DE AMSTERDAM M E R WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1525 Uit dat overzicht blijkt niet alleen, dat de sterkte der reeonvate.8ceuten-afd£eho« gteedg verminderde, zoodat deze op l Juli 1905 tot 180 was gelaaid, maar tevens, dat, de verliezen van die afdeeling (afgegaan) TOOT 58 pCt. voor het Indische leger ver loren gingen ep 42 pCt. bü, het valide ge deelte of DU het Ifoloniaal-Werfdepót over gingen. Opvallend groot is in die jaren het aantal (36 i>Ct.) dat in het genot van voortdurend gagement moest worden gestel J, terwijl 11 pCt. gepasporteera, met'een briefje van ontslag yerwü.d~rd -of om andere reaensn afgevoerd werden, en eelfs 8 pCt. deser teerden. ' " ^Hoeveel van <4e 42 pCt. bij het valide gedeelte .te. Kijmegen .overgingen, blijkt niet uit de Koloniale, Verslagen, en .is ons. niet met iuistljieidJiekeniIjrdBadftt-Qns van den overgang naar het Koloniaal- Werfdepót geen gegevens ten dienste staan. Aangezien de' uit Nederland gezonden troepen in de jaren 1898 t/in. I9Ü4 voor pi. m. uit 19pCt. vreemdelingen bestonden, zal 12 pCt. van die categorie militairen, welke weder bij het Werfdapót overgingen, niet te veel berekend zijn. Daarmede rekening houdende, geeft on derstaand overzicht, in de daarbij vermelde jaren de sterkte aan van het valide gedeelte der koloniale reserve te Nijmegen. OVERZICHT van de werving hier te lande b<j de Koloniale re-erve te Nijmegen, over de ja'en 1898 tot en met het eerste . halfjaar I9u5. Jaren. 1898 1839 1900 3901 1002 1903 1904 ktaltU lJK)o\ Vrywillig ge w or v enen. 160 124 79 149 169' 18 157 61 U vergen, v /d. reconvalescent afdeeliog te Zivphen. 225 1.18 130 133 'i 8 83 64 21 Totaal. 385 261 209 282 247 2«9 221 85 Uit het laatste overzicht blijkt, dat de sterkte van bet valide gedeelte van de koloniale reserve (dus de eigenlijke kern van uitzending van tmppletietroepen) zoo gering is, dat «ij niet den minsten invloed op het ver'oop. der legersterkte in Indi heeft kunnen uitoefenen. Trc»u wens, het geheele verloop der koloniale werving in die jaren is niet in staat geweest het aantal Europeanen in het Indische leger op dezelfde sterkte te doen blijven. Bedroeg deze sterkte in 1898 aan* Europeanen nog 15.992, op 31 December 1904 was zij reeds gedaald tot 12.534. De sterkten van de beide onderdeelen der. koloniale reserve, in bovenstaande over zichten vermeld, wettigen in geenendeele het groot aantal "vast personeel, dat daarbij is ingedeeld en waardoor de kosten tot zulk ee» aanzie»!ijk bedrag worden opgevoerd. Neemt rrien de gemiddelde sterkte der uitkomsten in die overzichten als^rtmdslag aan, dan is deze van iood^nigeiv aard,- dal de formatie van de reeonrialescenten-afdee}ing voorloopig nog uit twee compagniën zou kunnen blijven bestaan, met vermin dering echter van het vaste personeel, doch die van het valide gedeelte tot ne com pagnie teruggebracht kan worden. Die laatste vermindering kan nog des te eerder geschieden, indien men de in dit opstel aangegeven, n zoo zeer in het belang der Koloniale werving zijnde, wijze van uitzending volgt; hierdoor heeft men het in de hand om de sterkte van die compagnie te allen t\jde op een minimum te houden. Indien de Regeering besluit alle voor Indiëbestemde militairen van de Kobniale reserve te Nijmegen eoo spoedig mogelijk uit te zenden, kan dat korps vorenbedoelde zeer belangrijke wijziging ondergaan en zullen de uitgaven, nu aan dat korps ver bonden, aanzienlijk verminderen. Dat die vermindering werkelijk tot stand kan komen, moge blijken uit de hieronder vermelde formatie, waaruit de Koloniale reserve dan zal kunnen worden samengesteld. Bij de samenstelling dier formatie is, voor een gemakkelijk vergelijkend overzicht, gevolgd het op de Beerrootin? van Nederlandsch-Indiëvoor 1906 bij Hoofdstuk I, Afdeeling VII voorkomende b\j onderafdeelinsf 56a, .waarbij tevens zijn aange geven de tractementen, toelagen, soldijen en verdere kosten der Koloniale reserve. ? Traktement. Toel. Totaa', >2200 + -r + ?1UIK)=/' 4'HICI 600 = l 2000 800=» 3000 » 7200 en toel. a/1400 » 4200 = » 11400 » 6000 » «D BOO « 1800 = i) 8400 5'JO » 3«K) = 1 14(JO 4800 s. t. "" 120 200 4oo 300 2K4.70 Officieren: l Commandant ?3400 l LuiL-Adjud. »1400 l Kapt.-Kwarmeester 3 Offic. v. Ge heid Ie kl. a / 2400. 3 Kapiteins, a f 2200. . . 6 leLuitenants a flWO . . »8400 32eLuitenauts a / 1200 . . »3600 » > » 400» 1200 = 1 gep. officier, Adoïistrateur l ? 800 = Van kleeding en nachtleger l ? ? ' ***> l mil. apotbekersbediende / 1100 -t- f 100 = Schadeloosstelling voor verhuiskosten . . ? 9 « uniforniverattdering . Toelage voor het houden van een dienstpaard. Indemniteit voor Courage 365 dagen a 0.78 . Totaa! f 41.484770 Voor de loopende begrooting is daarvoor ingetrokken » 73.38i.70 Zoodat bezuinigd kan worden ? 2'i.yo Soldijen Kleine staf: l Adjudant-onderofficier ? l Kleermaker » l Schoenmaker i> 1 Meester-geweermaker K 2 Schrijvers a ? 0.87 » 1 S jtdual (ordennarift) B ~~7~Man. Totaal ~J~ b\oT Valide- co mpagnie ; l Sergeant-majoor^ /' 1.7.") 5 Sergeanten a ? 1.- » 5. l Fomier » » 1.?...... 1. 9 Kovpjr.m'.s > » 0.50 n 't.00 l Tamboer of hoornblazer » 0.42 3 Soldaten (Koks) a /'0.40 » 1.20 50 Soldaten » » 0.40 » 20. Totaal 2.25 0.40 0.40 0.9tt 1.74 0.40 /G.09 " Man » 33.87 Personeel van dereconvalesenten-} kan compagniën bij «te Valide-com J en-alpa-fnie gedetacheerd. J len. Vatt pertoneel der reeonvaletcenttn. Compagniën : f Adjudant-onderofficier ...... ? 1.30 2 Sergeant-majoors a ? 1. ...» 2. i» Sergeanten » » O.tiO , . . . » 3.1)0 l Fourier » » O.BO . . . . » 0.00 8 Korpi.mais » » 0.20 . . . . i 2. 2 Tamboers of honrnbluzers a /' 0.18 . s O.:#i 4 Soldaten (Koks) a / 0.18 ..... » 0.72 Reconvalescenten : l Adjudant-onderofficier. ...... » 0.60 l Sergeant-majoor » 0.45 20 Sergeanten a f 0.35 ...» 7. 20 Korporaals » » 0.17 ...» 3.40 200 Tamboers en soldaten a f 0.11 . . » 22.0» 265 Man Totaal f 43.4» » 43.43 Vffrhoogimg van soldijen voor Militairen bij hel valide gedeelte : 10 Onderofficieren en minderen der Ar tillerie a f 0.05 . . f 0.50 l Serg. majoor (wegens langd. dienst) » 0.10 3 Sergeanten (wegens langd. dienst) ' a { 0.20 '....» 0.60 25 Korporaals en Soldaten (wegens langd. dienst) a f 0.05 » 1.25 7 Infanteristen Ie klasse a f 0.03 . . » 0.21 3 Kanonniers » » » 0.03 . . _»_ 0.09 Totaal ? "2.75 i 2.75 Verhooging van gold'jen mgtnt langdurigen, dienst bij de Tecom alewentencompagnieié'i : 10 Onderofficieren a f 0.05 . .... f 0.50 10 Korporaals » a 0.04 t 0.40 50 Tamboers en Suldatun i f (i. 3 . . » 1.50 Totaal ~f 2.40_» 2.40 per dagT^S Maakt voor 365 dagen . f 32.317.10 Voor de loopende begrooting is daarvoor uit getrokken » 88.0S4.30 Zoodat door het bovenstaande bezuinigd wordt ? 56.077.20 Bezoldiging van het vatte pertoneel (normaal eaafruent): allen gegageerden f 320 580 1500 net) 1.500 (iOÜ. 50,1. l Adjudant-onderofficier. . . 2 Sergeant-majoors a f 290. . 6 Sergeant, en fouriers a/200. 8 Kor'peraaJs » f 220. . . . 6 tamboers en sjldaten a /'200 Totaal y~5V20 Op de loopende begpoting uitgetrokken » 11470 Zoodat op dezen pst bezuinigd kan worden J 0050 Bovenstaande formi t e als normaal aan nemende, kan dus in verband daarmede op het personeel der Koloniale reserve jnarlijks bezuinigd worden, een bedrag van f8r.627.20, zijnde aan: Traktementen enz. van Officieren ?24.900 Soldijen, toelagen enz. van Onder officieren en minderen. . . . 62.727.20 Totaal /'8?.ö?.2t) Indien verder büondervermelde, ook nog op de begrooting voor de Koloniale reserve voorkomende posten, rekening wordt ge houden met bovenbedoelde formatie, dan kunnen de sommen daarvoor uitgetrokken, teruggebracht worton tot de daarachter vermelde bedragen p Aanschaffing, aanmaak, passend maken .van k-leeding- en uitrus ting, enz f 10,800 Gaat af: inhoudingen, stortingen enz. . . i 1,808 Totaal . . . f 15,000 /' 15.00:). Woninghnur voor gehuwde militairen te Nijmegen en Zutphen Repai-j.tie.u aan wapens en ledergiel. . . Reiskosten Brood voor het valide gedeelte te Nijmegen 25550 rationa a 6 cent ". . i> 1,533. Voeding van de militairen bij de reconvalescentenuompagniën : 31 onderollii-ieren a /' U.50 daags over 365 dijgen > 5,K>7.r>0 234 minderen a ?0.30 daags over 365 dagen « 2ö,(i23.?, Bijs'.ag op voedinggeld aan uit Indi terugkeercmle gehuwde militairen, ingedeeld bij de Koloniale reserve : 2 onderofficiernn a ? 0.55 daags over 3G5 dagen t 401.50 l mindere a /'0.34 daags over 305 dagen . t 124,10 Drinkwater voor manschappen, verüciitmg van p'.einen, wachten, en vuur in de wachten > 1,000. Administratiekosten o 2.000. Aanschaffing van ledergoed, en/, » 1,000.Muiiitiën » 2,001. Nachtleger » 2.000. Hour van de kazerne het vnoj-jxjaüg burgerweesltuis" te '/.lüpkt'n » 2,VH)0. Onderhoud, herstelling en vernieuwing van gebouwen: te Nijmegen . » 3.470 te /utpben n 3,805. Militair onderwijs en «iPlY-MUigpn . . . . » 1. 00. Scheeps- en «-ageavrachten > 1^)00. Geneeskundige dienst: KeiiumenHie aan2oliicieren van gezondhoid, l mi!ita,ir ap'ithekei- en 1 mi'itair ap-itliekers-bediende. wege,ns dienstbeniiieiïogeii niet de Knltiiiia'e rt^serve te Nijmegen en Zutphen n tJ7f>, -Geneeskundige behoeften » '2.0UO. Andere uitgaven voor de ziekenverp'egiog w 2.5(10. Gratilicatien bij bevordering tot scherp schutter en bij t.iekenning van de bron zen fuedai'te » 200. Subsidie aan het militair »le Huis": te Nijmegen B 200. te Zutphen B 200, Totaal . . . f 7i;,.jl!).l(l waarvoor op de begroeting een bedrag voorkomt vau » 120.850.80 Zoodat op bovenstaande posten bezuinigd kan worden » 4i.30t.70 Met de bezuiniging up het personeel van » 87.0*27.20 Kan dus in het geheel op de K«lonia!o reserve bezuinigd worden ...'../' 131,028.90 of in ronde s mi n 132.000. eene bezuiniging, welke niet het minste nadeel zal doen aan het doel en de be stemming van de Koloniale reserve, doch gepaard met de bovenomschreven wijze van spoediger uitzending der voor Indiëaan genomen militairen, het hare zal bijdragen tot een betere en meer geregelde aanvulling van het Europeesche element in het Indi sche leger. A. ECOSOOM. De ciecw.] flaclilralitzaaï. Thans nu de eerste roes van het groote, popu'aire'' Vo ksfei-st, dat in de kunstenaars wereld niet alleen, maar ojk tot in de onderste en oaar ti^kste la^en \a'v het volk, eene btroernj; gewe'vt heeft als nooit missohieu in Ned rland bij een grjot aantal menschen tegelijk, bestaan heeït voor n en denzelfden grooteu kunstenaar, na de gulden roes van die toch mooie dagen is bezonken, en als een naleving van die p-levingde tentoomiellini te Leiden slechts voortduurt, en de rep? o dtioties in de boekwinkels, de toegetakelde Reuibrandt- bustes in de etalages, en de dispuutjes over den naam : Nachtwacht, die nu eenmaal: Nachtwacht is, ons flauwtjes nog fclfchts herinneren aan het roode feest met zijn prachtige avonden het door n joelende, zingende, hotsende menigte gevu de Ketnbrandtsplein, badend in een xee van l cht, waar heel stil en verlaten het hield zelf alleen s'ond van den grooten Kunstenaar, een groote zwarte schim in 't ^oksgewoel, met de bloemenkransen van den dag nu dat alles, die ondanks alle ruwheid, tócu in w«7,en schooue volksbeweging, ter eere van het hoogste, als een droooi voorbij is, is, ue uucuiere bespreking, wat er, practisch, van deze grootsche hulde is overgebleren niet overbodig. Wy hebben het oog op de nieuwe Rembrandtzaal. Laat ons, afgezien van het in 1896 in het Weekblad De Amifterdammti- geopperd en ten tijde van de Reinbranthdagen herhaalde denkbeeld (waarmee wy volkomen instemden): het oprichten van een huis geheel alleen gewijd aan onzen grooten U^mbranit bespreken in hoeverre men naar onze oescheidea msenins; geslaafd is met de nieuwe Bembrandtzaal. Wij doe'en hier niet zoozeer op het uiterlijk van het gebouwije, in boeverre het den mooien zuidgevel van het Museum in aesthe tischen in beschadigde en in hoeverre de idee door den architect iu den inwendigen zaalvorm gelegd, verkracht werd, 't een en ander, meermalen iu tijdschrift en dagblad besproken, werd het kernachtigst geuit in het karakteristieke versje van Albert Hahn: Waarom juicht Cuypers niet bij het Rem(branJt jubileum? De man heeft nu eeu Puint op zijn eigen (Kijksuiuseum. maar eer lag het in onze be loeling er op te wijzen dat noch de inwendige zaalin'ichting van het gebouwije, noch deomge?ing van de Nacht-vacht zelve o i. en we maken hier riaf.uurüjkgeen aanmerkingop wat deskuiidigen ia de«; geraden hebben, d.ich geven slechts in hoofl;rekken d^ publieke opinie weer voldoen aan du e seinen die men a in Je goede en artistieke otuge^iug vau een scu.Ueiy mag stellen. Men heeft dan gezegd en deze meen in g werd, voor zoover ik weet, voor het eerst gepubliceerd duor dtu heer C. A. iléléon in Dit Tcleyraaf van 4 Aug. avon tblad dat de nieuwe Naohtwactnom^e ing artistiek nift voldoet, Wy zullen later trachten aan te toonen waaruit ons dtt «jan-istieke e em :ot, iu «'e nieuwe Nachtwachtzaal blijk-, do :üeerst de oorzaak pogen op te sporen: hoe ten u t deskundigen, voor een gedeelte uit artisten, saamgestelde Commissie zou kunnen kooien tot een onartistiek resultaat. De arbeid van een Couimisue men wete het wel is nooit gelijk aan den arbeid harer individuen. Ik heb nooit gehoord van een commissie die iets artistiess tot stand bracht. Was vraagt men de plaatsing van de Nachtwacht een artistiek wtrk? Aütwoord: ja. Uit rechtvaardigt volkomen de meening van hen, die de Nachtwacht niet mooi vinden stam," daar zij alle er verre van zijn n der CotnoabsieleJen in het algemeen en den grooten meester Jozef Iraëls in het bijzonder, noch den ouden bouwmeester Cuypers. die van het gebouwtje.. . meer maakte dan er van te maken was..., iets te verwijten. De Xacat wacht men vergete bot niet is niet een mooie tage'e, een prachtige aulieke kast, die men niet weet *aar haar te plaatsen, maar de Nachtwacht wai e^n kunstwerk, en niet te benaderen door de fraaiste bedoeling van... een Commissie. Voili). De omgeving vt>n de Nachtwacht is thans een zoo rij u mogelijk gedactite g^esielijkschooue omgeving, die niet artistiek ij. Het is moeilijk te zeggen wat wij bedoelen. De Nacht «acht is liet groote. het grootste Nüderlan Ische schilderij, het zielvolste en prachtigste monumeut dat wij bezitten van een groote eeuw en een groot man. iJe .Nachtwacht is mér dan een spel in g van kleuien, van rood, van goud, \an geei, van licht, van ziel, van zonneschittering, zooals wij die zien «otus als liet heel laat is in de prachtige gloed die nit de wolken straalt neen, zij is het zonlicht zel.ce, dat daar nlelt en gloeit, wat daar aan alle zy Jen zoo heerlijk vrij-uit te hlinkeu begint als een mouie ouhteiidstond. Is het een wondi^ dat hier geen artistiek geheel verkregen is? K n waar zou gemis aan aitisticiteit geestelijke ver lij uing eeu wél mooie, doch ziellooze f choonheidsvereering eerder voelbaar sijudan hfer, bij dit groote schiMe/ij i Inderdaad in de Neo gothiek van de oude zaal moge de Nachtwacht-t heoretisch gesproken dan niet goed geplaatst geweest zijn, daar, zóó als die zaal gelegen was als het geestelijk middel punt van hél 't ge'.ouw zóó als zy daar stond in de gou i-versierde Rembrandt-zaal te midden der werkea van voortrefiyke ty'dgenooten een werk van HaU bg'v. l zoo was bet tóca beter n'en déplaisent alle theoretici dan in dit vreemd complex van zonderlinge. .. kamertjes. Had de architect Cuypers met zijn kunste naarsoog gezien, dat de Nachtwacht hier staan moest, eu heel zijn meesterwerk, zijn giootst gebouw, zijn Rijksmuseum, opgevat als een hulde aan dit ne schilderij, latere kun;tkenners hebben bedacht ??en wel is het zichtbaar dat hier de gedaalde voor Ziel moejt spelen l dat een betere plaatsing te realiseeren ware. Maar naderen wy thans het waarneem bare, het resultaat vau het jaren-lange werk der Commissie I De waarneembare feiten die den totaalicdruk vormen zyn deze: lo. De Nachtwacht staat onafhankelijk vau de als een symbool van het I7t eeuwsche glorie tijdperk op te vatten schoonheid van het Rijk-museum gebouw in een door een achterdeur te bereiken vertrek en heeft hiermee haar kaïakter als voornaamste schilderij niet alleen, doch zelfs het karak ter van schilderij berhaupt (i. e. schilderij onder andere schilderijen) verloren. 2o. Het licht op de Nachtwacht is niet beter dan destijds op de tentoonstelling in het Suisso-museucn. 3o. De Nachtwacht is gevangen in een koel-mooie omgeving. (Zij staat zóó hokkerig ais gén schilder ooit zyn schilderij zou willen plaatsen), l) 4o. De Nachtwachtzaal is niet ruim. 5o. Ovn het schilderij is geen ruimte. 60. Het schilderij is een deel van den wand! (Zij is, tusschen twee pilasters be klemd iu den wand gevat). Zij is de mooiste wand van het mooie"' zaaltje. 1) Welke de eischen zijn voor de goed* plaatsing van een schildery, is moeilijk te zeggen en afhankelijk van omstandigheden. Het op den grond staan van een schildery, glad aan een wand,' die een rechten hoek maaki met het zy venster, zinder veel ruimte er om heen, in een betrekkelijk klein vertrek ionder andere schilderijen is altijd leelijk. In deze opmerkingen is het noodig onzen tjtaal-indruk in nog fijner bjjzonderht-den te omschryvenV zyn wy overtuigd de publieke opinie (<lie altijd artistieker ii dan een Commissie en dau metii^ artii-t) eerlijk te hebben weer/gegeven. Wanneer wy er op letten dat noch op-iet, uoch achtelooshèd, noch z^lfs onartiaticiteit ieman i te verwy'ten is, is het geoorloofd d t te dotn. En waar de door ons geconeta eeide feiten ovejeankomen met de dooranderen waargenomene teen bewijs te meer hunner waarheid .') heb ben wij het recht ze onder de aandacht van het publiek te brengen wanneer het ons gelukt (vat wij hier poogden te dien) het onderling verband aan te toonen dat hen samenhoudt. Aug. 'Uö. J. VAN DES BEROH. berucht to:neelM. BERXAKD SIIAW, Mrt. Warren's Profeision. London, Aichibald Constabie & Co. 1905. I. In 1894 vestigde ik in De Ned. Spectator de aandacht op het pittige boekste van den toen fciier te lande nog onbekenden sclnijver (j. Bernard Sliaw: 'l ia Quadmence of Ibienimn. [) Shaw had bet daarin ook over de houding Jer pers tegenover de stukkeu van lOf en. D« Londensche bla<len ha tdtn dbsen's werk voor zoover zij het Kenden uitgemaakt voor: beestachtig, cynisch, walgelijk, vergiftig, ziekelijk, krankzinnig, oneerbaar, verachtelijk en vuil." dir waren, belialve Shaw, maar een paar critici, o. a. de bekende William Art-her, e i onze landgenoot Jack T. (jrein, die trachtten het puoiiek beter iu te lichten. De laatste gaf zich in zijn Independent Theatre alle moeite otn dj Engelscheu eens iets anders te laten zien, dan het oud-romantitche intrigestuk, waaraan ze gewend waren, Waarschyulyk Lêdft Shaw in die dagen weinig vermoed, dat hij zelf na eenige jaren op dezelfde wy'ze in botsing zou komen, niet alleen met de behoudende L mdensche pere, maar ook met de meest vooruitstreveuden o ader de critici. In 1894 schreef hy liet stuk welk* titel hierboven staat. Blijkbaar is het hem niet gelukt het gespeeld te krijgen. Hij gaf het uit in z\jn eersten bundel ljl<iys Unpleasant, en de G.ds-lezers zullen zich de bespreking herinneren en het overzicht van Shaw's theater- arbeid, door den heer L. Simons in Januari 1904 gegeven onder den titel: Een Fabitin aristocraat als dramaturg, Vo'jr het niet-veriooneu dezer comedie was een zeer afdoende redeu: de censor had ze ongeschikt geoordeeld l Tuch gelukte het den auteur in 190Üze gespeeld te krijgen en de ervaringen die hij opdeed bij deze gelegenheid, wareu hem aan leiding tot het schiijven van The. Auttwr's Apology, welke bij als voorrede aan de afzon derlijke uitgave toevoegde. A j it jaar heeft het ttuk dus werk gehad o ui voor het voetlicht te komen. Toen is liet d'ior de Lotdensche critici en maste af gekeurd Een gezelschap, dat er dit jaar mee in Auieriüa wilde optreden, heeft otk daar groote moeilijkheden ondervonden. Ik heb eerst even deze feiten willen meedeelen. \Ve zullen nu eens zim wat er in het stuk U, dat ze verklairt, ea aue Sluw in zijn Apolxjy zijn standpunt verdedigt tegenover de aantijgingen dervcriüci. Een eil ander is zetrr belangwekkend, omdat o»er de vraag wat het tooueel in onze m jderne maat schappij zijn kan, reeds heel wat getwist is en de/ie KOfjelschiijan met zijn geestigscherpen, paradoxalen stijl de door dringen Ie stem van een tijn-schranderen betooger uitspraken doet, die de moeite zeer waard zijn overwogen te wordtin. Eerst dan het stuk. \ Heeft in zijn vier bedrijven niet meer dan '/.es personen: Mrs. Warren, haar duchter Vivie, i'raed, een architect van middelbaren leeftijd, Sir (ïeorge Croftes, een rijke vijfüger, sportsman, Ds (jardner, ongeveer even oud, beide laatstgenoemde goede vrienden van Mrs. Warren uit vroeger jaren, dan nog Frank, des dominees zoon, verliefd op Vivie. 't Stuk sp elt voor drie- vierde op een dorp in Surrey. Daar brengt Vivie Warren, een kloek meisje van 22 jaar, den zomer door, \a pen sion bij een onzichtbaar blijvende dame. Vivie is de type van de nieuwe vrouw,'' m dien zin dat zij practisch en goed ontwikkeld, haar eigen weg wil maken, nu haar opvoeding haar in staat gesteld beeft zich t« ontwik kelen. Haar moeder kent zij heel weinig. Ze heeft een vriendin, werk -.aam aan etn levens verzekeringmaatschappij, die zij, als wiskun dige, behulpzaam wJ zijn. Zij houdt niet van kunst, zij houdt alleen van wat practisch is. e onzekerheid aangaande haar afkomst doet haar verlangen naar een geheel onaf hankelijk bestaan. Haar jeugd was eenzaam tusschen vreem den, haar moeder altijd buitenslands, in Brussel, Weenen of elders. Huiselijkheid kent zij niet. Ze is oprecht, en heel weinig con ventioneel. Praed, de idealistische figuur, loopt vrij wel als een blinde door het stuk, veronderstelt bij de anderen allerlei conventioneele gevoelens die zij niet hebben. Zoo is hij al dadely' k verbaasd dat Vivie geen vreugde toont als zij hoort van een bezoek dat haar moeder brengen zal aan haar landelijk verblijf. Kortweg zeg* Vivie de waarheid: zij kent haar moeder niet, en wat zij door ervarin? en intuïtie heeft leeren gissen, wekt geen teedere ge voelens integendeel l Mrs. Wanen komt mét haar Crofts, die meent zich over Vivie te moeten ontfermen, haar tot zijn vrouw te maken. Voorzoover Vide aan een teedere neiging toegeeft, houdt zy van Frank Cfarontr. Ea ook hem zien we met zijn vader de cottage bezoeken. Mrs. Warren is een ordinaire vrouw van knap uiterlijk, tusschen veertig en vijftig. Mooie kleuren kunnen haar echter niet tot een dame maken. Aan de manier, waarop zij Crofts toespreekt, onverwachts in (iardner een oud vriend" herkent, van Praed diensten accepteert, blijkt dadelyk tot welke soort vrouwen zy behoort. Vivie heeft hiervan een sterk gevoel, al wét zij niet. En als moeder en dochter 's avonds alleen zijn, kan het niet anders dan tot een verklaring komen. Zoodra Vivie van haar plannen spreekt, verzet haar moeder 1) Mijn artikel is herdrukt in Van over de Grenzen. Baarn, Hollandia-drnkkery'. zich. Daarvoor heeft zy' baar niet zutk een opvoeding laten geven. Mrs. Warren heeft aangaande de verhouding van ouders ea kinderen, ondanks persoonlijke ervaringen, (dit is zeer cht l) eenromantigeh-conventioneele opvatting. Als Vivie zelistandig tegen haar optreedt, vindt zy haar 'n ontaard kind. En als haar dochter 't waagt naar 't verledene te vragen, ia 't heelemaal mis. Toch vraagt Vivie met aandrang: zy wil wéten. Waarom zegt ze niet wie naar vader is ? Moet ze dien ploertig b/u talen Crofig erboms voor houden 1 £00 jaagt het eene woorvl het andere op, en dan komt het verhaal dat d ,or een deel der Engelsche critiek veroordeeld ij als een pleitrede voor onzedelijkheid. De pseudoMrs. Warren, die Dr. (jardner in zy n studen tentijd gekend heeft als Miss Vavasuur, ver telt van haar jeugd. Weet je wio mijn moeder was?... Zij noemde zich weduwe en had een vischwiiikehje, waarvan zij met haar vrer dochters leetde. Liz en ik waren zusters, wij zagen er goed uit. De andere twee waren half-zusters, klein en leely'k. Zy waren de fitsoenlyke" van 't viertal. Ze kwamen er ver mee! De eene werkte op een loodwit fabriek, tot ze aan een vergiftiging gtieif. Eerst dacht ze dat alleen haar handen wat lam werden, maar ze ging eraan dood. De andere werd ons als 'u model voorgehouden, omdat ze met een werkman trouwde. Met man en drie kinderen kon ze omtobben op 18 shilling* in d? week. Tut hij 't op een drinken zette... Dan beu je goed af met je faUoen l Liz en ik gingen naar een christelijke school, daar gaven we ons een air mee tegen over de anderen die niets wisten en niet school gingen, en we bleven daarop tot Liz eens op ten avond uitging en niet meer terugkwam. De onderwijzeres dacht stellig dat ik gauw haar voorbeeld zou volgen, waut de dominee voorspelde me herhaaldelijk dat Luzie zou eindigen met van de Waterloo Bridge ai ta springen. Stumperd: dit was al zyn wijsheid ...! Ik was veel banger voor de loodwiUaöjJek dan voor de rivier, l oor hem» werd ik dienstbode ia een vegetatie-r je taurant. Daarna werd ik kelnerin, toen barmaid in 't Waterloo station : 'n beele bevordering: vier shilling in de week en de kost. Tot o;> een avond, 't was bar koud, en ik viel haat t om van den slaap, een halfje scotch ale be steld werd door een dame, mooi gekleed ea met heel wat goud geld in haar porteuionnaie : LJnzie! Vivie (scherp) Tante Lizzie! Mrs. W a r r e u. Ja en 't is een bof om zoo'n tante te hebben. Zy' woont nu te Win chester, dicht bij de kathedraal, is er heel geacht, chaperonneert jonge dames naar de ba's, a^jeoheft. Liz in de rivier springen ho maar! Jy' doet me aan h»ar denken ze was gewikst lei dadelijk centjes op wist haar fatsoen te bewaren was bij haar zaken, liec nooit een goeie kans glippen. Toen ze mij daar vond, iOed uit de kluiten gewassen, zei ze dwars o f er do toonbank: Zeg eens, je lijkt wel gek moeten anderea de pro fijten, htbbeu van jouw kuap uileilijk. en je gezondheid?' Ze Lad toen geld genoeg over gelegd oia eeu huis voor haarzelt te tiuren in Brussel; uiet ous beiden konden we be ter vooi uit dan zij alleen. Eerst leende zij mij ge/d, maar toeu 'k genoeg verdiend had werd ik compagnon, 't Werd een eersie-klashuis in Brussel de mei-jes hadden 't er heel wat beter dan Anne Jane op haar loodwitlabiiek. Kn ze werden lang niet zoo afgejaükerd als ik in het vegetarisch en laier als barmaid, of vroeger thuis." Dit alles en nog veel meer wordt door Mrs. Warren verteld zoo reëel eenvoudig, dat het als iets noodzakelijks lijkt, iets bui ten menschelijke schuld ot' persoonlijk toe doen. Vivie wordt er diep door geirotlen. Zij voelt de ellende die tiaar moeder bodreigd heeft eii tevens het vesrechrikkelijke dat de moieele verwording haar niet deert, Tuch wil 7.ij nog een poging doen om een andere Dekeiitenis haar te oiit.okken, weteal dat haar moeder van haar houdt. Moeder, als wij nu eens even arm waren als ju toen, dan zou je tnij toch zeker wel aanraden om als barmaid te dienen of een werk u au te trouwen, of als er niets andera was in een fabriek te gaan? Mrs. Warren, (veroi.tinuardiydj. Natuurlijk niet. Wat zou 'k dan voor een moeder zyn! Hoe zou je respect voor je zelf kunnen heb ben en houden in honger en slavernij ? En wat beteekent het leven wat een vrouw zonder respect voor je zelf? Waarom ben ik onafhankelijk en kan ik mijn dochter een eerste klas-opvoeding geven, terwijl andere vrouwen van myn kom-af allang iu de goot liggen? Omdat ik altijd geweten hei) wat ik doen en laten moest Waarom zien ze tegen Liz op in een stad met een kathedraal? urn dezelfde reden. Wat zou er van ons ge worden zyn als we geluisterd hadden naar de nonsens van den dominee? Dan schrob den we den vloer voor anderhalve shilling daags, met 't vooruitzicht van de ziekenzaal in 't armenhuis. Laat je niet van de wijs brengen door lui die de wereld niet kennen. 't Eenige middel voor een vrouw om goed door 't leven te komen is een man die 't haar goed kan geven. Is ie uit 'r eigen stand, dan trouwt ze hem; is ie ver boven haar dan doet ze 't uiet. Dat zou maar ongeluk geven. Vraag 't aan elke dame in Londen die dochters heeft: 'n beetje fatsoealijk verdraaid vertelt ze je 't zelide." Me dunkt, rihaw moet van de<e bekentenis niet anders verwacht hebben dan dat ze hem zwaar zou aangereïcnd worden. Ze heeft immers iets vau een vergoelijking, al be doelde hij er die yol-rtrekt niet mee. En over Ibsen schrijvend, cunsiateerde hy teiecht dat de maatschappelijke pionier die van iets cunventione-el goeds het kwade aantoont, altijd bijval vindi, teroy'l hij, ieti algemeen kwaad grauhts (?chynbaar, verdedigend, zich bukken mag voor de tteenen der veiontwaardigden. Vivie is geroerd door haar moeders ver haal. Maar het duurt niet lang. Wact door het aanzoek uan (Jrofts komt ze achter de gehéele waarheid. Er bestaat een vennoot schap waarin Orolts, S i r (Jrofte, de geld schieter ia, en Mrs. Warren the manager". Die vennootschap heeft etablissementen in verschillende Europeesche steden, werkt zeer gelukkig, deelt 30°,» uit. Het ly'ke bestaan van 8ir Crofts en Mrs. Wanen is hiermee verklaard. Vivie mtviucht de nu door haar gehate ouigaviug, zoekt een toevlucht op 't kantoor van haar vriendin in Chancery Lane. We vinden haar daar in 't laatste bedry'f als associée terug. En nu bieekt ze met heel het verleden. Urn Frank te ontmo.edigen, die 't we kelijk meent, maar een oiuiut is