Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1504
de Int. Cred. en Hv. Rotterdam, die van
131 tot 135 pCt. kon stggen.
De KaUwoengoe Plantaran heeft met de
Kalibagor en de Landbouwmpy Ngoepit de
rij der verslagen van de
cultuurondernemingen geopend. Dat verslag scheen ietwat
teleurstellend. Wel kunnen de aandeelhou
ders 10 pCt. incasseeren tegen 8 pCt. ver
leden jaar, maar die hoogere uitkeering kon
slechts verkregen worden, doordat minder
afgeschreven werd. Voor uitbreiding van
machineriën wordt ? 52.000 en voor het
reservefonds ? 11.000 gereserveerd. Moest
op de onderneming Kal. Plantaran, die op
de balans voorkomt voor zes ton niets afge
schreven worden? De oogst was kleiner, de
suikerprijzen hooger dan in 1904, maar toch
bleef het winstcijfer 1905 beneden dat van
zijn voorganger. Oogst 1900 wordt berekend
op 80.000 picols, waarvan de helft bereids
verkocht is voor ? 7 per picol. De oogst
1905 was ruim 85.000 picols groot en bracht
? G.88 op.
Deze rubriek doet mij vragen, hoe gaat 't
in 't nieuwe jaar met de koloniale trammen?
I>3 Babat Djombang ontving in het eerste
kwartaal bijna 6000 gulden meer dan in
dezelfde periode van verleden jaar; de
Semarang-Joana bijna fS.OOO gulden, de Ssm.
Cheribon ruim 14.000 gulden; voor vele
andere trammen, zooals voor de Kediri, de
Madoera, de Oost-Java, de Probolingo zijn
echter eenige verminderingen te constateeren.
Het resultaat van het Ie kwartaal is derhalve
niet zoo erg gunstig.
Ten slotte de mededeeling' dat Maandag
a.s. ingeschreven kan worden op 5 ton 4%
pCt. obligatiën ten laste van de Coöperatiere
Apolkekerwereeniging Oe Onderlinge
Pharmaceutische Groothandel" te Utrecht. De con
tanten zouden noodtg ziin om een zaak te Arn
hem over te nemen. De winsten van de beide
zaken zouden voldoende z,jjn voor den dienst
der leeningen de directie hoopt dat door de
toepassing van het oude en beproefde be
ginsel van het Eendracht maakt Macht"
nog beteie resultaten verkregen zullen worden.
Bussum, Donderd Vrijd. D. STIGTER.
Bïwn nit Mw-Merlanil,
O u d-N ieuw Amsterdam,
den 30en van Lentemaand 1906.
Bespreking aangaande : Brieven wil en over
Amerika, door C. V. GERRITSEN en
dr. ALETTA H. JACOIÏS.
I.
Het streven van Nederlanders, die, met
onbevangen blik rondziende, Amerika hebben
bereisd, om vervolgens hunnen landgenooten
het waargenomene, 7oor zoover het algemeene
belangstelling kan wegdragen, op bevattelijke
?wijze mede te deelen, mag met erkentelijk
heid worden begroet. Al dagteekenen de
indrukken, die de stof boden tot
bovennangegeven brieven", reeds hoofdzakelijk
uit den tyi der wereldtentoonstelling te St.
Louis, wat lang geleden mag heeten in som
mige opzichten voor een land, dat bovenai
onder den invloed verkeert van evolutiën
in allerlei richtingen het weeraegevene
inag over het geheel als up t o date" worden
aangemerkt. Zelfs de herdrukte brieven"
van wijlen dr. Aletta Jacobs' echtgenoot, het
Ainsterdamsche vroedschapslid, den heer C.
V. Gerritsen, bieden, overeenkomstig de door
genoemde inleidster medegedeelde bedoeling,
ook thans nog velerlei stof tot inlichting
omtrent Amerikaansche toestanden.
MiiiMiitiiiMiMllilllluuiiMnmiuHimmiMiimiiiMiiiiiitiMmiiiiiiiiiiiiH
J)e Beurs!
'k Ben bar teleurgesteld! 'k Gevoel me
zwaar miskend! Stel je dan ook eens
voor!! Sinds ettelijke weken houden heel
Amsterdam, alle kranten en zelfs de
Gemeenteraad zich razend-druk bezig met
de scheuren in onze Beurs. Architecten
worden geraadpleegd, aannemers worden
geïnterviewd; al wat maar efkens in
betrekking staat tot 't edele bouwvak
schrijft ingezonden stukken"; er wordt
'n commissie van bouw-deskundigen be
noemd, om de Ifwesfie rijpelijk en op
d'r gemak te onderzoeken, enz. enz. Maar,
onbegrijpelijk genoeg, heeft nog niemand
den luminieusen inval gehad, om mij, den
gerenommeerden prof. in de al wetendhei d,
óók eens naar m'n meening te vragen!
Hoe is 't Gods-ter-wereld mogelijk!
Heb 'k ooit m'n licht omier de koren
maat laten branden ? Bewees 'k niet
reedsherhaaldelijk oogverblindend-helder,
dat 'k 'n prachtigen kijk heb op alle
vraagstukken van den dag ? En dat m'n
stem van invloed is op den gang der
door mij filosofo-fideel beschouwde
zaken ? (Referte aan 't resultaat van m'n
laatste artikel over de Tabaks-veilingen
in 't gebouw Frascati, die in den ver
volge niet meer voor
buiten-den-tabakshandel-staanden toegangelijk zijn!!)
'k Herhaal 't: hoe is't Gods-ter-wereld
mogelijk, dat men gemeend heeft, 't
.zonder mijn advies te kunnen stellen !
Aanstonds worde echter onverholen ver
klaard, dat al moge de groote menigte zich,
met hetgeen in beider schrijven is vervat,
kunnen vergenoegen, degenen, die grondiger
kennis verlangen, naar zaakrijker werken
zullen dienen te grijpen. O.a. laat dr. H. P.
N. Muller's Door het Land van Columbus"
in Dt Anuttrdammer, Weekblad voor Nederland
d.d. 18 Februari 1.1. besproken, in bedoeld
opzicht verre het thans behandelde boek
achter zich. Echter mag hieromtrent den
schrijvers feitelijk geen verwijt treffen. De
eigenaardige beperkingen waaraan degene, die
bijdragen aan dagbladen en zelfs ook veelal aan
tijdschriften doet toekomen, doorgaans onder
hevig is, geven daartoe hoofdzakelijk aanlei
ding. Op meer dan eene plaats vinden de lezers
der nu herdrukte briefen" de verzuchtingen
terug, door sehr. aangeheven, dat hij in geen
breeder ontwikkeling voor de behandelde
onderwerpen kan treden.
Zonder ons in het minst te laten leiden
door overwegingen, neerkomende op de
mortuis nil nisi bene", ontvangt men van
hetgeen destijds den lezers van Het Algemeen
Handelsblad in brieven werd geboden, ook
thans nog de weldadige gewaarwording, dat
schr. vooral wilde opwekken tot navolging
van zooveel goeds als hem hier onder de
oogen kwam. Wie Amerika bereist op de
aangename wyze, zooals het echtpaar zich
veroorloofde, moge zich hier en daar door
optimisme laten meeslepen, er gaat ontegen
zeggelijk van warm gevoelde indrukken een
afstraling uit, die eer weldadig, dan overdadig
zal inwerken op menigen telg der lauwe
westerstranden en kille poldergronden.
Voor enkele oogenblikken worden we weer
terugge?oerd naar de wereldmarkt der
elpenbeenen paleizen te St. Louis, bij wier bezoek
men zich doorloopend onbevredigd mocht
gevoelen over de wijze, waarop Nederland
daarbinnen was vertegenwoordigd, behaWe
in het Paleis der Schoone kunsten, waar de
vaderlandsche schildersbent, met een Mesdag
en Willy Martens als leiders op zoo ver
dienstelijke wijze had getuigd van de nog
steeds meest vermaarde kunst in het laad
van Rembrandt.
Het kan niet andera dan toegejuicht worden,
dat van schr. opwekking uitgaat, otn de
Nederlandsen e Kamer van Koophandel te
New York, Nederland's volijverige consu
laire vertegenwoordigers, de Nederlandsch
Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappy en
verdere lichamen en personen, die de betrek
kingen tusschen het vaderland en de
Vereenigde Staten willen uitbreiden en ver
beteren, als medium aan te wenden, om
Nederland's stelling hier zooveel meer
beteekenend te doen worden. In vele opzichten
is men te uvrent door overvoorzichtigheid
te terughoudend gevvorden. Wil men dan
niet inzien, dat vroegere kwade ervaringen
o.a. met kwade Ainerikaansche spoorweg
papieren eri landmaatschappijen grootendeels
moeten worden geweten aan onvoldoende be
kendheid van de deelnemers met plaatselijke
toestanden en meer nog wellicht aan
gewetenlooze tusschenpersonen ?
Waarom legt Jan Holland er zich niet op
toe, met beleid terug te winnen wel niet
opeens, maar geleidelijk en zeker wat hem
weleer is ontgoocheld ? Bij Gerritsen's be
schouwingen omtrent Californië, Prof. H ugo
de Vries's doorwrochte studiën hier en daar
invlechtende, komt men tot de slotsom, dat
landaan winniugmaatschappijeu, vruchten ?
teeltondernemingen, bietsuikerfabrieken en
wat niet al meer voor Nederlandsch kapitaal
hier zeer winstgevende belegging en aan
IIHIlmlIlHIIIMIIIIllllllllllMlllllllllllllllnillllllltHllllllltMIMMIIIIIIIIIIII
Maar 'k ben niet kleingeestig, noch over
matig prikkelbaar, noch haatdragend,
zoodra 't publiek belang" er bij be
trokken is. Dan zet 'k alle persoonlijke
fijn gevoeligheden op non-activiteit. Zoo
ook nu weer! En daarom spreek ik, als
ervaren en onafhankelijk publicist, m'n
meening in zake de beurs-scheuren
publiekelijk uit, zonder dat iemand er
naar vraagt ? misschien wel, zonder dat
iemand het wenscht, wat juist je ware
journalistiek is!
Laat 'k beginnen met 'n woord van
geruststelling. Gelooft me, gebenedijde
mede-Amstelaars, de kwestie van die
scheuren in de beurs-muren verdient
werkelijk niet de angstige bezorgdheid,
welke zich van een-iegelijk meesteres
heeft gemaakt, 'k Weet 't wel 'n
scheur in 'n goed-gespekte beurs kan
voor den bezitter hoogst-onaangename
gevolgen hebben. Maar, indien u slechts
even in uw door angst-tranen beneveld
oog wilt houden den troosteloozen
financieelen toestand van onze dierbare stad,
die tot over haar ooren in den beer zit,
dan zult u zekerlijk rlukskens tot de
overtuiging komen, dat hier alle gevaar
slechts denkbeeldig is. Hoeveel scheuren
de stad Amsterdam ook in haar Beurs
moge hebben, verliezen kan ze nooit
veel bizonders hoogstens wat
beleenings-briefjes!
Na deze kalmeerende woorden, die,
naar 'k vertrouwe, hun uitwerking niet
zullen missen op den gemoedstoestand
mijner lezers, kan 'k overgaan tot 'n
rustige bespreking van do vermoedelijke
scheur-oorzaken en 'n zaakkundig
lanceeren van afdoende
verbeterings-projecten.
Onze nieuwe Beurs, die door de
kritiek al was afgebroken vóór ze nog
goed-en-wel wis opgebouwd, toont in
derdaad bedenkelijke teekenon van ver
val, van ontbinding. Zie daar 'n feit,
waar niets af gaat. Men zou, om in den
toren-uurwerk-stijl te blijven, kunnen
zeggen: Beurs is beursch!"
Toen de oude Beurs werd afgebroken.
bleek ze zóó stevig in elkaar te zitten,
dat de Genie er aan te pas moest komen,
om haar, met behulp van dynamiet, uit
den weg te ruimen; nu zoekt men al
sedert weken te vergeefs naar 'n genie,
den nieuwen Mercurius-tempel overeind
zal weien te houden, 'n Genie van een
bouwmeester natuurlijk! En ongeluk
kigerwijze zit de eenige, weikelijke
geniale Bouwmeester, dien we rijk zijn
r ouis heet hij op 't moment in
Indiè, ^oodat we op andere middelen
bedacht moeten zijn. Deze op te sporen acht
ik een van de vele schoonste taken mijns
Nederlandsche deskundigen grooten roem
kunnen verzekeren.
Men vraagt zich af, ?waarom de Neder
lander zich in de Vereenigde Staten niet nog
zooveel meer doet gelden dan zijn hier zoo
zeer voor aanfokking gezocht melkvee, dan
het hier op prijs gesteld jong geboomte uit
zijne meerendeels Boskoopsche kweekeryen,
dan zy'ne alom vermaarde groenteuzaden, dan
ja, wat niet al?
Waarom dient vooral de Nederlander te
worden opgewekt, om zijne bekendheid en
zijne betrekkingen met Amerika te vermeer
deren, omdat tal van goede eigenschappen
in de Amerikanen aanwezig, juist bij onze
vaderlanders verbetering behoeven. Maar door
de bittere ervaring geleerd, kieze men zijne
voorlichters, raadsmannen en
vertegenwoorgigers, waar Nederlaudsch kapitaal verder
den Atlantischen Oceaan mocht overgaan,
met de grootse zorg.
Dr. Aletta Jacobs'aandeel in het beschouwde
werk hopen wij in een volgend nummer te
bespreken. A. E. M. S. TE LAER.
Mevr. S. Pauwels?van Biene.
Er heeft zich eene Commissie gevormd
om mevr. S Pauwels?van Biene, nu zij het
tooneel, waaraan zij dertig jaar verbonden
was, wegens ziekte voor goed verlaten heeft,
eene hulde te bereiden.
Mevr. S. Pauwels heeft zelve niet op de
afscheidsvoorsteliiug kunnen meewerken.
Ware zy er toe in staat geweest, de voor
stelling zou door het geheele land herbaal!
zijn en mevr. Pauwels een aanzienlijk geldelijk
bedrag geschonken hebben. Daar dit niet
mogelyk is geweest, wenscht de Commissie,
hiertoe ook geleid door de iinauüeele ver
liezen, die mevr. Pauwels en haar echtge
noot, gelijk bekend is, door de tchuld van
anderen, hebben geleden, deze schade
esnigszins te vergoeden, door de sympathieke
actrice eene huide aan te bieden in den
vorm, die het verlies vermindert.
Zij, die aan de roepstem der Commissie,
eene zeer breede, wenschen gehoor te geven,
kunnen hun naam en de vermelding van
de hoegrootheid hunner bijdragen bekend
maken of aan den heer dr. M. B. Mendes
da Costa, Prinsengracht 724, of bij mr. 11. A.
van Nierop, Sarphatistraat l, beiden te
Amsterdam.
Inhoud van Tijdschriften.
Op d>; Hoogte, April-aft.: Bijlage: reproductie
van C. Meunier's Mijnwerkers'. Over de
maand, die heenging, door L. v. Bosse. Hoe
door gassen vergiftigde mijngangen toeganke
lijk worden, door F. Loevestein. Kijkjes in
en om Jeruzalem, d 3or B. van Hellenduorn.
Isaac Israëls en J. Voerman, door Coiirad
Kikkert. Groei, roman door J. Eigenhuis.
Over het meten van den tijd, door K. Hillus.
Werkers uit ons midden. llse, romantisch
verhaal, door Ossit, vertaling mej. B. Greeter.
Een kwart-eeaw in de pers, door Felix
Roos. Opere'tes en operette komponisten,
door Herman Ruiters. Fotografie, door J. R.
A. Schouten. Kinderen van de zon, laatste
tooneelwerk van Maxim Gorki. Dramatische
kroniek, door L van Capelle. ? Brfwegens3pel,
door S. van Doorn, Uit België, door J. S.
Willern?. Bijdragen uit Tijdschriften, door
Frans Hulleman. Water uitgekomen i?.
Ingezonden boeken. Van komen en gaan.
E'ijen Haiinl. No. 16: Door den Kerstnacht,
door Gale van R ed. Langs de
Overijselsche Vecht, door D. Nooter, met af b. (slot).
Huis Het Trapje" te Coevonlen, naar eene
penteekening van W. O. J. Nieuwenkamp.
De Officieren van het 19de Bataljon Infanterie
in het bivak te Watamponé, door Jot, met
af b. Kong Ngie Tong, door X, met afb.
Do Zee, door J. Allen. Collecte voor Zee
land, met afb. Feuilleton.
MUIIMIIIIIIIIIIIMMIIIIIMIIIII
imiiMiiiiiiiim
3e Jaargang. 22 April 1906.
Red.: C. H. BROEKKAMP, Danrak 59, A m «t.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Probl. No. 58,van den heer E. Heeriag,'s-Hage.
Z^art (5 schijven en l dam).
journalistieken bestaans. Ter zake dus!
Sommige vakmannen zoeken de oor
zaken van 't beursgescheur in den bodem.
Zij meenen, dat de grond aan 't werken
is, met andere woorden, dat de onder
grond zich in beweging heeft gesteld
naar den kant van de Warmoesstraat.
Voor die meening is wel iets te zeggen.
Er gaat tegenwoordig heel wat intellect
naar den kelder, dus den grond in. D.it
de grond zelf dan ten slotte óók intelli
gent wordt en, bij zooveel onrust otn ons
heen, evenmin als wij rustig wil blijven,
is 'n teeken des tijds, waarover we ons
feitelijk niet hebben te verbazen. La'je
aan de ne Benrszijde op 't rumoerige
Damrak, met z'n plompe, ono Jgelijke ge
bouwen, z'n rusteloos trarn-ge'oel, z'n
somberen tunnel, alias Baurs-passage, z'n
zenuwachtig gewriemel van
beurs-menschen (onder wie zoovelen zijn, van wie
't je, als je ze zoo ziet loopen, verbaast,
dat ze nog niet zitten"), dan kan je 't
je best begrijpen, dat zelfs de grond er
genoeg van krijgt en zich meer aange
trokken gaat gevoelen naar de andere
zijde, naar de Warmoesstraat, met haar
vroolijk vertier, haar gezellige bierlo
kalen, haar Krasnapolsky, haar Acade
mies de billavd en meer van die prettige
divertissements-gelegenheden.
Trouwens, nu we toch op dit chupitre
aanbelandden, verzakkingen op
beursterreinen zijn absoluut niet zeldzaam.
Hoeveel kooplui is op de Beurs niet
reeds de grond onder de voeten wegge
zakt? 'k Wil maar zeggen: werp toch
niet alle schuld uitsluitend op don
genialen bouwmeester.... 'k bedoel nu
den architect Berlage !
Andere deskundigen wijten 't
scheurmalheur aan de fundeeringen. Zij nomen
aan, dat de palen, waarop 't gebouw rust,
aan 't zakken zijn. Gave de hemel,
dat dit verwijt juist ware! Want dtn zou
't euvel gemakkelijk te verhelpen zijn.
Do fiscus behoefde dan alleen maar 'n
hoog inkomend recht op 't artikel hei
palen te leggen wellicht ware de
vorming van 'n heipalen-trust nog meer
afdoend! en 'n stijging der palen
zou onmiddellijk volgen.
Ik voor mij zoek de oorzaak niet uitslui
tend in de palen, mair in de heele
fundeering van 't gebouw. Want 't is van
algemeene bekendheid, dat er op onze
beurs tal van zaken zijn, die
allertreurigst gefundeerd zijn en dat er veel
meer dan voor de publieke veiligheid
wenschelijk is op losse schroeven staat!
In elk geval acht ik 't glad verkeerd,
dat de ettelijke steunpilaren der beurs",
die onze stad rijk is, zich op de beurs
bevinden en niet er onder, 'k Geloof
. Wit (8 schijven).
Oplossingen moeten binnen 14 daaen wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
Oplossing van pr. No. 57, van den auteur
KenéOrtigé, Frankrijk. Wit 38 33, 34-30, 10-34,
31.30, 39-04, 16-49, 45-40, 49 :19, 25 : 3!
Eindspel No. 56 is ook goed opgelost door
L. J. Content, Amsterdam. Op de vorige lijst
is deze naam abusievelijk vergeten.
UIT DE DAMWERELD.
Op de Pinksterdagen, 3 en 4 Juni a.s., zal
te Grenoble (Frankrijk) eenefeestelijke
samenkomjt p'aats hebben, van amateurs
damspelers uit alle deelen van Frankrijk en daar
buiten. G.-enoble, niet ver van Lyon gelegen,
ia een der schoonste plaatsen in Frankrijk,
en wordt jaarlijks bekocht door duizenden
toeristen uit alle werelddeelen. Hollanders,
die wenachen deel te nemen aan dit feest,
kunnen zich schriftelijk aantueldeiiau Damier
.(lij, Bjulevard Vauban, Marseille, of bij M.
'Bonnard 36,rue desRemparts d Ainay, u Lyon.
Bij gelegenheid van de uitreiking der
medaille, behaald in de comp. wedstr. E.
H A.", heeft de damvereeiiiging,, Amsterdam"
geineend hieraan een gezellige avond te ver
binden. Op hare uiuioodiging heeft de redac
teur van deze damrubriek zich gaarne be
schikbaar gesteld, dien avond eene lezing te
houden over de geschiedenis en de ontwik
keling van het damspel. Zij zal plaats hebben
op Woensdag 2 Mei a.s. in de groote bovenzaal
van Caféde Kroon", Kembrandtplein. Aan
vang 's avonds 1% uur precies
Introductiekaarten zijn op aanvrage kosteloos tébekomen
hij de heeren: Jac. M. Vos, Ams'el 95 ; K.
C. de Jonge, Van Woustraat L12; il. Wolder,
Prinsengracht 1107 ; A. Snijders, I51asiusstraat
26 ; C. 11. Broekkamp, amrak 59.
Einduitslag van het concours voor
problezeker, dat, als men eenigen hunner
('n stuk of wat voorname geldmannen,
'n paar dozijn groote speculanten en
'n aantal tonnen-verdienende plantage
exploitanten) onder den beurs-bodem
zette, liefst aan den kant van de War
moesstraat, de bedenkelijke werklust
van den grond naar dien kant, en daar
mede tevens de scheur-zucht der muren,
aanmerkelijk zou verminderen.
Natuurlijk zijn er nog meer vermoe
delijke oorzaken. Do ervaring leert, hoe
elk gebouw met-der-tijd den invloed
ondergaat van 't bedrijf, dat men er in
uitoefent; 'n steenkolen-pakhuis wordt
zwart op den duur;'n gipsfabriek wordt
wit; 'ri huis, waarin publieke vrouwen
wonen, wordt 'n publiek-huis; 'n gas
fabriek wordt doordrongen van gasluciit,
en«. enz. 'n Gebouw nu als de Beurs,
waarin dag-aan-dag de eeue helft dor
bezoekers <"i l<i haiissi' en de andere helft
a la baiw, is, kan op den duur den
invloed daarvan niet ontgaan en 't slot
is, dat ook 'n doel der muren a la hausse
en 'n ander deel a la baisse gaat, met
't bekende scheur-resultaat.
'n Nog mogelijker oorzaak! Men weet
het: muren hebben ooren. En 't lawaai
en geschreeuw op de beurs is hevig
oorvorscheurend. 't Gevolg ligt voor de
hand. Daarom ware 't weuschelijk, dat
de beurs-bszoekers zich op wat meer
kalmte in hun geschreeuw toelegden.
'n Prachtige, roemvolle taak voor den
heer .Frits van Dairum, den even uit
muntenden zanger als beurs-handelaar,
om zijn mede-beursbezoekers langs
vocaaldramatischen weg tot
harmonieuserbeiirsgegaltn te brengen, of, beter nog, dos
middags van l' L>?8 van den lawaaiende
troep schreeuwers 'n goed godiciplineerd
beursmannen-koor te maken!
Haar, helaas, wat geeft 't, of we de
oorz-iken van 't kwaad al weten. Waar
't op neer komt is de vraag: wat moet
er gedaan worden, om 't instort-gevaar
te keercn ! De deskundigen, die 't ge
bouw onderzochten, zeggen, dat 't werken
van 't gebauw niet ophoudt, dat de
muurbarsten steeds talrijker worden. Dit weten
zij, doordat de papieren, die zij op de
scheuren plakten, na 'n paar dagen stuk
waren. Maar wat bewijst zoo'n proef
ons nu, ons, die niet weten, welke papie
ren men voor deze proef bezigde ? Kr
is immers zoo wanhopig veel onsolied
papier op de beurs !
Wat dan te doen ? Onze handel wil
nu eenmaal geen beurs, die voortdurend
aan 't dalen is. Wij hebben belang bij
'n vast/' beurs ! Ik zou zeggen : we moeten
beginnen, met alles weg te nemen, wat
't gebouw noodeloos bezwaart. De groote,
misten en oplossers aangeboden door de
redactie van deze rubriek.
Problemisten: Van 22 Ier mededinging'^
aangeboden problemen zijn uitgevallen wegens
de aanwezigheid van twee of meer oplossingen,
No. 4, 5, 9, 10, 11, 12,14, 2 L en 22. No. 2 ver
kreeg 22 oplossers; No. 3 en 18?20 opl.i
No. 7?18 opl., No. 15 en 19?16 opl.; No, 6
en 17?14 opl.; No. 13 en 16?13 opl., No. 1?12
op!.; No. 20?11 opl; No. 8?10 oplossers.
De auteur van No. 8 is d* heer L.
Goudsmit, dien wij verzoeken de uitgeloofde premie
& ? 3 af te halen aan ons adres, Damrak 59.
Oplossers: Wij ontvingen tijdens dit con
cours van de 'M genummerde problemen en
eindspelen, van 54 deelnemers 458 goede,
112 foutie/e en 64 bij-oplossingen. De heeren
K. Bouwes, N. Bouwep, D. Kikke, Edam en W.
van Baaien, Haailem, verkregen ieder 2S van
de 30 te behalen punten. Na loting zijn de drie
premies ter waarde van ? 4, 3 en 2, toegekend
in volgorde, aan de heeren : D. Kikke, W. van
Daalen en K. Bouwes. Voorts behaalden de
heeren W. Vijn, Hoog woud, 27 p.; J: Luteijn,
Groede, 26 p.; J. Meijer, Nijmegen, J. Fortgens,
Haarlem en K. Koster, lloogcargpe), 2i p.; K.
C. de Jonge, Amsterdam en C. F. Visse, Haar
lem, 22 p ; T. J. Bouwes, Spijk, 18 p.; G. van
Leeuwen, Amsterdam en P. Muilwijk, Groot
Ammers, 14 p ; J. Veersheijtn, Hilverversum,
13 p.; F. J. de Wolf, Amsterdam en W. J. A.
Matla, Haarlem, 11 p. De overigen waren daar
beneden.
Van de bij-oplossingen behaalden de heerea
K. Bouwes, Edam en K. C. de Jonge, Amster
dam, ieder 7 punten. Na loting is de premie
ter waarde van ? 2 50 toegekend aan den heer
K. Bouwep. Voorts behaalden de heeren N.
Bouwes, D. Kikke, E tatn en C. F. Visse, Haar
lem, 6 p.; G. van Leeuwen, Amsterdam, J.
Luteijn, Groede en W. van Daalen, Haarlem, 4
punten. De overigen bleven, daar beneden.
CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD.
Tabel der gespeelde zetten van Wit.
No. 21. i
D 0 \
F 2
No. 22. i
D 1 i
H 1 j
No. 23.
D 33 28!
K
No. 24. i
D 21-16
M - |
No. 2(5. i
E 40-34:
D - i
No. 27. j
E 44 -39'
G
No. 30. j
E 40-35
N - 1
No. 33.
F 32:23
E *
No. 34.
F 2
H 0
No. 35.
F 43-39
K
No. 3<>.
F 37-31
M
No. 38.
G 2
D 0
No. 39.
G 11-7
F
Xo. 42.
G 38 32
N
No
H
E
No
H
G
No
H
K..
No
II
M
No
TT
E
No
K
G
No
K
M
. 45.
33 28
*
. 46.
0
2
. 47.
50:39
#
. 48.
0
2
.57.
31-27
. 53.
12-8
. 60.
4 31
No. 69.
M 48-42
E
No. 70.
M 37-31
G
No. 74.
N 29 23
D
-VT
>-N o. /o.
N 23-18
F
No. 76.
N 35 : 24
II *
No. 77.
N 38-32
K
No. 78.
N 1
M 1
P.
w.
? z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
v.
w.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
p.
w.
z.
* Voortzetting van partij :
No. 33. F 34 29, E 24:33, F 28:39, E 17:28 gedvv.
45. 1129 23, K 27-32
47. H 38 33, K 35:44
76. N oO 24, H 49:30
zware torens kunnen alvast weggebroken..
(Des heeren Laartnan's torenlooze
drieling-teekening in do Telegraaf sterkt
me in deze meening). Torens zijn op 'n
beurs overbodig. Onze beurs-lui zoekea
't doorgaans niet zoo hoog!
Wijders geof ik in overweging, om
tevens 't dak weg te nemen. Onze voor
ouders dreven hun zaken ook onder den
blooten hemel en hun handel floreerde
kostelijk! Eenmaal dak en torens weg,
wordt 't instort-gevaar zooal niet
ganschelijk weggenomen, dan toch tot 'n minimum
teruggebracht.
Verder stel 'k voor, beursgangers met
al te zware portemonaies aan den ingang
van hun last te bevrijden, alle
zwaarmoedigen en zwaartillenden den toegang
te weigeren, den handel in ijzer en lood
en soortgelijke zware artikelen naar
elders te verplaatsen (except tin, want dan
zou er van 's hoeren Frits van Dninen's
muzikale interventie niets kunnen komen)
en het leunen tegen muren en pilaren
ten strengste te verbieden. De Kamer
van Koophandel, met haar
zwaar-op-dehandsche deliberaties, gaat weg van de
beurs, terug naar 't stadhuis en allo
verwoede aanvallen op den beursbouw
in Raad en l'crs worden gestaakt.
De heilzame gevolgen van een en ander
zullen niet uitblijven, geloof ik. En ge
loof ik verkeerd, helpt dit alles nog niet,
dan zou men tevens de muren van de beurs
kunnen sloopen en de fundamenten op
ruimen. Maar dan is ook alle gevaar
voor goed weggenomen.
Toch ben 'k seen voorstander van dit
laatste, zelfs voor den henr Laarman ver
moedelijk wel wat al te radicale middel.
Eerder nog zou 'k willen proponeeren :
doe niets, heelemaal niets aan 't beurs
gebouw. Laat 't staan zooals 't staat.
Gaat 't goscheui' z'n goddelijk gangetje,
welnu, onttrek 't gebouw (maar voor
zichtig, anders zou 't ontijdig in elkaar
vallen) aan z'n tegenwoordige bestem
ming, 't Terrein van de vorige beurs is
gelukkig nog vrij. Laat Laarman daar de
oude beurs weer opbouwen. En de nieuwe
kunnen we aan Carnegie verkoopen, voor
't lang beloofde V redespaleis, waarin 't
op 'n paar scheuren meer of minder toch
niet aankomt. Dan trekken onze kooplui
weer naar hun ouden Mercurius-tempel
op den Dam, tenminste als ze zich daar
veilig genoeg gevoelen.
Wat mij betreft, 'n beurs, waar ze
ook staat en door wie ze ook is gebouwd,
blijf ik gevaarlijk terrein" noemen.
Reden waarom ik allen, die de beurs
bezoeken of willen bezoeken, slechts n
raad kan geven, maar een, die afdoende
is: ga niet naar de beurs!