Historisch Archief 1877-1940
10
D.E AMSTERDAMMER WEEKBLAD V 0 R ft D E R L A N D.
No. 1503
haven en retireerden van 92X tot 90X,pCt.
Is daarvoor wel goede reden? De verliezen
?van de vorige jaren zijn geheel afgeschreven,
terwijl ook "het overschot van de winst van
't laatste jaar voor depreeatie op de bezittingen
gebruikt is. Velen gelooven dat de teleur
gestelde houders wel over 1900 eenig dividend
zullen kunnsn incafteeren. Van den Bergh's
Ltd. keert over 1905 op de aand. 16 pCt.
uit, tegen 12,. 8, 6tf en bVt pCt. over de
vorige jaren', ?*,,,»'
Algemeene vreugde heerscht er* bij de
Jtongaargche diversen, zoowel als bij de dito's
s laat* fondsen, naar aanleiding van de over
eenstemming : tusschen den irrjjzen monarch
en de hongaarsefee-staatslieden 'verkregen,
waardoor de hongaarsche quaestie, wel op
vredige wijze opgelost zal worden.
Goudleening van 188L?1893 stegen van 94% tot
97% pCt., die van 1895 van775-« tot 80 pCt.,
terwijl de kronenrentèongeveer 2 pCt. konden
avanceeren. Ook Oostenrijkers staan ietwat
_onder de bekoring van de vermelde gunstige
"omstandigheden.
Sussen over 't algemeen nogal wat zwakker.
Een syndicaat zou gevownd zijn om een
5 pCt. leening van twee milliard francs over
te nemen. De koers van uitgifte zou ongeveer
90 pCt. zjjn en de aanbiedingen zouden in
't laatst van deze maand verwacht mogen
worden. De pry's zou dus nog al uitlokkend
rijn. 'k Vind toch in de prijslijst bv. enkele
5 pCts. obligatiën 'genoteerd voor 65 en 97
pCt. Het verlies van de laatste week vindt
de belangstellende lezer in de volgende ver
gelijking: April.
5 12
h.k. h.k.
Obl. Moskow Jarosl 98 95
I w. Dombr 89 U' 88 K
1880 gec. G. R. 125 ... 79% 78
'89 G. R. 625 80 78 Ji
'89/90 Hope en Co. ... 78 K 77 %
'94, 6e emissie 78^ 77K
Leening 1902. 80 79%
1894 Donetz Spoor. ... 75 72
Gr, Russische Spoor 1861 . 8G!-\Ó 78%
1898 .79 76 %
Transc. frs. 503-2500 . . 80>s 78)4
De uitgifte van 3.7 millioen pond 4M pCt,
obl. ten laste van Chili kon den vorigen
keer bij de correctie nog juist vermeld
worden. Van de inschrijvingen zou niet meer
dan 20 of 30 pCt. gegund kunnen worden.
De toekomst zoowel als 't verleden van Chili
wekken vertrouwen op. Chili toch is de
eenige zuid. amerikaansche staat die hare
debiteuren nooit op hunne rent» heeft laten
wachten. En in verband met de uitbreiding
van het spoorwegnet, waarvoor een groot
gedeelte der leening gebruikt zou worden,
zou op krachtige ontwikkeling van dezen
Staat wel gehoopt mogen worden. De koers
van uitgifte was 95% pCt. 'k Doe
kooplustigen nog opmerken, dat de obligatiën in
5 jaren a pari afgelost kunnen worden en
dat ze niet door onderpand gedekt zijn. Dat
is b.v. wel 't geval bg de argentijnen, bij de
4X pCt. brazilianen en de inexicanen.
Dominicanen verminderden ietwat op ge
ruchten van onlusten; Coluinbianen en
Venezuelauen konden daarentegen wat ver
beteren.
Bij de prov. en tted. leeningen waagt Gelre's
hoofdstad de mededeeling te doen van de
uitgifte van 8 ton 3JA pCt. obligatiën. Wie
't meeste biedt, heeft de meeste kans. Vrijdag
*a.s. kan bij den gemeente-ontvanger en ten
kantore van de Ass. Cassa ingeschreven
worden. Voor de 3% pHt. Arnhemsche obli
gatiën van 1892 werd heden 98 % pCt. betaald.
Van de bank- en credietinstellingen kon de
Alg. Cons. bank die bij de tabak nog al
belang heeft in de laatste weken van 79 %
tot 86K pCt. avanceeren. Ainst. Liij. Kas
monteerde van 120^ tot 123% pCt. en Lab.
Ovens en Co's Bank van 123 tot 126 K pCt.
Het syndicaat dat de drie millioen nieuwe
aandeelen ook in 't buitenland zou trachten
te verkoopen, is daarin geslaagd en om die
reden nu ontbonden.
De Amsterdamsche Bank zal 10 pCt. divi
dend uitkeeren.
Voor de meeste scheepvaartondernemingen
was 1905 niet onvoordeelig.Daarvan getuigden
de j aar verslagen van de Holland?Atnerikalijn
en van de Eotterdamsche Lloyd, onlangs in
deze rubriek besproken. Voor de
Stoomi-aartir.pij Oostzee" echter bracht 't afgeloopen
jaar teleurstelling. Onvoordeelige reizen van
eenige schepen, alsmede 't oponthoud in de
liussische en Finsche havens door de Rus
sische troebelen zouden, volgens 't verslag
de oorzaken van de minder gunstige resul
taten zijn. De bruto winst 1905 bedroeg ruim
n ton tegen bijna IX ton verleden jaar,
de netto winst ruim 'n halve ton tegen
? 90.000 in 19C4. Na afboeking van / 33000
fictieve activa, wordt voor afschrijving op de
stoom schepen ? 20.000 bestemd, dat is on
geveer l pCt. van de boekwaarden. Is dat
niet wat weinig? De Lotterdamsche Lloyd
b.v. schreef ongeveer 6 pCt., de Nederland
bijna 10 pCt. af. En ook in magere jaren
droegen deze ondernemingen voor ruime
afschrijving steeds zorg.. Het reservefonds is
/ 47.000 groot, waarvan meer dan / 45.000
belegd; waarin? Sedert haar bestaan keerde
deze onderneming achtereenvolgens 434, 6,
S, 10K, 10, O, 2'A en O pCt. uit.
Voor de meeste culluuronJtrnemingen bleef
de prijs in de afgeloopen week ongeveer
dezelfde, met uitzondering evenwel van de
aandeelen Javasche Cultuurrnpij die van 118
tot 1243-2 pCt., van de aandeelen Guynea
Handelmpij die van 25}* tot 38 pCt. en van
de aand. Kalibagor, die van 12i tot 130 pCt.
konden avanceeren. De oogst 1905 zou wel
tegen hoogen prijs verkocht zijn maar de
productie zou nog al wat minder wezen, zoodat
de resultaten ofschoon bevredigend, de ver
wachtingen niet overtrfl'en zullen. De jaar
verslagen, die hierover eenig licht kunnen
verspreiden, worden daarom met belangstel
ling tegemoet gezien. Inmiddels hebben vele
Suikerondernemingen van de uitkomsten van
verleden jaar geprofiteerd om veel te reser
veeren voor de mogelijk komende kwade
jaren. De oogst 1900 zou weer grooter zijn,
maar de suikerprijs is gedaald.
In den iafta/tshoek is 't niet meer zoo
levendig als eenige weken geleden. Al wordt
voor enkele ondernemingen nog eenige koers
verbeteringen aangewezen, de meeste zijn
echter en retraite. De 4 eerste inschrijvingen
brachten voorn voor de Amsterdam-Deli.
voor de Deli Batavia en voor Un. Lankat
groote verrassing. r>e oogst 1905 zou reeds
geheel nit de opbrengst van die 4 inschrij
vingen betaald kunnen worden.
De grootste verandering bij de petroleum
papieren is wel de verbetering van de pref.
Shell van 134K tot 140 pCt. Er wordt
geuisterd van een nauwere verbinding dezer
onderneming met de koninklijke. De Lente
maand gaf voor deze m pij, zoowel als voor
de Dordt, voor de Moeara Enim, voor de
Moesi Ilir (bgna 105.000 units tegen 86.000
units in dévorige maand) meerdere productie.
Redjang Lebong weer van 558 tot 570
gestegen in verband met gunstige vooruit
zichten van het bedrijf. De Ned. Expl. mpy
sprong van 175 tot 190 pCt. vooruit.
Het geheele overzicht resumeerend kan
gezegd worden: het beursgebouw is gescheurd,
maar de beurs vroolijk gekleurd.
A'dam, Donderdag/Vrijdag. D. STIGTER.
Trant
Van alle verschijningen, die in het kunst
leven van groot-Berlijn de aandacht trekken,
is Frank Wedekind de buitengewoonste.
'n Zieke wind moet prikkeling door de
nekhaartjes van snobs en Kurfürstendaintndamen
jagen.
In 't Kleine Theater onder de Linden gaan
z'n stukken, 'n Reuzenalkoof, zacht gebro
cheerd in rood, met Bocklinsche maskers
tegen de muren, zónder balkons, galerijen of
loges. Vooraan 10.20 M, achteraan 3.20 M.
per klapstoel.
Alle avonden zit 't stampvol. Sinds de
manke dichter zelf .z'n rollen speelt, is de
Wedekind-mcde 'n passie geworden. De
beursmannen verschijnen in smokings; frou frou
van W.-dames; parelcolliers, geruisch en ge
kraak van z\jde. Drie uur zit 'n
geperstvolle zaal te luisteren naar stukken zonder
menschen, zonder handeling; vol paradoxen
en krankzinnigengesticht-taal. Dan valt 't
doek, wordt heengegaan met aesthetische
raadselemotie in 't gemoed en
sentimenteele verafgoding voor den genialen" dichter
in de vrouwelijke Herzspitze.
Niemand, die Wedekinds stukken precies
snapt. Geen criticus, die met klaarheid z'n
werk uit mekaar vermag te pluizen. Dezen
spreken van 'n gedachtenzwendelaar die
met Meerenbergsche wijsbegeerte z'n ver
wende stomme geldpubliek tegelijk striemt
en voor zich neer klapt genen van 'n
genialen paradoxen-denker, wiens hand, waar
hij maar grijpt, parelen en diamanten voor
't scheppen vindt. Men vloekt Wedekind
of men vereert hem, maar weinigen blijven
voor hem onverschillig.
Hij is ook wel de merkwaardigste man
van de Duitsche tooneel.itteratuur. Bij
Duitsche dichters zat immer nog groene zeep aan
den ruggegraat; die vermocht voor Hoch"'
of Höchstes'' te buigen. Bij Frank Wedekind
geen ganglion Borussenziel. Hij kent alle
cultuurcentra van het oude Europa, heeft in
verdachte kringen geleefd voelt liefde tot
den oplichter heeft maling aan God. En
z'n strak paradoxe levensphilosophie culmi
neert in den slotzin vtn het drama: De
markies von Keith; Das Leben ist eine
Rutschbahn."
Frank Wedekind laat ons het leven zien;
niet zooals de gewone menschen het dragen
maar als een dubbelspel erop of eronder.
Hij geeft ons schimmen die 'n leven leven,
dat buiten het bestaan der massa reikt. Ook
der gegoede massa, die aan aesthetische en
intellectueele perversiteiten naar hartelust
kan offeren.
Het normale bestaat niet voor hem ; alleen
het abnormale. En dat ziet hij op idiote
wijze. Van eigenlijke dramatische, handeling
naar voorschriftmatig model gerekt en ge
trokken geen sprake. Wedekind zet 'n
melodrama op van spoken en visioenen.
Schrijft er dialogen bij van spitsvondige
dialectiek, en jaagt business like voorbij
lijken en catastrophen. In Erdgeist", z'n
barokste dichting tript, Lulu letterlijk door
de bloedpassen. Vooral snel; zooals 't bru
tale leven zélf, dat cynisch z'n neus dicht
knijpt voor alle mogelijke dingen, die stinken.
Cynisch is deze man, en'n hater; erotisch
en 'n minnaar. Met August Strindberg heeft
hij nog het meeste gemeen. Schoon Wedekind
fantastischer is dan den Noordlander....
Wedekind is voor alles een dichter van
de hysterie ; van de koene oplichterstrucs en
van den strijd. Strijd wordt geslagen in al
z'n stukken. Strijd tegen het leven, tegen
't lot; door wanhopigen, die sterk zijn of
zich sterk wanen, en het leven met
welbespijkerde schoenen te lijf willen.
Wil men 'n proeve van z'n paradoxentaai
uit De markies von Keith". Die markies
is 'n zwerver; als de dichter. Dia jaren
achter zy'n geluk gezeten heeft als 'n honge
rige wolf. En nu eindelijk er in slaagt met
esbroufe en trucs, schoon hij geen cent bezit,
'n uiillioenenttichting, 'n Feeënpaleisin
Miinchen, te fundeeren. Die anderen niet telt,
de levens van anderen niet; hun bezit niet
z'n eigen liefjes niet. Omdat hij maar n
vaag en imaginair doel voor oogen draagt:
in het gróóte leven aan gróóte machines de
kranen te sturen....
Uit z'n snerpende uitlatingen o. a. deze:
Sünde ist eine pathetische Bezeichnung fiir
schlechte Geschafte. Gute Geschafte lassen
sich nur innerhalb der bestehen Jen
Gesellfchaftsordnung machen. Ein Unglück ist
iür micheine gunstige Gelegenheit wie jede
andere. Unglück kann jeder Lsel haben;
die Kunst ist, dasz man es ricntig auszubeuten
versteht. Das einzig richtige Mittel seine
Mitmenschen auszunützen, besteht t'.arin, dasz
man sie bei ihren guten Seiten nimmt.
Darin liegt die Kunst geliebt zu werden.
Die Kunst Recht zu behalten. Das Leben
ist eine Rutschbahn !. ..
Toen ik 'n maand of vier geleden naar
Berlijn kwam, kende ik Wedekind enkel nog
maar als dichter van wat vloeiende erotische
verzen waar je zijden dessous in hoorde
kreukelen; weeke armen in kamerduister
in voelde tasten. Geen weeke vei moeide f n
sentitnenteele erotiek a ]a Schnitzler; niet
Hartleben's lachende naaktheid maar
de erotiek, opgevat als 'n nkel cynisch
levenspretje. Nog geen enkel drama had
ik van hem gelezen. Het eerst zag ik hem dan
in Hidalla. De dichter zelf speelde de hoofd
rol rol van een leelijken dwergbult, sociaal
genie die der menschheil 'n hoogere
schoor:heid, den rijken genieters een nieuwe moraal
wil geven. Wie Wedekind eenmaal ge
zien heeft, vergeet hem niet licht. Een kleine
pootige manke kerel, mét 'n hoekigen grooten
kop, met veel verleefde trekken daarin, van
buitengewoon lijden 'n donker aangezicht,
fletsche oogen in zwarte wallen, en een
groote edele neus, die al vóór beweegt bij
elke pardadox-bijting, die er uit z'n breeden
sterken mond zal komen. Het gezicht
van 'n heerscher; die in het leven veel
narigheid moest slikken! Als ie z'n hand
aan de keel brengt, z'n gezicht afschuw grijnst;
als ie wordt neergesmakt en wér moet slikken,
i< z'n gebaar van een zeldzaam breede tragiek.
Men ziet het hem aan: deze man heeft veel
meegemaakt, heeft in Mexico bgna den kogel
door zijn ribben gekregen, heeft in geslachte
lijke orgieën en stemmingen gezwelgd zat
achter de tralies en neemt nu eindelijk
revanche.
Z'n revanche is schitterend. Voor 3 jaar
nog een dichter, dien slechts enkele intimi
kenden. Heden een man, wiens deeltjes in geen
enkel salon ontbreken; de meest-verafgode
dichter van de wereldstad Berlijn. Een, die
opgaat. Die nu ook bij Reinhardt het vol
gende seizoen zal spelen. Wanneer hij
niet smakt; en de maatschappij hem laat
afglijden, want nooit heeft een kunstenaar
zichzelf zóó brutaal naar voren gestooten.
En er is een wet van actie en reactie !
Toen 't met de lyrische erotiek niet ging,
kregen we de gekkenhuisdrama's. Wedekind
kan de somberste gestalten doen leven, weet
met knappe techniek vorm in deonmogelijkste
scènes te kneden. In bijna al z'n stukken
vinden we hem zelf terug. De koning, die
door de zweet poolen eens grutters of slagers
van z'n troon wordt gestooten. Nicolo.
AVedekind houdt zichzelf voor zoo een koning
van-den-geest. In al z'n stukken 't genie, dat
door de stomme maatschappij als onbruik
baar of als een oplichter wordt uitgestooten.
Zoo Hidalla. Een onmogelijk stuk. De
baarste waanzin I Hetman, 'n denker, 'n bult,
die 'n bond sticht tot Rassen zucht in g. Alleen
ryke en schoone menschen kunnen daar lid
van zijn. Artikel n van 't bondsprogram
luidt: dat geen lid 'n ander lid eenig gunst
bewijs" mag weigeren. Wat dat practisch
beteekent, krijgen we op 't tooneel gauw
genoeg in de gaten. Midden onder 'n
philosophisch gesprek tusschen 'n rijke jonge
dochter en 'n privaat-docent, genieten we op
eens van de volgende stichtelijkheid:
Hij. Sie kennen doch die Bestimmungen
unseres'Bundes.
'n Kop neerbuigen harerzijds; stilte.
(Er legt seinen Arm urn Sie. Sie ueberlaszt
sicüihm ohne widersprechen. Die nachsten
Worte werden im Flüsterton gesprochen).
- Wann bist du mein?
Wann du willst.
Heute abend noch?
Ja.
Darf ich dich hier abholen ?
Fertig. Welke de moraal overigens is, die
Wedekind onder de menscheu wil dragen,
blijkt al in de etrste acte, na 'n vlot
tooneeltje contractiwendel. De be\vuste Fanny,
die 'u meisje van beschaving en fortuin
moet wezen, breekt daarin haar verloving.
Waarom? Omdat 'r galant wil gaan,
althans zich van streek toont, als ze 'm
biecht, dat ze vroeger 'n ander aan 't handje
heeft gehad. Zij wil bemind worden om wat
ze is, niet oru wat ze was. Als ze ervaart,
dat haar ver.oofde nog htel huisbakken over
dergelijke dingen denkt stuift ze op:
JJtswegen also bin ich jetzt nichts mehr?
Dasalso war die Hai-ptsache '?an iiiir. Liiszt
sich eine schmachvoheie Bescbimpfung lür
ein menschlicb.es Wesen ersinnen f als
dtswegen urn eines solchen Vorzugs wil
len gelielt zu werden? -?Als ware
man ein stuuk Viehl
De revolutionnaire denker, die de heele
zaak met stevige vuisten in mekaar wil tim
meren, die in de contramine is uaet alle
instituties der samenleving haar conven
ties vloekt, heeft hier 't woord gekregen.
Van dat woord maakt ie nuchter en hyper
modern georuik. lu al zijn stukken teleioon;
jacht door 'D leven, lu om 't andere stuk
reporters en redacteuren; in driekwart
krimmalbeamter. Wedekiud haalt liefst storm
wind, zeuuwjacht over 't tooneel. Achter de
schermen vechtpartij, moorden, meetingpan.
De bloederige restantjes daarvan voor 't
voetlicht I
Wat ie in Hidalla leeraart ? Der na'chste
Freiheitskampf der Menschheit wird gegen
den Feudalismua der Liebe gerichtet sein l De
drieëenheid van onze geslachtsmoraal: die
wie ein wildts Tier aus der meusch.icheu
Geineinschai't hinausgehetzte Dirne; das zu
kórperlicher und geisüger Kruppelb.aftigb.eit
verurteilte, um sein games Liebeslebeii
betrogene alle Madclten, und die zum Zweck
einer möglichst günst;gen Verheiratuug
gewaluteu Unberührtheit des j uugen Weibes
is 'n triniteit van barbarij. Woest slaat-iede
vuist voor 'n ideaal van hoogere schoonheid ;
piedikt-ie nieuwe moraal; gewaagde para
doxen als keisteenen tegen mekaar likkend,
dat de vonken er af vliegen mooie wen
dingen of beeldeul De dolste complicaties sleept
ie overhel tooueel. Tóch boeit ie. In den krank
zinnigen geatichts-roes, die 'n drama van hem
over de hoorders draagt, m ateriali meeren zich
zijn spoken tot mèuschen. Zijn ongewone
geluid wordt 'n mooi lied, al zingt een gek
het in den avond. Waarnaar uiet 'n rillenge
plechtigheid, langs de stalles en stoelenrijen
wordt geluisterd... .
Hidalla is trots dat het 'n onzin-stuk is,
een brok aangrijpende kunst. Het drama
van het neergesmakte genie! Die bult, die
z'n liefde, z'u inenschelijkheid alles oflertaan
z'n ideeën die weet, welk spel hij speelt:
Bind nieine Gedanken unrichti^, dann
beseitigt mich die Welt in ihrer
Unerbiltlichkeit, ohne sich nach inir umzusehen. Nimmt
aberdie Menschheit meineGedaukeuauf, daun
gebübrt der Menschheit das Verdienst; nicht
nar. '11 Pracht van 'n dramatische schep
ping! Zoo klap op klap op hem neerkomt!
Zoo hij uitgejouwd wordt; verlaten door de
domkopptn, die met hem meegingen zonder
de kern zijner denkbeelden te snappen.
Gebroken zit hij neer : Ich wollte die Men
schen verleiten Erntefeste zu feiern, ohne
dasz Ernten eingebracht waren ; ich wollte
sie verleiten Richtfeste zu feiern, ohne dasz
Haüser gebaut waren. So wie ich darauf
hinausging ruir mein eigenes Das ein zu
einer Reihe von Festtagen zu gestalten.
Dabei lebte ich in Verhaltnisien wie sie der
bescheidenste TageliJhner kaum ertrüge
maar nóg is de maat niet vol. Op 'n ver
gadering wordt hij van 't podium gesleurd.
Processen worden gevoerd over zijn hoofd
heen; en de directeur van 'n cirkus komt
hem omdat z'n naam zoo in opspraak is
geraakt 'n bod doen. De heele wereld zit
vol van Hetman en z'n idiote ideeën. En nu
is hij niet ongenegen hem als dummer
August" te engageeren...
Dat is 't laatste. Een genie ruikt
paardestank, zand, ziet kroonlichten en voelt
handeklappen. Zijn rol is uit. Sind meine Gedanken
unrichtig, dann beseitigt mich die Welt in
ihrer Unerbittlichkeit, ohne sich nach mir
umzusehen! Het oogenblik is daar. Jetzt
ein Strick, aber rasch. Zum einseifen ist
keine Zeit mehr.
Als 't lijk nog warm hangt te rochelen
achter een gordyn, komt Hetman's uitgever
oploopen. Echt Wedekindsch cynisme: Hij
wrijft zich in de handen. Zoo iets van: Dat
geeft tweemaalhonderdduizend exemplaren l
In den Markies van Keith," dat de dichter
ongegrimeerd en met 'n rood pruikjen
op speelt, is dit Geschiifts cynisme in
tegenoverstelling met het gevoels-drama van
den miskenden Uebermensch . nóg doller
geheeld. De markies, 'n zwendelaar, die eerst
bouwt; soirees geeft, geniaal, en zonder dat
hij een rooie cent bezit; die organiseert, en
met bierbrouwerskapitalisten speelt en
die zich dan later toch nog getrapt ziet door
'n man met nog meer slimheid, en nog min
der geweten. Dat neerzakken dan van den
dichter-denker met de duistere culminatie
zijner wijsbegeerte: Das Leben ist eine
Rutschbahn! Niet te overtreffen aangrijpend!
Das Leben ist eine Rutschbahn. De een
haalt het met het wagentje en de ander
dondert in de diepte. Deze brutale dichter
zit op het oogenblik in de hooge bocht.
Toen 't succes op de gewone wijze niet kwam,
maakte hij der kunst, zichzelf, en der moraal
harakiri, 't Gevolg is dat hij nu zit....
Waaruit niet behoeft geconcludeerd te
worden, dat Frank Wedekind z'n kunst een
kunstmdtige is. Z'n talent is zóó persoon
lijk, dat niemand 't recht heeft hier naar
steenen te grijpen. Het leven stumperig mi
te beelden, drama's te scheuren uit kantoor,
binnenkamer, reederij, leven leek hem
goed werk voor Jan-Piet-en Klaas-dramatur
gen. Hij echter, die het leven gezien ha l, zoo
als niemand der anderen, hij die op den drem
pel van 't gekkenhuis stond meende wel met
spoken en gekken, visioenen en schimmen,
tegen alle regelen der kunst in, stukken te
mogen bouwen. Het succes heeft hem be
wezen, dat hij met z'n zeer apart
op-'t-kantje-van-het-gekkenhuis-genie op den goeden
weg is. Tenminste, voor zoover naam en
recetie betreffen !. ..
Amsterdam, Febr. RUD.
NIEUWE UITGAVEN.
Merteer Focue, door F. DE SIXCLAIR, geïll. met
ruim 80 plaatje?, door CIIEIS KRAS Kzn. Am
sterdam, Van Holkema & Warendorf.
He t medisch, beroepsgeheim, door dr. C. J.
WI.IXAEXDS FEAXCKEX. Haarlem, De Erven F.
Bohn.
Dailsch woordenboe1; door J. VAN GELDEHEN.
Eerste deel, Duitsch-Nederlandsch. Groningen,
J. B. Wolters.
Moderne Kunstwerken. 4e jaargang, afl. 4.
Amsterdam, W. Versluys.
R. JAIIN NIEI.SEN. (Een Hervormer). De
Burgerkoning. Noorsche renaissance schets, uit
het Deensch vertaald door mr. E. M. DRIEBEEK.
Amsterdam, C. L. van Langenhuyzen.
Vijfde Jaarverslag over 1905?'OU van de
Nationale Vereeniging van Vrouwenarbeid.
Un probltme Postal International, par I. W.
KROL. Maastricht, Leiter Nypels.
Harald de Skalde. door VAN ELRIXG. Amster
dam, Van Holkema & Warendorf.
Haar keuze, door CHRISTISB FRIS. No. 149
van Warendorfs Novpllen-Bibliotheek;'. Am
sterdam, Van Holkema & Warendorf.
Mercurius-jaarboekje 1906?1907. Uitgegeven
door den Nederlandschen bond van Handels en
Kantoorbedienden Mercurius" te Rotterdam.
T. J. BE/.E.MER DoorA'ederlandscli-Indië.&ti.G.
Groningen, J B. Wolters.
liet Huif, Oud en Nieuw". Middenetuwsch
aardewerk, II, door A. PIK.
HcJinjflafel stillevens, door dr. W. VOGELSASO.
Toelichting bij de platen. Amst rdam, Ed.
Cuijpers.
tiitiMiiiimiiiiiimiiliiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiriiiiiiiiiiiititititiiiiiiiii
viiiiiiiiiiiiitiiiiiiitiiiiMiiiiiiiiimiimiiiiimimiiiiiiiiMimtiiiuiiiHiiiiHi
la ijnjieer de RedacUur,
Men vraagt me om bewijzen voor mijn
bewering omtrent de eigenaardige
Nederland;-che stijlwendingen in 's heeren Netschers
karakterschets van Va* der Zwaag. Welnu,
God zegene de greep l Niet anders dan slor
dig en getuigend van zeer opperylakkige
taalkennis en zeer onontwikkeld taalgevoel,
vind ik bijv. dingen op blz. 683 (fJoll. Kev.
25 Oct. 1905?ik cursiveer :
toch kan men zien, dat daar nog veel
onrerndh'nde nooden en behoeften bestaan."
Blz. (iSo: Hij en Troelstra, tijdgenooten
mot slechts een jaar verschil, vermijdden zich
in hun jonge jaren in 't schrijven van stukjes
en gedichtjes in 't Friesch."
Blz. 691: In Xovember van dat jaar nam
hij ook een niet onaanzienlijk aandeel in de
algemeene beraadslagingen over de begrooting
en gaf hij onmiddellijk aan het nieuwe
ministerie (Pierson?Goeman Borgesius) te
kennen, dat hij van haar niets voor het
volk verwachtte.'"'
Blz. 695: In deze woorden geeft den lieden
Van der Zwaag zich."
Op blz, i>99 vinden we dan nog 't
NieuwFrans(ch): monsieur Quelqu' onque."
In een karakterschets van dr. Louis Bulder
stond dat 't Boeddhisme door zooveel mil
lioen menscheti werd beleid", 't iS'iuat er,
men leze 't zelf maar na. E u zoo'n poespas
slikt 't publiek, de many-headed multitude",
de argelooze hydra, heel goedig en gedwee.
EmVARD B. K'JM'ER.
MIIIIIIIlmlIHItlHIIIIIIIIItllllltUltlllllfIMIIIIlnlIltlllllMIIIIIIIMIItNMJ
3e Jaargang. 15 April 1906.
Red.: C. H. BKOBKKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Eindspel No. 50 is goed opgelost door: K.
C. de Jonge, A'dam; K. Bouwes, X. Bouwes,
D. Kikke, Edam; W. van Daalen, J. Fortgens,
C. F. Visse, Haarlem; J. Luteijn, Groedeen
W. V ij n, Hoog woud.
Eenigen zonden ons als rste zet 24 19
of 24 £0, niet bemerkende dat hiermede juist
een dwaalspoor was beoogd. Op 24 19 volgt:
z 37-41, w 35 :24, z 41-47, w 38-32, z47 :15!,
w 32-28 ged w., z 15 42, w 28 23, (gedw , want
op 19-14 volgt z4237!).op 19-13 volgt42-38,
38-24 en 24 19!, op 27-21 volgt 42 26 en 26-17!,
op 27-22 volgt 42-31 en 31-22! en op 45 40 volgt
42-21) en 29-23! altijd remi<e. Na 28-23 volgt
42-48 en met den volgenden zet maakt zwart
remise!
Speelt wit als eerste zet 24 20, dan volgt:
z 30 34!, w -0-14 (de beste, orn zoo spoedig
mogelyk de damlyn tebereiker,daarop elke
andere zet de remite spoedig volgt), z37-41,
w 14 9 of 10 (-weder beslist noodzakelijk),
z 34-40!!, w 45 : 34 of 35 :44, z 41 47 enz., altijd
remise.
Dergelijke dwaalsporen, verhoogen altijd de
waarde van de compositie, omdat zij vooraf
beiekena moeten worden.
UIT DE DAMWERELD.
De damvereeniging Ons Genoegen" te
Edam, hield dezen winter weder een onder
linge wedstryd met voorgift van 1-2 en 3
schijven aan de zwakkere spelers. Het hoogste
aantal te behalen punten was 40, (21 deel
nemers). De einduitslag was: Ie prijs (wel
willend beschikbaar gesteld door den
Edelachtbaren heer H. J. Cal koen, burgemeester
van Edam) D. Kikke Kzn. met 32 punten ;
2e pr. N. Bouwes met 31 p.; 3e pr. W. de
Boer Szn. en 4e pr. H. Leuw met 27 p. (bij
herkamp); 5e pr. P. de Boer en 6e pr. J. J.
Plas* met 26 p. (bij herkamp); 7e pr. W.
Groot en 8e pr. Jb. de Boer met 25 p. (bij
herkamp); 9e pr. J. de Boer Wzn. met 23 p. ;
LOe pr. C. Kwantes met 21 p:; lle pr. S. do
Boer met 19 punten.
'De premie, uitgeloofd voor de schoonste
combinatie met winststelling, voorgekomen
in een wedstrijd partij, werd behaald door
den heer W. de Boer Szn, in een partij met
den heer N. Bouwes.
De btoordeeling was opgedragen aan de
redactie van de damrubriek in 't Weekblad
De Amshrdammtr.
Partij No. 33, gespeeld in de
Competitiewedstrijd E H. A.' tusschen de heeren D.
Kikke, Edam met wit en L. J. Content.
Amsterdam met zwart.
Wit Zwart. Wit Zwart.
1. 31 27 18 23 32. 32: 41 9) 12 18!
2. 33 i8! iO 24! 33. 40 34 i9: 40
3. 34 30 17 21 34. 35:44 18 23
4. 37 31 12 18 35. t!S 3210; 15 20!
5.39 33 7 12! 36.25:14 9:20!!
6. 31 26 14 20 37. 41 37 20 25
7.26:17 11:31 38.4238 2329 11)
8. 36:27 6 11 1) 39. 43 39 3 9
9.41372)1117 40.3833! 29:38
10. 46 41 20 25 41. 32: 43 7 12
11.44 39! 25.34 42 39 31 12 18
12.40:20 15:24 43.3731? 1823!
13. 50 443) 10 14! 44. 28 22geihv. l 7
14. 41 36 4 10 45. 44 39 9 14!
15. 44 40 24 30.1: 46. 34 30 25: 34
10.35:24 19:30 47.39:30 2329!!12X
17. 28:19 14: 23 4) 48. 30 25 712
18. 40 35 23 29 49. 43 39 19 24
19.33:24 30:19 50.4843 1319
20. 38 33 17 21! 5) 51. 43 38 29 34
21. 42 38 10 14 52. 39: 30 24: 35
22. 47 42 5 K) 6) 53. 38 32? 35 40
23. 49 44 10 15 54. 31 26 40 44
24. 44 40 14 20 55. 26 21 44 49
25. 37 31 18 23! 56. 36 31 49 40!
26. 35 30 277) 57. 31 2(i 40 45
27.4035 2025! 58.2117 12:21
28.3328 25:34 59.26:17 1924!
29. 39: 30 23 29 8) 60. 25 20jedw. 14: 25
30.30 25 21 26 01. 27 21 16:18
31. 45 40 26: 37 62. l/ 11 18 22:!
Opgegeven.
1) 20 25 is een betere voortzetting, waarna
moet volgen w 44-39, 40 :20 enz.
2 44 39 is beter, om tijdig het centiura
sttrk te taaken.
3) Fout. 45-40 en daarna de schijf op 30
brengen is de aangewe/en weg. Bij goed spel
van zwart kan wit het veld 30 niet meer
bemachtigen.
4 Een van die fijne afruilingen waardcor
men den meester erkent. Vanaf dit moment
komt wit in een minder gunstige positie,
hetgeen bij goed spel van zwart spoedig
zichtbaar wordt.
5) Hiermede bezet zwart een veld, waarop
wij wezen bij den ]3j zet van wit, toen wij
het veld 30 bedoelden.
6j Zwart heeft thans twee voordcelen be
haald ; hij is meester van het centrum, en
gereed om een attaque te maken op den
korten vleugel van wit.
7) Beter dan 1-7, om baas te blijven varx
het vtld 6.
8 Een van die fijne zetten, waarin mr
Weiss zich zoo sterk gevoeld.
9) Op 42:31 kon volgen: z 29 24, 19-23 en.
13 : 42!, waardoor de kroonschijf te vroeg ver
plaatst en de korte vleugel lam geslagen
wordt.
10) Beter was 27-22 en 33:27, om zwart
zoo lang mogelijk van den aanval terug te
houden.
11; Weder die fijne tempo-zet, waar van bij
den 29e zet gesproken is.
12) Voor den derden maal bemachtigt
zwart nu dit veld terwijl hierdoor de
winststelling vrijwel verkregen wordt.
13) Met 43-38 krijgt zwart een moeilijker
spel, doch bij goedövoortzetting is de
winststelling verzekerd.
CORR R SPO N DENTIE -WEDSTRIJD.
Tabel der gespeelde zetten van Zwart.
P.
W.
Z.
P.
W.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
No.
No. 21.
D 0
F 2
No. 22.
D 1
II 1
No. 23.
D
K 13-18
No. 24.
D
M 44 50
No. 26.
E
D 41-46
No. 27.
E
G 19 23
No. 30.
F
N 39-4:'.
No. 33.
F
E 3 9
No. 34.
F 2
H 0
No. 35.
F
K 7-11
No. 36.
F
M 17-21
No. 38.
G 2
D 0
No. 39.
G
F 31-3(3
NTo. 41
G
N 24 30
No. 45.
H
E 41-40
No. 46.
II 0
G 2
No. 47.
TT
K 30 35
No. 48.
H 0
M 2
No. 57.
J\.
E 21-26
No. 53.
K *
G 22:33
No. 60.
K
M 23-28
No. 69.
M
E 10-21
No. 70.
M
G 3-9
No. 74.
N
I) 33-39
No. 75.
N *
F 48-37
No. 76.
N
II 41-49
No. 77.
N
K 10-14
No. 78.
N' 1
M 1
Voortzetting van partij :
58. G 18-22, K 21:12 gedw.
75. F 33-28, N 32:23
23 (vorige tabel) moet zijn D 21:32.