Historisch Archief 1877-1940
l
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1467
op de aandeelen Ned. Ind. Landbouwm.pij,
die op de balans vermeld staan voor 8.7 mil
lioen gulden. Voorts vind ik nog den verlies
post Huis, Erve en Meubilair voor bijna
? 3800, waarvan ongeveer J 3000 bestemd
is voor afschrijving op meubilair en het
overige voor belasting en onderhoud van
huis en erve is uitgegeven. Is de reserve
rekening, die op de balans is aangewezen
voor bijna 1.6 millioen gulden niet belegd ?
Mocht dit gedaan zijn in de Effecten op den
debetkact van de balans aangewezen, dan
EOU 't heel wenschelijk zijn daarvoor te
kiezen het hoofd Belegd Reservefonds.
De reserve is dit jaar met / 40.000 ver
sterkt. De effecten, die op de balans voor
komen voor 1.65 millioen, worden in het
verslag afzonderlijk vermeld. Kan ook de
post Aandeelen in Naamlooze vennoot
schappen. ? 101.000" niet gespecificeerd
vermeld worden. Waaruit bestaat de post
Portefeuille van 5.9 millioen? Het dividend
is vastgesteld op 92/i5 pCt. tegen 5pCt. over
1903. Blijkens een,in het verslag voorkomend,
overzicht kon de bank, gedurende de 42
jaren van haar bestaan, in 2 jaren, 1874 en
1875, de aandeelhouders nog meer verrassen.
Toen toch we'd 10 en 12 pCt. beschikbaar
gesteld. Slechts'in 1884, 1886, 1894 en 1902
kon niets worden uitgekeerd. De betere
resultaten influenceerden op de koersen der
aandeelen. De laagste noteering van deze
stukken was in 1904, 05, de hoogste 110 pCt.
Heden werden zij ter beurze verhandeld
tegen 134 pCt. Het aandeelenkapitaal van
7.2 millioen gulden wordt in het loopende
jaar gebracht op 15 millioen. De aandeel
houders kunnen van l Aug. tot 31 Dec.
13 aand. van ? 150 verwisselen tegen twee
aand. van ? 1000, met bijbetaling van ? 50,
of zes aandeelen van ? 150 tegen n aan
deel van ? 1000.
Voor het loopetde jaar zouden wederom
goede resultaten verwacht mogen worden,
want de berichten van de Ned. Ind. Land
bouwm.pij zijn gunstig. De oo?st van de
eigen fabrieken" van 1905 zou reeds geheel
verkocht zijn tegen ? 7.11 per pikol tegen
? 4.99 in 1904. Als ik daarbij doe opmerken,
dat van dien oogst 800.000 picols in bewer
king zijn, en deze volgens de bovenstaande
prijzen derhalve ongeveer 8 ton meer zouden
opbrengen dan in 1904, dan belooft dit voor
de Ned. Ind. Handelsbank veel goeds.
Ook voor de amerikaausdie sporen was de
afgeloopen week over 't algemeen vast van
toon, al was de otnzet dikwijls gering. Schier
alle koersveranderingen zijn dan ook in de
goede richting. De ontvangstcijfers zijn dan
ook op enkele uitzonderingen na steeds hooger,
In de tramgroep verdere verbetering voor
de aand. Malang. De ontvangsten blijven voor
de indische trammen over 't algemeen ver
meerderen.
De 3 K pOt. obligatien Ned. Tram ver
beterden sedert de vorige week van 48 tot
49% pCt. Eenbeschermingscomitézou worden
voorbereid.
Bnssum Borneo", \ T-,
3e school?acantieweek, J
STIGTEK.
NIEUWE UITGAVEN.
Om-winning, door M. W. Maclaine Pont.
Utrecht, A. W. Euma & Zoon.
Gids voor Wakkeren, uitgegeven door de
Vereeniging tot-bevordering van het Vreemdelin
genverkeer in Walcheren te Middelburg, met
talrijke illustraties.
Het dijk- en waterschapsrecht in Nederland
vóór 1795, door A. A. BEEKMAN. Aflevering 13.
's Hage,(Mart. Nijhoff.
^Maatschappij tot Nut van 't Algemeen", De
iiiHtm«(iiiiiiffiffi((ffmimimmiffff«[imfi(i(tffHiii{fiii«iiniiiimiuu
Mas PraUelman Brommeijer.
Toen Van Leeuwen
mij vroeg, wanneer
ik het liefst den
walmuur van de Bocht
vernieuwd zou willen
ziei), een beleefd
heid, die ik
apprecieeren zou, als ik niet
geweten had hoeveel
er voor hem van
afhing rnij te vriend te
houden gaf ik hem
te kennen, dat het
meer passend geweest
zou zijn die kaai alleen
een beetje te
repareeven, gelijk ik me
zelf ook nog maar
van tijd tot. tijd wat
laatopkalefateren;dat
ik volstrekt niet be
greep, waarom zoo'n
steenen walmuur be
voorrecht behoorde te
worden boven Neerland's nitnemendsten bur
ger ; en dat ik het wel wat indéeent vond
van een zoo rijk en voornaam kwartier als
de Bocht de afvoerbuizen aan de uiterste
einden voor een deel bloot te leggen, en aldus
Jan Rap en zijn maat een kijkje te geven
op .een kanalisatie, waardoor zij allicht een
ietwat plebeïsche gedachte over ons paleis
bewoners zouden kutinen opvatten. Maar
v. Leeuwen kon deze verbouwing, zei hij,
onmogelijk tot mijn verscheiden uitstellen;
en na een betrekkelijk lang discours stemde
ik toe, dat de zomer de meest geschikte
tijd zou zijn daar wij dan althans naar
buiten konden gaan.
Ik maakte mij daartoe dan ook gereed.
Een dag of wat moest ik nog die slampampers
aan het werk" zien, zooals zij dat gelieven
te noemen. Ik zag ze spitten, hakken, hou
wen, bikken, met een ambitie, alsof ze bij
zichzelf dachten: de kerels die hier wonen
weten toch niet wat werken is en een
paar maal is 't me overkomen, dat ze op
me stoep lagen te pruimen en te spugen,
zoodat je daar een viezigheid gewaar werd
als bij de Beurs en bij Zeemanshoop: waarom
ik dan ook vóór mijn vertrek v. Leeuwen
gelast heb voor mijn huis een agent te
posteeren, die, zelf drank- en pruimvrij, er
op zou toezien, dat mijn eigendom niet
verder verontreinigd werd. ,
Kot had nogal Benig overleg gevor
derd, om het met mijzelf' eens te worden,
waar ik mij tijdens deze zomermaanden
zou vestigen. Door het gekal van mijn
vrouw en Thérèse was het spoedig genoeg
ruchtbaar geworden, dat ik iets zocht; of,
zooals de dames zich fatsoenshalve ver
plicht achtten te zeggen, dat vij iets
zoehKinderwetten, door mr. S.G.CANEs. Amsterdam,
S. L. van Looy.
Studies in Volkskracht, 2e serie, No. 6 :
Tooneel en leven, door S. BRAAK. Haarlem, Erven
F. Bohn.
Het Boeddhisme. Een schets van dr. Louis
A. BaHXEB.
Biü-Mi
Hoc in ora tijd Ie Hollantóe taal
Ttrrökt wordt,
Het art. Bijgeloof," voorkomend in de
NOS. van de Groene" van 9 en 16 Juli, berat
een kleine aanduiding, van waar verschillende
woorden en uitdrukkingen in onze taal de
oorsprong te vinden is. Daardoor kwam bij
mij de vraag op, of 't niet óók zijn nut
hebben kon, hier er eens op te wijzen, hoe
sinds de laatste vijfentwintig jaar, woorden en
uitdrukkingen in onze taal 't burgerrecht
verkiegen hebben, die vóór deze periode,
alleen verstaanbaar waren voor het Israëli
tische deel der Nederlandsche bevolking,
door hen echter dan veelal tot zuiver
Hebreeuwsch teruggebracht.
Je bent me 'n gogemert". Waarlyk, ik
behoef de beteekenis van dat woord nu niet
meer aan te geven. Het is een verbastering
van het Hebreeuwsche woord gogaum: wijze.
Maak nu geen siiwesjes". Ook daarbij is,
wat beteekenis betreft, alle commentaar
overbodig, alleen alweer moet de oorsprong
van dat woord op hetzelfde terrein worden
gezocht. Sjemocoh is in het Hebreeawsch
iets, dat wordt gehoord, wordt vernomen,
dus een bericht. In 't jargon, en ook in de
Nederlandsche volkstaal is 't vernederd tot
praatje, tot ongegrond nieuwtje, bericht.
Man, je bent gesjochten". Wee, wien dit
gezegd wordt. Sjechten is een door
ouderwetsche joden gebruikt woord voor slachten,
wordt als zoodanig ook in de Rijnlanden
algemeen gebezigd. Het is de verbastering
van njauijit [slarliteï], dat is de man, die op
ritueele wij/.e het vee doodt, zoodat 't door
orthodox Israël genuttigd mag worden.
Sehjegitoh is 't llebreeuwsche woord voor de
handelimj ze/cc,
Heb je Ifj'T' Welke niet-Jood zou 't voor
een twintigtal jaren verstaan hebben, en ...
welke niet-Jood weet, uu 't woord niet
alleen dank Speenhof burgerrecht verkre
gen heeft, dat het onvervalscht Hebreeuwsch
is ? Lef Hebreeu\vsch, is hart in 't Hollandsen.
Je krijgt 't la u uit z'n jatten." 6alontaal
is 't nog niet, maar ik hoor 't meer en m«er
in den volksmond gebezigd. Laa is zuiver
Hebreeuwsch en beduidt neen, niet, 't is dus
de ontkenningsvorin. JaUca is verbasterd;
dit zou jodajim moeten zijn, moest 't zuiver
worden gezegd; jodujiin, de meervoudsvorm
van jad, ham/.
Onlangs boorde ik op straat uit
nietJoodsche vrouwelijke keel,'t aangrijpend lied
zingen :
Heb je geen moon
Dan word ik boos.
Of de schoone zangster de juiste gedachte
had bij het door haar .geuite dreigement ?
Moos toch is Hebreeuwsch: yeld,
Dallfs is, meen ik, in Holland nog niet
zoo ver in de volkstaal doorgedrongen als
wel in Duitschland, waar ik verscheidene
prentbrief kaarten heb gezien met min of
meer geestige versjes op den toestand van
ten". Giilelier kwam dadelijk mei allerliefste
aanbiedingen voor Hilversum, liet speet
hem zoo, dat bij een vorige gelegenheid
het uitzicht van niemand minder dan den
Heer Brommeijer tot plaatsgenoot te krijgen,
was te niet gedaan. Nu wilde hij niet
talmen het zijne er toe bij te dragen om
hem althans tijdelijk aan het ..gezond en
schoon dorp" te verbinden. Oswald boot! zijn
leegstaande villa ter bewoning aan ; Titsingh
en Blom stelden hun automobiel ter beschik
king ; Blijdenstein en Mesdag zouden het
zich een eer rekenen wanneer ik lui n
equipagealsde mijne wilde beschouwen; Grothe
zou gaarne nu en dan niet zijne beide Russi
sche hazewindeu mij, mijne vrouw of Thérèsc
op de wandeling vergezellen.... Kortom, daar
was niets wat mij het verblijf aangenaam zou
kunnen maken, dat bij de hartelijke samen
werking van zoo v tien behoefde toont breken.
Maar gelijksoortige aanbiedingen kwamen
van zoo verschillende kanten ook elders. Na
tuurlijk bleven de oude vrienden niet achter
wege. Gijs b.v. had me 700 graag aan
het Spaarne ge/ion, Tobi'iu 't Haagje en
Klaas te .Seheveningen. Het meest verleide
lijk was een uitnoodigin»', van oen zijde
die ik niet op eenigerk'i wijs zal aanduiden,
teneinde geen aanleiding tot onbescheiden
gissingen te geven een uitiioodiging om
mij tijdelijk te Soostdijlc te vestigen in een
landhuis mijner niet geheel onwaardig"
niet verre van U. M.'s histslot. In gewone
omstandigheden was ik allicht voor deze
verleiding bezweken maar uu het vader
land door de crisis van de ecno tot de
andere grens in rep en roer was, en ik be
zwaard met mijn geheimen en inzichten,
me als een sphinx zou moeten vertoonen, en
dus gevaar liep. dat de politieke
tinnegieters, waarvan vooral de renteniers-oorden
zoo vol zitten, me -/ouden vervelen en
prikkelen, kwellen en kwetsen, misschien
wel hun tong tegen me zouden uitsteken,
alleen maar om me aan't spreken te krijgen
^besloot ik voor goed elk vaderlan'dseh
plekje den rug toe te koeren.
Van verre rei/en bei: ik afkeerig... ca
een badplaats lijkt me maar weinig beter
dan een badkmir zelf. Onze lieve heer
heeft ze allebei uitgevonden om je naar je
dood te doen verlangen, vandaar dat de
dokters, die dat ook wel weten, je altijd
zeggen, dat de nakunr je eerst genezen zal.
En _dan op zoo'n badplaats spieden altijd
eenige Hollanders rond, die op
landgeno'oten a/en, om door zo te vervelen zichzelf
van de verveling te ontslaan, en je begrijpt
een Bvommeycr in zoo'n geval, is als een
versch gebraden rib, die je op een
zomerschen dag buiten in de zon zet; je mag
doen wat je wil, je -slaat die .stink'Vliegen
niet weg. Daarom zei ik tot .lulia: we
gaan naar ecu stil plekje, ergens aan den
Rijn ; dat is ook niet ver. Julia vond dat
natuurlijk goed, en Thér.'se heb ik 't niet
geld-ontstentenis. Datlaus is Hebreeuwsche
armoe.
Dat lawaai evemoo zijn origine in de
Hebreeuwsche taal vindt, mag ik als vrijwel
bekend beschouwen. De oorsprong is echter
even nog aan te duiden. Lawaai komt van
lev&joh (begeleiding), meer in 't bizonder
't begeleiden van dooden naar hun rustplaats,
welke plechtigheid vroeger nog al rumoerig
schijnt te zijn toegegaan, met officieele wee
klagers (gedenkt de Egyptische huüvrouwen,
de Hollandsche huilebalken). Zie ook Pred.
XII : 5 : Waar da mensch gaat naar zijn
eeuwig huis en de rouwklagers zullen in de
straat ommegaan."
Da's 'n botle-boos." Alweer zoo goed als
zuiver Hebreeuwsch: Baal habajith is heer
des huizen, een baasje" dus.
Kijk wat 'n porim?' Hier is eenvoudig
de r door den eersten niet joodscbe over
brenger abusievelijk verwisseld met de n,
die 't zuiver Hebreeuwsche woord Ponim,
aangezicht, dan helpt vormen.
Wat 'npoerem maken die lui."
Poerim is de naain van het Joodscbe
halffeest, dat ongeveer in de maand Maart valt,
't wordt ook wel Hainans- of Estherfeest
genoemd, en dient ter herdenking van de
redding van een groot deel der Israëlieten
door den invloed, die koningin Esther, nicht
van Mordachai, had op koning Ahasverus.
Bij dit feest gaat 't bizonder vroolijk toe;
er worden verkleedpartijen gehouden en tot
laat in den nacht wordt gefuifd.In zijn Golden
Legend" wordt 't door Longfello w aangestipt,
die Kabbi Ben Israël dan Iaat zeggen:
And always at a Puriin-feast
I am as drunk as any beast"
enz enz.
Niet lang geleden heb ik uit den mond van
mijn dienstmeisje een nieuw
HebreeuwschHollandsch woord gehoord en wel 't meest
karakteristieke van alle bestaande Hebreeuw
sche woorden. Ik bedoel 't woord nebbig,
waarvoor 't is teekenend wél de Javaan
maar geen Westerling een vertaling heeft.
Moge dat woord, wat goddank nog ken
merkt 't goed-geaarde orthodoxe en
nietorthodoxe jodendom, 't woord dat beide
deelen drijft tot de alom bekende groote
liefdadigheid, nu óók beginnen zich een weg
te banen in niet-Joodsche harten. Moge 't
nebbiy (kassian) gevoeld worden door allen
voor al wat leeft, en tot daden hen drijven.
VBOUWKE.
(HjniimilïtiiimitmiitmitmlitiMlnmiimmitimiimiintti'imtmii
2e Jaargang. (> Augustus 1905.
Ked.: C. H. BROEKKAOT, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeel ingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Probleem No. 38 is goed opgelost door:
H. Jolink, K. C. de Jonge, G. v. Leeuwen,
F. J. de Wolf, Amsterdam; J. Blaauw, K.
Bouwes, N. Bouwes, D. Kikke, B lam; J.
Luteijn, Groede; P. Mail wijk, Groot Ammers;
E. C. Broeknaeijer, W. van Daalen, J.
Fortgeus, Haarlem: J. Veershijm, Hilversum;
W. Vijn, Hoogewoud; J, Meijer, Nijmegen;
T. J. Bouwes, Spijk (Gr.).
Concours te Marseille.
De Handicap d'Bté, kon, om verschillende
redenen, 31 Juli niet eindigen, en is verlengd
tot G Augu-itus a.s.
In het Concours om den kampioenstitel
van Marseille, zal de strijd zich het meest
concentreeren om de heeren Dumaine, Gëva
gevraagd maar weldra zaten wo op con
breed terras van een uitstekend hotel naar
het water te koekeloeren en de bergjes aan
den overkant. Aanvankelijk gaf me dat
voldoening genoeg. Kr was niets dat mo
hinderde'. J)o waard bleek een welop
gevoed rnan; naar zijn uiterlijk, mot zijn
indrukwekkende gestalte en zijn grijzend
hoofd, zou hij in een hoog bestuurs- of
rechterlijk college zitting kunnen hebbeu,
en zijn hoot'sc'ne onderdanigheid deed hem
als 't ware geknipt zijn voor de waardig
heid van kamerheer in 't con of ander
Westersch paleis. De goede man wist niet in welke
betrekking bij, door mijn aankomst te
zijnent, werkelijk was geplaatst: even on
kundig was hij daarvan, als do kellnnrs en
liet verdere dienstpersoneel, die hij met
takt naar zijn wil zich wist te dooi)
gedragwi: wat mij meermalen herinnerde »an
Kuypers geheimzinnige machtsoef'ening ten
opzichte van de zeven, die hij als premier
president onder zich had gesteld; en dit
trof mij te meer, omdat ook bij dezen Meer
Oberma eigenlijk een lierr Obev ontbrak.
Enfin, ik wil maar /eggen, dat ik in dit
moreel en materieel zoo voortreffelijk in
gericht wereldje mij bijzonder op mijn ge
mak gevoelde, beveiligd voor alle moge
lijke huidebetoon, waarmee ze me thuis zoo
kunnen vervelen. Het eenige, wat mij nu
nog werd toegebracht was een groet van
de Borussin, do Kaiser Wilhelm, de
Holienzollern, en de andere booten, die het terras
passeerden, van welke bodenis, blijkbaar bij
afspraak, de dames met haar zakdoeken mij
tegenwuifden, alsof zij mij toewenschton :
geniet maar niet volle teugen,
grootwaardigo Heer! Een lieve nttontie, al liet
Thérèse dan ook soms eon hatelijldieidjo
hooren, als: gek, dat die l)uits<.-he dames
zoo heelemaul niet gevoelen, hoe je een
doek, die jo voor je neus gebruikt hebt,
wel het allerlaatst voor den dag mag halen,
om er iemand een complimentje mee te
maken! Waarop mijn vrouw dan weiT zei:
dat moet jo niet zoo opvatten, Thórèsc; het
zijn alleen de niet-verkouden dames, die
dat doen.
Maar op den derden dag veranderde op
eens de toestand. De patroon des huizes,
die zirh eerst tot vlak aan mijn tafeltje
bewogen had, bleef op een halve meter
afstand, staan ; do kellncrs bogen als knip
messen, als zij dooi- mij geroepen werdon
of' iets brachten: Julia en Thérèse, die te
voren, bij het ontbijt, zoo maar zelf'op haar
stoel waren gaan zitten, kregen hem nu
onder zich geschoven, als bevonden zij zich
in een Ziekenverpleging, en de piccolo pre
senteerde mij do krant op een zilveren
blaadje. Daar was een kring van eerbied
en ontzag om mij getrokken, zóó duidelijk
merkbaar, dat Thérèse zei: Papa... U is
verraden, daar ben ik zeker van!" En
zoo was liet. Den avond to voren had zich
en Garouts. De laatste, een vermaarde kracht,
zal echter een zwaren strijd hebben te voe
ren met de twee eerstgenoemden en de be
langstelling voor deze partijen is buitengewoon
groot.
In de Handicap d'Eté, kan aan mr. Géva
de eerste prys niet meer ontsnappen.
Partij No. 22. Korte Centrum opening".
Deze partij is gespeeld te Groningen,
tusschen de heeren F. C. Hemmes, met wit en
Alb. Toxoplus met zwart.
Wit. Zwart. Wit. Zwart.
1.33 28 18 23 15.50 44 18 22?
2. 31 27 17 21 1) 16. 3(3 31 24 29
3.3430 2)2024:3)17.33:24 20:29
4.39 33 12 18 18.40 41! 22:33
5. 44 39? 4) 7 12! 19. 3!>: 2,8 14 20
0. 37 31 21 20! 20. 25 14 S): 20
7.41 37? 5) 11 1776)21.31 27! 20 24
8. 27 21!
9. 31:11
10. 30 25
11. 25: 14
12.40 34
13. 34 30
14. 30 25!
16: 27
6: 17
7) 14 20!!
9: 20
4 9!
23. 42: 33
24. 35 30!!
25.33 29
26. 28 22
12 18?? 10)
24: 35
23:34
17: 28
3 9
opgegeven.
10 14?8)27:32 l
17 28. 1:40
1) Zie hierover den Damspeler" VI, bij C.
2) Thans had moeten volgen 39?33, 44?39,
enz., om te profiteeren van den foutzet, 17?21.
3) Zeer goed. Hiermede is de vorige fout
hersteld.
4) fout. 37?-31 moest nu volgen om een
goede positie te maken.
5) Zeer zwak, en toch bijna gedwongen.
De oorzaak hiervan is 44?39.
G) 12?17 en 17?21, bad de opsluiting
voltooid.
7) Hiermede gaat het voordeel weder even
snel verloren. Wit had thans van zijn tempo
zetten moeten gebruik maken, en wachten
totdat zwart gedwongen was om 20?25 te
spelen, waardoor een belangrijk voordeel werd
verkregen.
8) Ook hiermede gaat het voordeel weder
verloren. 20?25 enz, moest nu volgen, om
den korten vleugel van wit te verlammen.
9) fout. 44?39 en/,., was de voortzetting.
Wit speculeerde echter op een aardig valletje.
10) Helaas!, zwart bijt in het aas, en krijgt
den hoek in de keel.
PRAKTISCHE VOOKSTELLIX( rEN'.
Van af de opening der rubriek, is steeds
ons doel geweest, op aangename wijze den
geest der amateurs damspelers te scherpen,
en den lust voor het edele spel rueer en meer
op te wekken.
Wij meenen, weder iets nieuws te hebben
gevonden dat aardig is, en hoogst nuttig ter
bevordering van het voorstellingsvermogen,
hetwe.k bij bet damspel een groote rol speelt.
Wetende, dat niets beter een krachtig
daiivspeler vormt, dan de oefening om, zouder de
stand van een eindstelling te zien, zich deze
voor te stellen uit de gevolgde ontleding,
zullen wij af en toe vraagstukken aanbieden
onder bovenstaanden titel, welke voor deze
oefening zeer nuttig zijn.
Xo. 1. De partij is afgespeeld als volgt:
w 23-19, z 14 : 23, w 34-30, z 25 : 32, w 41-37,
z 50:42, w 48:0! Hierna blijft over, een
zwarte schijf op 24 en een witte schijf op 0.
Hoe stond de stand vóór de ontleding?
Wij vermelden de namen van hen, die ons
binnen 14 dage» het antwoord toezenden.
P.S. Antwoorden op vraagstukken en op
lossingen moeten uiterlijk op don Zaterdag,
als de rubriek dezen aangeeft, ru<ir l'i uur
middmj in ons bezit zijn.Nadien tijd ontvangen,
komen zij niet meer in aanmeiking.
Eenige amateurs, buiten Amsterdam
wooniu het hotel aangemeld eon nichtje van
Borgesius ; een beeldschoon meisje, bij wie
/.ick zeer stevk den t'anülietrek vertoonde;
nauwelijks had zij zich in haar kamer wat
opget'rischt van de reis, of' zij was naar
beneden gekomen en had naar 't
vreemileüngenboek gevraagd; aanstonds lus zij
daarin den naam l'ruttelman Brommeijer,
en uitte zij een kreet van blijdschap, die
den portier zóó door het hart gleed, dat hij
mij verzekerde, het nooit te zullen ver
geten. Daarop had zij hem papier en pen
gevraagd en een telegram geschreven, met
het adres: Borgesius, oud-minister en
Kabinetst'orinateur, 's-llage, en was dat per
soonlijk op't telegraaf bureau u'aan aanbieden;
waarop zij binnen een uur tijds een antwoord
ontving, waarin haai' werd opgedragen
tegen morgen logies te bestellen voor Xijne
Excellentie, Ie tage, balconkitmer, uit/k-ht
op den Rijn; zoo dicht mogelijk bij de
appartementen van de familie firommeyer...
eu nu behoef ik wel niet te vertellen.
dat Borgesius dien volgenden dag verschoon
om met mij over de crisis te raadplegen '.
Het spreekt van zelf dat dat lieve nichtje
bleef' tot oom gearriveerd was, en ook toen
hem nog eenige dagen gezelschap moest
houden ; zeer ten genoege van Thérèse, die
bij deze gelegenheid een helder licht is
opgegaan over do Groninger aardappel- j
meolfabricatie, welke volgens dat
Veendamsche jufje. in 't bijzonder aan oom
vee! verplicht was. Wat evenwel geenszins
van zelf spreekt, is, dat dit nichtje niet de
eenige was, uitgezonden om mij te zoek en.
Klaas l'ierson bad een neefje met gelijk
doel den Rijn opgestuurd. iSam had daar
voor een schikking met een zijner vrien
dinnetjes getroffen, Vecgen-' maakte gebruik
van een llaags<-h t'reuletje, v. Leeuwen
koos voor :t zelfde werk een aardig klerkje,
en Gijs lei te Haarlem de hand op Reyne,
die na zijn heldhaftige inspanning over 't
geheele land, de Kampers dien streek had
doen uithalen, welke hem, naar's Commis
saris meening wel op een pleizierreisje
aanspraak deed maken ; en zoo waren
de/.en sedert enkele dagen allen in de weer
om mij te vinden, en indireetelijk; die on
mogelijke crisis te helpen oplossen. Het
merkwaardige van het geval was dan ook,
dat ik nog niet met Borgesius die mij
zoo kras, als zijn gelaat, zijn oogen,_/ijn
huilden en zijn stem hem dat veroorloofden, |
mijn atVe/.igheid uit het vaderland, dat hij j
niet minder lief had, dan ik zelf, had
verweten tot eenig vruchtdragend discours
was gekomen, of daar verscheen ook Klaas,
die even ecu Absteelier maakte op zijn reis
naar Jiazel; terwijl binnen twee dagen tijds
niet alleen al do zoekers en zoekstcrs,
maar ook al de gegadigden, die hen be
kostigden, op dat plekje aan deu Rijn aan
kwamen, waar toen gauw genoeg het
lot van Nederland beslist is. De quaostie
achtig, hebben ons hierop attent gemaakt,
en afien zullen volkomen begrijpen, dat dit
recht en billijk is, en elke op-of aanmerking
uitsluit.
CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD.
Tabel der gespeelde zetten van Wit.
N ^ CSJ ^ N ^ N ^ N ^ N ^
*
fe!
*
^
1
g
te!
I
*
g
1
^
f
g
1 '
W : ft
h-1
^°i
*CO ;
f^
tsj
.. ;
h- ;
~-J i
O :C~I
fel
ei'
w; w
O i J
«-i ?: f
w ?
el '
W i t-i
Co :
10 :
Cj i
CC :
CO :
1-0 '
||"
to
co
ei
O
cc
ie
O
to
CO
t?a
w
is
c/:
CO
to
to
cc
o
CO
bO
CO
a
4O
CO
4
vlcp
CO
CO
c^
10
«
K W
:«-i O
; co
oo
: tO
: CO
: l '
;«-l fel
: * ^f
: CO
i * ??
Oi
:«H O
; co
;O ffi
: W
: CC
: 05
CO
K
=CO
4' «
O «
, «
CO
K t-1
CO
CO
Q JU
CO
w ^ .
ik ^°?
^ w
CO
O:
W
O O
? CO
* y?
?fl
1 co
C! fel
to
-?-1
1^1
fel taf
4co
CO
GO
^ Q
CO
CO
'
00
w s
, ?=
w
oc
CO
o
io
t?1
CO
CC
hfj t^
CO
1 >
c:
to
w g
to
CO
to
CO
CO
to
b
: i
i Cl
.0
1
i O
? 1
;O
? i
ju
*
o
0
Q
O
t
t
to
CC
O
t"
b
CO
CO
oc
l-O
CO
o
CO
CO
o
g
w
w
k^
^
4^
S
!
CO
t<l
to
CO :
CO :
O :
w o
Ol
cp
W SS
CO
1 w
10
te Q
CO
CO
W «H
CO
h-t
b»
w r*
CO
10
w t<s
CO
-1
1 1
to
:" Voortzetting van partij:
S. B 3ó-.24, I) 19:30
10. B -10-34 kan niet, (zie de stand)
11. B 27-21, K 10:27
15.030-31,0 25:34
10. C 32:12, J S:17, C'27:18, J 13:22
(C bericht ons, den zet 23-28 van
J aan te nemen.
17. C' 27-22, L 18:27
18. C 31-20, X 25:34
23. D 40-34, K 20:37
28. ]?: 37-32, J 2(5:37
34. F 37-31, H 2(5:37
40. G27-22, J 18:27
50. J 40-34, J 29:40
54. J 50.-31), N 13:24
51). K 28:11), J 13:24
70.X 34-21), H 28:3!)
gelw.
was dan ook lang zoo diepzinnig niet, als zij
er voor gewone politici uitziet. Het gold een
voudig <!e vraag om vier kromme lijnen
kro.n te ateu en ze tegelijkertijd als rechte
naast elkaar te leggen. Eenmaal te samen
met mij aan 't overwegen was de moeilijk
heid al zeer spoedig opgelost en al acht
ik mijzelf' en de zaak te hoog om iets van
onze geheime besprekingen te laten door
lekken men zal zien dat binnen enkele
dagen het nieuwe kabinet den volke zal
worden voorgesteld; niet minder vrijzinnig
dan ik zelf' ben, en even steviir óp zijn
beenen ook als een acht en zestigjarig
pod'agrist, die zich met Laubenheiiaer
eontenteert en een klimaatsohieter tot zijn
bureaustoel heeft verkozen.
Hoe het; toen wij zoover waren gekomen,
daar op het terras aan den Rijn was met
ons oudere hoeren, werkers, en al dat jonge
volkje, Reijne daaronder begrepen, en
Thérèse die ditmaal aardig meedeed, om
dat zij het belang van het vaderland
be.vroedde, allemaal verheugt), aangezien elk
zijn doel had bereikt, en bij die verheuging
geprikkeld door de lucht van Rijnland en
aangevuurd door den fonkelenden gouden
wijn, ik zal het niet vertellen; maar
zeker is het, dat Sam, met Thérèse aan
den eenen en zijn vriendinnetje aan den
anderen arm nog 's nachts langs den oever
heel luid liep te zingen, zoodat Gijsin zijn
oud-burgeineesterlijk gevoel het nood'ig
oordeelde hom te gaan vermanen; opdat
hij niet wegens burengerucht in dezen
polizei-staat wierd opgepakt; wat even
wel zoo weinig indruk op de overigen
maakte, dat even later v. Leeuwen,
Borgesius en Veegen.s op het terras Ein freiey
'Leitcn fïiltren irir aanhieven, met zulk een
lan, dat een van de hotelbewonors zich
genoopt zag, in een weiwat onvolledig
costiimti, een raam op te schuiven en daarvoor
te blijven staan, teneinde het gezelschap
tot scheiden te dwingen ...
Eu dat was jammer ! We verlangden nog
geen van allen naar 't einde. Gijs had zoo
pas nog tot Julia gezegd: ik heb een gevoel,
mevrouw, alsof het pas ochtend is; en je
kondt zien, dat de jongeluidjes eerst recht
vertrouwelijk met elkaar werden. Mijzelf
deed dat zoo'n genoegen, met het oog op
Thérèse. Je brengt haar zoo moeilijk in
zoo'n stemming, en die is toch noodig, zal
er ooit iets van een huwelijk komen. Daarom
vervloekte ik in mijn hart dien
ongegeneerdon Germaan daar voor dat raam.
Wanneer kreeg ik weer zoo'n gelegenheid
terug? Ken opgeloste crisis, een hemel met
helderen maanschijn, de opwekkende
nachtlucht aanden Rijn, een stevige pokel... een
dol vroolijk oudepaaien- en
jongeluisgezelschap,... de heeren wat vrijmoedig, de dames
niet al te schuchter... Wie zal me zeggen
of' ze niet met Reyne ... Maar jawel...
knak... daar ligt 't heele geva! op zijn rug ! l