f. 'DIK' A M S T E R D A M M E R W E E KB L Y O O R NEDERLAND. No. 1495 en betere krachten noodig om mee te zoeken en voor te lichten. De moderne uitvinders komen _ tot hun uitvindingen langs wetenschappelijken weg, niet door toeval. Aan hun werkwijze moeten wjj een voorbeeld nemen bij de huidige proeven met verschillende teekenmethoden. Die proeven moeten worden voorbereid onder bekwame leiding en de resultaten moeten met zorg worden gewogen en ge schift. _ Thans wordt vrijwel lukraak in deze of die richting geprobeerd. Zoo zal wel wat gevonden worden, maar beter is 't, dat een kern van bevoegden wordt gevormd, die uitziet, aanwijst, waakt en waarschuwt. Tal van methoden en beschouwingen wor den aangeboden. Slechts voor helderzienden is het mogelijk hier kaf en koren te schei den en nu reeds te kiezen, wat anders later pas de praktijk als deugdelijk en houdbaar zal aanwijzen. De Ned. Ver. voor Teekenonderwijs kan nog veel goed maken. Maar als zij niet voortmaakt, is het te wenschen, dat van andera zjjae een groep van deskundigen wordt samengebracht, wien dan op den nauwelijks ontgonnen akker van het moderne teekenonderwijs zeer veel nuttige arbeid wacht. F. DB GRAAF. UIT DB NATUUR CLI. Watercultuur. Wat komt het goed uit, dat ik u voor dezen keer huiswerk beloofd heb en geen buiten stukje; want op 't oogenblik ben ik blij, dat ik lekker thuis op mijn studeerkamer kan Een pronkboon op plantenwater gegroeid. zitten. De sneeuwstorm doet mijn vensters rammelen en morgen zijn stellig alle buitenwegen pappig. Ook stellen de boomen het botten en bloeien toch. weer een poosje uit, nu er een ijzige wind twee dagen lang over heen is gevaren; maar tusschen crocus, tulp en hyacinth bloeien de takken binnenshuis dat het een lust is. s,,"i De gele kornoelje vooral, heeft 't van 't jaar mooi gedaan veertien dagen lang. Als in de volgende week, al is het maar voor een dag of twee drie, weer eens het zoele lentewindje waait, zal in tuin en park die mooie vroege bloeier ons opnieuw het genot doen smaken naar zijn goudgele sterrebloemp jes op 't kale grijs-groene hout te mogen ky ken. Toch zullen er in de kamer altijd eenige takken niet best voort willen. Ze zuigen wel water op, hetgeen blijkt uit het sterke verminderen der hoeveelheid; dat kan niet door verdamping alleen veroorzaakt zijn; er zit ook werking in; want de knopschubben zijn allang uiteengeschoven en zij waarts af gaan staan; ook de groene bladeren zijn verschenen. Maar nu komt er stilstand en achteruitgang, veel bloemen, die al zichtbaar werden, verdrogen of openen zich niet; de jonge bladeren groeien niet meer en 't mooi gaat er af; de jonge twijgen verhongeren. Dan moet er voedsel bij. Ik heb tl al aangeraden, 't voorloopig met aigaarasch te probeeren, turfasch is ook goed. Laten we nn 't eens zorgvuldiger aanleggen. Zooals ik u al gezegd heb, zijn 't niet de aarde, de klei of het zand als zoodanig, die de planten voedsel verschaffen. Dat is al in het begin van de zestiende eeuw ontdekt door een Nederlandschen dokter, Jan van Helmont. Die toonde door een voor zijn tijd merkwaardige proef aan, dat een wilg door hem in een kuip geplant, ruim 164 pond aan gewicht was toegenomen en... nog.geen tweeons aardejfhiervooi' had gebruikt; H:g meende dat (Je rttt van die 164 pond uit het regen water w'aa gekomen; maar, dat was een-vergissing. Eel-it in 1779 Kwam n andere Hollander Jan Ingenhousz van Breda er achter, dat de al die ponden houtsfcoot uit de.lucht waren gehaald; en wel uit het weinige koolzuur dat daar altijd in aanwezig is. Dat wiWe in 't eerst niemand gelooven. Ingenhouez werd zelfs voor krankzinnig uitgemaakt; maar in 1804 bewees de beroemde natuurkundige Saussure, dat onze Jan volkomen gelijk fcad. Toch bleek uit nieuwe proefnemingen, dat er nog wat anders bij moest dan koolzuur en water; en pas sedert 't midden van de 19e eeuw is men er vooral door de proeven met watercultunr van Liebig en Sachs, tot de ontdekking gekomen van de onontbeerlijke voederzouten, die een plant met het bodem water door de wortels opneemt, en die een vijftal scheikundige stofien bevatten. Allerlei recepten zijn er sedert dien tijd gegeven, om planten op gedistilleerd water te doen groeien en bloeien; eigenlijk is 't vol doende als er salpeter, gips, beenderkalk, Engeltch zout en ijzer in 't water aanwezig is. Maar om 't dadelijk goed en zindelijk te doen, is 't aan te raden bij een apotheker het poeder volgens recept klaar te laten maken; dan is 't zuiver en 't kost maar heel weinig. Vraag sslpeterzure kali, zwavelzure kalk, phosphorzure kalken zwavelzure magnesia; van het eerste 20 gram en van de drie'andere 10 gram. Zoo heel nauwkeurig hoeft het niet, want de planten nemen precies zooveel als ze noodig hebben. Dit alles gooit ge in een tweeliterflesch, een grootere of kleinere is ook goed, en voegt er, niet voor de plant, maar om scha delijke verbindingen tegen te gaan; een lepeltje fijn keukenzout bij. Behalve deze stoffen is er, om de planten het noodige voedsel te geven, nog ijzer noo dig. Zonder dit gaan de planten aan bleekzucht lijden. Net als bij menschen gebeurt, die bloedarmoede hebben, kan men door toedienen van staal of ijzer de planten redding brengen. Van dat ijzer mag vooral niet te veel worden gegeven : het beste is, bij 't poeder een klein fleschje met een geconcentreerde chloor jzeroplossing te bestellen. Daarna doet ge bij het water, waarop uw takken staan, een of twee droppels al naar de grootte van de flesch of vaas. Wie nu zichzelf overtuigen wil, dat die zouten het eenig noodJge zijn voor een plant (behalve dan water en lucht) koopt meteen een paar liter gedistilleerd water (10 cents per liter) en zet daarin zijn takken. Elke week een lepeltje van de zouten-oplossing met een droppeltje ijzer, zullen al voldoende blijken, om de bladeren flink te doen groeien en de bloemen te doen uitkomen. Er blijft meestal een wit poeder op den bodem liggen; dat zijn 't gips, en de phosphorzure kalk, die heel moeilijk en langzaam oplos sen. Daarom is 't volgende recept nog veel beter, maar 't is ook iets moeilijker te krijgen ; probeer het; lukt 't niet bij een apotheker, dan misschien in een winkel van photograflsche chemicaliën. 12 gram zure phosphorzure. kali, 12 gr. pliosphorzure natron, 27 gr. ehlorcalcmm, 40 gr. chlorkalium, 20 gr. zwavelzure magnesia, 10 gr. salpeterzure ammoniak en een paar droppels chloorijzer; de oplossing biervan op l L. water gebracht, kan nog wel duizendmaal ver dund worden ; een cubieke centimeter op een Een boon zonder zouten op gedistilleerd water, even oud als de buurman. literflesch, waarin de plant staat, is vol doende voor een week, maar 't kan gerust iets meer zijn. Als ge deze chemicaliën toch laat klaar maken, kunt ge er nog meer plezier van heb ben, door er planten uit het zaad op te laten groeien. Dan laat ge een boon, boekweit, tarwe of maïskorrels eerst kiemen in zaagsel onder glas, of als van ouds in een sponsdoos; maar dek die met glas in plaats van met 't deksel. Daarna snijdt ge een kurk zoo door, dat de beide deelen de ontkiemde boon of zaad korrel, die tusschen watten is gezet, vast hou den ; en verder hebt ge niets te doen dan om de week ververschen en bijvullen. Zoo kunt ge, ook in huis, planten uit het zaad in bloei en vrucht kweeken, zon ier een kor reltje aarde te gebruiken. De wortels moeten door een scherm of koker, tegen te veel licht worden beschermd. Zie voor kurk en scherm de figuren. Maar wacht hiermee liever nog eenige weken. Dan is het al wat langer dag, ook wat warmer en daardoor is de kans op sla gen grooter. Probeer 't vooreerst maar met de takken. Als die soms wortels gaan schieten kunt ge elke week wat zand of aarde bjü't water voegen tot, bet een dikke-bijna droge brij wordt; dan. brengt ge de wortels ij} gewone potten met aarde over pn ge zet Uw boomkweekerij voort. Van tijd tot ty'd kan de aarde wel wat van uw plantenwater als mest verdragen. Maar te veel is hier onge^ zond. s -E. HEIMANS. M. de R, . Het zij raij vergund eene enkele bescheiden opmerking te maken naar aanleiding van het Uit de Natuur van den heer E. Heimans, van Zondag 28 Jan. 1.1. In dat belangwekkend artikel beweert de geachte schrijver, dat wij er verkeerd aan doen dieren ons eigen denken en voelen in ;te, leggen, want dat men moet aannemen dat het dier niet kin denken noch fantaseeren. Men heeft dikwijls kunnen constateeren, dat dieren bezitten, waarnemingsvermogen, bewustzijn van aangename of onaangename gewaarwordingen, schaamtegevoel, trotschheid, geheugen, enz. ' Ook weten ze verge lijkingen te maken, zij geven blijk van geEen ander model flesch; naar Pfeffer. Het elastieke balletje dient om lucht in 't water te blazen. negenheid en wroky en bezitten verscheidene dier eigenschappen zelfs in hoogere mate dan menig mensch. M. i. staat het brein van een onontwikkeld, uaenbch, dan ook vrij wat lager dan het intellect vaneen verstandig dier. VolgensVogt, Molengphot, Büclmer, Kramer, en andere philosopben, is er tusschen de ziel van een mensch en die van een dier geen essentieel doch slechts een gradueel verschil. Met evenveel recht als de heer H. beweert dat de wijde zonnige wereld zijn rechtmatige woning is, hebben vogels het monopolie van het breede zonnige; uitspansel. Waarom zouden dieren geen vrijheidsgevoel hebben ". De bewering van den' heer H. schgnt mij in strijd met de werkelijkheid. Als de kooi niet goed dicht is, vliegt de vogel er onmid dellijk uit, daar hij zeer goed vat, dat niet zijn enge kooi, maar het wijde uitspansel zijn rechtmatige woning is. Katten aan een ketting sterven vanverdriet. Sommige vogels zelfs fladderen zich dood in een kooi, zooals bijv. het winterkoninkje. En als dieren, in hokken, gelaten schijnen na langdurige opslui ting, dan komt dat meer omdat ze versuft zijn,dan omdat ze geen vrijheidsgevoel bezitten. Ook is het nog lang niet uitgemaakt, dat dieren het in een diergaarde beter hebben dan in de vrije natuur, waar ze geheel kunnen leven en tieren naar hun natuurlijken aard. Ik heb dikwijls proefnemingen gedaan met Js. VAN G1MKEL == ZEIST == FABRIKANT VAN KUN8T-KOPEBWERKEN IN OUD-HOLLAND8CHB MODERNE- EN ANDERE STIJLEN DRRSCHMflBEL OP I\OPER EM GEB°OW?PELIX MERITIS" KEIZER5GRACHT32*»TEL. 2ÖO7 \ PRODUC. ASSOCIATIE DE NARCIS" MEUBELMAKERIJ te Blaricura. THEO en GUST AF RUETER. "\ MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS G. & J. COOL AMSTERDAM. ROTTERDAM. ?UTRECHT. BLOEMGRACHT/7 OELFT5CHESTBAATÖI BD-TSTR^AT 30 J. J. BIESING, Kunsthandel. '8-ORA.VENHAGE, Molenstraat 65,65*68 61 Moderne Schilderijen, Aquarellen en Gravures. MODERNE MEUBILEERING APARTE MODELLEN U.,*. ontwerpen, eigen fabrikaat, by onze ensembles wordt steeds op artistiek» kleur en combinatie gelet. Billijke prijzen.-i- -i--i-.i-.»-.i-.t_.(-.i_.t_ Stalen en Teekeningen op aanvrage. Levering franco met garantie. +- +Vraagt onze speciale prijscourant voor Kantoor-Meubelen. pH|Yp\[|V Meubileer-lnrichting l II U C1YI A. 334Spuistraat,76Damrak, Amsterdam ik Panorama Amsterdam, Plantage in tl e JUunstsaal. Tentoonstelling van origineele Teekeningen van de Simplicissimus. Toegang "vrij. dtaazd". bcwv cytvi geven ee-M. jwl»t iïeefb vaw 6» », baai kvc>e(ve i-u- <m*t atefict» *i^' ; op^enöm*-)*. ocpt baarbeet itiett -met 6a-M. op pfaatjca. puv>l^aa^ 171, XVI, massief dtaf. \\tfa\\ it »i«f tapijt, J of fafte** ovettjotóijvww co-Mipfcet, ft. oot eigen J ?pet4ovie«f gepfaatst Jï595. tftafe'H bet otcffan, en atcotete foto1» 6140. n» J. W. BE GRAAF»?. Ouden Engweg 18. VASEN %JABDINIERE8 TEGELSCHILDERIJEN ENZ. MUSEUM «RISANTI, ROK3N 96, (StUU *&!?), _ _ _ AMSTERDAM. Toegang vrij. AfflSTERDAm AARDEUJERK EM TEGELS STEENDRUKKERU Peensche Kunst. Groote collectie van Kunstvoorwerpen uit de onderstaande fabrieken: Koninklijke Porceleinfabriek, Faiencefabriek Aluminia", Terralit" Fabrieken, Koninkl. Hof Terracotta Fabriek P. Ipsens Enke, alle te Kopenhagen. Onze kunstzalen zijn dagelijks geopend van g?5. CHABOT & ALBERa Interc. Telefoon 6519. Singel 164.