De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 30 juli pagina 8

30 juli 1905 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

r ^ K" 8 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 14C6 r gauw in een voordeelig veranderd kunnen worden. De directie heeft voldaan aan het boven genoemd voorschrift van de statuten, waarbij bepaald wordt, dat uit de winst eerst 5 pCt. op de waarde van de stoomschepen afge schreven moet worden. Deze bepaling, trouw opgevolgd,, biedt weerstand aan de verleiding om in minder gunstige jaren de afschrijvingen na te .laten; door niet af te schreven geeft de balans geen juist beeld van den waren toestand, worden de zaken rooskleuriger voorgesteld, dan ze in werkelijkheid zijn. Dat heeft de directie van de Butavia Electrisehe Stoomtrammp\j wellicht over het hoofd gezien. Blijkens de, in het mij toe gezonden jaarverslag voorkomende balans en winstrekening, is op de Tramweg, die daarop is aangewezen voor bijna 1.95 millioen, slechts de exploitatiewinst van ruim ? 390 afgeschreven l Over 1903, is daarvoor ?824 afgezonderd! En ook in vorige jaren zou onvoldoende afgeschreven zyn. Het fonds voor ver nieuwingen is slechts tujna ? 2000 groot. Daarvan is ruim ? 1900 belegd in 3 pCt. eert. N. W. S. Belegde Fondsen ontmoet ik op de balans voor eenzelfde bedrag. De financiëele toestand van deze onderneming blijkt uit het volgende: Op d"e balans per 31 Dec. j.l. vind ik een waarborgkapitaal van bijna ? 16.000, Kas te Batavia en te Am sterdam te zamen voor ? 5000, Deposito voor ? 10.000 en prolongatie voor / 96.000. De crediteuren hadden slechts een onbe duidend bedrag te vorderen. Het aandeelen kapitaal is 16 millioen; de onderneming heeft een 5 pCt. hypothecaire obligatieschuld van vijf ton. Het reizigersvervoer bracht in het afgeloopen jaar bijna ? 133.000 op, tegen ruim / 142.000 in 1903. De exploitatiekosten, in laatstgenoemd jaar ruim ? 122.000, konden in 1904 tot ? 113.000 verminderd worden. Daardoor bleven de exploitatie-resultaten van beide jaren vrijwel gelijk. Volgens htt verslag zijn de mindere goede resultaten van 1904 het gevolg van concurrentie van de Staats spoorwegen. Voor die van 1903 werd de ongunstige oeconomische toestand als oorzaak opgegeven. De directie verwacht voor de toekomst goede ontvangstcijfers, in verband niet verdere uitbreiding van het tramnet, waarvoor concessie is verkregen. Met de voorbereidende maatregelen voor die uit breiding is in 1904 begonnen. Het verslag vermeldt niet of dat gedeelte nog in 1905 zal worden geëxploiteerd. De bezuiniging, op l Ocl. 1904 ingevoerd, zou het loopende jaar ten goede komen. De koors van de aandeelen wisselde in het afgeloopen jaar tusschen 10 en 23 pCt. Heden ia de noteering 20 pCt, die van de obligatiën 87 % pCt. De hoogste koers in 1904 was voor deze stukken 88, de laagste 80 p(Jt. De maatschappij is in 1897 opgericht. Slechts over 4 jaren keerde zij dividend uit, en wel l, 2, 2 en l pCt. De ontvangsten over het eerste halfjaar zijn nog niet bemoedigend Zij bedragen ruim ? 63 000, d. i. ? 4300 minder dan verleden jaar. Van de Indische trammen naar de koloniale credietinstellingen en eultuuronderneoiingen. In deze rubriek wijst de wekelijksche koersvergeljjking de volgende veranderingen aan: voor de aand. Vorstenlanden een achteruit gang van 94 tot 92K, voor de winstbewijzen van 26)4 tot 25%, voor de aand. Koloniale Bank van 72Vi tot 70H, voor dito's Ban la Cr. en Handelsver, van 52 tot 49K, voor dito's Jav. Bosch Expl.mpij. van 91 tot 89. De vermindering van de noteering der Barge & Moorman- en die van de Maron-aandeelen, onderscheidenlijk van 89 tot 8114 en van 95 tot 89, zijn slechts schijnbaar; daarbij moeten de dividenduitkeeringen, respectievelijk van 4 en 6 pCt., in aanmerking worden genomen. Gunstig onderscheiden zich in deze rubriek de aand. Handelsvereeniging Amsterdam door een rijzing van 154 tot 155. de dito's Int. Cred. en Handelsvereeniging van 126 tot 128 en- de aand. N. Ind. E^comptonipij, die van 127 X tot 128 konden avanceeren. De aand. Ned. Ind. Handelsbank verloren K pCt. en bleven op 135/4 pCt. geprijsd. De volgende week uitvoerige bespreking van het verslag. In de groep der fabrieken vraagt de Nederl. Fabriek vau Werktuigen en Spoonvegmaterieel eenige mededeel in gen over het laatste jaarverslag. De resultaten bleven iets beneden die van 1903. De exploitatierekening vind ik op de laatste winstrekening met een saldo van / 1.025 958, d. i. ongeveer ? 04.000 min der dan over 1903. Hiervan wordt voor afschrijving op gebouwen en werktuigen, die op de balans zijn aangewezen voor een waarde van ruim 1.4 millioen gulden, bijna ? 137.000 bestemd. Dit is ruim 9.7 pCt. De netto-winst is bijna ? 130.000 tegen ? 181.000 over het daaraan voorafgaande jaar. Voor de aan deelen A wordt 5 pCt., voor de B's \y> pCt. dividend beschikbaar gesteld, tegen 6 enópCt. over 1903. De laatste koers van de A's is 8.3, die van de B's 95 K pCt. Bij de beoor deeling van deze noteeringen moet evenwel in aanmerking genomen, dat op de B's een uitkeering van 4 pCt. is verzekerd door de H. IJ. S. M. en door de Fxpl. uipij der S. S. Deze aandeelen ontvangen bovendien nog de helft van hetgeen boven 4 pCt. voor de A's beschikbaar komt; de andere helft komt aan de bovengenoemde maatschappijen. Aan de reserve, die ik op de balans vind voor bijna 110.000 gulden, wordt ?17.000 toege voegd. Het fonds Ondersteunuiug Perso neel" op 31 Dec. j.l., bijna ?277.000 groot, wordt versterkt met ? 28.000. Zijn deze fond sen niet afzonderlijk belegd? Aan contanten was voor bijna ? 95.000 aanwezig. Voor dividend-uitkeering was noo lig bijna ?92.000. Op prolongatie was 5 ton geplaatst en de eifecten, die in het verslag niet afzonderlijk zijn vermeld, ontmoet ik op de balans voor ruim. ?195.000. Op l Januari j.l. bleef mg te verwerken voor 1.6 millioen, terwijl in liet loopende jaar voor ongeveer drie mil lioen werd bijbesteld, d. i. meer dan dat in het geheele vorige jaar ; toen bedroegen de bestellingen 2.9 millioen gulden. Voorts nog aangename berichten voor de belanghebbenden bij mijubouwuiaatschappijen. Guyana is vooruit van 15 tot 20, OostBorneo van 37 tot 39, pref. aand. Transvaal Land mijn van 107 tot 110 en lïedjang Lebong van 345 tot 375, in verband met hoogere productie en gunstig rapport. Een andere vroolijke groep is die der tabaksondernemingen, waarvoor de voor naamste redenen goede oogst en voordeelige inschrijvingsprijzen de vorige week zijn vermeld. Piussum Borneo", l Tweede schoolvacantieweek. J D. SïIGTER. Het iioi n M ioeneei Ellen Key heeft onzen tijd de eeuw van het kind genoemd. Ik geloof dat de uit drukking eeuw" wel een weinig overdreven is; over een tiental jaren ontdekt de inenschheid alweer hare belangstelling in eenen anderen leeftijd en men zal dan misschien over de eeuw der grijsaards spreken. Evenals de mode, zijn onze gevoelens en onze be langstelling aan de eeuwige wetten der ver andering en van deze tegenstelling onder worpen. Men kon het immers met wiskunstige zekerheid vooruit zeggen, wat na de aera van het naturalisme en den korten nabloei van het verval hiervan, komen zou. Over-voldaan van de indrukken van het afzichtelijke, ruwe, leelijke, gemeene, ver veeld door de eentonigheid van het levens moede, onbestemde, gedegenereerde, de over spanning, verlangde men naar eenvoudige gevoelens, naar iets reins, onaangeroerds, naar de wereld van het wonderbaarlijke, naar den mooien tijd van sprookjes en won deren, naar de nooit verdrogende bronnen van het natuurlijke. Hoe waren al deze ver langens beter te voldoen, dan door zich te verdiepen in de kinderziel? Hier was nog iets onaangeroerd», geschikte stof voor ont wikkeling. Zoo ontdekte men het kind. Natuurlijk was het de kunst, die deze nieuwe gevoelens het eerst den weg wees. De opera maakte een begin. Na de bloedige tooneelen vol gruwelen van Mascagni en Leoncavallo kwamen twee welbekende, liefelijke gestalten uit den Duitsche sagenschat, HansJ-sn Grietje, op de planken. Schrijvers verdiepten zich in de geheimste beroeringen van de kinderziel. Gerhart Hauptinann schonk ons in het kinder-drama Hannele" in scherpe contrasten de onthulling van het vreeselijke leed van een arm kind. Arne Gaborg toonde ons in zijne meesterlijken roman bij Moeder" voor den eersten keer een le?end, werkelijk kind. En nu volgden ontelbare kinderboeken, waarvan ik alleen Geyerstamms roerende geschiedenis Van klein broertje" en Ibsens Kleine Eyolf' noemen wil. Nog talrijker zijn de boeken, die zich met de opgroeiende jeugd bemoeien. Het kind in de moderne litteratuur ia tegenwoordig een thema, dat reeds in meer monografieën zijne grondige behandeling ge vonden heeft. Het spreekt van zelf, dat de verschillende wetenschappen bij de 'kunst niet achterblijven. Overal werd naar nieuwe ontdekkingen in het kinderleven gezocht. De zielkunde van het kind werd ineens tot de liefelijkste" wetenschap verklaard ter wijl men tamelijk gauw de tot hiertoe met dezen titel begiftigde botanie, onttroonde. Het recht van het kind", <le kuust in het kinderleven", opera-avonden voor kin deren", concerten van kleinen voor kleinen" zijn slechts enkele klinkende woorden, die ons bewijzen, dat de menschheid in onzen tijd, ais reeds eenige keeren tevoren, hare onvermijdelijke Hnderziekten doormaakt. Nu zullen wij het begrijpen, hoe het moge lijk was bij de aera der humaniteit, de ge schiedenis der menschelijke gruweldaden een nieuw hoofdstuk te voegen: de kindermis handelingen. Hadden zij niet steeds plaats en in erger mate dan thans? Heeft ons Dickeus niet een halve eeuw geleden eenige treurige voor beelden nagelaten, die in zijnen tijd het geheele land in opwinding brachten en tot allerlei hervormingen aanleiding gaven? Zijn wij werkelijk wreeder geworden ? Neen en nogmaals neen! Er zijn altijd slechte moeders geweest, maar wij zijn in dit opzicht gevoe liger geworden. Wanneer het woord kind" gesproken wordt, trillen duizend snaren in ons mede, wij sidderen voor onze eigen kinderen, die geen ander tijdperk zoo niet apenliefdu aan gehaald en geliefkoosd heeft als het onze. Waarlijk, ik vrees dat het komende geslacht, dat in zijn kindsheid van alle aandoeningen en ontberingen, alle zelfstandige neigingen, van de groote school des levens ver gehouden werd ik vrees dat deze generatie jammer lijk onder den last van groote gebeurtenissen verpletterd worden zal. Is het voorval met Hummel of Dippolt eene nog nooit voorge komen sensatie? Waren er niet altijd duizende dergelijke kinderbeulen? Omdat wij zulk eene kindervergoding ge voelen, omdat onze begraven verwachtingen in onze kinderen tot bloei moeten geraken, omdat wij in eene ongelukkige wereld vol tweespalt leven, waar willen en kunnen zich nooit vereenigen, daarom alleen overzien wij den duizelingwekkenden afgrond, die tusschen onze onnatuurlijke l'eberliebe" en den onnatuurlijken kimlerhaat der van geluk niisdeelden, gaapt: wij sidderen voor de vreemde kinderen, omdat ons hart met duizend vezelen aan de eigene verbonden is en wij ons on willekeurig onze eigen kinderen in al die ellende voorstellen. Met zekerheid kan tegenwoordig elke onder neming op groot welslagen rekenen, wanneer dit op deze gevoelens gegrond is. Het kind vindt men tegenwoordig overal: in de kunst, in de weldadigheid, in het genoegen en in het kwaad. Keu treU'eud voorbeeld voor het laatste. De schrijfster Jeanne Marie, bekend door hare bijna pornografische neigingen, laat aller liefste kleine, hoogst-pikante samenspraken door onrijpe kinderen honden. Men bedenke de onschuld bespreekt het kwaad. Pat is iets nieuws, dat kan de geblaseerde Parijsche wereld nog prikkelen. Ook wij, Weeners werden ten tijde van de Ueberbrettel -epide mie met zulke tooneelen bedacht. Wie was zij dan ? Een arm kind van eerlijke ouders en liet rijke kind eener dame van de wereld blade ren in het salon van de laatste in een album, dat de verschillende vaders bevat, die het rijke kind al gehad heeft. Natuurlijk is het voor het arme kind pijnlijk, dat het slechts nen vader heeft. Eindelooze bijval! Die brave kinderen! Hoe lief zij hunne rollen vervullen, die zij volstrekt niet begrijpen ! Dat was echter slechts een schroomvallig begin. Het waren immers slechts kinderen. Wat evenwel in dit, genre tegenwoordig op gevoerd wordt, dat overschrijdt reeds de grenzen van liet geoorloofde. Op een operettentooiieel marcheert zonder welke logische motiveering een gansch leger van kinderen op. Die arme kleinen zingen en dansen wel een half uur lang. En waartoe deze kinderver/.ameling, die geheel niet in het stuk te pas komt ? Omdat in het laatste sen satiestuk in dezen schouwburg een kindertooneel over het welslagen van het stuk belist had. Waarlijk, e«n tienjarig operette-tenor en eene achtjarige coquette Diva, dat waren tot op dat oogenblik onbekende en onge hoorde dingen, die moest iedereen zien en bewonderen. En datzelfde kinderpaartje in de hoofdstad vertoonde ontelbare provincie-paartjes met de bijbehoorende moeilijk-ingestudeerde ma nieren en oogen verdraai! agen die met dezelfde uitroepen hoe lief', hoe snoezig", hoe leuk" ontvangen werden, met toejuichingen overladen, waardoor het jonge kinderhart door eerzucht en ijdelheid beroerd werd. Op een ander tooneel stormt in eene ope rette eene geheele klasse van een gymnasium de planken op, hoont den leeraar, zingt een zwaar koor; in den hofschouwburg, die im mers hierin niet achterblijven mag, wordt een ballet, ,.de kleine Wereld" door kinderen opgevoerd; meestal begint dit ballet als 2de stuk na negen uur. Overal kinderen! kin deren en nog eens kinderen. Op een ander variété-tooneel verschijnt bij het nieuwste lied Hedi, mein süszes Miidt" plotseling een zwart geverfde hoogstens vierjarige baby voor het voetlicht, temidden van het lawaai van koor, van het orkest, om de finale te verfraaien. Men kan zonder overdrijving zeg gen : zonder kinderen geeft men in Weenen geene voorstelling meer. En het geachte publiek, dat over de kinder mishandelingen zich zoo ontzettend opwindt, dat het vereenigingen vormt om deze-kinderen aan hunne onmenschelijke moeders te ont nemen, laat zich gewillig vangen en in geest drift brengen en juicht warm toe! Geldt tegenwoordig werkelijk slechts schijn en niet met r waarheid ? Wilt gij dan niet de leelijke keerzijde van dit verschijnsel zien? Blinden! Ik wilde, dat ik de macht had, dit kleine kinderleger op de genoemde tooneelen van hunnen schmink en hunne glinsterende kleeren, van al die versierseltjes te ontdoen en hen in hunne lompen en vodden, met bleeke, hongerige gezichtje* of in de moeilijk bedekte kleeren van zich schamende armoede over de planken to laten loopen. Uwe voor den bijval opgeheven handen zouden onbe weeglijk omlaag gaan. Ik geloof dat uwe goede stemming op dien avond geheel belorven zou /ij n. Een verstandig man heeft, eenigen tijd ge leden in onzen rijksdag het voorstel gedaan, van 8 uur s'avonds af dergelijke en alle open baren arbeid te verbieden ! Dat zou nog eens eene goede wet zijn! (waarmede ik niet zeggen wil, dat de andere dat niet zijn). Hoe velen kinderen wordt door zulk werk hun levensgeluk verstoord! Ik wil niet van lichaamsziekten spreken, die de verhitte kin deren achter de coulissen en op de koude straat kunnen oploopen, evenmin van de vermindering van den noodigen slaap, maar op het ongeneeslijke kwaad aan de ziel toe gebracht, wil ik wijzen, waaraan het kind blootgesteld is. Wij weten immers, dat indrukken op jeug digen leeftijd tot de vorming van het karakter voor het geheele leven aanleiding geven kunnen, wij weten toch, dat zwaar zenuwlijden van zulk een psychisch trauma'' (zielsziekten) afkomstig wezen kan. En hoe veel gelegenheid tot zulke zielswonden biedt kinderarbeid op het tooueel niet aan? Of zijn de tijden veranderd en is het leven achter de coulissen in zijne paradijsachtige onschuld slechts met de kindersprookjes te vergelijken ? Valt daar geen ondoordacht woord? Ziju er geen gevaarlijke handelingen, geen gecolleteeide vrouwen, geen galante herders" ? Ik denk dat het al voldoende is, als de kinderen slechts een deel van de teksten hooren, die voor de eischen van onzen tijd soms zeer dubbelzinnig en dooreengenomen zelfs grof duidelijk in elkaar gezet zijn. Wanneer ik daar over spreek, wil ik ook aan andere kinderen denken, die de hooge toon kunst beoefenen, aan de op het concertpodium vioolspelende. komponeerende, zingende eu pianospelende wonderkinderen". Tegenwoor dig komen zij reeds in groote scharen binnen en lokken groote en kleine kinderen in de concertzalen. Door kinderen voor kinderen" zooals het zoo lief genoemd wordt. Ouder duizend toehoorders zijn er stellig eenige kinderen, die hun goddelijk talent ontdekken en we staan aan het begin van een wonder kinderen-epidemie. Want afgunst en eer zucht van kinderen en onverstandigheid der ouders zijn zeer gevaarlijke, besmettelijke bacillen. De tijd komt, waarin men niet meer naar oude, rijpe kunstenaars luistert Ailes verdringt zich voor de wonderkinderen. verbeeldt zich, daarbij hoog muzikaal genot te vinden, en ziet over het hoofd, dat het, voortbrengsel slechts betrekkelijk hoog .staat, dat er duizend volwassen kunstenaars zijn. die hetzelfde muziekstuk beter, rijper eu met zelfstandig gevoel spelen kunnen. Arme kinderen.' Van uwe jeugd beroofd, in uwe toekomst bedrogen want uit duizend wonderkinderen komt zelden n wonderineusch een speeltuig van de stemmingen van liet monster publiek", ik heb werkelijk zielsmedelijden met u ! Behoort gij ook niet tot het treurige hoofdstuk van de kindermis handelingen? Is uwe vingervlugheid niet door ontelbare uren van zwaar werken verkregen, die gij volgens de onomstootelijke wetten der natuur inden waren zin van het woord ..spelend" had moeten doorbrengen? Uw leven wordt aan het spel opgeollerd en uw spel aan het leven. Wetgever, waar zijt gij? Bepaal, dat de werkelijk groote talenten lang/aam tot hunne rijpheid prevoeid moeten worden, om dor mcn.sehheid hun hoogste gaven te schenken. Laat hen in hun eigen belangen dat van hunne hooge kunstkinderen zijn in de eeuw van het kind ! Vernuftige menschen hebbon een probaat middel om aan dit schandelijke misbruik een einde te maken. Is het dikwijls misbruikte woord juist, dat liet kapitaal van den Staat is, dan wordt hier gevaarlijke roofbouw ge dreven, dan worden de bronnen van dit kapitaal bedorven. Treedt overal op tegen het misbruik van het kind op de planken, ik wensch waarlijk niet, dat gij fluiten zult i of andere betuigingen van ongenoegen doen hooren neen, gij hebt een beter middel bij de hand, gij beheerscht immers den grooten regu ateur van alle succes: den bijval! Applaudisseer nimmer na zulk eeu kinderop voering, hult u in een koud zwijgen, vermijdt kinderconcerten en de kinderen zullen u hartelijken dank weten. Ja, zeggen enkele zachtzinnige ouders, maar onze kinderen doet het genoegen, kinderen op het tooneel te zien en te hooreu. Dan kent gij uwe kinderen slecht. Kinderen behoorcn niet in een schouwburg, eu men doet hun daarmede niet eens veel genoegen. Zij zijn zoo opgewonden, dat zij geen waar g-not gevoelen. Hunne verwachting is op het hoogst gespannen, zoodat ontwijfelbaar eene teleur stelling volgt. Is het niet verstandiger, hun deze genoegens tot later te bewaren, hen met geblaseerd en afgestompt en voor alle ge noegens daardoor ongevoelig te maken, die die zij reeds uit hunne jeugd kennen ? Voor hen is de draaitol, het prentenboek en de eenvoudige pop de heerlijkste bezighou ding. Voor hen is een stoel, een stukje hout met een lapje erom, het liefste speelgoed, want dan kan hunne fantasie werken. De mooiste pop, doet het kind niet zooveel ge noegen als dit stukje hout, dat in hunne verbeelding alle mogelijke vormen en gestalten aannemen kan, terwijl die eene pop steeds dezelfde pop blijft. In dezen zin zijn de arme kinderen er beter aan toe dan de rijke, wier verbeelding te weinig bezigheid heeft Ik vrees, dat wanneer het zoo voort gaat, de woorden eeuw vau het kind" toch waar heid zullen worden. Do jongens zullen, als zij volwassen zijn, nooit het gevoel hebben, dat zij reeds mannf n, de meisjes, dat zij reeds vrouwen zijn, zij zullen zich altijd als kinde ren gevoelen, en de eeuw van het kind zal zich met een kleine verwisseling in de kindsche eeuw" verandeid hebben. (Uit het Duitsch van Dr. Wilhelm Stehel.) NIEUWE UITGAVEN. Het nieuwe Hamburger teekenonderwijs inge voerd op de volksscholen van Pruisen, naar buitenlandsche gegevens toegelicht, door N. F. PKKK, met voorrede van dr. j. H. Guxxisi; Wz. Meppel, H. ten Brink. Berechting van jeugdige delinquenten, door mr. B. HES. Groningen, P. Noordhoü'. Krüger op deti kansel. Ik is nou klaar met die eientlyke preek, maar ik mot nou daarom toch nog voor julle duidelijk maak die onderskeit die daar is tussen die bekeerde en die onbekeerde mens, ik meen tussen die mens die die zonde niet meer liefhènie en die mens die die zonde nog liefhè. Die laai eu die vark, hulle hèsaam loop kuier en hulle hèby die spruit gekom, en hulle hèsaam in geklim. Eu saam hèhulle banje gesparlel en geplas en hulle was te vrede. Maar die lam hy hèin die end op syn pens gekyk en hij hègesien dat hy was fuil en toe i hy jammer gekry en hy 1:6 uit geklim wi hy hèfoor die vark geroep en hy hègesei : jy moet uitkom, jou per. s is fuil, maar die vark, hy hègelach en hy hèfoor die lam gespot en hy liêgesei, myn pens is nie fuil nie en hy hèweer geplas en gespartel. En zoo maak nou die bekeerde en die onbekeerde mens ook. Hulle val saam in die zonde net as die vark en die lam saam in die spruit val. Maar die beAeerJe mens hy kry jammer en hy klim uit en hy roep foor die Heere en hy se : Och Heere, maak my \ve-ir sko< n ! Maar die onbekeerde mens hy is net as die vark. Kn as die bekeerde mens of die predikant foor hem roep en hem waarskouw en hem se jou Ivf is fuil., jy mot uitkom dan lach hy, waiit hy kan die ding nie sie nie en hy spot en hy blyf in die zonde spartel net as die vark in die spruit bly spartel en plas. Hèjulïe nou die onderskeit gesien tussen die bekeerde en die onbekeerde mens ? Wereldtentoonstelling Luik. Door het Belgische Gouvernement werd de lieer M. Grootes Jr., lij Jer firma D. & M. Grootes, gebroeders, cacao- en chocolade fabriek De Paradijsvogel" te Westzaan, be noemd tot lid der jury, groep X, klasse 59. De installatie der jury-leden Kal plaats heb ben op Dinsiag l Augustus a.s. des mor gens te 1(1% uur in de groote zaal van het Paleis des Eètes en zal die vergadering ge presideerd worden door Z E. Francotte, ministre de l'Iudustrie et du Traval, prési dent du Jury Supérieur. Reclame-pïaat. De fransch-hollandsche olie-fabrieken Calv Delft" hebben een zeer eigenaardige reclame plaat verzonden. Zij toch wijkt in alle op zichten van de gewoonlijk door industrie en handel gebezigde reclarneplaten af: ten eerste doordien zij eene reproductie is van eene schilderij van den heer A. Breitner te Am sterdam, die deze voor dit doel heeft willen afstaan ; ten tweede doordien de voorstelling op de plaat allén kunst biedt zonder ook maar eenigszins op het product, waarvoor zij reclame wil maken te zinspelen. Alleen up de om de plaat gedrukte lijst komt de naam der lirma voor, zooda", ile ontvangers ervan metterdaad eene versiering roor kan toor, kamer of winkel zullen verkrijgen, daar de goede reproductie van het origineele schilderstuk, duor Breitner zelf bijzonder ge roemd en zij den fabrikanten ervan, den heer? Lankhout A: Co.. 'ithographente's-Gjavenhage alle eer aar. doet. 2e Jaargang. 30 Juli 1905. Eed.: C. H. BROERKAJIP, Damrak 59, Ainst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No. 39, ter mede iinging No. 9. Zwart (10 schijven en l dam). 3V De dubbele rondslag is gevonden -door J. Bkauw, K. Bouwes, N. Bouwes, D. Kikk",. Edam; J. Luteijn, Groede; P. Muilwijk, GroctAmrners; W. van Daalen, Haarlem ; W. Vijn, Hoogwoud ; en J. Meijer, Nijmegen. Bij-oplossingen zijn gevonden door G. van Leeuwen, F. J. de Wolf, Amsterdam; K. Bouwes, N. Bouwes, D. Kikke, Edam; J. Luteijn, Groede ; W. van Daalen, J. Fortgens, Haarlem. Oplossing van probleem No. £8, van den auteur Ortigé; Wit 43-38, 34-29, 23-18 A, 31-27, 16-11, 27-21, 22:35, 36:29! A. 31-27, 10-11, 17-21, 22:35, 30:7, 48-42,. 39-34, 35-24! Partij No. 21. Korte centrum opening". Deze partij is gespeeld te Groningen, tusschen de heeren F. C. Hemmes met wit, en Alb. Toxopius met zwart. Wit. Zwart. Wit Zwart. 1.33 28 18 23 31.39 33 17 21 2.21 27 20 24 32.50 44 21 2tj 3.34 30! 17 21! 33.43 38 16 21 4.37 31 1) 21 26 34.46 41 6 11 5.41 37? 12 17 2) 35.40 34 11 16 6.27 22? 17 21! 36.34 29 13 18 7.31 27gedir. 7 12! 37.41 37 18 22 8.36 31 12 17!! 38.48 42 7) 14 19 9.38 33? 15 20? 3) 39.24:13 8:19 8). 10.43 38 10 15 40.37 32 21 27! 11.3934 24294) 41.32:21 16:27 12. 33: 24 20: 29 42, 42 37 gedvr. 19 23!. 13.3833? 29:38 43.29:18 22:13 14. 42: 33 5 10 44 44 39 13 19 15. 30 25 14 20? 45.33 29.' 3 S 16.25:5 4 10 46.39 33! 8 13 17. 5:14 19: 10 47.49 44 2 8 18.28:19 17:30 48 29 24 9) 19 23 19.35:24 9 14 5) 49.44 40 27 31 20.4741 14:23 50.3025 31:42: 21.32 28! 23:32 51. ES: 47 33 18 22.27:38 10 14 52.25 20 8 1310) 23.44 39! l 7 53.40 34 23 28 24.4034 712 5-1.33:22 18:27 25.34 30 12 18 55.20 14 27 32 20. 45 40 6) 21 27 56. 24 20 15: 24 27.31:22 18:27 57.1410 2430 28.3832 27:38 58.34:25 2631!!. 29.37 31 26:37 59.25 20 31 36 30.41:43 11 17 60.10 5 Remise. 1) Hier had moeten volgen 39-33, oni het centrum niet te verliezen. 2) 12 18 Moest uu volgen, om het centrum te versterken. 3) 14-20 Was beter geweest, om straks de andere vleugel ook te bemachtigen. 4) Hier had 5-10 moeten volgen, waardoor wit geheel zou opgesloten worden, want op 33-29 en 38:18, volgt; z. 19-24 en 14:12, waardoor wit een zeer slechte stelling verkrijgt. 5) Deze afruiling is een groote fout. Hierdoor kan wit zijn ongunstige stelling niet alleen goed maken, doch de positie van zwart is nu zelf ongunstiger geworden. 6) Trachtende den langen vleugel te be machtigen. Bij goed spel van zwart kan echter dit doel niet bereikt worden. 7) Fout. 30-25 zou hoogstwaarschijnlijk de winst-stelling gebracht hebben. 8) Indien bij de 38e zet 30-25 was gespeeld, had deze afruiling niet kunnen geschieden, want 4an zou gevolgd zijn : w. 25-20 29:20!! 9) 44-39 was wellicht iets voordeeliger ge weest, echter, na z. 19-24, 13:24, en 15:24, zou de remise toch verzekerd zijn. 10; 23-29 had misschien iets beter geweest. CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD. Tabel der gespeelde zetten van Zwart. -N 3j .« * ?* 3 N 35 .N ^ .N ^ l N o. to (0 10 to ió 4g CO t 'o to t£ 4f l f l ' ca o o K 1 ffi ^ W 1 !?* ' to i y. X : tO i t"1 i -7 1 KH ! i ( 4 : CO j* c. s l5 0 a s *r< 1 .*-? K5-1 ?1 ? " '": to to ~j. K to C-i )?* h-1 r? to H1?i ^ HH O 4h- ' CO to j'. K C tei . h-t i * *>-> ^ to ió CJ' o ± to t'o 1 L to h-1 LO -.7 tel 0 to o a tel **j O w 1 =H i tr1 i M ^ 4OO *£, 'O O 0 h-» 4~ o to M - 1 IO to O IO 10 to O 4IO O r?' CO o O CO p C3 h-1 w c tei ^ O 1 K ^ K t-1 S '": 'v'v to o to h^ £~ te to c 1 l to td 10 w O i ix Q f-t f 1 t Voortzetting van partij : Wit (14 schijven). Oplossingen moeten binnen 14dagenwordeu opgezonden aan bovenstaand adres. 9. F 11:22, B 27:18 15 G 20-25, C 26:17 16. J speelt; Z 23-28, W32:23, Z19.-2S. Dit kan niet, omdat wit diiekt slaat 32:12. 25 Juni is door ons de stand duidelijk opgegeven, en hiervan aan J zelfs kennis gegeven. Hoe wenscht C hier in te handelen ? 28. J 11-17, E 22:11 30. N 20-24, K 29:20 41. L 20-24, (i 29:20 51. F 17 22, J 28:17 54. N 30-35, J 28:19 59. J 9:20, K 33:24 02 D 17-11. L 15:24 70. C 27-32, M37:19 Gedw.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl