Historisch Archief 1877-1940
4
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1489
maar bet had geenen bijval gevonden bij
de militaire autoriteiten. Het was reeds
vroeger beproefd; maar de vrouwen, die toen
als verpleegsters hadden dienst gedaan,
waren verslaafd aan den drank en nog onge
voeliger voor de lyders dan mannen zouden
ijjn geweest. Vele medelijdende maar onbe
kwame handen, die - zich sedert tot helpen
uitstrekten, hadden de verwarring nog ver
meerderd. Leiding en organisatie met gron
dige zaakkennis ter hand genomen en met
vaal en wil doorgezet kon hier alleen baten.
Deze twee zaken meende het toenmalige
hoofd van het Engelsche departement van
oorlog, de bekende philanthroop Sidney
Herbert, vereenigd te vinden in Florence J
ightingale, van wie h^j wist, dat zg eene stelsel
matige studie had gemaakt van
hospitaalverpleging in eigen land en in den vreemde.
De brief, waarin hij haar het oppertoezicht
.en de hoofdleiding van een door de RegeeriLg
Hit te zenden corps verpleegsters opdroeg,
kruiste het:schrijven, waarin Florence, zelve
diep getroffen door wat de nieuwsbladen van
den trenrigen toestand der gewonden meldden,.
zich vrijwillig beschikbaar stelde voor den
ambulancedienst in het Oosten.
Reeds eene week na hare aanstelling als
lady in chief, belast met het toezicht
over de acht Engelsche hospitalen aan den
Bosporus, was Florence met hare eerste
afdeeling verpleegsters, meest Roomsch-Katho
lieke liefdezusters, reisvaardig. Zij bereikte
het terrein harer werkzaamheid, waarvan de
uitgestrekte gebouwen van het kazerne
hospitaal te Scutari (tegenover Constantinopel)
het centrum waren, den 4den November
1854 aan de vooravond van den slag bij
Inkerman. Nauwelijks een half etmaal na
hare aankomst, eer zij haar hervormingswerk
nog had kunnen aanvangen of zelfs maar
den toestand overzien, begonnen de gewon
den in schrikbarend en getale toe te stroomen
en de zalen van het hospitaal waren reeds
bvervol met kranken en stervenden aan
cholera en pest. Aan beide zijden van de
eindelooze gangen moesten de gewonden dicht
naast elkander worden gelegd, voor velen
was zelfs geen ander leger te vinden dan de
bloote grond, om het gebouw. Er wareii
geen waterraten, geen zeep, geen linnengoed,
geen hospitaalkleederen; de soldaten moes
ten blijven liggen in hunne door het geron
nen bloed verstyfde uniformen ten prooi aan
ratteni en ongedierte. Den overwerkte, af
gematte geneesheeren waren de nieuw
aangekojnen verpleegsters, van wie men slechts
nieuwen overlast verwachtte, niet welkom en
dit werd dezen onomwonden duidelijk ge
maakt. Maar onverschrokken ging Florence
met haar staf de door' pest en cholera ver
ontreinigde gebouwen binnen.
Dit oogenblik is de groote vuurproef in
haar leven geweest; ware zij toen, bij het
zien van zooveel ellende zwak geworden,
zelfs maar voor een oogwenk, zjj hadde hare
taak niet kunnen volbrengen. Duidelijk ge
voelde zij echter in die beslissende ure, dat
zij het kwaad in den wortel moest aantasten;
de nooden van het heden mocht zij niet
voorbij zien, maar zij moest toch in de eerste
plaats een stelsel van verpleging invoeren,
dat tooneelen. als waarvan zij thans getuige
was, voor goed onmogelijk zoude maken. De
officieele positie, waarmede zij door de Regee
ring was bekleed, wist zij met de meeste be
slistheid te handhaven tegenover verlammende
routine en onbuigzame reglementen. Haar
vlug verstand en hare snelle opmerkingsgave
deden haar de fouten in de organisatie van
de proviandeering der hospitalen spoedig op
merken en doeltreffend verhelpen. Haar
groote hinderpaal was een geest van al te
streng doorgevoerd militarisme, dat bijvoor
beeld groote voorraden in de onmiddellijke
nabijheid der hospitalen onuitgepakt liet
blijven, omdat niet recht zeker was, wie het
recht had order te geven om tot uitgifte
daarvan over te gaan. In hare brieven aan
den minister van oorlog te Londen en aan
den bevelvoerenden generaal op het slagveld
legde Florence zonder aarzelen den vinger
op de wonde plekken van het commissariaat
en het bestuur der hospitalen. De noodige
bevelen tot hervorming kwamen in en voet
voor voet werd de hospitaaldienst ge
schoeid op eene leest, die overeenstemde met
hare wenschen. Binnen tien dagen na hare
aankomst had zij een keuken geïmprovi
seerd, waaruit dagelijks 800 man van geschikt
ziekenvoedsel,konden worden vooizien. Z\j
richtte eene wassehéry op voor de kleeding
der zieke soldaten en trof maatregelen voor
het ontsmetten van beddegoed. Ieder vry
oogenblik besteedde zij met hare verpleegs
ters om matrassen en kussens te naaien. Haar
opwekkend voorbeeld en het gevoel, dat er
voor orda en regel werd gezorgd, bezorgde
haar onder het oude hospitaalpersoneel steeds
williger hulpkrachten. 'Als zij des avonds
hare ronde deed, stond zij stil bij de ster
venden om hunne laatste wenschen en groe
ten aan vrouw.en kinderen op te teekenen.
Trouw bracht zij die over en wist dan nog
tijd te vinden om aan de weduwen te
schrijven, welke maatregelen zij moesten
nemen om in het genot van haar pensoen
te komen. Ook voor de eoldatenvioawen,
die hare echtgenooten naar het terrein
van den oorlog waren gevolgd, maar die bij
het oprukken der troepen in de aller
uiterste ellende hadden moeten achterblijven,
zorgde zij. Zij vond werk voor haar in de
wasscherij, in de keukens en zelfs bracht zy
voor de vele verwaarloosde kinderen, die zij
THEE- E. BRAIVDSMA.
WILIEM BIJLMER,
Pédicure,
G K MA 159.
Spreekuur iederen Werkdag van
2 tot 3 uur.
ONDERGOEDEREN
VAN
JANSEN &TILANUS
^ FRIEZENVEEN.
Zijn verkrijgbaar:
te AMSTERDAM mj:
Blsplnck Kundert,
KalverstraatlOl, Kokm-ÖO; MagazHn
-De Tiyt", W.A. Schade* Zn.,
Nieuwend\jk237; Filiaal Paleis
voor YolksvHjt(W.-z.); Roeland
de Wilde Pzn.,
ManufacturenMagazQn De Amstel", Van
Woustraat 9a hk Hem onylaan;
A. Schröder & Co.,
Leidschestraat 32-34; Naamlooze Ven
nootschap De Voorpost";
Singel 462, b/h Koningsplein;
A. F. Herbermann, Konings
plein 20; H. Merer, Hofleve
rancier, Koningsplein 4-6; H.
Hollenkamp & Co., Vijzelstr.
hoek Keizersgracht; G. W. von
Schmit & Zn., Kalverstr. 167;
B. Schnitger, Nieuwendijk 158.
te ROTTERDAM bij:
J. J. Hejjne, Groote Markt 13;
M.Baljon
Tigchelmann,Noordblaak 59; A. Schröder & Co.,
Westnieuwland 11;
te DEN HAAG bij:
A. Schröder & Co., Groenm. 5;
Iserlef & Co., Veenestr. 16-18;
Vereenlgde Linnen-en Katoen
industrie T wente",Piet
Heinstraat 45;
te UTRECHT bij:
G. H. van der Sandt & Co.
J. Kok, Lynmarkt 33.
En verder in de voornaamste
plaatsen verkrijgbaar.
B^F* Waar geen verkooper ii,
levering rechtstreekse?!.
Geïllustreerde Prijscourant
op aanvraag verkrijgbaar.
RHENANIA
INBRAAK
- AMSTERDAM
FRANZDISCH.
KI l JU.
Galery R AMSTERDAM.
nnjeGalery. SCHEVEWGEY
Ouder s T
Abonneert U op het
Uitgave A. E. VAN DEK HEIDE,
Haarlem.
Bij hoest en verkoudheid
gebruike men:
Kraeiielien & Holm's
Salmiak-Pastilles,
Mentha-Pastilles,
of
Bloemen-Fastilles.
AMEUB LEMENTEN.
Meubelfabrikanten en Behangers.
SINGEL bij de Paleisstraat 259, Amsterdam.
voorheen JOAJfMRAK SO.
Telephoon No. 4646.
HETHUI5
OUDENNIEUW
MflflNDELXKSCH PRENTENBOEK
GEWXD fi/HN HUI5INRICHTING
BOUWEM5IERKUN5T: ^^650^0.75
UITG/ïVE:ED-CUyPER5:j?LuyKEh5TR
PHILIPPOM KETELAAR,
Fourttitteur de la Cour.
Kalverstraat MGG, Amsterdam.
GRANDE SPECIALITÉPOUR
Tronsseanx & Layettes,
Sur demande envoi franco de Devis et de modèles.
Téléphone No. 5939.
Levensverzekering- £1?L *
Maatschappij JTl lD D C FT)
maatschappelijk Kapitaal:
EEN 9I1LLIOEN GULDEN (volteekend).
Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op bijzonder gun
stige verzekeriugsvoorwaarden en tegen zeer billijke
premiën.
Koninklijke Stoomververij en
Chemische Wasscherij
F. P VAN HAM,
Utrechtschestraat 43 en Heerengracht 236,
AMSTERDAM.
TELEPHOON 506*
EERSTE NEDERL. mZEKERIMAATSCBAPPIJ OP BET LEVEN EN TEGEN INVALIDITEIT
HOOFDKANTOOR te 's-Gravenhage, EMEUTERDIJZ 11.
Directeuren: Jhr. Mr. W. SIX, Mr. H. GOEMAN BORGESIUS en Mr. Dr. W. P. J. BOK.?Adjunct-Directeur: P. DEURINK.
Sluit Levensverzekeringen in alle vormen, Weduwenpensioenen, Studiebeurzen, dadelijk ingaande en uitgestelde Lijfrenten.
Spaar- en Levensverzekeringen zonder geneeskundig onderzoek.
Levensverzekeringen met staking van Premiebetaling bij intredende Invaliditeit.
Invaliditeits-Pensioenen, gecombineerd met ouderdoms-pensioenen.
Bykantoren te: Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Dordrecht, Brussel, Soerabaia en Paramaribo.
STOOKT STEK»*
ENTREMAWR
Vraagt SH'jjtcourant bil \ Atttftradet.
Jk. J3OIOHEL, Ac Co.,
Telefoon 5623. Reguliersbreestr. 45.
Yerzekering-Maatschappjj IIOLDA".
Kantoor: KEIZERSGRACHT No.290, Amsterdam.
Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 3 December 1895, No. 88.
Bluit alle soorten Verzekeringen op het lieven n
van Lijfrenten, met of zonder ophouden van premie»
betaling ingeval van Invaliditeit.
Werkkracht-Verzekering, al of niet in verband m*t
Levensverzekeringen of Lijfrenten.
Vraagt de nieuwe Protpectutten.
BESLIST DE BESTE
JNDISCHE SIGSARCTTEN^
ZIJN DE
VAN
JUSTMAN
TEBATAVIA
?
O)
t*
o
o
t»
1
bo
CO
h
O)
g
.
a
W
Aanbevolen wordt de "
LEESINRICHTING
van de Firma
B. VAN DER L AND.
Rembrandtplein 18.
Telefoon 5730.
AMSTERDAM.
De beste Hollandsche, Fransche,
Duitsche en Engelsche Tijdschriften
en wekelijks een Roman.
Abonnementen kunnen direct
aanvangen.
Vraagt Prospectus!
KOFFIE en THEE
D. DROST b ZOON, ,
Amsterdam, Amstel 806.
Telefoon 1O14.
Och, amice, heb je ook eeu sigaar
voor me?
Zeker, maar ik dacht, dat je je
't rooken afwennen zoudt?
Ik ben er hard mee bezig, kerel,
ik heb het al zoover gebracht, dat ik
van mezelf in 't geheel niet meer rook.
Corsetten naar maat
in alle systeemen en voor alle figuren.
v
H, C, J, Vrijthof van dep Toorn,
Den Haag, Dunne Bierkade 24.
SPECIAAI, FABRIKAAT.
Bekwame vrouwe!, hulp beschikbaar.
P. SLUIS' Ochtendvoer
voor Mloeniters
[ wordt thans het meest gebruikt.
____^^ Volgens den heJendaagschen stand der
^ëJfSfSSP3*"""" wetenschap proefondervindelijk het beste en
' " ''~r- ?"-'- ** * goedkoopste Kippen voeder der wereld. Meer
Handelsmerk. eieren dan met eenige andere voedering.
Geheele voederkosten per Kip hoogstens l cent per dag. Postwissel a ? 1.
5 Kilo franco thuis, met brochure 40 pagina's en desverlangd opgave van
naastbijzijnd depot.
P. SLUIS, N. Z. Voorburgwal 858, Amsterdam.
Gevestigd sedert 1823. Telefoon 3006. Bekroond met 262 medaille».
Neemt de proef
met PETTJETs CACAO
en CHOCOLADE).
HETHUI5
/ITEUER^DEOKUNST
INRICHTING VOOR INTERIEURS
GEBRUIKSVOORWERPENiNROODtNGEELKOPER
RIETENMEUBELEN KUNSTN/^LDWERK
?^TELIER5-KERK5TR-3IO-3I2-3I4Kuim 100 exemplaren voorhanden
in eenvoudige en luxe soorten.
Vraagt Catalogus.
tfARMÖESSTRAAT 141
KEIZERSGRACHT 305
Billijke conditiën voor
Pianostemmen.
Huren, Builen, Eepareeren.
X X
P. J, ZiirÉer,
Uitgever-Kunsthandelaar.
Noord-Einde 33, D en Haag.
Tentoonstelling
van Schilderijen en
Aquarellen,
BT8RW. G« * VII «FS.
HrWTEVCÏT
ZOSM-lEBEri
mm 1760
LUXE
PAPIER
FRAAIE SOORTEN
LINNEN-POST
Gebr.Simons
KALYERSTRAAT 124
HEILIBENWEQ 34