De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 13 januari pagina 10

13 januari 1907 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1542 hieruit blijkt een zwakker verloop aan den dag gelegd, wat na de langdurige rijzing in het vorige jaar geen verwondering be hoeft te baren. Tot de opgewekte stemming, die ter beurze voor locale waarden heerschte, heeft de meerdere ruimte op de geldmarkt onge twijfeld in niet geringe mate bijgedragen. De Prolongatie-koers, die acht dagen ge leden nog 6^ pCt. noteerde, is thans tot 5V£ pCt. teruggegaan, wat nog immer geen koopje is, maar toch na de veel hoogere noteeringen van voor korten tijd, een gevoel van verademing geeft. Ook in het buitenland valt een soort gelijk verschijnsel waar te nemen, eveneens met het gevolg dat voor speculatieve ?waarden meer belangstelling ontwaakt. Vooral te Londen is dit het geval en dit maal uit zich die meerdere bedrijvigheid zelfs in de afdeeling der Zuid-Afrikaansche Mijnwaarden, die er zoo lang' de Asseppes der beurs vormde. Of deze prijsverherh'ng zal aanhouden ? Xa al de vroegere teleur stellingen ia het begrijpelijk, dat men van verschillende zijden te dien opzichte pes simistisch blijft, maar in het algemeen kan worden geconstateerd, dat in oordeelkundige kringen de meening thans beslist hoopvol begint te luiden. Inderdaad kan niet worden ontkend, dat de langdurige daling ten langen leste ver schillende, vroeger opgeschroefde fondsen tot een niveau heeft doen teruggaan waarop zij een aantrekkelijk rendement beginnen op te leveren, terwijl bovendien de gestadige toename der productie, die in het achter ons liggende jaar record-cijfers bereikte, een verdere verhooging van ontvangsten in het vooruitzicht stelt. Bovendien schijnt het, dat een der grootste struikelblokken, name lijk de arbeidskwestie weldra uit den weg zal zijn geruimd. Nu eerlang de Transvaal een Grondwet zal bezitten en de Boerenleiders derhalve een verantwoordelijke po sitie zullen gaan innemen, beginnen zij blijkbaar terug te schrikken voor de con sequentie van hun vroegere aanvallen op de Chineesche arbeiders, wier onmiddellijke terugzending gelijk zou staan met een rarnp voor de Mijnindustrie, de hoofdbron van ?welvaart des lands. Vandaar dat thans te kennen wordt gegeven, dat men in dit op zicht niet overijld wenscht te handelen en de langstaarten eerst geleidelijk door Kaf fers zal vervangen, in welk geval de nijver heid zich rustig kan blijven ontwikkelen. Onder de fondsen die reeds thans aan trekkelijk worden geacht, behooren o. a. Robinson Central Deep, die thans onge: veer £. (i.?noteeren. Deze maatschappij betaalt dividend op den voet van l G shil ling per jaar fper aandeel van £ 1.?), hetgeen op den huidigen marktprijs circa 14 pCt. uitmaakt. Naar schatting zal het aanwezige erts in 15 jaar zijn verwerkt, zoodat de helft van het dividend als kapi taal-teruggave moet worden beschouwd. Op deze basis maakt men dan nog 7 pCt. iietto, heel wat meer dan b.v. van Redjang Lebong en voldoende om rustig een eenigszins krachtige opwaartsche beweging te kunnen afwachten. Minder opgewekt dan elders, was het marktverloop in New York, de eenige der groote beurzen, waar geld nog immer krap blijft en voor call" soms tot 15 pCt. moest worden betaald. Dit weerspiegelde zich ook te onzent in een matte houding, die scherp afstak bij de willigte voor locale en Indische fondsen. Toch bleef hier, zij het ook op bescheiden schaal, kooplust overwegend, vooral voor de gewone aandeelen der U.S. Steel Corporation, en voor Eock Island, Kansas City Southern en enkele andere lichte waarden. Van de meer dere geldruimte alhier is geprofiteerd om ons publiek gelukkig te maken met een nieuw Amerikaanso.li beleagings"papier, namelijk de 5 pCt. obligatiën der Sunday Creek Companv (een steenkolen maat schappij) die tot circa 73 M pCr. werdenaangeboden. Nu de emissie achter den rug is, zou het mosterd na den maaltijd zijn er veel woorden aan te verspillen. Alleen moet worden getuigd, dat dergelijke fondsen, die slechts uiterst zwak zijn gedekt en dus zelfs niet tegen het zwakste stoorje bestand kunnen zijn, geenszins tot de werkelijke beleggingswaarden kunnen worden gere kend. Het wanbegrip dat Amerikanen" SNUIFJES. Ik heb altijd wel gedacht, dat collega Stead de wereld nog eens redden zou, maar dat hij zoo opeens, zoo degelijk, zoo afdoend en toch zoo eenvoudig, uit den hoek zou komen, zie, dat overtreft mijn stoutste ver wachting. Daar biedt hij zijn wereldvredestichtingsmiddel volstrekt niet als een kwakzalver in een druk geïllustreerde advertentie van een heele of' halve pagina aan noen, zoo maar in een Inij^om/i-n n:iik, en dan nog daarenboven ..met allo bescheidenheid", als meende hij, dat zelfs zijn ingetogen optreden, dit onmiskenbaar blijk van innerlijke kracht, door het opper vlakkig krimteiipubliek nog zou kunnen worden opgevat als een poging om niet de wereld, maar zijn eigen onnoozele persoontje, het welbehagen" te bezorgen. Alleen op d(ze wijze kunnen wij hopon, den poel van afkeerigen haat on bittere ijverzucht te dempen, welks uitwasemingen óns de militaire depressie en den vreeselijken oorlogswaan brengen", zoo luidt dichterlijk zijn conclusie, en inderdaad, men zou al bijzonder zwartgallig en betweterig moeten zijn, om dit al'een" niet te onder schrijven.' "Want werkelijk, de doeltreffend heid en het onovertreffelijke van het middel iunnen niet betwijfeld worden. altijd, o! zoo gevaarlijk zijn! en men voor rustige belegging deze markt moet mijden, kan door introducties van dergelijke zwakke objecten slechts worden aangewakkerd. ALEX. J. HEXDKIX. Mijnen en cultures. De derde beursweldoener, tres facient Col legium, was in 1906 de mijnbouw-afdeeling. Dat is een gevaarlijk terrein, waarvan men eigenlijk niet veel weet, omdat - wat men eruit wil balen, zoo diep in den grond zit. Jaren geleden, placht een bekwaam finan cier te Amsterdam, over goudprijzen sprekeude, altijd te zeggen: gewoonlijk moet er meer goud in, dan eruit komt". Maar misschien kon men in die jaren de waarde van een goudmijn nog niet zoogoed schatten als in den lateren tijd, toen F^ngelanl voor de Randmijnen honderd milhoen ponden sterling.en duizenden menschenlevens nog geen te hoogen prijs vond. Maar dat waren mijnen, waarvan men zeker wist dat 't goud erin zat. De kunst bestond dus slechts daarin, het eruit te krijgen. ED zelfs de berekeningen van de Engel sehen, die men of business" bij uitnemend heid, bleken te ialen, althans in 1906 is dit op de Londensche markt met verschillende Zuid-Afrikaansche shares, o.a. East Rand, New Rand en Goldfleld gebleken. De gouden bergen, den koopers van die shares in uit zicht gesteld, kwamen niet uit den grond en in dat jaar ging de opgedreven koers van deze shares gevoelig achteruit. Neen, dan hadden wij aan onze Amsterdamsche bturs een betere goudbron, waarv jor vrij wat minder was betaald, dan voor die d'ire Trausvaalsche mijnen. Natuurlijk bedoel ik de Redjang Lebong, het geliefkoosd terrein der speculatie. Laten we even nagaan, wat deie beeft gekost. Met een onnoozele ? 120.000 maatschappe lijk kapitaal begonnen in 1897, werd dit het volgend jaar uitgebreid tot ? 2.000.00(1 en 2 jaren later tot / 2.500.000, waarvan / 500,000 bestemd waren om de in 1899 aangegane 7/4 pCt. Obligatieleening in aandeelen te verwisselen. In de eerste jaren vlotte het niet erg, maar in 190 i zou vo >r 't eerst 20 pCt. dividend worden uitgekeerd en het volgend jaar tot de voormelde inwisseling der obligatiën worden overgegaan, in welk jaar voor de aandeelen reeds een koers van 28,3 pCt. werd bereikt. Sedert nam de productie gestadig toe en tegelijkertijd de speculatieve vraag, zoodat einde l'JÜde koers reeds tot 600 pCr. was gestegen. Maar 1906 zou dit"'nes nop overtreffen. Wie geld wilde verdienen en den moei had op n dag een verlies van 50 pCt. of meer te riskeeren, kocht aanleelen R"djang Lebong. Er waren dagen, dat de koersschommelingen zelfs bij 100 pOt. te gelijk plaats hadden. Vooral in 't laa'ste trimester van het afgeloopen jaar bereikte de hausse het toppunt j en werd zelfs de koers van 1200 pCt. over schreden. Natuurlijk bleven bij die enorme rijzing winstnemingeu niet achterwege, maar ondanks vrij be'angiijke reactie, verlaten deze shares het afgeloopen jaar op het respectabele koersniveau van 3070 p'/'t. No^ even dient hier vermeld, dat dehiervoren be loeide groote koers variaties geld gevers wel eens bezorgd maakten en de/.en nu en dan wel gaitne ander onderpand iti prolongatie wenschten dan uitsluitend Redjang's, maar toen na de reaciie herstel volgle, achite men 't gevaar weder geweken. Brengt men echter den zoo hooger beursprijs der aandeelen in verband niet de divi dendkansen en ne-tnt uien in aanmerking dat het dividend, in 1900 uitgekeerd, bedroeg ?32 per ? 100 nom., d.i. van het effectief edrag einde lUOó slechts ruim 5 pCt., dan moet bij een zoo wissel/allig bedrijf de tegen woordige koers te hoog worden geacht, ook al zou het dividend over het afgeloopen jaar (waaromtrent nog ni-ts bekend is) meer dan bet dubbele van 1905 bedragen. Verschillende hier genoteerde Indische Mijn-aandee'en hebben intu«sc!ien ten vorige jare geprofiteerd van de/.e buitengewoon willige stemming. Voor de koersverbetering der aandeelen Sink^p-Tm-Maatschippij, die van 75 tot 101 pCt. vooruitgingen, bestond een gegronde reden. De waarde-vermindering Weldra krijgen we de tweede Vredes conferentie te 's Ifage; dat schoone product van het Russisch Vadertje. Welnu, geef dit acrute {Xtrlanriit il r >i<rnxi'h/tr:n/"' een goede agenda": primo: de vraag, hoe men het breken van den internationalen vrede met hot wi'e--t<- r/l'ucf, verhoeden knu'r" Wij cuvsi veeren dat nn'c.iti- (?//',«?/... want daar'kom t het natuurlijk op aan eri dan ver volgt hij: Wanneer er niets i>r<ictitn-/i ge schiedt, om Campbell Bannermans League of l'eace tot staan te brengen dan zal de aanstaande conferentie onze verwach tingen wreed teleurstellen."?Xu.dat spreekt als een boek, niet waar:1 Wie rilt niet bij de gedachte, dat de vorsten, onder leiding van het Russisch Vadertje, nu eens nii-t den wereldvrede voorbereidden, Ku toch, zij zullen dat ook volgons Stead, die een prac tisch man is, niet doen, indien de volkeren hen daartoe niet dwingen ; daarom heeft hij voor dit moment twee voorstellen en daaraan herken ik den goniiilen man. Het eerste voorstel heeft tot strekking, dat de reireeringen der wereld in don Haag zelf formeel do propaganda voor vrede on broederschap der volken zouden overnemen en deze taak niet aan particulieren en vcreenigingen overlaten, die daartoe meer of minder bevoogd zijn. Hn als <i<niri<llhiij zou ik mij willen veroorloven voor te stellen, dat de Conferentie aan de hooge mogend heden de stichting van een vrcdesbudget voor dat dool aanbeveelt, zoodat elke re geering vaststelt, dat een zeker deel, laat ons /eggen ' .. percent, van het ooi'logsbudget voor deze propaganda zal bestemd worden. IJat zou n gulden zijn op elko 1000 gulden, die wij thans besteden aan voorberei lingen tegen den oorlog." Ik weet eigenlijk niet, wat ik wel het mooiste vind, het voorstel of do aanvulling. Ik geloof to"h: do aanvulling. Wat hot voor stel betreft, het kan niet uitblijven, dat al die menschen met een rinkelenden sabel of degen en een militaire .jas aan, gezamenlijk don vrede zullen propageeren: ze doen immers in den regel nu al niet anders, en ze hebben daarvoor hun zinnetjes de meest pakkende" van buiten geloerd, als een domino zijn teksten of Kokadorus zijn moppentaal: maar was het gevolg van het achterwege Wijven van dividend in 1904 en 1905, het herstel volgde bij de toenemende kansen op het her vatten der dividend-betaling, welke inder daad in het laatst van 1900 plaats vond en wél met 8 pr't, hetgeen deze aandeelen weder den parikoers deed bereiken. Aandeelen Ketaboen liepen in het vorige jaar van 150 tot 285, slot 214 pCt., het ge middelde dividecd der laatste 5 jaren was 8 u 9, n enkel maal lOL/i pCt. Blijkbaar verwacht men nu grootere uitkeering. Een uitzondering op de bijna alaemeene hausse, maakten de aandeelen Kwandang Soemalata en Soemalata, vooral de laatste, die van 78 tot 52 pCt. verminderden, terwijl de eerste 10 pCt. (87 na 97 pCt.) aan het einde des jaars waren teruggegaan. Beide Maatscbaopijen zijn thans vereenis-d door inbreng van aai deelen Soemalata voor 2 aandeelen Kwadaug Sotnialata. Di vidend-uitkeering behoort voor beide fondsen nog tut de vrome wenschen. Aandeelen Paleleh, welke Maatschappij de zaken der Ned. Ind Mijnbouw heeft over genomen, zijn ruim in beurswaarde verdub bel!, n', van 21 tot 45 pCr. Aan ieelen Totok", hier niet of/iciee! ge noteerd, hebben een belansmjke koer^verhooiing ondergaan. Begin 1906 werd een sjedeelte van de ? -;.00 000, waarmede het maat schappelijk kapitaal werd uitgebreid, nl. / 200.000 il 115 pCt. uitgegeven en tegen het einde des jaars was de koers hoewel nog geen dividend was uitgekeerd tot 270 pCt. gestegen. Van de Buitenlanclsche soorten dienen vermeld de Certilicaten Kicnberlty West Diamond, die van 106 t jt 2li8 pCt. en Great Cobar, die in verband met de stijueude prijzen van 101 tot bijna 200 pCt. zijn verbeterd. Minder belang-telling dan in l )05, viel in 't afgeloopen jaar aan de Indische Cultuuren Crediet-Instellingen ten deel. De meeste echter verkeerden do >r de resultaten van het voorlaatste jaar in gjelen doen. zoodat al waren de oogsten van Java kutlie kleiner en de suikerprij',en, ia verband met de uitbrei Hng, welke de beetwortel-^ultuur in Europa onderging, minder hoog, nu en dan voor deze aand, elen rubriek ter beurze wel eenige lusteloosheiü, doch geensiins een flauwe stemming bestond. Van de voornnamste Aandeelen laten wij hier de koersen vofgen : Einde Einde 1905. 190(1. Cultuur Mij der Vor-tenlanden iMj im>z Handel Mij :<S'J 3Sö% HandeUver. Amsttrdani . . 104 ]i;5 Internat. I-.o terdaii . ? ? . 132% 140 Java'sehe Cultuur. . . ? .117 lil Barge A Moormann . . . ,sT'i' SOM Ned. Ind. Handelsbank. . . 132 132 Esc mpto Mij . . 1HI5 130 Java'sehe Bank ]sl ]S2 Koloniale Bank 78 81 ;'-i' In den loop des jaars kwamen hoofere, maar ook merkbaar lagere i-oersen voor; vooral was dit laatste het geval bij 't einde van het eerste semmfer .19(H, toen de Aan deelen Handel Mij 174, Intern. Rotterdam 13(1 Yi, Koloniale Bank 74, Java'sehe Cultuur !o5 en Xed. iml. Escomoto Mij 126 pCt. noieerden. Laatstgenoemde instelling breidde in het afgeloopen j ia r haar maatschappelijk kapitaal met / l.uiiO.OOO uit, waarop de inschrij ,-ing A 120 pCt. was opengesteld. l l Janrmri 1907. V. n. S. l IMIII MIIIIIMIUIIIIIIDIIMIIIIIIIIIlnlIIIIIIMIMIMI IHIIIillll De tvederlandsche Spectator onder redactie van mr. H. Louis Israels. Uitgevers Meulenhofl' it Co.. Amsterdam. 4te jaargang, no. 1. Inhoud: Voortzetting, door mr. H. L'uiis It-raëlg. Een niet-wetenschappelijk vraagstuk, door ,\. Kluyver. De IJOTI te Ui recht, door A. W. Weissujau. Naar Ernest Dowson: 1. Absinthea tracta, 2. Het laatste woord. doorEdw.vrd B. Koster. Bijbellektunr in 't Fries| door F Buitenrust Jletttma. De oëzie, van het theeiiuhtje, door mr. 11. \Vi- ag. Berichten. Inhoud ^an Tijdschriften. DI' Xicuwe i'ij'ï, No l : De verannirgstheorie en hare konsekwentie-», door V, . H. Vlieden. De ontbinding van den Rijksdag en de komende verkiezingen, door W. van Kavesieijn ,)r. De ..Verel<'n<lüii<_'s" theorie voUens prof. Trenb, III, door l", van der dat die Kegeeringshoeron, alias die vorstenvreiles/.eloten, een percentage van liet oorlogsbudget voor een vredeshtidget zou den bestemmen, neet, dat moet bepaald uitgaan vau een dwang, hun opgelegd. Tot wat Stead in zijn .aanvulling" voordraagt, zouden de vorsten met hun militaire om geving misschien wol nooit hebben kunnen komen, had hij niet even dat ei van Columbus gelegd. K n hoe nuttig zal do werklui.' daarvan niet zijn! l!ij alles wat de Staten aan oorloirs^eld boste,Ion, er zal altijd in die uitgaven c/on percentage voor don vrede zitten. Koopeti ze ook maar voor een gulden buskruit, /.e werpen of zo willen of' niet eon heele cent in het vredes-propagandazakje. 7e kunnen aan oorlog niet meer denken, of ze soezen tegelijk over het wereld-welbehagen. Kn dat geeft natuurlijk eon draai a:ui de geesten: dat werkt op het gestel, liet zal, houd ik er voor, niet lang kunnen duren of de orde der overwegingen wordt omge keerd, en, vóór ze er zichzelf' rekenschap van ue\en, vratron h.v. al onze u-ehtmonschen, met hoeveel millioen moet ik toch do oorlo^sbegrooting (loon stijgen, om in plaats van -VO'.HI gld. SOK» gil. te helpen storten in den \reclo-spot. Maar wat oen leephei'l van Stead! 11 ij hooft let zelf wel begrepen, dut l per mille als x/</<(j''';<' Viln 't oorlogsbudget aangeduid, vóór da vuur vreters het merken, tot k<>\> vergroeien zul... Ik zou wel eens willen weten, wat K u \ per. die ook noynl slim is. of Tulma, die ook nogul slim meent te wezen, van dit gevaar, waarin oorlog 'komt te verkeeron, zeggen zal. Knlin, dat hoor ik nog' wel eens, hoop ik. Nu zal ik mijn plicht bobben vervuld, als ik gewezen heb op de wijdstrekkende gevolgen, die uit Steads ..aanvulling'' ja 't is kras, zooinaar als in eon soort \\i\\ postscriptum van oen brief! kunnen voort vloeien voor de publieke moraliteit in veler lei richting. Stel b.v. dat men op soortge lijke wijs van de ontucht l per mille hief voor eon middernachtzendelingen fonds, of van de strooperij l percent voor oen jagersdeugd-propaganda niet waar. ik geef maar een wenk, zonder als Stead reeds daGoes. Rosa Luxemburg over rle ma»sastaking, door H. Roland HoUt. Ons Pro gram, De Ziekteverzekering en n jg wat, door G. W. Sannes. Aanval en verweer, Gordon Craigery, door Hertn. Heijermans Jr, /fe Vrije Tribune, No. l : Inleiiing. Mr. Joh. J. Belirjfante. Hervorming van ons parlementai' stelsel, Jac. Bakker. De Kamers' van Arbeid en haar Voorzitter schap. Luis Morotte. Een onderhoud met olstoïPias^chaert. Gordon Craig. Een beschouwing. Chailes d'ürléans. Rond^ls. Christine de Pisan. Ballade. Gmtaaf Vermeersch. Donkere Machten. DA Beweging, Januari ,907: Stijn Streuvels, De Zaaidhede. H des Tombe Drabbe, Ver zen. Is. P. de Vooys, Pseudo-Marxisme. Ale.x Guttelkg, Gedichten. Mr. P. Brooshooft, Generale Biecht. Albert Verwey, Boeken, Menschen en Siroomin.'en.?Boek beoordeeliagen door Mauiiu Uvldert en dr. C. G. N. de Vooy-i. M yen fliuird. No. 2: Een Een'ame, door L E. De Ramp te Leiden 12 Januari !8U7, door Jero. de Vries met af b. Eea kijkje op een houtaankap op Javn, door Blandong, met afb. Een tochtje door Amstelland, dojr J. (i. Kramer met photo's van P. S.tnders. De Kast, met afb 1.?De Jull'rouw, door M. J S.tlverda de Grave?Herder.-che (Slot). Max R-ger-concerten, met af o. 's Keizers vieida zoon verloofd, met afo. E-n zilveren telefoontoestel, met afb. Een Hollauische bokaal met een besme: lelijke ziekte, met afo. !?". Stoel, (met poitret). Verdwijnend Amsterdam (de Vinkebuurt), met afb. Wat te wachten is Het ver drinken van J. W. Fiiso, met gravure van R. Vinkeles. 43 Jaargang. 13 Januari 1907. Red.: C. H. BKOKKKAMP, Damrak 59, Anm. Verzoeke alle mededeelingeu, deze "ubriei betreffende, te richten aan bovenstaand adres Probleem No. 77, ter mededinging" No. 17. Zwart (10 schijveu en l dam.) m. Wit (Lu schijven.) In bovenstaand probleem komt nog een klein naspel voor, hetwelk in 't kort (dus de variant waarin zwart zich het beste kan verdedigen) dient opgegeven te worden. Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. Oplossing van probleem \o. 76. van den auteur K. Slagter, Ziandam. Wit 7 l, 3G-31, 5040. 123, 3731, 17-11. 4540, 3025, 25:3! Oploss ng vau blad-probleem No. l, van den auteur K. C. de Jonge, A'dacn, w 17-12, 4ti 41, 18-12, 12 :45! Eenvoudig en toch verrassend, terwijl het geheel ons een spelende partij weergeeft. Dergelijke stellingen zijn zeer leerxaam, daar zij in het practis-che spel dikwijls kunnen ont wikkeld worden. Heden plaatsen wij No. 2. C O R R K S P O N D F. N T I E. Met genoegen vermelden wij, dat enkele problemisten, die tot heden zich uitsluitend hebben toegelegd op liet. vervaardigen van problemen, het thans ook gewaagd hebben eind-ipelen samen te stellen. Wij ontvingen reed-" aardige composities, welke spoedig in de rubriek zullen opgenomen worden. (lelijk, eenvoudig, practisch, duidelijk''een in'oijra»! te ontwikkelen /.ouden \ve niet staan aan het begin van eon verlevendiging aller goede begii;selen, welke vaak niet min der treurig geminacht worden, lari de vrede en het welbehagen" in oorlogstijd ': Hn nu zijn tweede voorstel, haast over bodig, omdat liet eerste voldoende zal zijn den staten vreiles-moros te loeren : dirniij hen, die samen oorlog willen voeren, hun geschil aan het oordeel van neutralen te onderworpen, die dertig dagen den tijd heb ben om bemiddelaar te spelen : dwing hen door, als ze weigeren dit middel te aanvaarden, hou te doen boxcotleii finan cieel en commercieel hen aldus tot een vijand der nmnschheid te verklaren. Wonderlijk zoo secuur als Stead zijn /aak neemt. Hij brengt er niet marnier dan de hcele mensehheid bij te pas: hij houdt van geen halve maatregelen! .l:i, ik wou met hom wel eens zien wat er van een mogendheid, zelfs van twee mogendheden, nog terecht kan komen, als de heele mensehheid. in elk geval een klein;1 veertig mogendheden, geen zaken met haar wil den doen. Wordt hier nu nou' bijgevoegd, een beroep op de naties, om de, ..ynteate, cordiale" te bevorderen, dan moet zelfs de verstoksie pessimist, dit wel erkennen als het hermetisch sluitend deksel op den modicijnpot, waarin Steuds vredospanacee besloten Hut. Hoe dit zij, om tot aanne ming van die twee voorstellen, ..eenvoudig practisch duid lijk", de regeeringeu te iliriiiii'-ii, dienen de volkeren hun invloed te oefenen op de tweede vredesconferentie. Maar hoe dit te bewerken '' IK: derde geniale grei p van Stead brengt liet volgend advies: Wek in elk land een vredes-beweging ge durende de eerstvolgende drie maanden, laat oen vredes bedevaart houden, aan den vooravond, een tocht van hof tot hof, van hoofdstad tot hoofdstad.... Nietwaar, hoe komt iemand daar zoo in eens op? En hoe nauwkeurig is alles uitgerekend en aangegeven! Elk land geen enkel uitgezonderd, en dan de eer.itrnltj<'.»(l<' drie, niaiinih'ii ; niet langer en niet korter ook. Maar zooals ik al heb gezegd, dat is UIT DE DAMWERELD. In Frankrijk worden, behalve I, Weiss van Parijs en Kaphaël van M^rseille, als eerste krachten op datugebied, in de eerste plaats genoemd: Ottina, Chardonnet, Bizot, Dambrum en Hy ver te Parijs; Grange te Bordeaux; Delporte te Onnaing (Nordj en Degraeve te Lill; Bomiard en Pernet te Lyon; Jautf'ret, Dumaine, Cesar en Péone te Marseille. 4 Februari e.k. za! te Marseille een banquet plaa s hebben, waar bijna alle deelnemers van den gehouden wedstrijd zullen aanzitten. De belangstelling hiervoor is groot en het feest belooft dan ook een gezellig samenzijn van vele dam amateurs. Blad probleem No, 2 van C. H. Broekkamp. Zwart (7 schijven). Wit (6 schijven en l dam). Na S d.igen geven wij de oplossing, zonder vermelding van de namen der oplossers. Partij No. 53, gespeeld in de Nederl. zes kamp, tusschen de heeren N. Bouwes, Edam met witen W. van Dealen, Haarlem met zwart. ONREGELMATIGE OPENING", met de inleiding van de korte centrum''. Wit. Zwart. Wit. Z vart 1. 30 28 1823 22.38.27 17:28 2. 39 oo 17 21 1) 23. 33 22 l!) 23! 3.31 27 12 18! 24. 3G 31 11 17 4. 34 30 20 24 25 22: 11 G: 17 ?"">. 37 31 712 2G. 31 2G 14 20! G. 44 31) 2) 14 20! '27. 25: 14 9. 20 7. 30 25gedw, l 7?3j 28.41 3G 7 12! 8 2ó; 14 !>; 20 29. 42 38 n*. 20 25 i). 40 34!! 4 'J 30. 4(3 41" 3',)?? 10 50 44 4)24 29!! 31. 30 3L 13 18 11.03 24 20:40 32 41 30!! 17 22 9''; 12. 40: 34 15 20 5) 33. 38 32 22 28?? 13.4137 G) 21 2G'! 34.4742!! 28:07 14. 34 30 10 15? 7) 35. 27 21 1(5: 27 ló 3'.) 33 20 24 3G. 31:4 24 2'.» 10.44 30 5 Kt 37. 42 31 12 17 173025! 1014 38. 3!» 33 29:38 18. 27 22? l S: 27 39. 43 32 23 29 111. 31: 22 12 .17 40. 4 18! 29 3:', 20 37 31? 8) 2G 37 41. 18 45 17 22 21.32:41 23 32 42 35 30 enz. Opgeg. i) Als poHlie-ztt is 12-18 beter, iii ant woord op 39-33 van wit. 2j De:e zet is minder goed en brengt aanzwart, bij goed spel een beduidend voordeel _ 3) Zwart verspilt hier een be^te tempo zet, ia plaats, van te profiteeren van den foatieveu zet 4439, met 21-2(3 en 9:20, waarna wit gedwongen wordt zijn teinpo-jet op te ulierenTba.is heeft wit een groot vootdeel verkregen. 4; Meermalen hebben wij er op gewezen, dat in een dergelijke stelling nimmer 50-14mag gespeeld woidun. Thans verliest wit op' zijn beurt weder liet behaa'de voordeel. 5) Xu moet 2L-213 volgen, waardoor wit gedwongen wordt een tempo-zet te makan, daar met sluiting van het veld 37, bij opge sloten wordt bij den langen vleugel. 0) Wit sluit idch na zalf op, in plaats van den korten vleugel van zwart een beduidend*; verzwakking toe te brengen met 31-26 en 3(J:2.". 7) LU.14 was het juiste antwoord waarin direct moest volgen 5 10, LO 15 en 20-24, o-n een uitstekend positie spel te bekomen, met een opsluiting van den langen vleugel vau wit bovendien. 8) Beslist font. AVit laat onncodig liet centrum los en verschaft zich twee waardelooze schijven bovendien, terwijl niet 42.?.'!!. een schijf verloren gaat. De fout zit echter al bij de afruiliing 27 22. (18e zei). 9; Een zeer gevaarlijke zet, 17-2L, 12 : 32 en S 13 was goed geweest en zou de attaque van wit vrijwel verbroken hebben. Steads gewoonte, dat ligt zoo in zijn aard: hij neemt het secuur. Kn dan die vredesbedevaart ik zie ze al trokken van Petersburg naar Constantinopel en over Rome naar Bern en l'arijs, om van Londen naar Berlijn en Weenen te keoron; en nu weot ik zeker, dat Stoad al aan honden! dingen heeft gedacht, die een ander zou ver geten. Hij heeft zijn plannetjes uitgewerkt, met Lissono en ('ook. met llendschel Murray en BaeJeker; vrij reizen verkregen op alle staats- en particuliere spoorwegen wat hem geen moeite kostte, omdat hij hun beloven kon, in don vervolge royaal te zullen betalen uit den vre.teszal;. Het is hem gelukt hoe ik dat \ve-t vertel ik niet -?het is hem gelukt de medewerking van' eon aantal groote reclamemakeruit de oude on de nieuwe wereld, te ver werven voor een reuzen-vredoimauifestatio. Hij heeft een keus gedaan uit een heel leger van rcclainohelden, in de in dustrie, den handel, de wetenschap, de poli tiek enz. enz. en voor de beden vaart en optochten is zijn oog gevallen in 't bijzondor op de Belgen en de Socialisten ter wijl hij oen reeks lichtvertooningen hoeft uitgedacht on\ op den vooravond"'te dienen. Maar waar ik op w ij zon wil: welk oen studio ligt niet achter dit alles..! studie van volkenkunde, studie van ile verhou ding tussehen do Kegeoringen en natiën. studie van de lioteekenrs der militaire ge boorte van Azië, studio van internationale politiek..., studie van den mensch als een ling on vau den mensch als gemeenscliaps i), die kop van Stoad! : Daar zal een tijd komen, dat de jeugd het : jaartal van Steads geboorte moot loeren, ! on ook dat van zijn sterven als ten minste l zoo'n onsterfelijke ooit sterven kan. Geluk kige jeugd, die dan in den wereldvrede zwemt! Maar het opmerkelijkst bij al deze opmerkelijkheden is tojh \\ el, dat deze reus, terwijl hij ziet, dat op zijn wenk de wereld zich hervormt, maar altijd even be scheiden blijft.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl