Historisch Archief 1877-1940
Ko. 1458
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD YOOR NEDERLAND.
niet gemist worden en wel om deze redenen:
l,' » Wereld-bibliotheek is, hoe goedkoop
ook, voor beeïirat beurzen nog te duur; 2.
de W-B. aB'Bftuurlijk niet de band legden
op allégo«1^ 'boeken van oorspronkelijke
auteurs-j af^d maar op een deel. Voor heel
wat boeken moet men dus nog altijd terecht
komen bj een openbare boekerij, of, als de
portemonnaie bet veroorlooft, ze aankoopen
voor tl m parijs d^or aen uitgever bepaald.
De W.-B. kan daarom niet en zal dit zeker
ook niet oeoogen, vervangen openbare bibli
otheken zooak die ran het Kut, van onze'
Reizende Volksbiblotheek enz. Wel kan zij
daarnaast werkzaam en nnar ik geloof nuttig
?werkzaam zijn. Zij zal velen aan een eigen
biMitttheekje kunnen helpen en de openbare
NWïotfteken aan goelkoope boeken. Het
Kut en de R. V., alsmede de in den laatsten
tijd in'enkele steden opgerichte bibliotheken*)
zullen van deVV.-B. boeken kunnen betrekken.
En degelijke boeken ook. Ia het prospectus
lezen we, wat de heer L. Simons, de direc
teur-redacteur van de W.-B., al zoo van plan
is ait te geven, nl.: 1. werken over letter
kunde, 2. boeken voor jongeren, 3. drama
tische bibliotheek kunst en kunstgeschie
denis, 4. land- tn volkenkunde
natuurkennis, 5. peschiedwïis, 6. sociologie
zedefe i godsdienst ? opvoeding.
Al? uit te geven werken worden a! genoemd:
een inleiding to* de nieuwere Nederlandjche
dichtkunst van Verwey, inleiding tot en
kantteekening bij Saartje Burgerhart" van
*) Dordrecht, Groningen, Leeuwarden en
waarschijnlijk binnenkort ook nog Rotterdam.
p'of. Knappert, een bundel Falkland-schersen,
e«n werk van Tolstoy, een van Dickens, een
van Björnson eaz.
Ik wensch de-jonge onderneming alle goeds
toe. Men vergnnne snij ten slotte een enkele
opinerfing.
P>en geestig mensch heeft eens gezegd : als
alle Engelschen zoo groot waren aU ze zich
verbeelden te zijn, dan was Engeland te
klein voor hen en drongen ze elkander in
zee. Zoo zou ik willen zeggen : als de doorsne
Nederlander zoo ontwikkeld was als we zoo
gaarne zouden wenschen, dan zou hij zeker
met genoegen lezen allerlei boeken door
knappe men=chen geschreven en eventueel
door de W.-B. uit te geven. %!»
Nu dit helaas nog niet het geval is, hoop
ik, d*t de- redactie der W. B. dit niet uit
liet oo-g verlieze. Boeken, die al te geleerd"
zijn, kunnen wel netjes in de ka-st gezet
w irden, ruaar worden zeker niet altijd gelezen.
U a vel t e, Mei '05. B. BY.MHOJ.T.
Inhoud van Tijdschriften.
De XXe Etuw, 6e aft.: Staatsexamens voor
historici, door Profs. dr. H. Brugman^, Aeg.
W. Timmerman. Gedichten, door Aug.
Peaux. Verzen, van H. Bouma. Ceylon
en zijne bewoners, door dr. C. /. Weïjnandts
Francken. De meid, door Herman
Heijermans Jr. Over het natuurlijke materiaal
in de muziek, door Pieter Spaan.
Brtitenlandsch Staat kundig O verzicht, door Chr.Nuys.
Onze iVu»', Ge afl.: Olijf, of zwaard? door
prof. mr. W. van der Vlugt. Tucson en de
West-Amerikaansche woestijn (lij, door H ugo
de Vries. Proudhon en zijn stelsel van
economische contradictiön, door prof. mr. J.
d'Aulnis de Bourouil't, Zonneland (II), door
Th. van Merwele. Een Ne ierlandsche
Geschiedenis der Wijsbegeerte, door prof. dr.
Jhr. B. II. C. K. van der Wftek. Het
Ontwerp Ziekteverzekeriniiswet 1905, door
Jhr. mr, EL Smissaert. Kierkegaard, ver
taald door G. F. Haspels. Onze Leestafel.
De Beweg'mg. Juni 11)05: De Reis van
Nehemia, door dr. T. J. de Boer. Gedichten,
door Is. P. de Vooys. Santos en Lijpra
(II), door T. v. d. Schaaf. ? Stem van
Generzijds, door Frederik van Eeden.
BlancoPolitiek, door mr. P. J. Troelstra. Ik her
haal: Niet de rechte Man, door mr. P.
Brooshooft. Boeken, Menschen en Stroo
mingen, door Albert Kehm. De Tuin der
Mazen, door dr. G. KaHf. Dichters van
den Ouden Tijd, door Albert Venveij.
(?'root Nederland, Juni ItlOo : Louis
Couperius. Van oude ineuschen ; de dingen die
voorbijgaan. BéStolk. Avonden. Willem
Kalma, Herinnering. J. L. Walch, \Veer/.ien.
Litteratuur (Eenri Dekking, Getrofl'enen).
Bibliographie: De Vlaamsche Gids,
Henri Borel. De stad, S. Falkland (Herman
Heyermans Jr.) Kleine verschrikkingen, J.
B. Meerkerk. Maleachi, J. B Meerkerk.
Een levensdag.
In de Juli-afl. liet eerste gedeelte van Het
leven van Rozeke van Dalen, roman van
Cyriel Buijsse.
De Vrijt Tribune. 15 Mei. De korenfooi,
door Vietor de Meyere. Bruidje, door M.
Blokzijl. Sterfhuis, door J. H. Altona. De
macht van het Dode, door Dulfers.?Zwoele
luchten, door Eppo Bos.
Europa, Juni-afl. : Lichtgeboorie, door Louis
Carbin. Als de koningin komt. door Chr.
J. F. v. d. Dussen. De Nefskjoe Prospect,
door N. V. Gogel. Cashet Byron's beroep,
door Bernard Shaw. Flirt, dioor Peter
Altenberg.?? Het sprookje van mijne lieveling,
door D. J. van Velzen. Een boekenpraatje,
door Cenatos. Populair-wetenschappelijk
Overzicht, door dr. E. De Vorige maand,
door Cato E. Levie.
Vragen ran den Dag. Afl. 6: Een aktueel
drama. Don Torribio van Frederik van Keden,
door Dr. J. B. Schepers; Amerika in den
aanvang van den twintigste eeuw, door H.
J. Kaijper; De slag bij Castricum G en 7
Oct. 179U, door M. Kramer; Een praatje
over scheikunde van het dagelijksch leven,
door B van Ilage; Slakken als geneesmiddel
en voedsel, door G. Kalsbeek; Bibliographie,
Yau maand tot maand; De
psycho-antropologische grondvormen van den misdadiger
(Eurico Fenï); Beveiliging tegen bliksem
schade (Dr. D. v. Gulik); DU weerzijde der
booinen (Dr. Kramer).
Di.' Hollundtrhe llevne. No. 5. Henri de
Vries in Engeland. Wereldgeschiedenis.
Belangrijke onderwerpen. Karakterschets,
door G. Sijlhofl?Revue der Tijdschriften.
Het boek van de maand, Ellen Key", door
Elisabeth Enémyi. De Boekentafel.
De Katlioliek, Juni 1U05: Dirk Ameyden naar
zijne hand-ehriften geschetst, door d. A. H. L.
Hensen. Beweging, door H. Linnobank O.
S. br. Tweeërlei weg, drama in 2 bedrijven,
door Leo Baaten. Meeuwen, door U. Knip
penberg. Avond door Fr. S. L. Brauu. ?
Muziek. Poëzie, door Felix Rutten.
Wordiiig, door Fr. M. Vreeswijk.
Wiskuml <j Tijflsrlirijt: C. A. Cikot, De vier
hoek en het ociaöder in hunne analogie, (II,
(Slot); Enquête sur Ia methode de travail des
Mathéaaaticiens. A. Psicha,
Iso-perometrisch punt; Een kunstje" met kaarten, voor
leerlingen van de 3e klasse H. B. S. Dr. C,
Stolp, Twee homologe driehoeken. H.
Schuitema, Het vierkantswortelteeken in
goaiometrische vergelijkingen. C. A. Cikot, Twee
karakteristieke uitgaven. N. L. W. A.
Gravelaar, De leerwijze van Ferrari voor de op
lossing der vergelijkingen van den vierden
graad, II, (Slot). C. A. Clikot, Iets over
vereenvoudiging van het elementair onder
wijs in meetkunde. H. A. Derksen, Het
aantal getallen kleiner dan een gegeven geta!
G en onderling ondeelbaar met G. W. H.
Wisseliuk, (a f b+)l:i?a13?b'3-c13 is deel
baar door 13 (Ex. VV'isk. L. O.)?C. Krediet,
Naschrift. H. J. Bolderman, Oplossing van
de vergelijking x:l -f- px + q r= o. W. H.
\\ isselink, Iets over het sommeeren van som
mige reeksen door middel van splitsing" der
termen. O. Bening en Rijksen, Drie be
wijzen voor de stolling van Ptolemaeus.
C. Krediet, Een elementaire bepaling van de
voortplantings-snelheid van het geluid.
B. A. Cikot en (i-, Uit Buitendandsche tijd
schriften.
Jïiyen Haard, No. 22 ; Cafémet damesbedie
ning, door mr. G. Keiler, (slot). Een gewich
tige dag voor Suriname, door H. D., met af b.
Bij Don Quichote's 3de eeuwfeest, door Jer".
de Vries, met af b., L Cervautes, naar eene
teekening van Joh. Braakensiek. Een kranig
elftal, door Fr. de W.II. Verwey en Lugard's
Filiale te Apeldoorn, met af b. Steem-n van
de Heide, door dr. A. J. M. Garjeanne, met
afb. De borduur-cursus van de
SingerMaatschappij, met afb. Feuilleton.
utimiMuimiiittimHiiiMHii
uiilMiiHimiiMinmiiiMlinilllMlMiiuiiiiiiiiiii
DE FIJNSTE BOUILLON
bereidt men sleclits met kokend water, zonder verdere toevoegingen,
met
MAGGP Consomme Capsules.
Ken C'ftpsule be»ai 'A Tubes.
Een tube voor een yroole koj> a 1A Later
kost O c;s.
Maggi'S Bouillon Capsules houden in het allerbeste Vleeschextrakt, waaraan een aftreksel van de fijnste
soepgroenten en het uoodige keukenzout is toegevoegd. Te verkrijgen btf kruideniers ca coflicUiMcshanddaars.
Waar niet verkrijgbaar wende men zich tol het Generaal-Agentuur voor Nederland en Koloniën PAUL HORN, Amsterdam.
itiHiimiiiiHHiiirmiHirmiiiiumiirimiiMimiiiiMmimmiiiiiimniimiiiHimiuniiilMiiiiiimiiHniiiiiiti
<t_
»T
f
iiHimHummiiMiiminMMMUiimiiMmiMiiimHiiMMmiiiMMiHMinnMMMMnMMmiiMiiumHHMiiiiiiiiituMiiiinMiMM
""* L T T S~\ S~\ Y^ V^\ TT T\ /T T~^ Of , -^* *>
????????i* V()()K i)AMr;vS *i|-----"?^
'"' Jt V.-/ V^ J^| 1 J JL A. 1.VJL JL.A f^J* v^ «>
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiMiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiitiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiriii
Eenebt m bet Pers-comüm ton
Vronw eiiraad.
De tijd, waarop hier in Nederland de jaar
vergadering van onzen Nat ionalen Vrouwen
raad plaats vindt, is ook de tijd, waarop van
links en rechts, van verre en van nabij, be
lichten- inkomen van de handelingen van
andere Nationale Vrouwenraden, dank aan
de door steeds meerderen van hen gevolgde
gewoonte om den medeleden in len Inter
nationalen Vrouwenraad hunne jaarverslagen
geregeld toe te zenden. En dit ia eene zeer
goede gewoonte. De onderlinge band wordt
er door bewaard en de toezending van ?.u!k
een verslag werkt als een oriendschappelijke
groet van vrouwen, gescheiden door taal,
door afstand, door landaard en ras, niaar
toch gezamenlijk strevend naar nzelfde
doel. Trefl'end is dan ook de overeenkomst,
welke den inhoud dezer verschillende jaar
verslagen kenmerkt; verschil bestaat eigenlijk
slechts daarin, dat de invloed der vrouw,
daar waar aij reeds sterk is georganiseerd,
ook zooveel beter bij macbte is om zich te
doen gelden. Terwyl bijvoorbeeld alle Natio
nale Vrouwenraden zonder onderscheid op
dranfebestrijdtng zijn bedacht, zijn het toch
juist de vrouwen van Nieuw- Zeeland, die het
kiesrecht reeds bezitten, die van e«ne bepaalde
zegepraal op dit punt kunnen gewagen. De
afgevaardigde van haren Nationaien Vrouwen
raad naar de samenkomst, die in Maart 1.1.
duor het Woaaen's Institute te Londen was
belegd, berichtte daar, dat in November l HM,
bvj de driejaarlijksehe verkiezing voor het
Parlement, de overwinning der
regeeringspolitiek van Mr. Seddon, den grooten voor
stander van vrouwenrechten, werd bevestigd,
en daardoor de overwinning der zoogenaamdo
Prohibitionisten. De voorstanders van den
vrijen drankverkoop, de tappers, stemden
m.ek ongeveer 6000 stemmen tegen, de
Prohicwtianisten met f-0,000 stemmen voor de
rege«ring, en deze uitkomst wordt algemeen
geweten aan het beslist optreden der vrouw,
gebruik makend vaa haar kiesrecht. .Vlen
was in Nieuw-Zeeland echter niet bij machte
om te verkrijgen gelijk loon bij gelijken arbeid
voor onderwijzeressen en onderwijzers bij het
openbaar onderwijs, voor verpleegsters en
verplegers in de openbare ziekenhuizen ; wel
werd daarentegen de instelling eener afzon
derlijke berechting voor misdadige kinderen
voorbereid, benevens de inspectie van staats
wege van ziekenhuizen en gestichten.
Terwijl het Nieuw- Zeelandsche rapport dus
optimistisch is gestemd, klii)kt uit den boezem
van den Britschen Vrouwenraad de ook hier
te lande dikwijls vernomen klacht, dat nog
niet genoeg samenwerking heer-cht tusschen
de tallooze vereenigingen op verschillend
gebied, dat de waarde van een centraal punt,
van een vereenigingsmiddel ter voorkoming
van versnippering van kracht, zooals een
Nationale Vrouwenraad dat schenken kan,
nog altijd niet voldoende wordt begrepen en
gewaardeerd.
De Duitsche Vro iwenraad mag zich ver
heugen in eeuen snellen, regeluiatigen groei,
waaraan dit jaar de congressen te Berlijn
zeer bevorderlijk zijn geweest. Niet minder
dan 188 vereenigingen, waaronder van alle
schakeeringen op het gebied van den vrou
wenarbeid, zjjn thans in den Duitschen raad
vereenigd. Hij heeft zich dan ook genood
zaakt gesien zijn werk te verdeelen over vijf
comités: voor arbeidsbescherming, voor wet
geving, voor nheid van moraal, voor
drankbestrijding, voor kinderbescherming.
Ook heeft de Duitsche Vrouwenraad een
informatiebureau opgericht analoog aan ons
Nationaal bureau voor Vrouwenarbeid.
De vrouwenraad van Noorwegen, die iii
1904 werd opgericht en zich dadelijk aan
sloot bij den Internationalen Vrouwenraad,
telt thans reeds 2G leden, waaronder, terwijl
ien onzent de jongeren zoo ter zijde blijven
staan, ook de club van vrouwelijke studenten.
Met 180 andere vereenigingen, die nog niet
als lid toetraden, staat de Raad toch alreeds
in vriendschappelijk verkeer, wat het inwin
nen en uitwisselen van inlichtingen zeer ten
goede komt. Meest zijn dit plaatselijke ver
eenigingen, daar de geringe dichtheid der
bevolking in Noorwegen het tot stand komen
van landelijke vereenigingen schijnt te be
moeilijken ; maar juist voor die locale bon
den heeft een vereenigingspuut in den alles
concentreerenden Nationalen Vrouwenbond
daarom dubbele waarde. eze nog pas op
gerichte Raad heeft zich onder presidium
van de novelliste, Gina Krog, op de con
gres-en te Barlijn dadelijk krachtig doen gel
den. Van den Noorweegschen Vrouwenraad
is het voorstel uitgegaan om ook don strijd
tegen den handel in blanke slavinnen in
het werkprogramma van den Internationalen
Vrouwenraad op te nemen, een voorstel, dat
op de samenkomsten te Berlijn heeft geleid
tot du oprichting van een permanent comit
voor het aangegeven doel. Als eerste stap
op den weg otn te komen tot de oprichting
van een informatiebureau voor vrouwenarbeid
bezorgde de Raad de uitgave van een gids
in den traut van het Vrouwenjaarbockje,
dat hier te lande door de Vereeniging ter
behartiging van de belangen der vrouw wordt
uitgegeven. Bij de laatste driejaarlijksche ver
kiezingen voor de gemeentebesturen, waartoe
in Noorwegen ook vrouwen kie-.en kannen
en verkiesbaar zijn, wekte de Raad de vrou
wen krachtig op om zich niet te onttrekken
aan haar kiesplicht. De opkomst voor de
stemmingen was dan ook zeer goed en op
verschillende plaatten wer len vrouwen in
de gemeentebestur n geko/.en. Bij eene wet
van l Januari I'Jnöhebben de Noorweegsche
vrouwen nu ook liet recht verkregen om als
ge/.worriie zinnig te nemen in een jury.
l.'it iK-ii'-imirken kooit het bericht, tint de
DeLii^clie vrouwen, die sedert een l\oninklijk
Besluit van 25 Januari 1875 na afgelegd exa
men konden worden bevorderd tot alle univer
sitaire graden met uitsluitiüg van die iu de
faculteit der godgeleerdheid, bij een
nieuwKoninklijk Betluit vaa 30 December 3Ü01
nu ook het recht hebben verkregen om tot
deze laatste te worden toegelaten, lu dr n
Deenschen ministerraad zijn thans drie der
leden warme voorstanders van vrouwenkies
recht ; en de regeeringspartij in den Rijksdag
heeft eene motie ingediend van den volgenden
inhoud : wat betref-, burgerlijke en
staatkundige vrijheid, komen allen dezelfde
rechten toe, zonder onderscheid van vermogen,
rang, stand of geslucht."
In Nieuw Zuid-Wales is de belangstelling
der vrouw in liet openbare leven en in de
staatkundige belangen van haar land su lert
zij het kiesrecht mocht verwerven sterker
dan ooit. De Nationale Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht, die er nu overbodig is
geworden, is niet uiteen gegaan, maar heeft
zich omgezet in eenen Bond voor Staatkun
dige Opvoeding en Voorbereiding. Als zoo
danig is deze nu ook bereid om vergaderingen
te beleggen en vereenigingeu te helpen op
richten in andere deeleu van den Australischen
Statenbond, waar Vrouwenkiesrecht nog'niet
bestaat. Hij weet steeds spreeksters aan te
wijzen en bevordert voornamelijk het tot
stand koaieu van vereenigingeu ter beharti
ging der belangen van jonge meisjes, van
wijkverpleging, van verbeterde vakopleiding,
van medische inspectie van gestichten en
scholen en wat niet al. Nieuw Zuid-Wales
bezit ook eene bloeiende Vrouwenvereeniging,
waarvan het lidmaatschap is beperkt tot
vrouwen, die in eene betrekking werkzaam
zijn, die in list openbare levcu of iu de
pbilantropie arbeiden. Deze bond treedt ook
op als gastvrouw voor vrouwen van bet ee
kenis, die Australiëbezoeken en doorreizen.
De Vrouwenraad der Argentijnsche
Repu| bliek is vooral op liet gebied van kunst en
letteren werkzaam. Hij hoeft een bibliotheek
opgericht en eene schoul geopend voor tech
nische vakken. Bij gelegenheid van de opening
der bibliotheek heeft hij eene Revue uitge
geven met medewerking van verschillende
Nationale Vrouwenraden in Amerika en iu
Europa. De opgewektheid en bereidwilligheid,
waarmede de reeds bestaande vereeuigiiigen
tot den Argectijnschen Raad toetreden is
merkwaardig gioot. De waarde van het be
ginsel van samenwerking en onderling ver
keer wordt er diep gevoeld.
De Zwitsersche Vrouwenraad volg.le met
gespannen belangstelling de wording van het
nieuwe Zwitsersche wetboek voor burgerlijk
recht, bij de nieuwe regeling van het
huwelijksgoederenrecht aandiingend op algehecle
scheiding van vermogen en inkomen. Ook
kwam hij op voor het behoud van het oude
Zwitsersche recht, dut alle spaargeld der ge
huwde vrouw haar bijzcnder eigendom is.
Voorgesteld was dece bepaling te doen
vervallenendan ging voorde vrouw, die huwde,
en in dezen had de Zwitserse hèVrouwen
raad voornamelijk de belangen der dienst
meisjes in het oog, ook verloren al wat zij
vóór haar huwelijk zuur verdiend en met
moeite had gespaard. De Raad heeft daarom
het verlangen uitgesproken, dat aan de ge
huwde vrouw zal worden verzekerd de vrije
beschikking over haar eieren verdiend loon,
met inbegrip van wat zij reeds voor haar
huwelijk door eigen arbeid mocht verwerven.
Bitter heeft de Raad daarbij gevoeld, hoe
machteloos hij blijft, zoolang do vrouw geen
stemrecht heeft, en niet door eigen afge
vaardigden hare belangen in den Bondsraad
kan doen behartigen. Weterd welk lot
gemeenlijk aan petities eii manifesten weder
vaart, namelijk het lot van niet of nauwelijks
gelezen ter zij-ie worden gelegd, richtte de
Zwitsers :lie Vrouwenraad tot den Bondsraad
het ver/.oek om door de Commissie belast
met de samenstelling van een ontwerp ter
herziening van het Burgerlijk U'etboek twee
zijner afgevaardigden te doen hooren. Noch
toestemmend, noch afwijzend werd op dit
verzoek beschikt; er kwam in het geheel
geen antwoord. Verder werd ter hand
geuouien eene voorbereiding ter verzekering
van behoeftige kraamvrouwen; geijverd werd
voor vrouwenkiesrecht in het staatkundige
en ook in het kerkelijke en dit in nauwe
aansluiting met arbeidstursvereenigingen. Van
de congressen to IJerlijn verklaarden du Zwit
sersche afgevaardigden, even als de
Hollandche dit deden, te zijn teruggekeerd met een
versterkt gevoel van liefde en trots opeigen
land en volk, juist in overeenstemming met
wat lady Aberdeen zoo herhaaldelijk pleegt
te betoogeu, dat bet onderhouden van inter
nationale betrekkingen geen govaar oplevert
voor een kleurloos cosmopolitisme, maar in
tegendeel het nationaal be .vustzijn, den
nationalen zin verhoogt.
De Zweedsche Vrouwenraad tx^taat thans
uit 1G aangesloten vereeuigiiigen, waaronder
als eerste op de lijst de Frederika Hrenierbond,
gesticht in aandenken aan de sympathieke
wegbereHster, wier werken ojk hier in Hol
land in den meisjestijd onzer moeders met
warme instemming werden gelezen, die wel
beschouwd nog zoo weinig hebben verloren
van hare actualiteit en die men niet uit
handen kan leggen, zonder een gevoel van
eerbiedige bewondering vo ir den
prophetischen geest, die daar spreekt uit de
behau,deling van tal van vraagstukken, die meest
langs <ien door Fredurika Bremer aangewezen
weg zijn opgelost, of opgelost staan te worden.
De Jtaliaanscho Vrouwenraad zendt eene
lijst van niet minder dan 45 aangesloten
vereenigingen. Zijn voornaamste werk tot
nog toe ij de oprichting en instandhouding
van eene bibliotheek met leeszaal, waar in
den laatsten tijd ook voordrachten worden
gehouden. Ook deze raad getuigt, dat de
groote kracht ligt in den omgang, in hot
onderling verkeer op du jaarvergaderingen,
op de vrouwendagen, zooals, men ze ten
onzent begint te noemen, en waarvan ieder
naar eigen arbei-l wederkeert met een
verhoogd verautwoordulijksgevoel, met ver
nieuwd'n ijver voor du reeds ter hand ge
nomen taak, met verruimden blik en met
beter begrip van het werk van anderen.
Aan alle zijden dus breidt het werk zich
uit, door dien groei liet bewijs leverend, dat
de Internationale Vrouwenraad is is een
levend organisme, dat, de arbeidende vrou
wen allerwege organiseerend en
concentreereml in eigen nationale Vrouwenraden,
door die organisatie en concentratie haren
arbeid doet toenemen in innerlijke waarde
en in kuudit.
JOIIANXA W. A. NAKKII,
ornii'ii fy/ca oivr landiucrken, Kelkldeed
i'i'r.tier-iiifeii in <A' prot,-sttintit;he kerk te
liukareft. Mevrouw Roth.
liu,t kanifr-aineubleinent.
In het fraai geïllustreerd Oostenrijk^ch
blad de W/ene/- M<><l<<, nummer van l Juni
lüuö, verschijnt van de hand van Rumeuie's
koningin Klizabeth (Carmen SyUa) een hoogst
merkwaardig artikel, met reproducties van
kunstvol naaldwerk, ontworpen en ten uitvoer
gebracht door de talentvolle vorstin.
Carmen ylva zegt: Er zijn menschen die
meenen, dat een schrijfster volslagen onge
schikt is tot het maken van fraaie handwer
ken. Zij weten echter niet, hoe heerlijk men
uitrust wanneer men de naald hanteert, en
de vingers werk laat verrichten, waarbij de
gedachten mogen afdwalen, wanneer men
eenmaal liet patroon voor den te verrichten
arbeid heeft vastgesteld "
Ik juicU over hel feit. dat een autoriteit
als Catmeii riylva, botte vooroordeelen weer
legt en bestrijdt.
Niet-autoriteiti-n krijgen dikwijls wrange
dingen te slikken. Ki-n degelijke, llollandsche
huisvrouw, zei eens, uit den grond van haar
hart, tot euii van haar kennissen die de pen
voert: L" w huishouden is myii man en mij
vreeselijk meegevallen.
Hoe dat '.'
\Vel, het i.s ordelijk en zindelijk in uw
huis.
Dacht u van niet ?
Néii, eerlijk gezegd, dachten \vij, dat
het bij u eeu Deetje arüstiok-slordig en
smerig zou zijn.
Waarom '.'
Och, o?idal tt xchrijft .' (Historisch).
De koningin van Ruuieniëheeft een. abso
luut Amerikaansche opvatting over tijd :
Time is, money.
Geen enkel oogenblikje laat zij verloren
gaan. Zij deelt ons, in haar artikel over hand
werken mee, dat zij gedurende de maaltijden,
omdat zij toch heel weinig eet, altoos aan een
of ander lusaldwerk bezig is; ook wanneer
zij zich lila c voorlezen schildert zij, of han
teert du naaid. Welk een koninklijk en be
schamend voorbeel l van arbeidzaamheid !
Caruien .Sylva heeft eeu breisttek bedacht
die zij zeer aanbeveelt: Dubbelpatent, de
linkerhand breit de boven-, de rechter de
ondeikant. Wanneer men houten pennen ca
zachte wol gebruikt kan men in twee tinten
breien en keurige kinderdekentjes, en man
teltjes maken. Wit en mauve, blauw en wit,
geel en wit, rood bruin en geul, zoo als de
wilde wingerd in den herfst. Men kieze, zegt
koningin Elizabeth, zooveel mogelijk
kleurschakeeringen die de natuur aangeeft, dan
komt' men nimmer bedrogen uit.
In het noorden van Moldaviëhebben rijke
menschen een kerk laten bouwen. Zij ver
loren hun nigen zoon, en te zijner nagedach
tenis werd het godshuis gesticht. Carmen
Sylva die het doel sympathiek vond, en, die
bij ervaring weet, wat het is, zijn nig kind
door den dood te verliezen, maakte voor die
kerk een kelk kleed, waarvan de reproductie
in de H /< ner J/« -Ie voorkomt. Het kleed dat
door den vorm uan een grooten lampenkap
doet denken, is uit frivolité" gemaakt. Aan
het dood-ouderwetsche frivolité" is Carmen
altijd trouw gebleven. De schoonste patronen
heeft zij uitgevonden, en verheugt er zich
over, dat het lang vergeten, rappe getoover
met spoeltje en draad, in eere hersteld is. Iu
Engeland kwam men op de gedachte de
witgaren frivolitépatroontjes met gekleurde
zijde te overdekken, dus te borduren over
het garen, patroon heen, wat de meest ver
rassende resultaten opleverde. Nu betreuit
Carmen Sylva het, dat men in Engeland deed,
waarmee zij zonder van de Engelsche methode
ietn af-te-weten, zelf begonnen was. Omdat
ik er volslagen onkundig van was, beschouw
ik mijzelf toch als uitviudster van deze
nieuwigheid." Het uit frivolitévervaardigd
kelkkleed werd door de koningin met witte
zijde en gouddraad geborduurd. De sierlijke
iu goud geborduurde bloemen, waarvan de
motieven zich in drie dubbele rei herhalen.
hebben ilonkerharten van in metaal gevatte
turkoisen, opaleii en smaragden.
Voor het borduren van kerk- of statiege
waden en kerkversieringen in goud, wijst de
vlijtige, koninklijke haudwerkster op het feit,
dat men heel zeker moet ziju, dat liet draad
driemaal in een goudbad gedompeld is, om
dat het goud anders zwart wordt.
Voor de kleine protestanten-kerk in
Bukarest heeft «Ie koningin van Rnmeniëeen
altaarkleed gemaakt. Het kleed is 7 meter
lang en l halve meter breed. Open, met
goud overtrokken frivolité-motiuven dekken
een onderkleed van zwaar, rood uweel. De
bovenrand van het kleed is door de be
roemde, Rumeensche borduurster, mevrouw
Rolh, bearbeid. Als een krans zich windend
om den rand, liet symbool der opstanding:
vlinders. Ter weerszijden een spreuk : aan den
eenen kant de «oorden: Gottes Brümileiu
bat Wasser die Fiïlle, aan den ai deren:
Mein Kind. hast du gesündigt, so lii'ire auf!
Achter het altaar hangen rood lluveeler.
gordijnen van ojider tot boven gebor iuurd
niet blanke leliën in relief, mede een
kunstnaaldwerk van mevrouw Roth. Bovenaan
drie- en vierregelige spreuken, de zaligspre
kingen uit de bergrede, waarvan de letters
geborduurd zijn in wit-en-groen om te
harnioniëereu met de witte leliën. Rondom langs
dw kerkmuren spreuken ui'; het Oude Testa
ment ia gouden letters geschilderd door
Carmen Sylva. Soms was mijn hand wel
erg vermoeid door het langdurig vasthouden
der zviare penseelen" getuigt de vorstin.
De versieringen voor deze protestantsche
kerk zijn nog niet geheel voltooid. Voor de
kerk leuren komen rood iluweelen portières,
met blanke leliën eveneens door mevrouw
Roth geborduurd.
Carmen Sylva geeft den raad om
kunstnaaklwerk op tafeltjes en kasten in
kamerameublementen onder ghis te plaatsen om
de naald-schilderstukjes gaaf en frisch te
houden.
Gaarne, zegt de vorstir, zou ik iets laten
reproduceoren van den feeën-arbeid van
mevrouw Roth, want, haar kleurige bor
duursels zijn de fijnste aquarellen die men
zich denken kan, maar. fotografie geeft den
kleureu-rijklom niet weer, en dus zou haar
werk niet tot zijn recht komen. Wat fijn
heid en schoonheid betreft, doen wij in
Bukarest niet ouder voor naald werk uit
andere groote .steden. Iiüet-endeel uit Parijs
werden ons geborduurde rozen toegezonden,
maar, toen mevrouw Roth's werk er naast
werd geplaatst, moet-t liet borduurwerk uit
Parijs verwijderd worden. Mevrouw Roth
heeft, een groot atelier waar een aantal jonge
meisjes werkzaam zijn. Koningin Elizabeth
heeft, het altijd betreurd, dat zooveel
Rumeensche meisjes voor onderwijzeres werden
opgeleid. Wat zij jaren geleden voorspeld heeft,
is nu uitgekomen. Kr is meer onderwijzend
personeel dan er scholen zijn. De vorstin acht
de Rumeensche vrouwen vrouwen bij uitne
mendheid geschikt voor huisindustrie. Alle
Rumeemche boerinnen kunnen spinnen,
weven en borduren. Zij hebben allen haar
eisen schuurtje met zijde-wormen en spinnen
zelf haar kleurige draden die zij voor hand
werken gebruiken. Carmen Sylva releveert
nog even in haar artikel het geschenk der
Rumeensche vrouwen aan onze koningin
Wilhelmina bij haar huwelijk. Een geheel
Rumeenseh ameubelment. Alles gemaakt
door arme vrouwen onder toezicht van
mevrouw Roth, Een wit tapijt uit witte wo!
geknoopt, zóó prachtig mollig, dat het kan
rivaliseeren met het mooiste Sruyrna tapijt.
Wandbekleeding van Rumeenseh linnen.
met zijde borduursel in mat-groene en nacht
blauwe tinten, geheel Rumeensche stijl. Sofa
en stoelenbekleedirig van teere zijde versierd
met beeldig handbonluursel. De'borduursels
op tafel en kast veilig onder glasplaten ge
dekt. Het was inderdaad buitengewoon
schoon, juicht de vorstin van Rumeniëvol
bewondering voor den smaak en de handig
heid van haar landgenooten.
? Ja, ja! mijn Rumeensche vrouwen en ik
zijn vlijtig en handig. Geeft ons maar véi
bestellingen! De namaak van Rumeensch
borduursel, allerwege verspreid, is mij eer.
gruwel ! Wij wachten op bestellingen, want.
wij zijn arm. Geen spoed- en
stoombestellingen. Eabiiekswerk leveren wij niet, maar
prachtig, heerlijk handwerk. ?
CAIKICE.