10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1482 Leeniug 1902 ........ 9,8% 84 Gr. Buss. Spoorweg 1861 . . 88 81X Karsk Cbarkow Azow ... 91 87 K Orel. Vit . 88 84" Transcaucasische 87% 83% Z.W. Spoor 88 81J4 Spoorlvegleeningen. Moskou?Kasan ...... 89% 84 ,, Wind 90'4 85 Rybinsk 89*6 85 Wladik. Z. E. 125 90% 85 1894 90K 85 1898. . . . . 91% 8.5 Zoid-Oostspoor 1897 .... 89 M 84* In de lange. Ijjst der amerikaansehe spoor wegen trekken de verbetering van, de c.v.a. Miss. Kans. Texas van a-1^ tot 3Sh« de aandacht. Eenige weken was de koers nog 31% pCt. Overigens weinig veranderingen. De algenieen oeconomische toestand In Amerika blijft goed. De koers van goede, solide, courante anierik. papieren ia groot genoeg orn klein goed, dat slechts'n beperk'e markt heef} aan anderen over te laten. Dit deed ik meermalen opmerken. In de tramgroep onderscheiden zich de aand. Kcdiri en de dito's Malang, door eene rijzing in de laatste drie weken onderschei denlijk van 108 tot 117 en van 57 tot 63 pCt. De Kediri ontving in de laatste 10 maanden ongeveer ? 33.000 meer dan gedurende dezelfde periode van verleden jaar. Voor de Malang is Jie vermeerdering bijna ? 40.000, voor de OostvJava bijna / 26.000, roor de Semarang-Joana Tuim ? 28.000, voor de Semarang-Cheribon rniiii / 50.000 en voor de Serajoedel bijna ? 28.000. Ten slotte aan houders van brusselseTie 2>i pCt. loten van 3886 en 1902 de mededee'ing dat een conversie in voorbereiding is. Later hierover meer. Amsterdam, 16-11 1905. Heerengracht 567. D. STIGTER. HitiiiiiiimiMiiiimliituiiiMiiiiMiiiiiimiiiiiiiimuiiiiimiliiiiiimiiiiiilm 2e Jaargang. 19 Xovember 1905. Red.: C. H. BBOEKKAMP, Damrak 69, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No." 47, ter mededinging" No. 16. Zwart (9 schijven en l dam). Wit (9 schijven en l dam). Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. ijHiiiiiiiiimmiJiiiiJiiiiiimiiiiiiimJiUjimiiiiminiiimiiijiiijimtiiJim Filosofobeschouwingen van Prof. HANS -'SAR. II. Recht en Rechtsspraak. Thans, geachte medestervelingen, ga 'k U eens bezighouden met een onderwerp, waarover door der zake kundigen in de onde tijden alreeds een eindelooze reeks böekdeelen werden, heden-ten-dage nog worden en in de toekomst ook wel zullen worden geschreven, maar welk onderwerp ik, uit plaatsruimte-overwegingen, slechts vluchtig kan behandelen welke vluch tigheid echter, naar ik vertrouwe, geenszins afbreuk zal doen aan de degelijke deugde lijkheid van mijn betoog. Dat onderwerp is: Het recht en de rechtspraak!" Van alle kromme dingen, die wij op ons kronkelig levenspad ontmoeten, is er toe vallig juist niets krommer, dan wat wij Rec.ht", noemen. Hèt^r'ecïfJ krom te praten en het kromme recht, boet rechtspraak, ^ en wie in deze kunst 't handigst is, wie daarin de grootste bedrevenheid aan den dag legt, die wordt de knapste, rechtsgeleerde genoemd. ReehJt (is zoo relatief een begrip als maar iets.-het. J?an jzijn,! Wat Jan recht vindt, noemt J?iet onrecht;'wat wij vandaag alle maal voor recht aanzien, wat 't fundamenteele ^eehtsbegrip van onzen tijd is, zal in de tijden, dia "ast ons komen, blijken niet recht te' zijn gevfést. Dit alleen reeds zou voor mij al genoeg zijn, om der huidige jurisprudentie net on begrensde ontzag te misgunnen, dat onze ernstige, in zelfgenoegzaamheid vergrijsde Oplossing van probleem No. 46, van den auteur A. Admiraal, Canada N. A. Wit 42-37, 3530, 33-28, 32-28, 34-30,39:10,16-11,41-37, 46:15! Het naspel is verder gemakkelijk te volgen. UIT DE DAMWERELD. Te Marseille wordt een groot feestmaal georganiseerd onder de damspelerp, dat zal plaats vinden in Januari e. k. Velen hebben reeds toezegging gedaan, hieraan deel te nemen. DE PROBLEMIST. (Ven-oJg). Wegens plaatsgebrek moest dit Vervolg tot het volgend N>. Wijven liggen. CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD. Tabel der gespeelde zetfen van Zwart. JS JSI N N IS) ^ N g W ts o Sz) 0 ?^ o S' u> o tó ' j^ M 10 £ ? g *a - ? * 0 o* t-o o K W M O ^ «-I ~, 0 g * to 4co X r -,= 0 f K O lS X 1' W wts o f 0 O 0 frj O w 4 *. O t« B C1 -^ X *1 1 1 t-1 o O -o « cn £ ' o f =1 O 0 &H ft ^ ?-* W f ?V Q «H g 0 -~i X * \ \ 1?* W w ts o ^ o -o w o * * tO I =-< M O "0 a ^ c> to «-t O O --o O W L-5 ^-J -vl K «H ?J O 0 fc h-1 ^ M t-" ?J O <p K en A ' 0 K fej LO oc *J W M O p o -o JT> *l O 1 | Q. [rj l-I o .0 ' O i w *J J 1 ^ Q 1 l H K bO OD trj «H t>S O M ^ w X ' tï) t-t ~* o « £ 00 h-* to v * 1 1 O W t-B o tel o ?o O Q 0 ~s O W o ^ ' t?* O *J O »-c o o O t-5 Q (S 0 ^5 O «H '-o O 0 ft O -a F -0 «*' « g 0 ~3 O ># lt x> te o o ta te & o ts te O o ta W «H o to W t-1 o ts w m o u> * Voortzetting van partij : No. 22. H. 26-31, D 27:36, H 24-30, s 5-35:1:3, H 14-19,. D I3:2i gedvr. F verftmderd niet kennisgeving. magistratenvan ons meenen te mogen eischen. Edoch, er is meer, veel meer! Onze recht spraak zit tot berstens toe vol met inkonsekwenties, die ze er bij mij met geen compoond-machine in krijgen. Ifc spreek nu nog niet eens van den onmogelijken eisch, dien men eigenlijk aan iederen rechter moest kunnen stellen, n.l. dat alles aan hem recht is, daar 'k anders vrees in crimineel conflict te komen met de vele rechters, die graag wilden, dat alleen maar hun neus rechter was. Maar waar 'k speciaal op wil wijzen, is de onrechtvaardigheid, waarop ons Recht is gebouwd en de bedenkelijke schee ve ver houding, die er bestaat tusschen de recht doende magistraten en de onrechtdoende misdadigers. Wat is 'n misdadiger? Volgens de crimineele antropologie: 'n gedegenereerd indi vidu, dat in vele opzichten afwijkt van den gewonen menseb, maar zeer bizonderlijk i" den bouw van zijn schedel en van zijne onderkaak. Maar nu vraag ik u in gemoede: hebben wij ons zelven gemaakt? Slag men iemand straften, omdat hij er toevallig 'n schedel of 'n kinnebak op nahoudt, die slordiger afgewerkt of van 'n ander model is, dan de mode voor den normaal-mensch heeft gelieven vast te stellen ? Heet dat recht ? Ik veroorloof mij, 't onrecht te noemen. De vorige week heeft Dr. Aletrino in een lezing over crimineelo antropologie (te Leiden) verklaard, dat degeneratie even goed 'n vermeerdering, als 'n vermindering van 't normale" kan zijn en dat men in genieën evengoed voorbeelden van ontaar ding heeft to zien nis in idioten.... Daar ga je heen '. Met al je antropologische wetenschap kan je door (ie meest-minutieuse meting nog niet eens positief vaststellen, of je met 'n misdadiger, 'n idioot of'n genie te oloen hebt.' Toch zouden de antropologen 't liefst hebben, dat van ieder mensch geregeld de schedel en de onderkaak werden gemeten, om op die manier van een iegelijk te kunnen nagaan, waarvoor hij gepraedestineerd is. De Bijbel gewaagt, van OOO Filistijnen, die door n ezolskinnebak werden ver slagen. Ons vastklampende aan de antro pologie, moeten we dus voor generaals, admiraals, veldoversten bij voorkeur mannen nemen, wier onderkaak de afmeting van 'n ezelskinnebak. heeft en de grootste ezels kinnebak wordt Minister van Oorlog. Voor Minister van Justitie daarentegen kieze men bij voorkeur iemand, die verstand heeft van schedelvormen. Ik wankel nog in de keuze tusschen mijn kapper en mijn hoeden maker. Maar, schuiven we de antropologie eens op zij en nemen we voor 'n oogenblik aan, dat onze samenleving inderdaad 't recht heeft, om iemand te straffen, die er, al of niet opzettelijk, een gedegenereerden schedel of een onmodische onderkaak or nahoudt, dan nog blijf 'k er bij, dat onze tegen woordige rechtspraak niet alleen onpraktisch en inkonsekweut, maar ook in vinnigen , l vorens zijne St. laas-geschenken te koopen, bezoeke men onze filialen en hoore aldaar de Gratisiopl zonder twijfel het meest ge schikte en meest welkome cadeau voor St. Nicolaas. 12 Reguliersbreestraat, Amsterdam. 6 Gelderschekade, Rotterdam. 8 Hoogstraat, ds n Haag. 44 Steenstraat, Arnhem. 71 Breestraat, Leiden. 21 Burchtstraat, Nijmegen. strijd is met alle zeden en gewoonten van dezen tijd. In de eerste plaats aarzel ik niet, den toon, dien de magistraat gemeenlijk tegen over den beschuldigde aanslaat, absoluut verkeerd te noemen, 'n Misdadiger wordt n door den rechter, n donrden veldwachter, n door den cipier, enfin, door ieder, met wien hij, uithoofde van zijn miserable positie, in aanraking komt, afgesnaiiwd, afgejakkenl, vol minachting en ongeduld bejegend. Waarom:" Bedenken die functionarissen dan niet, hoe treurig 't er voor hen zou uitzien, als er geen misdadigers, geen moordenaars, geen dieven, geen brand stichters waren? Dan zouden er immers ook geen rechters, geen advocaten, geen gevangenbewaarders, geen politie noodig zijn ! Als morgon-aan-dcH-dag de inbreker*, zakkenrollers, kwartjesviiulers en soortgelijk maatschappelijk ontuig 't werk staken en besluiten, om voortaan eerlijke lieden te worden, dan staan over 14 dagen a! de leden van de balie op de kleine steentjes, dan zijn onze brave magistraten en hunne satellieten brood el oos. Nog'n poosje verder in dezen gedaehtengang doorloopende stuit 'k alras op de overtuiging, dat 'n Rechtbank-president. die 'n boosdoener in fraaie, welgekozen bewoordingen op "t hart drukt, om niet weer te zondigen en 'n fatsoenlijk lid van de maatschappij te worden, op dat oogenblik niet oprecht is, of, indien wel, dat hij zich dan heelemaal geen rekenschap geeft, van wat hij eigenlijk zeyt. 't Is immers in zijn eigen materieel belang, dat de misdaad welig tiert, hoe weliger hoe beter. En. och, er zijn nog zoon hoop advocaten, die niets to doen hebben! Aan den misdadiger dankt de rechter zijn broodje en in plaats van to snauwen en te grauwen moesten allen, die. iets met deze boosdoeners te maken hebben, gerech telijke ambtenaren, veldwachters, dienders, enz., zich juist in beleefdheid en voor komendheid tegenover hen uitputten. Voor de rechtbank b.v. moest de rechter den misdadiger beleefd verzoeken te gaan zitten, (nu laat hij hem óók wel zitten, maarniet beleefd en niet op verzoek); hij behoorde hem 'n sigaar of 'n glas port te off'reeren en hem meer van die kleine attenties be wijzen. En vooral de recidivisten. Want een recidivist is voor den rechter 'n vaste, goede klant, die hij uit welbegrepen eigen belang met zooveel egards behoorde te behandelen, als waarmee 'n winkelier 'n koopman, enfin, ieder gewoon mensch, diegenen behandelt, aan wien hij 'n goed deel van zijn bestaan te danken heeft. 'n Ambtenaar van 't Openbaar Ministerie, in den Hoogen Baad nog wel, heeft kort geleden de opmerkelijke stelling verkondigd, dat men van geen mensch ter wereld kan of mag eischen, dat hij de waarheid zegt. Bravo! Als krantenschrijver is dat 'n pak van mijn hart! Na zoo'n uitspraak van zoo'n hooaen rechtsambteiiaar, op zoo'n gewijde plaats gedaan, gevoel 'k me nog eens zoo lekker. Kn toch ... wordt 't je van jongsaf-aan ingeprent, dat waarheid 't hoogste recht is en wee den beschuldigde, die door leugens zijn rechter om den tuin poogt te leiden, iets wat je hem eigenlijk, in zijn bijzonder (en beroerd) geval, maar half kwalijk kunt nemen! l" /iet 't dus wel, aandachtige lezer : 't begrip van wat recht" is, hangt grooten deels af van do plaats waar je staat, of liever, waar ju zit! Ook de manier van straffen is al even onpractisch, even ondoordacht als de recht spraak zelve. Voor den Officier van Justitie wordt 'n verdachte direct 'n schuldige en 'n schuldige is voor hem eigenlijk niet meer 'n mensch, maar 'n levend voorwerp, be stemd om voor korteren of langeren tijd door hem te worden opgeborgen. Straften is hem 'n soort sport geworden 't record slaan in 't opgelegde aantal jaren gevan genisstraf wordt xijn hooüsie streven, op den weg imar bevordering! Maar, juist in die routine in 't straf-toedoelen schuilt 't grootste gevaar, 'n Open baar aanklager, die jaar in, j lar uit, niets anders doet dan lui naar't tuchthuis sturen, zal er, dunkt me, tenslotte heclemnul niet meer bij denken ; 't wordt machinaal werk. Ik zou zoo /eggen: bij 'u behoorlijke, werkelijk: 'Himane rechtspraak behoorde de ambtenaar van het O. M. elke 14 dagen, desnoods elke maand, door 'n ander ver vangen te wordpn. Op die minier hield je de clementie or 'n beetje in en ... voor de promotie zou 't óók niet kwaad zijn! Trouwens, ik vraag mezelven vol aandrang af', hoe 'n rechter niet'n blanco strafregister beoordeelen k«n, of n jaar, twee, drie of tien jaren vrijheidsberooving te veel of te weinig boetedoening is voor 't een of ander delict. Kan hij nauwkeurig de zwaarte van do straf waanieeren ? Daartoe is 't immers noodig, dat hij zelf eerst eens die straf heeft ondergaan, niet -waar ? Ken keuken meid, die niet van tijd tot tijd van 't eten, dat zij -bereidt, proeft, kan onmogelijk weten of ze haar gerecht te veel of te weinig zout, peper of andere ingrediënten heeft toegemeten. Evenzeer wenschelijk is het, dat alle rechter», die 't tot president willen brengen, vooraf een of mér jaren cellulaire, desnoods gemeenschappelijke, hechtenis ondergaan natuurlijk alleen maar om do zwaarte der door hen op te leggen straffen nauwkeuriger dan thans te kunnen beoor deelen. Intusschen eerlijkheid boven alles! Ik ben i.ic^ partijdig genoeg, om te willen beweren, dat de verkeerde toon in den zakelijken omgang tusschen rechter on misdadiger uitsluitend aan eerstgenoemde is te wijten. Ook den boosdoener t ruft ti> dezen opzichte menig verwijt, /ijn ingekaukerde antipathie tegen den rechter is spreek woordelijk. Wteeds spreekt liij vol afkeer en minachting van alles, wat maar rechtspersoon is. Had bij 't in xijn macht, dan werd gansch het magistratendom uit geroeid, tot op den laatsten man. Dut is grootelijks verkeerd. De arme rechter, die zicli 't hoofd moet breken, om licht tt> brengen in allerlei duistere misdadi n, dio sombere dossiers moet bestudeeren, die gedoemd is, terwille van de hoeren mis dadigers, heele heerlijke zomerdagou in naargeestige, donkere rechtzalen door to brengen, vastgel ij m J aan zijn zetel... waarlijk, die is óók niet voor zijn pleizier uit ! Ook hij verdient voor zijn inspanning en op offering ten volle, dat men hem mor meer zachtheid en toegevendheid beoordeelt. Tiisschen rechters en misdadigers, twoj categorieën, van medemensehen, ilio onaf scheidelijk aan elkaar verbonden yijn, lij;t, helaas, een diepe klove! Is dio niet to dempen? Ik geloof vast en zeker van wel! Laten zij beiderzijds trachten, elkaar beter to loeren kennen. Laten zij de grieve". die zij tegen elkaar hebben, broederlijk aftlrinkcn, sans rancun?. Van de /.ij.U; der laatste categorie zal, daar ben 'k zeker van, tegen zulk ecu oplossing geen be/waren worden ingebracht. Aan den rechter dus zij de schoone taak opgelegd, om in deze. het initiatief to nemen. De samenleving zal er wél bij varen en de rechtspraak niet minder. Ik ga nog 'n stapje verder in deze mijne ernstige poging om dio klove te dompen. Laat de misdadiger op zijn beurt óók oei s rechter zijn en plaats nomen achter de groene tafel, toga aan, baret op, en doe den rechter van tijd tot tijd plaats nemen in do bank der beschuldigden, met 'n veldwachter aan elke zijde. Dan, eerst dan zijllen. beide, menschensoorten elkaür beter léeren begrijpen. (Jauwdief en rechter zullen nader tot elkaar komen en deze toenadering zal onvermijdelijk leiden tot meer en juistere wederzijdsche waar deering. Daartoe door deze beschouwing een steentje te hebben bijgedragen, zou ik uiij, tot eeu onvergankelijke eer rekenen.