Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1472
door de lucht die een warreling was van
schoon blauw en schoon rood, gansch leefde
gansch trilde en een schijnsel schoon wierp
op het vrouwenlef. In de Bonvin's mist ge
deze in innerlijkheid; de kleur is zwaarder,
ondoorzichtig; een stilleven zooals No. 22
(uit 1884) een glas cider, een pijp, en zak
Aan papier met wat tabak er in is zeker door
P. Meiners klankvoller en inniger gemaakt
Ge kunt van Gabriël zeggen dat hij zich
verdiept binnen de grenzen van het gegeven
van Jacob Maria dat hij van het gegeven
den stoot ontvangend zyn fantaisie en gewoon
lijk verder naar eigen wensch opbouwt. Ga
briël volgt zeer getrouw het landschap, Jacob
Maris schildert zijn fantaisieën. Er is hier
echter de Jacob Maris, het schip in de haven,
met op den achtergrond de koepel van een
stad tegen de lucht aan dat natuurgetrouwer
is dan gewoonlijk. Het is m. i. een zeer
bizonder werk. De lucht is lila. alles haast is
van deze kleur. De groote verdiensten zijn de
bizonder atmospherische uitdrukking en de
ruime zuivere gemakkelijkheid van 't schil
deren. Van Gabriël mocht ik nu bespreken
No. 67, In den polder, No. 70, Netten dro
gen. No, 67, Een schip zeilend. De vorm van
het zeil door scherpe gebroken kant haast
Japansch van teekening, en No. 70
nettendrogend. De lucht wit bijna heelemaal, alleen
in den rechterhoek wat blauw. De wijking
voortreffelijk. De zuivere vastheid trof mij
als dikwijls van hem bizonder. De andere,
eveneens met een levende schildershand
neergeschreven uitgenomen den Morgennevel
(in een verkeerde lijst, die het goud van de
lucht doodt) niet zoo fijn en toch sterk.
Een zwakke Allebé(uit '68) (een jongen
op een trapje, een jongen uit een bedstee
z|jn hoofd stekend, een stuk kast, vooral een
zich tegen de bedstee aan-schurende kat met
hoogen rug) die zwak is, geenszins werk van
een grooten geest, en nu zelfs niet fijn, of
humoristisch. De Bastert (No. 9, Plassen,
October) een eenigszins decoratief werk. De
kleur niet levend, en het geheel monotoon.
Niet smaakvol. Bastert schijnt mij o. a. nog
het fijne gevoel voor het rythme te missen.
Zie b.v. de ry biezen op den voorgrond. Ge
bespeurt in de verdeeling daarvan geen tact,
eer het tegendeel en ik meen niet dat
dit een klein iets is; het duidt op een
gebrek van fijn-vingrigheid in den schilder,
die hem een bekoring doet missen en een
die hij, niet zeer krachtig, niet wel kan
missen. Over Bauer behoud ik me voor,
een uitgebreider studie te schrijven. Alleen
is nu te zeggen, dat hij n te decoratief is
voqr een schilderij, n dikwijls te onverzorgd;
zie z'n paarden met houten" stijve pooten
Van de Corot's prijs ik de Jeune femme
jouant de la mandoline"; ietwat aan Vermeer
doende denken door aanschouwing en Ie
Vallon de Chantillon, een paar boomen,
schaduw op een wei doende zweven, waarop
twee figuurtjes en achterop twee huisjes.
De doorschijnendheid van de schaduw en
het waarachtige, ontwakende, van het vroege
licht zuiver en trillend uitgedrukt. Hoewel
de Courbet Interlaken" een goede lucht
heeft boven den besneeuwden bergtop, is het
overige van het schilderij te hard, te coulisse
achtig om naast de Marine (uit 'Gü), een
grootsch geziene zee, gesteld te worden. Twee
schepen daar op. Een expressieve lucht
erover. De kleine Desboutin heeft iets frisch
(?een kind spelend") in zijn tegenstelling
groen-rood van het wagentje b.v. Van de
Dysselhoff's is het werk Groote poonen het
beste daar 't hoewel het nog te veel heeft van
decoratief paneel toch meest een schilderij
is, en daarenboven de visschen groot genoeg
genomen zijn om ook door hun vormen en
kleuren belangrijk te zijn. Van de twee
Jongkind's is die uit 72 een maannacht een
goed schilderij, en lijkt op een van der Neer,
de Patineurs" uit 75 belangrijk door de kleur
een wittig geel en door de kleurtjes op de
kap van een molen (die den invloed laten
zien die J. had op Vincent van Gogh in zijn
Parijschen tijd).
Langzamerhand komen ook de mindere
franschen uit den grooten tijd voor den dag.
Stanislas Lepine, de leerling v. Corot wiens
invloed te zien is, heeft bier twee straten
uit Parijs (bruin-grijs) lijn, gevoelig niet groot
werk, terwijl van Boudin Ie roi des ciels"
(Corot) No. 29 uit '90 het aangenaamste is,
niet echter door zyn lucht maar door al de
figuurtjes op het strand in hun groepeering
kleurig en geestig aangeduidt. Lijkt de van
der Maarel niet- met zeep geschildert, door
zijn gladde krachtelooze toets (het bord met
kersen is nog het best)? Van Manet Ie
musicien ambulant. Als geheel bestaat het niet,
het herinnert aan een vroegere schilder zoo
ge wilt ? maar er z\jn bijzondere schilders
kwaliteiten in: hoe een schoen zoo vast en
zwierig in eens geschilderd wierd, hoe schoon
het blauw daarboven van de kous tegen de
broek (grijs) is, etc.
De Monet's zullen mogelijkerwijze,
rechtmatigerwijze, later misschien niet meer als
schetsen beschouwd worden. Toch drukt
Printemps (uit 1875) goed het getijde uit,
de bloeivolle lucht, alleen is er op dit
schilderij een stuk zonder beduiding: een
gedeelte van den heuvel met gras begroeid
doet niets. De Printemps" van Monticelli niet
zoo reëel, is brandender maar mist atmosfeer
wat hij waarschijnlijk ook niet meer wou.
De moeder en het kind van ilb. Neuhuys is
van een fijne kleur, groenig ; vrij groot gezien.
Vollon heeft hier weer een kreeft, virtuoos
desnoods, maar wat meer? Van de twee
Witsens is de 111 Kromboomsloot te Amster
dam zeer slecht, dik van kleur, mist zelfs
de gewone hauteur"; de oude huizen te
Dordrecht, water, een blauwgroene boot op
een droge plek, dan de gevels, mist deze
hauteur niet, alleen de kleur is toch niet
bizonder levend. De compositie : ik vraag u
waarom zoo afgesneden : ze is geen geheel, er
zit geen noodzaak in. De Zwart als altijd frisch
maar rauw; zichzelf maar niet zeer schoon.
Er is hier ook nog als schilderij een eigen
aardige Bosboom, een overzetveer te Nijmegen:
lijn, teere vaste kleuren.
Van de Pastels noem ik niet de Degas
(dit zijn niet de beste van dezen scherpen
teekenaar) maar de Millet L'Eglisede Charily
dat door zijn gedragen stilte en ruimte 't
voornaamste werk van deze tentoonstelling
is, dat door zijn innerlijke eenvoud zeer
uitmuntend is.
* ' *
#
O ver de Breitner's blanker willend, krij tig
nog zijnd mocht ik ook een andermaal
iets uitvoeriger eens schrijven (de composities
zijn, zooals geschreven wierd, inderdaad soms
eentoonig, en de actie in de paarden is slap
en gering); over anderen die hier waren
schreef ik niet wijl ze tot geen nieuwe
opmerking me dreven. PLASSCHAERT.
By Salomon Heine.
In de onlangs verschenen Jugenderinneringen
van Therese Devrient, de echtgenoote van
Eduard Devrient, waaruit wij in een vorig
nummer reeds iets mededeelden, komt een
aardige beschrijving voor van een diner, dat
de beide Devrient's in 1830 bijwoonden ten
huize van den bankier Salomo Heine, den
oom van Heinrich Heine. Het kunstenaars
paar, dat aan de opera te Hamburg gast
rollen vervulde, werd op aanbeveling van
Abraham Mendelssohn (den vader van Felix
Mendelssohn Bartholdy) door den ouden
bankier allerhartelijkst ontvangen.
Mevrouw Devrient, die naast den gastheer
zat, had schuin tegenover zich een heer, die
haar aandacht trok, omdat hij haar met half
gesloten knippende oogen opnam, en dan weer
minachtend en onverschillig een anderen kant
uitkeek. De uitdrukking van zijn gezicht
maakte op haar den indruk, alsof hij haar te
fatsoenlijk vond, om notitie van haar te nemen.
Wie is toch die heer aan den overkant ?"
vroeg zij aan haar buurman.
Kent u dien niet ? Dat is mijn neef
en zong eenige koloratuur-aria's met groote
vaardigheid, de eene na de andere. Salomon
Heine luisterde een poosje geduldig, kwam
toen naar Therese toe en fluisterde: Gaat
u toch naar de piano, en zing wat, das
mir lieber als all das Geschnörkel da." Mevrouw
Devrient keek verschrikt naar de dame,
legde haar vinger op de lippen en maakte
hem door teekens duidelijk, dat zij dat niet
kon doen.
Och wat l" riep hij toen hardop, nam haar
bij een arm, trok haar naar de piano en
zeide tegen de zangeres, die juist weer een
nieuw blad opsloeg: Och, staat u eens op,
en laat dat kleine vrouwtje er eens bij."
De zangeres, even rood en verlegen als
mevrouw Devrient, stond vlug op en ging,
zeker hevig verstoord, naar een kamer daar
naast, waar zij door een kring dames en de
beminnelijke dochters van den gastheer
allervriendelijkst werd ontvangen.
Voor mevrouw Devrient bleef niets anders
over, dan te zingen, eerst alleen, daarna met
Eduard, tot groote verrukking van den ouden
HllllllllllimilMllllimilHIIIHIIIIMtlllllllllMIMIII
llimHIMMIIIIIIIMHIlHIIMIIinillMMMIIIIIMIIMttllll
LARENSCHE KUNSTHANDEL
VILLA MAUVE" BIJ DEN MOLEN LAREN (N.H.)
Wtt HET LAND TAS MAUV*" BEZOEKT, VSRZTJIMB NIET EEW BEZOEK TE BRENGEN AAIT t»K
TlSTOONSTELLTNO VAN LAKBNSCHK KrmSTWERKEH VA» : VAN BLAADEREN, VAN BEEVEB,
CO BREMAN, BROEDELET, BRIËT, DOOYEWAARD, GEBHARD, HART NIBBRIG,
HUGENHOLTZ, DE JONG, KEVER, LAGUNA, LANGEVELD, ANTON MAUVE Sr
MELIS, WALLY MOES, VAN DER VEN, V. D. WALL BAKE, WOLTER ENZ. KHK.
D« KUNSTZAAL 18 GRATIS TOEGANKELIJK. OOK ZONDAGS.
Tam, t
Onlangs o verleed een der beroemdste tenoren
van dezen tijd, namelijk de Italiaan Tamagno.
Dank der uitvindingvan de grammophone, is
zijn krachtige, glanzende en omvangrijke
stem bewaard gebleven en kan men die
| hooren mot al haar eigenaar.ligheilen wan
neer men dit wenscht.
De aankondiging in dit nummer geeft het
adres, waar grammophone-platen te bekomen
zijn, n.l. Ileerengraeht 5(>(>.
miiimiiimiii
Heinrich, de dichter", en met de hand voor
den mond fluisterde hij dat canaille."
Nu begreep Therese de natuurlijke anti
pathie tuaschen hen beiden. Zij begon te
letten op hetgeen Heinrich zeide, en hoorde
hoe hij op een geblaseerden, half spottenden,
half klagenden toon over zijn armoede sprak,
die hem niet toeliet grootere reizen te maken.
Toen riep zijn oom, van wien algemeen be
kend was, dat hij zijn neef grootmoedig
ondersteunde:
Maar Heinrich, je behoeft toch niet te
klagen. Wanneer je geen geld genoeg hebt,
ga je maar naar een paar goede vrienden
toe en dreigt hen: ik maak je in mijn vol
gend boek zoo belachelijk, dat geen fatsoenlijk
mensch meer met je kan omgaan, of je bla
meert een edelman ! (l'laten). Je hebt mid
delen genoeg tot je beschikking."
De dichter kneep zijn oogen dicht en ant
woordde schtrp : Hij heeft mij aangevallen
met knofiook-eten en oude bakersprookjes ;
ik moest hem vernietigen."
Hoe goedhartig en vriendelijk de oude man
ook zijn kon, had bij toch dikwijls iets onbe
suisd voortvarends.
Een kleinen joodschen professor (mathe
maticus), die erg voornaam dted en over
uitgelezen wijnsoorten en lekkere schotels
sprak alsof dat voor hem heel gewone ko}t was,
n zich zeer aanmatigend gedroeg riep de
oude Heine zoo luid toe, dat alle gasten het
moesten hooren.
,,AVat zijn de tijden toch veranderd, mijn
aeste professor I Weet gij nog, hoe wij beiden
als een paar arme jodenjongens naar Hamburg
iwamen ?" Daarbij lachte hij vergenoegd.
Hm I" bromde de professor, die hoogst
onaangenaam was aangedaan.
Wat?" ging Heine voort, terwijl hij mij
aanstootte, ,,kunt gij u dat niet meer
herin;ieren? Ik zie alles nog duidelijk voor mij,
ivij hadden kapotte schoenen aan, en onze
fousen zullen wel niet veel beter geweest
ja," zeide hij en wendde zich half tot mij,
,en als wij Zondags bij vriendelijke menschen
«n Freitisch" kregen, dat was een pleizier.
en dat smaakte! Ik propte mij voor de geheele
week vol".
De professor, wien niets anders overbleef,
stemde lachend toe.
Het diner was afgeloojieu. Verschillende
personen verwijderden zich, waaronder ook
ie <lichter, die zich niet erg op zijn gemak
;evoelde in de nabijheid van zijn oom. Do
overige gasten gingen naar boven om koffie
e drinken.
Op verzoek van het gezelschap zong Eduard
de aria uit den Jlarbier met bijzonder veel
en toen met zijn vrouw eenige duetten.
dame, die in Hamburg voor een
uitstetende zangeres doorging, en het inderdaad
ook was, nam, zoodra Kduard zijn plaats aan
de piano verlaten had, die onmiddellijk in
VASEN % JARDINIÈRES
TEGELSCHILDERIJEN ENZ.
MUSEUM GBISA.NTI,
ROKIN 96, (Stille tijde),
AMSTERDAM. .
Toegang vrij.
l OHTl»?RP92 ? T?K?GIRG?R ? UITVÖRIRG
" PLAFOBD-?rHüARDKSCHILD?RIRG-?nZ.
ORTW?RP?R ? VOOR ? MJRSTRAALDUKRR.
MAISON DROUOT
?*? ?* WKMMKK & Co. -t-
4* LANGE HOUTST1UAT 7 & 2 *
- - - Oen Hntifr - -
. TF.I.KKX» IM KIK . a?l .
GROOTSTE INRICHTING VOOR
COMPLETE MEUBILEERING =
IN ALLE STIJLEN = = = =
ANTIQUITEITEN^ =
EIGEN MEUBELFABRIEK
J. J. BIESING,
Kunsthandel.
's-GRA.VENHA.GE,
MoleDstraatBS.es^enfi?.
Moderne Schilderijen,
Aquarellen en Gravures.
Laat Uwe woning inrichten a,?
DEPDöElX^H^Anisterd.
Menwe ontwerpen. Smaakvolle ensembles.
Zeer billijke noteering. Foto's en Prijscouranten en
Begroetingen gratis. Plaatsing door eigen personeel
onder volledige garantie. Vele attesten.
MEUBEL-BAZAR,
Singel 263 283,
toij de Paleisstraat.
Kantoor-Meubelen en:.
J. MEIJERINK MEIJER.
Telefoon il J» «8.
Prijs. . f3O.
tBINNENHUIS
ROKINIZOAHSTERDAM
MEUBELEN
EN-NUI5RAAD
NAAR-ONT WE R PEN-VAN
BEKENDE-AM BACHTS-EN
5IER-KUN5TENAARS
MATIGE-PRUZEN-MELJBELCN
VAN-EIGEN'WERKPLAATS
COMPLETE
WONING-IN
-RICHTINGEN.
m mm i
?
? ?? l
AmSTERDAfn
AARDEWERK
EH TEGELS
Neêrlands Oude Kunst.
12 Etsen van WILM STEELINK.
Met Tekst van J. F. VAN SOMEREN,
Bibliothecaris te Utrecht
Gedrukt op zeer fraai papier, de tekst
in rood kader met vele vignetten en
handteekeningen, kost dit prachtwerk
(groot folio form.) gebonden slechts
/12.5O.
GEBEELDHOUWDE «EU8EL&
n» J, V. DE GBAiFÏ-lwai.
Eagweg IS.
E5EIÜ1Q
ARMMEM
01 10
itbopteclie
BtinriditlM
TELEGRAMADRES
L.ITHO"
T COMM TELfFOOM 970
i
AARD
WERK
OHTi
IT -DE -FABRIEK
ZU D-HOLAND
DEPOT'KALVEFGTRAAT'141
MA ff ME ff EN SCHOORSTEENMANTELS
G. & J. COOL
AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT.
BLOEMGRACHT?/ DELFT5CHESTRA AT6I BILT.«,TR«AT 30