Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER W E K K B L A D V O O II N E D K K L A ,N .
JSlo. 1537
meer en meer de overtuiging door, dat in
de regeling der loonkwestie de eigenlijke
kern voor een werkelijke bescherming van
den huisarbeider door den Staat ligt. Door
het duurder maken der arbeidskracht houden
voor den werkgever de voordeelen der huis
industrie op en zoomede zal deze zelf ver
dwijnen.
In Australiëheeft de wetgever deze
richting ingeslagen. Wel bestaan ook in
enkele der Vereenigde Staten van
NoordAmerika verschillende wetsbepalingen ter
beperking van de huisindustrie, maar deze
schijnen meer de bescherming van den
consument dan van den arbeider ten doel
te hebben. In de Australische staten pakte
men de zaak van den anderen kant aan.
In Victoria bestaan sedert 1896 voor zekere
bedrijven commissies, voor de eene helft
door de arbeiders, voor de andere helft
door de werkgevers uit b.et bedrijf gekozen,
die een loonregeling vaststellen. De eerste
looncommissies werden benoemd voor 'de
kleedingindustrie, sedert dien zijn voor het
eene bedrijf na het andere zulke Wages
Boards in het leven geroepen. Volgens de
inlichtingen van den vertegenwoordiger
van Victoria pp bovengenoemde conferentie
der Ami Sweating League te Londen telt
men thans reeds looncommissies in 38 be
drijven, vertegenwoordigend 2/» van het
totaal aibeidera. In 't algemeen is een ver
hooging der loonen het resultaat der instel
ling geweest, maar vooral zijn de loonen
der huisarbeiders sterk gestegen.
Huisarbeidsters, die in 1890?1893 niet meer dan
? 3.?tot ? 4.?per week verdienden,
ontvangen nu een minimumloon van ? 9.60
tot / 12i?wekelijks. Voor de Commissie
van Arbeidswetgeving over 1902/3 verklaarde
de fabrieksinspectrice Miss Cuthberson
zelfs: dat er geen sweating spelonken meer
in Melbourne waren".
Nog vóór Victoria heeft Nieuw-Zeeland
den strijd tegen de huisindustrie aangebon
den door de fabriekswetgeving uit te breiden
tot de werkplaatsen der huisarbeiders en
deze onder strenge controle te plaatsen.
Onder een fabriek wordt daar elk vertrek
of werkplaats verstaan, waar twee of meer
personen arbeid verrichten, de werkgever
daaronder gerekend. Een uitzondering geldt
alleen voor man en vrouw, die te zamen
Niemand mag werk mede naar huis nemen
om het buiten de wettelijk geregelde uren
te vervaardigen. Kleedingstukken voor ver
koop gemaakt in een gewone woning of
niet geregistreerde werkplaats moeten met
een etiket worden voorzien, naam en adres
van den bewerker vermeldend.
In 1894 kwam de wet tot stand, die een
dwingend hof van arbitrage instelde, met
de bevoegdheid uitspraak te doen in
bedrijfsgeschillen, welke looneischen of werktijden
betreifen. Aan districtsverzoeningsraden
werd de bevoegdheid verleend voorstellen
te doen ter bijlegging van geschillen over
loon en arbeidsduur. Tevens zijn zij gemach
tigd een minimumloon vast te stellen. Over
tredingen van de door de scheidsgerecbten
vastgestelde bepalingen worden streng ge
straft. De arbeiders, die voor minder dan
het overeengekomen minimumloon werken,
beloopen straf, terwijl de werkgevers, die
hun arbeiders minder dan het minimumloon
uitkeeren, kunnen gedwongen worden het
te weinig betaalde loon te vergoeden.
Het zou van ongemeene naieveteit ge
tuigen, te durven veronderstellen dat de
strijd tegen de huisindustrie in ons land
met even scherpe wapenen weldra zal ge
voerd worden als in Australiëis geschied.
In aanmerking genomen onzen natipnalen
achterlijken staat van dienst op het gebied der
sociale wetgeving schijnen bijv. de kansen
gering, dat de Nederlandsche Staat spoedig
haar bemoeiingen tot een toonregeling bij
de huisindustrie zal uitstrekken. Toch valt
alleen van een vaststelling der
loonsverhoudingen duurzame verbetering te wachten.
Maar zoolang men nog niet den vollen
omvang van de huisindustrie in ons land
en in meer bijzonderheden, dan tot heden
aan het licht kwamen, haar nadeelen van
lange arbeidstijden, lage loonen, bedreiging
van de gezondheid van arbeidersgezin en
publiek kent, is het voorbarig reeds nu
een vasten vorm te willen geven aan de
maatregelen, die noodig zullen blijken over
eenkomstig lokale toestanden en landelijke
eigenaardigheden van het bedrijf. De Ten
toonstelling en de tegelijkertijd te houden
congressen beloven de nog ontbrekende
voorlichting te schenken. Terecht hebben
de voorbereiders der Tentoonstelling begre
pen, dat met een beroep op het medelijden
alleen niet veel te bereiken is, maar dat
als doel van de beweging op den voorgrond
moet staan: het verkrijgen eener wettelijke
regeling der huisindustrie om ten slotte tot
haar afschaffing te geraken.
Het is te hopen dat het gelukt de Ten
toonstelling te maken tot een gebeurtenis"
van den dag, zoodat het schouwspel van
menschelijke ellende emotie verwekt in
ruimen kring. Alleen de onbekendheid van
het publiek met de gevaren, welke de huis
industrie oplevert voor de openbare gezond
heid, verklaart de gerustheid en onverschil
ligheid, die in 't algemeen te haren opzichte
heersenen. Het moge dan in de woningen
onzer huisarbeiders niet zoo weerzinwekkend
gesteld zijn als eertijds in New- York, waar
de confectiehandelaars uren noodig hadden
om het ongedierte te verwijderen uit de in
sweating" vervaardigde kleedingstukken,
bij groote armoede gaat ook hier te lande
zelden groote zindelijkheid gepaard. De
bereiding van sommige yoedings- en genot
middelen geschiedt somwijlen onder omstan
digheden, welke lijnrecht indruischen tegen
alle regelen van reinheid en gezondheid.
"Wie eenmaal uit den mond van een ambte
naar onzer arbeidsinspectie hoorde de
beschrijring van de walgelijke omgeving,
waarin dikwerf het pellen van garnalen
gebeurt, ontzegt zich voortaan liever het
genot dezer lekkernij, dan ze gepeld van
onbekenden te koopen. Verschrikkelijker
gevaar dreigt den consument nog door de
overbrenging van ziektekiemen. Menige
moeder, die bij het bedje waakt van haar
kind, dat door diphteritis of roodvonk is
aangetast, speurt te vergeefs naar de oor
zaak der ziekte, terwijl nabij haar ligt de
overbrenger der ziektestof, het kleedingstuk,
dat vervaardigd werd in de woning van
een huisarbeider, waar een diphteritispatient
of een lijder aan scharlakenkoorts werd
verpleegd.
Ken Amerikaansch fabrieksinspecteur
maakt melding van het geval, dat in een
dorp een .groot aantal kinderen diphteritis
kregen: velen bezweken. Achteraf bleek
dat al deze gezinnen kinderkleeren hadden
gekocht van een doortrekkend koopman.
Van een pokkenepidemie in 1894 in de Slums
van Chicago met hun sterke bevolking van
iimiiiiiiiiimiiiiiiiii
IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIMIIIII
. AF.ence«i?areRert
KoPïNlCK-BEGtEÉFr-ZicB -wEER-ON DER-M l LI Tflift-GrELE l'PE-VooR ? VIER.-J flf» «\-OP.NONflCTIE P
SC H WE i MEREI-Gt6Pi.fi ft c, P
LfiNQBo</W POCH
. WV8T ZICH-WEER
__ _
MEESTER «F5CH6I&5 THl'onf DlViWH T O v£fVBL -POOK. ? BÊHfl (.VÊ-oF-ltET-l-tiP5CHe,-PL6.iM
P E /N i/ENTfl R ' S «Tl E -£ L U.S5C H IN <»
Li/isréRT-(t"è7r"jKeii_éunn
J. J. BIESING,
Kunsthandel*
's-GRAVENHAOE
Molenstraat 65.65* en 61
Moderne Schilderijen,
Aquarellen en Gravures
XnKLUPPELLZc
; Bekroond Nijverheidstentoonstelling Leeuwarden 1906
Magazijn
O u d-H o 11 a n d
Damrak 75, Amsterdam.
Directie: P. C. PAERELS.
Imitatie- en Antiek Kunstsnijwerk, Koper- en
Ziluerwerk, Porselein, Glas, Tin, Oude Perzische
Tapijten enz. enz.
ATELIER VOOR HET VERVAARDIGEN' _ _
VA , OUD-HOLLANDSCH SNIJWERK.
TELEFOON 7261.
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS
G. & J. COOL
AMSTERDAM, ROTTERDAM.
BLOEMGRACHT// DELFT5CHESTBAAT6I
UTRECHT.
8II.TSTRIJ AT 30
- - ATELIER VAN -
KUNSTREPRODUCTIE
, PROCÉDÉVAN MEURS
.. _ _ _ FIRMA - - -
VAN MEURS & VAN GOGH
/. /. HAARLEM. .. .-.'
DR NIEUWE CATALOGUS IN VIKR
TALEN VERKRIJGBAAR u ? 0.25.
WONING-INRICHTINGEN
SPUISTRAAT. 76 DAMRAK. AMSTERDAM
- lUHIHIMIIHtllllMlIIIIMIIIIIIIIHIIMIHIIIMIlmlIIIIIII
werken en voor n persoon tellen. Zelfs
de kleinste werkplaats in Nieuw-Zeeland
staat alzoo onder toezicht der
fabrieksinspectie, zoowel wat de sanitaire voorschriften
als de regeling van den arbeidstijd betreft.
Elke fabriek of werkplaats wordt ingeschre
ven, en de eigenaar heeft van l sh. tot
50 sh. belasting te betalen, naar gelang van
het aantal personen bij hem werkzaam.
Fabriekseigenaren moeten lijsten bijhouden
met de namen en adressen zoowel van hun
gewone arbeiders als van hun huisarbeiders,
een omschrijving van den aard van het
werk en het bedrag der loonen. Wie
werk van een patroon aanneemt mag het
niet aan anderen ter afwerking uitgeven.
Kunstzaal Panorama.
TENTOONSTELLING
van Werken van
COOISCHE MEESTERS.
Kntrée SA cl*.
Js. VAM GIN HEL
______ y |^ i «S ' p
?"?' Jr.^ * ^* K. t^ Jk. -^-~ -^-_
FABRIKANT VAN KUNöT-KOPJU-l
WEiLKEN LN
MODERNE- EN ANDERE STIJL K N j
IDISTEi
AARDEWERK
SIERKUNST"
IX. ts*piegelsti-aat 3Ü.
Tentoonstelling \tt\\
Teekeningen, gekleurde Houtsneden,
Lithografieën en Etsen
door J. G. Veldheer.
Tevens z;jn te bezichtigen : Batiks van
M. J. HACK e. a.
Geopend van 9?8 uur. BUDOLF ELION AC"
UITVCXRKG
PLAFODD - «n UJAnDKSCHlUXRIISS ? C12L
L*siWj
? VOOR
R?CLA(D?'S BO?NBAnD?n
OP KOPER EN ZINK
Gt6°W..PELIX MERITIS"
PERMANENTE " -
.- TENTOONSTELLING
VAN
KLEURETÖEN VAN FRANSCHE
MEESTERS + + -- + + +
REPRODUCTIES PROCÉDÉVAN
MEURS i- + + + + + +
PHOTOGRAVUREX NAAR OUDE
EN NIEUWE SCHILDERIJEN-;- +
FAC-8LMILE-AQUARELLKN + +
ANTIEKE EN MODERNE BEELDEN
LI.1STKN EN SPIEGELS + 4- +?
IN DEN
KUNSTHANDEL-WED. G. DOEENS&ZN.
R O K I N 56. AMSTERDAM.