8 DE AM 3. TERDAMMERWEEKBLAD VOORNEDERLAND. Nó. 1506 B' l? f zieh nog zonden aansluiten b(j generaal JaniwCHg. jiDege bad zich met zjjn handjevol getrcftwteijF in bet Rebergte gelegerd, maar ign raak was hopeloos. Hij gafdeKapenaars den r**d om naar Stellenboseh en Draken?tein terug' te keeren omdat zy'anders bexdreigd wefden met verbeurdverklaring van hunne bezittingen. Daarna trad hij in onder handeling met generaal Baird, den Engelschen opperbevelhebber, die hem het eerst een brief had geschreven, en h\j verkreeg de beste voorwaarden die onder de omstandig heden te verwachten waren. Al de Neder landers zonden op Engelsche kosten naar hnn vaderland worden overgebracht, waarbij de officieren hun degens mochten behouden. De inlandsche soldaten konden naar hunne haardsteden en kralen terngkeeren, tenzy zy in Engelschen dienst wilden overgaan. Door desertie was het legertje van Janssens intoÉschen neg voortdurend gedund zoodat zie* ten slotie niet meer dan X60 man over gaven. Débeide Raden te Kaapstad hadden nog op het laatst een maatregel genomen die veel ncoeite veroorzaakte. Uit de krygskas hadden , zij gelden toegewezen aan verschil lende personen om hen by voorbaat schadeloos te stellen voor bet verliezen van ambten, en dit op voorwaarde dat het geld zou worden terugbetaald indien de Engelschen nog moch ten worden verslagen. Generaal Baird wilde deze transactie niet erkennen en vorderde alles terug. Janssen» was het geheel met hem eens en hij keurde onvoorwaardelijk af wat d« Baden hadden gedaan. Het geval gaf veel 'strubbeling, maar ten slotte slaagde men er in, het bedrag van 80,000 pond sterling dat was nitgekeerd, op een kleinigheid na terug te krijgen, onder protest fan de aldus be voordeelden. De geheele capitalutie kreeg overigens haar beslag. Op 7 schepen werden de Hollanders ingescheept, te samen 94 officieren en 573 man, benevens 53 vrouwen en kinderen; 31 . civiele ambtenaren gingen over in' Engelschen dienst. Generaal Janseens kreeg het beste transportschip, de Bellona, tot zijne beschik, king en hy' mocht aanwyzen wie hem aan boord zouden vergezellen. Vóór hy scheep ging richtte hy, als laatste handeling in ZuidAfrika, een particulieren en vertrouwelyken brief aan generaal Baird, waaïin de volgende opmerkelijke zinsneden voorkwamen: Vergun my, de ingezetenen van deze kolo? nie in uwe bescherming aan te bevelen. Zoolang ik hier geweest ben was het hoofd doel van mijn streven, hun geluk en welvaren te bevorderen, en al dien ty'd hebben zy my' door hun houding de grootste tevredenheid wieten ai te dwingen. Vertrouw daarom in w dit- opzicht- niet op Mr. Barrow 1) of op de * vijanden der ingezetenen. Wel hebben zij hun gebreken, maar deze worden door deugde lijke eigenschappen meer dan vergoed. Door lankmoedigheid, door teekenen van wel willendheid en edelmoedigheid kan men attes van hen gedaan krygen (?they may 'conducted to any goöd"). Zooals reeds werd gezegd, ig het eekader "' Waarmede de laatste vertegenwoordiger van »h«l Nederlandsche geïftgoverde Kahpkolonie * :'fl«»r het moederland vertrok, op den 6den Maart,|806 van Zuid-Afrika njtgezeUd. Hem, .Generaal Janssens, kan geen blaam treffen, want hij. heeft gedaan wat in zy'n vermogen atond. Het is zyn lot geweest nog een tweede ? * maal e«n Nedèrlandsche kolonie'ahn Engeland oVer te moeten geven, onder ?ry wel overeen? komfetige omstandigheden. Als. GouverneurGeneraal over de wuittingen bewesten de Kaap de Goede Hoop, zooals de oude term luidde, volgde hij Daendels op, in , Mfti 1811, raaar zy'n bewind duurde niet meer dan enkele maanden. Na een hopelooze ver dediging tegen een groote overmacht moest ?hij reeds in de maand September d. a. v. Java aan de Britten overgeven. De capitulatie tuaakte trouwens een eind aan het FranschHollandsehe bestuur over den geheelen - Archipel. Hét Engelsche bewind over onze OostIndische bezittingen ' is, gelukkig, een tuggchenbeetuur" geweest, want in 1816 en volgende jaren werd alles gaandeweg weer teruggegeven. Niet echter aldus met de Kaap. Bij bet Tractaat van Londen, gesloten op 13 Augustus 18U, verbond de Koning van Engeland ^tteh, aan den Souvereinen Vorst te restituer" de koloniën, kantoren en ves tigingen (établissemens) die in het bezit van Nederland waren bij het begin van den laatsten oorlog, d. w. z. op l Januari 1803, in de zeeën en op het vasteland van Amerika, Afrika en Azië, met uitzondering ech ter van de Kaap deGoedeHoop 'en van de tablissemens" van Demerary, Esseqnebo en B er bic e. Over welke possessions" de contracteerende partyen zich het recht voorbehielden te be schikken by' eene convention supplemen taire, qui sera négociée ei- après", in verband o. a. met de artikelen 6 en 9 van het op 30 Mei 1814 te Parijs gesloten vredesverdrag (deze artikelen bepaalden N.B. de grenzen van het nieuwe Koninkrijk der Vereenigde -, Nederlanden, dat als een eiseh werd gesteld voor het toekomstig evenwicht van Europa). Nederland deed 'dus afstand van de Kaap en de drie West-Indische koloniën en Engeland nam daarvoor (dus niet voor den afstand van , de Kaap allén I) de betaling op zich ?van zes millioen pond sterling, noodig voor uitgaven welken den nieuwen staat Neder land waren opgelegd, ten gevolge van de toestanden die uit het vredesverdrag van Parjjs voortvloeiden. Nederland kreeg vol strekt niet de vrye beschikking over de som men, door Engeland te betalen. De wy'ze waarop de gelden zonden worden besteed werd uitdrukkelijk omschreven. Op deze en andere gronden heeft de Leidsche hoogleeraar Mr. J. E. Heeres in een uitvoerige en grondige studie t Hand. en Mededtelingen van de Maatschappij der Ned. Let terkunde te Leiden, 1897) eens en voor goed uitgemaakt: (1°) dat er geen mogelijkheid heeft bestaan om de Kaap terug te krygen; (2°) dat de finantieele regelingen in het Tractaat vervat, zoo zij al kunnen worden opgevat als een rechtstreeksche compensatie, veeleer moeten worden beschouwd als een vergoe ding voor het afstaan van de genoemde West-Indische koloniën; en, 3°) dat er in geen 1) John Barrow, bekend schrijver, wiens nzijdige en partijdige - karakterteekening van de Kaapsche Hollanders meer dan een halve eeuw in Engeland voor welgélykend en juist is versleten. In weerwil van zyn boerenhaat in geschrifte, is hij kort na zy'n aankomst in Zuid-Afrika, in een KaapschHollandsche familie gehuwd. geval sprake kan zy'n van een verkoop van de Kaap door ons aan Engeland. Hiermede heeft Mr. Heeres een eind ge maakt aan een hardnekkige legende. Reeds na de capitulatie van Janssens in 1806 was het lot van de Kaapkolonie beslist en de later volgende gebeurtenissen konden daarin geen verandering meer brengen. Tentoonstelling-De Zwart, By Van Gogh op de Keizersgracht is er op 't oogenblik van dezen scMlder een kleine tentoonstelling wat schilderyen en aqua rellen. De Zwart is een schilder, die in bijna al zy'n werken een aanstonds pakkende kant heeft, maar tegely'k daarmee meestal onroldaan laat. Het pakkende bestaat hierin, dat het hem eigen is geprononceerde kleuren met' een forsche beslistheid neer te schilde ren. Hy is een schilder met eeh zekere kor daatheid van aanslag, die uitdrukking zoekt in duidely'ke bepaling der groote vormen en een stevig in de verf zetten van zijn peinture. Hij doet dit op zijn manier, zoo, dat hy werke lijk zich onderscheidbaar heeft gemaakt. Maar, zonder dat hem nog een uiterlyk krachtvertoon kan verweten worden, lykt me die weifellooze nadrukkelijkheid slechts matig de uit gang van voldongen overtuiging, verluidt die zwaar-kleur-houdende schildering nog niet de volle weerklank van een uitbrekende drift. De Zwart's werk lokt soms een vergelijking uit met dat van Suze Robertsen hier byv. bij een zittende dame, gebogen over een schaal met bloemen, in de atmosfeer van een bin nenkamer. Maar de zware kleurintonatie by deze dame is rijker, daar gloeit meer van uit de diepte de hartstocht van schilderen. De Zwart is soms rauw en byna nooit geheel uit de verf. 't Is waar dat zy'n teekening meer determineerend is, maar wat zy'n besliste fiksche lijnen omsluiten, is te veel verf nog. Op deze tentoonstelling is er een oud schilderij van de Zwart: een zanderij met eenige schuiten, in een watertje pp den voorgrond. Het heeft al de hoedanigheden van dezen schilder, op de voordeeligste wy ze tot uiting gekomen. Het is een stoer schil derij, sterk sprekend met luide kleurtegenstellingen, en van een zeer behagelyk afge rond geheel. Alleen kan de aanmerking gemaakt worden> dat op de, door de zon beschenen schuiten) de lichtpartijen te weinig substantie hebben en de schaduwpartijen daartegenover te stoffelijk zy'n stoffelijk heid van verf. Dit kenteekent nu echter dien kant in De Zwart's talent, waardoor zy'n werk toch altyd in iets onvoldaan laat, zelfs in een gelukkig en innemend schilderij als dit. Zy'n trachten naar een energieke uiting en levendige kleuraanduiding steunt te veel op zijn bemoeiingen over de factuur. Wat hy' met de handen de baas werd, hy heeft er te weinig kommer over of het een oprechte vertolking was van de indrukken, die hem tot den aanvang der handeling bewogen. Dat zy'n arbeid tot nu toe geen genietbare vruchten heeft afgedragen, ik wil de laatste zy'n om dit te beweren. We houden ons hu aan de werkeüop deze tentbapstelling^en. daar zy'n er enkele 'k herinner me byv. een bloemstuk en een aquarel: landschap bij avond waar ? de yerve in de behandeling bezonkener was en de kleur meer bloedryk. Maar, dat de'inspanning nu ingetogener en het streven zich verinnigen mocht, zou toch by dezen schilder voor verdere ontwikkeling, geloof ik, wel gewenscht-zy'n. Als de spankracht van een zeker vermogen tot het uiterste.is gekomen, moet de veer eens ver zet worden, maar niet allen hebben als Floris Verster, daartoe de noodige energie. Dat doet men trouwens ook niet na eenige uren bedenkens. W. STEBNHOFF. De Kleine Johannes. r> Het tweede en derde deel van De Kleine Johannes verschijnt in Zweden by' de firma Wahlström & Widstrand te Stockholm in vertaling van AMAIIA FAHLSTEDT. De uit gevers verklaarden, dat zy' den schryver geen honorarium wenschten te geven, daar Hol land niet by de Berner Conventie is aange sloten. NIEUWE UITGAVEN. Dagen, door STIJN STEKÜVKLS. Tweede drok. Amsterdam, L. J. Veen. BALTHASAR BEKKER, De bestrijder van het bijgeloof, door dr. W. P. C. KNUTTEL. Den Haag, Martinus Ny'hoff. Rembrandt's leven en kunst, door JAN VETH. Afl. l en 2. Amsterdam, Scheltea & Holkema's Boekhandel. De overstrooming in Zeeland, door A. BOOT. Goes, Oosterbaan & Le Cointre. Verslag van de eerste tentoonstelling-jaar markt te Soerabaja. Batavia, Landsdrukkerij. FKANS VAN EKLEVOOKT, Messalina. Amster dam, N. J. Boon. Karaktervorming. De macht der gedachten, van KALPH WAI/DO TRINE, vertaald door ETTY STOLLÉ, 2e druk. Nijmegen, H. Prakke. Practische handelscorrespondentie, CritischAnalytische behandeling van examen-opgaven te gebruiken als handleiding by studie en onderwy's, door L. F. VAN MEEUWEN Jr. Rotter dam, G. Delwel. Land en volk van Californië. Reishjdrukken door prof. dr. HUGO DE VRIES. Met 15 afbeel dingen van San Francisco en omgeving, overgedrukt uit De Aarde en haar Volken. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zoon. Wereld-Bibliotheek". H. G. WELLS, Het voedsel der Goden en hoe het .op aarde Kwam, uit het Enzelsch, door J. J. KjutMAN. Sprotje, door K. SCH.ABTEN-ANTINK. Amster dam, G. Schreuders. Koloniaalljes. Schetsen uit het Indische sol datenleven, door CARL.SÜNBAHL. Nijmegen, H. Prakke. Pro en Cónirfy Serie U No. S ; Spiritisme. Pro: J. S. GÖBBÏ. v?Contra: dr. A. J. C. SNIJDERS, Hollandia drukkerij, Baarn. Uitgave van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen": Bet voorbereidend onderwijs en de kleinkinderbqwaarplaatsen in Nederland, be werkt door de Gemengde Commissie voor Onderwysbelangen. Nordseebad BarkumïS&ison 1906. lllustrierter Führer mit Kur- umi Badertaxe, EinwohnerVerzeichnjs, Ortsplwi und Karte der Insel. Herairëgegeben von der Bade-Direktion. Jahrlich erscheinend. Inhoud van Tijdschriften. Onze Eeuw, Mei 1906 : Samenwerking tusschen Nederland en België, door W. E. van Dam van Isselt. Satan, door dr. A. S. Kok. De grondvester der moderne Deensche litera tuur (L. Holberg), door dr. J. M. Hoogvliet. Inleiding tot een "«Tchaeologie van Neder land, door o*r. J. H. Holwerda Jr. Verzen, door U. E. V. Nieuwe boeken, door G. F. Haspels Onze. Leestafel. De XXe Eeuw, 5e afl.: Rembrandt's Leidsche ty'd, door Jan Veth. Is celstraf' nog langer geoorloofd n gewenscht ?, vervolg, door dr. A. Aletrino. Warbold, slot, door Adriaan van Oordt. Staatkundige- kroniek, door mr. H. P. Marchant. Oroot-Nederland, Mei 1906: Cyriel Buysse, 't Bolleken, slot. W. F. Gouwe, Herfstnachtruisching. Herman Teirlinck, Zon. Samuel Goudsmit, Persoonlijkheid. Th. B. van Lelyveld, Een Tropendag. Dramatische kunet. Literatuur.. ? De Beweging, Mei 1906: Quia Absurdum, door Nico van Snchtelen. Scheveningen, Wereld-Centrum ?, door mr. P. Brooshooft. Uit Naar het Leven*', door Maurits Uyldert. Lentekomst, door Henr. des Tombe. Drabbe. De Vreemdelingen, door Arthur van Schendel. De Partyen in Rusland en de komende Doema, door dr. 'W. van Bavesteijn. -Boekbeoordeelingen. , De Katholiek, Mei 1906: Nogmaals eene katholieke universiteit of niet ?, door J. M. L. Keuller. Het christelijk Rusland in zy'n ont staan en ontwikkeling, door L.Westerwoudt. Fluctuaties en mutaties, naar de onderzoekin gen van prof. Hugo de Vries, door Mgr. J, Schmutzer. De Klaagmuur te Jerusalem, door E. van Kroonenburg, .?De Wilge, door Leo Baaten. De Hollandsche Revue, No. 4: Mr. Willem Bilderdijk. Wereldgeschiedenis. Belang rijke Onderwerpen : Gemengde huwelijken; De oudste bewoners van ons land; Het nut van Wereldtentoonstellingen? Vochtige hui zen. Karakterschfts : P. H..Ey'kman. (Ver volg). Het boek'van "de maand: Huize ter Aar", door Jeanne Reyneke van Stuwe. De Boekentafel: April-O verzicht van nieuwe uitgavea en terdr(i&kjiB in Nederland. De Aarde en haar Volken, No. 22.- Hoofdblad: Doon1 os't\Pèrziê>.A4is.'van majoor Percy Molesworth Sykes, consul-generaal van Enge land, te Kborassan.'1 J?(/4fojrf .? Een vriendelijk plekje in Gelderland» Achterhoek. Open bare parken. Bij de Pruisische grenzen. Hulde aan de dagbladen. Vragen van den Dag, Mei 1906: Dr. H. Blink, Vulkanen en aardbevingen! in verband met de uitbarsting van deö»-VeBuviu8i Javaansche heerlijkheden en de»'terugkoop van particu liere landbrtjen op Java. Dr.C. J.Wijnaendts Francken. Iets over de moderne criminologie. J. Brandt, Lichaamsoefening bij dieren. Ornis, De huishaan op zy'n reis naar Europa. Bibliographie. Van Maand tot Maand : De bloementuin, door K. Siderius. De aardbe ving en zeebeying van 1755 in Nederland. Jeugd, Afl. 5: Mauk, Naar Amerika met een kwartje op zak. Marie Hildebrandt, Meiliedjë. J. Daalder Dzn., Naar buiten! Ploegen. Vreemd en E:gen : Vesuvius de Verdelger. Hoe-aen hobbelpaard gemaakt wordt. B. van Hasselt, Bij de Plaat. Waarheid en Fantasie. Ter recensie. Slöjdwerd. Kunstjes en Spelen. Raad sels.?Onze ruilhandel. Correspondentie. Vragenbus. De Jonge Kunst, No. 12 : De schoonheid der constructie, door mej. E. S. van Reesema. De muurschilderingen van Derkinderen in den Raad, door K. van Leeuwen. Aan de leden der vereeniging. Bij de plaat, door W. Penaat. Verslag vergadering. Agenda jaar vergadering. Meededeelingen v. h. bestuur. Scandinaviè-Nederland, No. 8: Aan onze abonné's. Hollandske tidsskrifter af J. Tersteeg. Een Zweedsch avonturier uit den tijd van den dertigjarigen oorlog, slot, doorHenrik Schück. Sangaftnar vid Willemsfonden i Gent, af prof. J. Vercoullie. Nederlandoke Malere, ved J. Tersteeg. Boeken en tijd schriften. Errata.1 Toonkunst, No. 16: Volkszang en zangonder wijs op de -scholen, door S. Brons. Een op zienbarend tijdschrift, door Wr. H. Het Stollwerksche vaudeville en komische opera- gezel schap uit Keulen in 1852 te Amsterdam en de reis er heen, door J. H. R. Amerika, door A. B. Jr. Eigen Haard, Xo. 18 : Levens van ellende, door Schuursma. Boschlnst", rustoord voor vrouwen erf meisjes te Soest, door G. P., met afb. De Oratorium-Vereeniging naar Parijs, door D. K., met portret en afb. De Amsterdamsche Oratorium-Vereeniging voor het gebouw der Groote Opera te Parijs, IIIIIIIMIIllllllllllltlllllllllllHllllllltlMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIMIIItlnlIIIIIIIIMJIIIIIIIHIIIIIIIIHHHIHIUIMIIHIIIIIHKtlllllllllllllMIIIIIIIIIHIIIIHIIMIIIIIIIII Deensche Kunst. Groote collectie van Kunstvoorwerpen uit de onderstaande fabrieken: Koninklijke Porceleinfabriek, Faieiicefabriek Aluminia", Terralit" Fabrieken, Koniukl. Hof Terracotta Fabriek P. Ipseus Enke, alle te Kopenhagen. Onze kunstzalen zijn dagelijks geopend van g 5. Interc. Telefoon 6519. CHABOT & ALBERS, Singel 164. Speciaal-opname voor Eigen Haard door den Parijschen fotograaf A. Liébert. Botercontróle, door dr. H. van Gulik, met afb. Mevrouw Betty Holtrop?Van Gelder in de rol van Ifis, in VondePs treurspel Jephta, of Offerbelofte, met portret. Uit de herin neringen van een Postambtenaar. Droomland, door K.. VI. Feuilleton. J. J. BIESING, Kunsthandel. 'B-QRAVENHA.GE, ??dtrot SchilcUriJM, Atpartllen N firavim. METZ & C°-LIBERTY 1851187 I LIBERTY TAPESTRIES LIBERTY MUSLINS IM THE PERMANENT COLOURS KOR CKI1T 41** A1V1» l>KAl>l<:itlKS MESSHS LIBERTY A Co. VOW OFFER \VHAT 11.48 WEVER BKEM PRO« IR4BI.E, IVAMKI/V, A SELECTIOM OF COLOCRM K1VAFFECTEI» HY THE ACTIO1V OF1 SIilVI>¥CiHT AXI» THE PHOCESS OF %V4SHIVCAVI» PATTEBNS ON REQÜEST SPECIAL DEPARTMENT ^ FOR CIIRTAIXS, CHETOMXES, LIXKWSi WALLPAPERS, CARPETS. ESTIJIATES FOR COMPLETE FVRXISHIXC; WITHOUT CHARGE. MEUBEL-BAZAR, Singel 263^283, t>{) de r»alel*stra. Kantoor-Meubelen J. MEIJERINK MEIJER. Telefoon 8VB8. Prfls. . /3O. onnKRrai ? Travanxscn ? UHVCXRBIG PLAFOOD - a UIADDBOCHIUXRIRG ? 311. ? VOOR ? KUQ5TnAALDW?RK BO?NBAIïD?n ? 9ÏL 5TEENDRÜKKER1J ETlHETTEMFABRIEK, ARMMEM TtLtPHOQN 370 i- GR1SAMT1 ^ Kalverstpaat 111, Amstefdam. Kunstnijverheidsartikelen, Beeldwerken, Tegelschilderijen. DROUOT ?+ -»? WKSSfiB A Co. +? 4> ? LA5ÖE HOUTSTBAAT 7 * t * - - - Den Haasr - - . . TWUEFOON UTTBBC. »74 > » GBOOT8TE INBICHTING VOOB COMPLETE MEUBILEEBING s: DïAT.T.TZ STIJLEN = = = == ANTIQUITEITEN = = = EIGEN MEUBELFABBIEK AARDÊUERK EM TEGELS NAAMLOOZE VE1TNOOTSCHAP ZEISTER FABRIEK VA N KOPERWERKEN 2 MDTÜTEN VAN STATION DRIEBERGEN MODERN EN ANTIEK KOPERWERK GIETERIJ VOOR " FIJN KOPER EN BRONS MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS G. & J. COOL, AMSTERDAM. BlOtM&HACHT// ROTTERDAM. UELFT5CHE5TBAAT6I UTRECHT. BIJ-TiTRiJATjO