Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1542
hieruit blijkt een zwakker verloop aan den
dag gelegd, wat na de langdurige rijzing
in het vorige jaar geen verwondering be
hoeft te baren.
Tot de opgewekte stemming, die ter beurze
voor locale waarden heerschte, heeft de
meerdere ruimte op de geldmarkt onge
twijfeld in niet geringe mate bijgedragen.
De Prolongatie-koers, die acht dagen ge
leden nog 6^ pCt. noteerde, is thans tot
5V£ pCt. teruggegaan, wat nog immer geen
koopje is, maar toch na de veel hoogere
noteeringen van voor korten tijd, een gevoel
van verademing geeft.
Ook in het buitenland valt een soort
gelijk verschijnsel waar te nemen, eveneens
met het gevolg dat voor speculatieve
?waarden meer belangstelling ontwaakt.
Vooral te Londen is dit het geval en dit
maal uit zich die meerdere bedrijvigheid
zelfs in de afdeeling der Zuid-Afrikaansche
Mijnwaarden, die er zoo lang' de Asseppes
der beurs vormde. Of deze prijsverherh'ng
zal aanhouden ? Xa al de vroegere teleur
stellingen ia het begrijpelijk, dat men van
verschillende zijden te dien opzichte pes
simistisch blijft, maar in het algemeen kan
worden geconstateerd, dat in oordeelkundige
kringen de meening thans beslist hoopvol
begint te luiden.
Inderdaad kan niet worden ontkend, dat
de langdurige daling ten langen leste ver
schillende, vroeger opgeschroefde fondsen
tot een niveau heeft doen teruggaan waarop
zij een aantrekkelijk rendement beginnen
op te leveren, terwijl bovendien de gestadige
toename der productie, die in het achter
ons liggende jaar record-cijfers bereikte,
een verdere verhooging van ontvangsten in
het vooruitzicht stelt. Bovendien schijnt het,
dat een der grootste struikelblokken, name
lijk de arbeidskwestie weldra uit den weg
zal zijn geruimd. Nu eerlang de Transvaal
een Grondwet zal bezitten en de
Boerenleiders derhalve een verantwoordelijke po
sitie zullen gaan innemen, beginnen zij
blijkbaar terug te schrikken voor de con
sequentie van hun vroegere aanvallen op
de Chineesche arbeiders, wier onmiddellijke
terugzending gelijk zou staan met een rarnp
voor de Mijnindustrie, de hoofdbron van
?welvaart des lands. Vandaar dat thans te
kennen wordt gegeven, dat men in dit op
zicht niet overijld wenscht te handelen en
de langstaarten eerst geleidelijk door Kaf
fers zal vervangen, in welk geval de nijver
heid zich rustig kan blijven ontwikkelen.
Onder de fondsen die reeds thans aan
trekkelijk worden geacht, behooren o. a.
Robinson Central Deep, die thans onge:
veer £. (i.?noteeren. Deze maatschappij
betaalt dividend op den voet van l G shil
ling per jaar fper aandeel van £ 1.?),
hetgeen op den huidigen marktprijs circa
14 pCt. uitmaakt. Naar schatting zal het
aanwezige erts in 15 jaar zijn verwerkt,
zoodat de helft van het dividend als kapi
taal-teruggave moet worden beschouwd.
Op deze basis maakt men dan nog 7 pCt.
iietto, heel wat meer dan b.v. van
Redjang Lebong en voldoende om rustig een
eenigszins krachtige opwaartsche beweging
te kunnen afwachten.
Minder opgewekt dan elders, was het
marktverloop in New York, de eenige
der groote beurzen, waar geld nog immer
krap blijft en voor call" soms tot 15 pCt.
moest worden betaald. Dit weerspiegelde
zich ook te onzent in een matte houding,
die scherp afstak bij de willigte voor locale
en Indische fondsen. Toch bleef hier, zij
het ook op bescheiden schaal, kooplust
overwegend, vooral voor de gewone
aandeelen der U.S. Steel Corporation, en voor
Eock Island, Kansas City Southern en
enkele andere lichte waarden. Van de meer
dere geldruimte alhier is geprofiteerd om
ons publiek gelukkig te maken met een
nieuw Amerikaanso.li beleagings"papier,
namelijk de 5 pCt. obligatiën der Sunday
Creek Companv (een steenkolen maat
schappij) die tot circa 73 M pCr.
werdenaangeboden. Nu de emissie achter den rug
is, zou het mosterd na den maaltijd zijn er
veel woorden aan te verspillen. Alleen moet
worden getuigd, dat dergelijke fondsen, die
slechts uiterst zwak zijn gedekt en dus
zelfs niet tegen het zwakste stoorje bestand
kunnen zijn, geenszins tot de werkelijke
beleggingswaarden kunnen worden gere
kend. Het wanbegrip dat Amerikanen"
SNUIFJES.
Ik heb altijd wel gedacht, dat collega
Stead de wereld nog eens redden zou, maar
dat hij zoo opeens, zoo degelijk, zoo afdoend
en toch zoo eenvoudig, uit den hoek zou
komen, zie, dat overtreft mijn stoutste ver
wachting. Daar biedt hij zijn
wereldvredestichtingsmiddel volstrekt niet als een
kwakzalver in een druk geïllustreerde
advertentie van een heele of' halve pagina
aan noen, zoo maar in een Inij^om/i-n
n:iik, en dan nog daarenboven ..met allo
bescheidenheid", als meende hij, dat zelfs
zijn ingetogen optreden, dit onmiskenbaar
blijk van innerlijke kracht, door het opper
vlakkig krimteiipubliek nog zou kunnen
worden opgevat als een poging om niet de
wereld, maar zijn eigen onnoozele persoontje,
het welbehagen" te bezorgen.
Alleen op d(ze wijze kunnen wij hopon,
den poel van afkeerigen haat on bittere
ijverzucht te dempen, welks uitwasemingen
óns de militaire depressie en den
vreeselijken oorlogswaan brengen", zoo luidt
dichterlijk zijn conclusie, en inderdaad, men
zou al bijzonder zwartgallig en betweterig
moeten zijn, om dit al'een" niet te onder
schrijven.' "Want werkelijk, de doeltreffend
heid en het onovertreffelijke van het middel
iunnen niet betwijfeld worden.
altijd, o! zoo gevaarlijk zijn! en men voor
rustige belegging deze markt moet mijden,
kan door introducties van dergelijke zwakke
objecten slechts worden aangewakkerd.
ALEX. J. HEXDKIX.
Mijnen en cultures.
De derde beursweldoener, tres facient Col
legium, was in 1906 de mijnbouw-afdeeling.
Dat is een gevaarlijk terrein, waarvan men
eigenlijk niet veel weet, omdat - wat men
eruit wil balen, zoo diep in den grond zit.
Jaren geleden, placht een bekwaam finan
cier te Amsterdam, over goudprijzen
sprekeude, altijd te zeggen: gewoonlijk moet
er meer goud in, dan eruit komt".
Maar misschien kon men in die jaren de
waarde van een goudmijn nog niet zoogoed
schatten als in den lateren tijd, toen
F^ngelanl voor de Randmijnen honderd milhoen
ponden sterling.en duizenden menschenlevens
nog geen te hoogen prijs vond.
Maar dat waren mijnen, waarvan men
zeker wist dat 't goud erin zat. De kunst
bestond dus slechts daarin, het eruit te krijgen.
ED zelfs de berekeningen van de Engel
sehen, die men of business" bij uitnemend
heid, bleken te ialen, althans in 1906 is dit
op de Londensche markt met verschillende
Zuid-Afrikaansche shares, o.a. East Rand,
New Rand en Goldfleld gebleken. De gouden
bergen, den koopers van die shares in uit
zicht gesteld, kwamen niet uit den grond
en in dat jaar ging de opgedreven koers van
deze shares gevoelig achteruit.
Neen, dan hadden wij aan onze
Amsterdamsche bturs een betere goudbron,
waarv jor vrij wat minder was betaald, dan voor
die d'ire Trausvaalsche mijnen.
Natuurlijk bedoel ik de Redjang Lebong,
het geliefkoosd terrein der speculatie. Laten
we even nagaan, wat deie beeft gekost.
Met een onnoozele ? 120.000 maatschappe
lijk kapitaal begonnen in 1897, werd dit het
volgend jaar uitgebreid tot ? 2.000.00(1 en
2 jaren later tot / 2.500.000, waarvan / 500,000
bestemd waren om de in 1899 aangegane
7/4 pCt. Obligatieleening in aandeelen te
verwisselen.
In de eerste jaren vlotte het niet erg, maar
in 190 i zou vo >r 't eerst 20 pCt. dividend
worden uitgekeerd en het volgend jaar tot
de voormelde inwisseling der obligatiën
worden overgegaan, in welk jaar voor de
aandeelen reeds een koers van 28,3 pCt. werd
bereikt.
Sedert nam de productie gestadig toe en
tegelijkertijd de speculatieve vraag, zoodat
einde l'JÜde koers reeds tot 600 pCr. was
gestegen.
Maar 1906 zou dit"'nes nop overtreffen.
Wie geld wilde verdienen en den moei had
op n dag een verlies van 50 pCt. of meer
te riskeeren, kocht aanleelen R"djang Lebong.
Er waren dagen, dat de koersschommelingen
zelfs bij 100 pOt. te gelijk plaats hadden.
Vooral in 't laa'ste trimester van het
afgeloopen jaar bereikte de hausse het toppunt j
en werd zelfs de koers van 1200 pCt. over
schreden.
Natuurlijk bleven bij die enorme rijzing
winstnemingeu niet achterwege, maar ondanks
vrij be'angiijke reactie, verlaten deze shares
het afgeloopen jaar op het respectabele
koersniveau van 3070 p'/'t.
No^ even dient hier vermeld, dat
dehiervoren be loeide groote koers variaties geld
gevers wel eens bezorgd maakten en de/.en
nu en dan wel gaitne ander onderpand iti
prolongatie wenschten dan uitsluitend
Redjang's, maar toen na de reaciie herstel
volgle, achite men 't gevaar weder geweken.
Brengt men echter den zoo hooger
beursprijs der aandeelen in verband niet de divi
dendkansen en ne-tnt uien in aanmerking
dat het dividend, in 1900 uitgekeerd, bedroeg
?32 per ? 100 nom., d.i. van het effectief
edrag einde lUOó slechts ruim 5 pCt., dan
moet bij een zoo wissel/allig bedrijf de tegen
woordige koers te hoog worden geacht, ook
al zou het dividend over het afgeloopen
jaar (waaromtrent nog ni-ts bekend is) meer
dan bet dubbele van 1905 bedragen.
Verschillende hier genoteerde Indische
Mijn-aandee'en hebben intu«sc!ien ten vorige
jare geprofiteerd van de/.e buitengewoon
willige stemming. Voor de koersverbetering
der aandeelen Sink^p-Tm-Maatschippij, die
van 75 tot 101 pCt. vooruitgingen, bestond
een gegronde reden. De waarde-vermindering
Weldra krijgen we de tweede Vredes
conferentie te 's Ifage; dat schoone product
van het Russisch Vadertje. Welnu, geef dit
acrute {Xtrlanriit il r >i<rnxi'h/tr:n/"' een goede
agenda": primo: de vraag, hoe men het
breken van den internationalen vrede met
hot wi'e--t<- r/l'ucf, verhoeden knu'r" Wij
cuvsi veeren dat nn'c.iti- (?//',«?/... want daar'kom t
het natuurlijk op aan eri dan ver
volgt hij: Wanneer er niets i>r<ictitn-/i ge
schiedt, om Campbell Bannermans League
of l'eace tot staan te brengen dan zal
de aanstaande conferentie onze verwach
tingen wreed teleurstellen."?Xu.dat spreekt
als een boek, niet waar:1 Wie rilt niet bij
de gedachte, dat de vorsten, onder leiding
van het Russisch Vadertje, nu eens nii-t den
wereldvrede voorbereidden, Ku toch, zij
zullen dat ook volgons Stead, die een prac
tisch man is, niet doen, indien de volkeren
hen daartoe niet dwingen ; daarom heeft hij
voor dit moment twee voorstellen en
daaraan herken ik den goniiilen man.
Het eerste voorstel heeft tot strekking,
dat de reireeringen der wereld in don Haag
zelf formeel do propaganda voor vrede on
broederschap der volken zouden overnemen
en deze taak niet aan particulieren en
vcreenigingen overlaten, die daartoe meer of
minder bevoogd zijn. Hn als <i<niri<llhiij
zou ik mij willen veroorloven voor te stellen,
dat de Conferentie aan de hooge mogend
heden de stichting van een vrcdesbudget
voor dat dool aanbeveelt, zoodat elke re
geering vaststelt, dat een zeker deel, laat
ons /eggen ' .. percent, van het
ooi'logsbudget voor deze propaganda zal bestemd
worden. IJat zou n gulden zijn op elko
1000 gulden, die wij thans besteden aan
voorberei lingen tegen den oorlog."
Ik weet eigenlijk niet, wat ik wel het
mooiste vind, het voorstel of do aanvulling.
Ik geloof to"h: do aanvulling. Wat hot voor
stel betreft, het kan niet uitblijven, dat al die
menschen met een rinkelenden sabel of degen
en een militaire .jas aan, gezamenlijk don
vrede zullen propageeren: ze doen immers
in den regel nu al niet anders, en ze hebben
daarvoor hun zinnetjes de meest pakkende"
van buiten geloerd, als een domino zijn
teksten of Kokadorus zijn moppentaal: maar
was het gevolg van het achterwege Wijven
van dividend in 1904 en 1905, het herstel
volgde bij de toenemende kansen op het her
vatten der dividend-betaling, welke inder
daad in het laatst van 1900 plaats vond en
wél met 8 pr't, hetgeen deze aandeelen
weder den parikoers deed bereiken.
Aandeelen Ketaboen liepen in het vorige
jaar van 150 tot 285, slot 214 pCt., het ge
middelde dividecd der laatste 5 jaren was
8 u 9, n enkel maal lOL/i pCt. Blijkbaar
verwacht men nu grootere uitkeering.
Een uitzondering op de bijna alaemeene
hausse, maakten de aandeelen Kwandang
Soemalata en Soemalata, vooral de laatste,
die van 78 tot 52 pCt. verminderden, terwijl
de eerste 10 pCt. (87 na 97 pCt.) aan het
einde des jaars waren teruggegaan.
Beide Maatscbaopijen zijn thans vereenis-d
door inbreng van aai deelen Soemalata
voor 2 aandeelen Kwadaug Sotnialata. Di
vidend-uitkeering behoort voor beide fondsen
nog tut de vrome wenschen.
Aandeelen Paleleh, welke Maatschappij de
zaken der Ned. Ind Mijnbouw heeft over
genomen, zijn ruim in beurswaarde verdub
bel!, n', van 21 tot 45 pCr.
Aan ieelen Totok", hier niet of/iciee! ge
noteerd, hebben een belansmjke
koer^verhooiing ondergaan. Begin 1906 werd een
sjedeelte van de ? -;.00 000, waarmede het maat
schappelijk kapitaal werd uitgebreid, nl.
/ 200.000 il 115 pCt. uitgegeven en tegen
het einde des jaars was de koers hoewel
nog geen dividend was uitgekeerd tot
270 pCt. gestegen.
Van de Buitenlanclsche soorten dienen
vermeld de Certilicaten Kicnberlty West
Diamond, die van 106 t jt 2li8 pCt. en Great
Cobar, die in verband met de stijueude
prijzen van 101 tot bijna 200 pCt. zijn
verbeterd.
Minder belang-telling dan in l )05, viel in
't afgeloopen jaar aan de Indische
Cultuuren Crediet-Instellingen ten deel. De meeste
echter verkeerden do >r de resultaten van het
voorlaatste jaar in gjelen doen. zoodat
al waren de oogsten van Java kutlie kleiner
en de suikerprij',en, ia verband met de
uitbrei Hng, welke de beetwortel-^ultuur in
Europa onderging, minder hoog, nu en dan
voor deze aand, elen rubriek ter beurze wel
eenige lusteloosheiü, doch geensiins een
flauwe stemming bestond.
Van de voornnamste Aandeelen laten wij
hier de koersen vofgen :
Einde Einde
1905. 190(1.
Cultuur Mij der Vor-tenlanden iMj im>z
Handel Mij :<S'J 3Sö%
HandeUver. Amsttrdani . . 104 ]i;5
Internat. I-.o terdaii . ? ? . 132% 140
Java'sehe Cultuur. . . ? .117 lil
Barge A Moormann . . . ,sT'i' SOM
Ned. Ind. Handelsbank. . . 132 132
Esc mpto Mij . . 1HI5 130
Java'sehe Bank ]sl ]S2
Koloniale Bank 78 81 ;'-i'
In den loop des jaars kwamen hoofere,
maar ook merkbaar lagere i-oersen voor;
vooral was dit laatste het geval bij 't einde
van het eerste semmfer .19(H, toen de Aan
deelen Handel Mij 174, Intern. Rotterdam
13(1 Yi, Koloniale Bank 74, Java'sehe Cultuur
!o5 en Xed. iml. Escomoto Mij 126 pCt.
noieerden. Laatstgenoemde instelling breidde
in het afgeloopen j ia r haar maatschappelijk
kapitaal met / l.uiiO.OOO uit, waarop de
inschrij ,-ing A 120 pCt. was opengesteld.
l l Janrmri 1907. V. n. S.
l IMIII MIIIIIMIUIIIIIIDIIMIIIIIIIIIlnlIIIIIIMIMIMI IHIIIillll
De tvederlandsche Spectator
onder redactie van mr. H. Louis Israels.
Uitgevers Meulenhofl' it Co.. Amsterdam.
4te jaargang, no. 1. Inhoud: Voortzetting,
door mr. H. L'uiis It-raëlg. Een
niet-wetenschappelijk vraagstuk, door ,\. Kluyver.
De IJOTI te Ui recht, door A. W. Weissujau.
Naar Ernest Dowson: 1. Absinthea tracta,
2. Het laatste woord. doorEdw.vrd B. Koster.
Bijbellektunr in 't Fries| door F Buitenrust
Jletttma. De oëzie, van het theeiiuhtje,
door mr. 11. \Vi- ag. Berichten.
Inhoud ^an Tijdschriften.
DI' Xicuwe i'ij'ï, No l : De
verannirgstheorie en hare konsekwentie-», door V, . H.
Vlieden. De ontbinding van den Rijksdag
en de komende verkiezingen, door W. van
Kavesieijn ,)r. De ..Verel<'n<lüii<_'s" theorie
voUens prof. Trenb, III, door l", van der
dat die Kegeeringshoeron, alias die
vorstenvreiles/.eloten, een percentage van liet
oorlogsbudget voor een vredeshtidget zou
den bestemmen, neet, dat moet bepaald
uitgaan vau een dwang, hun opgelegd. Tot
wat Stead in zijn .aanvulling" voordraagt,
zouden de vorsten met hun militaire om
geving misschien wol nooit hebben kunnen
komen, had hij niet even dat ei van
Columbus gelegd. K n hoe nuttig zal do
werklui.' daarvan niet zijn! l!ij alles wat
de Staten aan oorloirs^eld boste,Ion, er zal
altijd in die uitgaven c/on percentage voor
don vrede zitten. Koopeti ze ook maar voor
een gulden buskruit, /.e werpen of zo
willen of' niet eon heele cent in het
vredes-propagandazakje. 7e kunnen aan
oorlog niet meer denken, of ze soezen
tegelijk over het wereld-welbehagen. Kn
dat geeft natuurlijk eon draai a:ui de
geesten: dat werkt op het gestel, liet zal,
houd ik er voor, niet lang kunnen duren
of de orde der overwegingen wordt omge
keerd, en, vóór ze er zichzelf' rekenschap
van ue\en, vratron h.v. al onze
u-ehtmonschen, met hoeveel millioen moet ik
toch do oorlo^sbegrooting (loon stijgen, om
in plaats van -VO'.HI gld. SOK» gil. te helpen
storten in den \reclo-spot. Maar wat oen
leephei'l van Stead! 11 ij hooft let zelf wel
begrepen, dut l per mille als x/</<(j''';<' Viln
't oorlogsbudget aangeduid, vóór da vuur
vreters het merken, tot k<>\> vergroeien
zul... Ik zou wel eens willen weten, wat
K u \ per. die ook noynl slim is. of Tulma,
die ook nogul slim meent te wezen, van
dit gevaar, waarin oorlog 'komt te verkeeron,
zeggen zal.
Knlin, dat hoor ik nog' wel eens, hoop
ik. Nu zal ik mijn plicht bobben vervuld,
als ik gewezen heb op de wijdstrekkende
gevolgen, die uit Steads ..aanvulling'' ja
't is kras, zooinaar als in eon soort \\i\\
postscriptum van oen brief! kunnen voort
vloeien voor de publieke moraliteit in veler
lei richting. Stel b.v. dat men op soortge
lijke wijs van de ontucht l per mille hief
voor eon middernachtzendelingen fonds, of
van de strooperij l percent voor oen
jagersdeugd-propaganda niet waar. ik geef
maar een wenk, zonder als Stead reeds
daGoes. Rosa Luxemburg over rle
ma»sastaking, door H. Roland HoUt. Ons Pro
gram, De Ziekteverzekering en n jg wat, door
G. W. Sannes. Aanval en verweer, Gordon
Craigery, door Hertn. Heijermans Jr,
/fe Vrije Tribune, No. l : Inleiiing.
Mr. Joh. J. Belirjfante. Hervorming van ons
parlementai' stelsel, Jac. Bakker. De
Kamers' van Arbeid en haar Voorzitter
schap. Luis Morotte. Een onderhoud met
olstoïPias^chaert. Gordon Craig. Een
beschouwing. Chailes d'ürléans.
Rond^ls. Christine de Pisan. Ballade.
Gmtaaf Vermeersch. Donkere Machten.
DA Beweging, Januari ,907: Stijn Streuvels,
De Zaaidhede. H des Tombe Drabbe, Ver
zen. Is. P. de Vooys, Pseudo-Marxisme.
Ale.x Guttelkg, Gedichten. Mr. P.
Brooshooft, Generale Biecht. Albert Verwey,
Boeken, Menschen en Siroomin.'en.?Boek
beoordeeliagen door Mauiiu Uvldert en dr.
C. G. N. de Vooy-i.
M yen fliuird. No. 2: Een Een'ame, door
L E. De Ramp te Leiden 12 Januari !8U7,
door Jero. de Vries met af b. Eea kijkje
op een houtaankap op Javn, door Blandong,
met afb. Een tochtje door Amstelland,
dojr J. (i. Kramer met photo's van P.
S.tnders. De Kast, met afb 1.?De Jull'rouw,
door M. J S.tlverda de Grave?Herder.-che
(Slot). Max R-ger-concerten, met af o.
's Keizers vieida zoon verloofd, met afo.
E-n zilveren telefoontoestel, met afb. Een
Hollauische bokaal met een besme: lelijke
ziekte, met afo. !?". Stoel, (met poitret).
Verdwijnend Amsterdam (de Vinkebuurt),
met afb. Wat te wachten is Het ver
drinken van J. W. Fiiso, met gravure van
R. Vinkeles.
43 Jaargang. 13 Januari 1907.
Red.: C. H. BKOKKKAMP, Damrak 59, Anm.
Verzoeke alle mededeelingeu, deze "ubriei
betreffende, te richten aan bovenstaand adres
Probleem No. 77, ter mededinging" No. 17.
Zwart (10 schijveu en l dam.)
m.
Wit (Lu schijven.)
In bovenstaand probleem komt nog een
klein naspel voor, hetwelk in 't kort (dus
de variant waarin zwart zich het beste kan
verdedigen) dient opgegeven te worden.
Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
Oplossing van probleem \o. 76. van den
auteur K. Slagter, Ziandam. Wit 7 l, 3G-31,
5040. 123, 3731, 17-11. 4540, 3025, 25:3!
Oploss ng vau blad-probleem No. l, van den
auteur K. C. de Jonge, A'dacn, w 17-12, 4ti 41,
18-12, 12 :45!
Eenvoudig en toch verrassend, terwijl het
geheel ons een spelende partij weergeeft.
Dergelijke stellingen zijn zeer leerxaam, daar
zij in het practis-che spel dikwijls kunnen ont
wikkeld worden. Heden plaatsen wij No. 2.
C O R R K S P O N D F. N T I E.
Met genoegen vermelden wij, dat enkele
problemisten, die tot heden zich uitsluitend
hebben toegelegd op liet. vervaardigen van
problemen, het thans ook gewaagd hebben
eind-ipelen samen te stellen. Wij ontvingen
reed-" aardige composities, welke spoedig in
de rubriek zullen opgenomen worden.
(lelijk, eenvoudig, practisch, duidelijk''een
in'oijra»! te ontwikkelen /.ouden \ve niet
staan aan het begin van eon verlevendiging
aller goede begii;selen, welke vaak niet min
der treurig geminacht worden, lari de vrede
en het welbehagen" in oorlogstijd ':
Hn nu zijn tweede voorstel, haast over
bodig, omdat liet eerste voldoende zal zijn
den staten vreiles-moros te loeren : dirniij
hen, die samen oorlog willen voeren, hun
geschil aan het oordeel van neutralen te
onderworpen, die dertig dagen den tijd heb
ben om bemiddelaar te spelen : dwing
hen door, als ze weigeren dit middel te
aanvaarden, hou te doen boxcotleii finan
cieel en commercieel hen aldus tot een
vijand der nmnschheid te verklaren.
Wonderlijk zoo secuur als Stead zijn /aak
neemt. Hij brengt er niet marnier dan
de hcele mensehheid bij te pas: hij houdt
van geen halve maatregelen! .l:i, ik wou
met hom wel eens zien wat er van een
mogendheid, zelfs van twee mogendheden,
nog terecht kan komen, als de heele
mensehheid. in elk geval een klein;1 veertig
mogendheden, geen zaken met haar wil
den doen. Wordt hier nu nou' bijgevoegd,
een beroep op de naties, om de, ..ynteate,
cordiale" te bevorderen, dan moet zelfs de
verstoksie pessimist, dit wel erkennen als
het hermetisch sluitend deksel op den
modicijnpot, waarin Steuds vredospanacee
besloten Hut. Hoe dit zij, om tot aanne
ming van die twee voorstellen, ..eenvoudig
practisch duid lijk", de regeeringeu te
iliriiiii'-ii, dienen de volkeren hun invloed te
oefenen op de tweede vredesconferentie.
Maar hoe dit te bewerken '' IK: derde geniale
grei p van Stead brengt liet volgend advies:
Wek in elk land een vredes-beweging ge
durende de eerstvolgende drie maanden,
laat oen vredes bedevaart houden, aan den
vooravond, een tocht van hof tot hof, van
hoofdstad tot hoofdstad....
Nietwaar, hoe komt iemand daar zoo
in eens op? En hoe nauwkeurig is alles
uitgerekend en aangegeven! Elk land
geen enkel uitgezonderd, en dan de
eer.itrnltj<'.»(l<' drie, niaiinih'ii ; niet langer en niet
korter ook.
Maar zooals ik al heb gezegd, dat is
UIT DE DAMWERELD.
In Frankrijk worden, behalve I, Weiss van
Parijs en Kaphaël van M^rseille, als eerste
krachten op datugebied, in de eerste plaats
genoemd: Ottina, Chardonnet, Bizot,
Dambrum en Hy ver te Parijs; Grange te Bordeaux;
Delporte te Onnaing (Nordj en Degraeve te
Lill; Bomiard en Pernet te Lyon; Jautf'ret,
Dumaine, Cesar en Péone te Marseille.
4 Februari e.k. za! te Marseille een banquet
plaa s hebben, waar bijna alle deelnemers
van den gehouden wedstrijd zullen aanzitten.
De belangstelling hiervoor is groot en het
feest belooft dan ook een gezellig samenzijn
van vele dam amateurs.
Blad probleem No, 2 van C. H. Broekkamp.
Zwart (7 schijven).
Wit (6 schijven en l dam).
Na S d.igen geven wij de oplossing, zonder
vermelding van de namen der oplossers.
Partij No. 53, gespeeld in de Nederl. zes
kamp, tusschen de heeren N. Bouwes, Edam
met witen W. van Dealen, Haarlem met zwart.
ONREGELMATIGE OPENING",
met de inleiding van de korte centrum''.
Wit. Zwart. Wit. Z vart
1. 30 28 1823 22.38.27 17:28
2. 39 oo 17 21 1) 23. 33 22 l!) 23!
3.31 27 12 18! 24. 3G 31 11 17
4. 34 30 20 24 25 22: 11 G: 17
?"">. 37 31 712 2G. 31 2G 14 20!
G. 44 31) 2) 14 20! '27. 25: 14 9. 20
7. 30 25gedw, l 7?3j 28.41 3G 7 12!
8 2ó; 14 !>; 20 29. 42 38 n*. 20 25
i). 40 34!! 4 'J 30. 4(3 41" 3',)??
10 50 44 4)24 29!! 31. 30 3L 13 18
11.03 24 20:40 32 41 30!! 17 22 9'';
12. 40: 34 15 20 5) 33. 38 32 22 28??
13.4137 G) 21 2G'! 34.4742!! 28:07
14. 34 30 10 15? 7) 35. 27 21 1(5: 27
ló 3'.) 33 20 24 3G. 31:4 24 2'.»
10.44 30 5 Kt 37. 42 31 12 17
173025! 1014 38. 3!» 33 29:38
18. 27 22? l S: 27 39. 43 32 23 29
111. 31: 22 12 .17 40. 4 18! 29 3:',
20 37 31? 8) 2G 37 41. 18 45 17 22
21.32:41 23 32 42 35 30 enz. Opgeg.
i) Als poHlie-ztt is 12-18 beter, iii ant
woord op 39-33 van wit.
2j De:e zet is minder goed en brengt
aanzwart, bij goed spel een beduidend voordeel _
3) Zwart verspilt hier een be^te tempo zet,
ia plaats, van te profiteeren van den foatieveu
zet 4439, met 21-2(3 en 9:20, waarna wit
gedwongen wordt zijn teinpo-jet op te
ulierenTba.is heeft wit een groot vootdeel verkregen.
4; Meermalen hebben wij er op gewezen,
dat in een dergelijke stelling nimmer
50-14mag gespeeld woidun. Thans verliest wit op'
zijn beurt weder liet behaa'de voordeel.
5) Xu moet 2L-213 volgen, waardoor wit
gedwongen wordt een tempo-zet te makan,
daar met sluiting van het veld 37, bij opge
sloten wordt bij den langen vleugel.
0) Wit sluit idch na zalf op, in plaats van
den korten vleugel van zwart een beduidend*;
verzwakking toe te brengen met 31-26 en 3(J:2.".
7) LU.14 was het juiste antwoord waarin
direct moest volgen 5 10, LO 15 en 20-24, o-n
een uitstekend positie spel te bekomen, met
een opsluiting van den langen vleugel vau
wit bovendien.
8) Beslist font. AVit laat onncodig liet
centrum los en verschaft zich twee
waardelooze schijven bovendien, terwijl niet 42.?.'!!.
een schijf verloren gaat. De fout zit echter
al bij de afruiliing 27 22. (18e zei).
9; Een zeer gevaarlijke zet, 17-2L, 12 : 32 en
S 13 was goed geweest en zou de attaque van
wit vrijwel verbroken hebben.
Steads gewoonte, dat ligt zoo in zijn aard:
hij neemt het secuur. Kn dan die
vredesbedevaart ik zie ze al trokken van
Petersburg naar Constantinopel en over
Rome naar Bern en l'arijs, om van Londen
naar Berlijn en Weenen te keoron; en nu
weot ik zeker, dat Stoad al aan honden!
dingen heeft gedacht, die een ander zou ver
geten. Hij heeft zijn plannetjes uitgewerkt,
met Lissono en ('ook. met llendschel
Murray en BaeJeker; vrij reizen verkregen
op alle staats- en particuliere spoorwegen
wat hem geen moeite kostte, omdat hij
hun beloven kon, in don vervolge royaal
te zullen betalen uit den vre.teszal;. Het
is hem gelukt hoe ik dat \ve-t vertel
ik niet -?het is hem gelukt de medewerking
van' eon aantal groote
reclamemakeruit de oude on de nieuwe wereld, te ver
werven voor een reuzen-vredoimauifestatio.
Hij heeft een keus gedaan uit een
heel leger van rcclainohelden, in de in
dustrie, den handel, de wetenschap, de poli
tiek enz. enz. en voor de beden vaart en
optochten is zijn oog gevallen in 't
bijzondor op de Belgen en de Socialisten ter
wijl hij oen reeks lichtvertooningen hoeft
uitgedacht on\ op den vooravond"'te dienen.
Maar waar ik op w ij zon wil: welk oen
studio ligt niet achter dit alles..! studie
van volkenkunde, studie van ile verhou
ding tussehen do Kegeoringen en natiën.
studie van de lioteekenrs der militaire ge
boorte van Azië, studio van internationale
politiek..., studie van den mensch als een
ling on vau den mensch als
gemeenscliaps
i), die kop van Stoad!
: Daar zal een tijd komen, dat de jeugd het
: jaartal van Steads geboorte moot loeren,
! on ook dat van zijn sterven als ten minste
l zoo'n onsterfelijke ooit sterven kan. Geluk
kige jeugd, die dan in den wereldvrede
zwemt! Maar het opmerkelijkst bij al
deze opmerkelijkheden is tojh \\ el, dat deze
reus, terwijl hij ziet, dat op zijn wenk de
wereld zich hervormt, maar altijd even be
scheiden blijft.