Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1489
Plateelbakkerg: De Distel".
In een nu nog ietwat afgezonderde
buurt van Amsterdam, op de Nieuwe
Lvjnbaansgracht, tegenover de kazerne
der Huzaren, ligt de Plateelbakkerij:
De Distel".
Even bescheiden als de kleur, de
teekening en de vorm van het werk van
ronden. Daar verrees de Plateelbakkerij,
met magazijn en kantoorlokalen.
Het werk van De Distel" kenmerkt
zich door voornaamheid, door bescheiden
vorm, door lichte roomkleur als fond,
mat of bedekt met een glanzend
glazuursel, en door sober ornament op het
fond, in verband met den vorm van
het voorwerp.
Oud Hollandsch winkelhuis, naar het ontwerp van Tosef Herman.
Dit huisje had de directie der Plateelbakkerij op de tentoonstelling te Luik laten
optrekken, om er uitsluitend haar aardewerk te verkoopen.
De'Distel" zijn, is de grondslag tot
deze plateelbakkerij geweest.
De directeur, de heer J. M. Lob, is
in 1895 aangevangen met het doen
vervaardigen van aardewerk, dat door
verschillende kwaliteiten zich van het
alledaagsche en smakelooze zou onder
scheiden. In een bescheiden werkplaats
in .de Jan Steenstraat ving hij aan zijn
Directeur Lob had het voorrecht een
talent als L. Nienhuis hij maakte met
zijne vazen naam tot ontwerper aan
zijne zaak te verbinden, en later den
schilder Janssen. Aan den kunstzin en
de kunstgave dezer beiden, zijn de vormen,
de ornamenteering en de kleur van het
aardewerk: De Distel" te danken.
Beiden vullen elkander aan. Nienhuis door
Klokje met vaasjes. Het ornament op klokje en vaasjes heeft als versiering den
Slinger tot motief. De kleur van de klei is roomkleurig, bedekt met
een [doorschijnend matglazuur.
doel na te jagen. Een kunstschilder
maakte er de ontwerpen.
De heer J. M. Lob kwam spoedig en
tot zekere hoogte het doel nader.
Het werk van De Distel" trok de
aandacht; er kwamen bestellingen, die
steeds toenamen, zoodat eene grootere
werkplaats noodzakelijk werd.
Weldra had men er, op de Nieuwe
Lijnbaansgracht eene plaats voor
gebescheiden vorm, strenge ornamentatie
en tffire kl«ur; .lanssön door het ex
pressief kleurgehalte van zijn werk;
hij is colorist; iets eigens van hem
zijn de zoogenaamde gestroomde potten."
Nienhuis heeft in het bizonder door de
vazen de aandacht op De Distel" ge
vestigd. Waar beiden zooals geschiedt
aan eenzelfde voorwerp werken,
ontstaat iets zeer bizonders.
'
Tegel versiering met gestileerden Distel. Tegel versiering met [gestileerden Hulst. Tegel versiering met gestileerden Vlinder.
Langzamerhand is De Distel" gaan
deelnemen aan den wedstrijd op tentoon
stellingen. In de laatste jaren was er
geen expositie in binnen- of buitenland
of De Distel" nam er aan deel. Laatste
lijk in Kopenhagen, den 'Haag;, Arnhem,
Dresden, St. Louis en Luik, enz. Te
St. Louis had h-it een eigen huisje in
Hollandschen stijl, opgetrokken naar het
ontwerp van Josef Herman.
De t Distel" heeft daar ge-exposeerd
niets anders over dan hier en daar er
een op te zoeken. Maar dat brengt
toch ook weer genoegens mee! We heb
ben veel genoten bij een bezoek aan de
Arnsterdamsche fabriek De Distel".
Jaren geleden zag het werk van die
fabriek er wat stekelig uit, vette,
klompige vormen met veel toevallige
glazuurspelingen, haast even afschrikwekkend
als een heusche distel op een afstand.
Maar na het optreden van den
talentVazen, waarvan de een versierd met een reigermotief, de andere met een gestileerde bloem.
zoowel in de Nijverheids- als
Kunstafdeeling. Al het aardewerk in de
Ivunstafdeeling is door de Japansche regoering
voor het Museum te Tokio aangekocht.
lii den laatsten tijd maakt De Distel",
ter vervanging van pendules en coupes,
als schoorsteen versiering, jaidinières met
vazen. J)e afspiegeling in den spiegel
van dergelijke versiering werkt sehooner
dan die van eene pendule.
Vele opdrachten ter vervaardiging van
tegeltafereelen tor herdenking van zekere
feiten of' ter bewaring van stadsgezichten
zijn De Distel" geworden.
Dergelijke tafereelen" heeft zij ge
maakt voor het CaféKosten te Ifannover,
voor de Eerste Algemeene" op het
Damrak; voor het gebouw dierzelfde maat
schappij te Leipzig; voor een huldeblijk
aau Mr. van Xierop, voor de
Diamantslijperij van Asser, voor het
Leesmuseum, enz.
De Distel" besteedt in den laatsten
tijd veel zorg aan tegel werk tot
binnenen buiten versiering der huizen. I let mat
glazuur beveelt zich voor buitenwerk aan,
omdat het met den steen gelijkelijk
opkleurt en zeer goed bestand is tegen alle
atmosferische invloeden, het z.g.
haarschureu in het glazuursel.
Over het werk van De Distel" heeft
de bekende Hollandsche artiest Loeber,
leeraar aan de Kunstnijverheidschool te
Elberfeld, onlangs zijn oordeel uitge
sproken.
Onze sierkunstenaars zegt Loeber
zijn niet bijzonder gocdgeefseh met
hun werk. Als er geen tentoonstelling
is. krijgt jnen niets van hen re zien
en voor den belangstellende schiet er
vollen \ienhuis is dat geheel veranderd.
Ken uitstekende vondst is gedaan in het
bis^uit-werk:, beschaafd van doen en mot
leuk-ge vonden ornament versierd in ge
dempt blauw, met geel eu bruin opge
licht. Ku hoewel in het magazijn heel
wat witgoed" bij elkaar stond, bleef
ontleden en denken, zooveel men wil,
maar de oven, de heet-gloeiende oven
breekt alles met een kort, nijdig veto
af. Mooi gedachte kleuren
verschrom,,Muziek".Ontwerp Prof. Sturm.
pelen, verdrogen tot een onbeteekenende
kleur, een hel rlinkerende tint verduistert
tot een onbruikbaar donker en als men
^choorsteenversiering. Aardewerk van de Distel" (Ontwerp Aienhuys).
het prettig doen, een mooie, blanke groep,
een heel eigene-verschijning in onze
goedHol landsehe sierkumt.
Maar het werken iu een genre, altijd
op het matte wit, bevredigt eeu artiest
niet en zoo gaat De Distel" voort met
proeven in een nieuwe richting. Dat
zoeken in het aardewerk is het moeilijke,
maar ook het mooie werk. Men kan
eindelijk voor het wispelturige biscuit
i e:-:n goede fondkleur gevonden heeft,
j waarmee uitstekend te werken is, dan
1 volgt de jacht op stoften, die op dat
! fond kleuren en bij dezelfde hitte ver
werkt kunnen worden.
Toch kon men ons reeds eenige
gel' lukte stalen toonen. Een intieme
groeni grijze biscuit, een heel mooi dof blauw
Hoofdingang der Hollandsche Afdeeling met tegeltableaux der
Plateelbakkerüde Distel" te Amsterdam. (Tentoonstelling te Luik).
Modellen, verschillend van uitvoering, in matglazuur en doorschijnende gekleurde glazuren op gewone soort klei; voorts geboetseerde vazen,
eveneens met gekleurd glazuur overdekt.