Historisch Archief 1877-1940
No. 1510
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD T OOR NEDERLAND.
vronw vraagt hem in de boot te diagen en
dan wegroeit tot wa^r het meer diep genoeg
is om hem te dienen tot graf, dan begrijpen
?we eerst zoo'n leven niet. Daar is geheim in
en <iat zouden we dan alleen kunnen door
gronden, wanneer het bosch, het stille een
zame bosch ons zijn geheimen had ontsluierd.
Wanneer Samuel, de zeerob met op zijn
borst een vlammend hart getatoueerd ; dat
?was gebeurd ergens in efn kroegje aan de
Middellandse Zee en twee lachende meifjes
met donkere oogen hadden daarbij op de
mandoline gespeeld en gezongen; wanneer
die eindelijk in Zweden weerkeert en
zeeloods wordt en trouwt, dan vergeet hij al
gpoedig syn vrouw en zijn kind en zijn dienst
en alles en hij gaat weer zwerven en zwalken.
Dat moet zoo, dat kan niet anders.
W\j begiijpen dat niet zoo dadelijk. Maar
de zee heeft hare geheimen en de ziel van
den zeeman is uit de zee geboren. En zou
die ziel dan geen geheimen hebben voor
on*? Eerst wanneer de zee ons hare geheimen
heeft ontsluierd, eerst wanneer we hare taal
hebben leeren verstaan, eerst dan kunnen
we weten de kracht van haar roepstem en
veel van wat voor ons duister is in het leven
van mannen als Samuel,. zal dan worden
begrepen.
Geyerstam kent wel bet geheim van het
bosch en het geheim van de zee wel en
daarom zijn de zielen van wie daar wonen,
Toor hem een open geslagen boek. En hij
leest veel daarin en vertelt veel van wat hij
las. tn ieder weet nu wel, hoe mooi hij
vertelt, ontroerend mooi. J. t. C.
Inhoud van Tijdschriften.
Groot-Nederland, Juni 1906: Louis Couperus,
Endymion. M. J. Brnsse, Pinkster bloe
men Gustaaf d'Hondt, De erfenis van Pi
rCies, I. J. F.van Hees, Verzen Top Naeff,
Het weerzien. Dr. R. A. Kollewijn, Een
nieuwe Letterkunde". Dramatische kunst.
Literatuur,
D<i Vrouw en liaar Huls. afl. 2 : Aan 't strand,
door B. E. van Osselen-van Uelden. Moeder
en dochter, cyclus, door Einilie Benson-Knipe.
Ons Tehuis, door Elis. M. Rogge. Het
Engelsche Home", door H. Baart de la Faille.
;?Japan-che kaoierversiering, door H. W. P.
de Vries Jr. Inleiding tot het klavierspel,
door Johanna Veth. De zuigeling en de zon,
door Arts Jeanne Bles. De kanarie, door
Ericus. On «e kleeding Zomerplannen,
door E. M. R. Eenvoudig Naaldwerk.
Elck wat wils. Wat ruen ziet en leest.
Voorradige knippatronen.
De Aarde en haar Volken, No. 26. Hoofd blad :
Abydos, naar het Fransch van E. Amelineau.
Bij blad: Bosschen en kasteelen. Zeist in
rozenglorie ! Vijfde druk van een Gids.
Vergemakkelijkt verkeer. Niet verrold,
maar afgebroken.
Eigen Haard. No 22 : langs de Wiek, door
J. C. B. Eijkinan, I. Luilak", door G. d. V.,
met af b. A propos van het huwelijk van
een koning van Spanje, door Jer°. de Vries,
met af b. Driebergen-Rijsenburg, met af b.
Nederland voor honderd jaren, door gene
raal Wüppermann, met portret en af b VI.
Het Raadhuis" te O ver veen, met af b. ;
Feuilleton.
iiniiiiiiinHiii
VOOR DAMES.
? Ce Qneuaaksten m Beltast,
Ik bracht laatst een bezoek aan Belfast.
De stapelinduBtriedezer protestantsehe lersche
stad, is de fabrieksbewerking van vlas tot
linnen. Mij werd verzekerd, dat die nijverheid
der plaats aan meer dan vijftigduizend
loonwerkers arbeid verschaft. Over de helft van
dat aantal zijn vrouwen en meisjes. In al
de vlas- en Jinnenfabrieken van het
Vereenigde Koninkrijk, w«ren aan het einde des
vorigen jaars 1.022,978 spinklossen en 54,440
machinale weefgetouwen in werking. Daarvan
onderscheidenlijk 439,742 en 13,8^2 te Belfast.
Deze stad levert de grootste pioportie der
linnen manufacturen, die jaarlijks ter waarde
van ? 60,000,000 van deze eilanden naar het
buitenland worden uitgevoerd. Ons land ont
ving in 1902 voor / 220,000 daarvan. Zeer
fraaie damasten artiktlen produceert Belfast:
tafel lakens, handdoeken, eervetten en zoo
voort. En in het algemeen is de stad bekend
om haar fraai fijn linnen.
O O HST T IR-A. S T
DOOK
GEORGE FECH.
II. (Slof).
De carnavalsstemming was in een oogwenk
teruggekeerd. O Henk, als i Maandagavond
nog gemaskerd uit zou gaan, dan moest ik
zoo'n gazen masker vóór hebben... Hoe
heerlijk, die onbewegelijke, cynische, indo
lente, aanmatigende bakkessen... om je gek
te lachen.. .!"
Ja, bespottelijk... En heb je dat water
hoofdje gezien ? Vindt je 't niet net den
gepensioneerden postdirecteur ?"
Ja warempel, nou je 't zegt, hahaha..."
Kom Hansje, we moeten verder ..."
Ja, goed ... zeg, ik ben zoo strak al langs
den schoenmaker geloopen ..."
En ... ? staan ze misschien al in de
?winkelkast ?"
? ,,'k Wou dat 't waar was. Ik heb niets
gezien, er trouwens ook niet op gelet, want
'k was veel te kwaad... Verbeel-je, de man
stond in zijn winkel te lachen en te praten ..."
Nou ... mag dat dan niet ?"
Mogen ? ja, natuurlijk wel... zóó moet je
't niet opvatten."
Nou hoe dan ?"
Wel als hy een taak heeft af te maken,
die bepaald af moet... dan niet natuurlijk."
Zoo, zoo ; en ... als die taak nu al eens
af was ?"
Af was?" herhaalde zij klemtonend lang
gerekt.
Ja, af was."
Dan ? ja, dan zou 't mij natuurlijk niets
kunnen schelen "
Nou, dan nog een oogenblikje geduld,
Hansje."
Nog eenige pasgen en zij waren bij Bramers.
Henk hield den pas wat in en geleidde zijn
vrouwtje door een plechtige zwenking voor
Dit laatste is wel hoofdzakelijk een artikel
voor de welgestelde klassen. Het is veel
blanker, veel doorschijnender, veel zachter
en daardoor ook veel duurder, dan de katoenen
stof, die voornamelijk door de armere klassen
wordt gebruikt. De rijken leggen zich des
avonds op het zachte linnen ter ruste. De
heeren krijgen daarvan gemaakt hun fijne
overhemden, wier glanzend gestreken fronten
zoo sierlijk bij een avondcostuum of galatenu
staan. Ook de dames dragen er onderkleeding
van, En een kast vol fijne linnen zaken, is
der huisvrouwen trots, in ons land zeker niet
minder dan in Duitschland.
Onze dames zullen er derhalve wel belang
in stellen om te weten, hoe dat fraaie linnen
en die mooie damasten stoffen van Belfast
worden gemaakt. Onder werkcondities, die
even goed als de linnens fijn zijn, denken zij
wellicht. Zoo behoorde het wel te zijn. Maar
jammer genoeg ia het niet zoo. De dames
zouden allicht raar opgekeken hebben, wan
neer zij op den Vrijdag voor Paschen met
mij in Yjrk road voor de grootste van
Belfast's linnenfabrieken hadden gestaan.
Daaruit stroomden om l uur voor het
middag-schaf tuur van driekwartier 1500 werk
lieden. Voor het meerendeel vrouwen en
meisjes. De laatsten, ?an 13 jaar en ouder,
liepen bijna allen barrevoets over de vuile,
pas door een regenbuitje bevochtige straat.
Hoe armoedig zagen deze schepseltjes er uit.
De vrouwen, van het mooie, donkere lersche
type, dat haar onder gunstiger
levensomstandighedeu tot ware schoonheden had kunnen
ontwikkelen, zagen er meerendeels akelig
bleek en lijdend uit. Allen droegen zij pik
zwarte doeken over haar hoofd, tot aan de
knieën de schamele kleeding dekkende. Hoe
pijnlijk stak die zwarte processie van haastig
loopende fabriekswerksters af, bij het
heiderwitte linnen door hare nijvere handen ver
vaardigd.
Met een oogopslag was het te zien, dat zij
het niet breed hebben; dat zij een leven van
tobben (n zwoegen slijten. De schamele
arbeiderswoningen, die rondom de verschil
lende linnenfabrieken liggen, getuigden ook
van kommervol bestaan der Belfaster
fabriekswerkers. In een paar kleine vertrekken, leven
families van vijf tot acht en soms meer per
sonen. Ik zag óók heele rijen van arbeiders
woningen, die blijk van tamelijke welvaart
gaven. Maar mij werd verteld, dat deze voor
namelijk bewoond worden door de beter
betaalde werklieden der
reu'achtigescheepsachtige scheepsbouwerij van de firma Harland
en VVoiff, die meer dan 12,000 loonwerkers
in haar dienst heeft. De werkmenschen der
vlas- en spiufabrieken wonen over het alge
meen zeer armoedig.
Ik wandelde door verschillende
arbeidsbuurten, en nam vrijheid door de ramen van
verschillende woningen te kijken. De
werkersfamilies zaten aan de tafel, die niet door
damasten tafelkleeden waren gedekt, maar
door vuile katoenen kletden. Het was Vrijdag,
dus de schraalste da{ der werkers.
Spmmige families zag ik het middagmaal doen
ruet brood en gebakken visch, zoo gekocht
in de goedkoope vischbakkerijen, die te Bel
fast even populair bleken te zijn als hier in
de volkskwartieren. Zeef vele gehuwde vrou
wen van het arme volk werken in de fabrieken,
zoodat zij geen tijd hebben een middagmaal
klaar te maken. De kinderen worden des
daags aan hun lot overgelaten. Voor een groot
deel zwerven zij tusschen de schooltijden
blootvoets op straat rond. In den tijd van
mgn bezoek, was echter de Paaschvacantie
reeds begonnen. Er bestaat leerplicht in Ier
land. Maar in tegenstelling met Groot
Britannië, zijn de ouders aldaar slechts verplicht
hunne kinderen minstens 150 dagen per jaar
naar echool te zenden. En de werkers der
linnenfabrieken behooren tot de armste volks
klassen, waaronder in Ierland nog duizenden
zijn die lezen noch schrijven kunnen.
My werd verzekerd, dat de arbeidsvoor
waarden dtr vlasbewerksters en
linnemnaakgterd van Belfast over het het algemeen beter
zjjn, dan die van andere landen ; van Belgi
bijvoorbeeld. Dan zijn die werksters daar wel
te beklagen. Want hare vakzusters df r lersche
stad zijn allesbehalve voorspoedig. Zy werken
gemiddeld '55 uren per week: Tien uren op
de eerste vijf dagen, en vijf des Zaterdag*.
Sedert l Januari 1902 mag in al de textiel
fabrieken van dit koninkrijk op den zesden
dag niet langer dan tot des middags 12 uur
worden gewerkt. Dit geldt wettelijk alleen
voor de vrouwen en kinderen. Maar de
man
?m»IIIIHIIIIUIIItlllimllll*IIHIHHtllllHimiHimilHnlllHMHIUlllMlltlMlA
de winkelkast, waar ze plots, als piece de milieu
op een diner-tafel, haar mooie crème-leeren
schoentjes in 't midden op een met gepoft
wit satijn bekleed voetstuk zag staan,
waarachter een spiegel geplaatst was, die
brutaal opving en weerkaatste het witte licht
van eenige gasgloeilieht-branders.
Hansje kon nauw een kreet van blijdschap
en opgetogeuheid onderdrukken. U, Henk,
lieve jongen, wat zijn ze mooi, zie toch eens
hoe elegpnt die lijnen.. . en gelukkig niet zoo
puntig. Zie je nou wel dat ik ze net zoo
besteld heb, als jij zoo graag had? En wat
beeldige hakjes ... ook niet al te hoog hè,
Henk T'
Ja kindje, ze zijn erg mooi," sprak gelaten
Henk, die het wel had willen uitjubuleu.
Zeg, nou moet je me toch eens eerlijk
vertellen, hoe wist jij dat ze al klaar waren?
Of' heb je er soms naar geraden'!"
Ik...? wel neen, geraden, stel je voor!
Wat kan ik nou raden ? 'k Raad nooit iets . ..
'k zou haast zeggen : daar ben ik te stom
voor ..."
Zeg, zeg, manneke, als je blieft niet zoo
cru ... kom, vertel me nou maar hoe je 't wis ."
Nou dan. . . ik ben er van middag vóór
tweeën even aangeloopen, ze werden toen juist
uit de werkplaats in den winkel gebracht;
en ze zijn al betaald ook, hier heb je oe
kwitantie.'
O, Hrnk, wat lief; maar ik geef 't je
heuseh vau mijl kleedgeld terug, hoor..."
Kan je begrijpen ; kom, geen gekheid,
't is een cadeau van mij voor de carnaval...
En nou krijg je nog een paar van die lange
handschoenen met zeven en twintig knoopjes,
en een extra fijn zakdoekje van me en...
wat bloemen om op je japon te dragen, dat
zie 'K zoo graag.1'
Je bent lief Henk, veel telief..."
Met handschoenen en zakdoek waren ze
gauw klaar. .,Nu is 't pas vijf uur Henk,
kunnen we nu ook nog niet even naar de
blotmenjuffrouw? '
Ger ist kunnen we dat; als we maar om
zes uur eten, want 'K heb nog werk."
Dat zal je hoor..."
In een z.er geanimeerd tempo liepen ze
nen profiteeren gelijkelijk van die goede, en
voor andere landen aanbevelenswaardige be
paling, want het bedrijf kan zonder de vrouwen
en kinderen moeilijk voortgezet worden. Vol
gens de wet van 1878, mag de dagelijksche
werktijd der laatsten in de fabrieken niet
langer dan van 6 tot 6 of van 7 tot 7 uur
zijn, met twee uren voor rust onderbroken,
en met geen langer werken achtereen dan
4/4 uren. Met inachtneming hiervan, n van
de tien uren arbeid kan de rusttijd tusschen
het werk minder dan twee uren zijn, hetgeen
in de linnenfabrieken van Belfast geschiedt.
Sedert 1868 is de wettelijke fabriekswerktijd
niet meer verkort, wat wel noodig zou zijn,
doordien de verbetering der machines
tegenwoor lig grootere inspanning van de werkers
vordert.
Het loon der vlasspinners van Belfast is
gemiddeld 8 a 9 shilüngs per week. Het stuk
loon der linnenweefsters komt gemiddeld op
10 a 11 shiffings per week. De baste weefsters
kunnen een paar shillings meer halen. Maar
in deaa textielfabrieken, is het loon der
vrouwen aanmerkelijk minder dan dat der
mannen. De mannelijke vlashekelaars ver
dienen gemiddeld 20 shillings per week, en
de vlassorteerders gemiddeld 2 i shilings. Ik
zag in een fabriek de vrouwen zoowel als
de mannen aan het werk. En daardoor
leerde ik andermaal de groote onrechtvaar
digheid van het verschijnsel, dat de vrouw
zoo?etl slechter voor haar arbeid wordt
betaald. Het werk der spinsters an weefste;s
van het vlas, is volstrekt niet minder belang
rijk en vermoeiend als dat der hekelaars en
solteerderi?. Terwijl de laataten onder veel
gunstiger condities werken. De eersten werken
bij het ontzaglijk geraas der machines en
kunnen geen ooüenblik van haar werk op
zien : de srelwerkende machines eisenen ge
durig hare attentie.
En vergeleken met dat der werksters van
de natte spinnerij, is het werk der sorteerders
honderdmaal beter. Voor het natte spinnen,
wordt het vlas machinaal gehaald do<jr een
aan de machine bevestigd waterbad, dut tot
120 graden Fahrenheit wordt verhit. Door
dit heete proces, wordt het gesponnen vlas
rekbaarder; leniger, zachter en ook effener.
Voor het weven der lijne linnens heet dit
proces noodig. Wie ooit in Gent een natte
spinnerij bekocht, zal getroffen zijn geworden
door de heete atmosfeer en de moderpoelen,
waarin de spinsters staan te werken. Door
uitnemende w ettelijke voorschriften, die, naar
ik hoorde, in de groote goed nageleefd worden,
is de toestand dier spinnerij van Belfast vrij
wat beier. Maar niettemin is een natte spin
nerij geen gezicht, dat aan het helderwitte
linnen herinnert.
Bijna alle gpinsUrs die ik in de bezochte
spinnerij zag, iiepen blootvoets op den natten
fabrieksvloer. En de jonge meisjes die bij
machines stonden, zagen er akelig bleek en
vuil uit. Ik beklaagde ze van harte, ofschoon
vele werksters mij verzekerden niet over hun
fabrikant te kunnen klagen. Maar hoe anders,
hoe veel gezonder, werd voor honderden
jaren het vlas voor linnenweven gesponnen.
Het linnen, waarin 5000 jaren oude mummies
van het Britsche museum zijn gewikkeld,
werd niet met zulke toestanden als het tegen
woordig vervaardigd. Het is lang zoo fijn
niet als ons tegenwoordig artikel. O neen.
Maar is het geen jammer, dat dit laatste niet
op betere wijzen kan worden vervaardigd,
dan over het algemeen inde linnenfabrieken
geschiedt?
Wanneer wij, heeren, de fijne, witte En
gelsche hemden dragen, cUnktn wij natuurlijk
niet aan de werksters der natte spinnerijen
die het ons bezorgd* n. Ook de dames denken
daar wel niet aan, als zij met trots voor de
linnenkast staan Je, de fraaiedamasten linnens
bekijken. Maar de verdienstelijke
linnenmaaksters lu-bben er wel aanspraak op, dat
»\ij nu en dan ons voor den geest stellen,
hoe zij werken en leven. Daarom schreef ik
dit aitikel. In verbin-1 waarmede ik later
eens wat zal vertellen over den toestand der
katoenbewerkslers van Lancashire, die over
het algrfruet-n veel meer verdienen dan de
Belfasler textielwerksters, voornamelijk, om
dat rij goed georganiseerd zijn. Kaar mij werd
medegedeeld door Miss Galway, de secreta
resse der linuenmaakstersvereeniaing van
Belfast, zyn van de laatsten slechts 2000
vereenigd, nog geen tiende deel van alle spinsters
en weefsters der stad.
Lo n d e n.
J. K. v. D. VEKR.
de lange Abtstraat uit en sloegen teen links
om, de Kortestraat in. Handje hing aan hing
zijn arm, niet den rechterschouder steik naar
voren om 'rn beter te kunnen zien. Met een
kleur op de wangen en een zon in 'r, oog
kwamen r.e den bloemenwinkel binnen.
De juffrouw zagen ze niet met den eersten
oogopslag, maar ontwaarddj haar spoedig
achter in den winkel, over de toonbank
gebogen. In de extase van haar geluk klonk
Hansjes stem hel-/roolijk de
planten-omfieving in: Juffrouw, kant u Zaterdag voor
het bal niet.. ."
Sssssst... 7,'is in gesprek, merk je dat
niet?" sprak Henk zaclu, zij vrouw een duwtje
in de zij gevend.
De juffrouw zag haar even aan, vroeg: Pen
oogenbhkje als je blieft, mevrouw. .. ot hebt
u soms haast ?" en keek toen weer voor zich,
vervolgde haar gesprek, toen ze Hansje
oritkeLnend het hoofd zag schudden.
Dicht tegen elkaar aangedrongen, wachtten
ze geduldig af tot de juffrouw klaar zou zijn.
De persoon met wien ze sprak was voor
hen onzichtbaar, verscholen als hij stond
achter een hooge Keotii. 't Bleek een jongen
te zijn mi t een sterk indisch accent. Eens
klaps werden ze oplettend: ze hoorden die
stem, huilen i en klagend, zordat ze er ver
driet door in hun ziel voelden komen, zeg
gen: Ja juffrouw, allemaal witte bloemen
d in maar als je blieft van mijn zusje en
mij,... een heele grojte krans...''
D'r mot ook zeker 'n lintje aan, niet ?"
klonk er zaakrijk achter; ik hel) ze in vier
breedtes, erge goeie kwaliteit..."
Ja, juHrouvr, dat 's goed, ook linten, heele
witte linten dan maar..." huilde hij terug.
Mot 'r niks op '' krijschte opgewekt
dezelfde koopviouwen stem, tf
'teenbruidsbouquet gold.
Ja wel..." Hier zweeg hij een oogenblik;
dan ver volgde dat kinderstemmetje, hakkelend
en stootend, op 'n toon van felle smart, met
dikke tranen er in. die de iwee stille getuigen
door de ziel sneed: Ja.. .juffrouw.. .zet u
'r dan maar op., aan. . .aan. . .onze innig...
geliefde.. .dierbare.. .moeder., .neen., .stief
moeder. . .van Nonnie ... en Arthur ..."
Voor de Heertn.
III. Vrouwenkiesrecht.
De vrouwen vragen kiesrecht.
Belachelijk nietwaar? Een 2000 vrouwen
(meer leden telt de Vereeniging niet, en 't
is nog al veel voor een politieke vereeniging,
maar weinig voor een verandering in de
grondwet, tenzij men mfderekent de voor
standers in het Algemeen comitéen de
vrouwenraad, die ook voor vrouwerkiesrecht
zich verklaarde) die zich verbeelden, dat
zij de Wereld, die van Adam af den mannen
behoorde, zouden verbeteren, als zij mede
regeerden.
Verbetering van de vrouwen, die van Eva
af kwaad deden in de wereld, de oorzaak
van de val van de rnenschheid, van de ver
drijving uit het Paradijs en sedert van ette
lijke oorlogen, duels en zelfmoorden ..? Door
de vrouwen, die men volgens de Fransche
spreekwijze moet zoeken, overal waar men
ophoudt te bekennen een oorzaak.
Er zou hoegenaamd niet 3 veranderen als
zij medebestuurden en medekozen, waar haar
indirecte invlool op de geheele wereld nu
toch naar men zegt zoo sterk woidt gevoeld.
Integendeel, als zij zelf de macht hadden
zonden zij juist minder inlrigeeren. De ge
schiedenis leert dat de regeering van vrouwen
altijd zoo goed was, omdat dan inderdaad de
mannen bestuurden en omgekeerd...
In elke vereeniging maakt men de oppositie
bestuur om haar te temmen. De socialisten
worden geleidelijk in het parlement opgevoed
tot makke schapen. Xantippe zou een lam
worden, als ze niet meer had te strijden voor
haar rechten.
Het aantal steinvee nam toe, de
partijgroepeering bleef dezelfde, want de Xantippes
stemmen thans toch voor haar echtgenoot
en de Martha's stemmen mét haar echtgenoot
mede. Overal dus 2 stemmen in plaats l.
Laat de kinderen haar spel, laat haar een
hokje zwartmaken, 't zal ze gauw genoeg
vervelen. Allicht zal men ze even bard naar
de stembus moeten sleepen als nu haar
echtgenooten, vaders, zonen en broeders. De
verboden vruchten smaken het zoetst.
Voor de mannen eindelijk rust. Niet ver
gaderingen om de vrouwen te bestrijden, niet
dat geharrewar in de huisgezinnen, niet dat
vermoeiend gepolitiseer aan tafel. Als er geen
vereenigingen meer zijn die de vrouwen
opzwiepen, bekommeren ze zich even weinig
om de politiek als haar mannelijke leden van
het gezin ... pardon, als vroeger haar moe
ders en groot rnofders. Benauwende verga
derzalen, vervelende redevoeringen, in plaats
het lieflijk krompraten van baby in de gezel
lige huiskamer, hebben alle bekoring ver
loren, zoodra het alledaagsche kost wordt.
Bovendien zouden de vrouwen al heel
spoedig tot de erkennirg kooien van Laar
onbruikbaarheid en minderwaardigheid,
7.00dra zij voor oorspronkelijk werk werden
gesteld en niet genoeg hadden aan het uit
haar geheugen opdreuneu van afgezaagde
argumenten tegen de bestrijders van vrouwen
rechten. Het beantwoorden van vragen der
kiezers zou nog wel gaan, ook daar geldt het
een lesje, maar de veile verkiezingsmanoeu
vres, het lichten van haar doopceel zou haar
al heel spoedig tegenstaan... tenzij zij een
middel vond om daaraan een einie te maken
en zoo vindingrijk is zij niet.
Haar te weren is als een bekentenis van
vrees! Zij verbeeldt zich dan werkelijk
iemand" te zijn, dat men haar zoo gevaarlijk
acht. Te veel eer!
In de huiskamer is zij veel gevaarlijker,
dan als nieuweling in het Parlement. Daar
straft zij met aangebrand middagmaal of
andere plagen... Thans verwaarloost zij zelf j
heelemaal de keuken uit koppigheid, omdat
zij zich superieur wil toon ei, uit geest van
contradictie, omdat zij niet geduld wordt in
de regeering. Zet alles voor haar open en
uit denzelfden geest van contradictie zoekt
zij weer haar keuken en modes en hand
werken.
Laat haar haar minderheid in het Parle
ment goed voelen... Als zij zich ns be
lachelijk heeft gemaakt, verschijnt zij geen
t«eeden keer. En... zij maakt zich na
tuurlijk belachelijk l
Z olang zij nog maar halve rechten heeft,
beroept zij zich op die halfheid om haar
minderwaardigheid te verontschuldigen. Zoo
lang de mededinging haar moeilijk wordt
Dat mot u maar eens perciesjes voor m'
opschrijven . . . En hoeveel mag-'t-ie kosten ?"
siak do vlijmscherpe stem van de
verkoopjull'rouw in 't rond. als een vergiftige lans in
broo/e menscheriliehamen.
Hansje en Henk keken elkander verbijsterd
aan. Bedroefd waren ze, en verlegen met
hun boodschap, zoo rauwvloekend met de
smart bestelling van het Indische jongetje,
die zijn liefde voor de doode lucht gaf in
een groote krans met breede linten.
Henk, villen we weggaan?"
fluistersmeekte Hansje.
Ja, dat 's goed kind . .."
Ze wendden zich geruischloos naar dedeur...
Maar daar kwam de juffrouw die 'u oog in
't zeil had gehouden, met haastige, groote
passen en een lach otn den mond op hen
toeloopen. O, mevrouw, meneer, bestelt u
gerust maar even hoor! Wat zal 't zijn?
Voor 't hal zei d-u ? De jongeheer moet maar
even wachten; hij houdt m' al lang genoeg
aan de praat.. ." flapte ze 'r grof uit.
Het zal niets zijn juffrouw, niets," ant
woordde Hansje, die een traan in 't oog had,
verontwaardigd, met de souvereine, moreele
kracht van den gevoelsmensch, die het mede
lijden ruw ziet vertrappen door het ver
foeilijk plat koopmannetjes-egoïsme ; het zal
niets zijn juffrouw!" en haar oog fonkelde
van toorn, die haar wangen verbleekte.
Henk stor.d daar als versuft om de felheid
van het conlrast en de majesteit van Hansje,
waar hij in groeide en waarvoor hij haar zou
willen omhelzen, zóó innig aJs hem die roerde.
Dan vervolgde ze luider: Arthur, hoor
eens..."; en snikkend, met zijn zakdoek
voor de oogen, trad hij bedeesd naderbij,
uithuilend zijn immens verdriet om de moeder,
die voor goed was heen gegaan...
Ze stak hem spontaan de hand toe en
kneep hem in de gelige wangen, die zoo
afstaken tegen het kleur-overheerschend
blauw-zwart zijner haren, en nat van tranen
voelden. Arthur, ik ken je wel, jongen. ..
Kom, ga met ons mee; wij zullen er wel
voor zorgen dat alles wordt, zooals je zoo
gra'ag wilt, hoor ventje." En dan klinkt
haar stem gemaakt luchtig, wat haar
gemaakt, spant zij alle krachten in om dea
man de loef af te steken.
Gfeef haar niet de gelegenheid tot een
strijd, die hardt. Zoodra zij bereikt denkt
te hebben, zal kaar kracht verslappen.
Laat haar niet de glorie van het marte
laarschap.
Geef haar alles... en blozend zal rij
moeten bekennen, dat zij niets is en vol
schaamte wegkruipen aan den huiselijke»
haard, voor goed genezen van haar politieke
aanvechtingen.
Nu duurt de strijd oneindig, telkens HUW*
ge u overwonnene bekennen; in de edel
moedige rol van vrij willig-geven, hebt ge
veel meer succes l
Geef baar alles, zoo half, als zij. de meer
derheid van haar geslacht nu nog is, zal zij
verbijsterd staan over de gave, nog niet eens
door allen bezeerd. Haar nederlaag zal vol
komen zijn, omdat zij voelt, dat zij nog niet
gereed is, dat de gave te vroeg komt, datnj
in elk geval een dwaas figuur slaat.
Geef haar kiesrecht passief en actief (de
meerderheid der vrouwen kent nog niet het
onderscheid) politiek en burgerlijk.
Laat haar haar echtgenoot zelf vragen
heel velen doen 't toch reeds laat h-aar het
40 cent» per regel.
?niitiitmiimiiiiiiiiinii
iiiiiiiiiHiinfiini
Cailler
FlJ rtSTE
C fl cao en SUIKER.
iedepcneerd
Filialen: SPUI 25, VAN WOUSTRAAT SL
Depots: v. Baerlestraat 38, Joh.
Verhuisfcstraat 105, Ferd. Bolstraat 4, Weesperzijde 74,
Plantage Kerklaan 15, Tilanusstraat 83, Voa
Zesenstraat 29,Watergraafsmeer: Breedewegï,
Ie Helmersstr, 201, Ie Const. Huygensstr. 92,
de Clercqstraat S, Nassaukade 304a,
Marnix:straat 257, Haarl.dijk 20, 2e TuindwarsstraaiS.
Echt Victbriawatei
OBERLAHNST^IM.
cht Victoriawate,
OBERLAHNSTEIN.
BOUWT te NUNSPEET
o/d.
VELUWE.
Inlicht, b'd. Vereeniging Kantoren
voor Vasle Goederen in Nederland te
Nunspeet.
lllllllllllllllllllllllmlIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUMIMIIIIIIimillllltllMUI
moeite kost: Kom, ga maar met meneer
en mij mee. We kennen je heusch hoor. .,
AVat heb je laatst mooi gespield met j«
zusje. .."
Arthur gaf zich willig over aan haar
teederheid, en reikte haar de hand, die 7c
streelde. Dan stak ze haar arm resoluut
door dien van Henk, die daar nog steed»
als versuft stond om de felheid van dit
contrast en het puur, heerlijk
mensehesliefde-gevoel voor zijn schat.
Ze namen Arthur, die tufschen hen in
liep, mtênaar huis, en Betje moest Nonni*
nog halen...
Nou, 'k moet zeggen dat j' er keurig
netjes uit ziet, hoor Hans l" zei kapiteic
van Brüchen Zaterdagavond tegen haar, toee
hij haar voor den eersten wals had gehaald.
Maar mag ik je wat vragen? Hou je
heeiemaal niet meer van bloemen ? je hebt 't
geen enkele bij je..."
Ja zeker, hou ik er van Willem ; maar
een moeder van twee jonge spruiten kac
maar niet altijd voor elk boodjchapje
uitloopen", doceerde ze grap pi g-ge H ichüg. Maar
haar stem klonk anders, en haar blik ver
duisterde, toen zij vervolgde: Donderdag
was ik er voor uitgegaan,... toen is 't e?
niet van gekomen..."
En gisteren en vandaag dan ?" voegde
van Brüchen haar in 't nauw brengend toe.
Ia ... toen heb ik er niet meer aan ge
dacht, en Henk schijnt 't ook vergeten t*
hebben ..."
Op dat oogenblik kwam deze buiten adem,
met blijde groote passen op haar af: Hansje
kind zie eens ?'' En hij reikte haar eenigif
bij elkaar gebonden rozen over, een
oogenstreeling door de zachte harmonie der kleurei
van de theerozen, een enkele witte, en eei
la France''. Ziezoo, nog nét op tijd",
schertste de kapitein; maar voortaan een
paar dagen van te voren besteld hoor, dat **
beter, anders zorg ik er voor..."
In den blik dien zij op Henk sloeg, las
deze haar groote liefde.