De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1906 22 april pagina 5

22 april 1906 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

N o. 1504 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. MABGI's Soepen in tabletten, merk Kruisster, maKen het mogelijk om in den kortst mogelijken tijd (10?25 minuten), slechts <toet water, voortreffelijke krachtige soepen klaar te maken. Per tablet voor 2 flinke borden Fransche soepen 10 Ct. Pikante soepen 13 MAGGI's Bouillon-Capsules, merk Kruisster, geven door oplossing in kokend water oogeublikkelijk een voortreffelijker! voor het gebruik gereed zijnden bouillon. Per capsule voor 2 koppen Consommé(extra sterk vleeschnat zonder vet) 12 Ct. Bouillon (vleeschnat met vet) . 9 VOOR DAMES. Voor fle Beeren. i. Vrouwenverheerlyking, plorificatie van de arbeider", een aureool om het hoofd van Z. M. de Baby, Kinderwetten, Beschermende wetten voor de vrouw, Sociale wetgeving... en de heeren ? Een heer dit ter voor koming van misverstand is iemand met een gekleeden hoed en een gekleede jas ... niet een geestelijk proletariër of een ambte naar, maar zelf werkgever, of hij kapitalist is of hongerlijder. De gekleede jassen en gekleede hoeden (voor hen geen reform") zijn onzalige bourgeois", egoïstische onder drukkers, uitzuigers en uitbuiters van de zwakken: de vrouw" en de arbeider". Een enkele, nit eerzucht of geblaseerdheid, of uit angst voor de toekomst, poseert als feminist" of socialist", maar die aristocra tische meedoener krijgt de slagen van alle kanten, uit gebrek aan eerlijke overtuiging. Door de woedende partijen, die lijden aan onderlinge verdeeldheid, heen en weer ge slingerd, verliest hij alle stuur. Is hij feminist: Beschermende rechten voor de vrouw", kermt de rechterzijde van femina. Beschermende rechten voor de vrouw", echoot hij gehoorzaam, verbod van nacht arbeid, beperkte arbeidsdag, geen arbeid voor de zwangere ... Vrijheid", krijscht wild de linkerzijde, geen verbods- of beperkings bepalingen! Gelijkheid voor de wet is het beginsel onzer grondwet. Waarom zijn wij uitzesloten ? Huiverend wendthij zich af van het schoone geslacht", herschapen in furiën, verwenschend alle feminisme, dat verstoort zijn gezellig bestaan van aangebeden alleenbeerscher en verdrijft den vrede van zijn huiselyken haard, waar mevrouw en de dienstbode het slechts eens zijn als 't geldt hem aan te vallen; waar al het vrouwelijk personeel van mevrouw tot :t dagmeisje uitmunten in onkunde in huishou delijke zaken. Hoe smacht hij naar den harem ! * * * Bij de arbeider" zal hij 't zoeken. Daar is nog zooveel ellende, den arbeider zal hij steunen, zedelijk opheffen, dankbare roeping... Hij doet zijn stem hooren, vol gesugge reerde verontwaardiging, zich opwindend in idealistische droomen... Smijt hem er uit", brult het koor, want hij heeft verloochend de materialistische be ginselen van de S. D. A. P., hij heeft een eigen meening uitgesproken, onafhankelijk van het dogma der leiders... Geen medelijden... rechten" vraagt men. Hy moet party 'trekken... S. D. A. P., christen-democraat, christelijk anarchist, bom menwerper... Bij welke omwenteling zal zijn hoofd vallen of uiteenspringen ? n geen zachte vrouwenarmen, die de splinters zullen opvangen\ Op z\jn hoogst kunnen die in een labora torium onderzocht worden, in dienst van de wetenschap! De pantoffel is vervangen door de blauwe kous, maar hij blijft slachtoffer. Nog heeft-hy de soos, maar boe lang zal 't duren? Zij zal er binnen dringen, er hem de beste plaats betwisten, er komen met machtspreu ken van geheel-onthouding en rein leven, met doodsverachting voor schuine moppen, tabak en alcohol. Wat blijft er dan van de gezelligheid? Zij zal hem de soos bederven, zooals zij voor hem de sport heeft verknoeid door flirtation. Wat is er gebleven van de hemelsche rozen, die zij in het aardsche leven vlecht? Hemelsche preken z\jn het tegen al zijn kleine" genoegens. De moderne vrouw is nog meer sphinx dan haar overgrootmoeder, altijd in de contramine. Biedt bij haar hoffelijk zijn hulp. Zjj is niiiMMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiMiiitiiiiiiiumiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiMiiimi UIT DBNATUUlfl. CLXI. Van boomen en vogels. Die Welt wird schoner mit jedemTag"... Als alles meewerkt, zon en wind en wolken, dan is in ons land de laatste week van April de mooiste van het heele jaar. Veel mooier nog dan de eerste week van October; wat meerdere kleuren-, klan ken- en geurenpracht aangaat, daarin kunnen September en October best op tegen eind April of begin Mei; maar wat April vóór heeft, dat is de jeugd, dat is de aanvang, die altijd een belofte is. April werkt met impressies, tikt even aan hier en daar met tintjes, vaag en teer, maar altijd innig mooi, die iets wakker roepen in ons van verlan gen en van droomen, in de toekomst of 't verleden al naar onzen eigen leeftijd en de stemming van 't oogeublik. Er ligt nu reinheid in de natuur, reinheid en liefde en schoonheid als in een mooi kind; kracht nog niet; allea is nog zwak en zoekt bescherming, de bladeren aan de boomen, de fijne grassen, de kiemende plantjes langs den boschweg, de vlinders op de bloemen in de weide, niets is er nog sterk, ruw of ook maar forsch ; de zwaarste boom geeft een indruk van zachtheid, van weekheid bijna; 't goudgele blad, dat net eventjes uit de knoppen komt kijken in zijden pluis gedoken, durft zijn eigen vormen nog niet laten zien, uit vrees voor den kouden wind die het zou kunnen deren, ja dooden. Tot de wolken in den avondhemel toe zijn meer aan doenlijk mooi dan machtig schoon. Zie nu de randen van vijvers hoe het riet opschiet, schuchter, bang voor 't onbekende, en de lisschen, nu zijn ze nog niet stijf en strak als groene mes sen ; er is nog buiging in. De made liefjes in 't gras en de boterbloemen, ze blijven nog laag en bescheiden ; ze dringen zich nog niet zoo op, als straks in Juni, wanneer de concurrentie nood zaakt tot wedstrijden. En dan de treur wilgen aan den waterkant, zijn die groen itmmiiiiiMiitiiii zelfstandig, zij heeft hem niet noodigl'1 Behandelt hij haar als kameraad... Zij vindt hem lomp. De moderne Xantippe mag onder het motto Vrouwenbeweging" al haar nukken en grillen uitspelen, hij is .de verdrukker, bij is altijd de kwade. Hy zou wel willen trouwen met een ouderwetech, eenvoudig, Hef meisje, maar die soort schijnt uitgestorven. Spreekt hij van stadhuis of kerk, zijn vrou welijke kennissen lachen hem uit. Zij ver klaren zich voor het vrije huwelijk" en zoo geavanceerd is hij nog niet Hij rekent nog met zijn familie en kennis sen, hij heeft nog egards voor zijn zaken en handelsrelaties, zijn naam, zijn positie hou den hem terug van dien stap, dat openlijk breken met de conventie. / Liever zoekt hij bevrediging in stilte, voor geld, bij vrouwen, die hij betaalt en die niet zeuren over rechten en reine liefde. Maar... ook daar is 't plezier eraf. De prostituee, of liever wat men hier vroeger zoo noemde, thans heet het wettig hawelyk ook al prostitutie, is de beschermeling van haar moderne zusteren. Züis de zwakke, verongelijkte, slachtoffer van economische toestanden... Afschaffing van de blanke slavernij, opheffing van het zedelijk bewustzijn, sluiting van de bordeelen, wettelijk verbodl" gilt' het vrouwenkoor, dat hij zijn steun beloofde ... zijn toekomstige kiezeressen ('t woord is leelijk maar kiester is nog leeiijker en kiezer" zou een slechte zegepraal zijn van vrouwenkiesrecht). Zoekt hij 't bij een dienstbode, een naai stertje, de vakvereeniging strekt dreigend haar klauwen uit, de Vereeni ring tot Onder linge Vrouwenbescherming eischt eerherstel door huwelijk l Vrij huwelijk, waar hij het wettige verkiest, wettig huwelijk waar hij vrije liefde verlangt. Het is nooit goed, hoe hij zich wendt of keert. Het thema bescherming van de zwakke" wordt hem overal in koor en in soli voorgezongen. Voor ieder bescherming en medelijden, alleen voor hem niet... tenzij hij zich bij de zwakken schaart. Wordt het niet tijd een Vereeniging te stich ten tot Onderlinge Bescherming van de Heeren? * # * Overal rubrieken voor de dames" be spreking der damesmodes, der vrouwenbelangen en vrouwenrechten, van keukenaangelegenheden en opvoeding, voor hem niets. Hij ig de betaler van het huishoudgeld, verder heeft hij te berusten in het nieuwe. Niemand heeft oog voor de leelijke heeren modes, niemand vraagt of hij zich doodwerkt, of hy kan uitkomen met zijn steeds afnemende winst. Voor hem is er altijd wel een kogel als 't misloopt. Wordt 't niet tijd voor een heerenbeweging? Voor de zwakken alleen is heil te wachten van de toekomstmaatschappij. Bekent u zwakken ,.. heeren ... neemt een voorbeeld, aan de vrouw, die ten allen tijde in haar zwakheid haar kracht vond ... en misschien is nog niet alles verloren ... kunt gij belet ten de alleenheerschappij der vrouw: Maar haast u. MME. FLIRT. Tehuis voor schoolgaande kinderen te Rotterdam. Ongeveer anderhalf jaar geleden werd door mij met genoegen en instemming melding ge maakt van de opening van een tehuis voor schoolgaande kinderen te Rotterdam, ten behoeve van die kinderen, wier moeders, weduwen meestal, dagelijks uit werken moeten of om andere reden genoodzaakt zijn de kinderen aan hun lot over te laten gedurende de uren dat ze niet op school zijn. Destijds bracht ik een bezoek aan dat tehuis, aan den Crooswijkschensingel, en alles maakte op mij een zoo uitstekenden indruk, dat ik imiiiiiiiimmiii of geel? Zijn dat fonteinen of boomen? Als de zon ze beschijnt is alles: bladeren, katjes, twijgen, een fijn goudgeel, buigend, hangend weefsel geworden, dat zacht schommelend beweegt boven glimmend zwartgroen water en daarop spiegelt in fijne lange slingerlinten. Nu staan alle pereboomen in knop, de een niet na kon laten, toenmaals mijn stukje met een warme aanbeveling te sluiten. Deze week nu, is het twee ie verslag ver schenen, n.l. over 1905. Een zeer bescheiden paar bladzijden over een even bescheiden inrichting, maar die zulke opwekkende en aanmoedigende mededeelingen bevat, aan moedigende vooral voor vrouwen uit de gegoede klasse, zoowel in Rotterdam als elders in de groote steden, om toch in meerdere mate aan dezen nuttigen, lichamelijk- en geestelijk-opvoedenden arbeid hun aandacht te wijden, en ... van hun tijd en moeite en ge!8 er iets aan te schenken. Gemiddeld bezochten ongeveer 21 kinderen, natuurlijk allen uit de omgeving waar de inrichting gevestigd ie, het tehuis. De moeders betalen een kleinigheid voor de verzorging, en uitdrukkelijk constateert het verslag, dat, hoewel al de moeders in zeer behoeftige omstandigheden verkeeren, er met de betaling dezer vergoeding nooit eenige moeite wordt ondervonden. Wel een bewijs, hoezeer het gewaardeerd wordt. De invloed van het verblijf in het tehuis, waar ze te eten kragen en waar ze vóór en n& schooltijd mogen spelen, zingen, lezen, enz., wordt als zeer gunstig geschetst. De goede en geregelde voeding, het spelen in de open lucht, het wekelijksche bad, de bezigheden onder verstandige leiding" alles te zaïnen vormt de kinderen lichamelijk en geestelijk. Opvallend en veelzeggend, is de statistiek die het verslag omtrent de lichamelijke ont wikkeling der verpleegden, door dr. Hilsum opgemaakt, geeft, en die ik hier laat volgen : 4* ' .S c i £ c S 6C 01 <£ ' ) "' 0* Qi 13 12K 12K s -s a js .S r"* ? *-" o* cS ? o .^ ,2, "*"" ^^'ÜJ lis cu ?0 C fl ?O _o> 'g 0) T3 1 S a -'K ^ Q 0 0 7 1 3 5.G 2 1 bc s CD h-l 153 137 134 C a> 1 t. T3 e. "«D CD 'I - O G S CO 03 a n 'Ö"^ IJ gC O ~ H 140 13 137 13 135 ; 4 O 03 13 ?*?> '' >.S* ||1 "CD ^^ T3 o a 'O ?-- a» S 3 o. {*? OS o 0 a 4 4 4 12 11 V % 7Ji 2.6 U> 3.6 2.4 4 2.8 2.4 2.'J 5 2.5 2.8 1.5 13!) :133 i 123 !l2n 1125 j 127 123 121 123 117 108 103 134 12!) 127 120 124 123.5 123.5 121' 421 116 112 112 11 15 7 6 9 10 10 10 7 10 14 o 4 4 4 3.5 4 4 4 5 6 6 6 Inderdaad een verheugend resultaat, dat ons met dankbaarheid stemt jegens degenen die daarvoor hun moeite hebben gegeven. En hetzelfde verblijdende resultaat levert de instelling op voor wat aangaat den moreelen invloed, dien het verblijf in het tehuis op de kinderen beeft: van de onderwijzers, hier naar gevraagd, kwam niet een ongunstige mededeeling in. Van een paar kinderen getuigde de onderwijzer: Zij dreigden te verwilderen, door het gemis van een tehuis ; nu zijn ze weer in het rechte spoor terug gebracht." Omtrent een jongen, die voordat hij in het tehuis was, niet tot geregeld school bezoek te krijgen was, heet het: Hij ge draagt zich op de school uitstekend. Gedrag en vlijt laten niets te wenschen over." En meer dergelijke getuigenissen die erop wijzen, hoe enorm veel goeds er aan de kinderen te doen is, die anders door allerlei oorzaken aan lichamelijke en geestelijke verwaarloozing zijn prijsgegeven. Zoodra de inkomsten het mogelijk maken, zal er tot stichting van een tweede tehuis worden overgegaan. Moge dit spoedig zijn door de medewerkii g van meerderen l S. Fitissen in een bloeiende berk. is al wat verder heen dan ie ander; daar breekt de bloesemsneeuw al uit de grijsgroene schubben van 't hulsel; dat is het mooiste oogenblik ; over een dag of acht liggen alle takken onder witte bloemen en dan is van heel dichtbij, zoo dichtbij «lat de roode helm knoppen te zien zijn, de pereboom ook weer mooi; toch niet zoo als in deze dagen. Ook de appelboom begint; er zijn al sierappeltjes in bloei, de rose en witte bloemblaacijes los en dicht op de donkere twijgen, blozend van leiitevveelde. Wat is zoo'n appelboom toch een stuk nioiier dan de Magnolia; e«n tulpen-boom, zegiien de meeste menschen, maar dat is verkeerd ; die is echt mooi maar die bloeit eerst in "t hartje van den zomer. Smaken verschillen, dat zal altijd zoo blijven ; en ik kan me wel voorstellen dat iemand Magno lia's heel mooi vindt, ik houd er alleen van zoolang ze nog in knop staan, en in de eerste dagen van den bloei. Daarna komt iets in de groote bloem dat me hindert, iets grofs en te«e!ijk iets..valsch. Veel, veel mooier is nu de Noorsche esch- j doorn, met nog spitser hladpimt dan de j gewone ahorn of eschdoorn ;' let daar van de week eens op. Dat laatste mag ik er wel bij zeggen omdat zooveel menschen onder deze boomen in bloei doorloopen zonder ze te zien. 't Is er een, die zich niet, opdringt, maar die zich alle moeite geeft niet gezien te worden, en die toch de aandacht en de kennismaking ten volle' waard is. In de meeste parken en tuinen bloeien er eenige ; rechtop staande trosjes van goudgele bloemen staam op een voetstuk van even gele pas ont loken blaadjes of zoo maar op de wijd uiteengeschoven gelen knop, 't zoemt er voortdurend van snoepende insecten, die op den ontzaglijk . rijken honingvoorraad afkomen. En dat, be zorgt den boom ook weer bezoek van vogels, pas aangekomen, die hun liedje ten beste geven, zoodat er 's morgens bij zonneschijn l in zoo'n bloeiende eschdoorn groot lentefestijn kan wezen. Die vogeltjes daar in den eschdoorn met hun kort, dalend vinkenliedje zijn fltisjes. /e komen bij ons terug als ahorns en berken bloeien; en nu van de week die berkenkatjes gaan bengelen, moet ge eens uitkijken naar Halssnoer roor een prinses. Susun B. Anthony.?Huwelijkstrouw ran geëman cipeerde vrohiivn. Fraukin Gertrud Kleiner. Kent u zelveu". Onder de tallooze zeer kostbare preciosa toebehoorend aan de prinses van Wales, ne^mt het geschenk aan hare koninklijke hoog heid door de stad Calcutta een eereplaats in. Op hun Indische reis hebben de kroon prins en de kroonprinses van Engeland veel waardeering ondervonden en allerwege sym pathie gewekt. De vorstelijke bezoekers heb ben niet te blusschen ijver, ongeveinsde en onvermoeide belangstelling geopenbaard voor al het onbekende en vreemde dat hen omringde of vertoond werd. De collier dien de prinses van de stad Calcutta ont ving, bestaat uit paarlen en diamanten. Vijftien jaar zijn besteed aan het verzamelen van de paarlen, die allen precies gelijk zijn van tint en grootte. De ster-vormige borstversiering en de sluiting van dit vorstelijk paarlensnoer bestaan uit briljanten van zeld zame waarde. Op verschillende feesten en recepties, in Engelsch Indiëgegeven ter eere der vorstelijke bezoekers, heeft de prinses zich getooid met den ze;dzarnen collier en op vorstelijk minzame wijze, heeft zij beloofd, ook in Engeland deze wonderschoone preciosa te doen bewonderen, door ze bij feestelijke gelegenheden te dragen. * * * Susan B. Anthony, de bekende Amerikaan sche feministe die twee jaar ge!eden op het internationaal vrouwen-congres te Berlijn, herhaaldelijk de vreugde was van haar talrijk auditorium, is op zes-en-tachtigjarigen leeftijd in haar woning te Rochester overleden. Susan Anthony die met haar kloeke, geëmancipeerde denkbeelden haar tijd vér vooruit was, heeft eerst in haar grijsheid de waardeering onder vonden, die de energieke, pittige vrouw zoo ten volle verdiende. Baanbreekster is zij door haar geschriften en voordrachten geworden, voor vele vrouwen die ontwaakt uit dommelsleur, bewust werden van haar verstand en gaven, en van het feit, dat de moderne vrouw haar weten en kunnen in arbeid mag en moet omzetten, zonder door dit actieve leven iets in te boeten aan vrou welijke gratie en beminnelijkheid. Zij die door de goden met deze kostbare attributen zijn uitgerust, verliezen die niet door hersenarbeid. Integendeel. Doch eer Nurks dit toegeeft, zal nog heel '.< at geweld van wateren langs wallen en dijken klotsen. *** . Professor Th. A. Becker, hoogleeraar in de Romaansche philologie, sedert 1905 beroepen aan de universiteit te Weenen, heeft'l, et bij tal van vrouwen verbruid. Eéne vüandin i< voldoende om iemands naam en rafem te knauwen, en, de onvoorzich tige professor he«ft nu een aantal vijandinnen l Vrouwen die hem den rug toekeerden en de gehoorzaal verlieten, terwijl hij doceerde. Pro fessor Becker heeft stoutweg verkondigd, dat geëmancipeerde vrouwen zeer vrije en rek bare begrippen hebben over huwelijkstrouw.. Deze beschuldiging werd hoog opgenomen door zijn vrouwelijk auditorium. Een gehuwde vrouw klaagde den hoog geleerde bij heeren curatoren aan, en eischte uit naam van veel beleedigde vrouwen, dat hij excuses zou maken over zijn snoode be wering. Der Herr Professor zei op zijn volgend college, dat hij er niet aan dacht, zijn op dat punt gevestigd oordeel te wijzigen, te ver goelijken, of weg te redeneeren. Mannelijke studenten schaterden toen van plezier, en een aantal verbolgen vrouwtjes verlieten de college-banken. Jammer. Waren zij toch rustig blijven zitten! Wanneer vrouwen eeprit de corps vertoonen, zeldzaam verschijnsel onder haar dan gaan zij in haar opgewonden heid wel eens de verkeerde richting uit. een grijsgroen dus heel neutraal ge kleurd vogeltje, kleiner en slanker dan een muscii, wat lichter van onder dan van boven en met een spits suaveltje. Dat diertje schijnt er plezier in te hebben met berkenkatje's te spelen ea het gele stuifmeel in wolken om zich heen te doen vliegen. Dien indruk maakt 't althans; ik heb er verleden jaar ir Bussum meer dan eens, en vandaag, Paasch-maandag, weer naar staan kijken ; ;k geloof werkelijk dat 't, spelen is en geen poging om insecten op te jagen of weg te pikken. Maar vandaag stond de berk in vollen Moei, een natuurlijk thiny of Imtuty, met dat heerlijk iijne geurige loof, dat pas uit de knoppen komt, de rossig groene stam perkatjes de als koorkaarsen in lange rijen op groene blaKers;en de lange slanke meeldraadkatjes.bij tweeën of drieën neerhanaend aan het einde van de zwieptwijgjes. De zil veren berkeschors, waarop* de zon allerlei tinten van grijs-bruin en rood strijkt, het bevallig neer buigen van de berkentwijaen, dat alles is zoo indrukwekkend en tintelend schoon, dat het toch misschien onze eigen verbeelding is, die een pootisch spel bij dat zoet-zingende slanke, lentevogeltje. Maar wat doet dat er ook toe ? We moesten eigenlijk niet altijd en dadelijk naar de verkla ring vragen bij een mooi natuiirver8chijnsel?0at bederft 't soms wel een beetje. Zoo had ik onlangs in de Groene geschreven dat merels. roodborstjes en spreeuwen 's avonds bij een mooien zonsondergang met 't kopje naar 't scheidend licbt zitten te zingen." Dat is werkelijk zoo, dat heb ik honderd malen gezien en is vond het altijd prettig het elk voorjaar voor 't eerst weer te zien. Daarover nu kreeg ik een briefkaart, van een lezer, die mij er opmerkzaam op maakte dat die vogeltjes volstrekt niet bij voorkeur en met aandacht, of door p< uzie gedreven, naar 't scheidend licht kijken bij 't zingen van hun avondlied; maar dat het doodeenvoudig de windrichting is, die ook de richting van hun lijfjes bepaald; anders waaien hun veeren op en dat wordt te koud in de voorjaarsavondlucht. Dat wij ze gewoonlijk naar de ondergaande zon zien kijken, heeft tot nuch tere reden, dat bij ons meestal een westelijke wind waait. MAGGI's Aroma, merk Kruisster, geeft aan zwakke soepen, sausen, groen ten, hutspot zoowel aan allerlei vleeschgerechtenoogenblikkelijkeenverrassenden, fijnen smaak. Zeer toereikend, derhalve spaarzaam te gebruiken. Verkrijgbaar in flacons vanaf 30 Ct. MiiiimimiiiiiiiMiiimiiiiiiiiumMiiiuilMimiiMmliiimmHi'iiiMHliliMimi Waarom den professor niet gevraagd, zijn bewering met bewijzen te staven; een statistiekje te willen opmaken over huwelijks trouw van geëmancipeerde en van nietgeëmancipeerde vrouwtjes? Cijfers zij a welsprekend. Ik geloof, dat de intellectueel-arbeidende vrouw minder tijd, lust en neiging heeft, tot het kweeken van minnespe! op verboden domein, dan zij, die een luierend weelde-leventje leiden, fel zijn op een variatie, en die aangrijpen, al is die soms van verdacht, onzuiver gehalte. &r zijn vrouwen, met een aangeboren echtmannelijke eigenschap van elastische huwe lijkstrouw, Zou bij haar de kiem van ontrouw opschieten tot woekergewas, door of ondanks emancipatie ? Hadden de dames toch een en ander aan professor Becker gevraagd, inplaats van weg te loopen, onder honend gelach, onhoffelijk geleide van de mannelijke discipelen des hooggele' rden. * * * Zouden aangehoren talenten en sluimerende werkkrachten niet menigvuldiger ontwikkeld en tot frisch leven gewekt worden, indien er meer geldnood in de wereld was? De stem der gebiedende noodzakelijkheid, de onvermijdelijkheid van het moeten, zijn kostelijke factoren, die hun prikkel verlie zen wanneer weelde en gemakzucht aan 't woord zijn. Mejuiirouw Gertrud Steiner is de eerste vrouw, die ah concertmeester (1ste viool) werd aangesteld in het Gewandhaus-orkest, te Leipzig. Deze kranige positie heeft zij te danken aan gemis aan aardsche goederen. Muziekaal talent was haar aangeboren; zij stamt uit een zeer muziekaal geslacht, maar de beoefening der muziek was voor Gertrud Steiner een liefhebberij-studie tot aan den dood van haar vader. Toen zag zij zich ge noodzaakt in haar eigen onderhoud te voor zien. Zij gaf muzieklessen en studeerde zoo ernstig en vlijtig, dat haar vioolspel niet onopgemerkt bleef. De heer Olsen, dirigent van het Gewandhaus-orkest, hoorde haar toevallig in Dresden spelen, en, engageerde haar toen onmiddellijk voor het orkest waarin zij nu werkzaam is. Xaar aanleiding van mijn berichtje over de zoo juist verschenen brieven der Amerikaansche schrijfster Ella Wheeler Wilcox, was de heer J. C. Dalmeijer, uitgever te Amsterdam, zoo beleefd mij het boekske toe te zenden Kent u zelven", waarmee de schrijfster haar naam vestigde, Het vlotte werkje van slechts 102 blad zijden, heb ik met het grootste genoegen gelezen. Zooals Ella Wheeler Wilcox het doet, moeten dergelijke moraliseerende werkjes geschreven zijn. Dit is begrijpelijke kost voor het publiek. Diepzinnigheden en rhetoriek zijn geen betrouwbare wegwijzers op het slingerpad der zelfkennis. Dat heeft deze Amerikaansche vrouw wel geweten, en, daarom slaat zij in haar be schouwingen een toon aan, zoo eenvoudig, zoo natuurlijk en kort, dat een ieder haar lessen en voorschriften kan aanhooren en begrijpen, zonder zich een oogenblik te vervelen. Kent u zelven" met blijden, gaaf-optimistischen inhoud moest onder het bereik van elke vrouw zijn. Een boekje om te laten slingeren en tel kens weer eenige bladzijden te lezen. Bekommer u niet om het verleden", Oude kleeren", Invloed van den morgenstond", Optimisme", Erfelijkheid"', Het ademha len", Moederschap", om er slechts enkelen te noemen, zijn pittige hoofdstukjes uit Kent u zelven", waar de lezer uit kan ,,puren", als het bijtje uit de bloem. CAPRICE. Zoo schreef mij de heer, die een goed experimenteur schijnt te zijn, maar ik heb 't 110,? niet van me kunnen verkrij »en er de statistiek van te gaan maken. Dat moeten mijn lezers maar eens voor me doen; het resultaat begeer ik niet te weten. Kvenwel denk er om: bij zoo'n wetenschappelijk experiment moeten alle omstandigheden in aanmerking worden genomen. Zoo b.v. mag 't voarellijfje bij oostenwind tegen den wind gericht zijn; als echter de kopjes naar 't westen zijn gekeerd en een vogel draait zijn kopje met ongelooflijk veel gemak dan heb ik misschien toch sjelijk. Ook goed nagaan, of een vogeltje ook in de luwte van een anderen tak gaat zitten, en of bij oostenwind alle, de meeste of maar enkele, met den staart en den snavel beide naar de zon wijzen; of alle soorteneven bang zijn om den wind onder de veeren te krijgen; bij merels b.v. liggen de veeren steviger op elkaar dan bij roodborstjes. Maar vooral ook er op letten <jf ze bij zwakken oostenwind of windstilte allemaal naar de ondergaande zon zitten te kijken, of verschillend geri:hc zijn. Ziezoo ; nu hebt ge avond-en morgen werk, want dat geval van de fitis met de berken katjes, moet ge in den vroegen morgen zien uit te maken. Ten minste Edmund Selous, een heel nauwgezet vogelkenner en vogel waarnemer die voor zoover ik weet o .>k 't eerst dat katjesspel in de ijle berkentwijgen heeft opgemerkt en in zijn Bi.nl- Watc'i'inrj beschreven zegt ervan dat hij 't nooit ander* dan 's morgens vroeg heeft waargeno men. Laat ik 't even bijna woordelijk nazeggen: Dat gebeurt allemaal m den vroegen frisschen lentemorgen, als de aarde zy u dauwbad neemt en de natuur zoo heerlijk op ons inwerkt, dat wij niet begrijpen kunnen hoe zonde en wanhoop in zoo'n wereld kunnen bestaan. 't Schijnt of de natuur-juist het uur kiest waarop zij 't bekoorlijkst is, om zoo iets sprookjesachtig-moois te doen gebeuren. Ik ten minste heb 't nog nooit later gezien en ik koester de stille hoop, dit ook niemand anders 't later op den dag zal opmerken." E. HEIMANS.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl