DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1461 leidende kleurnoot nam, waarnaar het geheele schilderij zich richtte. In ons waterrijk land, waar zooveel dagen van het jaar damp en nevel de vormen ver vagen, heeft kleur naast vorm zooveel meer waarde dan in landen van helderder atmosfeer. Ons stedenschoon gaat zoo innig samen met de lokale kleur en daarom is het zoo jammer dat er zooveel getobd wordt met kakelboaten luxe-steen in plaats van met den weinig opdringerigen gewonen baksteen. Ik ken niets passender voor onze stemmige Hollandsche steden dan de neutrale paarsroode gevelvlakken, verhelderd door de witte kalkvoegen en lichte raamkozijnen en daar boven als schoonste kroon de blije oude roo dakpannen". J. W. N. ?MlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllttlHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI UIT DB NATUUR. Van de biologische tentoonstelling in Artis. Wat zou ik graag willen weten, hoe de toevallige bezoekers, die heelemaal geen lust in natuurkennis hebben, en daardoor ook geen begrip van het belang en de beteekenis der geëxposeerde zaken, over al die rare dingen denken. Een heel enkelen keer kom ik er eens achter. Als ik bezig ben een nieuwsgierigen bezoeker in te lichten over het een of ander, schiet een derde er soms tusschen met een schampere vraag, dan houd ik hem vast. Zoo vanmiddag bij het verklaren van het doen en lat,en der bijen in de observatie-kast. Het was een bejaard heer, die zich voorstelde als volkomen leek in natuurkennis, en nu eens wat domme dingen wilde zeggen, en vragen. Hij knoopte aan bij de mieren: Om u de ik dat zien doen met behulp van paar latten, een natte doek, een spons heb een en een hoop zand. De handige Fr. Pieters heeft maar een model, een aan wy zing of een goede teekening noodig om 't klaar te sgelen ; en 't dan iets beter nadoen is alweer gemak kelijker. De drie hokjes bovenaan stellen voor de mieren de wereld buiten hun woning voor. Dat is treurig klein, zult u zeggen. Maar wat doet een mier buiten zijn nest ? Hij is daar immers aan allerlei gevaren blootgesteld. Voor zijn genoegen, om de buitenlucht te genieten, gaat het diertje niet wandelen, alleen om voedsel en nestmateriaal te zoeken of ongewenschte zaken naar buiten te brengen. En dat krijgt hij hier cadeau'; een sponsje met suikerwater en zoo nu en dan wat dierlijk voedsel, net zooals hij het verlangt. De vrijheid missen zij, wat ons menschen, die de dieren meestal van ons anthropologisch standpunt bekijken, verschrikkelijk vinden, maar 't in werkelijkheid lang niet is. Vele kleine dieren nemen in de wereld o zoo'n klein hoekje in beslag, waar zij vrijwillig niet van daan gaan, maar dat zij dan ook door en door kennen en waarin zy bij gevaar onmid dellijk alle schuilhoekjes weten te bereiken. Als nu de vernuftige mensch, zooals Janet deed, de natuur eerst deugdelyk bestudeert, en, om bij dit geval te blijven, ontdekt, dat het welzijn van de kolonie afhangt van de afwisselende vochtigheid en droogte in het nest, dan kan hij in goedbedachte liefst een voudige inrichtingen, aan de beestjes alles geven wat zij verlangen, lucht, licht of duis ternis, vocht of droogte. Voor afsluiting van 't licht dienen cartons, die nu tijdelijk zijn weggenomen en straks er weer voor worden gehouden. Een kanaal aan de eene zijde correspondeert alleen met een deel van 't nest, het begint in 't derde bovenhokje waar Uit Sloot en Plas. (Uitgave W. VEKSLUYS). waarheid te zeggen, wat de heeren hier en in de bladen het meeste prijzen, die dingen daar, die platte kastjes met mieren om maar eens iets te noemen, vind ik gewoon bespot telijk; ik zou wel een sterker woord willen gebruiken, maar 't is mij niet te doen om iemand in zijn liefhebberij, zijn zwak, zal ik maar zeggen, te kwetsen. Vind u dat nu heusch mooi en werkwaardig, die paar hon derd diertjes opgesloten te zien in een stuk uitgestoken en uitgehold rosekleurig steen achter een glasplaatje? Die dieren hooren daar toch niet, en als je je interesseert voor 't mierenleven, ga je toch naar een heusch mierennest in 't Spanderswoud of in de duinen bij Zanivoort liggen kijken I Net zoo met al die aquariums en terrariums daar, en met al die plat gedrukte planten of de ontkleurde dingen op spiritus; wat daaraan te zien mag zijn voor menschen van de studie is toch ook beter buiten in de vrije natuur na te gaan. En dat zoo beroemde veentje! Wat is dat toch min! Als je naar Bussum spoort zie je uit den trein langs de slootkanten dat allemaal in 't groot en natuurlijk. Ik vind het gewoon kinderachtig. Ik geef toe, dat de dingen hier, waar iets van kunst in is gebracht, mij een oogenblik boeien, maar ik voel een beetje medelijden nou wel niet maar iets van 't is jammer voor jullie, met die boomen en bloemen en vogels en torren, die daar allemaal opgeprikt en opgezet of in kisten en potten te kijk staan. Leer je daarmee nu de jongelui hier nu wel iets, dat in alle opzichten goed is ?" Eerlijk gezegd, ik begon met den man op recht gelijk te geven. Er is iets hinderlijks in 't verzamelen van naturalia, in 't weg nemen uit de vrije natuur van planten en vooral van dieren, ook voor mij persoonlijk; dat voel ik zelf weer telkens, als ik het nog een enkelen keer zelf doe." Heeft u dan wel eens de moeite gedaan de mieren bij hun nest oplettend waar te nemen, vroeg ik mijn wijzen redeneerder ? Wel neen, hij had me immers al van te voren gezegd, dat hij zich voor iets dergelijks abso luut niet interesseerde. We stonden nu samen voor de kunstnesten. Zie eens, hier boven op liggen fragmenten van uitgegraven heusche mierennesten. Als u dat stuk boomwortel, geperforeerd als een spons, glad doorgehakt denkt, kijkt u tegen een doorsnede, die u daar in de nestkastjes ziet nagebootst. Janet heeft dus, toen hij dit model bedacht, de natuur zooveel mogelijk op den voet gevolgd. Dat gewirwar van gangen is niet iets zoo maar bedacht, het is een deel van een mieren nest, wel niet van hout, maar van gips, wat de diertjes bitter weinig schelen kan en een voordeel is bij 't vervaardigen; ze worden gegoten in vormen; wat ieder gipswerker met primitieve hulpmiddelen doen kan. In Artis water kan worden uitgegoten en 't loopt dood op ongeveer een derde; de linkerhelft is tot altijd droge zijde van 't nest gemaakt. De diertjes hebben nu gelegenheid, al naar zij meenen dat het noodig is, hun eieren en larven droger of vochtiger te huisvesten. Zie op 't oogenblik brengen eenige werksters de poppen, dat zijn die grijsgele tonnetjes, naar de droge kinderkamers ; die anderen sjouwen met afgebrokkelde stukjes gips, ze hebben daar in de middelste buitenwereld al een stapeltje bijeen gebracht. Kijk die twee samen eens wurmen om dat groote brok over dat stuk dennennaald heen te krijgen. U zou 't anders aanleggen, meer samen werken aan n kant of er onder loor kruipen en met de schouders optillen ? Mogelijk is 't beter of verstandiger; maar u moet niet vergeten dat ons lichaam zoo heel anders is gebouwd. Deze hier heeft een doode kever te pakken; zij transporteeren het naar de provisiekame'r, ziet u wel. Niet langs den kortsten weg ?" Als u een doode koe over een hobbelige hei met kuilen, greppels en zandputten moest ver sjouwen, zou u dan ook den rechten weg wel den kortsten noemen ? Zoo bleven we kijken en praten. Mijn sceptische vrager ontdekte zelfs dingen waarop ik nog niet had gelet. Aardig dat betasten van elkaar met de sprieten ; zouden ze niet samen iets gaan uitvoeren bij onderlinge afspraak? En dat verschuiven vanden voorraad; waartoe zou dat dienen ? Opeens haalde hij -zijn horloge uit: Ik heb mijn diner haast verzuimd, 't Is bijzonJs. VAN G1NKEL =?ZEIST _ FABRIKANT VAN KUNST-KOPERWERKEN IN OUD-HOLLANDSCHE MODEENE- EN ANDERE STIJLEN 2^KUN5TS£! |bnrui?RP3i ? TCövaanan ? UITVCXRIRG j PLAFOBD-tnU)AnDKSCHILD?RinG fflL ? VOOR MJG5TRAALDUKRH R?CLA(I)?'S BCXNBARDOÏ? 121. BE E 11 D E VASEN »**JARDINIÈRES TEGELSCHILDERIJEN ENZ. ? MUSEUM GR1SANTI, ROKIN 95, (Stille zijde), AMSTERDAM. ? Toegang vrij. J. J. BIESING, 's-GBA.VENHA.GE, Molenstraat 65, 65* en 61. Moderne Schilderijen, Aquarellen en flravaru. Panorama Amsterdam, Plantage in de Kunstzaal. Antieke Meubelen, Porceleinen, Schil derijen, Oostersche Tapijten. Vaste prijzen. Toegang vrij. Het Panorama Jerusalem is dagelijks geepend. Laat Uwe woning inrichten d«.r Nieuwe ontwerpen. Smaakvolle ensembles. Zeer billtfke noteertag. Foto'» en Prijscouranten «n Begroetingen gratis. Plaatsing door eigen personeel onder volledige garantie. Vele attesten. ' BINNENHUIS ROKIN 120-AnSTERDAM MEUBELEN EN-HUISRAAD NAAR-ONTWE R PEN-VAN BEKENDE-AMBACHT5-EN 51ER-KUN5TENAARS MATlGE-PKOZEN-tlEUBELEN VAN-EIGEN-WERKPLAATS COMPLETE WONING -IN -RICHTINGEN. ? ? ? l AARDEWERK Etl TEGEIL JL DIRtVSOMEL (C L O C M 'S OP KOPER EN GEB°W.,PELIX MERITIS" r\E!ZER5GRACHT-32<t TEL. 2.&O7 . , sis) >2<r7 . ^» J. W. DE GRAAFF-Hilversii. Ouden Engveg 18. r L MeuMeerinricliting EIGEN HAARD", Spuistraat 171, hoek Paleisstraat, Amsterdam, meest geschikt adres tot het practisch, degelijk en met smaak inrichten uwer woning. Prijscourant op aanvrage. Begrootingen gratis. Int. Telefoon O14O. j LARENSCHE KUNSTHANDEL VILLA ^AUVE" BIJ DEN MOLEN LAREN (N.H.) WlE HET LAND VAN MAUVE1' BEZOEKT, VER/U1.ME NIET EEN BEZOEK TE BRENGEN AAN DE TENTOONSTELLING VAN LARENSCIIE KUNSTWERKEN VAN : VAN BLAADEREN, VAN BEEVER, CO BREMAN, BROEDELEÏ, BRIËT, DOOYEWAARD, GEBHARD, HART NIBBRIG, HUGENHOLTZ, DE JONG, KEVER, LAGUNA, LANGEVELD, ANTON MAUVE Sr., MELIS, WALLY MOES, VAN DER VEN, V. D. WALL BAKE, WOLTER ENZ. ENZ. DE KUNSTZAAL is GRATIS TOEGANKELIJK, OOK ZONDAGS. MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS G. & J. COOL AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT. BLOEMGRACHT 77 OELFT5CHESTRAAT6I BILTSTRAW 30 ?* AARD WERK IT -DE -FABRIEK ZU D-HOLAND DÊPDT-KALVER5TRAAT-I4-I MEUBELEN TAPIJTEN METAALWAREN®AARDB WERK- INRICHTING-VAN GEHEELE- HUIZEN TLANDRÉ-AMSTERDAM REGULJERSGRACHT°48 TELEGRAM AÜRE5 LITHO"TELEPOON«IIfKQttAV370 KUTOTiïIRKffnit