De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 5 november pagina 10

5 november 1905 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V O O R N E D E R L A N D. No..l480 aand. N. Margarinefabriek, na de vorige week van 56 tot 61% pCt. gestegen te zijn, behaalden wederom ongeveer 6 pCt. avans. Aandeelhouders van de Ned. Gist- en Spiritusfabriek zijn uitgenoodigd om den lOen dezer te beslissen over een voorstel tot ver^rooting van het aandeelenkapitaal met ?540.000. Deze onderneming zal een fusie aangaan met een concurreerende Belgische firma, die daarvoor 140 aandeelen van de Gist- en Spiritusfabriek ontvangen zal. Met de opbrengst van de overige aandeelen zal de directie de verbouwing eii vergrooting van de belgische fabriek betalen. De kas is daartoe wel toereikend maar inkrimping daarvan is, volgens de directie, niet in het belang van het bedrijf. Bij de nieuwe uitgifte zullen 5 oade aandeelen recht geren op n nieuw aandeel. Ook hier zal dus concurrentie door samenwerking vervangen worden. In 't algemeen 'n aanbevelin.swaardig denk beeld: L'Union fait la force. De koers van de aandeelen is in laatste 3 weken van 186 tot 196 pCt. geklommen. Voor de amerikaansche sporen was de week kalm. Uiteenloopend zjjn de koersver anderingen. De aand. ilissouri Kansas Texas verbeterden vermeldenswaardig van 32% tot Sb% en de pref. Gulf van 55 !4 tot 58 X. Voor de Atchison Topfka is het laatste boekjaar wat teleurstellend. De bruto's ver meerderden wel ietwat, maar de netto's ?wijzen een vermindering van ongeveer 3/4 millioen dollars aan. Door hevige overstroo mingen over het geheele gebied van den spoorweg vorderden de exploitatiekosten 45.5 millioen dollars tegen 42.2 millioen dollars in 1903/4. Na betaling van. 5 pCt. op de prefs en 4 pCt. op de eommoifs blijft er nog ruim 1.9 millioen dollars voorj.het vol gende jaar beschikbaar tegen ongeveer 5.6 millioen dollars in de vorige periode; Vele verbeteringen en vernieuwingen zouden nog gedaan moeten worden. Daarom heeft de Atchiaon in het afgeloopen jaar ruim 32 millioen dollars convertible bonds uitgegeven. Deze bonds vragen om n millioen dollars interest. Als de netto'* van het loopende ?jaar derhalve niet hooger zijn dan die van 1904/5, dan zou het overschot nog geen millioen bedragen. Evenwel kan meege deeld worden dat de eerste twee maanden bereid* goede ontvangsten brachten. De bruto's vermeerderden in dat tijdvak met \i4 millioen dollars. Als ik daarbij doe op merken dat die ontvangsten van 1903 tot 1904 met 6 millioen dollars en van 1904 tot 1905 met slechts 200.000 dollars stegen, dan schijnt de bedoelde vermeerdering van twee maanden al belangrijk. Bovendien mag niet vergeten worden dat de helft van het vervoer uit landbouwproducten bestaat en de oogst zeer groot is. De koers van de aandeelen is heden 88, die van de preferente 101 % pCt. Heden werden 850.000 dollars 5 pCt. Ie hyp. Sinking Fund Goud obligatiën ten laste van Ilelena Light and RaJhray Co. tegen den koers van l)l>i pCt ter beurze geïn troduceerd. Volgens de gegevens schynen de obligatiën genoegzaam verzekerd te zyn. De maatschappij verdient nu reeds veel meer dan de vaste lasten, terwijl voor de toekomst nog betere resultaten verwacht worden. De uitgifte koers is niet te hoog, maar vergeten mag niet worden dat de stuk ken door de kleine markt misschien moeielijk verkocht kunnen worden. Berekend naar den emissieprys geven deze stukken onge veer1 5 M pCt. rente. Ten slatte aan de houders van Passoeroean-aandeelen de mededeeling dat zij hunne stukken tegen nieuwe aandeelen tot den 17en dezer kunnen inwisselen. De reorgani satie is in de Groene meermalen uitvoerig besproken. De ontvangsten over de laatste 9 maanden zijn ruim 12.000 gulden meer dan in dezelfde periode van verleden jaar. Voor de Babnt DJombang is die vermeerde ring by'na 14.000, voor de Kediri ruim 40.000, voor de Malang bijna 39.000, voor de Serajoedal mjna 21.000 en voor de Madoera zelfs 54.000 gulden. Wie zouden de schuldigen van het gescharrel met de Boelangan wezen ? Wellicht geeft de volgende week antwoord. Am s t, 2 Nov. '05. D. STIGTER. Filosofo-fideel e beschouwingen van Prof. HANS NAR, De dropgmalnng van de Zuiderzee. O, schrikt niet, hooggeachte lezers, bij den aanblik van -jut, misschien wel een beetje erg droog schijnend opschrift! Laat, bidde ik u, deze schijn u niet, in samen werking met dien schrik, verlokken tot onverschillige negatie van hetgeen ik u hier in druklettervorm onder den neus wrijf. Want, dit zegge ik u in vertrouwen: ik, die me voorneem, om, te uwer stichting en voorlichting, alle groote en kleine vraag stukken van den dag een enkelen keer ook die van den nacht zelfs! - te bespre ken van het standpunt der yï-iolyke wijs begeerte uit; ik, die mij, na e(ü. deugdelijke voorstudie in gemeenteraads rechts- en andere zaken, met hart en ziel wensch toe te leggen op de fabrikatie van moderngeyleugelde woorden, kersversi ue levens axioma's en wijsgeerige spreuken; ik ver klaar u bij deze plechtstatigjes. maar met klem en. ik hoop het mettertijd tr> bewijzen levens... er bestaan geen dro;/" onder werpen. 2e Jaargang. 5 November 1905. Red.: C. H. BROBKKAMP, Damrak 59, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. CORRESPONDENT! E-WED STRIJD* Tabel der gespeelde zetten van Zwart. N ^ N ^ N ^ N ^ N ^ N ^ 1?1 t9 h-1 00 £ P cc Cl *w * en .*? 01 p ~q to ~J 00 ' 1 g fcd t3 O * 0 ?J 0 g to t" lis ' «3 X W (?* <P , N) i*. g *j t-* , S ' W !z? O h-t O 1 1 s s a tS 0 * ^ -J O g W u o w >£? f T3 0 f K o u * w ?> * *. «fc. W w bs o tr> 0 0 0 « 0 tO O CO *. t-1 w 0 -e W * to h- 1 to c» F O 0 -J w w b 4^ CO O r1 «H o o H K O ^a W' F -0 0 ^ g 0 -J w v ~^J l_* a w to O =-< O ' 0 0 B £ ', h-1 ?M «H M O *^ W "3 o to 5-t O O ~5 2 w ?? * CO K =H "5 0 Q (*! CO i i i?* to a F -^ 0 S* o LO 0< W * 7 , h- » M *1 W to o O Q ~-3 O *j fb. ó 0 fej 10 CO to D w ^ u. s ' CD h?) Q LO O M OI H W v-, t?l o H5 t-, to o w w K-» f" ! 0 hd tr1 ?^ 0 W g r . ~.T *j ^ ? ? . ' K-* W to o a o -i 0 0 0 -J « tO 9°* CO to Q *=d O -J O O o to o K O -j O IH ~* 0 Q W 0 ^ F ~3 0 « S O -J 0 ^ to v . to oo ts o 0 b« W te) o t>s to O o to W «H o to W F o to (30 * o to * Voortzetting van party : No. 26. D 11-] 6, E 21-17, D 16-21, E 17:26 gedw 46. G 8-13, H 36:27, G18-23, H 29:18 78. M 2-8, N 26:3, M16-21, N 3:26 UIT DE D AM WEKE LD. Zondag 29 October j.l., hield de damvereeniging Constant" van Rotterdam een clubmatch met het Vereenigd Amsterdamsen Damgenootschap, in het gebouw Tivoli" te Rotterdam. Tien van de beste spelers uit elke party namen hieraan deel. De uitslag was : Ie serie Constant" 12 punten, 4 gewon nen en 4 remise; het V. A. D. 8 punten. Wij brengen hulde aan de kranige spelers van Rotterdam voor het prachtig succes dat zy hebben behaald. Echter, wy kunnen niet anders dan onze verwondering te kennen geven over het nog behaald puntencijfer door het V. A. D., als wy vernemen, dat in een betrekkelijk kort tijdsverloop, minstens der tien van de beste speelkrachten, om minder aangename redenen dit Genootschap hebben verlaten. Wij kunnen thans met zekerheid melden, dat de onderhandelingen betreffende de match Weiss?Maillé, waarvan vroeger melding is gemaakt, geheel zijn afgebroken. Wij betreu ren dit feit ten zeerste, daar de totstand koming dezer mitch veel schoons had beloofd aan de amateurs, zoowel hier te lande als ia Frankrijk. Naar wij vernemen, zijn in verschillende vereenigingen, de onderlinge winterwed^trijden weder begonnen. Ook vernamen wij daf? in de damvereeniging Amsterdam'', geves tigd in Caféde Kroon", Rembrandtplein, hiertoe reeds voorbereidselen worden ge maakt. Wij gelooven dat in elke club de strijd om het rnsesterscliap zwaar zal zijn, en niet het minst in bovengenoemde, waarin zich de beste speelkrachten bevinden als : Content, Vos, Gebr. Snijders, Simons, Cardozo, Zvrart, Van Baaien, de Jonge, Rudelsheim, Broekkatnp en vele anderen meer of minder bekenden. Het is onze wensch dat uit elke veieeniging, de besten met lauweren bekroond, te voorschijn treden, en de zwakkeren hierdoor aangemoedigd worden, zich te bekwamen, opdat in een volgend seizoen, de blaadjes weder omkeeren. Probleem No. 46, ter mededinging" No. 15. Zwart (12 schijven en 2 dammen). Wit (12 schijven en l dam). Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. Oplossing van probleem No. 45, w 20-14, Vei-der volgt op z 9 :29, w 1904,18-32, 50-44, 47-42, 42 :2!, of op z 16 : 38, w 18-12,19-14 enz. als voren! DE PROBLEMIST. (Verio'g). 34-39,11-7 , 7-1 ,33-6 , D 34-40, 40-45 a.b.c, 45-50 d, 31-37 e.f.g, 1-12 , 6:50 ,12-1 enz, als voren! 50-44 of 7,37-41 of 42, ,; , 18-12! 1:361 g 50-45, 45:7, , 1-12 enz, als bij Dl f 31-36, , 6:50 enz, als bij D! e 50-44, , 33-47 enz, als bij G! d 31-36 of 37, jjJSröO , 7-1 ,18-12 enz, alsv.! c 40~44, 3TT37 of?, 37-41 of 42, , 7-1 ,33-47 of 50 enz alsv.l b 31-36, 36-41 of 40-45 of 44, , 7-1 enz, als voren! a 31-37, , 33:44, 11-7 , 7-1 en7. als voren! C 34^29,31-37, 37-41 of 42, , 16-11 , 11-7 , 33-6 7-1 en?., als bij D! iMiumiiiiiniiiiiiiMfumiiimni Tweede Hollandscke gevestigd te HAARLEM. Opgericht 1870. MiiiniiiimiiiimmiiMtmiiiiiiiHiiiiiimiiiiiMiiiiiiiiiiimiHiiiiiiiMMiiiii Neem welk vraagstuk ge wilt 't is nooit droog van huis uit. Alleen de manier, waarop het wordt behandeld, kan droos zijn. En voor deze manier zal ik mij, met al het voorzichtige overleg, dat in mij huisvest, wachten. Na dit alles, bij wijze van introductie en geruststelling, te hebben geconstateerd, kom ikj zonder verderen inleidingsomhaal, op mijn eigenlijk onderwerp en begin met de vaststelling van het opmerkelijke feit, dat ik een verwoed tegenstander ben van de tegenwoordig druk-bepleite drooglegging der Zuiderzee. Ik ga zelfs verder en brand merk mezelven als iemand, die principieel gekant is tegen elke andere droogmaking. Want, het lijkt me in ons, overigens geze gend, vaderland je al meer dan droog ge noeg toe en in een der weinige oogenblikken mijns levens, dat ik mijn beweerzucht even wist te breidelen, heb ik wel eens de vraag gesteld, hoe 't toch komt, dat een zoo midden in het water zittend volk als het Nederlandsche, desalniettemin zoo ge weldig kurkdroog kan zijn ! Maar, ik heb meer en ernstiger motieven, om een tegenstander te zijn van het grootsche plan, waarvoor velen zich zoo druk maken. Wat bereiken wij er mede, als we een grooten plas water, die geen mensch in den weg zit, gaan uitscheppen, om hem te herscheppen in een -nieuwe provincie ? Een nieuwe provincie dat wil zeggen: een groot aantal nieuwe plattelands-gemeenten, met de daarbij onvermijdelijk behoorende ruziemakende gemeenteraden! Een nieuwe provincie dat wil zeggen: vermeerdering van ons aantal Tweedekamer leden, met den aankleve van nog meer meeningsverschil, nog eindeloozer gedebatteer, nog meer versaaide, onleesbare kolommen Kamerverslag ! Een nieuwe provincie dat beteekent: vermeerdering van stoffige landwegen, van gelegenheden dus, om door automobielen gemassacreerd te worden. Het beteekent ook: nog meer blaadjes in je spoorwegboekje, waar je nu al zoo'n hijsch aan hebt, om er den weg in te vin den; nog meer politieke tweespalt gevende notaris- en burgemeesters-benoemingen, nog meer provinciale bekrompenheid, enz. enz.! In trouwe, de drooglegging van de Zui derzee kan niemand voordeel aanbrengen! Veeleer het tegendeel! Ik wil nu nog niet eens spreken van de prijsverhooging, die er het gevolg van zal zijn, voor de ge rookte bokkingen, de garnalen, de spiering, de ansjovis en de andere hartige versna peringen, waaraan wij in onzen zoo flauwen tijd, in onze eeuw van katterigheid en maagcatarrhe, zoo'n dringende behoefte hebben. Maar ik beschouw het vraagstuk slechts van een hygiënisch, aesthetisch en sociaal standpunt en dan kom ik tot de onafwijsbare conclusie, dat do Zuiderzee onder geen voorwendsel gedempt mag worden. Wij, Nederlanders, zijn dubbel en dwars omringd door water en toch bestaat er geen volk ter wereld, dat zoo waterscliuw is als de Hollanders in het algemeen en de Am sterdammers in het bijzonder. Baden is voor een goed deel onzer landgenooten een bijkans onbekende weelde. Trouwens, aan overvloed van badgelegenheilen sukkelen we geenszins. En toch zouden wij, niet tegenstaande dat, Muiderberg, de eenige badplaats, die we vlak bij de hoofdstad rijk zijn, gaan droogleggen ? Dat ware immers te mal! Wel sapperloot, zijn wij dan allemaal rheumathieklijders, dat we enkel maar modderbaden noodig hebben ? Hebben we in ons moerassig kikkerland dan nog geen modder genoeg ? Ja, wis en waarachtig! Meer dan genoeg. Veel te veel zelfs! Wat we noodig hebben, drin gend noodig hebben is het frissche zeebad en, kijk dat wil men ons juist afhandig maken! 't Kan moeilijker dommer! Dit voor het hygiënische. En nu van 't sociale standpunt. Op 't oogenblik weten we al niet eens, waar we heen moeten met een goed deel onzer be volking, als daar zijn: de werkeloozen, de armlastigen enz. (!aan we nu ook nog de Zuiderzee droog maken, waar blijven we dan met de bewoners er van, boven en onder ? Met de Urker visschers, met de botten, de tongen, de palingen, de pietermannen ? Van een visscher, van een zeeman kan je even min een landbouwer maken, alsdat je een oester, een zeekreeft, een kabeljauw kunt dwingen vroolijk te zijn en zich te ver menigvuldigen in een modderige boerensloot. En waar moeten we naar toe met het vermaarde eiland Marken, 't pronkjuweel onzer vaderlandsche curiositeiten ? Naar het Ethnografische Museum misschien, tusschen 'n ouden draagstoel uit de 15e eeuw en 'n stel hellebaarden uit den tijd der kruistochten 'i B 34-40, 40-45a, 45-56b, 26-31 of? , 7-1 enz, als bij D! b 20-31, ,. , 11-7 enz, als bij D! iiiiiintiiHifitiiiiiiiiiiiiiiHitiiiiiiiinjiiiiiiiniiiuiniiiiiiiiiiiiiiiMniiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitniiiiiiiiiiiiiMiitniiiiitiiiiiiHiiiiiiiiitiiiiL a 26-31, , 33:44, 44:28! A 34^39, 26-31, (Wordt vervolgd)." ZWEMINRICHTING HEILIGENWEG. - IIIIIIUIIIIIIIMI ? Abonnementen van l November 1905 tot 1 Mei 1906. Voor een hfer ?15.?, met belangrijke reductie voor meerdere personen uit n gezin. Voor eene dame ?7.50. Zwemonderricht kosteloos. De verwarming van het gebouw en het bassin water wordt geregeld naar de buitentemperatuur. Als hygiënische maatregel is het geregeld zwemmen in den winter van onschatbare waarde, het m takt het lichaam krachtig en verfrischt den geest. l<S£aNÜx5i3NJ KUNSTHANDEL--WED. AMSTERDAM-ROKfN-56-^ ONS ATELIER EN MAGAZYN VAN SCHILDERY-^ LYSTEN ? SPIEGELS ? VERGULDWERK ? EN ORNAMENTEN VOOR KAMERVERSIERING-KU NSTX AARDEWERK EN PORSELEI N ? SI Ml LI-REPRO-J1 DUCTIES NAAR OUDE BEELDHOU W - E N ifi> SNYWERKEN IS UITGEBREID MET EEN2»© KUNSTHANDEL IN ETSEN ? GRAVUR EN ? HOUTSNEDEN ? ZWARTE EN GEKLEURDE PRENTEN EN PHOTO'S NAAR OUDE EN NIEUWE t^LLS'TfLRS.^^^^^^^^^S^^^^^^^^t^^^^S^^^^^' TER ENCADREERING IS IN MATIGE PRYZEN^ EENE GROOTE VERSCHEIDENHEID MODERNE EN ANTIEKE HOUTEN EN VERG U LD ES^c^ LYSTEN VOORHANDE ilgemeene Maatschappij Tan Verzekering op het Leren en bij Ziekte. Gevestigd te Tiel. Goedgekeurd 1$ Koninklijk Besluit va* 7 Februari 1909, No. tS. Maatschappelijk Kapitaal: AOOO.OOO. Directeuren: A. GROEKKNDAAL C. Jm. en Mr. O. R. A. ETSVOGEL. Alom trordeti bekwame Agenten gevraagd. Sluit uw Levensverzekering '' ? ;?' ? ? : ?. .-' ? . ? r*. '''?>? *-S bij de Amsterdamsche Keizersgracht 547=549. (iezwegen nog van het gevaar, dat ons bedreigt van den kant der verzenmakers, professionals en amateurs, die zich thans nog tevreden stellen met het bezingen der liefelijke zee, maar die, na de demping, hun bezingzucht zullen botvieren aan allerlei onderwerpen, die zij nu gelukkig nog met rust laten. Komaan, heeren plannensmeden, die daar aast op eerebaantjes in coinmissiën of op ridderorden! Komaan, ook gij, ingenieurs, die appeltjes opgooit naar een mooi winstgevend werk! Laat af van uwe heillooze demp voornemens! Ik weet precies, hoe het verdere ver loop zal zijn. Jelui zult over dit grootsche I'lan zooveel schrijven, dat^ alleen met de bergen volgeklad papier de Zuiderzee al ge dempt zal kunnen worden en... droog genoeg wordt het zeker. Nogmaals, laat af! l s er in dezen tijd, nu vrijwel een iegelijk het land heeft, inderdaad behoefte aan het scheppen van nog meer land'; Neen, gelooft me, neen ! En wat zal het einde zijn, als ge uw onziimigen zin krijgt ? Legt de Zuiderzee het tegen ulieden af, dan is geen enkele zee meer veiUg! I)au beginnen jelui den volgenden dag aan de Noordzee, aan de Roode Zee, aan de Middellandsche Zee, aan den Atlantischen Oceaan! Het zal een moorddadige strijd zijn tegen al wat zee is, om er zeeziek van te worden. En waar moeten we dan ten slotte met al het water heen ? Kijk, als er toch met alle geweld ver anderingen moeten komen, vind ik het veel beter, sommige provinciën in zeeën te me tamorfoseeren, dan 't omgekeerde te doen. "\Vant, och, 't is in sommige onzer provin ciestreken zoo ontzettend zouteloos, dat 'n flinke scheut zeewater er goed zou doen. En dan, wat een gemak voor onze regeer ders ! (ia maar eens na! Een provincie wordt bewoond door menschen en inenschcn zijn lastig. Menschen zijn onverdraagzaam, kibbelziek, opposant. Ónder de menschen heb je conservatieven en liberalen, godsvruchtigeit en trodsvruchteloozen, werkge vers en werknemers en meer van die eeuwig harrewarrende groepen, die der overheid met hun gekijf veel hoofdbrekens bezorgen. Maak je echter zee van zoo'n provincie, dan krijg je een rustige bevolking van visschen. JVuir heb je nooit last van. Visschen zijn niet ontevreden, mopperen niet, harre warren niet, werkstaken niet, opponeeren niet tegen de politie, weigeren niet belasting te betalen. Visschen zijn stom. Zeker, zeker, ook vele menschen kunnen verbazend stom zijn, vooral die van 't platte land. Maar bij de menschen doet zich 't opmerkelijke verschijnsel voor, dat juist de stomsten hun bestuurderen en natuurgenooten den meesten last veroorzaken. Een bevolking- va;i visschen daarentegen is bet ideaal van alle regeerders. Zij laten zich vangen en opeten, zonder zich ooit te be klagen. En nu moge het waar zijn, dat ook de eene mensch den anderen, als hij er maar even kans toe ziet, met huid en haar ver slindt, hem wel eens vermoordt zelfs, even waar als dat de eene helft der mensi-hheid leeft van het zweet en bloed der andere helft zeker is het, dat al die onbehoorlijkheden door de visschen in stilte worden verdragen, terwijl zij den mensch opwek ken tot het maken van groot lawaai, tot protesteeren en tot verzet. Daarom, nogmaals, laat ons verstandig zijn en practisch. Behouden wij onze mooie Zuiderzee en haar hoogloopehde golven met annex zilveren koppen. Koppen" hebben we waarlijk niet téveel in ons hooggeroemd land en zilver" kunnen we nimmer genoeg krijgen. Behouden we ook het schilderach tige zeestrand, met zijn schuimende bran ding. Als je te kiezen hebt tusschen het Schuim der zee en het schuim eener lan delijke of grootsteedsche bevolking, kan de keuze niet moeilijk zijn. En nu kome men mij niet aan boord met het argument, dat er jaarlijks zooveel men schen in de zee verdrinken. Want het staat als een paal bo?en water, dat men op 't land veel meer verdrinkt, dan in alle zeeën van onze planeet met elkaar. Eén enkel middel bestaat er, om mij van fel tegenstander der Zuiderzee-drooglegging te maken tot verwoed voorstander en dat is: mijn benoeming tot commissaris der koningin van de nieuwe provincie. Maar krijg ik die niet en ik weet uit goede bron, dat mijn kansen slecht staan ??dan blijf ik de halsstarrigste oppositie voeren. Dan volhard ik iu mijn luid geschreeuw: laat ons goede Hollanders blijven! houden wij ons vast aan de levenswijsheid, die onze voorvaderen zoo patent is bekomen: laat blijven, zooals het is ! 4aat gods water over gods akkers loopen !!"

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl