De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 4 juni pagina 3

4 juni 1905 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

Ko. 1458 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD YOOR NEDERLAND. niet gemist worden en wel om deze redenen: l,' » Wereld-bibliotheek is, hoe goedkoop ook, voor beeïirat beurzen nog te duur; 2. de W-B. aB'Bftuurlijk niet de band legden op allégo«1^ 'boeken van oorspronkelijke auteurs-j af^d maar op een deel. Voor heel wat boeken moet men dus nog altijd terecht komen bj een openbare boekerij, of, als de portemonnaie bet veroorlooft, ze aankoopen voor tl m parijs d^or aen uitgever bepaald. De W.-B. kan daarom niet en zal dit zeker ook niet oeoogen, vervangen openbare bibli otheken zooak die ran het Kut, van onze' Reizende Volksbiblotheek enz. Wel kan zij daarnaast werkzaam en nnar ik geloof nuttig ?werkzaam zijn. Zij zal velen aan een eigen biMitttheekje kunnen helpen en de openbare NWïotfteken aan goelkoope boeken. Het Kut en de R. V., alsmede de in den laatsten tijd in'enkele steden opgerichte bibliotheken*) zullen van deVV.-B. boeken kunnen betrekken. En degelijke boeken ook. Ia het prospectus lezen we, wat de heer L. Simons, de direc teur-redacteur van de W.-B., al zoo van plan is ait te geven, nl.: 1. werken over letter kunde, 2. boeken voor jongeren, 3. drama tische bibliotheek kunst en kunstgeschie denis, 4. land- tn volkenkunde natuurkennis, 5. peschiedwïis, 6. sociologie zedefe i godsdienst ? opvoeding. Al? uit te geven werken worden a! genoemd: een inleiding to* de nieuwere Nederlandjche dichtkunst van Verwey, inleiding tot en kantteekening bij Saartje Burgerhart" van *) Dordrecht, Groningen, Leeuwarden en waarschijnlijk binnenkort ook nog Rotterdam. p'of. Knappert, een bundel Falkland-schersen, e«n werk van Tolstoy, een van Dickens, een van Björnson eaz. Ik wensch de-jonge onderneming alle goeds toe. Men vergnnne snij ten slotte een enkele opinerfing. P>en geestig mensch heeft eens gezegd : als alle Engelschen zoo groot waren aU ze zich verbeelden te zijn, dan was Engeland te klein voor hen en drongen ze elkander in zee. Zoo zou ik willen zeggen : als de doorsne Nederlander zoo ontwikkeld was als we zoo gaarne zouden wenschen, dan zou hij zeker met genoegen lezen allerlei boeken door knappe men=chen geschreven en eventueel door de W.-B. uit te geven. %!» Nu dit helaas nog niet het geval is, hoop ik, d*t de- redactie der W. B. dit niet uit liet oo-g verlieze. Boeken, die al te geleerd" zijn, kunnen wel netjes in de ka-st gezet w irden, ruaar worden zeker niet altijd gelezen. U a vel t e, Mei '05. B. BY.MHOJ.T. Inhoud van Tijdschriften. De XXe Etuw, 6e aft.: Staatsexamens voor historici, door Profs. dr. H. Brugman^, Aeg. W. Timmerman. Gedichten, door Aug. Peaux. Verzen, van H. Bouma. Ceylon en zijne bewoners, door dr. C. /. Weïjnandts Francken. De meid, door Herman Heijermans Jr. Over het natuurlijke materiaal in de muziek, door Pieter Spaan. Brtitenlandsch Staat kundig O verzicht, door Chr.Nuys. Onze iVu»', Ge afl.: Olijf, of zwaard? door prof. mr. W. van der Vlugt. Tucson en de West-Amerikaansche woestijn (lij, door H ugo de Vries. Proudhon en zijn stelsel van economische contradictiön, door prof. mr. J. d'Aulnis de Bourouil't, Zonneland (II), door Th. van Merwele. Een Ne ierlandsche Geschiedenis der Wijsbegeerte, door prof. dr. Jhr. B. II. C. K. van der Wftek. Het Ontwerp Ziekteverzekeriniiswet 1905, door Jhr. mr, EL Smissaert. Kierkegaard, ver taald door G. F. Haspels. Onze Leestafel. De Beweg'mg. Juni 11)05: De Reis van Nehemia, door dr. T. J. de Boer. Gedichten, door Is. P. de Vooys. Santos en Lijpra (II), door T. v. d. Schaaf. ? Stem van Generzijds, door Frederik van Eeden. BlancoPolitiek, door mr. P. J. Troelstra. Ik her haal: Niet de rechte Man, door mr. P. Brooshooft. Boeken, Menschen en Stroo mingen, door Albert Kehm. De Tuin der Mazen, door dr. G. KaHf. Dichters van den Ouden Tijd, door Albert Venveij. (?'root Nederland, Juni ItlOo : Louis Couperius. Van oude ineuschen ; de dingen die voorbijgaan. BéStolk. Avonden. Willem Kalma, Herinnering. J. L. Walch, \Veer/.ien. Litteratuur (Eenri Dekking, Getrofl'enen). Bibliographie: De Vlaamsche Gids, Henri Borel. De stad, S. Falkland (Herman Heyermans Jr.) Kleine verschrikkingen, J. B. Meerkerk. Maleachi, J. B Meerkerk. Een levensdag. In de Juli-afl. liet eerste gedeelte van Het leven van Rozeke van Dalen, roman van Cyriel Buijsse. De Vrijt Tribune. 15 Mei. De korenfooi, door Vietor de Meyere. Bruidje, door M. Blokzijl. Sterfhuis, door J. H. Altona. De macht van het Dode, door Dulfers.?Zwoele luchten, door Eppo Bos. Europa, Juni-afl. : Lichtgeboorie, door Louis Carbin. Als de koningin komt. door Chr. J. F. v. d. Dussen. De Nefskjoe Prospect, door N. V. Gogel. Cashet Byron's beroep, door Bernard Shaw. Flirt, dioor Peter Altenberg.?? Het sprookje van mijne lieveling, door D. J. van Velzen. Een boekenpraatje, door Cenatos. Populair-wetenschappelijk Overzicht, door dr. E. De Vorige maand, door Cato E. Levie. Vragen ran den Dag. Afl. 6: Een aktueel drama. Don Torribio van Frederik van Keden, door Dr. J. B. Schepers; Amerika in den aanvang van den twintigste eeuw, door H. J. Kaijper; De slag bij Castricum G en 7 Oct. 179U, door M. Kramer; Een praatje over scheikunde van het dagelijksch leven, door B van Ilage; Slakken als geneesmiddel en voedsel, door G. Kalsbeek; Bibliographie, Yau maand tot maand; De psycho-antropologische grondvormen van den misdadiger (Eurico Fenï); Beveiliging tegen bliksem schade (Dr. D. v. Gulik); DU weerzijde der booinen (Dr. Kramer). Di.' Hollundtrhe llevne. No. 5. Henri de Vries in Engeland. Wereldgeschiedenis. Belangrijke onderwerpen. Karakterschets, door G. Sijlhofl?Revue der Tijdschriften. Het boek van de maand, Ellen Key", door Elisabeth Enémyi. De Boekentafel. De Katlioliek, Juni 1U05: Dirk Ameyden naar zijne hand-ehriften geschetst, door d. A. H. L. Hensen. Beweging, door H. Linnobank O. S. br. Tweeërlei weg, drama in 2 bedrijven, door Leo Baaten. Meeuwen, door U. Knip penberg. Avond door Fr. S. L. Brauu. ? Muziek. Poëzie, door Felix Rutten. Wordiiig, door Fr. M. Vreeswijk. Wiskuml <j Tijflsrlirijt: C. A. Cikot, De vier hoek en het ociaöder in hunne analogie, (II, (Slot); Enquête sur Ia methode de travail des Mathéaaaticiens. A. Psicha, Iso-perometrisch punt; Een kunstje" met kaarten, voor leerlingen van de 3e klasse H. B. S. Dr. C, Stolp, Twee homologe driehoeken. H. Schuitema, Het vierkantswortelteeken in goaiometrische vergelijkingen. C. A. Cikot, Twee karakteristieke uitgaven. N. L. W. A. Gravelaar, De leerwijze van Ferrari voor de op lossing der vergelijkingen van den vierden graad, II, (Slot). C. A. Clikot, Iets over vereenvoudiging van het elementair onder wijs in meetkunde. H. A. Derksen, Het aantal getallen kleiner dan een gegeven geta! G en onderling ondeelbaar met G. W. H. Wisseliuk, (a f b+)l:i?a13?b'3-c13 is deel baar door 13 (Ex. VV'isk. L. O.)?C. Krediet, Naschrift. H. J. Bolderman, Oplossing van de vergelijking x:l -f- px + q r= o. W. H. \\ isselink, Iets over het sommeeren van som mige reeksen door middel van splitsing" der termen. O. Bening en Rijksen, Drie be wijzen voor de stolling van Ptolemaeus. C. Krediet, Een elementaire bepaling van de voortplantings-snelheid van het geluid. B. A. Cikot en (i-, Uit Buitendandsche tijd schriften. Jïiyen Haard, No. 22 ; Cafémet damesbedie ning, door mr. G. Keiler, (slot). Een gewich tige dag voor Suriname, door H. D., met af b. Bij Don Quichote's 3de eeuwfeest, door Jer". de Vries, met af b., L Cervautes, naar eene teekening van Joh. Braakensiek. Een kranig elftal, door Fr. de W.II. Verwey en Lugard's Filiale te Apeldoorn, met af b. Steem-n van de Heide, door dr. A. J. M. Garjeanne, met afb. De borduur-cursus van de SingerMaatschappij, met afb. Feuilleton. utimiMuimiiittimHiiiMHii uiilMiiHimiiMinmiiiMlinilllMlMiiuiiiiiiiiiii DE FIJNSTE BOUILLON bereidt men sleclits met kokend water, zonder verdere toevoegingen, met MAGGP Consomme Capsules. Ken C'ftpsule be»ai 'A Tubes. Een tube voor een yroole koj> a 1A Later kost O c;s. Maggi'S Bouillon Capsules houden in het allerbeste Vleeschextrakt, waaraan een aftreksel van de fijnste soepgroenten en het uoodige keukenzout is toegevoegd. Te verkrijgen btf kruideniers ca coflicUiMcshanddaars. Waar niet verkrijgbaar wende men zich tol het Generaal-Agentuur voor Nederland en Koloniën PAUL HORN, Amsterdam. itiHiimiiiiHHiiirmiHirmiiiiumiirimiiMimiiiiMmimmiiiiiimniimiiiHimiuniiilMiiiiiimiiHniiiiiiti <t_ »T f iiHimHummiiMiiminMMMUiimiiMmiMiiimHiiMMmiiiMMiHMinnMMMMnMMmiiMiiumHHMiiiiiiiiituMiiiinMiMM ""* L T T S~\ S~\ Y^ V^\ TT T\ /T T~^ Of , -^* *> ????????i* V()()K i)AMr;vS *i|-----"?^ '"' Jt V.-/ V^ J^| 1 J JL A. 1.VJL JL.A f^J* v^ «> iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiMiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiitiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiriii Eenebt m bet Pers-comüm ton Vronw eiiraad. De tijd, waarop hier in Nederland de jaar vergadering van onzen Nat ionalen Vrouwen raad plaats vindt, is ook de tijd, waarop van links en rechts, van verre en van nabij, be lichten- inkomen van de handelingen van andere Nationale Vrouwenraden, dank aan de door steeds meerderen van hen gevolgde gewoonte om den medeleden in len Inter nationalen Vrouwenraad hunne jaarverslagen geregeld toe te zenden. En dit ia eene zeer goede gewoonte. De onderlinge band wordt er door bewaard en de toezending van ?.u!k een verslag werkt als een oriendschappelijke groet van vrouwen, gescheiden door taal, door afstand, door landaard en ras, niaar toch gezamenlijk strevend naar nzelfde doel. Trefl'end is dan ook de overeenkomst, welke den inhoud dezer verschillende jaar verslagen kenmerkt; verschil bestaat eigenlijk slechts daarin, dat de invloed der vrouw, daar waar aij reeds sterk is georganiseerd, ook zooveel beter bij macbte is om zich te doen gelden. Terwyl bijvoorbeeld alle Natio nale Vrouwenraden zonder onderscheid op dranfebestrijdtng zijn bedacht, zijn het toch juist de vrouwen van Nieuw- Zeeland, die het kiesrecht reeds bezitten, die van e«ne bepaalde zegepraal op dit punt kunnen gewagen. De afgevaardigde van haren Nationaien Vrouwen raad naar de samenkomst, die in Maart 1.1. duor het Woaaen's Institute te Londen was belegd, berichtte daar, dat in November l HM, bvj de driejaarlijksehe verkiezing voor het Parlement, de overwinning der regeeringspolitiek van Mr. Seddon, den grooten voor stander van vrouwenrechten, werd bevestigd, en daardoor de overwinning der zoogenaamdo Prohibitionisten. De voorstanders van den vrijen drankverkoop, de tappers, stemden m.ek ongeveer 6000 stemmen tegen, de Prohicwtianisten met f-0,000 stemmen voor de rege«ring, en deze uitkomst wordt algemeen geweten aan het beslist optreden der vrouw, gebruik makend vaa haar kiesrecht. .Vlen was in Nieuw-Zeeland echter niet bij machte om te verkrijgen gelijk loon bij gelijken arbeid voor onderwijzeressen en onderwijzers bij het openbaar onderwijs, voor verpleegsters en verplegers in de openbare ziekenhuizen ; wel werd daarentegen de instelling eener afzon derlijke berechting voor misdadige kinderen voorbereid, benevens de inspectie van staats wege van ziekenhuizen en gestichten. Terwijl het Nieuw- Zeelandsche rapport dus optimistisch is gestemd, klii)kt uit den boezem van den Britschen Vrouwenraad de ook hier te lande dikwijls vernomen klacht, dat nog niet genoeg samenwerking heer-cht tusschen de tallooze vereenigingen op verschillend gebied, dat de waarde van een centraal punt, van een vereenigingsmiddel ter voorkoming van versnippering van kracht, zooals een Nationale Vrouwenraad dat schenken kan, nog altijd niet voldoende wordt begrepen en gewaardeerd. De Duitsche Vro iwenraad mag zich ver heugen in eeuen snellen, regeluiatigen groei, waaraan dit jaar de congressen te Berlijn zeer bevorderlijk zijn geweest. Niet minder dan 188 vereenigingen, waaronder van alle schakeeringen op het gebied van den vrou wenarbeid, zjjn thans in den Duitschen raad vereenigd. Hij heeft zich dan ook genood zaakt gesien zijn werk te verdeelen over vijf comités: voor arbeidsbescherming, voor wet geving, voor nheid van moraal, voor drankbestrijding, voor kinderbescherming. Ook heeft de Duitsche Vrouwenraad een informatiebureau opgericht analoog aan ons Nationaal bureau voor Vrouwenarbeid. De vrouwenraad van Noorwegen, die iii 1904 werd opgericht en zich dadelijk aan sloot bij den Internationalen Vrouwenraad, telt thans reeds 2G leden, waaronder, terwijl ien onzent de jongeren zoo ter zijde blijven staan, ook de club van vrouwelijke studenten. Met 180 andere vereenigingen, die nog niet als lid toetraden, staat de Raad toch alreeds in vriendschappelijk verkeer, wat het inwin nen en uitwisselen van inlichtingen zeer ten goede komt. Meest zijn dit plaatselijke ver eenigingen, daar de geringe dichtheid der bevolking in Noorwegen het tot stand komen van landelijke vereenigingen schijnt te be moeilijken ; maar juist voor die locale bon den heeft een vereenigingspuut in den alles concentreerenden Nationalen Vrouwenbond daarom dubbele waarde. eze nog pas op gerichte Raad heeft zich onder presidium van de novelliste, Gina Krog, op de con gres-en te Barlijn dadelijk krachtig doen gel den. Van den Noorweegschen Vrouwenraad is het voorstel uitgegaan om ook don strijd tegen den handel in blanke slavinnen in het werkprogramma van den Internationalen Vrouwenraad op te nemen, een voorstel, dat op de samenkomsten te Berlijn heeft geleid tot du oprichting van een permanent comit voor het aangegeven doel. Als eerste stap op den weg otn te komen tot de oprichting van een informatiebureau voor vrouwenarbeid bezorgde de Raad de uitgave van een gids in den traut van het Vrouwenjaarbockje, dat hier te lande door de Vereeniging ter behartiging van de belangen der vrouw wordt uitgegeven. Bij de laatste driejaarlijksche ver kiezingen voor de gemeentebesturen, waartoe in Noorwegen ook vrouwen kie-.en kannen en verkiesbaar zijn, wekte de Raad de vrou wen krachtig op om zich niet te onttrekken aan haar kiesplicht. De opkomst voor de stemmingen was dan ook zeer goed en op verschillende plaatten wer len vrouwen in de gemeentebestur n geko/.en. Bij eene wet van l Januari I'Jnöhebben de Noorweegsche vrouwen nu ook liet recht verkregen om als ge/.worriie zinnig te nemen in een jury. l.'it iK-ii'-imirken kooit het bericht, tint de DeLii^clie vrouwen, die sedert een l\oninklijk Besluit van 25 Januari 1875 na afgelegd exa men konden worden bevorderd tot alle univer sitaire graden met uitsluitiüg van die iu de faculteit der godgeleerdheid, bij een nieuwKoninklijk Betluit vaa 30 December 3Ü01 nu ook het recht hebben verkregen om tot deze laatste te worden toegelaten, lu dr n Deenschen ministerraad zijn thans drie der leden warme voorstanders van vrouwenkies recht ; en de regeeringspartij in den Rijksdag heeft eene motie ingediend van den volgenden inhoud : wat betref-, burgerlijke en staatkundige vrijheid, komen allen dezelfde rechten toe, zonder onderscheid van vermogen, rang, stand of geslucht." In Nieuw Zuid-Wales is de belangstelling der vrouw in liet openbare leven en in de staatkundige belangen van haar land su lert zij het kiesrecht mocht verwerven sterker dan ooit. De Nationale Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, die er nu overbodig is geworden, is niet uiteen gegaan, maar heeft zich omgezet in eenen Bond voor Staatkun dige Opvoeding en Voorbereiding. Als zoo danig is deze nu ook bereid om vergaderingen te beleggen en vereenigingeu te helpen op richten in andere deeleu van den Australischen Statenbond, waar Vrouwenkiesrecht nog'niet bestaat. Hij weet steeds spreeksters aan te wijzen en bevordert voornamelijk het tot stand koaieu van vereenigingeu ter beharti ging der belangen van jonge meisjes, van wijkverpleging, van verbeterde vakopleiding, van medische inspectie van gestichten en scholen en wat niet al. Nieuw Zuid-Wales bezit ook eene bloeiende Vrouwenvereeniging, waarvan het lidmaatschap is beperkt tot vrouwen, die in eene betrekking werkzaam zijn, die in list openbare levcu of iu de pbilantropie arbeiden. Deze bond treedt ook op als gastvrouw voor vrouwen van bet ee kenis, die Australiëbezoeken en doorreizen. De Vrouwenraad der Argentijnsche Repu| bliek is vooral op liet gebied van kunst en letteren werkzaam. Hij hoeft een bibliotheek opgericht en eene schoul geopend voor tech nische vakken. Bij gelegenheid van de opening der bibliotheek heeft hij eene Revue uitge geven met medewerking van verschillende Nationale Vrouwenraden in Amerika en iu Europa. De opgewektheid en bereidwilligheid, waarmede de reeds bestaande vereeuigiiigen tot den Argectijnschen Raad toetreden is merkwaardig gioot. De waarde van het be ginsel van samenwerking en onderling ver keer wordt er diep gevoeld. De Zwitsersche Vrouwenraad volg.le met gespannen belangstelling de wording van het nieuwe Zwitsersche wetboek voor burgerlijk recht, bij de nieuwe regeling van het huwelijksgoederenrecht aandiingend op algehecle scheiding van vermogen en inkomen. Ook kwam hij op voor het behoud van het oude Zwitsersche recht, dut alle spaargeld der ge huwde vrouw haar bijzcnder eigendom is. Voorgesteld was dece bepaling te doen vervallenendan ging voorde vrouw, die huwde, en in dezen had de Zwitserse hèVrouwen raad voornamelijk de belangen der dienst meisjes in het oog, ook verloren al wat zij vóór haar huwelijk zuur verdiend en met moeite had gespaard. De Raad heeft daarom het verlangen uitgesproken, dat aan de ge huwde vrouw zal worden verzekerd de vrije beschikking over haar eieren verdiend loon, met inbegrip van wat zij reeds voor haar huwelijk door eigen arbeid mocht verwerven. Bitter heeft de Raad daarbij gevoeld, hoe machteloos hij blijft, zoolang do vrouw geen stemrecht heeft, en niet door eigen afge vaardigden hare belangen in den Bondsraad kan doen behartigen. Weterd welk lot gemeenlijk aan petities eii manifesten weder vaart, namelijk het lot van niet of nauwelijks gelezen ter zij-ie worden gelegd, richtte de Zwitsers :lie Vrouwenraad tot den Bondsraad het ver/.oek om door de Commissie belast met de samenstelling van een ontwerp ter herziening van het Burgerlijk U'etboek twee zijner afgevaardigden te doen hooren. Noch toestemmend, noch afwijzend werd op dit verzoek beschikt; er kwam in het geheel geen antwoord. Verder werd ter hand geuouien eene voorbereiding ter verzekering van behoeftige kraamvrouwen; geijverd werd voor vrouwenkiesrecht in het staatkundige en ook in het kerkelijke en dit in nauwe aansluiting met arbeidstursvereenigingen. Van de congressen to IJerlijn verklaarden du Zwit sersche afgevaardigden, even als de Hollandche dit deden, te zijn teruggekeerd met een versterkt gevoel van liefde en trots opeigen land en volk, juist in overeenstemming met wat lady Aberdeen zoo herhaaldelijk pleegt te betoogeu, dat bet onderhouden van inter nationale betrekkingen geen govaar oplevert voor een kleurloos cosmopolitisme, maar in tegendeel het nationaal be .vustzijn, den nationalen zin verhoogt. De Zweedsche Vrouwenraad tx^taat thans uit 1G aangesloten vereeuigiiigen, waaronder als eerste op de lijst de Frederika Hrenierbond, gesticht in aandenken aan de sympathieke wegbereHster, wier werken ojk hier in Hol land in den meisjestijd onzer moeders met warme instemming werden gelezen, die wel beschouwd nog zoo weinig hebben verloren van hare actualiteit en die men niet uit handen kan leggen, zonder een gevoel van eerbiedige bewondering vo ir den prophetischen geest, die daar spreekt uit de behau,deling van tal van vraagstukken, die meest langs <ien door Fredurika Bremer aangewezen weg zijn opgelost, of opgelost staan te worden. De Jtaliaanscho Vrouwenraad zendt eene lijst van niet minder dan 45 aangesloten vereenigingen. Zijn voornaamste werk tot nog toe ij de oprichting en instandhouding van eene bibliotheek met leeszaal, waar in den laatsten tijd ook voordrachten worden gehouden. Ook deze raad getuigt, dat de groote kracht ligt in den omgang, in hot onderling verkeer op du jaarvergaderingen, op de vrouwendagen, zooals, men ze ten onzent begint te noemen, en waarvan ieder naar eigen arbei-l wederkeert met een verhoogd verautwoordulijksgevoel, met ver nieuwd'n ijver voor du reeds ter hand ge nomen taak, met verruimden blik en met beter begrip van het werk van anderen. Aan alle zijden dus breidt het werk zich uit, door dien groei liet bewijs leverend, dat de Internationale Vrouwenraad is is een levend organisme, dat, de arbeidende vrou wen allerwege organiseerend en concentreereml in eigen nationale Vrouwenraden, door die organisatie en concentratie haren arbeid doet toenemen in innerlijke waarde en in kuudit. JOIIANXA W. A. NAKKII, ornii'ii fy/ca oivr landiucrken, Kelkldeed i'i'r.tier-iiifeii in <A' prot,-sttintit;he kerk te liukareft. Mevrouw Roth. liu,t kanifr-aineubleinent. In het fraai geïllustreerd Oostenrijk^ch blad de W/ene/- M<><l<<, nummer van l Juni lüuö, verschijnt van de hand van Rumeuie's koningin Klizabeth (Carmen SyUa) een hoogst merkwaardig artikel, met reproducties van kunstvol naaldwerk, ontworpen en ten uitvoer gebracht door de talentvolle vorstin. Carmen ylva zegt: Er zijn menschen die meenen, dat een schrijfster volslagen onge schikt is tot het maken van fraaie handwer ken. Zij weten echter niet, hoe heerlijk men uitrust wanneer men de naald hanteert, en de vingers werk laat verrichten, waarbij de gedachten mogen afdwalen, wanneer men eenmaal liet patroon voor den te verrichten arbeid heeft vastgesteld " Ik juicU over hel feit. dat een autoriteit als Catmeii riylva, botte vooroordeelen weer legt en bestrijdt. Niet-autoriteiti-n krijgen dikwijls wrange dingen te slikken. Ki-n degelijke, llollandsche huisvrouw, zei eens, uit den grond van haar hart, tot euii van haar kennissen die de pen voert: L" w huishouden is myii man en mij vreeselijk meegevallen. Hoe dat '.' \Vel, het i.s ordelijk en zindelijk in uw huis. Dacht u van niet ? Néii, eerlijk gezegd, dachten \vij, dat het bij u eeu Deetje arüstiok-slordig en smerig zou zijn. Waarom '.' Och, o?idal tt xchrijft .' (Historisch). De koningin van Ruuieniëheeft een. abso luut Amerikaansche opvatting over tijd : Time is, money. Geen enkel oogenblikje laat zij verloren gaan. Zij deelt ons, in haar artikel over hand werken mee, dat zij gedurende de maaltijden, omdat zij toch heel weinig eet, altoos aan een of ander lusaldwerk bezig is; ook wanneer zij zich lila c voorlezen schildert zij, of han teert du naaid. Welk een koninklijk en be schamend voorbeel l van arbeidzaamheid ! Caruien .Sylva heeft eeu breisttek bedacht die zij zeer aanbeveelt: Dubbelpatent, de linkerhand breit de boven-, de rechter de ondeikant. Wanneer men houten pennen ca zachte wol gebruikt kan men in twee tinten breien en keurige kinderdekentjes, en man teltjes maken. Wit en mauve, blauw en wit, geel en wit, rood bruin en geul, zoo als de wilde wingerd in den herfst. Men kieze, zegt koningin Elizabeth, zooveel mogelijk kleurschakeeringen die de natuur aangeeft, dan komt' men nimmer bedrogen uit. In het noorden van Moldaviëhebben rijke menschen een kerk laten bouwen. Zij ver loren hun nigen zoon, en te zijner nagedach tenis werd het godshuis gesticht. Carmen Sylva die het doel sympathiek vond, en, die bij ervaring weet, wat het is, zijn nig kind door den dood te verliezen, maakte voor die kerk een kelk kleed, waarvan de reproductie in de H /< ner J/« -Ie voorkomt. Het kleed dat door den vorm uan een grooten lampenkap doet denken, is uit frivolité" gemaakt. Aan het dood-ouderwetsche frivolité" is Carmen altijd trouw gebleven. De schoonste patronen heeft zij uitgevonden, en verheugt er zich over, dat het lang vergeten, rappe getoover met spoeltje en draad, in eere hersteld is. Iu Engeland kwam men op de gedachte de witgaren frivolitépatroontjes met gekleurde zijde te overdekken, dus te borduren over het garen, patroon heen, wat de meest ver rassende resultaten opleverde. Nu betreuit Carmen Sylva het, dat men in Engeland deed, waarmee zij zonder van de Engelsche methode ietn af-te-weten, zelf begonnen was. Omdat ik er volslagen onkundig van was, beschouw ik mijzelf toch als uitviudster van deze nieuwigheid." Het uit frivolitévervaardigd kelkkleed werd door de koningin met witte zijde en gouddraad geborduurd. De sierlijke iu goud geborduurde bloemen, waarvan de motieven zich in drie dubbele rei herhalen. hebben ilonkerharten van in metaal gevatte turkoisen, opaleii en smaragden. Voor het borduren van kerk- of statiege waden en kerkversieringen in goud, wijst de vlijtige, koninklijke haudwerkster op het feit, dat men heel zeker moet ziju, dat liet draad driemaal in een goudbad gedompeld is, om dat het goud anders zwart wordt. Voor de kleine protestanten-kerk in Bukarest heeft «Ie koningin van Rnmeniëeen altaarkleed gemaakt. Het kleed is 7 meter lang en l halve meter breed. Open, met goud overtrokken frivolité-motiuven dekken een onderkleed van zwaar, rood uweel. De bovenrand van het kleed is door de be roemde, Rumeensche borduurster, mevrouw Rolh, bearbeid. Als een krans zich windend om den rand, liet symbool der opstanding: vlinders. Ter weerszijden een spreuk : aan den eenen kant de «oorden: Gottes Brümileiu bat Wasser die Fiïlle, aan den ai deren: Mein Kind. hast du gesündigt, so lii'ire auf! Achter het altaar hangen rood lluveeler. gordijnen van ojider tot boven gebor iuurd niet blanke leliën in relief, mede een kunstnaaldwerk van mevrouw Roth. Bovenaan drie- en vierregelige spreuken, de zaligspre kingen uit de bergrede, waarvan de letters geborduurd zijn in wit-en-groen om te harnioniëereu met de witte leliën. Rondom langs dw kerkmuren spreuken ui'; het Oude Testa ment ia gouden letters geschilderd door Carmen Sylva. Soms was mijn hand wel erg vermoeid door het langdurig vasthouden der zviare penseelen" getuigt de vorstin. De versieringen voor deze protestantsche kerk zijn nog niet geheel voltooid. Voor de kerk leuren komen rood iluweelen portières, met blanke leliën eveneens door mevrouw Roth geborduurd. Carmen Sylva geeft den raad om kunstnaaklwerk op tafeltjes en kasten in kamerameublementen onder ghis te plaatsen om de naald-schilderstukjes gaaf en frisch te houden. Gaarne, zegt de vorstir, zou ik iets laten reproduceoren van den feeën-arbeid van mevrouw Roth, want, haar kleurige bor duursels zijn de fijnste aquarellen die men zich denken kan, maar. fotografie geeft den kleureu-rijklom niet weer, en dus zou haar werk niet tot zijn recht komen. Wat fijn heid en schoonheid betreft, doen wij in Bukarest niet ouder voor naald werk uit andere groote .steden. Iiüet-endeel uit Parijs werden ons geborduurde rozen toegezonden, maar, toen mevrouw Roth's werk er naast werd geplaatst, moet-t liet borduurwerk uit Parijs verwijderd worden. Mevrouw Roth heeft, een groot atelier waar een aantal jonge meisjes werkzaam zijn. Koningin Elizabeth heeft, het altijd betreurd, dat zooveel Rumeensche meisjes voor onderwijzeres werden opgeleid. Wat zij jaren geleden voorspeld heeft, is nu uitgekomen. Kr is meer onderwijzend personeel dan er scholen zijn. De vorstin acht de Rumeensche vrouwen vrouwen bij uitne mendheid geschikt voor huisindustrie. Alle Rumeemche boerinnen kunnen spinnen, weven en borduren. Zij hebben allen haar eisen schuurtje met zijde-wormen en spinnen zelf haar kleurige draden die zij voor hand werken gebruiken. Carmen Sylva releveert nog even in haar artikel het geschenk der Rumeensche vrouwen aan onze koningin Wilhelmina bij haar huwelijk. Een geheel Rumeenseh ameubelment. Alles gemaakt door arme vrouwen onder toezicht van mevrouw Roth, Een wit tapijt uit witte wo! geknoopt, zóó prachtig mollig, dat het kan rivaliseeren met het mooiste Sruyrna tapijt. Wandbekleeding van Rumeenseh linnen. met zijde borduursel in mat-groene en nacht blauwe tinten, geheel Rumeensche stijl. Sofa en stoelenbekleedirig van teere zijde versierd met beeldig handbonluursel. De'borduursels op tafel en kast veilig onder glasplaten ge dekt. Het was inderdaad buitengewoon schoon, juicht de vorstin van Rumeniëvol bewondering voor den smaak en de handig heid van haar landgenooten. ? Ja, ja! mijn Rumeensche vrouwen en ik zijn vlijtig en handig. Geeft ons maar véi bestellingen! De namaak van Rumeensch borduursel, allerwege verspreid, is mij eer. gruwel ! Wij wachten op bestellingen, want. wij zijn arm. Geen spoed- en stoombestellingen. Eabiiekswerk leveren wij niet, maar prachtig, heerlijk handwerk. ? CAIKICE.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl