Historisch Archief 1877-1940
I>E AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 14C8
452 tot 461, Holland?Sumatra van 55 tot
60X, Medan van 232 tot 235, Nieuwe Asahan
.van 139 tot 149, Padaug Tabak van 112 tot
119, Rotterdam Deli van 268 tot 273,
Senembah van 364 tot 274, Serdang van 160 tot
168, Sumatra Cultuur van 277 tot 282, Arends
burg eert. van 52ötot 525.
Vopr de petrolenmgroep is weinig koers
verandering te vermelden. Eenige verbetering'
is te constateeren voor de Holl. Rumee.iische,
de Int. Rumeensche, de Russian en Schibayeff.
In het laatste verslag van den
nederlandschen consul in Ruineniëwordt vermeld
o.m.: wat de Nederlandsche maatschappijen
aangaat, die zijn zonder uitzondering in zeer
goede petroleuinvelden gelegen, doch gebrek
aan het noodige kapitaal is voor de meeste,
naar ik hoor, de oorzaak van de geringe
productie".
In de mijiibouwgrocp is de koers van de
Kedjang Lebong van 370 tot 374 en die van de
Lobsau van 74 tot 76 verbeterd. Overigens
algemeen zwakkere jooteering. Ook voor de
Kwadang Soemalata. Hoe zal de inschrijving
de vorige week bedoeld, feitelijk zijn
afgeloopen, in verband met de wettelijke bepa
lingen, die voor uitgifte van aandeelen aan
toonder den parikoers vordert? Ruim 9 ton
is gevraagd; ruim 10 ton zou aangeboden
zijn tegen 641A tot 7'J^ pCt. Voor 75 pCt.
zou hoogstens worden toegewezen. Worden de
aandeelen dus op naam gesteld V De Indische
belanghebbenden bij de Ne i. In J.
Mijnbouwmij hebben het reorganisatieplan Pino aan
genomen. Als .de nederlandsche aandeelhou
ders dezelfde beslissing nemen, dan zal weldra
de inschrijving voor de wedergeboorte onder
den naam van mijnbouwmij Palehleh, plaats
vinden
Het geld 'bleef goedkoop, de prolongatie
rente is zelfs nog een half percent lager dan
de vorige week. Hierdoor is waarschijnlijk
invloed uitgeoefend op den vasteren koers der
N. W. S. Overigens zie ik weinige gevolgen
daarvan. Hierbij mag niet vergeten worden.
dat de beurs onder den invloed is van den
stillen vacantielijd. Hoop en vrees omtrent de
vredesondei handelingen houden bovendien de
gemoederen gespannen. Toch zijn de
prijsvoranderingen voor de Rus-eu over het alge
meen, hoewel weinig beduidend, in de hoogere
richting. Inmiddels zou Ruslani een nieuwe
binnenlandsche leening van 200 millioen
roebels, voornamelijk met behulp van de
spaarbanken, hebben gesloten.
De meeste aandacht was gewijd aan de
Maxwell's, waarvan de Prior Liens verder
klommen, en wel tot 123 pCt. De leiders,
voor wie 't gel It, van de Maxwebaak ont
vangen tegenwoordig van de jarenlange
lijders of hunne vertegenwoordigers geen
vriendelijke woorden; Integendeel. Het oude
spreekwoord zegt: wie het dichtst bij 't
vuur zit, warmt zich 't best:', maar den
leiders bovenbedoeld, wordt de toepas
sing daarvan kwalijk genomen, omdat ze als
gemachtigden voor de lijders moesten op
treden. Mij dunkt, de bestuurders zullen niet
nalaten, om door volledige publiciteit te
toonen dat ze kritiek niet vreezen. Nous
verrona.
In de betrekkelijke groep vind ik voorts
wat hooger genoteerd de Mexicosyndicaten
en wél van 74 tot 77. Onlangs vernam ik
dat deze stukken in Londen tegen heel wat
hoogeren koers worden verhandeld. In elk
geval zal de algemeen gunstige toestand voor
de Amerik. sporen ook de hierbij betrok ien
onderneming ten goede komen. Bovendien
heeft de rnexicaansche regeering hare subsi
die verhoogd. Ook Steels commons wat vaster.
Van de amerikaausche sporeu vind ik
hooger genoteerd de Atchison, de Baltimore,
Ohio, Rockies, commons Erie, Miss. Kans.
Texas, Southern Pacific, Southern.Railway Cy
en Union Pacific commons.
Ook bij de tramgroep over het algemeen
betere prijzen als voor Babat Djombang,
Kediri, Madoera, Modjokerto, Oost Java en
Serajoedal. Maar aalid. Ned. Tram zonken
verder in van 12 tot 10. Het tweede reor
ganisatieplan onder leiding van den bekenden
bankier mr. F. S. van Nierop ontworpen, is
voor de obligatiehou Iers minder draconisch.
De obligatieschuld zou hierbij niet geheel
geroyeerd, maar tot de helft worden gere
duceerd, terwijl voor de andere helft aan
spraak op een gelijk nominaal bedrag in
aandeelen zou verkregen worden. Voor alles
is evenwel geld noidig voor hoogst
nocdzakelijke verbetering, vernieuwing en uit
breiding van weg en werken. De maatschappij
hoopt dat te verkrijgen in den vorm van een
renteloos voorschot ten bedrage van ruim
drie ton van de Prov. Staten van Friesland.
Om de voorgestelde reorganisatie te ver
krijgen is een vereeniging ter behartiging
van de belangen der obligatiehouders oj ge
richt. De eerstvolgende coupon zal niet wor
den betaald. Evenwel zal aan de obligatie
houders die hunne stukken bij de vereeniging
inleveren, bij de uitgifte van de certificaten
voor 334 pCt. obligatiën, ?8.75 en bij de uit
gifte van certificaten voor 4 pCt. obligatie
? 10.21 (voor rente van l Februari?l Sep
tember a s.) per stuk worden uitbetaald. Een
vergelijking der beide reorganisatie-voorstel
len, de volgende week. De termijn voor de
inlevering is nog niet vastgesteld.
Bussum Borneo", D gT
4e vacantieweek.
NIEUWE UITGAVEN.
Verslag over het jaar 190-1 van de
vereenigiug tot opvoeding van halfverweesde-, ver
waarloosde- of verlaten kinderen, in het huis
gezin, gevestigd te Amsterdam.
Catalogus der derde tentoonstelling van
schilderijen enz , gehouden door E. J. van
VVisselingh & Co., in de zalen van het
schilderijkundig genootschap Pulchri Studio"te
's-Gravenhage. Aug. l'.)()4.
Een omenïaehte ontmoeting. Naar het
Engelsch van G. R. Sms, door M. M.
KLEEI:KO'OPER, No. 187 van Warendorf's
NovellenBibliotheek". Amsterdam, Van Holkema &
Warendorf.
AT.KXANDER ULAR. Czaar en Volk, all. 2.
Amsterdam, Scheltens & Giltay.
EDITII SAI.BUHG. Humimilas. Een boek uit
het leven, 2 deelen. Groningen, H. L. v.
d. Kiev.
Inhoud van Tijdschriften.
Teekenen des Tijds, afl. 4 : Eenbelangrijk siuk
geschiedenis, door P. B. Westerdijk. Bevor
dering van stoffelijke belangen van vrijzinnige
bonden, door coöperatie, door M. P. de Clercq.
Boekaankondiging, door G. J. P., Kroniek.
door A. Rutgers v. d. LoeffAzn.
De Natuur in !, aft. 10: Ter jacht op wilde
zwanen, door J. Daalder. Beschadiging van
planten door vorst. De Peel in, door F. A. L.
Beel. Korstmossen. Uit het leven vanden
zalm, door B. B. Wandelingen om utrecht,
door J. v. Laar. Korte mededeslingen.
De Katholiek. Aug. en Sept. 1905: Nog eenige
uitlanders in onze tuinen en parken, door A.
Haans. Het karakter der Gregoriaan sche
melodieën, door C. P. M. v. Erven Dorens.
Twee belangrijke jaren uit onze Nederlandsche
geschiedenis 1576 en 1577, proeve van histori
sche critiek, door dr. A. Habe;s.
Werkloozenverzekering, door J. W. Ratte. - De
middelnederlandsche handschriften o ver het leven
van Sint Franeiscus en zijn eerste gezellen,
door P. Fr. B. Kruitwagen F. F. F. Een
woord van verweer, door jhr. dr. v. d. Wijck.
Antwoord van den schrijver, door J. D. J.
Aengenent. Weest, verzen, schoon als prinsen
en satrapen, door Felix Kutten. ? Contem
platie door Fr. M. Vreeswijk O.F.M. Let
terkundige kroniek. Nieuwe uitgaven.
Orgaan van den Ned. Bond tot bestrijding
der t-ie-isect'e, No. l : Wat vivisectie eigenlijk
is ? Vivisectie in Nederland. De
hondenproeven van Pawlow. Uit het buiten
land. Een uitvlucht. Varia. No. 2/3 :
Wat vivisectie eigenlijk is?
Mededeelingen. Ingezonden. Varia.
Eigen Haard, No. 32: De bloesem, door
J. Eigenhuis. V. De Biologische Tentoon
stelling te Amsterdam, 17 tot 28 Juni 1905,
door J. Jaspers Jr., met afb. Bekeerd,
door Nannie van Wehl. Langs de Vecht,
door Jer°. de Vries, met afb. naar foto's van
Aug. F. W. Vogt en naar oude gravures, I.
Sachalin, het eiland der verschrikking.
Verscheidenheid. Feuilleton.
De Aarde en haar Volken. No. 30:
Hoofdblad : Hongkong. Naar het Fransch, van Henri
Turot. Bijliliid : Ernst in Boni. Een veel
zijdig man. Tijdschrift I\on. Ned. Aardr.
Gen. ??Een cederwoud voor potloodfabricalie.
Geen fez in Macadonië. Het New-Forest.
Jubilévan een gemeente.?Teekeuachtig
en interessant. Feuilleton.
MIIIHimilllllllllllllllHI
Het Ffllt
TTari' d
Nu gij hardnekkig weigert mij in Het
Volk een weerwoord te gunnen, zie ik mij
noodgedwongen spreek plaats aan een ander
blad te vragen. Sinds de commissie van
arbitrage mij tegenover u in 't gelijk stelde,
en u vonnisde, dat ge door uw eigen schuld
u last op de hals haalde en mij, sinds dien
hebt ge blijk gegeven niets te hebben geleerd.
Trouwens, ge wenscht niets te leeren. Ge
wenscht slechts pauselijke baas bij ons te
zijn. Ge hebt u niet ontzien in uw stuk
Een open brief' naar aanleiding vau mijn
Open brief aan p. L. Tak" te beweren, dat
uw beste bedoeling het belang onzer partij
is geweest. Zeker, waarde Tak, dat is een
middel. Zooals een loochenende eed voor
een onwilligen schuldenaar een uiterst middel
is. Doch, dat ge het durfde zeggen is al een
bewijs tot welke minne middelen gij
uwuitvlucht neemt. Trouwens, ik ben de eenig
niet, die door uw minne moedwilleed. Hoe
hebt gij Van der Waerden behandeld. Rauw
met snauwen. En Pannckoek ? Wat hebt ge
Troelstra niet in zijn leven diep gedeerd.
Fn dat alles om zelf onbestreden baas te zijn.
Waarde Tak, ik kan uw stuk Een open
briet" hier niet weerleggen. Het issehijnlijn
genoeg, maar toch zonder diepe innerlijke
deugd. Op slechts n punt zal ik u
weerstrijden, n.l. in zake mijn ontslag als mede
werker van Het Volk omdat dit eeu levens
belang voor mij i«. En ik mijn leven tegen
uw inferieure kwaadaardigheid verdedigen
moet.
Ge hebt mij, waarde Tak, na het verschijnen
\anmijn schetswerk Pijpelijntjes"op de meest
hondsche wijze uit Het Volk getrapt. Op een
wijze, waarvan gij, de toekomstwaarde hél
goed hebt geweten. Ik heb u gevraagd:
1. Waarom ik ontslagen ben.
2. Waarom dat ontslag zoo hondsch was.
Op de tweede vraag is Uw antwoord ge
weest : Ge hadt mij uw boek eerst in copie
moeten voorleggen."
Ik heb dadelijk beslist ontkend, dat ik dit
had behooren te doen. Ik heb u verzekerd,
dat ik absoluut niet voorzien heb hoe gij en
anderen op ..Pijpelijntjes" reageeren zoudt. J k
heb u verzekerd, dat anders nog wel andere
men^chen dan P. L. Tak, voor overleg in
aanmerking waren gekomen. Dat ik nog wel
andere verhoudingen zou hebben gespaard,
dan mijne verhouding tot Hit Volk. (ie hebt
verklaard, dat te begrijpen, en ga hebt mij
beloofd, j;1, dat hebt ae P. L. Tak. mij verder
te sparen. O, wat hebt ge me gespaard.
Op de tweede vraag heb ik geheel geen
antwoord gekregen. Maar dat is niets. Inde
Tweede Kamer is de zaak besproken tusschen
den heer H. Bijleveld en onze vriend Schaper.
Aldus de heer 'Bijleveld :
Maar bij de hecren van de overzijde is de
natuur sterker dan de leer. Wat is er gebeurd
met den heer De Haan, mederedacteur van
Hi t Volk, voor de kinderrubriek van Het
Zrmilar/sblad.
Deze heer De Haan schreef naar de meening
van de redactie goed voor die kinderen. Maar
ziet, hij schrijft een boek, waaruit blijkt, dat zijn
denkbeelden over sexueele moraal hem naar
de meening van de redactie ongeschikt maken
orn verder voor die kinderen te schrijven.
Maar dat doe ik toch niet voor die kin
deren", zegt de 11. voor hen ben en blijf
ik toch neutraai". Alles best mogelijk zegt
de redactie, maar iemand, die zoo'n bot-k
schrijft ia ongeschikt om voor onze kinderen
in het Zondagsblad te werken. En hij moet
er uit. Volgens de redactie van IL-l Volk
kan zoo iemand niet neutraal zijn, en moge
hij het ook meenen zij offert er baar kinde
ren en die van haar lezers er niet aan op.
Precies zoo redeneeren nu ook die ouders
over de sociaal-democratische onderwijzers".
Dan Schaper:
De heer Bijleveld heeft gesproken en
daarin was hij niet bepaald onhandig over
den heer Jacob de Haan, die als redacteur
van Met Volk verwijderd was, omdat hij ,;eker
boek had geschreven.
Gevoelt de heer Bijleveld niet, dat het
onbillijk is, het aanhangen der soeialistische
idee te vergelijken met het schrijven van een
allerafschuwelijkst boek, waarin in
romantischen vorm de tegennatuurlijke ontucht
wordt beschreven? Zijn dat zaken die gelijk
staan? Kan de heer B.-geen verschil vinden
tusschen het een en het ander ? Bij nader inzien
zal de heer B. bemerken, dat deze zaken niet te
vergelijken zijn. Dat geval van De Haan staat
meer in verband met de quaestie der onzedelijk
heid. Ik wil nog niet beweren, dat het schrij ven
van het boek onzedelijk is, maar het komt
meer op het gebied van de kwestie of men
een onderwijzer, die buiten de school
onzedelijkhei l heeft gepleeg l, mag toelaten. Het
eene dekt niet het andere, maar i u il ie rich
ting gaat het toch. Dit heeft niets te maken
met de kwestie of men een socialist of anar
chist, ook al is hij onderwijzer, het recht
mag geven om propaganda te maken op
politiek buiten de school."
Waarde Tak l heeft Schaper den heer Bijle
veld nu heusch weerlegd? Meent ge? Ik
schreef o. a in mijn Open brief :
Ziet ge, P. L Tak, als ge nu kalm en
bedaard uit utiliteits gronden mij gelegen
heid hadt gegeven mij terug te trekken, dan
was het nog wat anders geweest. Maar gij
hebt gedaan alsof partijbeginselen mijne ver
wijdering geboden en alsof gij er de partij
een groeten dienst mee hebt gedaan mij op
de meest ondankbare en onhebbelijke wijze
te ontslaan. En juist hebt gij hiermee een
partij-principe geschonden. Ik heb u dat
herhaaldelijk voorgehouden. Ik heb u ge
vraagd, waarom gij mijne medewerking aan
liet l'olk moest afbreken, als gevaarlijk voor
de kinderen, terwijl ze het christelijke ouders
kwalijk neemt, dat ze voor hunne kinderen
geen sociaal-democraten als onderwijzeis wil
len. Was mijn schrijven voor de kinderen
op sexueel gebied minder neutraal dan b.v.
het geschiedenis-onderwijs van een socialist
in een hoogste leerjaar."
Op die vraag zijt ge ingegaan in u\v -ttuk :
Een open brief'. Maar hoe? (ie begint
met een citaat uit 'n brief van Van Deyssel
uit z'n verband, te breken. < ie vervalscht het
wel niet, o, neen, daarvoor zijt ge veel te
eerlijk', doch ge gebruikt het op een wijze,
die voor een sociaaldemocratisch leider wat
al te dicht bij misbruik staat Van Deyssels
brief luidt in z'n geheel als volgt:
Wel.Edel Geboren Heer.
In antwoord op uw schrijven van gisteren
heb ik het genoegen u mede te deelen, dat
ik uw boek l'ijpelijntjes" rei (U voor de ont
vangst van dat schrijven geheel gelezen had
met veel belangstelling.
Van bet begrip, dat ik het Nieuwe-*
dsbegrip zal noemen en dat twintig jaar lang
ongeveer de Nederlandsche letterkundige
kritiek heeft beheerscht, uit beschouwd, is
er niet alleen «een algemeene aanmerking
op uw bock te maken; maar behoort het zelfs
tot het voortreffelijkste, wat er in de laatste
jaren is verscheven.
Voor mij zijt ge een zeldzaam en goed
kunstenaar.
Evenwel heeft in de latere jaren mijn eigen
begrip van wat een letterkundig boek behoort
te zijn zich eenigszins gewijzigd of aangevuld.
Zoo vernam ik onlangs, dat mijn roman ,,de
Kleine Republiek" zich in de bibliotheek
eener H. B. S. bevond en moest dit nadruk
kelijk afkeuren.
Langs die lijn doordenkende komt men er
toe de publicatie van een boek ook als
daad in de samenleving te betehouwen,
en het dus in een publikatie minder
goed te achten, indien zij bevordert levens
wijzen, die men men meent, dat niet be
vorderd moeten worden. Wij zijn en blijven
producten van ons laatste eultuur-historisch
verleden en gevoelen en denken
onwederstaanbaar als zoodanig. Daarom beeft, al is
ook van uit een andere psychij-che
beschouwings-wijze gezien de/,e neiging juist het
edelste wat hij in zich heeft, eeu rnensch
zooals er een in uw werk is afgebeeld, iets,
waarom wij zijn omgang niet zouden
wenscheii en daarom willen wij dergelijke nei
gingen hij de menschen niet bevorderd zien.
De uitgave van een boek als het uwe nu
bevordert gevoelingen en gedragingen zoo
als die welke er met zooveel talent in zijn
beschrevtn.
ZoOals ik zeide geef ik u toe, dat mijn
gevoelen niet geheel thuis behoort in de
Nieuwe Gids-theoriën, maar het isjuist wan
neer een theorie zoo in zoo in hare uiterste
consequentie wordt toegepast als door uwe
schetsen geschiedt, dat men er het wankele
of te ver gedreven deel van gewaar wordt.
Aldus meen ik u mijn waardeering van
uw werk te hebben duidelijk gemaakt en
ben met eollegialen groet hoogachtend"
Ziet ge P. L. Tak, go hadt ook eerlijk kun
nen waardeeren, zooals van Deyssel doet, en
zeggen:
Ik geef toe, dat de ITaans ontslag niet
a-eheel thuis behoort in de sociaal democratische
neutraliteits-theorieën, maar het is juist,
wanneer eene theorie zoo in hare uiterste
consequentie wordt toegepast als door de 11.
geschiedt, dat men er het wankele of te ver
gedreven deel van gewaar wordt."
Maar gij wilt liever de heelo partij dwin
gen dan bekennen, dat gij onrecht deedt.
(iij hebt mij weggedrongen van het maat
schappelijk levensdeel, waar ik mij bewoog,
liever dan u te matigen. Waarde Tak, schaamt
ge u niet?
Go schreeft in Hel Volk:
Van Deyssel schreef over dit boek aan
De H. De uitgave van een boek als het
uwe nu bevordert gevoelingcn en gedraginge:i
zooals die, welke er met zooveel talent in
zijn beschreven." "
Dit was ook mijn indruk. En ik an'.woordde
met onmiddellijk en bard de betrekking te
verbreken" ....
Ach zoo, mijn waarde Tak. Lost gij uu
zoo de kwestie op.
Eilieve, wat heeft de kinderkrant met mijn
boek te maken, al bevorderde het duizend
maal dit en dat. Bevorderen socialistische
onderwijzers ni<-t gevoelens en gedragingen,
die de meerderheid der ouders niet bevorderd
weuschen te zien ? Zeker, maar niet bij hun
leerlingen. \Vas mijn roman een kinderboek.
Hieruit kunt ge u niet redden mijn waarde
Tak. En wat doet ge nu? Ge insinueert, dat
ik l'ijpelijntjes" voor de kinderen heb ge
schreven. Immers gij zegt, dat ik geen goed
inzicht heb, want :
liet blijkt uit zijne i'd. II.) vergelijking
van de sexueele neutraliteit die hij in zijn
boek meent te vinden met de neutraliteit
der openbare onderwijzers. Ten eerste is
zijn boek niet neutraal. En ten tweede
is omtrent de schadelijkheid van zulk een
boek voor bepaalde individuen niet het
verechil van meening mogelijk, dat over eene
les in de geschiedenis kan ontstaan".
Waarde Tak, toen ik deze dwaasheid las
heb ik gedacht: kasfian, Tak, wat gaat ge
achteruit". En ik schreef u een rectificatie
voor Het Volk. Die hebt ge geweigerd, of
liever ge hebt niet geantwoord en niet ge
plaatst. En toen dacht ik: arme arbei
ders, die deze menschen als leider hebben"
Ik weel wel, gij weet met uwe meerderheid
in de partij goed om te springen. En wie iets
doet, wat u niet aanstaat, die krijgt een lompe
meerderheid fels 'n rotsblok op z'n hoofd.
Doch waarde Tak : die plumpe Majoritiit hat
immer Unrecht". En dat weet gij ook wel.
Geruimen tijd geleden schreef ik al : there
is something rotten" in de S. D. A. P. Ik
herhaal dat hier nog eens met de meeste
beslistheid. En gij zijt de groote corruptor.
Herinner u maar eens de zaak met de adver
tentie voor Pijpelijatjes". Hoe ge den direc
teur van liet Volk om uwe duim laat dr: aien,
ondemocratische baasspeler, dat ge zijt.
O ge doet wel veel in de partij, dat ont
ken ik niet. Doch ge doe; het als een des
poot en nog niet eens een verlichte. Wie u
vleit, die steunt ge. Maar wie niet voor u
neigt en zwijgt, die verplettert ge met uw
machtige majoriteit.
En dat kan ik niet toelaten. Ge hebt mij
uit louter moedwil geschaad en gesmaad. Ik
moet redden wat er van mijn onthavende
leven nog redzaam is. En ik ofl'er mij niet
op aan wat gij noemt partijbelang" waar
dat is, belang van een partijkliek.
Vale et salve
t. t.
JACOP. ISRAËL DE HAAX,
Voor de waarde van dit stuk kan men
zien in: Open brief aan P. L. Tak", bij Jacq.
v. Cleef te Amsterdam.
VoiÉlpart
Sedert eenigen fijd worden in verschillende
dagbladen klachten geuit over het Vondel
park ; veelal wordt door ht-t Bestuur van het
Vondelpark in deze klachten tegemoet ge
komen, doch voor eeu grief' schijnt zij doof
te zijn, nl. de prostitutie, die daar welig tiert.
Des avonds zwerven tusschen de P. C.
Ilooftstraat en Van Baerlestraat een aantal
verloopen mannen en vrouwen rond. De
vrouwen leggen er zich op toe de mannelijke
voorbijgangers lastig te vallen en te verlok
ken, terwijl de mannelijke daarbij de be
hulpzame hand bieden, en zelfs hunne han
dt n niet van de vrouwelijke voorbijgangers
kunnen houden.
Zoo ook gisteravond, toen wij als bewoners
v»n het Parkwegkwartier het park passeerden,
werden wij herhaaldelijk achtervolgd en lastig
gevallen door deze lui ; toen wij te kennen
gaven, van hun gezelschap niet gediend te
ziji), kregen wij een hagelbui van steenen
achter ons aan, wij duchten nu dat er politie
in de omgeving was, doch ho maar, noch in
de P. C. Hooft- noch in de Van Baerlestraat
was Benig spoor van politie te ontdekken.
^oule het nu niet eens tijd worden, nu liet
Bestuur van het Vondelpark in gebreke blijft
om dit euvel te beteugelen, dat een der Ge
meenteraadsleden, b.v. den heer Kehrer of
v. d. Bergh, die voor dit district zitting heb
ben, een voorstel indient tot meer politie
toezicht on betere verlichting des avonds?
Dankend voor de opname,
(-l. D. JAXFSEN.
J. B. BOKHS.MA.
Amsterdam, 10 Aug. 1905.
Voor het gezin, dat op 9 Juli j.l. door
brand alles verloor, en waarop wij in ons
nummer van Zondag '2',} Juli de aandacht
vestigden, zijn de volgende giften ingekomen.
])e Steuii-comtnissie betuigt daarvoor aan de
vriendelijke gevers en geefsters haar
hartelijken dank.
L. v. G. te Soest / 10.00, M. Sommelsdijk
? 1.00, A. O. te Oldeberkoop ?250, D. W.
/l0.00, T.j. 'slleerenberg ?5.00, N. N. den
Haag. Hallstraat ?10.00, personeel potterij
Yredelust ? 0.5(1, N. N. Lage Vuu:sche / 3 00,
v. II! te K. ? '2 50, G. te 13. /' 1.50, K. Pr. te O.
?1.00, Pim, Broer en lleisk /'ft.Oiï, Sophie P.
?1.00, C. Dr. te B. ? 2.50, Waarom niet ver
zekerd" ? 5.00, v. H te Amsterd. ? 25.00, L. v.
L. ?200, P. n. te Amsteid. ? 2.50, R. te Sch.
/'ö.OO, mcj.G. K. v.d. M. ?2.50, N. N'.? /'100.00,
1). 11. V.' te 's-Il. ? 1.0(1, mej. T. Jacob v d.
Doe-s!raat ?2.0;!, mej. A. M. V.?W. ?2.50,
P. E. M. te B ? 10.00, ds K. te E. ? 1.00, fam.
T. dtn H. ? 2.50, ds. F. B. te II. ? 0.50, ds. K.
v. L. te D. J 2.00, fam. L te D. / 5.00, V. V. te
R ? 2.00, J. L. H . B. te N. / 5.00, S. v. A. te S,
? 2.5(1, lm. B. ? 2 00, nu'j. E. Fa. teil. ? 5.00.
N. N. te Bussum ? 10.00, mevr. Pr. ?3.00,
Valeriusstiaat J 2.50, mr. K O. te A. ? 10.00, ds. J.
C. V. te N. ? 1.00, N. N. ?2.50.
Xiiiu-ens di' f-ieun-cointiiifsle.
Appelscha,
H. B
Aug. l 905.
2e Jaargang. 13 Augustus 1905.
Red.: C. H. BKOEKKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Oplossing van probleem No. 39, van den
auteur C. F. Visse, Haarlem, w 33 29, 15-lo,
41 37, 30-31, 31-27. 27-21, 32 : l! enz.
2eopl. W 24-20, 20 : 2.), 27-21. 32 : 14 enz..'
77 13 : 24 A. (i : 17, l!i: 27
W .. , 27 21 , 32 : 14, 20:29 enz.:
A 'A O : 17, 1(1:27 a. 13: 24
W ,. , 21 : 14, 20 : 29!'
a Z 13 :24, ?
De zwarte dam is opgesloten en werkeloos.
DE VROBLEM1ST. (Vervolg).
Speelt zwart nu 45-50, dan trekken wij den
witten dam terug op O, en beletten hem om
zijn dam te gebruiken, want daarna volgt
7-1, en wit houdt den dam van zwart opge
sloten. Deze is dus verplicht om met 20-31 te
vervolgen.
Hierna wordt den weg duidelijk aangege
ven. Met 7-1 is het vooropgestelde doel be
reikt, en gelijktijdig zwart gedwongen om dam
te halen op 50, want na 31-36 of 37, brengen.
wij den witten dam op 47 en het verlies is
duidelijk zichtbaar. Wij spelen dus aondtir
dralen 7-1.
Wij hebben hierboven reeds gezegd, dat
zwart thans gedwongen is om dam te halen op
50. Hierna gaat wit terug met dam 33 op 6,
om den zwarten dam werkeloos te maken,
dit behoeft dus geen nader betoog. Zwart is
nu verplicht om voort te gaan met 31- 30 of
37 ; hij speelt echter op 37 om spoediger de
diagonaal te passeeren.
Indien wij den stand eens goed opnemen,
dan is het gemakkelijk te zien dat den zwar
ten dam gevangen moet worden, en wit daarna
tijdig gereed moet zijn om ook het andere stuk
te kunnen bemachtigen. Hiervoor is de eenige
aangewezen zet 1-12.
Nu is zwart verplicht zijn dam te offeren.
(50-44), want op 35 41 of 37-41 of 42, volgt
1217 enz., en op 50-45 volgt 12-1 enz; hoe
onaangenaam dit ook zij, er. is hier geen andere
uitweg.
Nadat wit heeft geslagen C : 50, kan zwart
weder vervolgen op 41 of 42. Het verlies is
evenwel niet meer te keeren, doordat wit
gemoedelijk zijn dam terug brengt van 12 op
l, en daarna kalm afwacht totdat zwart de
damlijn heeft bereikt. Zoodra dit is geschied
zet wit zijn dam 50 op de lijn van zwart,
dwingt hem op 7 of 12 te slaan, (twee stuk
ken), en de ontleding is voltooid.
Wij hebben dus gezien, dat de oplossing
een voldongen feit is geworden, en dat deze
hoofdzakelijk is verkregen met toepassing van
de theorie. Tevens is hiermede het bewijs
geleverd, dat de theorie altijd aan de praktijk
kan verbonden worden, en dat men, met de
toepassing hiervan, de praktische kennis veel
sneller meester wordt. Niet alleen is de theorie
nuttig bij het oplossen van slagproblemen,
doch bij moeilijke eindspelen kan, zonder
behulp van de theorie, de oplossing bijna
niet gevonden worden.
De reden, waarom vele bekwame
prnbleemoplos -era, bij de ontleding van gecompliceerde
eir.d-speien, dikwijls schipbreuk lijden, vindt
metstal zijn oorzaak in het niet-bezitten van
de theoretische kennis, of deze niet weten te
verbinden aan de praktijk. Men probeert,
schuift en rammelt alles door elkaar, in plaats
van eerst voor of na te gaan en trachten te
ontdekken, welk duel bij den auttur met het
samenstellen heeft vooropgestaan.
( Wordt vervolgd).
Probleem No. 40, ter mede iinging No. 10.
Zwart (3 schijven en l dam).
Wit (G schijven).
Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
C OR R E S PO N DE N TI E-W E D ST H IJD.
Tabel der gespeelde, zetten van Zwart.
£ 5=
>H '
c.;
X O
-]
S
1
x s
i
--I
fe* hr
ft
>:
^~"
^
'-i~-i
-?|
£ P:
,
?v
X -r
y;
_
-- :..
2 7"
,'ji
tc,
2 ^
^ '
IC
W?j K^
" '
£ X
l i
* W;S »;*=>
Z! ' ^ ' ' ^?
i?i : O
r- o =-i c i o
I.C i LC
> l i i | i
£ ^ . s i^
V- IC i 35
^ S ' =-i M O
t c 10
r: ; 4- 'ie
'. ' ' -'. ' ; '
^""^"TS "^": K"
7! i r , ?
>*' : 'C LO
"^"S"7^"cT^"
"Ut : . | ^
Jl ' ^ "? ' : 'X
C' : -,7 ; O2
^ £ : C ^ K
?4- 4- : LC
te ! t v ' f-^
C C" : CO
t~i «H ^ CH . hq
'- , r i ^
7: ' .?r?«
^- Ol
CH ?;. ' ^: ?1 i M
X : IC : -i
U i F^
ic ; 4- i?'
(?' : -^ ' j 10
?" [ i ^ : IC
=-. ^ T- ^ ^
? : LC
" X .£ X ^
??IC
w
o
M
"*
Q
i
W
5-1
W
f
:^:
S
^
?
W
l?1 :
IC :
& o ! w
tc i
o ; tc
LC i -7
0 ;
4- ,,, i
C "'' :
c-o
t?d ' Cc
l?» : i
? i ; ?
LC IC
O 4^-_
O ^j ^
f? * i
LC ?
O . bo
^_ ' .
1 i ~^
CO : H-A
« K ;
S !
ii
co ;
t-< bO
01 | LO
10 i i
_
r.?.O W
LJ
ii
O f ! W
!-" i 1-0
ii ' : IC
IC ?
^O ^ '?
~ ' '
O '^ ; M
i ^
O
jij ;
^-.
O
*
5-1
t"1
1
^
? '
| :" Voortzetting van partij :
No. 9. F 14-20. B 25:14 gedw.
20. C 24-30, D 35:24, C 19:30, D 28-19 ,
22. H 18-22,D 27:18,H13:22,D28:17
25. ]', 20-24. E 29:20
30. X 18:27. E 31:11
., 32. C 11-17; F 33:?4, C 17-22,F2S:17
37. B l 7-21, (J 2ii:17, B J 1:31, G 30:27
45. E 1S-22, 1129:18
.. 49. B 2-7, J 20:17
50. C 9:20, K 33:24
G3. F 17-22, L 28:17
,, 09. E 21-27, M 32:21
71. J (zwart) speelt 44-40; hoe is dat
nu mogelijk ?
Als J even wil bedenken dat wij reeds
elke week 00 partijen hebben te contróleeren,
dan zal dit wel aanleiding geven om een.
weinig meer oplettend te zijn.