Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 15J3
Donetz. Spw. 1867/69 & 20 801A 75 X
Gr. Russische Spoor '88 . 74 70
Mosk. Jar. Arcb 77 K 72 X
Orel Vit 71* 67«
Tranae. fr. 500?2500 . . 73X 69%.
Zw. Spw.. ...... 74% 1\.X
De Nederlandsehe «Jtoa^papierea gingen
ietwat' achteruit. Geld werd duurder. De
prolongatierente veranderde van 334 tot 5/4
a 5 K pCt. De Engelsehe Bank k-on evenwel
reeds haar disconto verlagen. Dit oefende
nog weinig invloed uit. De overige
staatsfondston veranderden weinig, hetzij in de
opspande, hetzij in de nederdalende richting.
In de groep der fabrieken bleyen de
Westerguiker-a&nó. 149 M pCt, geprijsd. De re
sultaten van het afgeloopen boekjaar waren
voor deze onderneming niet onguns-tig, al
werkte de hooge pjij s van de ruwe suiker ge
durende "de eerste helft van die periode wat
belemmerend. Het tweede gedeelte maakte
evenwel veel goed. De exploitatie gaf'n voor
deel van ongeveer 368 duizend gulden. Over
1904 bedroeg dit 346 dnizend waarvan echter
2/4 ton gereserveerd moest worden voor
schade op loopende contracten. De ren .e
van de obligatieleening vordert ongeveer
?40.000. Op gebouwen op eripachtsgrond"
wordt ? 5000, d.i. ruim l pCt. en op machines
en gereedschappen ? 34.500 of ongeveer
2K pCt. afgeschreven. En voor waardever
mindering van de gebouwen en erven, die
op de balans aangewezen, zijn voor ruim
1.1 milliqen wordt niets afgezonderd. Op de
genoemde activa, die op de balans gecalcu
leerd z^n voor ongeveer 3 millioen, wordt
slechts ongeveer ? 40.000 afgeschreven.
Dat was ook 't geval in 1904. Is dat niet
wat weinig? Verminderen vooral de ma
chines niet apoedig in waarde? B3vendien
zijn de resultaten van het bedryf eener
raffinaderij nog al afwisselend, 't Zou daarom
misschien niet te verwonderen geweest zyn
als de direct'e van de vrij benedigende
resultaten gebruik gemaakt hal, om wat meer
af te schrijven. De aandeelhouders hadden dan
ietwat minder dan 9 pCt. ontvangen.
Verleden jaar werd niets uitgekeerd. Daar
vóór U, 18, 12, 5, 7, 10, 20 en over 1897
zelf j 37 pCt. De Wester zette bij wyze van
proef het bedrijf van de Imstel voort. Die
proef zou bevredigende uitkomsten gegeven
hebben. De Amstel zou nu voor altijd een
afdeeling van de Wester bljjven. De voor
uitzichten voor het jaar 1908 zijn, zooals 't
verslag zegt, aanvankelijk niet ongunstig. In
de eerste 4 maanden werden circa 40 millioen
K.G. ruw verwerkt tegen 16 millioen in het
zelfde tü'dvak van 1905.
Dd afdaelin^ van de Kol. Credietimtellingen
en cultuttron-ternemingen kon de verhoogde
koersen van dévorige weak vrijwel behou
den. De prijs van de suiker 13 wat hooger
en ook de jaarverslagen, die gunstige resul
taten vermelden, deden de aandacht op de
cultuurwaarden vestigen. Het dividend van
vele cultuurondernemingen is wel niet veel
meer dan dat van verleden jaar, maar uit
de overvloedige winst worde veel gereser
veerd voor mogelijk komende kwade jaren.
Evenals aan vele andere indi&cke trammen
kwamen de betere omstandigheden aldaar
ook ten goede aan de resultaten van de
ilalang. De Kediri waarvan het verslag
den vorigen keer besproken is en de Malany
worden door dezelfde beleidvolle directie
beheerd. De exploitatie van de Malang bracht
in 1905 niet alleen genoeg op om het verlies
van 1904 van ruim ? 19.000 te doen ver
dwijnen, maar gaf nog een voordeelig saldo
van ongeveer ?16.000. Op den
Tramwegpost die op de balans voorkomt voor bijna
2.7 millioen wordt ?15.000 afgeschreven. Is
die afschrijving niet al te bescheiden? Voor
1906 wordt ietwat minder opbrengst ver
wacht, maar op vermindering van exploita
tiekosten zou evenwel ook gerekend mogen
worden.
De Baltimore heeft 't dividend van 5 tot
6 pCt. verhoogd. Dat was het bericht dat
aan de amerikaansche afdeeling heden een
vrooljjk aanzien gaf. Ook de geruchten van
? dividendverhooging op de Norfolks en
Topeka's. Baltimore & Ohio c. v. a. verbeter
den zelfs van 112 tot 120 % pCt., C hes van
571A tot 59 %, Norfolk van 9CMÏtot 92% pG't.
en Southern Pacific van (55 >i tot 67^ pCt.
Overigens is de noteering over 't algemeen
wat zwakker.
Amsterdam, i
Bussum, J
21/22 Juni 1U06. D. STIGTEB.
MüM in fie HüfiM
P ar si f al.
Zeker heeft dit jaar de Parsifal- op voering
van de Wagnervereeniging niet zooveel
opschudding verwekt als ten vorige jare.
Even zeker kim men echter ook beweren, dat
zij niet minder indruk heeft gemaakt dan
in 1905.
Op het oogenblik dat ik dit schrijf, klinken
by mij nog na de heerlijk breede melodieën
van den Charfreitagszauber". Geheel
vervuld ben ik van de wijding die Wagner's
Buhnenweihfestspiel" uitstraalt. Wijdingen
stemming, ziedaar de juiste woorden, waarmede
men ook kan aanduiden de gewaarwordingen,
welke door de op voering der WagnervereeniJ
ging zijn opgewekt.
Wanneer men Wagners' tekstboek leest,
dan bewondert men opnieuw wat zijn dich
terlijk scheppende geest heeft gewrocht van
een onderwerp, dat door Wolfram van
Eachenbach menigmaal op triviale" wijze is behan
deld en men wordt verkwikt door de naïeve
poëzie en mystiek, die Wagner's tekstboek
gemeen heeft met de legenden van Chrétiens
van Troyes.
Maar als men dan de orchestpartituur leest,
dan staat men verstomd over 's meesters
macht van uitdrukking. In meestal langzame
tempi en sobere instrumentatie wikkelt zich
de geheele handeling af; echter met een
juistheid in de aanwending der motieven,
met een waarheid in de karakteristiek der
figuren en met een breedheid van declamatie,
die zooveel te meer opvallen, omdat in de
meeste andere werken van Wagner het ero
tische element meer op den voorgrond treedt.
Is het mogelijk zich voorde Parsifal-figuur
een motief te deuken, dat meer den jeugdigen
overmoed en tegelijk de ridderlijkheid van
den jongen held weergeeft dan Wagner's
Parsifal-motief?
Zijn de dalende orchestflguren en de on
stuimig voortjagende harmonieën niet bij
uitstek geschikt om het wezen van de raad
selachtige Gralsbotin" te schilderen?
Worde men niet warm van innig mede
gevoel, wanneer men het heerlijke
Herzeleidemotief' in het orchest hoort?
Zijn voorta melodieën als Oh,
wundenwundervoller heilger Speer", de geheele
Amfortas-klage" en in het orchest de
Heilandsklage" niet aangrijpend en
zielroerend ?
Moet men ook niet erkennen, dat de
Waldesrauschen-melodie" in liefelijke schoon
heid een eenige plaats inneemt in de geheele
muzieklitteratuur en slechts door Wagner
zelf wordt geëvenaard in enkele zijner vroe
gere werken?
Doch ik zou meer plaats noodig hebben,
dan mij hier kan worden ingeruimd, wanaeerik
op al de schoonheden der heerlij
kepartituurbladdjden zou willen wijzen.
De uitvoering van dit jaar heeft ruimschoots
de geheimen van het wonderwerk ontsluierd.
In de eerste plaats wil ik noemen het orchest
dat b\j Wagner als de voornaamste factor
mag beschouwd worden in het weergeven
van de psychologische toestanden.
Dit jaar was het orchest in meerdere mate
overdekt als bij vroegere gelegen heden en dat
kwam aan den totaalklank van het geheel
ten goede. Het scheen mij echter toe dat,
in het voorspel van de eerste acte, het
orchest nog niet geheel gewend was aan het
nieuwe dezer inrichting, of misschien aan de
temperatuur of wat dan ook; daar waren
nog eenige ongelykheden te bsspeuren en
ook de samensmelting der instrumenten liet
nog te wenschen over. Laterechter was hieraan
niets meer te merken en boeide
hetConcertgebouw-orchest, als steeds door zijn weelde van
klank en betoovereude tinten en kleuren.
Vooral de derde acte was voor mij een bron van
onverdeeld genieten. Ontegenzeggelijk is de
nieuwe overkapping vaa de orchestruimte
een groote verbetering. .Nog nimmer ia het
den zangers zoo goed mogelijk geweest over
de golven van het orchest te zegevieren.
De bezetting der hoofdrollen was g jlijk
aan die van het vorige jaar.
Forchhammer, de ijverige en onbevoor
oordeelde kampioen van de
Wasjnervereeniging, vervulde wederom de hoofdrol. Hij deed
dit op de hem eigene frissche, spontane wijze.
Er is in zijn zingen menigmaal iets
geforceerds. Het kan heen niet gelukken een mooie
breede melodie op rustige edele manier voort
te brengf n. E^n mooi legato ontbreekt hem; zijn
spel ia echter zóó doorvoeld en de stem op zioh
zelve is zoo helder, dat men hem veel ver
geeft; o. a. ook een paar onzekerheden, die
hem ongetwijfeld zelf gespeten zullen hebben.
Mevron w Litvinne zingt mooi. Haar uiterlijk
ia niet zóó dat men de illusie die Wagner
verwekt ein jugendlicb.es Weib von
höchgter Sehönheit" verwezenlijkt ziet;
daarvoor zou men een slanker gestalte wen
schen. Ook was in de Verföhrungsscene''
haar dictie niet sprekend en haar accent
niet verleidelijk genoeg. Daarin kon men
het meest bespeuren dat z\j niet van
Germaanschen s'am is. Maar, zooals ik reeds
zeide, baar zang is zeer mooi.
De Atnfortas" van den heer Breitenfeld
was wederom aangrijpend schoon. Wanneer
ik mij de verschillende personen te binnen
breng, die te Bayreuth deze partij gezongen
hebben, dan kan ik mij niet herinneren dat
een v»n heu hem overtroffen heeft. Ook
de heer Krorner bezit geheel het sarcastische
in zijn klank- en metaalrijke stein om de
Klingsor-partij tot haar recht te brengen.
Niet minder voldeed de stem van Titurel
(de heer Holm).
Ongetwijfeld bezit de heer Blass een mooi
basgeluid. Het is van het echte bas-type. Maar
het klinkt op den langen duur wat stug en
stroef. Het moest buigzamer zijn. Thans
was hu niet in staat de vele schoonheden
zijner partij en die ons vroeger door een
Scaria, een Blauwaert, een Grengg, een Von
Kraus zijn geopenbaard, tot haar recht te
brengen. Vooral ha l hieronder te lijden zijn
verhaal aan de Knappen", Titurel der
fromnie Held."
De kleinere partyen van Ritter en Knappen
kwamen my voor, dit jaar becer bezet te zyn
dan in 19U5,
Slechts bet Tborenmotief' durch
Mitleid wissend" vierstemmig gezongen in
de eerste acte, was niet geheet rein.
De bloemenmeisjes, zoowel de solisten,
ala de koorgroepen, hebben zichzelven
overtroflen. Het was prachtig, zooals zij haar
moeilijk maar dankbaar ensemble hebben
vertolkt, zooals zij hare gracieuse bewegingen
in overeenstemming brachten met hunnen
zang en den tekst en het was een feest voor
het oog, haar in heur sierlijke en in rustige
barmonieuse gewaden te z'en bewegen.
De koren in de koepels klonken ditmaal veel
beter dan verleden jaar. Was er in het
vorige jaar iets mats en te veel gedempts
in den klank, thans bleef deze steeds sonoor.
Het koor der ridders beneden had echter
nog wel een paar goed getimbreerde stemmen
kunnen verdragen.
Den man, die de ziel is van de
Wagnervereejiiging, die al deze factoren heeft
vereenig.l en er een wondervol artistiek geheel
van heeft gemaakt, lienri Viotta, dien man
hulde te brengen is mij een dankbare taak.
Hoe vaak komt het niet voor,zelfs aan beroemde
theaters in het buitenland, dat men met
voortreffelijke krachten, toch slechts iets be
reikt dat nauwelijks het middelmatige over
schrijdt l Ligt dat niet meestal aan den leider?
Wanneer wij nog lang met vreugde zullen
teruglenken aan deze opvoering van Parsifal,
dan komt de persoon van lienri Viotta, als
de alles omvattende en alles bezielende kracht
van het geheel, op den voorgrond.
Wie herinnert zich niet den storm van
verontwaardiging, die verleden jaar aan gene
zijde van den K-jn is opgestoken, bij het ge
rucht van de op handen zijnde Ainsterdamsche
Parsifal-opvoering? Dit jaar is de herhaling
vrijwel onbesproken gebleven. Men vergist
zich echter als men meent, dat inen de
artistieke beteekenis onaer opvoeringen heeft
erkend en deze dus lijdelijk heeft goedgekeurd.
Grooten dank mag men daarom aan Viotta en
zijn krachtdadig bestuur brengen, voor de
herhaling van dit verhovenste van alle wer
ken des grooten Bayreuther meesters.
* *
' *
Dezer da<?en ontvingen de abonnés der
Toonkunst-Kamermuziekavonden een circu
laire, die hen zeker in hooge mite zal teleur
gesteld hebben. Er werd daarin medegedeeld
dat de heeren Julius Böntgen en Carl Fleseh
zich niet meer bereid verklaard hebben op
die avonden mede te werken en datdairom
deze soirees niet verder zullen worden voort
gezet.
In hooge mate ia dit te betreuren. Onge
veer acht en twintig jaren lang hebben de
kamermuziekavonden eön hoog standpunt
ingenomen in de muziekbeoefeniug hier ter
stede. Ieder die, zooals schrijver dezes, van
den aanvang af, de beteekenis dezer genotrijke
soirees heeft gadegeslagen, eerst in de fraaie
zaal van Felix Meritis", la'er in de kleine
Concertgebouw-zaal, kan constateeren dat zij
een tijd lang aan de spitse stonden van de
muziekbeoefening. Jammer is het dat een
vereeniging, met een zoo schoon verleden,
in de toekomst niet meer zal werkzaam zijn
voor de kunst, cfie zij zoo schoon gediend heeft.
Daar echter het bestuur der kamermuziek
avonden zegt dat zij de redenen moet eer
biedigen, die de heeren Kantgen en Fleseh
genoopt hebben zich terug te trekken, voegt
het ook ons te berusten ia hun besluit.
Ik acht my' echter verplicht onze wakkere
kunstenaars openlijk dank te brengen voor al
wat zij ons hebben doen genieten.
Vóór allen Röntgen, oprichter dezer avon
den, die van het begin af, met zy'n vele en
persoonlijke paven welke juist op het gebied
der kamermuziek van zeldzame supsrioriteit
genoemd mogen worden de
Toonkunstsoirees tot hoogen luister heeft opgevoerd.
Het gemia dezer soirees zal ongetwijfeld
een leemte achter laten, die moeilijk zal
kunnen worden aangevuld.
ANT. AVERKAMP.
Inhoud van Tijdschriften.
De Vrije Tribune, afi. 6 : Pieter van der Meen
Een schamele, vervolg. Johanna Steketee>
Er wordt geklopt. A. Dolfers, Gavotte.
Interieur. W. ten Oever, Baliekluiver.
Georges Eoose, Meimaand. Veiano*ering.
Boek beoordeeling.
Toonkunst, No. 23: Orkest-toeitanden in
Nederland, door Wm. H. Comoonist of
dirigent, door H. R. Henrik Ibsen over de
opera, door J. H. R. Brahms. Varia.
Berichten en mededeelingen. Uit de
Vereenigingen.
Eigen Haard,, No. 25: De abstractie van
kapitein Clemens, door George Fecb. II.
Grasbouquetten, door dr. A. J. M. Garjeanne,
met af b. Wildzang in 't bosch, door II. C.
Delsman. Te Roelof Arendsveen, vergroo
ting eener fotografische opname van dr. E.
Nenhauser. Tusschen deZuid-Hollandsche
plassen, door G. B., met af b. naar foto's van
dr. E. Neuhauser. Wagenwedrennen en
Optochten, met af b. De haven van Am
sterdam. Verscheidenheid. Feuilleton.
3e Jaargang. 24 Juni 1906.
Eed.: C. H. BBOBKKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreflende, te richten aan bovenstaand adres.
Van probleem No. 61, zijn beide oplossingen
gevonden door: K. C. de Jonge, A'dam; K.
Bouwes, N. Bouwes, D. Kikke, Etlaro ; W. van
Daalen, J. Fortgen, Haarlem.
De bij-oplossing is gevonden door: S. S.
van Baaien, M. Wolder, A'dam ; J. Luteijn,
Groede; J. Veersheitn, Hilversum; M. Lemstra>
Koog a/J Zaan; J. Meijer, Xijuiegen.
De ontleding van den auteur (Coup de Turc),
is prachtig, en te betreuren is het, dat de
eenvoudige bij-oplossing, den vervaardiger
is ontsnapt. Vele problemiaten struikelen nog
al eens o/er dergelijke steentjes, en de oor
zaak hiervan, is meestal g« egen in de niet
voldoend praktische kfnnis valn het spel.
Deze is beslist noodig om, na het
construeeren in staat te zijn dergelijke fouten te
corrigeeren. Men rne.-nt wel haast een pro
bleem te kunnen fabriceere i, doch let niet
op de finesses, welbe het damspel in 't bij
zonder aanbiedt.
UIT DE DAMVVERELD.
Wij vernemen dat M. Maicel Bonnard van
Lyon. medewerker is geworden van de
damj-ubriek, in Dt Bavaid in plaats van M. Ortigé,
die zich heeft teruggetrokken.
Te Grenoble is tydens het congres beslof en,
het volgend congres te houden te l.yon in 1907.
Aan het concours voor het kampioenschap
van de Dauphinénamen 10 spelers deel. M.
Dentroux behaalde 20 punten, M. Raphael
en Caile, van Marseille 18 p., M. Bonnard en
Le Goff, van Lyon en Jaufret van Marseille
ontvingen de 4e, oe en 6e prijs. In de tweede
afdeeling waren negen en in de derde af
Jeeling 1-t spelers.
Inter-ationaal concours. M. Dambrun^
organiseert te Para's een concours, welke
15Augustus e.k. zal gehouden worden. 600 a
800 fr. aan prijzen worden uitgeloofd.
PartüNo. 38. Omgewerkte korte
centrnmopening". Deze korte party weid gespeeld in
de competitie-wedstrijd E. H. A." Wy plaat
sen hem hoofdzakelijk, om de amateurs
inkennis te brengen met du daarin
voorkomendevalstrik. Wy noemen de spelers dezer partij,.
A. te Y, met wit, en B. te Z, met zwart.
Wit Zwart. Wit Zwart.
1. 33 28 17 21 1) 18. 44 40 25: 31
2.3033! 1823 19.40:20 15:24
3. 31 27 2)20 24 20. 49 44 6) 6 111
4.34 30 12 18 3) 21.46 41 11 17
5. 37 31 7 12 2-2. 41 30 17 21! 7}
6. 31 20 14 20 23 37 31 16
7.26:17 11:31 24.44408) 410 OV
8.36:27 20 25 25.31 26 10 15
9.40 24?4)10 14 2626:17 12:21
10. 34 2» 25: 34! 27. 36 31 21 26 10>
11. 29:40 5 10 28.40 34 26:37
12.41 37 15 20! 29 42:31 15 20
13. 40 34 10 15 30. 47 41 11) 20 25 12>
14 34 305)20 25! 31.41 36?? 16 211
15. 44 39 25: 34 32. 27:16 18 22
1639:30 1420 33.28:17 2430
17.5044 2025 34.35:24 19:26!!
Opgegeven.
1) Deze zet is niet zoo goed als 18-23, om het
volgende: w 39-33, z 18-23, w4t-39, z 12-18,
w 31-28, z7-12 de beste, w 26:17, z 12:21,
w 36-31. Nu zien wy den korten vleugel al
aardig ontbloot, en den langen vleugel nog
werkeloos gelaten. Dit is nimmer goed voor
het positie-spel.
2) Nu moest 44-39 volgen, zooals
hierbovenis aangetoond.
3} Hiermede is de inleiding van de cen
trum-opening" weder normaal gemaakt.
4} Beslist fout. Wit mag deze afruiling niet
beletter». Vanaf d'.t moment kan zwart den
korten vleugel blijven bestoken, hetgeen voor
wit minder aangenaam zal zyn.
5) Deze zet was goed, als tevens het veld 39
bezet was. Tnans brengt hij niets voort, dan
een meer en meer verzwakkende vleugel.
^6)kZwart heeft nu den korten vleugel bedui
dend verzwakt, hetgeen zeker een belemme
ring voor wit zal zijn om het spel goed te
ontwikkelen.
7) Deze zet kunnen wy noemen, de deur
sluiting", omdat hy het binnendringen in dien
vleugel belet. Hierom is het zoo gewenschr,
tijdig dit veld te bezetten, en daarna met 1-6,
2-7 en 7-11 de sluiting volledig te maken.
8) 443!) is o. i. iets beter, doch neemt het
kwaad niet geheel weg.
9) Om tijdig het veld 15 te bezetten, het
geen beslist noodig is.
10) Wit wordt hierdoor geforceerd om ook
den korten vleugel los te maken, waardoor zsv.
aanstonds een combinatie kan ontwikkelen.
II) Wit is nu vrijwel verplicht, zijn spel
bij den landen vleugel weder te versterken,
doch moest dit doen met 47-4?. Na 47-41, is
hÜmin of meer gedwongen, met 41 36of37
voort te gaan, omdat anders een darnzet
(ireiit na 9-14.
12) Zwart speculeert op de verplichte voort
zetting met de schijf 41. Echter hierdoor
ontsnapte aan wit den valstrik, welke hem
gespannen werd. Oogenschijnlijk was 4L-3ti
tlians de zet, doch 41-37 moest gespeeld wor
den. Hierdoor verechafte wit zich echter een
nog rnimler gunstig positie-spel.
CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD..
Tabel der gespeelde zetten van Zwart.
P.
W.
Z.
P.
W.
z.
p.
w.
z.
No. 23. i
D - i
K li) 23;
No. 27.
E
G 30-35
No. 33.
F *
E 21:12
No. 35. i
F * \
K 20-24
No. 36. i
F - i
M 25-30
No. 39. 1
G - i
F 37 41;
No. 41 ;
G - ;
N 40-45
No. 47. i
H - j
K 7-11;
No. 57. i
K - j
E 47:20!
No. 53.
K
G 25-30
No. 74.
N
D 45-18
No. 77.
N
K 19-23
* Voortzetting van partij :
No. 33. E 17-22, F 28:17 gedw.
35. K 9-13, F 19:8
45. H E remise verklaard.
42. Vorige rubriek, moet zijn 17-12.
fiorace jan Offel Lts
(Schrijver van Une armit depauvres\
Prys ?1.90.
Il e'impose par ces iraprévus, ces
raccourcis, ces clairs de style qui nous
font tant cbérir un Saint-Simon, un
Michelet, un Balzac. (Jnelle namme,
quel mordant chaque phraae ; quels
points de vüe nouveaux expritaés avec
un renouveau verbal. Ce livre est plein
d'humanitésans hutnanitairerie, sans
these sociale, sans visée utilitaire, sans
morale, sans récriniinations oiseuaes.
VAN OFÏ--EL aime ces Enfermés, militaires
et correctionnaires, pour ce qu'ilssont
et tels qu'ils sont. Il ne les méprise
ui ne les exalte pour les besoins d'une
these quelconque ; il les montre et il
interprète avec la sympathie désint
ressée du véritable artiste. Jamais il
ne pi-end un ton de supériorité, ou de
compassion protectrice, ou de niaise
utopie: il n'est ni charlatan ni badaud.
Mercure de Francs l Juni '06.
(GEORGE EEKIIOUD).
Scènes de prisons militaires et de
prisonniers, pressantes, mouvantes,
angois-'ante?. L' auteur, un peu fruate
et sauvage de Une armee de pauvres,
devient un de nos meüleurs, de nos
plus observateurs crivains. Le Peuple.
Ma foi, ces Enfermés constituent un
des meilleurs romans, sans distinctions
d,? pays, que j'aid lus depuis bien des
jours! Le Carillon d'Oslende.
Uitgave rnn Meindert BoogaerdtJim., Kolt.
Alom voorhanden:
Wandelkaart
van Baarn en Omstreken,
Prjjs 6O cent.
Wandelkaart
van Haarlem's Omstreken,
Prijs 6O cent.
uitgave van VAN HOLKEMA &
WARENDORF, Amsterdam.
THE AMERICAN
IMPORT COMPANY
Zooeven verschenen-.
van
SOLSEE & HESSE, NAP DE Li MAR, LÏ7CIEN BOEDELS, OE VAN, SPEENHOFF enz.
Zouoplioiie doplex Concert-Records.
(Aan heide zijden bespeelbaar). ? 2.3O per stuk.
T 3a e -A. xn. e r i o a n. I na port Co m pan y ,
Vertegenwoordigers voor Nederland en Koloniën der
GRAMOPHONE & TYPEWRITER Ltd. & INTERNATIONAL ZONOPHONE COMP.
Amsterdam, Heerengracht 566. - Telephoon 3545.
VOORHEKN moest men dage- T H AJiS bezorgt men zij n brief met
lyksch uren poseeren om een geschilderd pbotoff&^,^ ^P0^ *an he' adre,s
van H. BOGAERTS & Co. te Boxtel,
portret te bekomen. Soms een half met opgaaf van kieur van oogen) haar
jaar lang en kwam eindelijk het pwtret
engelaatenUdagendaarnaiahetinoliegereed bij veel geduld en goeden wil. verf geschilderd portret, met waarborg
van sprekende gelijkenis gereed.
Uitvoerige geïllustreerde Prijscourant met honderden ongevraagde getuig
schriften gratis op aanvraag.
Verschenen:
8AMT7ML GOUDSMIT,
DIEVENSOHOOL.
Prijs ingenaaid ? SJ.5O. Keurig gebonden ? 2.9O.
Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam.
Berner Oberland.
Rustige, heerlijke ligging bij het bosch. Nieuw confortabel hotel, eigen
tuin en tennisplaats. Open van l Juni tot einde September.
Prospectus wordt gezonden door den eigenaar FRDB.