Historisch Archief 1877-1940
N o. 1545
D E A M S T K R D A M M K R WEEKBLAD VOOR N K D E R L A X I).
AMSTERDAM.
KIRSCH & CIE.
AMSTERDAM.
4 fovrior o t jouurs sm.ivctn.ts
Vente de tous nos
La vente se fera strictement au comptant.
a's z'n huis; om 4 uur gaan we naar boven,
naar z'n vader, en daar is z'n huis. Daar is
z'n eigen speelgoed en daar houdt hij zich
dan nog eenige uren genoegelijk bezig in z'n
eentje. Dat heeft hij ook noodig, vind ik.
Maar toch, als ik 'm vraag, of hij niet liever
naar 't oude huis wil (waar hij altijd alleen
met mij was) dan is altijd z'n zeer beslist
antwoord, dat hij hier altijd wil blijven;
eiken morgen informeert hij direct na 't
wakker worden of de andere kinderen weer
komen. Toch kon hij zich altijd alleen bedg
houden; aan fantasie ontbreekt 't 'm niet.
Ik hoop dat ik niet te veel plaatsruimte
van de Redactie getergd heb, maar ik meen
wel, dat uwe bedoeling ia geweest, dat ik u
zoo uitvoerig zou antwoorden, nietwaar? Ik
hoop toch, dat u me eens komt opzoeken.
Hoogachtend,
C. BRUCK?DK Vos.
iiiiiiiiiitiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiMiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Huwelijk van prinxes de Croy met grattf
de Castrifs. Verloving van Denise
Orme en Oscar von Ernsthausen.
Het huwelijk van Alix de Croy-Solre met
graaf de Castries is gesloten. Op den avond
van de ondertrouw la soiree de Contrat"
?f as la haute", bewoners van den Faubourg
St. Germain rijkelijk vertegenwoordigd, rue
de Varenne, ten huize der bruid, om hunne
geluk wenschen aan het jonge paar te brengen.
tlllllllHIIIIIIIIIIMIIIIIIlllllllllMIIIHIIIIIIIIIIIIIIIlllllllMltllllllllillllllltill
UIT DB NATUUR
CCVIII. Wintervragen.
I. VOGELS. '
Zoo zal ik ze maar onder een hoedje trachten
te vangen; al die belangstellende vragers
tevreden stellen, zal dit opttel no^ wel niet,
een volgende keer krijgen de anderen een
beurt.
De meeste vragen die 't winterleven doet
stellen, betreffen vogels of boomen; 't kan
ook moeilijk anders; op enkele viervoeters
na, slaapt de rest van 't vrije volk van veld
en boscti, onder de sneeuw of de aarde of diep
gedoken in holen en gaten van boomen en
gebouwen.
Opmerkelijk is 't dat de meeste menschen
vragen naar een naam, meer niet; en er mee
tevreden zijn ook; dat is een gewoon en
natuurlijk verechijnsel; je herkent er dadelijk
de beginners in de waarnemingskunst aan.
Want what is in a name?" Alles en niets.
Alles voor iemand die met eigen oogen en
vol belangstelling of weetgierigheid de
vreemde vogel, de vlinder of de boom
aandacbtig bekeek in zijn levensuitingen, en die nu,
met den naam als sleutel, lectuur er over kan
opslaan of inlichtingen opdoen bij kenners;
niels ??een galm, een leege klank, voor wie
niet zelf zag en hoorde. Daarom zal ik maar
niet enkel mededeelen, dat de vogel van J. A.
een kopersviek, van S E. D. een groote lijster,
van mej. G. een spreeuw is geweest, enz.
Ik tel er zoo 12, maar 'k zal eens zien hoe
ver ik kom in mijn vier halve kolommetjes,
als ik 't anders aanleg. Wie hier in de buurt
er op uit gaat, ziet het heele stelletje misscnien
in n dag; en 't is bij Amsterdam eer
armer dan rijker als ergens anders.
Ga 's morgens tegen acht uur of's middags
tegen drieën naar een park, of, zoo ge buiten
de stad woont, naar een flinke groep
alleenStaande boomen. naar den zuidkant van een
dennenbosch of naar een groote buitenplaats
of boerderij. Wandel met de handen in de
zakken, zoo mogelijk de tooneelkijker aan
een riempje voor de borst, en de ijsrnuls
over de ooren ; maar niet heelemaal; want
vogels moet ge net zoo goed met de ooren
als met oogen zien.
't Eerste wat de wandelaar begin Februari
's morgens hoort en ziet zijn benden van
roeken, enkele kauwtjes, veel bonte kraaien,
drie of vier merels, misschien ook een paartje
zwarte kraaien, een spreeuw en twee eksters.
Hooren doet ge de roeken door 't foreche
verklinkende geluid, 't klinkt op een afstand vol
strekt niet rauw of krassend, en in 't oog vallen
ze dadelijk door de donkere kleur, die 't wit
van de sneeuw breekt. Zoo wij van morgen :
we hadden ons zat en koud gezien aan de
bonte, drukke schaatsenjool in De Meer; om
ons warm te loopen, stapten we flink tusschen
de witte weiden door ; de veenweg was hard
imiimniiitiiiiiimiMmiiiiiiiiiHiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiniiiii iiiiiniiii
Schitterend défilévan prinsen, prinsessen,
hertogen, hertoginnen, graven, gravinnen,
markiezen en markiezinnen, stralend in pracht
van uniformen en toiletten, flonkerend in
rijkdom van edelgesteenten aan den avond
van 19 Januari, voor het jeugdig en gelukkig
bruidspaar.
Geea wonder, dat la haute" tegenwoordig
was. Het bruidje stamt uit de aanzienlijkste
Henegouwsche riddergeslachlen, behoort tot
de iite van den Belgischen adel, tot de
Hennewieren", les Hennuyers", de eerste
ridders van hun tijd.
Uit Henegouwsche ridders, de meest be
wonderden van de Nederlanden, stamt het
geslacht de Croy.
Onder de legeroversten van Philip van
Bourgondiëwas een seigneur de Croy die
in onze streken, tijdens de vijandelijkheden
der Hoeksche en Kabeljauwsche partijen, in
1425 tegen Jacoba van Beieren streed. Een
eeuw later, treil'en wij onder de voorname
leermeesters en raadslieden van den lateren
Karel V, onzen landsgraaf, een Willem de
Croy, heer van Chièvres aan. Tot zijn dooil,
1521, bleef Guiilaume de Croy, de invloed
rijkste en meest gezaghebbende persoon uit
Karel's omgeving. De namen de Lalaing en
de Croy klinken in Belgiëals een klok De
familie de Croy heeft zich in latere tijden
ook naar Frankrijk begeven. Voor een bruirlje
met zulk stamboom konden Fransche
aristoen klonk onder den zoolslag. Nog
vóóDiemen, letterlijk onder de rook van de stad,
lag een weiland voor ons, glinsterend wit als
geheel in de matte zon, maar bestippeld met
zwart, of er inkt op gesprenkeld was. De
honderden vlekjes bewogen. De kijker. Het
zijn roeken ; 't wit van de mondhoeken bij
de naast bij zijnde vogels wijst't uit, ze stappen,
pikken, scharrelen in de sneeuw ; een troep
van veertig, vijftig cirkelt omhoog en zwaait
craten een buiging maken, zonder zich in t
minst te comprometteeren.
De bruid droeg een allerliefst toilette van
rose mousseline de soie, gegarneerd met zacht
rose Louis XV strikken en Valenciermes kant.
Haar moeder, prinses de Croy, droeg een
robe van gris-perle gedamasseerde zijde,
gesjarneerd met Brusselsche kant. Gravin
de Castries droeg een to lette van grijze mous
seline de soie getooid met applications en
incrustaties van beeldig kantwerk.
Tot de bezoekers behoorden de Italiaansche
en Belgiscne gezanten; prinses de la Tour
d'Auvergne in zwart kanten robe, llonkerend
in kleuren^lanu van diamanten; Graaf en
gravin Kaoul de Quélen ; de gravin in robe
van zwarte tulle met goud paillettes, getooid
met diadeem en collier van briljanten en
smaragden.
Gravin Gabriel de Mun in Empire-toilette
van hemelsblauwe mousseline de soie, met
weelde van diamanten in haar blonde haren.
Markiezin de Talleyrand-Périgord, gekleed in
robe princesse van mauve fluweel, getooid
met paarlen.
Mede tot hen, die hun opwachting maak
ten Rue de Varenne behoorden: graaf en
gravin de Vogué; graaf en gravin Guy de
la Kochefoucauld, hertog de Mortenart;
prins en prinses de Polignac, hertogin de
Mouchy, hertogin de la Motte Houdancourt.
De romancier Paul Bourget, die ook zijn
vertegenwoordigd, ze glinsteren over't heele
lijf; metaalglansen vlieden erover bij 'tkeeren
en wenden; de witte hoekige stipjes dui
den ze aan spreeuwen; 't zijn overblijvers of
wintergasten uit hooger breedten.
Verleden week, den Zondag voor den kouden
Dinsdag, ik hoop den koudsten daa van dit
jaar, wemelde 't hier bij Diemen nog van
kievieten, nu is er geen eckele meer; ook
telden wij toen de reigers die we te zien
Kop van roek, kauw en bonle kraai.
terug n?ar de zelf Ie plaats. Langzaam naderen
we. Er zijn ook kleinere vogels onder, bij 'i
dr» aierid stappen glinstert aan hur hals een
zilveren kraag; kraaien zijn 't inhoudingen
manieren ; maar door de weerschijn o|> d
halsveen n en doe r de wit~e slip wa»r ilt
oogen moeten zitten, determmceien «c ?/,??
met den kijker heel zeker als kanvvjc nl
kerkka; hoor, dat is hun geluid, ren duidc-'i.ik
ka" zonder r, kort en keilend, hoogt-r (Hm
de roekenMem, waar vaak een oe in l i LM De
derde grootte is maar door en^-l" voiri'N
kregen vi'x'r MuHerberg. 't waren er acht;
nu is er maar c"t'n voor den kijker gekomen
<-n ilic stond in de luwte van een knotwilg
op ('('n poot te turen in een bevroren sloot.
We stapten een dwarsdijkje langs, klommen,
om di-n reiyer te benaderen, over een hek,
waarop Mond: alleen toegang vo ir leden van
df Nel. Hengelaarsbond; die zouden wij van
daag toch niet storen. Voor we op den afstand
u'ckiiiin'ii waren, dat een reiger gewoonlijk
opvliegt, stak hij den kop met een ruk in (ie
hoogte en dfi'd heel raar met de poolen en
geiukwenschen aan hel bruidspaar kwam
bieden, zal in zijn eerslvolgenden roman wel
een en ander rneedeelen van al de pracht
en schittering die op den gedenkwaardigen
avond van de ondertrouw van prinses de
Croy zijn kunstenaarsoog boeide en streelde.
De tallooze en kostbare geschenken waren
teu-toon-gesteld in een salon van de rez de
chaussée, salon, uitsluitend verlicht met was
kaarsen.
Op een tafel van rood fluweel prijken de
preciosa der bruid, inhoud van haar corbeille,
diadeem van diamanten, rivière van dubbele
rij diamanten ; paarlen collier van drie snoe
ren ; smaragden, paarlen, briljanten, ver
tegenwoordigend een vlot kapitaal; prachtig
bontwerk zibeline, vouwbeenen, zonne- en
regenscherm-stokken, alles met preciosa ver
sierd.
Tegenover de tafel met de corbeille een
groote tafel overladen met zilverwerk, goud
en vermeil.
Ook waren eenige toiletten der bruid ge
taleerd ; o. a. een prachtige sortie van
hemelsblauwe, gedamai-seerde zijde, groote
Empire motieven, geheel gevoerd niet echte
kant; korte wijde mouwen gegarneeid met
volants van kant. Hemelsblauw avondtoilet
van mousseline de soie, met zacht roze rozen
om het décolletó. Wandelcosluum van
pasteiblauw laken met boléro, gegarneerd met
Japansch borduursel.
vleugels, hij bukte, richtte zich op als wou
hij zijn vlucht nemen, danste komiek heen
en weer, en dook daarop ineen, dicht tegen
den boomstam gedrukt, aan de ons toege
keerde zijde; de snavelpunt eerst recht om
hoog, beschreef langzaam een bocht als
teekemie 't dier een denkbeeldig iets in de
lucht. Onwillekeurig keken we die richting
uit, en nu werd 't duidelijk, wat den reiger
zoo zenuwachtig maakte.
Een troep donkere duiven zwermde in
de lucht, op de bijzondere manier die alle
Amsterdatnsche jongens kennen : wild slaande
met de vleugels, dicht opeen gepakt, stegen
de vogels in spiralen omhoog, nu wit dan
grauw tegen de lucht, alnaar ons de onder- of
bovenzijde werd toegekeerd. Op eens stoof
de troep uiteen, of een stormvlaag er
door streek, dan, dadelijk de gelederen ge
sloten , gaat 't hooger ; maar drie of vier
duiven zijn uit 't verband geraakt on....
verloren ; want, uit de hoogte schiet een
klein e troep roovers neer, sperwers voor zoover
we kunnen oordeelen naar de grootte, de
kleur en het vliegtiguur. Ze jagen de
algedwaalden duiven met hun tweeën of drieën,
n van de roofvogels zien we dui lelijk een
duif grijpen en er schuin mee op den grond
vallen. De andere zijn binnen een paar minu
ten te ver weg, om te zien wat er mee geheurt.
Langs de vaart en de wilgen piept en
tiereliert 't voortdurend, dat ziju meezen :
koolnieezen met witte wangen, zwarte ka:>,
gele borst en lantie, zwarte bef; ook pimpels,
met lichtblauwe kopjes, pikken heftig tegen
dikke takken of bungelen aan de zwiepende
twijgjes of 't louter voor de pret is. Vlak
bij (Ie brug en 't pad dat naar de Zuiderzee
voert, strijkt een troep van eeu veertig vijftig
groote vogels over ons heen, en een geluid
valt op ons neer, dat wij beduisd en stom
vragend elkaar aankijken.
Kan 't dan lente zijn midden in 't hartje
van den winter? De vogels strijken neer aan
den voet van den dijk in 't moerassige veld,
waar de zon de sneeuw heeft doen smelten van
de toppen der grashosjes; en daar, midden in 't
vaalgroen en wit, slappen zo rond. We hebben
er eigenlijk geen kijker bij noodig, maar we
vertrouwen onze oogen niet, want 't zijn, 't
kunnen niet anders zijn dan wulpen, de
lange kromme snavels zeggen 't duidelijk ;
't geluid kou ons misleid hebben, de snavel, de
heele vogelvo, m, hun kleur, hun bewegingen,
't waren wulpen, een heele troep wulpen,
in Januari bij toe water, een paar dageii na
een vorst van l_!'! F.
Bij Oud Bussum trollen we een groote troep
vinken aan. die met een paar merels de dorre
samcngewaaide bladeren doorsnuffelden ; en
daartusSL'hen, voor de vierde keer van dezen
winter, verrasten ons een tiental keepen- of
oranje vinken met hun verschijning; ze hadden
al bijna geheel zwarte koppen, eeu oranje
borst en veel meor wit op de vleug-ls dan ge
wone vinken ; ze vielen daardoor onmiddellijk
IIIIIMMIMIUUMIIIIIim
IK AGGI's Soepen in tabletten,
merk Kruisster,
inaxen het mogelijk om in den kortst ;
mogelijken tijd (10?25 minuten), slechts i
met water, voortreffelijke krachtige j
soepen klaar te maken. Per tablet voor
2 tl i n k e borden !
Fransrlie soepen 10 Ct. >
Pikante soepen 18
MAGGI's Bouillon-Capsules,
merk Kruisster,
geven door oplossing in kokend water
oogenblikkelijk een voortreffelijken voor
het gebruik gereid zijnden bouillon. Per
capsule voor '2 koppen
Consonimé(extra sterk vleeschnat
zonder vet) 12 Ct.
Bouillon (vleeschnat met vet) . 9
Collectie avondmantels, bontwerk en hoe
den, waar menige dame gaarne een keuze
uit zou doen.
* *
Mejuffrouw Denise Orme, een jonge,
Engeische tooneelspeelster, die op 't ooüenblik in
Daly's theater, te Londen een hoofdrol ver
vult in les Merveilleuses" is verloofd met
baron Oscar vou Ernsthausen.
Baron von Ernsthausen, zooals zijn naam
aanduidt van Germaanschen oorsprong, is
twee-en-dertig jaar oud, en genaturaliseerd
Engelschman. Hij is een hartstochtelijk lief
hebber van muziek, en zelf zeer muziekaal
ontwikkeld. Denise's lief zang stemmetje en
haar bekoorlijk uiterlijk haben es ihm
angethan." Over drie maanden zal het
huwelijk voltrokken worden. Het jonge paar
heeft nog niet beslist, of de a.s. barones von
Ernsthausen n;i de echtverbintenis aan het
tooneel zal blijven. CAPRICE.
* *
Aardappelen d l' Anna. Benoodigdheden :
l Kilogram aardappelen, ('O gram geraspte
kaas, 45 gram boter, zout, peper, l dessert
lepel gehakte pieterselie. Bereiding: Schil
de aardappelen en snijdt ze in dunne schijven.
\Yrrijf een vuurvasten schotel in met boter,
plaats daarin de aardappelen, bestrooi ze
met de geraspte kaas, zout, peperen pieter
selie; leg er hier en daar een stukje boter boven
op en bak ze in een niet iil te heetenoven.
in 't oog en waren als keepen goed te her
kennen ; geluid hebben we ze niet hooren ge
ven. Isij 't snijden van eeu paar sparren- en
dennentakken, die ik voor mijn vragers wilde
teekenen, hadoen we een glimp van een
hermelijn, maar ook maar even, aij verdween
in de sneeuw.
't Wa-i al bij drieën toen we met den trein
in Amsterdam terug kwamen; en dankoaar
voor den Ujooien dag, dachten we er heele
maal niet aan nog meer moois te genieten ;
we liepen langs 't hek van den
Oude-Oosterbegraafplaats en keken natuui lijk naar binnen,
aangetrokken door 't getjakker van de merels,
't gerikketik van roodborst en winterkoning.
En zie, binnen langs 't hek op tieri pas van
tramgetiugel, op drie pis van een drukpratende
rneusehenmassa die van de ijscluo
terugstroomde, stonden daar een paar groote vogels
ongelooflijk wild Ie rukken aan de glas
bosjes. Scherp stonden de driehoekige
iijstervlekken op de bleekgele borst geteekend en
de groote witte strtep over 't oo^, de bruine
kop, rug en staarl, en de grootte van 't dier,
lieten geen twijfel bestaan, 't was de duboele
lijster van de vogelvangers, de misteilijster,
die in streken waar de maretakken of
mistletoe veel voorkomt, deze plant verspieiden;
de mistellijster eet de bessen, die de be
kende, uiterst kleverige vogellijm bevatten,
en bij 't afstrijken van den bek, blijft't zaad
uit de bes licht aan twijgen kleven; zoo komt
de maretak op de hoornen.
't Spreekt vanzelf dat wij nog even de
begraaf plaats opliepen of eigenlijk binnendron
gen. Wat we daar in een half uur te zien
j kregen, had ik nog nooit bij elkaar gehad.
'k Moest me zelf even duidelijk zeggen, dat
j ik m-il droomde of fantaseerde, maar dat 't
heusche werkelijkheid was. Vier van die
mistellijsters; een kramsvogel. dat is ook een groote
lijster intt een grijze kop; een paar
koperwieken, kleiner of ongeveer zoo groot als de
zanglijster met een roodroestige streek tegen
de vlmgelkanten en een witten kring om de
oorveeren; een zan lijster en een paar merels;
verder roodborstje, winterkoning, rotken,
spreeuwen, kauwtjes, de heele vogelbevolking
van 't Muiderbosch was bij elkaar aan't werk
op eeri plek bij 't hek aan de Jviauritskade,
waar een groot aantal booge boomen
geveld en ontworteld lagen. Of 't de honger
was, of de drukte op de vijvers en iri de
buurt weet ik niet, maar de beesten leken,
wel blind en doof, we hadden ze wel kunnen
schetsen, als 't er niet te kil en te schemerig
voor geworden was.
Den volgenden morgen heb ik er nog een
mistellijster gezien en een paar koperwieken,
maar geen kramsvogel of zang ijster meer.
Die zat al om acht uur in Artis te zinnen in
een regenbuitje. In 't laatst van deze week
waren alleen nog merels te zien en't onmis
bare roodborstje; de rest was denkelijk verder
gereisd.
E. HEIMANS.
MAGGi's Aroma,
merk Kruisster,
geeft aan zwakke soepen, sausen, groen
ten, hutspot zoowel aan allerlei
vleeschgerechten oogenblikkelijk een verrasseoden,
fijnen smaak. Zeer toereikend, derhalve
spaarzaam te gebruiken.
Verkrijgbaar in flacons vanaf 30 Ct.