Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1475
mogen ook Nederland, zoo al geen rust, dan
toch eenige meerdere gerustheid geven.
Trouwens, men vergist zich, indien men
meent, dat er in Nederland niets dan onver
schilligheid te dezen opzichte heerscht. Op
aanvrage van den burgemeester van Zevenaar
heeft de inspecteur van gezondheid den toe
stand aldaar onderzocht, en hij heeft na
rijpelijk onderzoek gestadige desinfeclie vol
doende geacht. Deze wordt daar overal en
elders thans voortdurend toegepast; wie het
station Oldenzaal passeert, behoeft zelfs den
trein niet te verlaten, om er zich van te
overtuigen. En indien hier en elders de
aangewezen doktoren scherper maatregelen
onnoodig achten, wat behoeft dan ook de
leek op grooter gestrengheid aan te dringen?
De regeering mag in dezen geen blaam
treffen; zy heeft goed gedaan, niet toe te
geven aan overdreven vrees, en de doorreis
door Nederland niet hinderlijk te belemmeren.
Want wat dat zou beteekenen voor de hon
derden emigranten, weet ieder, die met deze
toestanden meer van nabij op de hoogte is.
Met dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
Uw dw. dr.
D. COHKN,
Voorzitter van het Comitétot Hulp aan
Emigranten te Deventer.
* *
#
Wij plaatsen tot toelichting van bovenstaand
schrijven het volgende:
Uit Oldenzaal schrijft men aan de Zw. Ct.
(12 Sept):
Dat het transport van Russische land
verhuizers over deze plaats enorm is gestegen
door 't verbod der Duitsche regeering van
inscheping te Hamburg wegens de cholera,
kan o. a. hieruit blijken, dat over de
afgeloopen week door den agent van het
AngloContinentale Reisebureau alhier aan zijn
maatschappij is afgedragen de som van circa
70.000 mark, hier ontvangen. En dan nog
het zeer groote getal emigranten, hetwelk
hier passeert voor de N. A. S. M.
Barakken voor ontsmetting zijn hier, zooals
Het Volk teiecht zegt, niet aanwezig; ge
neeskundig onderzoek heeft niet plaats, daarbij
komt nog, dat hier nacht op nacht in ver
schillende logementen tientallen van land
verhuizers overnachten. De loods bij 't
station alhier, waarin honderden emigranten
soms uren verblijven, is alleen wat
gecarboliseerd". Ter geruststelling van velen zou
het zeer zeker wenschelyk zijn, dat onze
regeering hier andere maatregelen nam."
Oldenzaal, 23 Sept. Heden is men
bij het station der H. IJ. S. M. alhier begon
nen toebereidselen te maken tot het plaatsen
van een landverhuizersbarak op een terrein
der H. IJ. S. M, op aanwijzing van den
heer Oosterbaan, inspecteur van de volks
gezondheid te Zwolle."
Of de plaat deze uitwerking heeft gehad,
weten wij niet. 't Schijnt mogelijk. Intusschen
drong zy niet aan op wering van de land
verhuizers, maar op een krachtig waken tegen
het gevaar. Red.
IIIIIIIMtlllMlllllllllllllllllltlllllllllltlltlltlMIMimnillMIII
UIT DE NATUUR.
Van de Köthe naar Lauthenthal
im Harz. III.
Daar zaten we eindelijk weer in de diepte,
gelijkvloers met de Schildau en zijn by
stroompjes, een viersprong waarvan mijn
schetsje van de vorige week u eenig idee
heeft trachten te geven, 't Is een curieuse
uitspanningsplaats, die Köthe, met schilder
achtige prieeltjes. Enkele van boomschors,
verweerd en vervallen, andere met ruwhouten
bank en tafel en tegen zon en regen een be
schutting van boomtakken, die als een
draadfiguurkegel in en tegen elkaar zijn gezet.
Menschen komen er zelden, of't moet Sch
tzenfest" zijn, maar het brood en de
Sauerbrunnen zijn er lekker en goedkoop.
De zon blakert de toppen omhoog; hier
onder ig 't heerlijk koel. Daar boven glin
steren de sparrenspitsen en flikkeren de naakte
steenwanden, rondom ons tiert een groene
vegetatie van mos en varens, van springzaad
en gele distels en heksenkruid, een menge
ling, die, als geheel op een afstand gezien, een
kleurentoon voortbrengt, lief harmoniëerend
met de bruinroode voeten der sparrestammen.
In de breede bedding van de bergbeek
klotsert en rommelt het donkere water over
bemoste steenen. Hier en daar is een berk
of spar omgestort, schuin over het stroompje;
de halfvermolmde stam is ten brug van
varentjes geworden, die door 't water, dat hun
stengels omspoelt, telkens worden voorover
gebogen, en zich als in tempo weer oprichten,
wanneer 't golfje voorbij is gesneld; dat aardig
gewuif geeft den vreemden indruk, dat er
gestadig een stevige wind in de lengte over
de beek waait, maar die de planten langs den
oever niet aanroert.
Op een plek, waar in de bedding breede
platte steenen boven de oppervlakte van 't
water uitsteken, stappen en springen we de
beek over. Nu staan we op een eiland, een
wildernis van struiken, uitgeloopen boom
stronken, bemoste rotsblokken en
hoogopschietende varens.
Prachtige groote weerschijn vlinders met
den mooien veelzeggenden naam Apatura Iris
blauw met wit, vliegen op, en na een paar
haastige vleugelslagen zeilen ze als een vogel
boven de bladeren weg, stijgen op langs
den steilen bergwand aan de overzijde, tot ze
het zonlicht bereiken; dan gloeien de vleugels
even als vuur en meteen verdwijnt het mooie
dier in de donkere boomschaduwen.
Bij ons is het diertje heel zeldzaam, oaair
een enkele maal in de Graafschap aangetroffen.
Ons eilandje is niet groot, een dertig meter
lang en lang niet zoo breed; wij doorkruisen
het in korten tijd en menige bloem, zeer
zeldzaam of onbekend ia ons land, en die
wy nooit anders dan in den Hortus of op
plaatwerken hebben gezien, gaat de plantenbus
in. Ze zullen lang dienen als souvenir van
dat wilde hoekje aan de Schildauküthe.
De andere arm van de beek, die het eiland
helpt vormen, is blijkbaar een verlaten bed.
Het water stroomt er haast niet, het vormt
talrjjke heldere vijvertjes of kommen tusschen
steenen en boomstronken ; de oevers vormen
een groot vlechtwerk vai boom-wortels, meest
vermolmd, voor een deel nog levend en
werkend voor de hooge berken, sparren en
beuken van den Holzweg, die er langs loopt.
Een eigenaardig stukje wer°ld daar, voor
een natuurTriend vol beloften.
M'n zoon en ik we hadden elkaar al eens aan
gekeken en wij begrepen elkander; m'n broer
niet zoo gauw, hem laten de kantoorbelangen
niet toe vaak voor natuur en niet voor zaken te
gaan reizen, hij zal ons wel een beetje overdre
ven gevonden hebben, toen hy ons beiden daar
zag zitten op een verweerden stronk, met de
ellebogen op de knieën, onbeweeglijk, als in
verrukking starend op de heldere poeltjes
van den dooden arm. Uit respect denk ik,
hield hy zich ook stil.
Hier moeten ze wezen of ze zijn nergens
anders aan dezen kant van den Harz," .luis
terde mijn zoon. Ja, precies een land zooals
ze 't noodig hebben. Blijf stil zitten. In zulke
miniatuur-meertjes, met niet stilstand en toch
ook niet stroomend water, leggen ze hun
eieren of jongen, hier kunnen de larven leven.
met geheel goudgelen rug en poolen, zwarten
kop en geel gevlekten staart.
Dat was de vondst, waarop wij wel stille
hoop hadden, maar waarop wij toch niet
wildeu rekenen. Om teen teleurstelling te
wekken, moet je eigenlijk nooit op iets uit
gaan, dan valt het dubbel mee als het toe
val dienen wil. De Harz is het land van
de vuursalamanders, maar toch bleef deze
de eenige, die wij onder de oogen kregen;
wel vonden wij de larven, net langwerpige
kikkervischjes, nog op verschillende plaatsen.
Nu moesten we toch eindelijk weg uit die
mooie vallei, wij wilden de Harz in en
wandelden nog altijd tusschen de voorbergen.
Weerschijnvlinder?. Foto van (i. J. Klokrnan. (Uit JJe Lenende XatwtrJ.
De beek ververscht hier 't water, zonder het
te veel in beweging te brengen. Kijk goed uit
naar de larven, die zijn nu nog zwart. De
volwassen dieren zullen wel in de holen van
deze vermolmde boomwortels aan de kanten
schuilen. Als 't niet regent komen die toch
niet te voorschijn voor donker.
En zij kwamen niet te voorschijn zoolang
wij daar zaten, stil als een poes, die op een
muis loert. Wij stapten de merenbeek uit
en wandelden langzaam den Holzabfuhrweg
in. De Harzclub met zijn aardig symboliek
sparretje. waarschuwde, dien weg niet op te
gaan. Nur für Holzabfuhr und beschwerlich.
Daarom moesten wij hem juist een eindje op.
Het was een breede steenachtigen holle
weg, die daalde, zoover 't oog reikte; aan
weerskante steil oploopende sparrebosschen.
In de verte hoorden wij houthakkers kappen
en jodeln; zien konden we ze niet, want
juist daar hing een prachtige blauwe nevel
tusschen de boomen, zoo mooi van tint of
onze eigen Hollandsche hemel er tusschen
de sparren was neergedaald.
Mijn broer had den kijker en : Herten" zei
hij, ik zie herten, daar schuins boven ons."
Wat is een kijker toch een heerlijk ding;
niet juist om te zien wat te ver af is, maar
om te ontdekken, wat je anders niet zou
hebben opgemerkt. Toen we ze eenmaal
gesignaleerd en gedetermineerd hadden met
onzen besten natuurkijker, konden we de
dieren duidelijk met het bloote oog volgen.
Het waren een reebok en twee reegeiten.
Stapje voor stapje, de oogen en ooren op
ons gericht, kwamen ze, den boschkant van
de helling houdend, op ons toe. Nieuwsgierig,
telkens dichter bij, kwam de reebok om een
stam heengluren; wij bleven rustig staan en
heel duidelijk zagen we, hoe het prachtige
dier zich ueervleide, de voorpooten onder
't lijf trok. Wij gingen er ook bij zitten aan den
overkant van den weg; de havanuakleurige
reegeiten laveiden rustig; ze daalden en stegen
tusschen de donkere stammen, lieten nu eens
de voorzij, dan alleen 't witte staartplekje, dan
weer't heele slanke lijfje zien, dat met gracieus
bewegen de steilten opklom of op eens met
een sprongetje een heel eind lager in 't fijne
boschgras neerkwam. Eindelijk, een kwartier
lang hadden wij het bekoorlijk tafereellje ge
noten,verdwenen ze,heel omhoog, waardestam
men samenschemerden tot een rossen nevel.
Mijn zoon was terug gedrenteld naar den
still»n beekarm met de meertjes; wij wilden
net gaan kijken waar hij bleef, toen hij weer
terug kwam iets sneller dan hij heenging,
met oen eil'en gezicht, maar met iets blijds
in de oogen en ook iets in de dubbele holle
hand. ..Wat is dat voor een beestje?" vroeg
hij leukweg en hij liet hem op eens zien :
de vuursalamander, onze eerste eigenzelvers
in zijn vaderland gevangen salamander, een
keurig geteekend diertje, een vinuer lang
De breede weg naar Lauthental lag vlak
voor ons tusschen hellende, lichtgroene
weilanden met beweeglijke chocoladekleurige
koeien beplekt. De groote koppen met
wijduitstaande hoorns werden naar ons toege
keerd bij 't pasaeeren, en n zette het op
een loeien, dat de echo daverde tusschen
de bergen.
De lucht,vol licht en zon nog, toen wij in den
houthakkersweg de reetjes begluurden, werd
grijzig, heiig; we keken omhoog en in't rond;
maar wij waren niet in Nederland en het uit
zicht niet ruim genoeg voor een weer-diagnose
nog veel minder voor de prognose. Dien
morgen toen ik den hotel houder (waard durf
ik niet zeggen) in verrukking vertelde van
mijn witte wolkjes, die voor den berg
heentrokken, had hij even zijn wenkbrauwen ge
fronst, gevraagd waar wij dien dag heen wil
den loopen en... ach so, sie habenja Ueberzieher.'
Ik had er niet weer aan gedacht en wij
hadden, verwend door langdurig mooi weer,
onze jassen in het hotel gelaten, met ver
zoek ze met de bagage na te zenden. Nu de
lucht al grijzer en grauwer werd zonder dat
n wolkje te zien is, kwamen de woorden
in hun rechte beteekenis ons voor den geest.
Zooals v ij een voetreis opvatten,waren we vier
uur van Lauthenthal en er stond geen enkel
huis lang den weg volgens onze kaarten en
inlichtingen. Kennis van 't weer en den toe
stand van den weg bij regen hadden wij geen
van drieën. Daarom nog maar eens bij de
Köthe geïnformeerd.
Es gibt Regen und Gewitter! Dat klonk
zoo beslist zonder n blik naar boven, dat
Js. VAN G1NKEL
. ZEIST =====
FABRIKANT VAN
KUNST-KOPERWERKEN IN OUD-HOLLANDSCHE
MODERNE- EN ANDERE STIJLEN
DRKSCHNflBEL
cocon
OP KOPER EN ZINrS.
GtB°W?PELIX MERITIS"
KEIZER5GRACHT-32<r
TEL.
2SO7LARENSCHE KUNSTHANDEL
* VILLA MAUVE" BLJ DEN MOLEN LAREN (N.H.)
WlK HET LAND VAN MAJJVK" BIZOKKT, TBRZTJIMH KIKT KKH BEZOEK TK BEKHOKM AAH Dl
TKJTOONSTKLLING VAN LARKNSCHK KUNSTWBRKM TAH : VAN BLAADEREN, VAN BEEVEB,
CO BREMAN, BROEDELET, BRIËT, DOOYEWAARD, GEBHARD, HART NIBBRIG,
HUGENHOLTZ, DE JONG, KEVER, LAGUNA, LANGEVELD, ANTO1V MAUVE Sr
MELIS, WAT.T.Y MOES, VAN DER VEN, V. D. WALL BAKE, WOLTER KSX. KN«.
D» KUMSTZAAL 18 GRATIS TOIGAHKK1JJI, OOK ZONDAGS,
J. J. BIESING,
Kunsthandel»
's-GRAVENHAGE,
Molenstraat 65,65* en 67.
Moderne Schilderijen,
Aquarellen en Gravures.
Laat Uwe woning inrichten
*»«
Nieuwe ontwerpen. Smaakvolle ensembles.
Zeer billijke noteering. Foto's en Prijscouranten en
Begrootingen gratis. Plaatsing door eigen personeel
onder volledige garantie. Vele attesten.
Panorama
Amsterdam,
Plantage
in de Munstsaat.
Antieke lYIeubelen, Porceleinen, Schil
derijen, Oostersche Tapijten.
Vaste prtjaten. Toegang «rtj*
Het Panorama Jemsalem is dagelijks geepend.
'tBINNENHUlS
ROKINIZO-AHSTERDAM
MEUBELEN
ENHUI5RAAD
"NAAR-ONTWE R PEN-VAN
BEKENDE-AM BACHT51N
51ER-KÜN5TENAARS
MATlGE-PRÜZEN-rOBELCN
VAN-EIGEN-WERKPLAATS
COMPLETE
WONING-IN
.RICMTINGEN.
GEBEELDHOUWDE IEDBELI
n» J. V. DE GRiAFï-Hirmm.
AmSTERDAfll
AARDEWERK
EH
VASEN »% JABDINIÈRES ?
TEÖELSCHILDEKIJEN ENZ. ?
MUSEUM CtRISAXTI,
KOKIN 96, (Stüle «vdjj,
AMSTERDAM. ?
Toegang
BEllMG
ARNHEM
'ie
ELEGRAMADRES
LITHO"
l
AARD
WERK
i UIT -DE -FABRIEK I
ZU D-HOILAND
DEPOT-KALVERSTRAAT-M-I
B
?H
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS
G. & J. COOL
AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT.
BLOEM6RACHT77 DELFTSCHE5TBAAT6I ' , eaT$TRflAT:30