Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1479
zoek verkregen, al Iqkt ze ons voor't
oogenblik nog zoo nutteloos, ten een of anderen
tijd van practisch nut zal blijken te zijn; wel
zullen de gevallen, waarin direct geldelijk
voordeel behaald wordt, niet altijd zoo spre
kend zyn als het volgende.
In de meeste zuidelijke staten
vanNoordAmerika is de katoenteelt het hoofdmiddel
van bestaan voor de bevolking; als men even
bedenken wil, dat de opbrengst van den oogst
planten door mieren bewoond, maar de soort
is te, zwak om de kevers te verdrijven, of da
mieren, komen in tegeringaantalopelkeplant.
Daar kwam een der leden van de
commissitj die door de regeering was benoemd,
op de gedachte, elders, b. v. in Mexico of
Middel-Amerika of anders buiten Amerika,
eens de buitenbloemschehoning-organen van
de katoenplant te bestudeeren en te onder
zoeken, of er ook elders een sterkere miersoort
keuken en huiskamer. Feuilleton. Met
bijlage Voor onze Jeugd".
Eigen Haard, No. 43: Een pleegdochter, door
M. J. Salverda de Grave-Herderscheé, IV.
Renardtreinen in Nederland, door G. d. V.,
met af b. Luitenant Christoffel, door J. F.
L. de Balbian Verster, met portr. en af b
Storm aan de kust, met afb. Terugkeer
van den oud-Gouverneur C. Lely, met afb. ?
Verscheidenheid. -~ Feuilleton.
Mieren, die een distelsoort verdedigen tegen een kever. Op n na de grootste distelkop
laat drie mieren in gevechtshouding zien; ze spuiten den vijand mierenzuur tegemoet.
(Uit Kerner's Pflanzenltben].
per jaar meer dan een 250 millioen
bedraagt, zal ieder dadelijk toegeven, dat een
kever, een curculio-soort, die de vrucht uit
vreet en daardoor den oogst dreigt te vernie
len, den plantereen daarmee een groot deel der
bevolking den schrik om 't hart kan doen slaan.
En toch dreigde dit gevaar onoverkomelijk
te z\jn. In 1894 vertoonde zich het beestje
voor 't eerst in enkele staten in gering aantal,
maar het vermeerderde en verbreidde zich
zoo ontzettend snel, (elk wijfje legt ongeveer
700 eieren), dat in 1902 in Texas de
katoenoogst zoo goed als mislukte en de schade
ongeveer 10 millioen bedroeg. Deze
katoenpest" zooals de Amerikanen de plaag beti
telen, werd uit Mexico overgebracht en ver
spreidde zich tot nu toe jaarlijks 20 uur gaans
noordelijk, westelijk en oostelijk.
Al wat met mogelijkheid door de vindingrijke
Amerikanen bedacht en gedaan kon worden
om de plaag tegen te werken werd gedaan.
Vogels en hagedissen werden ingevoerd, be
sproeiingen beproefd, maar 't gaf niets; 't
scheen zoo iets te worden als indertijd de
druifluis in Europa.
Een radicaal middel werd in allen ernst
door de regering voorgesteld; namelijk
om twee jaar lang geen katoen in de aan
getaste streken te verbouwen en zoo het dier
bij gebrek aan voedsel te doen uitsterven.
Als er b|j de entomologen geen twijfel had
bestaan aan de probaatheid van 't middel,
was 't wellicht direct in dit jaar toegepast'.
Gelukkig kwam er bijtijds uitkomst en
wel door de extra-florale nectar.ën van de
katoenplant. Want de katoenplant vertoont
gelukkig die dineetjes: ook worden vele
tMIIIIIIHIMHIHIttlllMllttltllllllimillllllllMHIIIIIIIimtMimilllllllMltimiMm
NIEUWE UITGAVEN.
De wet der causaliteit iu de sociale wetenschap,
door mr. S. VAN HOUTEN. Haarlem, H. D.Tjeenk
Willink & Zoon.
Eenige moderne beschouwingen over gymnastiek,
Studiereis door Zweden en Denemarken, van
M. F. GRAAFLAND. Amsterdam, C. L. G. Veldt.
Priesche schetsen, door N. VAN HICHTUM. Geïll.
met 19 plaatjes. Groningen. J. B. Wolters.
Zielkunde en algemeene onderwijsleer. Een
studieboek voor candidaat-hoofdonderwijzers,
door B. LAARMAN. Groningen, P. Noordhoff.
Worter, Sprichwörter und Kedensarten. Mit
besonder Rücksicht auf gleichlautende Worter
und Eigenheiten der deutschen und
niederlandischen Sprachen, gesammelt von S. SUSAN.
Neunte Auflage. Revidiert von J. C. KNOEST.
Groningen, P. Noordhoflf.
Leerboek der algebra, ten gebruike by het
onderwijs voor ambachtslieden, door L. VAN
ZANTEN Jzn., 4e druk. Groningen P. Noordhoff.
Apostolische overlevering en vooruitgang, Rede,
gehouden op de ledenvergadering der apolo
getische vereeniging Petrus Canisius" door G.
VAN NOOET. hoogleeraar aan het seminarie te
Warmond. Amsterdam, C. L. v. Langenhuyseu.
A short history of English literalure, by A. E.
H. SWAEN, second edition, Gron. P. Noordhoff.
Kern der Engehche spraakkunst, door A. DE
FKOE. Groningen, P. Noordhoff'.
Leerboek der algebra, met opgavan, door dr. J.
KOES, 2e deel, 2e druk, nagezien door dr. O.
POSTMA. Groningen, P. Noordhoff.
Library of contemporary authors, (with
notes), I, Mr. Meeson's Will, by H. RIDBK
HAGaAHD. Annotated by C. GKONDHOUT and P.
ROORDA, second edition. Gron. P. Noordhoff.
Van den jongen geheeten Jacke, die sijns vaders
beesten wachte int velt, ende vanden brueder
dyedaer quam om Jacke te Castien. Naar den
Antwerpschen druk van Michiel Hillen uit het
jaar 1528 en den Amsterdamschen druk van
Hermen Jansz. Muller uit het laatst der XVIe
eeuw, uitgegeven door dr, G. J. BOEKENOOGEN,
met 2 afb. Leiden, voorheen E. J. Brill.
Inhoud van Tijdschriften.
Onze Kunst, No. 10. Tekst: Jan Veth,
Rembrandtiana, I, (Rembrandt's wijze van
adapteeren). Heins, Oude Vlaamsche haarden.
Kunstberichten, Uit Luik (Wereldtentoonstel
ling). Platen: Rembrandt, Zelfportret van
1640; Geëtst zelfportret van 1631;
Pennekrabbel van Rafaël's Castiglione; Geëtst portret
van een nadenkenden jongen man; Geëtst
zelfportret van 1639. Regnier de Persijn,
Gravure naar Rafaël's Castiglione. Rem
brandt, Mansportret van 1641. Regnier de
Persijn, Gravure naar Titiaan's z. g. Arioato.
Rembrandt, De man met den Valk, figuur uit
de Staalmeesters". Ferdinand Bol, z. g.
portret van Govert Flink. A. Heins, 27
schetsen van Vlaamsche haardmotieven.
Op de Hoogte, Oct.-afl.: Over de maand, die
heenging, door L. van Bosse. Prof. dr. Emil
von Behring, door H. v. d. G. Het
vredesideaal, door J. L. Oud Japansche kunst, door
Ed. Thorn Prikker. Het Japansche Huig,
roman door Suze la Chapelle-Roobol. De
vrouw in Korea, door A. von Schmidt auf
Altenstadt. Overzicht tijdschriften, door Is.
dan die van Texas de bewaking van
katoenplanten op zich had genomen. En dit bleek
het geval te zijn in Guatemala. Een kleine,
maar sterke roode mier, die daar op de
katoenplant leeft, vloog als een dolle op de
kevers af, die zyn die op zijn territoriën werden
gezet en doodde ze. Nu wordt die roode mier
bij millioenen gekweekt in Noord-Amerika.
't Blijkt uit de handelwijze van de roode
mier van Guatumala, dat het er hem niet
om te doen is, de kevers als voedsel te ge
bruiken. Zoodra zoo'n mier een katoenkever
op zijn plant bemerkt, valt hij hem aan en
b\jt hem den kop stuk, dan pakt hjj den
kover bij zyn doode corpus en sleept hem
ten overvloede de plant af. De roode mier
sluipt ook de katoenvrucht binnen door 't
gat dat de kever er in geboord heeft en
vernietigt daar eieren, larven of poppen.
In dezen zomer is de oogst van eenige
groote katoenvelden in Bexar County al vast
gered. Op een uitgestrektheid van 600 bunder
bij San Antonio in Texas krioelt het al van
de reddende mieren; deze nemen de planten
geheel als woning aan en gebruiken gedeelten
van de onderste bladeren als voedsel; wat in
't geheel niet hindert. Een aantal entomolo
gen blijft er de levenswijze der reddende
mieren bestudeeren en zoekt ondertusschen
nog andere soorten in te voeren; de kans om
van de plaag verlost te worden en de katoen
industrie te redden is nu al vrij groot en
de premie van 10,000 dollar op 't vinden van
een middel zal wellicht aan Prof. H. O. Crook
te beurt vallen, die de roode mier uit
Guatamala haalde. E. HEIMANS.
De rijkdom van Amerika.
In de halve eeuw van 1850 tot 1900, ge
durende welken tijd de bevolking van de
Vereenigde Staten steeg van 23 millioen tot
76 millioen, steeg hun rijkdom van
vier-entachtig milliard tot 1128-milliard gulden, dus
tot meer dan het dertienvoud. Geen ander
land kan ook zelfs eenigszins van nabij met
de Vereenigde Staten in rijkdom vergeleken
worden.
In 1905 was de staat der rijkdommen van
eenige landen als volgt:
milliard gld.
Vereenigde Staten 1320
Groot-Brittanniëen Ierland . 660
Duitschland ....... 600
Frankrijk 540
Rusland 420
Oostenrijk?Hongarije. . . . 603
Italië216
Spanje ......... 144
In de Vereenigde Staten is dus meer rijk
dom dan in Groot-Brittanniëen Ierland en
Duitschland fe zamen, de beide landen, die
hun het meest nabij komen.
Ook een afscheidsrede.
Een Engelsch geestelijke zeide eenigen tijd
geleden bij het houden zijner afscheidsrede
aan zijn parochie.
Zoolang ik in uw midden verkeerd heb,
heb ik mij van alle partijinmenging onthouden.
Ik heb mij niet bemoeid met uwe krakeelen,
ofschoon ik ze altijd hoorde en ze haatte
uit den grond mijner ziel. Het laatste jaar
hebt gij vier geestelijke herders gehad en gij
hebt ze opzij geworpen als kegelkoningen.
Dientengevolge hebt gij eene reputatie van
uwe herders slecht te behandelen ingeooggt.
Ik vraag u, ia Gods naam, hoelang moet dit
zoo nog duren ? Wat moet er van ons,
bedienaren van den godsdienst worden? Gij
breekt ons het hart, gij weet het. Wat zal
er van u worden? Ik weet het niet, eerlijk
gesproken, ik weet het niet. Ik ga nu een
probleem, dat ik niet kan oplossen en eene
taak, die ik niet kan volvoeren, overgeven
aan eenen braven en goeden man. Ik hoop,
dat gij hem goed zult, ontvangen. Maar wat
van hem zal terecht komen, ik weet het niet."
Querido. Wat er uitgekomen is. Se non
yero, door L. van de Cappelle. Muziek, Iets
nieuws op het gebied van den vleugelbouw,
door W. J. Oorver. Uit de natuur, Uit de
geschiedenis van een bloem, door J. J. Hof,
Het maandwerk van den bloemenvriend, door
J. J. Hof. Wetenswaardige onderwerpen.
Techniek. Geologie. Ethnologie In
dustrie-bedrijf. Gezondheidsmaatregelen.
Leermiddelen. Fotografie. Geldaanmaak.
(Statistiek en vergelijking. Wat onze lezers
wenechen te weten. Medische en hygiëni
sche wenken. Uit de natuur. Opvoed
kunde. Recht en wet. Keuken en huis
kamer. Modes. Mededeelingen en cor
respondentie. Voor onze vrouwen. Voor
Js. VAW G1MKEL
JZ.EJISX
FABRIKANT VAN KUNST-KOPER.
WEEKEN IN TO-'HOLLANDSCHE
MODERNE- EN ANDERE STIJLEN
DRKSCHMflBEL
OP KOPER EN zmrs.
GtB°OW?FELIX rJERITIS"
TEL. 2OO7
tteubileerinrichting Eigen Haard".
Bij ons vindt U
de beste methode
om billijk en dege
lijk Uw huis te
meubileeren.
Vele gunstige
referentiën.
SPUISTRAAT 171, hoek PALEISSTR.
Telefoon 6140. =
DE WONING
INRICHTING VOOR
N IJ VER H EI DS KUNST
Kinderspeelgoed van de
Dresdener Werkstatten. Orders,
aflevering tegen St. Nicolaas,
gelieve men nu op te geven.
KEIZERSGRACHT 304
AMSTERDAM
J. J. BI ESING,
Kun*l handel*
's-GRA.VENHA.GE,
Molenstraat 65,65* en 67.
Moderne Schilderijen,
Aquarellen en Gravures.
DEPHOENIX
MODERNE
WONING
INRICHTINGEN
234 SPUISTR.,
GROOTE VOORRAAD.
SU NIEUWSTE
fc GENRES.
SLAAPKAMERDECORATIE
IN BEWERKT LINNEN.
NIEUWSTÉONTWERPEN-TEEKENINGENGRATIS.
Panorama
Amsterdam,
Plantage
in de MumttaxuU.
Antieke Meubelen, Porceleinen, Schil
derijen, Oostersche Tapijten.
F«Mfe prtfffévt. Toegang vrtf.
Het Panorama Jerosalem is dagelijb gecpeni
DJ of
'tBlNNENHUlS
ROKIN 120-AtlSTERDAM
MEUBELEN
EN-HU15RAAD
' NAAR-ONTWE R PEN-VAN
BEKENDE-AM BACHTSEN
5IER-KUNSTENAARS
MATIGE-rRUZEN-HEUBELEN
VAN-EIGEN'WERKPLAATS
COMPLETE
WONING-IN
«RICHTINGEN.
???l??l
J. f. DE GRAAFF-Hitan
nu
Ouden
18.
AmSTERDAfll
AARDEWERK
EM TEGELS
BEEIiDEfl,
VASEN »*» JARDINIÈRES ?
TEGELSCHILDERIJEN ENZ. ?
MUSEUM GR1SANTI,
ROKIN 95, (Stille zijde),
AMSTERDAM. ?
Toegang vrij.
E5EUMQ
ARNHEM
'ie
TELEGRAMADRES
LITHO"
T.COMM TELf TOON 971
l
? K
AARD
WERK
HOEFSS
I UIT-DE-FABRIEK '.
ZU D-HOLAND
DEFOT«KALVER5TRAAT'I4-I
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS
G. & J. COOL,
AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT.
BLOEMGRflCHT77 DELFT5CHESTRAAT6I BlUiTRAAT 30