1490 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. MAGGI's Soepen in tabletten, merk Kruisster, maken het mogelijk om in den kortst mogelijken tijd (10?25 minuten), slechts met water, voortreffelijke krachtige soepen klaar te maken. Per tablet voor 2 flinke borden Fransche soepen 10 Ct. Pikante soepen 13 MAGGI's Bouillon-Capsules, merk Kruisster, geven door oplossing in kokend water oogenblikkelijk een voortreffelijken voor het gebruik gereed zijnden bouillon. Per capsule voor 2 koppen Consommé(extra sterk vleeschnat zonder vet) 12 Ct. Bouillon (vleeschnat met vet) . 9 MAGGi's Aroma, merk Kruisster, geeft aan zwakke soepen, sausen, groen ten, hutspot zoowel aan allerlei vleeschgerechten oogenblikkelijk een verrassenden, fijnen smaak. Zeer toereikend, derhalve spaarzaam te gebruiken. Yerkrjjgbaar in flacons vanaf 30 Ct. ulliitliiiiimmitimiHHiiiiiiiiiiiiiimiHMiimiiiiiiiiiiiiimiHimHHiiiiiiiiiiiiiiMiimiiiiiiiiiiiiiiiiMm iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiriiiMiitmiimitiiimiiiiimiiiiiMMiMiitmiiiiiMiiiiiiitiiiiiiiiiiii iiitmiMiiiiiimiiiiMiiiimiiiiiiiiiiiiiiiii *»y~ l* ELEONORA DUSE, de beroemde Italiaansche tooneelgpeelster, zat in de volgende week te Amsterdam optredén'Mn stukken van Al. Dumas, Ibsën, Goldóni e.a. jwluiiumliiilliliiiniMinMiiMiiiuiiiiiminiiMiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiittttiiiiiiitiiiiiiiiniMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiMiiiiiiiiiiiitiiMiiiitiiiiii Tentoonstelling Kind en Knnst, nitgaanfle ?an ^°^en te zien en dit als natuurliJ'kaan Tegenover dit en nog zooveel meer dat ongenoemd bleef, laat nu deze tentoonstelling ons zien welk een schoonheid en blijheid de kunst in dezelfde voorwerpen brengt. De tentoonstelling bevat een collectie mooie Hollandsche, Fransche, Engelsche en Duitsche prentenboeken, wandplaten, oude prenten, oorspronkelijke teekeningen, waaronder van Walter Crane, Boutet de Monvel, Nelly Bodenheim, Wierink, Vaarzon Morel (die mij als illustrator voor kinderen, hoewel hij zeer knap werk geeft, vol fantasie, niet altijd kin derlijk en edel genoeg is; sommige zijner vrouwfiguren b.v. hebben een mondain voor komen) Heukelom, Jetses e.a. Verder biblio theekzaaltjes, waarvan de inhoud met zeer veel zorg en verantwoordelijkheidsgevoel is samengebracht, en een collectie goed speel goed, met als tegenstelling van hetzelfde soort, slecht. Het is hier niet de plaats elk dezer collecties afzonderlijk te behandelen; de uitvoerige catalogus is hier de beste gids; bij het aan dachtig raadplegen ervan voert hij den be schouwer vanzelf tot diepe en veelzijdige waarneming. Maar van belang is de vraag welke de pandagogische beteekenis van deze tentoon stelling is. Onder veel ook dit, dat zij ons weer opnieuw sterk tot bewustheid brengt, niet alleen, dat de kunst onmisbaar is in het leven van het kind om .het in zijn volheid te genieten, maar dat willens of onwillens we elk oogenblik het kind met de kunst in aanraking brengen. Het prentenboek is een uiting van kunst. En daarmee is ook volkomen veroordeeld de oppervlakkige redeneering, dat het er niet op aan komt of het kind een goed of een slecht geïllustreerd boek in handen krijgt, daar het toch geen onderscheid kan maken. Want het komt hier juist aanopdenonèe«>«s^ri indruk die het kind voortdurend ondergaat. Door het slechte prentenboek verstompt de zin voor kunst. Maar voortdurend in aanraking gebracht met schoone lijnen en kleuren, zal het oog van het kind daaraan onbewust ge wennen, ze gaan zoeken en de grond is ge legd tot het stellen van eischen van schoon heid, die het later in alle uitingen van het leven zal willen doorvoeren. De grond te leggen tot het verkrijgen van die bewustheid is een paedagogische taak. En wellicht kan deze tentoonstelling menigeen een ruimer blik geven wat hij als opvoeder hierin zijn kind verschuldigd is. De opvoeding bedoelt toch niet alleen om van het kind een maatschappelijk mensch te maken, wiens levensdoel bereikt is als hij zich een voordeelige positie heeft weten te veroveren, mede een levenseisch is het kind te vormen tot een mensch, die het vermogen heeft ten volle de schoonheid in het leven te genieten. Onze opvoeding is zoo eng. Door het ge mis aan schoonheid is er zoo weinig blijdschap en enthousiasme in. Hoe weinig ouders zijn er, die gedreven door eigen blijdschap om de schoonheid, de noodzakelijkheid ervan voor het kind gevoelen. Er is weinig zorg en teeder toezien op dit punt. Al dadelijk zijn de meeste interieurs, waarin het kind wordt opgevoed saai en leelijk door vale of opzichtige kleuren, en onrustig door de verIneengezet door de commissie voor schilderkunst en die voor architectuuren nijverheidskunst gedurende de maand Januari in het itedelijk Museum. Indien Amsterdam lust heeft zich te ver bazen, dan heeft het daartoe ruim gelegenheid. Er is toch in haar midden door de vereeniging Kunet aan het Volk een tentoonstelling geopend, ten doel hebbend de Kunst in het Kinderleven aan te toonen. Dat iemand van zekeren stand en positie wat aan kunst behoort te doen, er wat over mee moet praten, nu en dan een concert heeft te bezoeken, daar zijn we het wel over eens. Maar dat het kind daar ook al mede moet worden gemoeid! Ja, laat men zich maar verbazen over deze tentoonstelling. Want ze is wel wonderlijk. En hoe meer we er ons in verdiepen, hoe wonderlijker het wordt. Ze komt een stukje ernst en bewustheid brengen in onze paedagogie en ze stelt ons voor allerlei vragen. Het feit is nu maar, zullen wij de innerlijke beteekenis van deze tentoonstelling aan vaarden. Aan wien hebben we het kind overgeleverd ? Het beste wat een mensch bezit, zijn zin voor schoonheid, zijn fantasie, die groote draagkracht van zijn leven, hebben we laten vormen door boekenfabrikanten, die wat kleurige plaatjes bij elkaar haalden en met wat rijmpjes en vertelsels daarbij gewrocht, daar het prentenboek van maakten, dat in een zoo groote behoefte van het kinderleven voorziet. Het kind wil zien, gretig is het er op uit in lijn en kleur de wereld om hem te zien gebeeld en dat eerste zien verwarren we al dadelijk door een o.izuivere nabootsing van het leven, wanstaltig leelijk meestal. En met de lectuur is het al even erg ge steld. Menig ouder is angstvallig met wie zijn kinderen omgaan, maar de keuze van het boek wordt veelal aan het toeval overgelaten. Met een verjaardag brengt een vriendinnetje of familielid een boek mee, het ziet er netjes uit, welnu, het zal wel goed zijn. Maar het gros van de kinderboeken is troebel en on zuiver ; ze geven een valschen schijn van het leven; door een onzinnigen samenloop van omstandigheden, zooals het leven ze nooit geeft, wordt de held gei ed en de deugd over dreven beloond. Het speelgoed staat op dezelfde hoogte. En niet alleen dat het leelijk is en de levens vormen wanstaltig weergeeft, maar het mate riaal waarvan het gemaakt is, en de uitvoering is meestal zoo slecht, dat er dadelijk iets aan kapot gaat. Wie kent niet de misère van het in gebruik zijnde speelgoed. Poppen verliezen hun ledematen, paarden pooten en staart. En nu wordt wel altijd gezegd, ach dat is niets, het kind vermaakt er zich toch mee, het kan het niet schelen of er een arm of poot onbreekt, zijn fantasie vult die wel aan, maar dit is een onzuiver speculeeren op de fantasie van het kind. Want het doet het kind wél leed als een pop een arm of been verliest, maar als dit herhaaldelijk gebeurt, gewent het er aan een ding leelijk, warde, drukke vormen der meubelen. Had het kind ons niet moeten leeren dat het onbewuste neiging naar schoonheid heeft? Hoe kan een kind gretig op een bloem toeloopen, ze be wonderend bezien en u verrukt vertellen hoe mooi ze is. Maar die onbewuste neiging moet ontwikkeld worden door de voorwerpen waarmee het kind in aanraking komt, schoon te doen zijn. Het bestudeeren van de [tafel met tegen stellingen kan ons de rijkdom bewust maken die het goede boek brengt in het leven van het kind in tegenstelling met de leegte van het slechte. Wat een schat van kleuren en schoonheid van gebaren zit er niet in de illustraties van Walter Crane. Wat een streeling en bekoring in de edele voornaamheid van de kleuren,het groen en het blauw en het rood. Het slechte prenteboek leert het kind opper vlakkig zien, het goede brengt de aandacht weer in het kinderleven, die wondre gave. die zoo weinigen bezitten. Door de zin, de diepte die in de figuren zit en ook door de mooie verzorging van de détails houden ze het kind vast, leeren het aandachtig zien. In zaal V hangen wandplaten, voor huis kamer en school. Die voor de kinderkamer stellen tafereelen uit de sprookjeswereld voor, dat ze dadelijk iets intleitas, iets eigens van het kind geeft. Zij zijn vroolijk en helder van kleur. Dat is iets anders dan de schreeu werige reclamekalenders enz. waarmee de kinderen om hun lust tot kleuren te bevre digen, het behang vol prikken. En zorgeloos laten ouders maar toe dat dag in dag uit, het oog van hun kind die leelijke dingen ziet. Kaast de platen voor de kinderkamer zijn de platen voor school zeer eigenaardig. Ze doen zien tot welk een hoogte de kunst een ding brengt en dit kan voor de school zeker geen kwaad. Moeten de mooie, ernstige studies van Klaver en Nieuwenbuis de onderwijzers niet doen gevoelen met welk een eerbied en iiefde ze hun onderwerp, met de kinderen moeten behandelen. Goede wandplaten stellen aan het onderwijs hooge eischen. Nemen wij bijv. de plaat voorstellend de kop van Goethe. De kunstenaar heeft hierin met enthousiasme, de grootheid van ziel van Goethe gegeven; dit moet op de leerlingen terugwerken en zal misschien den onderwijzer ^aansporen ook wat van die bezieling in zijn spreken over den dichter te brengen, opdat hij naast wat de plaat hun zegt een niet te arm,elijk figuur make. Zoo komen t we (tot wat voor velen misschien heel wonderlijk'ËRiïfet, dat de kurist eene verdieping geeft van het onderwijs. Een mooi stukje paèdagogie zit in'het speel goed. In den catalogus toont Penaataanhoe het slechte, peuteiige speelgoed niet maar toeval is, maar samenhangt met het de dingen in détail zien" van de massa. Nu krijgen de kinderen in het tentoongestelde, goede speelgoed een stukje leven, gezien door den ruimen, het geheel omvattenden blik van den kunstenaar . en zooals het kind de dingen ziet. Wat een humor in vorm en kleur; zulk een stuk speelgoed wordt een vroolijk kameraad. Als een opfrissching werkt dit speelgoed, dat door alleen de elementaire vormen te geven, vrij spel laat aan de fantasie van het kind, na al de weeë, grootemenschen imitatie, die de fantasie vermoordt. En moet het niet een genot zijn voor een kind een stuk speelgoed te bezitten, waar het op aan kan, dat niet bij het minste stootje breekt, maar dat echt een stuk in zijn leven wordt, heerlijk vertrouwd met de lang zamerhand wat versleten hoekjes. Is daar ook niet paèdagogie in, dat de aanhankelijkheid van het kind tot zijn speelgoed niet telkens verbroken wordt ? Verdieping in het gemoedsleven ondergaat het kind, onbewust, door goede lectuur. Wie zich eenigszins indenkt in de beteekenis die het boek heeft in het kinderleven, en die door het groote aantal leesbibliotheeken aan vereeniging of school verbonden steeds grooter wordt, zal rnet groote belangstelling van den inhoud dezer zaaltjes kennis nemen. We kunnen hier op de beteekenis van het boek niet dieper ingaan ; er zit zoo enorm veel aan vast dat dit tot een veel te lange bespreking zou voeren. Maar wie er tijd voor heeft ga eens rustig een pa;ir uurtjes in deze zaaltjes doorbrengen en aan de hand van de aanwijzingen die mevrouw VVibaut op de vraag wat goede lectuur is geeft, zijn onderschei dingsvermogen tusschen wat goed en slecht is leeren verscherpen. In ieder geval men behoeft nu niet meer bij de vraag welk boek een kind te geven, zich te laten leiden door den boekhandelaar (wat maar al te dikwijls gebeurt) die in de meeste gevallen niet alleen onbevoegd is tot oordeelen maar ook niet altijd onpartijdig kan zijn. Het moet een weldaad voor de betrokkenen zijn in dezen catalogus ruime keus van titels te vinden met een kleine aangeving van den inhoud. Mevrouw Wibaut wijst er met nadruk op dat deze tentoonstelling van literatuur voor de jeugd, nog maar een begin, een proef is. Het onderwerp is te veel omvattend om het in eens in zijn geheel gereed te hebben. Om maar een enkel ding te noemen, verzen be halve rijmpjes en versjes voor de kleintjes ontbreken. Toch zou ook daarin misschien nog v«el bevattelijks voor de jeugd te vinden zijn. Maar dit alles eischt meer studie en voorbereiding dan waartoe deze tentoonstel ling gelegenheid gaf. Het goede begin echter is gemaakt. In alles van deze tentoonstelling gevoelen we, dat er iets in beweging is gebracht, dat er iets gewekt is. Dat is haar paedagogische kracht en haar groote eer, dat ze de menschen tot bewustheid brengt. TE. KRUYT-lIOüEBZEIL. Adres aan ile Tweede Kamer. De ondergeteekenden Joh». Wierts van Coehoorn-Ötout en Anna de Groot, resp. presi dente en secretaresse van den Bond voor Onderwijzeressen bij het Fröbelonderwijs, goedgekeurd bij kon. besluit van 23 Januari 1905, Stbl. No 13, hebben de eer zich namens dien Bond tot u te genden met het verzoek van uw aandacht voor het volgende : Daar de toestand van het bewaarschool-, Fröbel of voorbereidend onderwijs zonder eenige wettelijke regeling is, heeft ieder de vrjjheid, zonder eenig bewijs van bekwaam heid daarvoor te hebben afgelegd, aan een bovengenoemde inrichting werkzaam te zijn, zeer zeker tot ontzaglijk nadeel voor de jeugd van 3?6 jaar, die van zulke inrichtingen gebruik maakt en door onwetende ouders aan onbekwame krachten wordt toevertrouwd. Voornoemde bond verzoekt daarom een wette lijke regeling, bepalende: dat ieder die aan een dergelijke inrichting wenscht werkzaam te zijn een diploma van bekwaamheid, verkregen aan een kweek- of« vormschool, moet kunnen vertoonen, alvorens tot een zoodanigen werkkring te worden toe gelaten ; dat de opleiding ter verkrijging van het diploma A (hulponderwijzeres) of akte B (hoofdonderwijzeres) aan een der vorm- en kweekscholen voor genoemd onderwijs, vol gens een gelijkluidend programma zal wor den gegeven en dat, om dezen geheelen tak van onderwijs te verbeteren, een programma vereischt zal worden gelijkwaardig met dat, hetwelk aan een der best bekend staande opleidingsscholen wordt gevolgd en dat slechts dan een diploma als boven om schreven van kracht zal zijn wanneer het door een ofBcieele commissie is afgegeven. 't Welk doende enz., Namens den Bond voornoemd, Het Bestuur: JOH*. WlEETS V. COEHOOBN-STOUT, Presidente. ANNA DE GROOT, Secretaresse. itiiiiiiiiimiiiimiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiHiliiiiiimiiiiiiiiiliiitiiiiiiiiiii Kristallen theeserviezen. Middag-thee Ilosario Guerrero. Oude kleeren en bacteriën. Schrijfsterstian kinderboeken. De in Engeland en Frankrijk heerschende mode, om middag-thee te gebruiken in kris tallen theeserviezen, zal zoetjes aan ook wel ten onzent in zwang komen, aangezien wij gaarne nabootsen wat de Gallische en Engellsche buren ons voordoen. Trekpot, melkkan, suikervaas, blad en de groote koppen en schotels alles is van prachtig, fijn ge sneden kristal, meestal versierd met dofgouden rand of miniatuur Pompadour bouquetjes en strikjes. Het Russisch gebruik om thee te drinken uit een glas is zeer smakelijk en frisch. Het onvolprezen warm thee brouwsel, geschonken in kristallen koppen, zal naar mijn meening, niets van zijn aan trekkelijkheid verliezen. De goede mode, aan onze middag-bezoekers thee te presenteeren, heeft gelukkig een einde gemaakt aan de afschuwelijke gewoonte dat vrouwen op haar visites madera, sherry, port, likeuren en Hollandsche borreltjes": vruchten op brandewijn en advokaat ver schalkten. Wanneer moeders hierin voorgaan, dan weten dochters niet beter of het hoort zoo. Weerzinwekkend zijn vrouwen met ge zichten en oogen verhit door het gebruik van alcohol. Van middag-thee schijnt men een beetje verzadigd te zijn. Althans de huisvrouw die met haar tijd wil meegaan, krijgt het in de middaguren vrij druk, want zij laat aan haar bezoekers de keuze of zij thee, chocolade of bouillon willen gebruiken. Het is waar, ons etensuur blijft zeer laat, ook een uit den vreemde overgenomen ge bruik ; maar nu er reeds stemmen opgingen tegen het overdadig thee-gebruik vóór den maaltijd, nu valt op het gebruik van de voedzame chocolade ook wel iets af te dingen. Zou het drinken van een kopje bouillon nog het raadzaamst wezen ? Vegetariërs zullen dit betwisten. Het gebruik van mi Idag-thee, al dan niet geschonken in kristallen koppen, moet uiterst matig geschieden, vooral in ons land, onidat wij naar Hollandschen trant, óók weer t hee drinken na onzen hoofdrnaaltijd en op die wijze krijgt men des Guten z viel". Halve nabootsingen zijn altijd te ont raden. Willen wij per se Engelsen doen, dan moet bij ons na den maaltijd evenmin thee gepresenteerd worden als in Engeland. Maken wij twee of drie bezoeken in den loop van den middag, dau is het zeker verstandig slechts bij ne gastvrouw een kopje thee te gebruiken, en liefst bij haar, die het beste den slag heeft goede thee te zetten. Een kunstje, dat lang niet iedere vrouw verstaat! Onze mondametjes gewagen tegenwoordig van thee collecteeren". Met de grootste bereid willigheid drinken zij op n middag thee zoowel bij mevrouw A., als bij mejuilrouw B. en bij freule C. Zulke thee-collecties" lijken mij onverstandig en nadeelig. * * * Wanneer de wijze hoe zij haar danskunst beoefende, zal vergeten zijn, wanneer uit tiet geheugen /.al zijn vergleden de herinnering aan haar buitengewone schoonheid en zeld zame gratie, dan nóg zal Ia Kosario Guerrero, de Spaansche danseres leven. Onsterfelijk is zij geworden door het portret dat de schilder Franz August von Kaulbach van de Castilliaansche maakte. Frans von Kaul bach, neef van den beroemden Wilhelm von Kaulbach, is de vrouwenschilder van onzen tijd. Zooveel dames uit de groote wereld heeft bij geschilderd, dat men hem wel eens den gravinnen-schilder" noemde. Toch heeft Franz von Kaulbach echten kunstenaars-zin. en, waardeert hij met waren jubel vrouwelijke schoonheid in welken stand of klasse der maatschappij zijn kenners-oog een beauty" speurt. Zijn vrouwenportretten leven door de uitdrukking en het karakter dat hij erin weet te kleuren. Hij spreekt veel met ijjn modellen; haar manier van luisteren en op haar beurt uiting te geven aan haar gedachten zijn voor de scherpziende en scherpzinnige kunstenaar gegevens om het wezen-en-zijn, het karakter, de ziel van vrouwen die voor hem poseeren, te onderkennen en haar karak teristieke trekken te fixeeren in lijnen en kleuren. In zijn portret van la belle Otéro ook een danseres, zooals wy weten, heeft von Kaulbach voornamelijk het lokkende en ver leidelijke van haar schoonheid weten te kluisteren. Eosario Gnerrero, voor haar dansen en pantomimes stormachtig toegejuicht in Lon den en in Berlijn, is een hooghartige schoone. Fier en tóch beminnelijk, als van een Spaan sche grande, is haar houding, is de uitdruk king van haar klassiek schoon gezichtje. Het zelfbewuste en hooghartige der Guerrero lllllllllllltlllllllIlllllllllllltllllllllMllllllllllllllllllllllinlIIIMIIIIIIIIIUIIMI ELEONOBA DUSE. llltllllllllMllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIMIIUIIIIHIIIIIIItllllllllllltllll heeft von Kaulbach meesterlijk weergegeven in haar portret. Het zal hem waarschijnlijk moeite gekost hebben, eenige conversatie niet zijn schitterend model gaande te houden, want, zoo vlug als haar voetjes zijn, zoo traag is haar tongetje. * * In het Januari-nummer van het Maand blad tegen vervalschingen, en tevens gewijd aan hygiëne en industrie", onder redactie van dr. Van Hamel Ro»s en Harmens lezen wij iets over oude kleeren en microben",. dat zeker verdient onder de aandacht gebracht te worden van vrouwen en huismoeders. Dr. Mangianti te Florence heeft zich bezig gehouden met het onderzoek van stof, ge trokken uit oude kleeren af komstig uit mili taire magazijnen, uit banken van leening en van uitdragers. Van 68 proefdieren, marmotten en muizen, ingeënt met het stof uit gedraaen militaire kleedingstukken, welke van 2 tot 6 maanden in de magazijnen had den gelegen, stierven er slechts vier, terwijl van 57 dieren, ingeënt met het stof uit burger kleeren, 27 bezweken ten gevolge der diverse pathogene bacteriën, welke waren afgescheipen en geïdentificeerd. De gunstige resultaten der militaire maga zijnen, bewijzen den heilzamen invloed van hygiënische maatregelen en zindelijkheid. Wij kunnen niet precies en kieskeurig genoeg zijn op reinheid van ons lichaam en van onze kleeren. Onder- en bovenkleeding moet voortdurend gewasschen. vervangen, geklopt, geschuierd, gelucht worden, willen wij ze niet maken tot weel derige bacteriën-akkers. Een goede, degelijke, verstandige huisvrouw moet onverpoosd en onverschrokken te velde trekken tegen alles wat onrein is. Schipperen en transigeeren op dat gewichtige punt mag bij haar nimmer te pas komen. Zoo heel makkelijk is die taak niet, want, een huisvrouw behoort ook den inoed bezitten om te controleeren of haar dienstboden geregeld baden en haar lijfgoed wisselen en naar de waschtobbe verwijzen. Dat het goede voorbeeld der huisvrouw ook in deze meer uitwerkt dan mooie praatjes is zonneklaar. # * # In alle landen neemt het getal schrijfsters toe, behoorend door geboorte of fortuin, tot de aanzienlijkste kringen. Van de hand der hertogin van Buckingham is een kinderboek verschenen. Gravin Jersey schreef een aantal komediestukjes voor de jeugd. En wie weet. wat de Czarina nog eens levert, wanneer rustiger tijden voor haar zijn aangebroken. Zij is een voorbeeldig moedertje evenals de lieftallige Elena van Italië. Beide moeders brengen het grootste gedeelte van haar tyd door met haar kinderen. De Czarina hanteert met virtuositeit de teekenstift en de Italiaansche koninklijke moeder vertolkt haar zonnige, vriendelijke gedachten met gemak in versmaat. Vrouwen, die zoo als deze vorstinnen, zoo heel gaarne de grappige tooneeltjes in de kinderkamer bespieden en die gretig luisteren naar de gesprekken van haar kleintjes, zijn geknipt om te teekenen en te schrijven voor kinderen. CAPRICE.