer een Duitscher een rok aantrekt. DélOngelsche manier van evenrng ress'1 wordt alleen in de groote steden door d t?'Israëlieten nagevolgd. De opvoeding der drie kinderen kost niet veel. Met /150 schoolgeld is onze pater famiüas reeds in staat zijn kroost naar de beste scholen te zenden. Doch het gezin wil zich ook vermaken en daarvoor geven de schouwburgen gelegen heid, die, als hoflheater, in iedere plaats van eenige beteekenis te vinden zijn. De duurste plaatsen kosten hier tusschen /l.50 en ? 4.80. Maar men heeft reeds een zeer goede plaats voor ? 1. Veel toilet wordt er voor den schouwbu'g niet gemaakt. De dames trekken een lichte japon aan, en gaan, met een avond mantel daarover heen en e^j] doekje over het bloote hoofd, te voet naar haar bestem ming. Als het regent of sneeuwt moeten de regenmantel en de overschoenen het rijtuig vervangen. Zoo kunnen Duilschers, meer dan andere volken, zich aan het drama, de opera en concerten te goed doen. Des zomers, als de schouwburgen* gesloten zijn, gaan zij naar tuinen, waar zij bier drinken en naar mili taire muziek luisteren. Bovendien houden Duitschers d l van dan sen. Men beweert, dat als drie Duitschers bij elkaar zijn, óén aan de piano gaat zitten, orn de beide andere te laten dansen. Dit schijnt wat overdreven, maar toch wordt er in Duitschland veel gedanst. Deze vermakelijkheden kosten wellicht ?120 per jaar. Maar papa houdt, als alle Duitschers, ooi van rooken, en aan tabak en sigaren gebruikt hij zeker een gelijke som. Natuurlijk komen in een Duitsch huishou den ook reparaties voor en allerlei kleine onkosten, die nog vermeerderd worden door de gewoonte om Kerstfeest te vieren. En eindelijk gaat iedere familie als de on/,o des zomers naar een Sominerfrische''. In Thurin^en of het Schwarzwald kan men pension krijaen voor ?2.40 u ? 3 per dag. En ook noar goedkooper kan men terecht komen, doch dan m jet men in eerr restaurant gaan eten, en zelf voor ontbijt en avondeten zorgen. Ook zijn er wel dtrre gelegenheden, zooals S t. Hliisiëii, Baderr-liaden, Homburg of Mariënbad. Daar paan dedcftige Duitschers evenwel niet heen. De be/rooting van een huisgezin, dut in Duitschland ecu jaarlijk^ch inkomen heeft van ? OoOO, ziet er ongeveer als volgt uit : huur J 1000. ver/iekeringspretniën . C>00. belastingen ..... (iOo. levensmiddelen . . . , 12V). dienstbode , 150. vimr en licht . . . , 120. kleine onkosten. . . , 00. wasch , 100, \\ijn en bier . . . . ., 300. 40 cents per regel. iHiuMiiMMiiiiiimiiiiiittiiiMiiiitijiiiiMMiiitHiiiiiiiiiiinm kleeding dokter en tandmeester opvoeding. vermakelijkheden . Uibak en sigaren . Kerstmisviering. . . Sommerfrisehe . extra's reparatiëii akgeld 500. 00. 180. 120. 120. liO. 200. 240. 120. 1 (>().?? / (iOOO. Hollandsche huismoeders kunnen nu eens nagaan, hoe zij dit bedrag besteden zouden. TAXIO. ECHT VICTORIAWATER. Oberlahnstein. UIWITY RIJWIELEN met kogelfreewheel, 2 velgremmen door het stuur, stalen spatschermen, echte \Vestwoodvelgen, Dunlop- banden, JAAK «ARANTIE, SlMPLEX-RiiwMfn vanaf f 80. l S. U. Motor-Rijiiuta. A, DRUKKER &C°, ROKIN 126, o/d. Ned. Bank. Cailler Hèechte Normaal-Onderkleeding van Prof Dr G. ^ Eenige - Fabrikanten W.Benger Söhne, Sfultgarf Hoofddepót te AMSTERDAM: Kalverstraat l K. F. DEUSCHLE-BENGER. Eng-adin VULPERA-TARASP Zwitserland Hotel Waldhaus Hotel Schweizerliof f £«TO Meter boven Zee. Etablissement van den eersten rang, met Villa Wilfcelmina, Villa Erica, Villa Post en Dependance. Huis van den eersten rang, met Dependances Bellevue, Teil en Alpenroze. 300 kamers 400 bedden 200 kamers, 250 bedden Eigerrwoning: Villti Kngiatlina, Vilitx Silvnna eii Villa >Iaria. Seizoen van 15 Mei tot eind September. Post-, Telegraaf- en Telephoonkantoor. Electrische verlichting. Hydrotherapeutische inrichting. Baden en douches. Lifts. Aan de eigen groote parken liggen dennenbosschen. Groote speel plaatsen. Lawntennis. Eigen kuurkapel. Apotheek. Van het station Davos-dorf in 6, van Bevers in 5 en van Landeck (Avlbergbahn) in 8 post uren te bereiken. Dagelijks verschillende postver bindingen tot Vulpera. Tien minuten van de wereldberoemde Tarasper alkalisch-. salinische-, of koude Glaubersalz-bron (hetzelfde als Karlsbad, Kissingen en Mariënbad) op verhoogd, door woud omringd grasplateau gelegen. _ . - --l ^ - - Prachtige wegen door de bosschen naar de drinkhal. De nabijheid der Tarasper bronnen en baden heeft liet groote voordeel, badkuur en ver blijf' op het land op de eerstgenoemde wijze te verbinden. Geliefd oponthoudt en kuuroord, hoofd zakelijk Duitsche en Zwitsersche gasten, dikwijls door hooge personen bezocht. Onvergelijkelijke Alpen-luchtkuuroord met ge lijkmatige dagtemperatuur, voor de Oevtel-kuur zeer geschikt. Voortreffelijk overgangsstation naar en van de kuurplaatsen in Oberengadin, St.-Moritx etc. Vergeleken met andere hooge luchtkuuroorden wijst Vulpera weinig buitengewone wisseling in temperatuur en relatieve vochtigheid, zoodat Vulpera ook bij erge prikkelbaarheid en zneuwachtigheid voortreffelijk verdragen wordt. PRIJZEN : -ti./tittn.svt'inriif Pension 8 f r., Kamers vanaf 3 fr. wf-Kfitblissrittvtit Pension 8 fr., Kamers vanaf 2 fr. Tot midden Juni en vanaf 5 September belangrijke reductie op de kamerprijzen. Het is zeer aan te bevelen, van Bevers, Davos en Landeck directe postplaatsen tot Vulpera te bespreken. Op verzoek staan onze eigene vertrouwde rijtuigen (landdauwers) op de stations Davos-dorf, Bevers, en Landeck ter beschikking. Ook is het raadzaam zware koffers liefst als ijlgoed via Bevers te verzenden. Alle verdere inlichtingen geeft gaarne Kuurdoctoren in de Hotels. U K DIRECTIE. De natuurlijke koolznurrjjke Ars- en IJzerbron (ülrichs bron) der Val Sinesfra in Sent, bij Vulpera-Tarasp, Engadin, Zwitserl zeer aanbevolen, houdt in de gebruikelijke dagdosis van 700 gv. water_ 0.0031/ gr. arsenige zuren (As 03) of 0.255 gr. salut. i'owl. uitstekend door het buitengewoon Zwitserland, door medische autoriteiten £J\S\JL IXttJJ-iV^Vy » \^AU*-l.» iiv^^^»^ -^ -^« j-,~ v^~ij»*^- X4.LU£^ ?~*-*-"~".>~> .^*JL» ??_><? O* *-' ' V/.' " ff j j. | g) ' tl'LOOAJl£-,\-J ZJUL^i-L t^JTlO V/3 / *--* i V'.?l')* J £, L . O(l>lLtU» JLV_/*»J.. UI t-O Li C-IV 01-L LI VJAJVJ1. lH_/lj UUIUC-li^CVVUULl lange goedblijven in flesschen en door de fijnen smaak. Als alkalisch-muriatisch water geheel giltvrij en zeer goed te verdragen voor de verteringsorganen. Uitstekende gevolgen bij anaemie van alle soort, bleekzucht, scrophulose, crouische spier- en gewrichtsrhumatiek, zwakvallen van de zenuwen en spieren, huidziekten en alle katarrhen. Depots: Berlijn en Hamburg, HEYL & Co.; Frankfort a/M. KÖI.SCH, Nachfolger; Müucheu, BAKIUUINO & Kuv; Breslau, HERM. STKAKA; Triest, Giov. BÜHI.EK ; Bern, IÜTZ & CY. ; Zürich, COKKODI-HAFTEK ; Basel, SEXGLET A; Co.; Geuève, W. PICTKT; St.-U allen, HAL'SMAXX. ROOSCHÜTZ Opening van het knurhaus en de baden Val Sinestra l Juni 1905. JProefkisten en brochures van doctoren gratis. Sinestra" Export directie, Sent.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl