De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1905 24 december pagina 8

24 december 1905 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

D E A M d 'l' K U I) A M M E' K W K E K J5 L A D V O O II N E D E R L A N D. No. 1487 De Kerstmisengel komt dezen keer met emmer en bezem, om het bloed, dat de GHjRJiSTlï7.ZV-volkeren dit jaar weer over de aarde deden vloeien, af te spoelen. onderhevig. En ieder die bekend is met onze gymnastiekverenigingen en hare na tionale en internationale uitvoeringen, weet ook wel, dat onze turners er zeker in doorsnee niet aan denken bij hun oefeningen, dat schoonheid van het lichaam er het doel van moet zijn. De volgende voordracht van dr. Diebow Director der kgl. Turnlehrerbildungsanstalt" in Berljjn kenmerkte zich door niets, dat speciaal op een Kunsterziehungstag" gezegd behoorde te wordeu. Interessanter was z\jn opvolger, de heer J. Sparbier, klasse-onder wijzer te Hamburg, die sprak over Spielf und volks türuliche Uebungen. Wanneer kunst en gymnastiek te zamen zullen gaan, dan moet aan twee eischen vol daan zijn. Ten eerste moet het turnen zoodanig hervormd worden, dat het tot 'n persoonlijkheid opvoedt. De grondslag van ons huidige gymnastiseeren is: gehoorzaam heid, en niet de vrije wil. Geheel anders is dat bij het spel. Hier is de leerling meester zijner handelingen, hier wordt ook het gevoel der verantwoordelijkheid versterkt, zelfs nog in hoogere mate, dan het bij den voorturner ontwikkeld worden kan. Uit zulke gevoelens komen daden voort, en op dezen grond is het spel ook te stellen boven de oefeningen aan de werktuigen, want de daad geschiedt hier uit vrjje beweging. Door en bij het spel wordt de vastberadenheid geboren, welke wij in 't leven noodig hebben. In de tweede plaats moet in een volk, waar de kunst volkszaak worden moet, liefde tot den geboortegrond werkzaam zijn. Ware ..Heimatliebe" laat zich niet van buitenaf inprenten, zij wordt gevoeld, wordt onder vonden. Hoe zullen nu bij onze jeugd der groote steden zulke gevoelens gewekt worden ? De straat,waar een agent het kind z\jn bal ontneemt of het verjaagt, kan dit gevoel niet opwekken, wel echter de speelplaats, de wandeling bui ten. De jeugd der stad moet naar buiten gevoerd worden, waar vrijheid, licht en lucht is, waar zij zigh bewegen kan, waar zij kan juichen en zingen. Dat zal liefde tot den geboortegrond kweeken en daardoor zal de jeugd voor de kunst gevoelig gemaakt worden. Ons gymnastiek-onderwijs is te geleerd, te schoolmeesterachtig; het is niet eenvoudig genoeg, het kan niet populair zijn. Wordt aan het spel geen voldoende plaats en tijd ingeruimd, dan is het gymnastiek-onderwijs onvoldoende. Wandelen, zwemmen, schaatsenrijden moeten in het opvoedingsplan op genomen worden. Dat deze voordracht gepakt had en de gevoelens der meerderheid van 't congres uitdrukte, bewees het warme applaus, .waar meer zij beloond werd. Van 't hierop volgende debat wil ik alleen vermelden als iets nieuws, den eisch van een der redenaars, dat n.l. naakt geturnd zou worden. Jammer genoeg was zijn tijd om, en hoorden «ij geen nadere toelichting, en daar ook weldra het geheele debat gesloten moest worden, bleef het bij 't uitspreken van de stelling. Interessant ware 't zeker geweest, het voor en tegen hieromtrent te hooren, en te ervaren hoe de meening van het congres was uitgevallen. Hoewel ik zelf altijd tot zeer doortastende hervormingen geneigd ben, zou ik dezen eisch toch niet graag op 't oogenblik aan onze schoolautoriteiten willen stellen. En of zijn inwilliging eenige kans van slagen heeft in onze gymnastiekverenigingen, valt ook te betwijfelen. Intusschen zou ik er toch in principe niets tegen weten in te brengen. Nu kwam aan de beurt de heer H. Fricke, vroeger klasse-onderwijzer, daarna school hoofd en thans inspecteur van 't volksonder wijs te Hamburg, die een voordracht hield over het Zwemonderwijs in de school. Fricke is een warm voorstander der aesthetische opvoeding, en hoewel Schulinspector" neemt hij nog mét zijn vroegere collega's te zamen een werkzaam aandeel in hunne beweging voor een nieuwe, 'n betere opvoeding der jeugd. Het is vooral aan hem te danken, dat in 't Hamburgsche leerplan der volksschool het zwemonderwijs is opgenomen. Hij weidde nu uit over het nut en de noodzakeHJkheid hiervan, deelde mede hoe het in Hamburg gegeven werd, en stelde vooral in 't licht, dat juist bij 't zwemmen het gezondheids- en het schoonheidsbeginsel beide tot hun recht komen. Voor hem is zwemmen zelfs de beste van alle gymnastische oefeningen. Ook de meisjes moeten zwemmen; hare ge zondheid is voor de volkswelvaart zeker van evenveel belang als die van 't mannelijk ge slacht. Daarom: alle jongens en alle meisjes in het zwembad, uitgezonderd de zieken en verminkten. Moet het zwemonderwijs ver plichtend zijn ? Spreker meent van niet. De kinderen nemen er van zelf gaarne deel aan, en de ouders zenden ze wel. Ofschoon het zwemmen in de zee en de rivier het beste i?, moet toch voor het onderwijs aan de over dekte zweinschool de voorkeur gegeven wor den, ook wijl deze 't heele jaar door ter beschikking staat. In het debat sprak een rektor uit Elberfeld een woord voor het verplichte zwemonder wijs en dr. F. A. Schmidt betoogde, dat douche-baden niet ter wille van de zwem baden veronachtzaamd mochten worden. Hij was voor de inrichting van beide. Tot slot van den 2en congresdag zou men een voordracht hooren van G. Fuchs, redac teur van de Münchener neuesten Nachrichten" over den dans. Daar de referent echter verhinderd was te komen, werd zijn manu script door een ander voorgelezen. Een danskunst hebben wij tegenwoordig niet meer ; slechts een danspraktijk, die zich tevreden stelt met de spaarzame resten van lang uitgestorven dansvormen. Dit geldt zoowel van den balletdans als van den ge zelschapsdans. Nieuwe vormen ziet men niet; het dansen is ook tot 'n sport verlaagd. Dat dient anders te worden. De dans moet even eens in dienst der aesthetische opvoeding gesteld worden, en hiervoor beveelt de heer Fuchs aan de invoering van dansonderwijs in de school, als een tak der gymnastische oefeningen. Gelukkig begint er reeds een kentering te komen. Aangespoord door den dans der dames Isadora Duncan en Madeleine, heeft men b.v. in München al geprobeerd nieuwe dansvormen te vinden. Van machtigen invloed zou het zijn, als in plaats van het conventioneele theater een artistiek, ontwik keld schouwtooneel nieuwe dansen zien liet, die dan gemakkelijker toegang zouden krijgen in de school, in de gyinnastiekzaal, in de danszaal. De vrouwenbeweging moest zich deze zaak aantrekken. Hiermee eindigde ook het eigenlijke con gres. Op den derden dag had alleen nog een openbare vergadering plaats, waar voor 'n grooter publiek de nieuwe ideeën omtrent gymnastiek en zang in de aesthetische op voeding verkondigd werden. Dit geschiedde door dr. Batka, die sprak over Musikalische Kultur en door Turn-Inspektor" Karl Muller uit Altona, die het deed met betrekking tot de gymnastiek. . Over de beteekenis der drie gehouden Kunsterziehungstage" sprak ten slotte de leider der beweging in Hamburg, de onder wijzer Carl Götze, waarna het congres ge sloten werd. (Slot volgt.) J. W. GERHARD. Een noodig geworden nieuwe vraag aan den heer Antoon Averkamp. Het antwoord van den heer Averkamp (in dit blad, van ""9 Nov. 11.) dat ik geloof de te kunnen ahnen laat de kwestie al te onbeslist. Hij heeft het enkel over de molt-verhouding naar onder: en dat is -, -, thans gewis slechts 'n onderdeel. Zien wij even wat in Riemann's nieuw gevonden harmonie- systeem te onderscheiden valt. 1. De becijfering der verhoudingen naar onder, voor de mol-accoorden; 2. de vruchtbaarrnaking van Rameau's geniaal denkbeeld : de omkeering der accoorden, waardoor het mogelijk werd alle accoordvormen tot eenige weinige grondvormen terug te brengen ; 3. bij Riemann kan deu accoord-aangaaf bij elke stem voorkomen : sopraan, alt, tenor, of bas; bij de generaalbasleer, kan dit enkel bij de basstein alleen. Ja, zelfs zonder gegeven stem" kan Rie mann's systeem harmonie- oefeningen opgeven; 4. de tonale functies (T, D, S, Tp, Dp, Sp enz.) waardoor elk accoord niet alleen duidelijk is aangetoond, maar waarbij tevens ook de functie die elk accoord in de tonaliteit inneemt, op den voorgrond treedt ; 4ft)'s. hieruit volgt nog een ander eminent voordeel, dat hij de studie en anali/ge op B K K I H T. De teekening1 van Ibels is te laat gekomen om haar iu dit No. te kunnen reproduceeren. js. VAN G1MKEL = ZEIST ===== FABRIKANT VAN KTJNST-KOPEBWEEKEN IN OUD-HOLLAKD8CHE MODERNE- EN ANDERE STIJLEN DIRKSCHNflBEL C L O CM f OP KOPER EN GEB°W?PELIX MERITIS" . 2ÖO7 Panorama Amsterdam, Plantage in de Mtunniaaat. Antieke Meubelen, Porceleinen, Schil derijen, Oostersche Tapijten. Vaste pry*ett. Toegang rrty, Het Panorama Jemsalem is dagelijks gecpeni J. J. BIESING, JHnnHthniutet» '8-GRAVENHA.GE, MolGDStraat65.65ten6'I. Moderne Schilderijen, Aquarellen en Gravures. PHOENIX" Inrichting. - HOOFDMAGAZIJNEN: 234 SPUISTRAAT. i,iwi i* *i . /Kantoor \ FILIAAL. (Meubelen) = 76 DAHRAK = Amsterdam. GROOTE VOORRAAD Franco levering, met garantie H H i- HSteeds iemand met groote poto-Albam te ontbieden zonder ikostenberekening. Vraagt UITGEBREIDE n» J. W. DE GRAAFF-HiteM Ouden Engweg 18. BEEUDEfi. VASEN »% JARDINIERES --TEGELSCHILDERIJEN ENZ. -MUSEUM ROKIN 96, (StMe zijde), _ -- AMSTERDAM. -Toegang vrij. AmSTERDAfll AARDEWERK EN STEENDRUKKERU VOLDOET AAN ALLE EISCHEN n\oderr\g i \9iaen dlaa /v s, baat ate&et* &ij+ baatboot vnttt tvv* iavi op ove*oc*vovn*w pfaatjc». XVI, »ief tapijt, of fa?c w ccwipfeet, ft. boei cige-n. tL 606. c -n. i op aavivtag*. Spunlïaat 171, &o<2,& oPalaitoliaat. ofzizjoon 6140. U KC BK HOEF3S IT -DE -FABRIEK ZU D-HOLAND DÈPOT-KALVER5TRAAT-I4-I mm tm am MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS G. & J, COOL, AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT. BLOEMGRACHT?/ DELFT5CHESTHAAT6I . BILTSTRAAT 30

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl