De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 29 oktober pagina 10

29 oktober 1905 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 D E AM ST ER DAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1479 " l ' ir i i i l . t f-V -, houders van de Ned. Ind. Mynbouwmpij hebben recht -van voorkeur* Als zij daarvan geen gebruik maken, komen eerst de obligatiën* eji daarna de winstbewijzen van de Tfed. Ind. Mijnbouwmpüaan de beurt, en dan eergt de outsiders. Of en voor hoeveel men zich hieraan wagen mag, kan ieder 't beste voor zich zelfxbeoordeelen. . In de afdeeljng van de Nederlandsche dkei-sen verbeterden de aand. Nieuwe Afrikaaneche. Haudelsvennootschap, waarop in deze Ki-oniek meermalen de aandacht ge vestigd is, verder tot 169 put. De aand. \yilhelminaveen. die in liquidatie is, sprongen van 62^ tot 34 pCt. achteruit. Van de Europeesclie diversen overschreed de Banq. Aux. de la Bouree den parikoers, de vorige week door haar behaald, heden met l pCt. Voor de toekomst zijn de ver wachtingen omtrent deze onderneming gun stig', aj is "'t misschien nog niet zeker dat over het loopende jaar al eenige uitkeering gedaan zal worde.n. Ziegliers Glasfabrieken, verbeterden 2 pCt., na de vorige wee.k van 172 tot 177M pCt. gestegen te zijn. By de amerlkaansehe diversen ontmoet ik alleen ver anderingen in de goede richtin;?. Am. Car & Föandry c. v. v. van 37% tot 41%é, dito's c. v.pref. van 100J4 tot 102 K, Restant B w. Maxwell van 25% tot 25%, c. v. a. New, Orleans van 35 M tot 37%, commons Steels van 36% tot 38 en dito's c. v. pref. van 104Ji tot 105% pCt., c. v. pref. Am. Hide and Leather v*n 31% tot 32 pCt. Gisteren ?waren deze aandeelen 34% pCt. Zy verloren echter ruim 2. pCt. in verband met het bericht dat ditmaal geen dividend betaald zal worden. Ten flotte de opmerkingen dat de Westlandsche Hypotheekbank zeer veel succes heeft gehad met de uitgifte in 'n vorige kroniek besproken. Dat kan ook van de Koloniale Bank gezegd worden ten opzichte van de eveneens besproken conversieleening. Ook- züprofiteert van het beur >j abel j aar waarin we leven. De rentenierende forensen gaan voor de wintermaanden nu, vroolijker dan ooit, naar de groote stad. Ik ga ook maar om meer te werken. Gelukkig is 't dat: Arbeid adelt. Amsterdam, l Bussum Borneo", j 26 Oct. '05. D. STIGTBR. Duurte van stads terreinen. De gemeenteraad van Londen heeft bewil ligd in eene uitgave van 41,000 p. st. of ten naaste bij 492,000 gulden tot aankoop van een terrein van 134 vierkante yards of 112,02 vierkante meters ter vergrooting van de Londensche wijken Piccadilly en St. Jamesstreet. Een vierkante yard of 0.836 M2, een plaatsje juist groot genoeg om op te staan en veel kleiner dan de oppervlakte van een gewone keukentafel komt dus te staan op de enorme som van 3690 gulden. ' Maar de terreinen van Piecadilly zijn nog niet de duurste in Londen, deze zijn, zoowel van Londen als van de geheele aarde, de terreinen in de wijk Cornhill, niet ver van de beurs en de Engelsche bank. De volgende cijfers kunnen eene voorstel ling geven van-den levensstandaard in het haj;t van het Lqndensche bedrijf. Onlanus ?werd een enkele kamer in Cornhill gehuurd voor den prijs-van tusschen 24,000 en 36,000 gulden per jaar. In Bondstreet in het West End doet de benedenverdieping van een klein winkeltje 12,000 gulden huur per jaar en het overige gedeelte bjengt evenredig op. Voor een kerkje, dat zich bevindt tusschen de zakenhuizen in Ludgate HUI, werden milHoenen geboden. De geschatte waarde van Londen is om streeks 40 millioen pond sterling of 480 millioen gulden, waarvan 216 millioen gulden zy'n vertegenwoordigd door terreinenwaarde. In gedeelten van Londen, niet ver verwij derd van deze goudmijndistricten, rijzen en dalen de'waarden der gronden op de grilligste wijre. In den omtrek van het] Bankruptcy Court was depreciatie van terrein een van de oorzaken van het faillissement eener firma. Het huis, in hetwelk die firma hare zaken iiifiimfifiimiDHimiiiiimifiiiimiiiminimiimiiiiiiiiimiiiiiiimMiiiii Teleurstelling of ie polsen yan een aanplakbiljet, door N. VAJ* MIDDELHOVEN. dreef, was ongeveer acht jaren geleden ge kocht voor fl 720,000, maar nu weri er niet meer genoeg verdiend, om de rente der daarop gevestigde hypotheken te betalen Zoo juist van een buitenlandsche reis teruggekeerd, vernamen wij, mijn vriend en ik, dat er een tentoonstelling van Arehitectura et Amicitia gaande was. Het zou, dachten wij, wel eens aardig zijn, na veel jnusea-bezoek, nu die moderne voorwerpen eens te gaan bekijken. Wij herinnerden ons de gesprekken met architecten en kunstnijverareu gevoerd, waarin zij als hun meening te icennen gaven, dat niet alleen de gekruld-\iu-mige stoelen met rood fluweelen ,-zittingen rondom slecht, geconstru eerde wiebelend^ tafels; niet alleen de met 2e Jaargang. 29 October 1905. Red.: C. H. BROEKKAMP, Damrak59, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Van probleem No.44 zijn ons twee oplossingen ingezonden door K. Bouwes, Edam en W. van Daalen, Haarlem. Een oplossing door S. S. van Baaien, F. J. de WoJff, Amsterdam; N. Bou wes, D. Kikke, Edam; J. Luteün, Groede; J. Fortgens, C. F. Visse, Haarlem; J. Veershym, Hilversum; K. Koster, Hoogcarspel; W. Vijn, Hoog woud; J. Meijer, Nijmegen; . J. Bou we?, Spyk, (Gr.) De ontleding van dea auteur is prachtig en gecompliceerd, de stand zeer goed. Indien er geen bij oplossing had ingezeten, zou dit probleem zeker in aanmerking gekomen zyn voor de uitgeloofde premie, Slechts twee oplossers zonden ons de oplossing van den auteur; de heeren K. Bouwes, Edam en W. van Daalen, Haarlem; de overigen alleen de bij-oplossing. Indien de witte schijf 20 pp 46 was gebracht, zou o. i. alles verhindert zijn geweest. Paitij No. 24. Lange vleugelopening". Deze partij is gespeeld Ie Amsterdam tussclien de heeren C. H. Broekkamp, met wit en K. C. de Jonge, met zwart. Wit. Zwart. Wit Zwart, 1.3430 1721 26.36:27 18 23 gedw. 2.30 25 21 2(5! 27.37 31 32 18 15) 3.3127 2024 23.31 26 : 1822? 4.3328 1823 29.27:18 23:12 gedw. 5.39 33 12 18 30. 44 40 16, 21 , 6.44 39 7 12 31.26: J7 12:21 7.37 31! 26:37 32.42 37 G 11 8.42:31 14 20! 33.37 31 21 2(5 9.25:14 9:20 34.81 27 11 16 10.47 42, 4 9. 35.39 34 8 12 11. 41 37 10 14 36. 34: 23 24 30? 12.46 41 5 10 1) 37.25:34 20 25 13.4034! 11172)38.3530! 26:31? 16) 14.31 26 3)17 21? 4) 39.27:31 12 17 13.26:17 12:-gl 40.3227 .. 1722 16.3430! 20'25 5) 41.28:17 19:39 17. 50 44 6) 25:34 42.17 12 14 20 18.39:30 1520 43.3681 ? 914 17) 19.4439 7)101578)44.12 7 14 19 ' 20.49 44? 9) 2 7 10) 45. 71 20 24 ' 21. 30 25! 11) 7 32 46. 40 35 3» 44 22.36 31 6 1112) 47. l 6 lf> 21 23.4136! l 613)48-27:16 4450 24. 31 26!! 23 2914) 49. 31 26 3 8 25.26:17 11:31 50.3832 opgegeven. 1) De lange vleugelopening, zooala zij be hoort, gespeeld te worden. 2) De beste beantwoording. 24-29 en 20 :40 is fout. Wit slaat daarna 35:44, en deze vleugel is onneembaar. 3) 34-30 was beter. 27-22 mag om dezelfde reden als 24-29, niet gespeeld worden. 4) Zwart kon nu profiteeren van de zwakke zet van wit, met 1-7 enz. 20-25 was ook goed, toch niet zoo sterk, omdat wit hierna zijn fout zou kunnen herstellen. 5) Gedwongen, om de opsluiting af te wee ren, hetgeen toch moeilijk zal verhinderd worden. De opsluiting is in deze opening juist de finesse. 6) De eenige zet, om het hier bovenge noemde doel te bereiken. 7) 30 25 zou thans te vroeg zijn, en weinig nut aanbrengen. 8) 20-25 moeat nogmaals gespeeld worden, om daarna met 14-üO en 10-14 te kunnen vervolgen. 9) 30 25 was den zet, waarmede het doel bereikt werd. 10; 1-7 was beter geweest. 20-25 was echter de zet, om wit te dwingen 4440 en 40: 20 te spelen, waardoor de opsluiting was verhinderd geworden. 11) >u heeft deze opsluiting groote waarde verkregen. 12) 21-26 moest nu gespeeld worden, om straks bij den langen vleugel los te komen, hetgeen echter bij goed spel van wit, toch moeilijk zonder nadeel zou geschieden. weelderig bloemornament beplakte vergul den spiegellijsten met er voor pendules als nagemaakte pastijen; niet alleen het tal van snuisterijen en pulletjes, neergezegen op schoorsteenmantels, tagères en andere uitsteeksels, oni'raai en onredelijk zijn, maar dat ook de menschen of' liever de met orneirent flodders bestikte japonnen met dames er in en de met heeren opgevulden jasen broekspijpen, maar dat ook deze menschvoorwerpen met hunne neiging naar kopjes thee en koffie en glaasjes bitter met gezelligen klets, volkomen passend bij de interi eurs, herschepping behoeven. Hoe dicht zij nu, gedurende onze afwezig heid, hun bedoelen nabij gekomen waren, wisten wij niet. Of wij bijv. geacht werden te verschijnen in een, bij hunne fraaie kamers passend, gewaad, oi' dat wij naar de museumzalen mochten komen in onze gekleede jas en met de hooge zwarte op. Wij twistspraken daar over, totdat wij op de hoek van een straat een der biljetten bemerkten, die de ten toonstelling aankondigen. Gevonden" riep ik, op de pierlala's wijzende, die daar tegen de straatwand aangeplakt waren. Het zijn dus niet langer de dikke smartbouwer en zijn bleek jongmaatje, die gaven elkaar nooit zoo plechtig den hand het zijn nu de begeesterde en uit overtui ging dun-gekleede en mager-ge worden archi tect, en de kunstnijveraar, wist ik; of sym bolen, Architectura et Amicitia (hm) giste mijn vriend. Maar ik geloofde aan werke lijkheid, de hooge werkelijkheid, die ons, lang geleden, in de gesprekken was beloofd. Ik zeide mijn vriend, mij te volgen naar mijne woning. Wij ontdeden ons daar van onze kleeren, waarin wij zoo precies pasten; uit de linnenkast zocht ik twee van die heel groote badhanddoeken, die wij om ons lichaam plooiden en twee paar vleeschkleurige kousen, met teenen er op geteekend, die wij over onze beenen trokken, 13) Een groote fout. Nu moest 21-26 beslist volgen. 14) 24-29 was de eenge zet welke nog iets kon uitrichten. Alle andere zetten zullen onmiddellijk het verlies voortbrengen. 15) Zwart helpt flink mede om ingesloten te blijven. 16) Fout. 15 20 was beter. 17) 13-19 was beter; doch het verlies is niet meer te verhinderen. CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD. Tabel der gespeelde zetten van Wit. ?':" N N N N ' N N g w ba o Sz! 0 -J 0 'w CO o !zi tel CO 1 s t8 *'£ X O Cn O K W ba o « «-I -0 0 g W w 4: .. lU ^ f l-l g o ba CO' 1 Lt* W w ba o f O 0 0 ta t-1 tel 0 -j * w 1 't* o tr1 Ci O -o W tl! CO * ?r Cn o r1 =-< o o ^ w O -0 W f .-* <-< g 0 .^ W izj o a w ba o «H Q 0 0 ffl y rf». CO 1 co c» «H tel 0 -J o ba =H O O -c l?' l i O W H -c 0 O « ' '3 K t-* .-0 0' Q ^ 01 i « o to CO 1 £ **! W : O W ba o i t» o O C! i fej o ^3 O i ->5 O hrj O :Q CO : Q H :öH ^. ; W co ' ba KJ N j Q tel ^i i t>£ i b:) Q : O , ^ io w co ; C» : ? W [T] ' C^ |T| CO : O ; hrj <H : C-i bO O : -o O te) M i o « ? '? : 0 -J CO : GO ; ha.tHjb [71 ?^ O : ^5 O M S :Q g , r1 : o .^ 4^- ; ^ s i b ^ to : co co ; os ' k i ' CO W Q o ta td tel o ba W Q o ta W t-i o ta td f1 o ta o ta W.B. Verschenen: NOS. 5 en 6 : ALBERT VERWEY, inleiding tot de Nieuwe Nederlandsche Dichtkunst (1880-1900). Met aanhalingen uit de voornaamste werken. Pry's 4O ets. ingen.; 5O ets. in carton.; 6O ets. in linnen. Ter perse: No. 7: Alafflin en Je foiiSerlanip. Vertaald door J. W. G E R H A R D. Illustraties van SIDSKY H. HEATH. Prijs SSO ets. ingen.; 3O ets. in carton.; 4O cte. in linnen. Uitgever van de Wereld-Bibliotheek G. SCHBEUDERS, AMSTERDAM. Safety Vul-Penhouder. Het Oudste Merk. Het Nieuwste Systeem. De beste pen ' voor snel en aanhoudend schrijven, daar de inkt uiterst regelmatig uit de pen vloeit- en de vorm van den pen houder de hand niet vermoeit. Voor stenographie onontbeerlijk, terwyl de pen nooit lekt., In voorraad bij alle Boekhandelaars en PerryMagazijnen, alsmede bij de Importeurs x.v. BUKMAN &SARTOR!US,Amsterdam. Cacao Chocolade Exquis Petits Velours Melk Chocolade * Voortzetting van partij : Xo. 36. F-40 34 M 29:40 gedw. 47. H 45-40 K 35 : 44 -60. K 40-34 M 29 : 40 Vóór het Ineenstorten, i Ken Klik in het onder gaande f'xarent'&tct door Dr. H. GANZ. 240 blz. ? 1.50 ; geb. ? 190. Vitg. van P. M. Wink, Amersfoort, l Heden verscheen: WarendorPs Geïllustreerde Familiekalender \oor 1906. Prijs 4O Cents. Inhoud: Onder meer Novellen van B. CANTER, FELIX HAGEMAN, B. STICHTER e. a. Een Geïllustreerd Jaaroverzicht van SCKUTATOR. Groote Platen naar H. W. MESDAG, M. BAUER, FRANS HALS e. a. Ieder kooper ontvangt tevens gratis: a. Een boekwerk in fraai omslag, getiteld: HET NIEUWSTE KOOKBOEK. Handleiding voor jonge vrouwen, om gemakkelijk alle spijzen smakelijk, degelijk en voordeeiig zelve te bereiden, bewerkt door Mevrouw M. M. GUNST?VAiV HOUTEN. r. Een keurige PORTEFEUILLE-ALMANAK in geïllustreerden omslag. 'DéKalender, net iÉirip ta Premiën, lost te zam sleckts 40 Cents. Uitgave van VAN HOLKEMA & WABENDtRF te Amsterdam. Huisapotheken. Onmisbaar in ieder gezin, Zeer praktisch ingericht. Leverbaar in iedere hout soort vanaf fL 7.50 p. stuk. B T TOTTTtVHTG A-r C10 . ij. Jti>U JSJCiJN0 C «s ., 11 Nic. Witsenkade, want het was te koud barrevoets te gaan. Ik zei, dat wij nu gaan zouden. Maar mijn vriend herinnerde zich een aantal streepjes op de borsten der symbolen geteekend; of zouden het misschien de ribben zijn, van honger overeind gerommeld,zeide hij lachend, mij "met mijn eigun woorden trachtend te vangen. Jk'dacht nog, dat het horstrokken voor de kou konden zijn, maar de sihtlm was al bezig een stuk kurk te roosteren, waarmede hij op zijn on mijn borst do streepjes en puntjes tcekeiide, zopals hij zich die van het aanplakbiljet herinnerde. Toon gaven wij elkaar plechtig de hand on zwierden naar het museum toe. Behalve het aantal schavuiten, dat ons op straat najoeUo, behalve de modderplakaten, die zij niet ophielden naar ons te werpen en waarmede zij goenziiis een keurig ornament op ori/e handdoeken trekenden, werden wij tal van malen bekeur J. wegens het wandelen in travesti. Als wij maar eorst in de moderne kamers zijn, zeide ik, blozende om liet leed, dat ik mijn vriend berokkende. Weet gij nog wel die eene, (ik sprak van de nijveraren) dio die vierkante en langwerpige stoelen en tafels maakte, on wiens haren gestyloerd waren tot vierkantjes en cirkeltjes en tot spieraaltjes zooals bij de Assyrische steenen koningen; en dio andere, die van de batiklapje.», die zijn anno wurmen van kleine teenen had afgeknipt, omdat ze telkens buiten de voetlijn sprongen. Ik herinnerde hem al de typen, waarmede wij vroeger, voor onzo reis. hadden verkeerd en besloot met de verzekering, dat wij hen straks zouden aantreffen, dat zij zeker nog voel opvallender, dan wij uitgedost waren en dat wij maar heele gewonen zonden blijken. In de vestibule van liet museum reinig'den wij onze handdoeken zoo goed mogelijk, herstelden de plooien, gaven elkaar weer de hand en traden plechtig naar boven, de entree door en do eerste tentoongestelde mo derne kamer binnen Toen wisten wij het al dadelijk. In kerels met afgetrapte broeks pijpen, Vlekkerige slordige jasjes om en daarboven de wilde wirigert hunner baar den, waaruit, toen wij binnentraden, een spotlachen schaterden, herkenden wij onze lang geleden vrienden, de knnstnijveraien. Yan stijlvol bewegen (zooals on;e acteurs in klassieke rollen" dat vertoonen) geen sprake; do teekenaar van het aanplakbiljet schrok, toen hij daar plotseling zijne schep ping in werkelijkheid gebeuren zag, naar de uitgang weg en wij hebben hem niet meer gezien; de anderen slingerden, ais de straaUchelmen van zoo even, om ons heen en spraken slechte aardigheden tot on/o kleeding, daarbij vergetend, dat zij de coiisei[uentie van hun eigen streven beleedigden, Dat was de werkelijkheid dus, die ik mij als eene hoogere had voorgesteld, dan die waarin ik gewoon was te vorkeeren. Killende van ergernis over het uitbundig ontnioetingsgeraas haasten wij ons weg van do nijveraren, die toen dadelijk hun ge prevel over de vierkantjes, de in partjes verdeelde cirkeltjes, de spiraaltjes en de punten en streepen, waarmede hunne voorwerpnn vnrcieril zijn, voortzetten. Mijn ongeriefelijke vergissing besloot ik door over hen wat te gekscheeron, bij mijn vriend weer goed te maken. Vriend," zeide ik tot het verdrietige gezicht van mijn met gezel, vriend, dezen zijn het nu, dio de wereld, dat pvachtiue geval met zijn hooge lichte ijsbergen en diepe duistere oceanen, met zijn bosschcn en daarin heerlijk toe vallig gespreide meren en weiden: met de menschen, die wilde wezens met felle ge dachten en aanrazende stemmingen, de onverdedigbare" schepp'iig van een natu ralistisch artiest hebben gescholden. Zij zullen die schepping verfraaien" en maken tot do onnatuur, die iedere kunst, maai de hunne bij uitnemendheid, is. Zij zullen straks de moderne steden bouwen, de landwegen aanleggen en adressen zenden naar de betrokken gemeentebesturen, waarin zij verzoeken, de kronkelende rivierlinten, do reuzen-eiken en de gekartelde bergen, die hun in hun voornemen hinderen, te verplaatsen of' te vercieren ter wille van een architectonisch effect. To vercieren met de strepen en punten, zooals op de voorwerpen, die ge in deze kamers ziet. Ja, de zeeën zijn bewogen en hebben eeuwen lang hnu druppels opgespat, dia toekenden een duizend ornenienteu op het vlak der zee; de volkeren zijn gestegen en hebben op broode vakken hun heden afge beeld : levende (Joden, die tusschen ongetemde wolkenhorden of'in den bloeienden tuin der aarde waren en overwinnende konin gen, die h,im zego vierden door straten en pleinen; ons eigen maatschappijleven brok kelt (zegt men) uit elkaar, en een nieuw geslacht reit zich tot drommen saam en stort, met hoog-geheven vaandels,do poorten uit, om op volden en in bosschen de nieuwe dans te dansen; maar de knnstnijvcraren hebben daarvan niets gezien dan bleeke pierlala's, een punt en een spiraal. Kn die punten en spiralen bobben wij die in de vreemde musea niet gezien, en waren zij daar niet inniger verbonden en tot fraaie ornementen geworden:-" merkte mijn vriend op. Ook dat," zeide ik, neen, deze modernen zijn niet waarlijk modern. 7ij warrelen (irieksche, Byzantijnsehe, Oostersche en andere stijlen door elkaar en noemen dat modern. Wat er fraai is aan hun werk is schon dugewesen", heeft Schiller van hun werk al gezegd en de rest wordt aangevuld met punten en spiralen. (jo wordt onbillijk, vriend," zeide mijn metgezel; laten wij gaan en later nog eens terugkomen, de pierlala's van de plaat zijn de oorzaak van onzo ontstemming en wij mogen nu het overige niet beoordeelen.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl