Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1533
menigmaal hare waarschuwende sfem hoo
ren. Volgens de berekeningen toch van eenige
weken geleden heeft de noteering de toe
nemende waarde bereide al wat te hoog ge
taxeerd. De Kw. Soemalata zou haar aand.
kapitaal inet twee millioen vergrooten en
daarvoor der Soera al ara koopen. Aand. ? 3000
Soemalata geven recht op /2000 aand. K w.
Soemalat*. ^W-e.liebt dat door deze fusie be^
tere raèultaten -dan die de mpijen
afzonderlok behaalden, verkregen worden.
Van de buitenland»che diversen gingen de
aand. -Bang. Avx . de, la Boune wederom
van 88% lot, 89 >£ vooruit. Zouden de, teleur
gestelde houders over 1906 op een dividendje
mogen hopen?
IQ de groep van Vrouw Fortuna ziet 't
er opgewekt uit. De russiache staatsleening
18G4 verbeterde van 351 tot 370M, die van
1866, van 255 tot 280 en déKijks Adels Agr.
bank van 220. tot 241 pCt. Ook de 4 pCt.
obligatiën Moskou, die bij de provinciale en
gemeentelijke leeningen genoteerd worden,
sprongen, van 65 tot 74 pCt. vooruit.
De nood ijdende loten Madrid konlen van
CO^ tot 61 pCr. opgaan. De verschillende
verbeteringen door de tegenwoordige regee
ring van Spanje tot stand gebracht, zoudm
de verwachting hebben opgewekt, dat ook
der Madridsche loten baar aandacht niet
onthouden zal blijven en de teleurgestelde
houdera n"g wel eens hun couponschaar
zullen .kunnen gebruiken.
* . *
Nots. te Z Dat kan niemand weten, wél
raden. Inkasseer da nu te behalen winet en
mijdt onverbiddelijk de beurs-roulette. Zie,
over speculatie, de inleiding.
A'dam/Buisum, Dotd /Vrijd. D. STIGTER.
Wtótler.
(Rotter damsche Kunstkring).
Het enkele schilderij dat hier vaa Whistler
is kan geen aanleiding JJJD over het schil
derwerk te schrijven. De tentoonstellingen
In Lon len, in Parijs, waren daartoe aange
wezen. VVatdegekleurdeteekeningen betreft
*ae zij'n gratiën-*, maar zoudt geze bedttend er
lans; naar zien ? Het zw.irt-en-wit-werk, hoofd
bestanddeel dezer tentoonstelling, hoe ia 't ?
Whistler heeft een wereld roe n. Koopt Ame
rika niet tot hooga prijzen, zooals het on
vaste artikel van den heer Bakker zegt ? Is
dat niet het bewijs ? Stond niet ergens in de
Studio ? dat een ets van Whistler eigenlijk
zoo voortreffelijk was als ik meen zelfs voor
treffelijker dan, een Rembraadt. Noemt het
voorwoord niet hem niet Rsmbranit eveneens,
en Meiyon I Mon Dieu wat een
verwarriagl Bembrandt?Whistler. Whistler in zijn
zwart- en- wit werk een koele > harmear rol gratie
e?i dikwijls minder. (Er zijn hier niet alle
etsen van Whistler. Uit Londen missen er, :
portretten ontbreken). De zwier treft. Het
haast jjdle genoegen zoo luchtig, vluchtig,
en passagere den steen der litho te kunnen
aanraken. Er is een eigenaardige spitsvon
digheid, lichtheid van aanroeren in. .Maar is
er zooveel innerüjks aan, zooveel zoeti en
dieps en leedvols en blijdschapzwaar in als
ze schrijven, of denken, of meenen, of riet
meenend ,toch traehten te doen denken ? Ik j
«iv^t verschillen van de algemeene opinie.
Er zijn dingen verweikeljjkt, Ge moet noo't
vergeten dat dit veel is. De droom, nog in
de oogen, ia schoon, maar vlietend. Om ze
16 vormen is macht noodig. Maar is deze
verwerkelijk grot roerend, roeiend? Ik
kan niet dan herhalen : Whistler in zijn zwart
en wit is een charmant teekenaar meestentijds
koel, soms zwierig zooals in een ets-portret
van een beeldhouwer dat hier niet is? Zooals
hij in z'n etsen is is hij in z'n werk, dat
hij schilderde, geraffineerd. Maar Velaz o,uez:
hoe kalmweg overtreft hij hem. Zie des
Spaanschen schiders Meuinas een wonder
van kamer- atmosfeer, zie zijn spinster* met
de zilveren zonnestraal. Jicht, enkel licht,
geen verf Zie zijn latere, snel gezette kleine
en groote dingen voel de golvende lijn
van de Venus, van de teenen deinend langs
het lichaam tot aan de hals ? Zie de plaat
selijke raffinementen van de Moeder door
AVhistler : De e'egant geschilderde hand, het
luchtige doekje. Maar is de kameratmosfeer
er ? Is het gevangen in een zoeten
licbtschemer of stellige dagverlichting. Ia er 't
geestelijk element groot in of is er een
dandy van uitvoering duidelijk aan?
Het laatste is er duidelijk aan en is dui
delijk in veel werk van de tentoonstelling
hier. Ik kan dit dandyisme van uitvoerimg
aanzien fijn-weg ondervinden maar het
blijft me niet bij zooals Velazquez klare
wonders en Rembrandts gouden lichtgaten.
Der Eotterdamsche Kunstkiin» is te
danken voor 't iniatitief. Het maakt mak
kelijk meeningen te controleerer, zulke
tentoonsTelling'en. Kon ze nu niet eens een
tentoonstelling organiseeren, n een van
Ensor en een van Rijsselberghe. Ook tol
vastzetting der waarde van dezen ?
PLASSCIIAEBT.
BOEKAANKONDIGING.
Een schooljaar van Sven bij dun Wind,
door BERNT LIE, vertaald door BETSY
BAKKER-NORD. Goud», G. B. van Goor
Zonen.
Vertaalde kinderboeken blijven den stempel
behouden van htt land hunner herkomst.
Voor den jeugdigen lezer, die geacht mag
" worden onbekend te zijn met de toestanden
in de.a vreemde, een beletsel om met de han
delende personen vertrouwd Ie worden en
zich in hun leven te verplaatsen.
Behoudens deze beperking is Si-en bij den
Hïnd een uitstekend boek, vooral voor leer
lingen onzer middelbare scholen en huns
gelijken. Zij toch behooren, evenals de held
van het verhaal, gemeenlijk tot de
middelmatigen van hunne Klasse, laten, als hij, veel
van de leerstof langs en over zich heengaan,
dingen niet naar hooge cijfers en meenen j
reden te geven tot groote tevredenheid, in
dien hun rapporten geen of weinig
onvoldoende's bevatten.
Sfen bij den Wind zet zich er eirdelijk
toe om ernstig te we*ken en is aan het eind
van het jaar, wat niemand en hij zelf aller
minst had verwacht, nummer n zijner
klasse.
Zijn voorbeeld moge een aanmoedigingen
een prikkel tot navolging zijn ! K. W.
NIEUWE UITGAVEN.
Uitgaven van Maas en van Suchtelen,
Amsterdam.
Heinrich Heine alt dichter. Bloemlezing met
inleiding, door WILLEM KLOOS.
Mijne gevangenissen, door ?ir,.vio PELLICO.
Uit het Italiaansch, door F, ESKNS.
Uitgaven van S. L. van Looy, Amsterdam.
Briefwisseling van Bakhuizen van den Brink
mei zijne vriendin gedurende zij .e ballingsckrp
18-44?1851, uitgegeven door mr. S. Muller Fz.
met portret van Bakhuizen ran den Brink.
Haarlem, De Erven F. Bonn.
ifvlly op de Kostschool, naar het Engehch,
van L. T. MEADE, door mevr. J. VAN' DER
HOEVBX, geïllustreerd. V7an Holkema &
Warendörf, Amsterdam.
Naar Cal fornië, reisherinneringen, door
dr. H UGO DE VRIES. Tweede herziene druk
met talrijke illmtratiën. Haarlem, H. D.
Tjeenk WWlick & Zoon.
Verslag aan de Koningin betrekkelijk den
dienst der Rijkspostspaarbank in Nederland
over 1905. Den Haag, Gebr- van C'leef.
Sociale Studiën." De ontwikkeling der
Sociale denkbeelden bij de l-'ransche Katho
lieken in de XlXe eeuw, door V CTOIÏDE
CLERU, I. De Voorloopers. Leiden,
uitgeversvennootschap Futura."
I'oënie, door HELENE S\v A KT a, 3e druk. Am
sterdam, P' Jf. van Kampt n &Zoon.
Inhoud van Tijdschriften.
Bet Huis, Oud en Nieuw, afl. 9 : Posten,
balusters en kolonnetten, dosr dr. W.
Vogelsang. Boekbespreking. Toelichting bij
de platen.
De Aarde en haar Volken, No. 48, Hvofdblad:
Van Toledo naar Granada, door mevr. Jane
Dieulafoy. In den zonneschijn te midder
nacht, door Karl von Dahlen. Bijblad: Ons
vorstelijk paar in Saxen. Barbizon.
Nachtrust in hö:el3. San Giovanni in
Laterano.?Het kasteel Malmaison. Feuilleton.
No. 49 : Hoofdblad : In het bergland van
Tripolis, door A. de Mathuisieulx. Bijblad:
Van een kleinen dreumes tot een dtftig heer.
Plezierreuen ter zee. Het Fransche rév
gime. Gevaren van da luchtscheepvaart.
Feuilleton.
Hel Tooneel, No. 5 : Officieel. N., Twee ver
volgen op Molières misantroop. K, Het
Nederlandsen. Tooueel. Een poppenhuis.
B , Amsterdamsche kroniek. -H. B , Het
theater der toekomst, II Knipsels en
snippers.
Le Nieuwe Tijd, Xo. 11 : De Ruiter, door
H. Roland Holst. De verelendungs"
theorie volgens prof. Treub, I, door F. van
der Goes. Twee Congressen, door VV. van
Ravesteijn Jr, Werkloozen verzekering, IL,
door J. Leewis. ? Naar aanleiding van Gorter's
artikel: Het revisionisme in de practijk, door
A. Dijkgraaf. Antwoord aan Dijkgraaf,
door H. Gorter. Eene geschiedenis van
het Socialisme, door M. K. Protestantisme
en Kapitalisme (slot), door W. van
Rivesteijn Jr. De minderwaardigheid der meer
waarde-theorie X, door J. Saks.
De Vrouw en Haar Huif, No. 7: Wapens.
De Aesthetiek der kleec'ing, II, door R. W.
P. de Vries Jr. Een mooi huis, door H.
Hx. De kachel en <le gezondieid, door
dr. J. Schrijver. Praatjcj over
Wmtergezelligheid, door Hortensia. Ontwaken.
St. Nicolaas-werkjes, door EIU. M. Rogge.
Onze Planten, door dr, A, J. M. Garjeanne.
Wat moeder haar kindertjes vertelde, door
H, S. Boetseeren, bezigheid voor kinderen,
door Joh. Wierts v. Coehoorn-Stout. In
leiding tot het klavierspel, door Johanna
Veth. Muziek in htt huisgezin, door J.
F. V. Elck wat wils, Wat men ziet en
leest. Nieuwe Uitgaven.
Orgaan van den Ned. Bond tot B-xtrijdinj
der Vivisectie, No. 5: Illus'ratie. Wat vivi
sectie eigenlijk is? Da strijd tegen de
vivisectie. Ons werk. Proeven op
menschen. Syphilis-proeven.
Typhusserum. Onbetrouwbaarheid van
dierproeven.Weer een staaltje vau onbetrouwbaarheid van
de uitkomsten van dierproevtn voor to pas
sing opmeuschen. Eennieuwe wreedheid.
Een tegenhanger van den vivisector. De
zegeningen der Pasteur inentingen. Varia.
Eigen Haard, No. 45 : Njootje en Nonnie,
door Louise B. B., II. De Hollandsche mail,
door N. K, met af b. Hooge Luchten, door
Jer». de Vries. Rivieimctid bij het vallen
van den avond, naar de schilderij van Adriaan
van de Velie, tentoonstelling Fred. Muller &
Co. De Maatschappij van Weldadigheid, met
af b. De inneming van Bontoe-Batoe, door
Een Ooggetuige, met af b., slot. Verbete
ring. Feuilleton.
HELTSJES
Grlsclia
door AXTON TSCHECHOW. 1)
Griscba, een klein, dik kereltje, dat twee
jaar en acht maanden geleden, het levenslicht
zag, gaat met zijn kindermeid op den boule
vard wandelen. Hij heeft een lange,
gewatteerdübournous om, een groote muts met
poupon op zijn kopje, en warme overschoenen
aan. Hij heeft 't warm; het lekkere
Aprilzonnetje steekt hem in de oogen. Het
loomvoortschrijdende propje, heeft iets verlegens
en verbaasd o?er zich. Tot nu toe kenda
Griscba slechts het vierhoekig wereldje, waar
zijn bed in den eenen hoek staat, in den
anderen de koffer van zijn kindermeid, in
den derden hoek een stoel, en het lampje
voor het Heilige beeld, dat in don vierden
hofk hangt.
Wie een blik onder het bed mocht werpen,
zou er vinden: een pop met uarm, eneen
trommel; achter den kotfer van de kinderrneid
ligt van alles; ouwe klossen garen, vodjes
papier, doozen zonder deksel, een gebroken
marionet. In dit wereldje bewegen zich be
halve Grischa en de kindermeid, soms ook
Mauaa en de kat. Mama ziet er uit als een
pop ; en de kat als Papa's pels, met dit ver
schil, dat de pels geen oogen heeft. Uit de
wereld, die kinderkamer" wordt genoemd,
leidt een deur naar een onbegrensde ruimte,
1) Arthur Luther wijdt in zyn Studieën der
Russische Letterkunde" een afzonderlijk arti
kel aan Tscaechow's Kindertypen".
Bovenstaand schetsje Griseha" is er een van.
Arthur Lutber getuigt van dezen modernen,
Russischen schrijver: Nergens komt de goed
heid en teerheid van dezen troosteloozen
pessimist zoo beminlijk uit als in zijn
Kinderverhalen."
waar thee wordt gedronken, en waar 's middags
wordt gegeten! Hier staat Grischi's tafelstoel'
en hangt de klok, die er alleen maar is, om
met een cylinder te bengelen en te slaan.
Uit de eetkamer komt men in een andere
kamer waar leunstoelen staan met rood be
kleed Hier is op 't tapijt een vlek, die nog
steeds dreigend onder Grischa's aandacht
wordt gebracht. Dan is er nog een kamer,
waar Grischa niet mag komen, en waaruit
af-en-toe Papa opduikt; een z^ér geheim
zinnige persoonlijkheid. De kindermeid en
Mama, kan Grischa zich verklaren; die kleeden
Griscba aan, geven hem te eten, en leggen
hem in- bed, maar, waarom Papa op de were!d
is, komt hetn zér raadselachtig voor. Er is
nog een t weede, ook zoo'n raadselachtige
persoon: Tante, van wk- Grischa de trommel
heeft gekicgen. Soms is zij er, en dan is ze
weer verdwenen. Waar blijft ze dan opeens?
Grischa heeft dikwijls onderzijn bad gekeken,
achter den koiier, onderde kinapé, maar Tante
was nergens te vinden.
In de nieuwe wereld, waar de zon zoo
helder sc:jijnt, daar zijn zooveel Papa's,
Mama's en Tantes, dat Grischa ze niet uit
elkaar kan houden. Het vréemdsoortigste en
dolste zijn oe paarden. Grischa kijkt naar
hun ijlings wegsnellende beenen en begrijpt
er niets van. Hij kijkt eens naar zijn kinder
meid in da hoop, dat die 't hem duidelijk
zal maken, maar die zwijgt.
Op-eans hoort hij een gewei lig stampen.
Een afdaeling soldaten, met roode gezichten
en waschplunje onder den arm, komen
opde m lat aanloopen, recht op Gr scha af. Hij
is stijf van schrik, en kijkt zijn kindermeid
vragend aan: is er geen gevaar bij? Maar
da kinderineid loopt niet weg, en huilt niet ;
het is dus niet gevaarlijk. Grischa kijkt de sol
daten na, en, gaat zelf ook op-de maat loopen.
Dwars over den boulevard rennen twee
groote katten, met puntige snoeten ; tongen
uit den bek en opgeheven staarten. Grigcha
denkt, dat hij het ook op een loopen moet
zetten en vliegt de katten achterna.
Hier! roept de kinlermtid en grijpt hem
fiks bij den schouder. Waar wou-je heen ?
Wat beteekent dat, zoo ondeugend te z;jn9
t>4ar zit een kindermeid, met een mandje
met sinaasappelen op baar knieën Grischa
gaat voorbij eu neemt zwijgend een sinaas
appel.
Wat is ditt? gilt zijn geleidster, slaat op
zijn handje, ontrukt hem den sinaasappel :
Ezelskopl
Grischa zou dol graag het glasscherfje op
rapen, dat vóór hem in 't zand ligt, en flik
kert als het lampje in de kinderkamer, maar
hij is bang dat hij nog eens op zijn vingers
zal getikt worden.
Goeie' morgen l klinkt op-eens in Grischa's
nabijheid een kiidestem; Giischa kijkt op en
ziet een langen man met blinkende knoopen.
In zijn groote vreugde geeft deze man een
hand aan de kindermeid, blijft bij haar staan,
en knoopt een praatje met haar aan. De
glans van de zon, het geratel der voertuigen,
de paarden, de schitterende knoopen, alles
is zóó overweldigend nieuw, en daarbij, zóó
heele.-naal niet schrikwekkend, dat Grischa
zoo'n huppel-blij gevoel doortintelt, dat hij
begint te lachen.
Kom I Ga mee', roeot bij tot den man met
de glimmende knoopen en trekt hem bij
de jaj.
Waar naar toe? vraagt de man.
Kooi ! herhaalt GrischH.
Hij zou nog wel graag zegeen, dat het niet
kwaad zou wezen, Papa, Maraa on de kat,
óók mee-te nemen, maar DIJ stoot heel andere
woorden uit, dan wat hem feitelijk op 't
hart ligt.
Na een poosje, slaat de kindermeid een
zijstraatje in, en gaat met Grischa over een
binnenhof, waar hier en daar nog een beetje
sneeuw ligt. De man met de glimmende
knoopen gaat mee. Over ^neeuwhoopjes heen,
en door plassen wadend, bereiken zij een
smalle deur, en klimmen dan een vuile trap
op. De kamer waar zij binnenkomen, staat
vol rook ; een vrouw voor 't fornuis braadt
kotelttten. De kookvrouw en de kinderrneid
omhelzen elkaar; daarna gaan ze eamen op
een bank zitten, en voeren tluis'erend een
gesprek. De man met de glim oaecde knoopen
zit bij de vrouwen.
(friscria heeft 't ontzettend warm in zijn
dikte kleertjes.
Wat zou dat hier wel zijn ?'" deukt hij,
alles bekijkend.
Hij kijkt naar 't rookeri<e plafond, naar
de braadvork, en naar 't fornuis.
Ma-ma," jammert hij.
Nou! nou!" snauwt ziju kindermei J, je
kan wachten."
De kookvrouw brengt een
glaasjes en een stuk gebak. Z
tafel. De twee vrouwen en de man met de
knoopen, klinken en drinken ; de man om
helst dan de eene, dan de andere vrouw.
Dan gaan zij met hun drieën een liedje
neurieën. (irischa steekt een handje uit naar
't gebak. Hij krijgt er een stukje van. Hij
eet en gluurt naar zijn drinkende kindermeiJ.
Hij zou óók wel willen drinken.
Toe I Toe ! bedelt hij.
De kookvrouw houdt haar glas voor zijn
mond. Hij spert zijn oogen open, rimpelt
zijn voorhoofd, hoest, verslikt zicb en zwaait
met zijn armen. De kookvrouw kijkt hem
aan en lacht.
Tatiis vertelt Gris:ha aan zijn Mama, aan
da wanden van zijn kamertje en aan zijn
bedje, waar hij geweest is, en, wat hij gez;en
heeft.
Hij spreekt minder met zijn monl >lan wel
met zy'n handen en gezichtje. Hij wijsf, hoe
de zon schijnt, hoe de paarden draven, hoe het
vreeselijke fornuis zijn muil open-spert, hoe
de kookvrouw drinkt.... 's Avonds kan hij
niet inslapen. De soldaten met hun
waschplunje, de groote katten, de paarden, de glas
scherven, liet mandje met de sina's-appelcn,
?Je glimmende knoopen, alles wordt n
groot, verward kluwen, dat op zijn hersentjes
drukt. Hij werpt zich in bel onrustig van
den eenen op den anderen kant, babbelt
honderd uit en begint eindelijk te PCTreien.
Het kind is koortsig." zegt Grischa's
moeder en lest haar hand op Grischa's voor
hoofd. Hoe zou hij daar toch aan komen?'
Fornuis!" schreit Grischa, wég! wég!
akelig fornuis .'"
Hij heeft zeker zijn maagje overladen/' zegt
de moeiler.
En Grischa, vol van de indrukken van het
nieuwe, hem zoo juist geopenbaarde leven,
krijgt van zijn Mama een lepel wonler-olie.
flesch, twee
zet a. les op
DnitscbB GoDTömaütes en HnislioiiJsters
in Constantiflop!.
Naar liet D^itsch, van ANNA v. Moos.
De ns alleenzaligmakende Fransche taal
heefc in de laatste jaren in Turkije een groote
plaats moeten inruimen voor de Duitsche. Dat
de aanleiding tot deze verandering van hooger
hand gegeven werd, blijkt uit de omstandig
heid, dat Duitsche gouvernantes vooral in
orficierskringen gedocht worden niet slechts
voor kinderen, maar zelfs voor jonge officieren,
die de Daitsche taal voor hun carrière bevor
derlijk achten. In de laatste gevallen, waar
het werkelijk om onderwijzeressen te doen
is, komen natuurlijk slechts oudere dames
in aanmerking. Ik had meermalen gelegen
heid, zoodanig geplaatste gouvernantes van
haar ervaringen in Turk?che huuen te hooren
vertellen. Alleu verklaarden vrijwel tevieJen
te ijn en roemden inzonderheid de vrijheid,
die ie bij dd Turken gonoten. Natuurlijk
gaat liït daar dikwijls echt Turksch, laten we,
xeggeii half Aziatisch U>e. uat kan uien echter
dikwijls van den huuioristischen kant opvat
ten. Gevaarlijk wordt het ouder omstandig
heden, waar, gegrond of ongegrond, dejaloesie
der vrouw wordt opgiwjkt. Dan is het
geraden, zoo .mogelijk de noodlottige
zwarte koilia te vermijden, en zo > spoedig
mogelijk zijn bundel j B te pakken. Maar oos
wanneer het drarnatiscae oogeublik ontoreekt
en mea in vreie uit elkander gaat, kan men
bij het scheidaii nog allerlei meer daa
halfAziatiscve verrassingen beleven, zooals ds
juflrouw onderrond, wie de vergeten boeken
en schoenen door het raam werden
nage?worpen. Do jonge dame, verbaasd op slraat
Btaatide met haar schoenen in de haad, maakte
waarschijnlijk een eenigsztnszouderlingh'guur,
want een voorbijgaand heer voelda zich ge
drongen deelnemend te vragen: U is zeker
wel heel moe jutfrouw, dat u uw Echoenen
op straat hebt uitgetrokken. '
Het salaris van gouvernantes is tengevolge
van de groote concurrentie sterk achteruit
gegaan. Gemiddeld bedraagt het 3 tot, 4
Turksciie pouden, of minder, maar daarvoor ttaat
liet iemanl vrij eenige privaatlessen buitens
huis te zoeken, voojal wanneer de onderwijze
res een joiigoiliiaerals keriing het ft,die boven
dien door zijn dienst en allerlei andere dingen
in beslag genomen wordt.
Van de otlideren en militaire artsen, die
O'n hun studie door de regeering naar
Daitschlanj gestuurd wordtin, brengen vela een
Uuitsche echt^enoote mae. Ut' deze gelukkig
Worden? Ik weet er een, die zich djor ver
veling en heimwee verteerd, doodongelukkig
voelt. Natuurlijk draagt de omstandigheid,
dat zij in den kring dar familie van haar
uian op echt-Tuiksche rnauier leven moet.
vee! daartoe bij. Anderen kunnen het beter
t rellen; in ieder geval leiden ze materieel
een behagelyk en zorgeloos bestaan. Op de
L'.oydboot, waarmee ik naar onstantinopel
voer, bevond zicüeen frisch, vrooiijk M
nchensc'i mei-je, dat haar Turkschen echt
genoot welgemoed naar Stam boel volgde en
zich als op een vroolijke maskerade verheugde
op de Tecb.arschaf ' eu de Jaschmak", die
daar mantel en hoed vervangen moeien. Hoe
lang zal die verhullende dracht haar prettig
lijken? Ik heb met een majoors wed u we, een
hoo^et ontwikkelde, Duitsche dame, die haar
carrière als gouvernante begon en die door
haar huwelijk tot den Islam overging,
dikwijls in Siamboei rondgeieisd en heb de
voor- en nadeelen van dezen overgang met
eigen oogen leeren kennen, liet minste kon
ik er mij mee vereeoigeu, dat mijn begeleid
ster nergens een publiek lokaal, hoe besctieid-n
en achteraf ook, mocht'betredtn of er iets ge
bruiken mocht. Toen wij desondanks in een
rnelkinrichting een borlje der beroemle
Taukgöksü" (roomachtig met melk eu suiker
gestoofd vleetch van hoenderborsteu) bestel
den, verscheen dadelijk het wakend oog der
wet en herinnerde de Hanoem" er aan, dat
dergelijke Kuropee^che vrijheden voor
Turksche vrouwen Jassah" zijn. Ik ha j natuurlijk
in den winkel mogen blijven, maar, ik
werdals moedwillige verleidsterder Hanoem''
met stille verachting bekeken un mijn
bestellicg werd eenvauJtg orer het hooi'! gezien.
Voor de tweede maal wekten wij dien dag
het openlijke ansnoegen op. Op Je Gilatabrug
richtte een oude Turkin strenge b.ikken op
mijne Hanoem" en zeide:
Schaam je je niet, met een Christin rond
te loopen en wat moet dat beduiden, die
haren, die bij je oorea te voorschijn komen?"
De dame was echter niet geneigd zich voor
een tweede keer de les te laten lezen, en
antwoorde rustig:
Je bent een onbeschaamd vrouwspersoon;
bemoei je met je eigen zaken!"
Bij deze gemengde huwelijken bevinden
de mannen zica waarschijnlijk beter dan de
vrouwen en tot groote ergernis dar Turkmnen
nemen ze toe. De trouwlusügen trachten op
verschillende manieren in het bezit der
gewenschte, Duitsche vrou v te komen. Een
jong ofücier wendde zich direkt tot het
Constantinopeler gouvernames-?home" en gafeeti
weinig beschaamd en blozend zijn wensch te
kennen. Het kostte der directrice veel moeite,
den officier dui lelijk te maken, dat het home"'
zich niet met dergelijke
huwelijksaangelejenhedin inliet, waarop hij naïef en trouwhartig
zeide, dat er toch niets slechts in was, te willen
trouwen. In den Joop van het gespiek bleek,
dat de jonge Turk re ;ds twee of'drie wettige
vrouwen verlaten en met de voor Turkinnen
vastgestelde wegzeudingssoui weer naar huis
.gestuurd bad. Hij hoopte nu, dat een Duit
sche vrouw meer in 4jn smaak zou vallen.
Een anderen voorzichtigen hu welijkscandidaat
scheen een soort van proef-huwelijk voor
oogen te staan. Hij zocht eene jonge, mooie,
Duitsche gouvernante, later huwelijk nitt
buitengesloten!"
De batrekkingen van gouvernante zijn in
Constantinopel, zooals overal, door de talrijke
scholen, wat het geldelijk voordeel aangaat,
belangrijk achteruit gegaan; ojk zijn ze, be
halve bij Turken, weer lastiger te vinden.
Tot mijn tevredenheid werd mij echter van
Duitsche zijde medegedeeld, dat de beide het
best betaalde gouvername-beirekkingeii in
geheel Constantinopel door Duitsche dames
vervuld werden, in de familie van twee hooge
Turksche waardigheidsbekleders. Aan eene
Duitsche werd ook bij een Pascha de betrek
king van dirigent over jn huiskapel, uit
een dozijn jonge slavinnen bestaande, opge
dragen. De Duitsche gouvernantes te Con
stantinopel zijn aanvankelijk in koers ge
stegen".
3e Jaargang. 11 November 1906.
Bed.: C. H. BEOBKKAMP, Damrak59, Arnst
Verzoeke Alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Probleem No. 71 is goed opgelost door K.
C. de Jonge, A'dam ; K. Bouwes, N. Bouwes,
D. Kikke, Kdam ; J. Luteijn, Groede; W. van
Daalen, W. J. A. Matla, Haarlem; J. Fortgen?,
Helder; J. Meijer, Nijmegen; J, van Daalen,
J. Rem, K. Slagter, H. C. Winters, naandam.
UIT DE DA M WERELD.
Zaterdagavond 3 Nov. 1.1. gaven wij
eeasimultaan seéance in het hotel het Wapen
van Amsserdam" te Oosterend op Texel. De
belangstelling hiervoor was groot en de ruime
zaat flink bezet met toeschouwers. Vermel
denswaardig is, dat de ruim 70-jarige heer
Dekker van Oost, die op 50 jarige leeftijd nog
lust gevoelde om het spel te leeren, als No. l
met winst bet strijdperk verliet. L e volgende
winnaars waren, de heeren Jh. Koning,
Oosterend en J, Witte Jbz. Spang. Wy maken
alle deelnemers ons compliment voor hun
kranig spel, en vertrouwen dat deze séance
veel heeft bijgedragen tot opwekking voor
de verdere beoefening. Tot ons genoegen
kunnen wij mededeelen, daj dien avond reeds
plannen werden gevormd voor de oprichting
van een damclub aldaar.
Zondagavond d. a. v. hielden wij in bet
hó el Texel" te den Burg, eene lezing over
de geschitdenis vau het damspel. Ondanks
het slechte weer, was de groole concertzaal
gevuld met belangstellenden. Na de lezing
gaf de liter L. J. Content van Amsterdam
ten séance. Jammer dat, wegens de aanhou
dende regen, velen hun bord en schijven
rnoee-ten thuis laten. In deze eéance moesten
twee deelnemers de overwinning behalen, te
weten de heeren J. Dalmeijer en D. Bakker
van den Burg. Hierna bleef men tot laat in
den avond nog gezellig bijeen, tn kwam men
tot het besluit, ook stappen te doen, teneinde
daar een damclub te stichten.
Partij Xo. 48, gespeeld in de zes-kamp te
Zaandam, tusschen de betren L. J. Content,
A'dam met wit en D. Kikke, Edarn met zwart.
Afwezigheid heeft ons verkinderd, de ana
lyse van deze schoone partij tijdig in gereed
heid te brengen. Trouwens voor de amateur»
is het ook zeer leerzaam, af en toe zelf een.
gespeelde partij te onderzoeken.
ONREGELMATIGE OPENING''
Wit Zwart. Wit Zwart,
G. 31:
7.41:
1. 34 30
"2. 30 '25
3. 40 34
4. 34 3
5. 32 28
23
.32
8. 4Ü41
9. 41 37
10. 47 41
11. 36 31
] 2.25:14
13. 41 80
14.30 25
15. 25:14
10 45 40
17, 50 45
18. 40 34
19. 33: 24
20. 45:
3J21. 34 30
22. 39 33
23. 44 39
24. 49 44
25. 31 27
'M. 39: 30
27. 28:17
28. 37: 20
29. 32 27
17 21
21 20
20 24
18 23
23:32
26: 37
12 18
18 23
7 12
12 18
14 20
9: i'O
4 9
2 7
9:20
7 12
10 14
24 29
20:40
11 17
14 20
6 11
l 6
20 25
25:34
]7 22
11: 31
15 20
5 10
30. 44 39
31. 30 21
32. 33: 24
33 35.24
34. 42 37
35. 37 31
36. 39 34
37. 34 30
38. 43 39
39:38 32
40. 48 43
41.31:42
42. 42 38
43. 38 33
41 33:22
45. 43 38
' 4(1 30 25
47. 38 33
48. 25 20
49. 30: 27
50 27:38
51. 33: 22
5->. 20 14
53 26: 17
54. 24 20
55 14 10
56. 10 5
57. 5 37
10 15
20:29
19: 30
12 17
8 12
17 22
3 9
9 14
14 19
22 28
8: 37
23 28
12 17
O 11
17:28
19 2S
11 17
17 22
22; 31.
28 32
23 28
18: 27
10 21
27 31
15:24
21 29
31 46
opgegeven
AAN DE AMATEURS DAMSPF.LERS.
Wij hebben meermalen gezegd dat de»
beoefening van het damspel niet beter
bevordeid wordt, dan door het noteereu vaa
de partijen. Men leert hierdoor van zelf
langzaam spelen, goed uit kijken en na afloop
van het ?pe), de gemaakte fouten onderzoeken
en verbeteren. Daarbij komt nog dat het voor
den amateur een genot is, wanneer hij een
door hem goed gespeelde partij anderen kan
toonen.
Teneinde het noteeren meer algemeen te
doen worden, willen wij nog even op het
volgende wijzen: Zij, die niet of minder goed
met het noteeren bekend zijn, kunnen dit niet
beter en sneller leeren dan hun borst met
krijt of ander materiaal te nummeren, zooals
op onderstaand diagram is aangegeven.
Zwart.
12345
7S9 10
11 12 13 14 15
10 17 18 19 ' 20
21 22 23 24 25
26 27 28 29 30
31 32 33 34 35
36 37 38 39 40
41 42 43 44 45
40 47 4S 4'J 50
Wit.
De algemeen in gebruik zijnde teeken, lijn:
schuiven, b.v. 33?28
: slaan, b3 : 22
l goede zet; ? minder goede zet.
beste ; ?? slechte
= schijf; '^jjh of |^=
CORRESPONDENTIF-WEDSRIJD.
Tabel der gespeelde zetten van zwart.
Partij Xo. 23. K 24?29
33. E 22?28