De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1906 4 maart pagina 3

4 maart 1906 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

Nö. 49T DE AMSTERDAMMER' WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. l«Jit..Op R£ttfd zon hebben, als een kunst- en retterfcunfig .tijdschrift, ook buiten den katho lieken kriiijj'eere te zijn bewezen. De penSeh zijner levensbeschrijvers zijn eerst laat vaardig geworden. Thans pas heelt Seoeie in de Dietsclte Warande en Belfort liem dit uitstekend artikel gewijd, en in 1905 g»f D. Ckes, aan de VI. Academie de levensschets van zijn op l* Febr. 1904 overleden medelid. Maar de warmte der waai-deerin» bleek tegen dit uitstel bestand. lu zijn. tweede vaderland stond hij als geleerde en mensch bijzonder hoog aange schreven. J. Persiju. die in ditzelfde nummer over v. -Dc.yssel schrijft, zingt den lof vaii den artiet-gelcerde in de volgende woorden: *?Paul Alberdingk hijm, de veelzijdigste, de smaakvolste, de fijnste acsteticus die, iu de 19e eeuw, onder ons heeft gewoond'; hij, van geboorte vreemdeling, maar Vlaming van hart, artist-geleerd.e, die al 't werk van zijn reinidealo kunstleven heeft geofferd, aan onze ge schiedenis, a'in onze literatuur, aan onze muziek, aan onze schilderkunst, en die voor haar al zijn dagen met woord en solirift in de vier talen die hij sprak en schreef, in de wereld beschaving, een pi-iats heeft gei'ibclit." ^Het is -Vaar, het min stichtelijk verband, waarin dit getuigenis vooikomt, moet een ver denking van partijdigheid doen ontstaan, doch dit neemt niet weg, dat liet in elk geval mag worden opgevat, als een blijk van de niet geringe beteekenis, die men in Belgiëaan Paul Albcrdiiigk :Thijm's persoon en arbeid lieett gehecht. En de waavdeering van's mans.karakterovertrcft zoo mogelijk nog die van zijn werkzaam heid op zoo menig gebied. Waarde heer'l'ersijn otntrent Jozef Alberdingk Th ij m getuigde hij ?was een uitmuntend uiensck eu ecu vurig minnaar van 't schoone: hij was bijna c,MI htilige" 1) een woord, dat ons, uiet-katho liekeu, aangaande den Goddclijken stumpnr" iets minder gemakkelijk uit de pen komt aul verspreidde gelijke detigilfiigeur". Als om strijd worden zijn tretl'elijke hoedanig heden vermeld eu gepiezeni t-eiieie: Hij had een edel, verheven, rechtschapen karakter cu was een aartsvijand van al wat ralsch, onrccht/.innig, logenachtig, gemaakt is, op allo gebied '. Het -doel van al zijn streven was de waar heid op te zoeken, te doen rechtstaan rn zege vieren. Voor haar zou hij gestreden hebben tot .den doycl. 'Doch ridder iu de ziel, streed hij apniner met open vizier en voortreil'tlijke wapens. Kopit waren zijn pijlen met gift geladen." Wederwraak kende hij niet. Kooit heeft iemand te vergeefs aan zijn deur geklopt, nooit heeft hij een gevraagden dienst geweigerd . . . Claes ^jireekt van zijn opgeruimdheid, zijn rechtschapenheid, zijn eerlijkheid, zijn goedheid, zijn godsdienstzin, zijn edelen smaak zijn rein, edel,, kinderlijk en dichterlijk gemoed . .. die bestendige opgeruimdheid welke hem, zelfs in de grootste beproevingen, nooit verliet; zijn verdraagzaamheid jegens andersdenkenden, zijn afkeer van politiek. . . . Waarlijk, zoo moet men telkins denken, deze Paul was een broer van Jozef. Zeker gaf prof. Schrijnen in het tijdschrift Limburg ceu juiste aanwijzing van de droef heid, die. bij Paul Albcrdingks verscheiden in Leuven en in Belgiëwerd gevoeld1: Met Alberdingk Thijm verdwijnt ecu dier iypen, die steeds zeldzamer worden in onze mfchter-prozai'schc maatschappij, die onbegrepen door de mccsten heengaan door het leven, voor dit genus slechts schadeloos gesteld door 1) "Wij cursivcercn. den wellust der eigen visies en gewaarwordingen en door het mee voelen en waardeoren van een nauw besloten kring. Dat mee- voelen gewerd den ontslapene op de allereetste plaats van de zijde zijner echtgeucote en dochter, welk drietal de aloude abdij van Vlierbeek herschiep in een heiligdom, waar niets ongewijds, niets banaals binnensloop, waar de ademtocht der Kunst aldoor speelde door de beuken, waar geurige kunsthymnen opkringden, waar Gods blijde zonnelicht door de hooge vensters jubelend binnendrong en wonder klourenspel tooverde op den bonten vloer. Paul Alberdiugk Thijm «as er zich innig, van bewust dat van brood alleen" de mensch niet kan leven." . -^ Een droefheid dus, wijl daar een man was heen gegaan, die met zijn talent voor anderen onverdroten had gearbeid, maar in zichzelf en iu de zijnen het hoogste van dit leven had gcuof.cn. Het is voor ons als een eereschuld de wij afdoen, nu Seneie, Clues en anderen ons in staat gesteld he.bb;>n den lezers eenige ii.ecledeeliiigen te verstrekken omtieut dezen Neder lander, ouzen vroegeren medewerker, die, bij alle verschil van geesles-gnvcn, y.ulk een echte broeder was van Jozef Alb. Thijm aan wien ons blad zoo groote verplichtingen heeft. Eu bij het kwijten van die eereschuld genieten wij het ais een eer, z.ij 't ook op zwakke wij/A', mede een bijdrage te mogen leveren tot mcerd*rc kennis van de familie Alhcrdiugk Tuijm. op welke het katholieke en het riet-katholieke ^Nederland trotseli mogen zijn. Ecu eer en ook een zeldzaam voorrecht: zich in te denken in het leven van twee brwdcis, van wie alleen de bouze booze wereld kwaad kan spreken. ,<S'/W Kalt/f!. Inhoud van Tijdschriften. D,' XX,' Eeuii-. 3eafl.: Warhold, door Ailri.ian van onit. Klomperljo en ijn hoedje, door E. Witsen van Violen. Verzen, doordir. Wassenberg. /uu. door Herman Teirliuek.' Staatkundige kroniek, door mr. H. i'. ALarcbant. 0 Oiize K'iiif. ooafl.: Nederland en België, door mr. J.C. A Evrt rwijn. Herbart in .Nederland, door prof. dr. B. H. C. K van der \Vijek. Bismarek-waardeering, door Geertruida ('artJsen. Verzen, door A. S. C. U'allis. I*e Staatsbedrijven in Indie, d. dr. K. B. Kielslra. Ie's over do opgravingen op Creta, door dr. A H. Kan. Geestelijke en kt-rkeb ke goede ren, door mr, S. Muller F,:n Onze leestafel. (iro'it-iït'iterlnnd, Maart l !)<!(! : ('yriel Buysse, 't Bolleken, 1. Kdmond va'n Ollel.'Ge dichten. Marie MeU Koning, Vier drama tische schetsen. Annie Saloinons, 11 nis naaister. l'rosper van Hove. Vlaamsche kroniek. 1) r a m a t i s e b e K a n s t. L i t e r u t a a r. Vrrnjen run drn ~D<<g, 8 tl. 3 : I wan, liet leven der Russische Boeren en bet Russische dorp, IL Dr. T. l'., Olympus en Styx. K. <idurius, De Lentsebe cultures.?Invloed der maan op de aarde. Prof. 'iVuarin. De stad van Morgen. ^ Bibliographie.?Van Maand tot Maand : De sociologie of de leer der samen leving, door dr. Wijnandt? Francken. In drukken te New-York, door mr. A. 0;>penheim. De apentaal, door \Vilh. Bolfche. Ongezonde levensverhoudingen, door J. T. Wouter?. D, Anrile en lifinr Vollen. No. 13 : Iloofdblad : Taonuina door Johanna G. I.ugt. Abessyni en do berichten van het Du.tsehe gezantschap naar dal land. Bijblad: Van Califurnie s hoofdstad. Natuurschoon in de omstreken van Sydney. Negentiende-eeu »8 bederf. De bewoners van Kamsjatka?Feuilleton. MMMmlIlltllMtllllllltlNIHHIIIlnlHtllMIIHIIlmHIIIIHtfHHIIIIlntlllmHHt VOOR DAMES. De twee itciiiterflscliH, De verkoop (roor gebruik elders dan ter plaatse van verkoop) geschiedt niet anders dan in gesloten, over kurk en borenrand van den hals door metalendofipen, omsloten flesschen inhoudende minstens twee deci liters. '" Een standje in n der zalen van de groote fabriek aan de vaart, waar een deel van de honderd meisjes, op de fabriek werkzaam, bezig is aan liet verven, vernissen eu stem pelen van blikken doosjes.''t Is een woorden wisseling op onderdi ukten toon gevoerd tusschen twee werksterjes, aan n tafel gezeten, een woordenwisseling, waarin blijk baar allo anderen het grootste belang stellen, en die allen voor de opzichteres geheim wenschen te houden. Als deze in de buurt komt, klinkt er telkens een gefluisterde waar schuwing, allen vreezen, dat de opzichteres naar aanleiding van het standje, de zakken van allen zal doorzoeken. De grootste der twee meisjes, een forscho meid, met een hoog roode kleur en brutale oogen, een der vlugste werkster-?, die op stuk werkend, veel verdient, heeft tot hulp de kleine Marie, nog maar korten tijd op de fabriek werkzaam, een tenger kind met een innemend gezichtje, dat even handig en vlug als de groote Door, de algemeene lieveling is, om haar goed humeur en kinderlijke grappen. Xu slaat baar ge/uchtje echter meer tot huilen d»n lachen en iu zich zelf mompelt ze: 't is ongepermeteerd, zoo m'n zondagsehe ceLten. 'k heb er toch net zoo goed aan betaald as zij." Du aiidere doet ui' ze niets hoort en neemt achter den ru^ der opiic iteres een Hinken slok uit een twee d. eilitersth^chje, dat daaina in haar zak verdwijnt, p dit oogeiiblik klinkt liet teeken tot staking van den arbeid, bet is twaalf uur en alles ijlt naar de, kleedkamer om zoo gauw mogelijk op straat en naar hui-i te komen. Ueiroepjes verspreiden zich langs de vaart in den heerlijkeu najaars<onneschiju, sommige meisjes laten elkaar priMven ' uit de platte ile-tc'.Jjes, die zij even als Door bij zich hebben, met de mooie etiijiieljes v;i' Kum of ...Jenever1' voorzien. Men hoort de waarschuwing: niet te veel inèske, niet verder as m'n nagel, 'k mot ook wat uit da van oe p! nuven." De meisjes uit de bew'i-te zaal zijn achterge bleven en* vormen een kring om de twee twistende kameraadje*. De kleine J'ïarie, nu door niets meer tegengehouden, springt schreiend van woede op het groote meisje aan, krabbend en bijtend in baar onmacht om haar liet ilescbje te ontrukken, k Heb toch de helft er aan betaald," rotpt ze wanhopig en nou vat ze alles. ' Och wü, kleine aap,'7 klinkt rui eindelijk de stem van de onverstoorbare Door, ,,'k mot toch voor oe fezoen zorgen, da ge be kwaam bij oe moeders thuis komt," en te gelijk slingert ze de kleine van zich af, zoodat ze met het bojfl tegen een muur komt. Nou," gilt deze dan za 'k oe "erraje, da za 'k, 'k zal 't zeggen, da g' oe blikjes twee keer laat tellen, en twee keer de centen op steekt." Nee, nee, verraje mag de ze nie, da 's gemeen," klinkt het iu van alle kanten nit den mond van velen, die evenmin afkeerig zijn van dit gewone fraudeerrniddel. Kom Door, 'k zou haar 't leste maar geven, ze mag toch ook wel wat hebben voor d'r centen.'' Door stemt, boewei tegenstribbelend toe en de kleine Marie laat snikkend de laatste druppels van de zoete anisette in baar mond verdwijnen, om daarna zoo spoedig mogelijk naar huis te hollen, met roode oogen en verwilderde haren. Bij zich ze!f neemt ze zich voor, nooit weer met een ander meisje «amen zoo'n flescbje te koopen, dan maar wat langer er voor sparen en dan alleen. * * * In 't kleine nette kamertje van weduwe De Iloojj zat de kleine Liza al lang uit te kijken naar Marie, de oudere zuster, die andfrs zoo goed op tijd uit de fabriek kwam, altijd met het een of andere grapje of nieuw verhaal. Moeder was, als gewoonlijk, uit werken, de twee broers hadden gauw ge geten eu waren weer vertrokken, en de kleine ziekelijke Liza, die zoo dikwijls thuis alleen zat, had zich op dit gezellige uurtje met Marie verheug 1. Marie, de groote zuster, acht jaren ouder dan zij, zoo mooi en zoo knap eu 1:00 wijs. Eindelijk daar wai zij, maar wat zag z' er aarig uit, 't baar zoo woest en met zoo 'n roode kleur. ..Dag Marie." Geen antwoord, 7e kletste de deur di^ht, zoo heel anders, als ze gewoon was, is 't er geen eten '!'' Toch, antwoordt het bedaarde zusje, terwijl ze een bakje lauw eten van 't potkacheltje haalt en tusschen beu beide in zet ,,'k heb op oe gewacht." Zwijgend eten beide uit hetzelfde bakje, de hoofden vlak bij elkaar. Op ns zegt de kleine Liza: O Marie, ge bét katjesdrop gebad, ik ruik ile anijs " Nie waar," antwoordt de andere, hoe kom de der an keir.d T' Ik ruik bet i och" zegt bet k leiutje en vleiend niet haar naadje op Maiie's arm toe, koop TRADBMARK 40 cents per regel. illtllltllllllllll cht ictoWawate OBERLAHNSTEII relariawate, OBERLAHNSTEIN. Normaal-Onderkleeding van; v ^ Prof Dr ON ^ Eenige Fabrikanten W.Benger Söhne Stuttgart Hoofddepöt te AMSTERDAM: Kalverstraat 157 | K. F. DEUSCHLE-BENGER. MARTEIL'S COBNAC, Dit beroemde merk is verkrijg baar bfl alle Wgnhandelaars en bij e vertegenwoordigers KOOPMANS A ISIH IMI K. Wünhandelaars te Amsterdam. Prpi m af/2,50 per f M MEDERL: INDUSTRIE fAMFTF ,\-^-rlH-< IL* A U KON HF A K C f l K, Reguliersbreestr.23. Speciale etalage. A '' KO V J/-.-1 RaiIÉ. Kalverstraat. M,?/...FIl>:r -\ A:A'/-.7,"Veenestr.DenIiaag'. KKS Jr , Gr. Houtstr. 04, Ilaarl. BOUWT i» NUNSPEET o.'d, VELUWE Inlicht, b d. Vereeniging Kantoren voor Vaste Goederen in Nederland te Nunspeet. Veiling wegens Sterfgeval. JOHs. DRAJJER Hzn.,WJLH. J. DEAIJER JOHzn. c.s.. Make laars zullen op Maandag 12 Maart 1906, des avonds na 6 uur in het Verkooplok. Frascati" te Amster dam, ten overstaan van den Notaris J. A. H. HUGENIIOLïZ, in vei ling brengen: De bijzonder aangenaam en gun stig gelegen VILLA, gen. W1STAR1A", met lommen-ijken Tuin, Schuur en Erve, in de gemeente IJnssum, aan de Lindenlaan 17, groot 37 Aren 5 Cciitiarcii. Te bezichtigen op vertoon van een bewijs van toegang, des Dins dags, Donderdags en op den verkoopdag van 2 tot 4 uur. Veilconditiën enz. bij den Xotaris .7. A. IL IIÜGENHOLTZ, Heeren gracht 625, Amsterdam. VILLA. STALEN BALKEN N. V. DE NEDERLAMDSCHE S T A A L I N D U S T R I E, voorheen H. E Ovivu Jr " 31-153, ' Neemt de proef met PETTE's CACAO en CHOCOLADE. H,"CKOi:\VKL J r., Makelaar, /tl op Maandag 13 Maart UHM*. des avonds na /.es uur, in Fraseati", ten overstn'Hi vu n den Xotaris J. A. VOX STJKX CALLKXFELS, in veiling brengen : Het Winkcllmi* met afzon derlijk te verhuren Tooneel- en Balzaal, waarin sinds jaren is en non; wordt uitgeoefend e"tio TapI»erij met Vergunning-, niet vijf af/.onderlijk verhuurde J ovenwoniniren en Krve. aan de Bapcuburgerstr.67 groot SS Te 'l)(virhrii;,Mi des j linsdaa's, j Düiulerdass en op den verkoopdajr i v-.fn 2 tot 4 uur. j Te Huur eene\TILI>A, bevattende 10 Kamers, Keuken. Wel- en Kegen\vater, gelegen in Je kom der Gemeente, bij Scholen en Spcor, van Gas- en Electrische leiding voorzien. Brieven fr., onder motto Villa", aan bureau van dit blad. Te llnnrteEllecom een lief gelegen Buitentje, bevat tende 6 Kamers en verdere gemakken en Tuin. Huurprijs ? 400 per jaar. Brieven te richten aan dit blad. LetA 3. Een Bcerentais Te Koop of te Huur een HUIS met TUI3Ï, bevat.'ende 5 Kamers, Terre, Keuken, Kelder, Vestibule, marmer Gang, voorzien van wel- en regenwater en verder naar de eigchen des ingericht, staande en gelegen langs den Ueereweg, 5 minuten vanaf Spoor station, met prachtig uitzicht. Te zien ep te bevragen bij J. K, HEYL, War mond bij Leiden. Voor Toilet, Kinderen en Bad. De fijnste Toiletzeep. ZEEP. De eenige zeep die gebruikt kan \vonii-u duur personen tuet gevoelige huid en voor kinderen. Heerlijk geparfumeerd Monsters Vinoliu zoepen, Crème en I'oeder, worden na ontvangst van 15 cents franco toegezonden. Y1KOJLIA fo. I/FI>. I.cidscheistraat 65, Amsterdam. v^ VOOR AETISTEX! schillers, beeHhr.uweis. architecten, - ' doctoren, teekenaars, kunstliefhebbers etc. Kn CGKtunie d'Kve. Artittifkt dnijl'kht opname-» PKAt'imVEKK ZO.VDEK WEEIHiA! De mlekaynam, is opj,dieren op v<>or>pra«k ttin ar/ittt'n. Het werk. heeft 3 series elk van 5 afl. (formaat 2'.*X4ii). Ik zend: I of II of III serie compleet voor ? (i.5() (alle 3 de series compleet voor ? 18.5(1), I of II of III serie in portefeuille van kunstlinnen voor ?8.00, (alle drie de t,enes in portefeuille voor ?23 franco). A Is prot f een all. voor ? 1.60, twee all. voor ? 2 90, drieafl. voor ?4.10 in verzegeld postpakket (Buitenl.' bij rembours 30et. meen. Verschenen : STA\ ,V Geautoriseerde vertaling. Bewerking van Dr. C. D. SAX. C;USTAV ]'KKN-SM:N- wij verkon ligen dit hier iuido i< gedurende de ."> jaar, die hij gezwegen beeft, grooter geworden in kracht door het hoogere vraagstuk, het dieper probleem, dat hij '.ie'i bier he.t-fi gesteld. Ook zij u kunst is rijper geworden. Dr. EK.NSI- TKAUMAXX. Een waarachtig, diep ernstig boek. 9 Een bloenmin boek. Maar om het te genieten moet men vatbaar zijn voor die ..innerlijkheid'', die niet slechts hangen blijft aan de oppervlakte der dingen en geoeurlijkheden van het leven, maar ver daar voorbij streeft en de dingen ziet, bestraald door een jonger, heiliger licht dan de meeste oogen verdragen kunnen. Of liet een kunstwerk is? De schrijver geeft zich ?olf geheel, en wat zal men dun veel aanmerken eu ziften gaan I Het boek leeft, (iods adem waait ous er in tegen. En men hoort bet ruischen van de zee en het ruischen van hooge boomen door de bladeren van het boek. En de purperen gloed van de Ilolsteinsche heide glijdt over de bladzijden heen. En ik hoorde het suizen, het klapwieken van vleugelen, van zielevleugelen, zoekend het licht. Al'j. Handelsblad. Prijs iiigcn. / 3,5O. «eb. f 3,9O. VAN HOLKEMA & WAEENDORF, Amsterdam. Veiling wegens Sterfgeval, D. r.LAAUJBOER Jnzn., O.A.J. IvICHKLLE c.s., Makelaars, zullen op Maandag 14 Maart 1906, des avonds na zes uur, verkoop lokaal Frascati", ten overstaan van den Xotaris S. SCIIEF.FELAA.il KLOTS te ]5ussum, iu veiling brengen: Het bijzonder gunstig gelegen Koo]>uiaii»iiui<!>, met hardsteenen ondt'i'inii en spiegelruiton aan den voorgevel, uitbouw, ()[>cn Plaats en lirve te Amsterdajn, aun den SINGEL groot 87 Centiaren. Te beiiehtigeu des Dinsdags, Donderdags en op den Yei'koopdag van 2 tot 4 uur. jj W. H. 20, 30 of 40 et. \\.B. iE V K A A G T H E T NIK U W P: I GEÏLLUSTREERDE i IVO' l SPECTUS v. AX DE l WERELD-BIBLIOTHEEK l l AAX UW BOEKHANDELAAR l f OF AAN'DEN, UITGEVER l | G. SCIIREUDEflS, AMSTERD. j| l Hf l» GOEDE EN : \V I» ! l "??>? , .60EÜKOOPE LECTUCR \ "?"? | ~ illllll IMMIIIIIIIIIIIMIIHIIIIIIIMMIII Ili IIUIIIIIIll4lllllltlllI~

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl