Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No/1455
van deze Ijjn en de groote sommen daaraan
besteed, ongunstig beoordeeld.
Ook voor het loopende jaar zijn de ver
wachtingen niet bemoedigend, eveneens in
verband met den algemeen ongunstigen toe
stand in het Czarenrijk. Op vermeerdering
der ontvangsten zou daarom niet gehoopt
mogen worden. De exploitatiekosten zouden
evenwel belangrijk stijgen. De verhoó^ng
toch van de loonen der arbeiders, waar oe
de directie in het begin van het jaar heeft
besloten, zou een meerdere uitgaaf van 650
duizend roebels vorderen.
Onder den invloed van deze
mededeelingen ging de koers der aandi elen van 157 tot
134 pCt. achteruit. De laagste koers was in
1904 149 X, de hoogste 171K pCt. Voor hou
ders van obligatiën W. W., is het verschijnen
van het jaarverslag e veneens belangrij k. Alleen
serie VII heeft regeeringsgarantie.
Ook voor den braziliaanschen spoorweg
Leopoldina" zijn over 11104 ietwat minder
gunstige resultaten dan over het
daaraanvoorafgaande dienstjaar te vermelden. De
bruto's verminderden van bijna 832.000 tot 800
duizend pond Sterling en voor de exploitatie
kosten moest 4300 pond meer geboekt wor
den. Het koffievervoer gaf door den
geringeren koffieoogst teleurstelling, het vervoer
van mais bracht daarentegen eenige verras
sing. Het dividend zal 3 pCt. bedragen tegen
3M pCt over de drie voorafgaande jaren.
Byna 94.000 pond wordt op de rekening van
het nieuwe jaar overgebracht. De ontvang
sten zijn in dit jaar reeds aanmerkelijk ver
beterd. Gedurende het eerste kwartaal is
bereids 15.000 meer ontvangen dan in het
zelfde tijdvak van het vorige jaar. En in de
4e week van April was de ontvangst bijna
4000 pond meer dan in dezelfde periode van
1904. De e. v. a. 's zijn het laatst verhan
deld tegen 62 pCt. De koers is derhalve
sinds verleden jaar belangrijk vooruitgegaan.
De hoogste noteeripêwas in dat jaar 54, de
laagste 45.
De groep der provinciale en gemeentelijke
leeningen vraagt de uiededeeling te doen,
dat de Kesidentiestad 3 rnilliotn gulden 3 K
pCt. obligatiën zal uitgeven. Daarop kan
Maandag a.s. worden ingeschreven. Wie het
meeste biedt heeft de meeste kans. De stuk
ken worden aan den ineestbiedenden gegund,
tegen den laagsten koers, die voor toewijzing
in aanmerking komt. De noteering van de
3M pCt. haagsche obligatiën 1899/1903 is
heden 98% pCt. Voor rente en aflossing
worden aangewezen de opbrengst der belastin
gen en de verdere inkomsten der gemeente.
Voor liefhebbers van solide stukken een
goede gelegenheid om eenig beschikbaar
kapitaal te beleggen.
Bjj de transportondernemingen ter Zee
zie ik den prijs der aandeelen
Stooinvaartmaatschappij Nederland verminderd van 150 Va
tot 145V2, in verband met de uitgifte van
de nieuwe aandeelen tot een bedrag van
f 667.000. Daarop kan Donderdag 15 Mei
worden ingeschreven tegen den koers van
145 pCt. Tegen overlegging van dividend
bewijs Xo. 32 kunnen de aandeelhouders, in
het bezit van t 14.000 aandeelen, recht van
voorkeur op n nietiw aandeel van ? 1000.
uitoefenen. Wellicht zullen vele aandeel
houders van deze onderneming, waarvan het
laatste jaarvers'ag eenige weken geleden in
deze kroniek is besproken, van dit recht ge
bruik maken. Het dividend over 1904 be
droeg, 88. pCt; berekend naar den koers
van uitgifte en het laatste dividend, geven
deze stukken 6 pCt. rente.
'k Zie voorts in deze groep veranderd de
Koninklijke Paketvaart, (van 102 tot 163V2),
Müller's algemeene scheepvaartaandeelen
(van 99 tot 100) en ue .obligatiën van 100
tot 101%. Onder den invloed van de 7 pCt.
dividendannonce, gingen de aand.
WestIndische Maildienst van 110 tot 104 achter
uit. De Kon, Xed. Stoombootmij zou 7 pCt.
tegen Si/o p''t. over het vorige jaar uitkeeren.
jS'a ontvangst van het verslag hoop ik dit,
evenals die van de beide vorige jaren, die
tot enkele opmerkingen aanleiding gaven, te
bespreken.
De petróleumpapieren veranderden onbe
duidend, zoowel in de goede als in de kwade
richting. De aand. Java Petroleum-Mij avan
ceerden van 11 tot 13. De onderneming zou
worden gereorcaniseerd door het maatschap
pelijk kapitaal, nu n millioen gulden groot,
door afschrijving te brengen op 7 ton, ver
deeld in twee ton gewone en vijf ton pre
ferente aandeden. Dit kapitaal zou verkregen
worflen doordat 500 aandeelhouders door
storting van 20 pCt. of ? 200 en tegen in
trekking van hun gewoon aandeel, f en pre
ferent ^aandeel van ? l OW gulden ontvangen.
De aandeelen waarop niet gestort wordt,
zullen tot ? 400 worden teruggebracht. Op
de preferente zou eerst O of O p(_'t. dividend
worden uitgekeerd. De verdere winst zou
verdeeld worden in du verhouding 5?2.
Van de fabrieken verbeterden de aandeelen
Ked. Gutta Percha-mij van 73 tot 74. De
Ned. Gist en Spiritusfabriek ging van IGl.'Va
tot 164 achteruit, en de Westersuiker
retireerde, óp het bericht dat geen dividend
zal worden uitgekeerd, van 140 tot l OS.
Van de banken verdient alleen vermelding
het redres van 194 tot. li>i>.!i van de
Xederlandsche Baukaandeelen.
Voorts geeft de groep van de koloniale
eredietins>tellingen en cultuur-ondernemingen
aanleiding tut de mededeeling van verdere
koersverhetiing van 27 tot 29 voor de
winstaandeelen Vorstenlanden, van 160 tot 105 voor
de aand. Handelsvereen. Amsterdam, van <>4
tot 67% voor de aand. Koloniale liank, waar
van de pref. van 85 tot bï14 opkwamen; van
87 Y» tot 89 voor de aandeelen Barge & Moor
man. Het dividend zou 6 pCt. bedragen tegen
2H J/over 1903:1904. De aandeelen
tlandelmaa^scbappij overschreden wederom de notee
ring' van 180. Ter beurze sprak men van
lij? pCt. dividend.
De'atod. Handelsvereniging Java, waarop
14 dagen geleden in deze rubrik de aandacht
werd gevestigd, verbeterde een vol percent.
Amft., Marnixstr. 409. \,, ,, . ,,, _ ~
-n - r, >, Hl Mei Oo. D. STIGTER.
Bussum. Borneo . \
Verëeniging voor Vrouwenkiesrecht.
Te ' Amsterdam heeft zich op 10 Mei een
comitégevormd van 20 vrouwen, allen leden
der Verëeniging voor Vrouwenkiesrecht, om
in den geest dier Verëeniging in den komenden
verkiezingstijd in het belang der .vrouw werk
zaam te zijn. De namen der leden zijn : de
dames G. M. eyllonge Payra, J. K. van
Buuren?l-ïuys, A. E. A. van Campen?Does
burg, W. Drucker, H. Eunke, M. de Greeiv,
Th. P. B. Haver, H. Hoek, C. Hunenholz,
Br. Alvtta H. Jacobs, H. C. van Loenen de
Bordes, C. Plaat?Honing, A. G. Riecker, M.
Schaafsma, H. Tissot van Patot, A. W. L.
Versluys?Poelman, H. Verwey Mejan, M.
Weevering-, S. Wichers en Johanna W. A.
Naber, secretares.
llllltfllmlIHIIlmlIIMMIItllMIMtlllllllllllmMIIIIIIIIIIIIIIIHMIIIMiml
HELTSJES
Mön
Ik ben schrijver.
Ik woonde in de stad, had een
gemeubeleerde kamer gehuurd, betaalde de huur
vooruit, werkte veel; er was niets op mij
aan te merken, 't Duurde niet lang, of de
juffrouw" hal het op een morgen zeer druk
met zeer omslachtig s tof-afnemen'. Ik dren
telde rond; wachtte.
Een gesprek ontstond.
EQ as ik zoo vrijpostig weze mag, meheer
is toch immers schrijver, niet ?
Ik : jawel juffrouw, heb u er tegen ?
Zij: bewaar me, meheer; ik zeg maar,
wie betaalt, kan doen wat-ie wil.?Is meheer
op 'n kantoor, als ik vragen mag ?
Meheer was niet op 'n kantoor.
De juffrouw besloop mijn schrijftafel met
'n langen, gedachten-vollen blik; daarna
was het : .
Me man's zuster hét óók 'n student
op kamers.
Ik was ook gén student.
't Gesprek verdroot me. Ik ging zitten en
nam een boek. De juffrouw kwam achter me
staan, de hand met-stofdoek resoluut op haar
heup. Ik nam een pen en schuifelde met
papier. De juffrouw begon te vertellen
ze most en zou praten, want ze most en
zou klaarheid over me hebben. En ik werd
haar prooi.
't Verhaal was over haar neef, die
sergeantschrijver was geworden, en dat 't crimineel
was, zoo hard als die jongen had zitten
leeren, tot 's nachts toe ??nét als ik.
Willig gaf ik gewonnen, dat
sergeantschrijver zijn nog zoo kwaad niet was.
De vraag volgde, of boekhouder-zijn of
zooiets nou niet wat voor mij was.
Ik meende bescheiden, dat je dat niet zoo
gemakkelijk werd.
'k Hoopte dat 't mensch me vervelend
zou vinden en heengaan; 't liep verkeerd
uit: ze werd medelijdend.
Nee, meende ze, 't ging tegenwoordig niet
gemakkelijk om aan den kost te komen....
en of ik nou altijd in 'n kefee at (ik had
kamers zonder pension") en of ik nou nooit
eris 'n keertje oversloeg; ja, die heeren
waren 'n beetje vergeetachtig, meende ze te
moeten vergoelijken. Maar 't was toch
jamuier dat ik niet bij hrtür in den kost was.
Ze had nog eens 'n heer in huis gehad die
'r niet veel betaa'de do man had 't niet.
En ze zou me goed bedienen, op me kamer.
Ik, vastbesloten, pal tegen al die goedge
zindheid, verklaarde aan 't caféeten verslaafd
te zijn 't was tegelijk een loopje óók.
Toen werd ze giftig. Ja, zei ze, 'n kennis
van me heeft eris 'n heer op kamers gehad
die óók zoo bleek zag en óók zoo weinig
uitging, net als ik, en die 'n dokter zonder
praktijk was geweest. Later had hij zich voor
de-kop geschoten, herdacht ze weemoedig.
Eindelijk eindigde het gesprek. Maar echter
niet dan nadat ik verklaard bad geen kans
te hebben om ooit als ^chrijver" op't stad
huis te komen; dat ik óók niet voor'n krant
schreef, over van die, ongelukken of zoo, wat
ook niet zou kunnen, meende de juffrouw,want
daarvoor was ik te weinig bij den weg; ver
der nog dat ik óók geen kans had om onder
wijzer te worden, en me óók niet berekend
achtte om bij 'n cargadoor, bij wien haar
nicht diende, de in- en uitgaande schepen
te inven'ariseeren. Toen ging ze. groette met
een benepen neepjes-muts-gezicht en streek
de deur uit, overtuigd dat ze 'n strop had.
'n Paar dagen later behandelde ze me slor
dig, en bij het einde der maand zei ze me
de huur op, 't was haar niet bij te bren
gen dat bet met mij richtig spul was, vast niet.
Daarna ging ik op 'n dorp wonen, kookte
zelf mijn potje en bemoeide me met niemand.
Op 'n dag kwam do veldwachter otn de
papieren". Naam, geboorte-datums enz.
gaven geen moeilijkheden. De rest wel.
En je beroep? commandeerde het
vreesaanjageiuï-fanjiliare dorps-type verder.
Schrijver.
Op 'n berau?
Ik was niet op 'n bureau.
Au 'n krant dan?
Ik protesteerde: .,schrijver an 'n krant"
't stond zoo administratie-klerk-acbtitf; en
after all: 'k was 't niet.
't Geval werd lastig ; ik legde uit, maar 't j
was den man niet bij te brengen wat ik was. j
Mijn uiterlijk kwam me te hulp. Reeds dade- [
lijk had de diender mijn lange, verwaarloosde j
haren gefixeerd; nu maakte hij in gedachten
studies, vergelijkingen waarschijnlijk, en trok
conclusies.
Of meneer soms kunstschilder was?
opperde hij op aaugenaiuen toon ; kunst
schilders plegen n.l. met durps-veldwachters
een erisopsteken"'s afwerpenden omgang te
hebben. Ik was ook gén kunstschilder.
Dan zal ik maar zetten artiest" be
sloot hij. En ik had er vrede mee. (Op
mijn verhuisbiljet naar de stad heette het:
tooneelspeler. Onnaspeurlijk!)
In den loop der volgende dagen consta
teerde ik 'n verandering in de houding mijner
buren en leveranciers. Den bakker kostte
het op 'n morgen een /.elfoverwinning om
me '24 uur lang een broodje te pollen ; de
slager behandelde me hoogmoediglijk, maar
we.wilend; de kruidenier deed eindelijk, na
een paar dagen van boersch-blozend aarzelen,
zijn rechterhand, die anders omhoog naar de
p -,t ging, diep dalen in zijn broekzak en
bromde gooien avond", en allen kwamen
hierin overeen, dat zij tegelijk met het
overreiken hunner aaii mij verkochte waren een
besliste, hardvochtige schuldeischers-honding
aannamen. Sterk in mij gevestigd zijn in dien
tijd de plastische vormen van den ontvan
genden mensen".
En ik begreep niets.
Totdat ik op 'n avond een half kannetje
melk ging halen.
De melkboer was opvallend voorkomend,
omslachtig en praalgraag; ik licht-lyrisch
gestemd door deii koelen, kalmen a/oud.
Of' het me buiten beviel ? En al vragend
putste, de, gladgeschoren dorpeling melk van
onder de toonbank uil een onzichtbaar vat.
Best hoor, best: 'v was hier allemachtig
mooi, geestdriftigde. ik argeloos.
Ik bleef EOU zeker eens'n tijdje buiten ?
Ik dacht van wel.
Maar dan toch weer naar de stad terug ?
Ik misschiende, hangelend al-verveeld tegen
de toonbank.
Maar ik was toch niet an 'n courant ?
't Was 'n relatie, deze intrige: de veld
wachter kli trend met wien al niet over den
mageren, bleeken, steedschen artiest."
Dien avond hoonde ik in den persoon van
den melkboer httfatsoen der buurt, liegen ie
'k was kwaad en baldadig gewordt n ? dat
ik niet an 'n krant was, maar wel an ,,'n
opera of zoo," wat de melkboer óók al gedacht
had : opsnijdend dat ik in de stad nooit vóór
vier uur 's morgens naar bed ging en nooit
vóór twaalf uur opstond, en minstens nmaal
per week een groot champagne-bachanaal
bijwoonde dit laat-te met de
rrenschkimdige bedoeling, de wangunst van de bui
tenman op te wekken. Ten slotte-wantrouwde
de boer me, werd kwaad, stug en vijandig.
Toen, triurnpheerend, ging ik. Sedert dien
werd ik besproken ; het bleek me.
Uw kat zat vanmorgen niet voor het
raam, is-ie ziek ? keuvelde op een morgen
de bakker. (Men moet n 1. weten dat mijn
pikzwarte kat gewoon was haar dagelijksche,
sentiu enteel gestemde morgenuren voorliet
raam in de zon te poseeren, met mijn hard
gele ondergordijntjes als achtergrond, welk
schilderij" de buurt verteederd en tot
enthousiasme opgevoerd had),
Mijn kat is nooit ziek, daar pas ik wel
voor, spraakzaam sprak ik, mededeelzaam
door mijn vroegen-morgen- optimisme, en
bovendien werkelijk ontroerd door de ge
dachte aan leelijke, nare 'ziekte-wonden, van
magere, schuwe straat-katten overgebracht
op mijn poes fluweelen-zwart.
En: er gebeurde iets in des bakkers
witbestoven ik ; er kwam leepheid in zijn
telkens-mij-aan-en-weer-opzij-gekijk; ik voelde
een ,,(*rübelung" van gedachten in hem, zag
hem wikken en wegen ; toen kwam er lijn
in zijn denken, in zijn vale oogen begon het
hcurèka te gloren, hij had het : ,.Ts u foms
ka'tendokter ? ' PIET BOKTSKK.
IIMHIIIIIIIIHIIIlnillllHlllllttllllllllllllUIIIIHIIIIIIIIIIIIIHIIMtlHIIIHIIUHM
2e Jaargang. 14 Mei l'JOö.
Red.: C. H. BROEKKAMP, Darnrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
De Molen". Aardigheidszet vanE.J.B.v.Vught.
Zwart (13 schijven en l dam).
J).
dig mogelijk te bemachtigen, en hierom
prefereeren wij z 31-37.
( Wordt verrolgd).
Wit (10 schijven' en l dam/.
Wit slaat in n slag 12 schijven.
Van probleem >'o. 32 zijn ingezonden 5
oplossingen door : G. van Leen. ven, Amster
dam ; 3 oplossingen door Jb. Meijer, Amster
dam, K. en X. Bouwes en D. Kikke, Kdam ; 2
oplossingen door K. Koster, Hoog Carspel en
W. Vijn, iloogwoud ; l oplossing door S. S. van
Baaien, L. Goudsmit, K. ('.de Jonge, If.
Koperberg, W. Lisser en F. J. de Wolf', Amsterdam;
J. Blaauw, Kdam ; J. Luteijn, Groede ; P.
Muilwijk, Groot Ammers ; W. van Dwalen en (J. l1'.
Visse, Haarlem ; J. Veert h ij m, Hilversum ; J.
Keuken, N. Xiedorp ; J. Meijer, Nijmegen en
T. J. Bouwes. Spijk (Gr.).
Rectificatie: In het eindspel No. ',}',} is
bij vcrgis-ing een witte dam op do verkeerde
ruit geplaatst, deze dam moet niet op 15
maar op 31 staan.
Wij zonden den dag na de plaatsing, reeds
bericht van deze vergissing aan de oplossers
waarvan de adressen ons bekend waren, en
veitroiuven verder dat deze rectificatie vol
doende de zaak zal hersteld hebben.
Om gemelde reden verlengen wij den ter
mijn voor bet inzenden van de oplossing tot
27 Mei a.s., terwijl wij tevens berichten, dat
om genoemde vergissing de auteur dit
eindspel buiten mededinging stelt.
. DE PROBLEMIST. (Vervolg .
;Met 22-44, ondervinden wij vrijwel dezelfde
lasten als met 22-ön, en ook daarom is deze
zet te ontraden. Al de/.e zetten zijn om
vi-rscliiller,de redenen niet of minder goed. \Vij
hebben dit theoretisch aangetoond, en zonder
dat het nuo lig \\as een schijf te verplaatsen.
Hiermede hebben wij tevens de zekerheid
gekregen dat 22-.'!!! de eenige goede zet moet
en zal zijn. Nu kunnen wij theoretisch nog
w;el voortgaan, doch dat is onnoodig omdat
wij straks daarin toch weder vervallen.
Na 22-;>;S heeft zwart twee hoofdvarianten
te zijner beschikking; 26-31 en 34 40. Wij
zullen ze beiden uitwerken en beginnen met
den eerstgenoemde!! zet. 26-;!l.
Het is gemakkelijk te begrijpen dat na
26-31 van zwart, de dam <>p 33 moet blijven
slaan, anders zou deze zet geen onmiddellijke
waarde hebben. Wij moeten dus met een der
witte schijven vervolgen, doch dienen vooruf
te onderzoeken welke schijf moet opgebracht
worden. Dit zullen wij weder theoretisch
trachten op te lossen door het vulgende :
Indien schijf IS naar de damlijn gebracht
wordt, dan krijgen wij geen direkte kans 0:11
de zwarte schijf 31, nadat de,/,e dam" is
gewo den, op te vangen, liet geen wel zal kunnen
geschieden wanneer wij schijf' li; naar de
damlijn brengen, omdat wij hiermede tevens
de meergenoemde driehoek gereed maken.
Kit dit oogpunt verdient het opbrengen van
schijf' 16 de voorkeur.eu wij spelen dus w 16-11.
Nu kan zwart weder op verschillende ma
nieren voortg.tan, hetzij met 31-36 of'37 of met
34-3!) of Ui. 31-36 01 37 blijft trouwens vrijwel
gelijk, omdat de \\i',te dam. indien bet noudig
is. met, e-'ii enn dezelfden iet C33-47J beide rui
ten kan bfherrsclien. Daartegenover is bet
altijd te ve:kie/.eu om de diagonaal zoo
spouDRRE
Tabel
fa!
g
^
S
a
*
fa;
«
fa!
g
td
K)
O
oo
OJ
o
b£.
4M
>k
IC
O
4*
a
cc
>£*?
1
i
.4có
fa!
htSPONDENÏIE-W.
der gespeelde zetten
! t-1 o : i-i
'? t
Co :
Oo ?
O :
l ' : l
CO :
00 :
. ' oo ; '
O :
tr^ O ^
oo ;
00 : ...
co :
10 :
W K : <£
i ' i
r !t :«
* ?? : *
OO :
f-1
CO
CE
^ f ;K
=-( g Q
^
>£W
CO
o
10
C
00
1
55
00
00
o
o
ti
C
ffi
00
io
4co
s
CO
400
4~
^
OO
4*
* Voortzetting van
. 14. C34-:-!d, EL'.).-:!
18. C:ii-2(>, X ?»::;
?
4: '
4! O o
:
4; ?*] y
W
O W
4*
Cv
i co
\*4 0
? t-3
i * v."
td ^
?
4; (?*
: ' CO
Hrj C-i
r 'T
; CO
i
*liCO
L...I.
.w S
: C'v
:
4: rf*
p ar t ij ?
±
-i, C 2(1:
i
*
.
0
0
o
.0
0
o
0
'?i'
e
<:DSTRIJ
van Wit.
a ;
c i t»
4- :
r? : i
IC ';
;
J- :
t=j ? te
i'-a i
CO '
4- :
?** :
O .03
CO '
V"
óo ?
ta j
-b :
CO
44- ;
wC :
t""1 : W
Ci :
O :
4- ;
4- ;
X 12:21
O
cc
oo
C1
Q
00
00
00
o |
f
oo
CO
4fa;
10
Ged
39. G 31-26, F 22:31
40. G 44 3i), J 25:34
44. H34-2U, C 24:33
4S. 11 27-22, M 13:24
50. J 27-22, D 18:27
52. J 40-34, II 23:32, J 33-2Ü, II 24:33
53. J 34-3(1, L 25:34
68, M26-21, C 16:27
72. M36-31, L 26:37
CORRESPONDENTIE.
J. M. te X. en anderen. Goed zoo : doch
de moeielijkheid zit juist in het aantoonen
van den winst na den laatgteu slag.
iMiuimiMiiuiiiiiiiiiiiiiimiftimMiiiitiiiiiiiitiiimluiiimiiiiiiMiM
SNUIFJES.
werden waarschijnlijk daardoor veroorzaakt,
dut het met het Russische Christendom zeer
treurig gesteld is, terwijl de Japanners zeer
VPO! Christeüjl.-ï) rleu^den bezaten. Een goed
Christen is een goed soldaat. Maar ook in
IJuitschlanJ staat het slecht met het Chris
tendom en hij de Keizer i?betwijfelde
of de ])uitschers in geval van oorlog nog
wel het recht hadden van God de Zege af
te bidden.
Ue Japanners waren een geesel Gods
evenals Attila en Napoleon. Het was der
halve de plicht der Duitschers er voor te
zorgen, dat God hun ook niet zulk een
gecsel zond."
Alzoo bij beiden de bewondering van der
Japanners vaderlandsliefde, de laatste als
oorzaak hunner oorlogsdeugden; bij beiden
de erkentenis dat de Hemel de Kussen en
ons iets wil leeren zo< als Charles het uit
drukte: deelt op het onverwachtst nog
nieuwe lessen iu zedelijke grootheid uit:
en bij beiden de overtuiging dat Christus
nog boven Boeddha staat,... Wilhelip ver
klarende, dat de Japanners vele Christelijke
deugden bezitten, deugden die ze natuurlijk
van Boeddha niet geleerd kunnen hebben.
en ChailesA'ragemle: Wat zal het zijn.
als dat heidensche Volk eens tot het Chris
tendom zal zijn bekeerd?
Maar bij dit alles-blijft voor mij en zeker
voor anderen nog iets te vragen. Wilhelm
gelooft, dat de Kussen zoo op hun lichaam
krijgen, omdat het met het Christendom in
Kusland zeer treurig gesteld is en hij
vermoedt ook dat de Duitschers, al evenmin
op zegepralen zouden kunden bluffen, om
dat het met het christendom in Duitschland
zoo povertjo; staat. Enfin, wat er met de
llerero's gebeurd is, kan hem wel een beetje
gelijk geven'. En dan concludeert hij, een
goed christen, is een goed soldaat. Dat klinkt
nu wel aardig, maar waar haal je in een rijk
al die goeio christenen, goeie soldaten, van
daan? Wat ons eigen land betreft, beu ik
niet bevreesd. NVij hebben de Calvinisten. ..
maar Wilhelm... al houdt hij dan ook
preken voor zijn matroosjes, zon, als hij
hier te lande woonde, niet anders zijn en
heeten dan paganist! En als het bij het
vechten zoo aankomt op het christendom,
zou het toch, dunkt me, zaak zijn e^vst
eens uit te maken, wat het echte, wat het
bot-te christendom is. Hoe zuiverder het
christendom dat de soldaten inspireert, hoe
minder Budiiha en Mohammed enz. te ver
tellen zullen hebben. Nietwaar j1 /oo ontstaan
er een aantal vragen die beantwoord dienen
te worden. Ik zou b.v. wel eens willen weten
w.it iemand bloeddorstiger maakt iu den
oorlog, het Katholieke of het Lutlini'sche
christendom ; wat mij betreft, ik houd om
bijzondere reden op het Calvinisme, maar
bij een punt van zooveel gewicht, ik erken
liet gaarne, w het eisch van vaderlands
liefde een studie van de zaak te maken
teneinde een onberouwelijke kous te kun
nen doen. /ouden wij Nederlanders, alles
nastrevende waarin een klein land groot
kan /.ijn, aangespoord door Wiliielni's jongste
redevoering, niet eens de koe hij de horens
vatten, en om te beginnen een leerstoel aan
de Universiteit stichten, waar gedoceerd kun
worden: het ('hristeudoni als oorlogsknu-ht,
zóodat het theoretisch van alle kjuiteu
bekeken wordt, teneinde er praetisch uitte
liiileu wat er in zit? En wat zou men er
b. v. van zeggen, als het Genootschap tot
verdediging van (leAChristelijkengodsdienst
met het bestuur van de Vereeniging tot
bovordening van krijgswetenschappen in
overleg trad om, langs den weg van ervaring
en bespiegeling, uit te maken «W/.' Chris
tendom en hoi'i'ei',1 Christendom er noodig
is om b.v. van een heiden of een jon,l een
goed soldaat te maken? Mochten wij hierin
slagen, zóodat wij met vol vertrouwen de
slotsom ook keizer Wilhelm konden aan
bieden, wie weet of /. M. uit dankbaarheid
ons niet alle zalmen zou gunnen, die in onze
llollandsche rivieren zwemmen, eu niet meer
er aan zou denken om de Rijnvaart met
'tolheffing te bezwaren.
De keus tusschen twee kwaden. (1'nm-li,
liet is opmerkelijk hoe groote denkbeel
den vaak tegelijk in verschil lende breinen
worden ontvangen en geboren, en dan in
die van personen, bij wie men overigens
volstrekt niet aan geestverwantschap denken
zou. Verleden week gafdo heer Brommeijer
ons 1102 verslag van de woorden gesproken
door den beroemden journalist, dien hij ge
woon is eenvoudig wet;- Charles te noemen,
en zoo maakten wij kennis met een
principieele beschouwing over hetgeen de oorlog
voor Christenen en Japanners is. Ken paar
dagen later lees ik in de dan-bladen, dat
de keizer van Duitseliland, in zijn rede
voering bij do beëedi«>ing van recrnten te
Willielmshaven, het ook over den oorlog,
en in 't bijzonder over de heldendaden der l
Japanners gehad heeft, en dadelijk trof mij j
de overeenkomst in de hoofdgedachte bij j
Wilhelm en bij onzen Xederlandschen
dugbliujsermjvor althans als de beer Brom- ]
moijor een getrouw referaat van liet tot j
hem gesprokene geleverd heeft. j
Die. heldendaden, zoo lees ik, waren. ;
volgens de opvattingen van den Keizer.
geboren uit de Japansehe vaderlandsliefde.
en deze had weder do heerlijke tucht bij j
het leger eu de marine ten gevoke. Maar
uit de overwinningen van de Heidenen op
de Christenen mocht men daarom nog niet i
afleiden dut Boeddha de meer lere van j
Christus was. De nederlagen van Rusland j handschoenen aantrekken?"
TOMMY (tffkli'.'f] (>m ntKir d'it /xtritjtjt' 1e ;/tt>i*t* :
Moeder, moet ik mijn handen wasschen. oi
Heden verscheen de eerste aflevering van
De Vlaamsche Gids,
Algemeen Tweemaandelijksch Tijdschrift,
ii\l)KH KKDACTIK VAN"
Mr.II. DE HOON'; POL DE MOKT; Prof'. PAUL FREDERICQ; Dr. A. LEV;
Dr. MAXROOSES: Mr. COKST. STOFFELS; Prof. J. VERCOULL1E.
Prijs ttcr J'Hit'j/tntf/ f 3.5O.
Inhoud der eerste aileveriifg :
M.\\ ROOS.KS, ./<,r>l<u-iix <'nh''iii''ft. MAUKITS SAHHE, Ee.n Kctiutfi/ef*!.
R\i--Ai:i. VF.IMU-I.M', D. 1ÏV;/,?//,>.--. J. O. i>r. VICNR, 11,-t \\'et,-\;>r,rslel
('ori-muw. Dr. LKY, D!' Slrljil uijrn. <L T, T.';)//.?M. BASSB, AW< rlamloHie
L,ll<-rl;nii'l<'. FIIAXS JU:r:i-:vs. Fmn.<i-lit> Li'/t.'rkniule. BRAND. IVo.V''
ran den l)<-ig. U r(eii*<'lM]jp<:t.ijf.'<' Y>v/v/^//.
Men abonneert zich bij iederen boekhandelaar.
VAN HOLKEMA. & WARBNUORF te Amsterdam.
UITGAVE VAN
J)E SEHEKLAXSCHE HOEKH AXDEL te