De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 17 december pagina 10

17 december 1905 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

l 10 D E A M S T E R D A M M E R WEEKBLAD V O Q R N E D E R L A K D, No. 1486 prys was in 1904 90 Ji, de hoogste 108 K pCt. In de amerikanen wordt over 't algemeen nog veel geld verdiend. Het meest bij de Oulf, die in grooten 'getale door de amerikanen ?worden gekocht. De Atckison keert 1% pCt. op de preferente aandeelen uit, de Southern Pacific een halfjaarlyksch dividend van 3/i pCt., en de Northern Securities betaalt 5 pCt. op het ge reduceerde kapitaal. Houders van pref.'s Denver Rio Grande kunnen een halfjaarlijksche uitkeering van "2.% pCt.'incasseeren. Over de laatste 4 jaren Werd geregeld 5 pCt. op de pref.'s betaald. Over 1896, '97 en 't»8, achtereenvolgens 2, 1 en 214 pCt. en over 1899 en 1900, 4 pGt. Het afgeloopen boekjaar bracht der Denver slechts 278000 dollars meer dan voor de betaling van de 5 pCt. op de pref.'s noodig was. Het personenvervoer was-wel veel belangrijker dan de drie vorige jaren, maar het transport van goederen, waarvoor de vrachtprijs hoog is, was aanmerkelyk minder. Gedurende de laatste 20 weken van het loopende jaar zijn debruto's bereids een millioen dollars meer dan over dezelfde periode 1904 5. De toeneming in het geheele vorige jaar bedroeg slechts bijna COO.OOO dollars. Houders van ecmmonsDenver die nog nooit .eenige uitkeering ontvingen, mogen zich echter nog niet te veel verblijden. De Denver toch heeft belangrijke verplich tingen op zich genomen in verband rnet de oprichting van de Western Pacific. De nieuwe mpij zal de Denver met Californiëverbinden. Zij heeft een aandeelenkapitaal van 75 mil lioen dollars, waarvan 2/3 in het bezit van de Denver. Daarbij een obligatiejchuld van 50 millioen dollars, waarmede de kosten van den bouw betaald zullen worden. Als nu de ? opbrengst van de obligatiën daarvoor niet voldoende is, zal de Denver het tekort be talen. De rente van de obligatiën word% gedurende de 3 jaren, die de aanleg vorderen zal, ten laste van de bouwrekening geboekt. En zoolang de Western Pacific niet voor ~zich zelf kan zorgen, zal de Denver haar steunen. De president verwacht veel goeds van de nieuwe lijn; hij verwacht dat de W. P. binnen weinige jaren hare vaste lasten zal kunnen verdienen. De koers van de commona is heden 367/ie pCt., die van de prefs. 89% pCt. De pref. Gul f, de vorige week van 01 Y\ tot 62^8 .pCt. gestegen, behaalden wederom 4 pCt avans. Deze mpij zou bijna anderhalf millioen \YïpCt. eqüipment goudnotes uit gegeven hebben. Zij zouden in 10 jaar afge lost worden. Uitbreiding van rollend materieel is de reden van deze uitgifte. De Gulf zon 't zonder een groote leening kunnen doen. De exploitatieoverschotten van de laatste jaren zijn voor verbeteringen besteed. De Union Pacïjic heeft de resultaten van het boekjaar 1904/5 bekend gemaakt. De bruto's vermeerderden van 55.2 tot 593 millioen dollars, de netto's van 24.7 tot 27 4 millioen dollars. Het dividend op de commons werd over 't tweede halfjaar van 2 tot 2H pCt. verhoogd. Toch is het overschot nog bijna 11.7 milüoen dollars tegen 8.2 mil lioen over 1903/4. Voor de eerste drie maanden van het loopende jaar kan al een vermeer dering van de netto's van luiin 1.3 milüoen dollars medegedeeld worden. Dat 's een goed begin. De commons steg<?n van 135 tot 143 en de convertible goud-botds van 133 %, tot HIJ*'. De Pere Marguette obligatiën de vorige week van 100 % tot 84 gekelderd, zijn heden 78 geprijsd. De garant der Pere Manjuetle, de Dayton is onder 'n receiver gesteld! De kans hierop kon toch bij de introductie van enkele weken geledon niet geheel onbekend zijn bij de ingewijden ! En de Pere is ook al onder 'u receiver gesteld. Nous verrons. ilosofo-fideele beschouwingen van .Prof. HANS X.ut. 4) (iéu leuze, waarop onze. aan schoone leuzen toch zoo over-rijke tijd i.ieer prat gaat dan op die, welke haar ontstaan dankt aan 't hedendaagscho naarstige gestreef naar g-elijkheid in alles en nog wat. (5elijkheid!" dat is de stvijdki-eet, waarmee je je tegenwoordig hals-over-kop stort in den maalstroom der politieke en sociale debatten, de leuze, welke je al>-'tware 'n aureool van humaniteit, van zielegrootheid, van geavanceerdheid, ja, weet 'k vél v.an wat til niet, om je eerbied waardig boven-hoofd slingert. I'oseeren als kampioen van degelijkheidsidee, dat geeft je subiet 'n brevet van 't bezit aller menschelijke voortreffehjkheden! Soit!! Daar heb 'k heeteinaal niets op tegen J 'k. Kan er niets ao tegen hebben l... Met papier en potloptf neb ik 't uitgere kend !... 'k Bezit niemendal!... 'a Kijken oom of 'n dito verre-neef in Califoriiiëheb 'k niet; óó'k geen noodlijdende fondsen", dewelke nog eens terecht" kunnen komen; 'k speel nooit'in de loterij, ben geenszins mooi genoeg, OTTI 'n schatrijke weduwe op me te doen verlieven, mis voor dief en-gros u l de vereischtie handigheid, evenals voor fchatgra-v'er- den Ausdauer en voor uit vinder" de noodige technische capacitei2e Jaargang. 17 December 1905. Eed.: C. H. BROEKKAMP, Damrak 59, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No. 49, ter mededinging" No. 18 Zwart (6 schijven en 3 dammen). ten !.... Van de toekomst heb 'k dus absoluut niets te verwachten! Ergo: bij 'n universeele gelijkmakerij zou 'k meer te winnen dan te verliezen hebben, liedenen te over dus, om me de goedkoope weelde te veroorloven, van me óók te scharen bij 't leger der intellectuels" en voorstander te zijn van gelijkheid vóór allen" en al 't andere moois, dat er aan vast zit!... Maar waar 'k me beslist niet mee wil vereenigen, waar 'k zelfs met alle kracht tegen op kom, is de bewering, dat door 'n algeheele sociale gelijkheid ons rechtsgevoel ten volle zal zijn bevredigd! Ons rechtsgevoel bevredigd:'' 't Mocht wat! Alsof die maatschappelijke ongelijk heden, waartegen men zoo hevig fulmineert, zooveel beteekenden! Alsof 't zoo iets barergs is, als u ettelijke millioenen bezit en ik geen rooden duit... neen, 'k vergis me, dat is wel erg 'k bedoel 't juist andersom: als ik de millioenen heb en n geen rooden duit! Is die kwestie nu inder daad zóó intens belangrijk, dat ganse h 't menschdom zich daarover jaar-in jaar-uit druk maakt;' Dat de een in 'n paleis woont en de ander in 'n armzalig hutje; dat eeu overdaad heeft en de ander gebrek lijdt och ja, zeker, 'k geef' 't toe: 't is onaangenaam... voor den ander! Maav zal ons rechtsgevoel inderdaad bevredigd zijn, wanneer we die ongelijkheden wegnemen? Blijven er dan niet nog tallooze grootere, meer stuitende, meer pijnlijke ongelijkheden over!-1 Willen we .gelijkheid" invoeren ter totale bevrediging onzes i\ -chtgevoels ? -allright.' Maar laten we dan als 't je blieft niét be ginnen met de peuterige ongelijkheden van 'n paar boterhammen meer of minder, 'n beetje mooiere of minder-mooie jas,'n tikje meer of minder comfort. Want ei' zijn veel grootere ongelijkheden, die voorgaan, welker wcgnemii g aanmerkelijk urgenter zijn. (ïelooft me, we dienen ons op 'n... op'n.. hoe luidt die mooie term ouk weer!'.... o, ja'. op 'u breeder standpunt" Ie plaatsen. Dit gedaan hebbende, begin 'k met de vraag te stellen: Kan 't billijk heeten, dat de eene inensch stork en gezond, de andere zwak en ziekelijk is? In 'n goedgeordende samenleving moet ieder individu 'n gelijk kwantum gezondheid en ziekte hebben; alles moet precies-gelijk worden verdeeld. En de ziekte mag men vooral niet te krachtig bestrijden; epidemieën moeten, in zekere verscheidenheid en hoe veelheid, blijven bestaan en met zekere kracht blijven heerschen. Immers, in 'n rechtvaardige maatschappij hebben de doctor, de apotheker, de doodbidder, de ziekenverpleger en hun narigheidsvakgenooten net zooveel recht op voorspoed en rijkdom, als Wit (9 schijven en l dam). Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. Oplossing van probleem No. 48, van den auteur W. van Daalen, Haarlem. W. 38-33, 3329, 43-3S, 27-21, 25-20, 34-30, 44-39,28:37, 32:1!! UIT DE DAMWERELD. Op nitnoodiging van de damvereeniging Ons Genoegen' van Edam, geeft, de heer \V. Vijn van Hoogwoud, heden Zaterdagavond, een Sjmultaan-sennce in het heerenlogement te Kdam aan leden en geintroduceerden van bovengenoemde vereeniging. * * * De damvereeniging Ons Genoegen" van Edam, de damclub Haarlem" en de damver eeniging Amsterdam", zijn onderling besloten tot het organiseeren van een competitie wedstrijd. De eerste serie hiervan zal gespeeld worden te Amsterdam, op Dinsdag 26 December a.s. (2e Kerstdag) in de bovenzaal van caféSuisse, Kal verstraat. Hier zullen elkander ontmoeten, de damvereeniging Ons Genoegen" van Edam en de damclub Haarlem". De aanvang is bepaald op 11'.', uur v.m. De tweede serie wordt gespeeld te Jv_lam, tusschen Ons Genoegen" en Amsterdam". De derde serie te Haarlem, tusachen Haarlem" en Amsterdam". Tij l en plaats zal nader aangekondigd worden. Door tusschenkomst van de redactie der damrubriek is voor deze competitie-wedstrijd een zilveren-medaille aangeboden. Als voor waarde is overeengekomen, dat Amsterdam" met minstens 6 punten meerderheid moet uitkomen om aanspraak op deze medaille te maken, terwijl aan E lam of Haarlem dezelve wordt uitgereikt bij slechts l punt meerderheid. Persoonlijke introductie-kaarten voor de eerste ontmoeting zijn op aanvrage kosteloos te bekomen bij de secretarissen, de heeren K. C. de Jonge, Van Woustraat 112 en A. Snijders, Blasiusstraat 20, alsmede bij den adviseur C. H. Broekkamp, Damrak 59. Zondag 10 December j.l. werd in Caféde Kroon" Amsterdam, de tweede Serie van de Clubmatch tnsschen de damvereeniging Constant" van Rotterdam het Ver. Amst. Damgenootecbap afgespeeld. De uitslag was: Constant" 3 gew. en 5 remise, 11 punten, het V. A. D. 2 gew. en 5 remise, 9 punten. De volledige stand is nu : Constant" 23 p., het V. A. D. 17 p. Het Vereenigd Amsterdamsch Dam genootschap blijft dus 6 punten in de minderheid. De heer L. J. Content gaf Dinsdagavond j.l., een sëance in het speellokaal van de damvereeniging Amsterdam", 1(5 borden werden bezet, waarbij velen door bekende speelkrachten. De uitslag «as: Den hef v Content won 12 partijen, maakte remise met den heer J. J-'ortgens. Haarlem, en verloor 3 partijen aan den heeren J. Siml, A. Snijders, AoHterda:n en E. Strictrnan, Haarlem. Aan de eisch van het simultaan spekn, werd volkomen beantwoord, daar, gedurende de séinoe, niet is voorgekomen, dat ook maar limiuimiiMniimmiiimmiiiiiiiftiHiiMiHiiimiiiMtunt Miinuiimiiiiei n minuut bij hetzelfde bord werd vertoefd. Fraaie combinaties werden uitgevoerd. Inhoud van Tijdschriften. De Kieuve Gids, afl. UI: Een romantische, jongen, door J. Keddingius. Franskiljons, door G. van Hulzen. Verzen van Willem Kloos. Na de bui, door Hendrik van de Vaute. ??Literaire kroniek van Willem Kloos. Toonetikroniek, door Tr. Mijnssen. CORRESPONDENTIE. Eenitre iu^eiondon stukken moesten tot eeu volgend Nr. blijven liggen. JNfËSTL cal ZWITSERSCHE MELKCHOCOLADE et Er^K»MHCli^HKi«H^BMN^BMl^Hm^^BilMHWHHMi^^MHi^^HM^^^^^^«^^B^»^ Eerste Rotterdamsche Maatschappij van Verzekering Ongelukken en op het \. e v e u tegen Invaliditeit. Sluit Verzekeringen op het ILeven in verschillende vormen, Lijfrenten, Pensioenen enz. Eerste Botterdamsche Maatschappij van Verzekering tegen Ongevallen. Verzekert tegen Ongevallen over de geheele wereld. Neemt het risico van werkgevers over volgens de Ongevallenwet. Beide Maatschappijen zijn gevestigd: al», t, 1*1 au C. P. R. MEES. Directeuren: J. K. WKSÏEKBERG. MELK PETITS GROQUETTES HELM CHOCOLADE j VELOURS 'EXQUIS GOUD ETIKET l iiiiimiiiniiimiii imiiiiiiiiiiiiimi b.v. de fietsliandelaar, de kastelein, de publieke-vermakelijkheids- ondernemer enfin, als al de lui, die 't van de gezoudeu moe ten hebben! Volgt de vraag: is 't to rijmen met 't begrip billijkheid, dat de een mooi, de ander leelijk, de een groot, de ander klein is:' Komt ons rechtsgevoel d;'i;ir niet heftig tegen op:1 A" oor waar, ik, die óók'n strijder, 'n onversaagd en onvermoeid strijder wil zijn voor de gelijkheids-leus, maar 'u strijder en-gros, niet n-detail, ik zegge u, dat iu 'u behoorlijk gearrangeerde wereld alle menschen precies even mooi en even eeli]k, even groot en even dik, even klein en even dun behooren te zijn! ,,Hoe we dat zullen krijgen l'" v ra n g t u ';.... O, dat is 'n kwestie van latere /org. Kerst dienen we 't er allen over eens te zijn, dat 't zoo moét, dat 't zoo rechtvaardig is! En, nog verder gaande, vraag ik: moot do geëischte gehjkinaking zich alleen tot den mènsch beperken:1 Heeft niet alles wat er leeft, heeft niet alles wat deel uitmaakt van onze schepping 't zelfde, recht op gelijk heid?' Waarom iriüg 'n olifant zoo n kolos saal gedeelte van "'t heelal in beslag nemen, en 'n baccil maar zoo hesclicuU'u ecu ruimte, dat je 'm met beide bloote oogen niet-eeris kunt waarnemen'r Als de miHiiicncn eu trillioenen Iwcillen, die er om mis heen in eiken waterdruppel, iu de lucht en overnl krioelen, eens elk voor zich evenveel plaats innamen als 'n olifant, dan zou er vuur i'riis «?een vierkante rluirti <_ronds overblijven, om er 't moede hoofd ter ri^to neer te leugen"... Eu toch, wat doen wij, dwaze nu tischen. in onze verblindheid': Der olifantenteelt wer ken wij naarstiglijk in de hand. om 't ras voor uitsterven te behoeden, man r den be scheiden baccil trachten we met a)li> macht eu kunst- te verdelgen, zoo finaal als 't slechts kan!... Verzet o>s rechtvaardigheidsgevoel zich daac niet tegen!' Op 'n ^ocd georgani seerde aarde heeft elk levend wezen recht op 'n gelijke ruimte. J)ies lioliben we ons met ernst toe te leggen op't aanlokken \iiii 'n veel kleiner olifanten-ras, terwijl we daarentegen de baccillen dienen te ver sterken, op te fokken, te veredelen. Mènsch, olifant, baccil allen even groot, allen gelijk, in elk opzicht! Edoch, ook dan nog is m'n Sterk gepro nonceerd begrip van recht en billijkheid niet met den toestand verzoend. Want ook met de gelijkheid in de Natuur, met die van de klimaten vooral, is 't allerpoovertjes, in-treurig zelfs, gesteld. Te dien opzichte is 'n ernstig, rusteloos streven naar gelijk heid 'n'gebiedende eisch. Ik tart b.v. een iegelijk, om 't rechtvaardig te noemen, dat de iSoedanees *t-heele jaar-door braadt onder 'n verzengende zon, terwijl de arme Laplander van primo Januari tot ultimo Decem ber in 'n ijzige kou zjr, waar geen stoken te<jen helpt ! Waarom in de tropen altijd \ liefelijke zomer, altijd zonnige warmte en aan den Noord-pool altijd sombere winter, altijd verstarrende sneeuw- en ijs-heerfehappij? Is 'n Papoea "soms beter dan 'n Eskimo:' Waarom in Ilaparanda, in Groen land, op IJsland op dit oogenblik 'n don kere, troostelooze nacht, die nog maanden zal duren , terwijl aan de heerlijke Rivier,i thans de citroenen bloeien en de lenteidoemen ontluiken in de koesterende zon'r Komt ons rechtsgevoel ook daar niet tegen op ': Dat de zon liever in Monte Carlo zit dan op Nova Xemhl-i en dat nog wel in't hartje van den winter wie zal 't haar kwalijk nemen:' Niet ik, voorzeker! Als ik 't voor 't kiezen had, deed 'k desgelijks. Maar j dan mott de zon ook niet pretendeeren, 1 dat zij onzen aardbol verwarmt en verlicht! ' Geeft zij zich openlijk uit voor onze uni: verseele verwarmster, matigt zij zich 't , monopolie der aard verlichting aan?bon! Maar dan ook aan ieder evenveel warmte i oeL'ï'von, evenveel daglicht, evenveel zoinerheerlijklieid! Dat cis-ht onze- moderne opi vattiug van gelijkheid. Ku is de zon niet bij machte, om aan dien rechts-eisch te voldoen, dan moeten er nuar mér zonnen bij komen. Want ieder mènsch, hij wone dan aan de lioode zee of in Labrador, kan ten volle aanspraak doen gelden op 'n ge-. lijke portie warmte en licht!... t i, vraag i.-ie niet, hoe w;> ;<an die andere zonnen moeten kom-'ii ! Dat is 'n kwestie van latere zorg. Als we 't er voorloopig maar over eens zijn, dat de bevrediging van ons vocliN<jovoel ze oischt ! Maar nog verder uaat mijn blik, m'n hoousl-'üilelligente Mik! Fn dan vraag ik: wat beteokent gelijkheid op aarde alleen:' i < >ok al knjue'i we d:e pr door, hoeveel ; ongelijkheid blijft er dan nog niet over Y Waarom, b.v., is onze aardbol overbevolkt met i:ien>clien en waarom zijn de andere. | planeten heeleitirtal onbewoond 'i Is dat j billijk f Is dat met de rechtvaardigheid te l rijmen;' Klke planeet heeft't onbetwistbare recht op 'H gelijk kwantum van de heerlijke ! pronkjiiweelen der schepping, die men ,,meuschen" noemt en die de planeet, waarop zij wonen; herscheppen tot 'n waar paradijs, dank zij hun humaniteit, hun naastenliefde, l hun verdraagzaamheid, hun alcohol, hun helastingbiljet, hun kanonnen... ho, ho! 'n slip of the pen! die laatste drie dingen behooren er natuurlijk niet bij !.. . 'k AVil dan maar zeggen, daar moet 't heen ! Trouwens, 'k vraag i»e' af: waarom heeft ; de planeet Jupiter 5 manen en waarom 1 moeten wij ons rnet n ?naan behelpen, die er meestal nog niet ns is? Waarom heeft JSaturnus 'u stuk of vier ringen, terBelangrijke Kunstveiling bij H. G. BOM, Waraoesstraat 35, Amsterdam, van 20 tot 22 December 1905, ''s morgens half elfen 's avonds zeven ure*. Oude en Moderne Teekeniiigen, uitsluitend op het gebied der Scheepvaart. Collectie* van de Ileeren: H. F. <;i;<>F.\ VAN WAAllI>KK, H. K. VAX DEK «. .. VAN K en II. MOL.ENPAGK. K. ij k da gen: 18 en 19 December, van 10 tot 3 ure. Catalogus. 1055 Nrs., 50 cent, en per post 2X cent. AMSTERDAM. w, PORTORICO BB I2C per pakje Zijn niet te overtreffen w *i ^*rVoor fijnere soorten zie depnjscouranfm elk pakje No. 7. Aladdin en de \Von. «Icrlainp, 2* illustraties ?0.30 in carton ; j 0.40 in linnen. No. 8. Ali Baba en de veer tig Itoovers, 25 illustraties ?0.30 in 'jarton;/10.40 in linnen. Xo. 9 en 10, Jndith <xautier, Herinneringen van een Witten Olifant, 11 lustr. ?0.50 in carton; ? 0.60 in linnen. NOS. 11 en 12. Mevr. v. Kedeiiv. vloten: Charles Kingsley: l>e VVaterkiiidertjes, 11 illustraties ?0.50 in carton ; ? O 60 iu linnen. Uitg. G. SCHREUDEES, Amsterdam. wijl de andere planeten er geen nkelen ring, zelfs niet 't geringste stukje bijouterie op na houden? In 'n goed- ingericht heelal behoort elke planeet 'n gelijk aantal manen, 'n gelijk aantal ringen te hebben ! Waarom mogen Mars en Venus vlak bij de zon 'n korte baan afleggen en houdt men Jupiter zóó ver van de zon verwijderd, dat de zon nestralen hem niet eens kunnen verwarmen ': Wordt 't nu heusch niet tijd, dat ook die arme Jupiter zich ereissies 'u paar tnillioen jaren leiïker dicht bij de zon kan gaan koesteren eu dat Mars zoolang z'n plaat» bezet 'i Venus laat 'k er buiten, die heeft altijd wat bij me voor - maar Mars hoeft niet altijd de beste plaats in te nemen. A-ls ze hem daarboven eens 'n beetje achteraf zetten, zal 't hier beneden misschien óók wel 'n tijdje gedaan zijn niet de onbillijke bevoorrechting van z'n zonen, de officieren, die overal in de beste, mooiste baantjes worden gewerkt, 't Striktst rechtvaardig zou t zijn, dat alle planeten, precies even dicht bij of' even ver van de zon verwijderd wa ren, en precies gelijke banen aflegden. In 'u deugdelijk-ingericht /onnsnstelsel hebben alle hemellichamen 't recht, om even dicht bij 't vuur te zitten als de andere'. /iet, hooggeachte lezerskring, indien we oprechtelijk willen streven naar, eu zoowel man- als vrouw-moedig strijden voor alge heele gelijkheid, ach, dan is er nog zoo vél, zoo onnoemelijk veel te doen! Laten we daarom beginnen met den kamp tegen do groote, de reusachtige ongelijk| lieden, waarvan k in deze bes 'hoinving slechts enkele met 'n natten vinger hebben kunnen aanwijzen. Kn laten we ons toch in 's Hemelsnaam niet zoo druk maken over, noch zooveel kracht, woorden en inkt vermorsen aan de stuk of wat sociale ongelijkheidjes, die werkelijk onbeteekenend zijn en zoo doodgemakkelijk op to lossen! Want, kijk, 'k heb m'n berekening ge maakt: als wij, menschen, hl 't kapitaal, dat er op onze dierbare aarde bestaat, eens precies gelijk gaan verdeelen, krijgt ieder onzer op z'n portie: de somma van ;!?"'?cent reken 't zélf maar na! leder mensen, die dus mér dan 8->x cent bezit, heeft mér dan hem toekomt. Welnu, de eenvoufligste.oplossing is deze : laat Itothschild, Van der Bilt, Uarnegie, Gould, enfin, een iegelijk, die meer dan 3")K cent "kapitaal bezit, dat meerdere maar aan mij sturen. Ik zal wel zorgen, dat 't weer onder de menschen komt! De redactie kent m'n adres en «al zeker wel bereid zijn, de geldzendingen voor mij in ontvangst te nemen!

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl