De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 14 mei pagina 7

14 mei 1905 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No. 1455 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. In het Museum Grisanti. Het museum Grisanti is van te jongen ?datum dan dat het bestaan er van als algemeen bekend kan worden aange nomen. Bovendien is het geen museum in de beteekenis, die we gewoon zijn aan zulk een instelling te hechten en zal het wel niet in de opgaven der bestaande musea zijn opgenomen. Het kan daarom zijn nut hebbeu er in wijder kring de aandacht op te vestigen. Aan het Kokin, stille zijde, ziet ge een ruim pand (No. 15), waar boven op een groot bord Grisanti" te lezen staat. Grisanti is de naam eener oude Amsterdamsche firma, die zich toe legde op het afgieteu in gips van beelden, ornamenten etc. Het vorige jaar werd die zaak overgenomen door den heer Laernoes, die er uitbreiding aan gaf door toevoeging eener afdeeling, waar in terracotta allerlei voorwerpen van kunst nijverheid worden vervaardigd. Wat in deze fabriek, staande 3e Schinkelstraat 83, wordt gemaakt, vinden we in het huis aan het Rokin tentoongesteld. Het zijn dus zoogenaamde Show-rooms, maar door de verscheidenheid van het tentoonge stelde en de verbintenis van enkele kunstenaars aan deze zaak heeft het geheel een artistiek karakter gekregen en zal ieder, die van de gelegenheid om het museum kosteloos te bezoeken gebruik wil maken, er wel een en ander naar zijn smaak vinden. Deze onderneming staat geen bepaalde kunstrichting voor. Men vindt er het strenge, sobere moderne naast het vrije en weelderige van een algemeener kunst opvatting. En dit maakt het dunkt me tot een geschikte aanleiding om de be langstelling in kunstnijverheid ook in uitgebreider kring op te wekken en gaande te houden Hoezeer het streven der modernen in de kunstnijverheid alle sympathie ver dient, is het toch goed te waken voor eenzijdigheid, te meer waar het voor do hand ligt, dat niet allen die met de moderne inzichten mede gaan dit uit overtuiging doen. 't Is te onwaarschijnlijk dat ieder die thans alle weelde en comfort afzweert en uitsluitend behagen schept in niet of nauwelijks versierde meubelen, vazen, kachels, lampen, behangsel, kleeden en verder huisraad, genoegzaam ont wikkeld is om zijn lust naar schoonheid uitsluitend te stillen met de harmonie van vlakke stemmige kleuren, met de schoone lijnen, de welbegrepen verhou dingen der voorwerpen en de logische keuze der grondstoffen. Die on waarschijn lijkheid is des te grooter waar betrek kelijk zoo zelden aan de zeerhoogeeischen van schoonheid aan de voorwerpen der Tiioderne kunstnijverheid gesteld, wordt voldaan. En waar dit niet het geval is, treden de fouten, treedt het leelijke onmeedogend op den voorgrond. In werk van den ouden stempel vindt ge meestal een overvloed van versiering, zooveel zelfs, dat versiering hoofdzaak wordt en de grondvormen bijzaak. Zijn deze laatste minder gelukkig, dan wordt het oog door het ornament afgeleid en het geheel gered niet al te critisch aangelegde naturen vinden dan nog altijd wat te bewonderen en te genieten. Een minder schoon gevormd modern voorwerp vertoont zich in zijn ware gedaante, de naaktheid wordt door geen flatteerend costuum gedekt. Slechts in tijdperken van hoogen bloei kan de algemeene smaak dermate worden ontwikkeld dat een mooi evenwicht zich openbaart in alles wat gemaakt wordt, dat eenvoudige dingen van nut of dagelijksch gebruik in later jaren als kunst voorwerpen gelden. Wie kan b.v. moderne gebouwen aanwijzen wier schoonheidskarakter zuiverder is dan de pakhuizen van een Hendrik de Keyzer, voor eenige weken in dit Weekblad afgebeeld P In zulk een tijd leven we helaas niet en een geforceerd drijven naar eenvoud en soberheid waar aan de eenen kant een groot deel van het publiek de behoefte aan versiering nog niet missen kan en aan den anderen kant de strenge, onop gesmukte kunst te zelden van ongerepte zuiverheid is, daar is een instelling als dit museum, een tentoonstelling van elck wat wils" als een geleidelijke overgang te begroeten. Jn de terracotta afdeeling is goed van het allergewoonste soort dat in goedkoope bazars te krijgen is, maar ook beeldjes, gemaakt naar origineelen door den beeld houwer van Lom geboetseerd, waarvan hier enkele zijn afgebeeld. Labore" en Op den Uitkijk" zijn wel de gelukkigste proeven. In een vitrine vindt ge aardige statuetjes in brons van den beeldhouwer Thom. Balfoort, zeer expressief en goed van actie zijn de Vechter" en de Drinker," eenigszins in den picturalen stijl va,n Charles v. Wijk ; van dezelfden maker een modern theeservies en verdere kunstvoorwerpen in brons. Onder een uitgebreide collectie modern Hollandsen aardewerk, van de fabriek de Kat" te Bergen-op-Zoomis meenigsmaakvol stuk te vinden. Wie er van houdt, kan hier tevens genieten van tegel- en plateelschilderijen zoomede van Peinture Bogaerts. Ook staat een portefeuille oude prenten en teeken ingen ter inzage. Maar het meest interessante is wel het echte grisanti-werk. Hierin is ook van alles: gewone teekenvoorbeelden, koppen, orna menten, diervormen, spierbeelden en wat niet al, maar ook grootere en zorgvuldiger bewerkte beelden, bustes, afgietsels naar de natuur in gips of ivorine, een mengsel van een zeer goede gipssoort en stearine dat de grondstof een glanzend aanzien geeft, alsook voortreffelijke imitaties van oude houten en ivoren beeldjes, te veel om alles te vermelden. We hopen, dat het afgebeelde en medegedeelde menigeen tot een bezoek zal bewegen. J. W. N. Oude en nieuwe Hollandsche, Fransche en Engelsche Prenten. Eene keur van oude en nieuwe Hol landsche, Fransche en Engelsche prenten. verzameld en bijeengebracht door W. P. van Stockum en Zoon is bij deze firma, te 's Gravenhage, 18?23 Mei te bezich tigen, en wordt 24 en 25 Mei verkocht. De hiernevenstaande reproducties geven door haar uitnemende kwaliteiten een goeden dunk van het geheel. No. 51 stelt een waardin voor, die goed gemutst is : L'hótesse en bonne humeur." Deze prent van J. Gole is door hem gemaakt naar de schilderij van Rein. Brakenburg, en uit de hand gekleurd. No. 151 heeft tot titel: The female correspondent. James AVatson maakte die naar eene schilderij van G. Metzu. Een zeer merkwaardige prent is No. 00: Willem Frederik den Derde, Prince van Oranje voorstellende, zonder naam van den Graveur, met het adres van Rombout van den Hoeje. Deze prent, zeer zeld zaam, stelt den prins voor, te paard ge zeten, op ongeveer 12-jarigen leeftijd. Op den achtergrond ziet men het paleis der Stadhouders en den vijver. Dit maakt de prent, ook uit topografisch oogpunt, belangrijk. Onder de oude prenten zijn vele, voor stellende: Prinsen en Princessen van Oranje, vlootvoogden en veldheeren. Er zijn kostelijke en kostbare afbeeldingen naar schilderijen van Rembrandt en Rubens. Onder de Engelsche prentkunstenaars ontbreken Reynold en Watsou niet. Bijzondere aandacht verdient een portret in zeer zeldzamen staat" van Rembrandt, Jacobde Wit: Teekenboek der proportiën van 't menschelijke lighaam, in 't kooper gebragt door J. iinMmmiiiliMlmiii Onder de moderne prenten en etsen, zijn er van Jozef Israëls, van Daubigny, van M. Deville, van Dupont, van Jeannin, van Ilaverman, van Landseer, van Millet, enz. enz. De topografische prenten vormen een schat. Van de meeste steden en dorpen, buitenverblijven en kasteelen van ons land, bizonder van 's Gravenhage, zijn de zeldzaamste en schoonste prenten aanen voorvallen in het buitenland, de his torische preneen (veldslagen, enz.) sluiten zich in belangrijkheid bij de voorgaande aan. L'oeuvre de Johann Lorenz Rugen das is in 4(> prenten compleet. Voort zijn er op deze a.s. verkooping bij Van Stockum en Zoon nog kostuumprenten, Engelsche karikatuurprenten, en Fransche karikaturen op den oorlog en de Commune van 1870?71. Punt," 12 prenten met tekst zal den liefhebber niet ontgaan. Onder de moderne prenten is een mooie verzameling van Joh. Brakensiek. Er zijn 267 stuks caricatuurprenten van hem, geteekend tusschen de jaren 188(5 en 1892; voorts 43 zijner groote portretten, o.a, van: Vening Meinesz, Opzoomer, de Sav. Lohman, Coenen, Donders, Vosmaer, Hofdijk, Viotta, Buys, Louis Bouw meester, Multatuli, enz. en een van Joh. Braakensiek, door hem zelven geteekend. wezig, alsmede van in die steden voor gevallen gebeurtenissen of gehouden feesten. Men lette onder het vele op: De Boschbrug van de Prinsessegracht en den Nieu wen Uitleg, eene teekening in kleuren, door Is. de Moucheron, en op De Kneuterdijk ziende naar de Plaats, de Gevangenpoort en het Stadhouderlijk Kwartier. Deze zeer merkwaardige teekening in kleuren door l'. C. la Fargue. De topografische prenten van steden weinig tij ds later, 2 Juni a.s., een col lectie curieuse Japansche prenten in vei ling, die men 30 en 31 Mei en l Juni kan bewonderen. Van bijgaande prenten beduidt no. 101: Achat d'etoffes au Yoshiwara en no. 118 Ooren-en-pooten-dag van een jong Japan nertje. De Japansche moeder waschthet hoofd van het kind, dat in een tobbe geduwd is. Van de volgende kunstenaars komen prenten onder den hamer: Hishi-kava MoroeRobou, 17e eeuw; Fori-i Kyo-nagas, 18e eeuw; Fori-i Kyo-mine, begin 19de eeuw; Hoso-da Yeï-schi, 18de en 19de eeuw; Yeï-tokou, 18de en 19de eeuw; Yeï-soui, begin 19de eeuw; Souzou-ki Harou-Nobou, de uitvinder van den kleu rendruk; Iso-da Ko-riou-saï, 18de eeuw; Outa-gava Foyo-hiro, 18de eeuw; Outagava Foyo-Kouni, 18de eeuw; Outa-gava Kouni-Voshi, 19de eeuw, van deze o.a. een scène uit den roman: de 47 Ronins, een mat, mooi sneeu wgezicht; Outa-gava Kouni-dada, 19de eeuw; Hiro Shighé, 1757?1858; Katsou-shiko Hokou-saï. Van laatstgenoemde zijn 52 prenten aan wezig, voorstellende op bloempotten stads gezichten op den heirweg van Yedo tot Kióto. Zeldzame en vermaarde collectie. Eindelijk worden in den catalogus van Japansche kunst nog vermeld: Masques. Onder de varia aan het slot komt o.a. voor: Sr. l'ieter M agistro, vermaard Hol landsen koorddanser, geb. in 'sHage 1708, door R. Jelgerhuis, 1790, en eene ver zameling afbeeldingen van fraaie waaiers, o.a. van Louis XIV, Louis X V en Louis XVI. Van dit werk zijn slechts 100 exem plaren gedrukt. * # * Japansche Prenten. W. (J. van Stockum en Zoon brengt

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl