De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 1 oktober pagina 8

1 oktober 1905 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1475 mogen ook Nederland, zoo al geen rust, dan toch eenige meerdere gerustheid geven. Trouwens, men vergist zich, indien men meent, dat er in Nederland niets dan onver schilligheid te dezen opzichte heerscht. Op aanvrage van den burgemeester van Zevenaar heeft de inspecteur van gezondheid den toe stand aldaar onderzocht, en hij heeft na rijpelijk onderzoek gestadige desinfeclie vol doende geacht. Deze wordt daar overal en elders thans voortdurend toegepast; wie het station Oldenzaal passeert, behoeft zelfs den trein niet te verlaten, om er zich van te overtuigen. En indien hier en elders de aangewezen doktoren scherper maatregelen onnoodig achten, wat behoeft dan ook de leek op grooter gestrengheid aan te dringen? De regeering mag in dezen geen blaam treffen; zy heeft goed gedaan, niet toe te geven aan overdreven vrees, en de doorreis door Nederland niet hinderlijk te belemmeren. Want wat dat zou beteekenen voor de hon derden emigranten, weet ieder, die met deze toestanden meer van nabij op de hoogte is. Met dank voor de plaatsing, Hoogachtend, Uw dw. dr. D. COHKN, Voorzitter van het Comitétot Hulp aan Emigranten te Deventer. * * # Wij plaatsen tot toelichting van bovenstaand schrijven het volgende: Uit Oldenzaal schrijft men aan de Zw. Ct. (12 Sept): Dat het transport van Russische land verhuizers over deze plaats enorm is gestegen door 't verbod der Duitsche regeering van inscheping te Hamburg wegens de cholera, kan o. a. hieruit blijken, dat over de afgeloopen week door den agent van het AngloContinentale Reisebureau alhier aan zijn maatschappij is afgedragen de som van circa 70.000 mark, hier ontvangen. En dan nog het zeer groote getal emigranten, hetwelk hier passeert voor de N. A. S. M. Barakken voor ontsmetting zijn hier, zooals Het Volk teiecht zegt, niet aanwezig; ge neeskundig onderzoek heeft niet plaats, daarbij komt nog, dat hier nacht op nacht in ver schillende logementen tientallen van land verhuizers overnachten. De loods bij 't station alhier, waarin honderden emigranten soms uren verblijven, is alleen wat gecarboliseerd". Ter geruststelling van velen zou het zeer zeker wenschelyk zijn, dat onze regeering hier andere maatregelen nam." Oldenzaal, 23 Sept. Heden is men bij het station der H. IJ. S. M. alhier begon nen toebereidselen te maken tot het plaatsen van een landverhuizersbarak op een terrein der H. IJ. S. M, op aanwijzing van den heer Oosterbaan, inspecteur van de volks gezondheid te Zwolle." Of de plaat deze uitwerking heeft gehad, weten wij niet. 't Schijnt mogelijk. Intusschen drong zy niet aan op wering van de land verhuizers, maar op een krachtig waken tegen het gevaar. Red. IIIIIIIMtlllMlllllllllllllllllltlllllllllltlltlltlMIMimnillMIII UIT DE NATUUR. Van de Köthe naar Lauthenthal im Harz. III. Daar zaten we eindelijk weer in de diepte, gelijkvloers met de Schildau en zijn by stroompjes, een viersprong waarvan mijn schetsje van de vorige week u eenig idee heeft trachten te geven, 't Is een curieuse uitspanningsplaats, die Köthe, met schilder achtige prieeltjes. Enkele van boomschors, verweerd en vervallen, andere met ruwhouten bank en tafel en tegen zon en regen een be schutting van boomtakken, die als een draadfiguurkegel in en tegen elkaar zijn gezet. Menschen komen er zelden, of't moet Sch tzenfest" zijn, maar het brood en de Sauerbrunnen zijn er lekker en goedkoop. De zon blakert de toppen omhoog; hier onder ig 't heerlijk koel. Daar boven glin steren de sparrenspitsen en flikkeren de naakte steenwanden, rondom ons tiert een groene vegetatie van mos en varens, van springzaad en gele distels en heksenkruid, een menge ling, die, als geheel op een afstand gezien, een kleurentoon voortbrengt, lief harmoniëerend met de bruinroode voeten der sparrestammen. In de breede bedding van de bergbeek klotsert en rommelt het donkere water over bemoste steenen. Hier en daar is een berk of spar omgestort, schuin over het stroompje; de halfvermolmde stam is ten brug van varentjes geworden, die door 't water, dat hun stengels omspoelt, telkens worden voorover gebogen, en zich als in tempo weer oprichten, wanneer 't golfje voorbij is gesneld; dat aardig gewuif geeft den vreemden indruk, dat er gestadig een stevige wind in de lengte over de beek waait, maar die de planten langs den oever niet aanroert. Op een plek, waar in de bedding breede platte steenen boven de oppervlakte van 't water uitsteken, stappen en springen we de beek over. Nu staan we op een eiland, een wildernis van struiken, uitgeloopen boom stronken, bemoste rotsblokken en hoogopschietende varens. Prachtige groote weerschijn vlinders met den mooien veelzeggenden naam Apatura Iris blauw met wit, vliegen op, en na een paar haastige vleugelslagen zeilen ze als een vogel boven de bladeren weg, stijgen op langs den steilen bergwand aan de overzijde, tot ze het zonlicht bereiken; dan gloeien de vleugels even als vuur en meteen verdwijnt het mooie dier in de donkere boomschaduwen. Bij ons is het diertje heel zeldzaam, oaair een enkele maal in de Graafschap aangetroffen. Ons eilandje is niet groot, een dertig meter lang en lang niet zoo breed; wij doorkruisen het in korten tijd en menige bloem, zeer zeldzaam of onbekend ia ons land, en die wy nooit anders dan in den Hortus of op plaatwerken hebben gezien, gaat de plantenbus in. Ze zullen lang dienen als souvenir van dat wilde hoekje aan de Schildauküthe. De andere arm van de beek, die het eiland helpt vormen, is blijkbaar een verlaten bed. Het water stroomt er haast niet, het vormt talrjjke heldere vijvertjes of kommen tusschen steenen en boomstronken ; de oevers vormen een groot vlechtwerk vai boom-wortels, meest vermolmd, voor een deel nog levend en werkend voor de hooge berken, sparren en beuken van den Holzweg, die er langs loopt. Een eigenaardig stukje wer°ld daar, voor een natuurTriend vol beloften. M'n zoon en ik we hadden elkaar al eens aan gekeken en wij begrepen elkander; m'n broer niet zoo gauw, hem laten de kantoorbelangen niet toe vaak voor natuur en niet voor zaken te gaan reizen, hij zal ons wel een beetje overdre ven gevonden hebben, toen hy ons beiden daar zag zitten op een verweerden stronk, met de ellebogen op de knieën, onbeweeglijk, als in verrukking starend op de heldere poeltjes van den dooden arm. Uit respect denk ik, hield hy zich ook stil. Hier moeten ze wezen of ze zijn nergens anders aan dezen kant van den Harz," .luis terde mijn zoon. Ja, precies een land zooals ze 't noodig hebben. Blijf stil zitten. In zulke miniatuur-meertjes, met niet stilstand en toch ook niet stroomend water, leggen ze hun eieren of jongen, hier kunnen de larven leven. met geheel goudgelen rug en poolen, zwarten kop en geel gevlekten staart. Dat was de vondst, waarop wij wel stille hoop hadden, maar waarop wij toch niet wildeu rekenen. Om teen teleurstelling te wekken, moet je eigenlijk nooit op iets uit gaan, dan valt het dubbel mee als het toe val dienen wil. De Harz is het land van de vuursalamanders, maar toch bleef deze de eenige, die wij onder de oogen kregen; wel vonden wij de larven, net langwerpige kikkervischjes, nog op verschillende plaatsen. Nu moesten we toch eindelijk weg uit die mooie vallei, wij wilden de Harz in en wandelden nog altijd tusschen de voorbergen. Weerschijnvlinder?. Foto van (i. J. Klokrnan. (Uit JJe Lenende XatwtrJ. De beek ververscht hier 't water, zonder het te veel in beweging te brengen. Kijk goed uit naar de larven, die zijn nu nog zwart. De volwassen dieren zullen wel in de holen van deze vermolmde boomwortels aan de kanten schuilen. Als 't niet regent komen die toch niet te voorschijn voor donker. En zij kwamen niet te voorschijn zoolang wij daar zaten, stil als een poes, die op een muis loert. Wij stapten de merenbeek uit en wandelden langzaam den Holzabfuhrweg in. De Harzclub met zijn aardig symboliek sparretje. waarschuwde, dien weg niet op te gaan. Nur für Holzabfuhr und beschwerlich. Daarom moesten wij hem juist een eindje op. Het was een breede steenachtigen holle weg, die daalde, zoover 't oog reikte; aan weerskante steil oploopende sparrebosschen. In de verte hoorden wij houthakkers kappen en jodeln; zien konden we ze niet, want juist daar hing een prachtige blauwe nevel tusschen de boomen, zoo mooi van tint of onze eigen Hollandsche hemel er tusschen de sparren was neergedaald. Mijn broer had den kijker en : Herten" zei hij, ik zie herten, daar schuins boven ons." Wat is een kijker toch een heerlijk ding; niet juist om te zien wat te ver af is, maar om te ontdekken, wat je anders niet zou hebben opgemerkt. Toen we ze eenmaal gesignaleerd en gedetermineerd hadden met onzen besten natuurkijker, konden we de dieren duidelijk met het bloote oog volgen. Het waren een reebok en twee reegeiten. Stapje voor stapje, de oogen en ooren op ons gericht, kwamen ze, den boschkant van de helling houdend, op ons toe. Nieuwsgierig, telkens dichter bij, kwam de reebok om een stam heengluren; wij bleven rustig staan en heel duidelijk zagen we, hoe het prachtige dier zich ueervleide, de voorpooten onder 't lijf trok. Wij gingen er ook bij zitten aan den overkant van den weg; de havanuakleurige reegeiten laveiden rustig; ze daalden en stegen tusschen de donkere stammen, lieten nu eens de voorzij, dan alleen 't witte staartplekje, dan weer't heele slanke lijfje zien, dat met gracieus bewegen de steilten opklom of op eens met een sprongetje een heel eind lager in 't fijne boschgras neerkwam. Eindelijk, een kwartier lang hadden wij het bekoorlijk tafereellje ge noten,verdwenen ze,heel omhoog, waardestam men samenschemerden tot een rossen nevel. Mijn zoon was terug gedrenteld naar den still»n beekarm met de meertjes; wij wilden net gaan kijken waar hij bleef, toen hij weer terug kwam iets sneller dan hij heenging, met oen eil'en gezicht, maar met iets blijds in de oogen en ook iets in de dubbele holle hand. ..Wat is dat voor een beestje?" vroeg hij leukweg en hij liet hem op eens zien : de vuursalamander, onze eerste eigenzelvers in zijn vaderland gevangen salamander, een keurig geteekend diertje, een vinuer lang De breede weg naar Lauthental lag vlak voor ons tusschen hellende, lichtgroene weilanden met beweeglijke chocoladekleurige koeien beplekt. De groote koppen met wijduitstaande hoorns werden naar ons toege keerd bij 't pasaeeren, en n zette het op een loeien, dat de echo daverde tusschen de bergen. De lucht,vol licht en zon nog, toen wij in den houthakkersweg de reetjes begluurden, werd grijzig, heiig; we keken omhoog en in't rond; maar wij waren niet in Nederland en het uit zicht niet ruim genoeg voor een weer-diagnose nog veel minder voor de prognose. Dien morgen toen ik den hotel houder (waard durf ik niet zeggen) in verrukking vertelde van mijn witte wolkjes, die voor den berg heentrokken, had hij even zijn wenkbrauwen ge fronst, gevraagd waar wij dien dag heen wil den loopen en... ach so, sie habenja Ueberzieher.' Ik had er niet weer aan gedacht en wij hadden, verwend door langdurig mooi weer, onze jassen in het hotel gelaten, met ver zoek ze met de bagage na te zenden. Nu de lucht al grijzer en grauwer werd zonder dat n wolkje te zien is, kwamen de woorden in hun rechte beteekenis ons voor den geest. Zooals v ij een voetreis opvatten,waren we vier uur van Lauthenthal en er stond geen enkel huis lang den weg volgens onze kaarten en inlichtingen. Kennis van 't weer en den toe stand van den weg bij regen hadden wij geen van drieën. Daarom nog maar eens bij de Köthe geïnformeerd. Es gibt Regen und Gewitter! Dat klonk zoo beslist zonder n blik naar boven, dat Js. VAN G1NKEL . ZEIST ===== FABRIKANT VAN KUNST-KOPERWERKEN IN OUD-HOLLANDSCHE MODERNE- EN ANDERE STIJLEN DRKSCHNflBEL cocon OP KOPER EN ZINrS. GtB°W?PELIX MERITIS" KEIZER5GRACHT-32<r TEL. 2SO7LARENSCHE KUNSTHANDEL * VILLA MAUVE" BLJ DEN MOLEN LAREN (N.H.) WlK HET LAND VAN MAJJVK" BIZOKKT, TBRZTJIMH KIKT KKH BEZOEK TK BEKHOKM AAH Dl TKJTOONSTKLLING VAN LARKNSCHK KUNSTWBRKM TAH : VAN BLAADEREN, VAN BEEVEB, CO BREMAN, BROEDELET, BRIËT, DOOYEWAARD, GEBHARD, HART NIBBRIG, HUGENHOLTZ, DE JONG, KEVER, LAGUNA, LANGEVELD, ANTO1V MAUVE Sr MELIS, WAT.T.Y MOES, VAN DER VEN, V. D. WALL BAKE, WOLTER KSX. KN«. D» KUMSTZAAL 18 GRATIS TOIGAHKK1JJI, OOK ZONDAGS, J. J. BIESING, Kunsthandel» 's-GRAVENHAGE, Molenstraat 65,65* en 67. Moderne Schilderijen, Aquarellen en Gravures. Laat Uwe woning inrichten *»« Nieuwe ontwerpen. Smaakvolle ensembles. Zeer billijke noteering. Foto's en Prijscouranten en Begrootingen gratis. Plaatsing door eigen personeel onder volledige garantie. Vele attesten. Panorama Amsterdam, Plantage in de Munstsaat. Antieke lYIeubelen, Porceleinen, Schil derijen, Oostersche Tapijten. Vaste prtjaten. Toegang «rtj* Het Panorama Jemsalem is dagelijks geepend. 'tBINNENHUlS ROKINIZO-AHSTERDAM MEUBELEN ENHUI5RAAD "NAAR-ONTWE R PEN-VAN BEKENDE-AM BACHT51N 51ER-KÜN5TENAARS MATlGE-PRÜZEN-rOBELCN VAN-EIGEN-WERKPLAATS COMPLETE WONING-IN .RICMTINGEN. GEBEELDHOUWDE IEDBELI n» J. V. DE GRiAFï-Hirmm. AmSTERDAfll AARDEWERK EH VASEN »% JABDINIÈRES ? TEÖELSCHILDEKIJEN ENZ. ? MUSEUM CtRISAXTI, KOKIN 96, (Stüle «vdjj, AMSTERDAM. ? Toegang BEllMG ARNHEM 'ie ELEGRAMADRES LITHO" l AARD WERK i UIT -DE -FABRIEK I ZU D-HOILAND DEPOT-KALVERSTRAAT-M-I B ?H MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS G. & J. COOL AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT. BLOEM6RACHT77 DELFTSCHE5TBAAT6I ' , eaT$TRflAT:30

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl