DE A M i T K R D A M M K 'R W K E K B L A D Y O O R N E D E R L A N" D. No. 1C46 en het te doen voorkomen, alsof deze hoog geachte schrijver, in strijd met de bedoe lingen des pausen, een lakens waardige uieuwigheidszueht aankweekt onder de ,jongeren on onbezonnenen" en schuilmateriaal leverde voor hen, die een rebel ? listiscben geest hebben". Zij die de Maasbode ran onds kennen, moijt'n zich over denjelijk verkeit"rend geS'-hfijf niet verbazen, ergnidijk blijft het in hootje 'iitate1. K'gfrlijk is prik wat de Maasbode onlangs uithaalde tegen k.ipelaan Binuewiertz, toen deze, einde November 19'JC, te Rotterdam eene lozing hield over: de katholieke roman in ons land en in on/.en tij i". De Maasbode hield Ken nalezing'', waarin /.ij kapelaan Binnewiertz op zijn waardigst meende te kunnen voorstellen als charmeur tl es dames! O, het staat er zoo schijnbaar-argeloos, zoo duif onschuldig: Ue E. II. Binnewiertz wist aanstonds zijn gehoor zeer handig voor zich in te nemen. Met zijn weeke, weemoedige, bijna sentimenteeie stem en zijn beminnelijk gebaar .begon hij z<tcht, bescheiden, schucbter bijna te vertellen, hoe hij geko nen was tot het onder werp van dezen avond." ,' en ver Je r , Ja, dit was wel de zoete, fiuweelzachte «iem-to-Hi, waarop over een auteur als Louis Couperus dient gesproken te worden. ,Kn dadelijk dodeinden de dameshoofden zottj"g mee op de weemoedige melodie van Binnewiertz' Couperus-geluid," en tojh ligt er in die regels iets zóó minirrsinucerends, en H ztlt'-i door katholieke geestelijken naar ik weet, opgemerkt, dat wij hopen, iets dergelijks nooit over een li. K. priester in een ander katholiek orgaan te ontmoeten. l)e Miia.i'wde, ieder die het blad leest, weet zulks, is een aarts\ijandin van do moderne richting in de literatuur, zóó zelfs dat /e een.5 deze enormiteit op het gebied tier domheden opnam: E sn goed modern ?gedicht is eigenlijk een klankuitbeelding zonder meer. Hoe mo lerner hoe minder .gedachte.1' Toen nu die moderne richting ki de literatuur ook door de Katholieken werd beoefend en dezen zelfs een eigen tijd. schrift, Vnn, Onzen Tijd oprichtten, was dit voor de Maasbode, een welkome gelegenheid .. om telkens en telkens, niet alleen het streven der katholieke jongeren, maar ook de per sonen zelf verdacht te maken. Reeds met de eerste aflevering van Van ?Onzen Tijd begon in de Mua -hoi/edo wankoopstijd der Verdwijnende Soort". Aio. Smulders, thans mevr. Alb. Steenhoff Smulders, publiceerde in die eerste allevering dit fraaie sonnet, door de Maasbode zelf r<>en staal van waarlijk verdienstelijke ]>oëzie" en van kunstige detail schildering'' genoemd: BKXEDICTIE oi1 DE GRAND PLACE. Een heilig dicht uit lang vervlogen jaren, Ken ychoon vhioen in stra end gouden pracht, V,' n klinirgf-schittej-, a! te stout gedacht Urn doo" de matte verven te bewaren! In p\-crrge .va<ien schrijden priesterscharen : Om 't ho jge b.i!dikijn een eerewacht; Blank-wit en rood, gaan knapen, zingend zacht De zoete, ttere zangen d«r altaren. Van uit d' alou-le, statige gebouwen Paa't d -f fl iwe d of glks'.erend satijn, I)o wind speelt met de vlammen der tlambouwen ; Dan klinkt er klokgeting-d, zilverrein hn Kor.in< Cnristus zegent zijn getrouwen ! Hel stradt en gloeit de zomsrzonneschijn. Xiemand kreeg het natuurlijk in de ge dachte iets slechts ia dit vers te zien, be halve de Mutslinde. Deze wist uit dit simpele sonnet nu eens precies het gevaar lijke der moderne richting aan te tooi/en «iiiiiitniiiiiii D O D O". 'ijkc sc'ictf, door II. (SMJ. Dienselfden avond, vroeg nog, beide (,'lemens bij een benedenauis in een der buitenwijken aan. Zijn hart bonstc ontstuimig toen de deur openging. i en oude dienstbode deed open, nam hem i.ieuw jgierig »an 't hoafd tot de voeten op. niet gewoon dat mevrouw 's avonds heeren visite kreeg. ,.U wenscht . ..!" informeerde ze. Hm... Is mevrouw thuis? Zegt u maar dat de commissari-t er is van vanmiddag..." De me'il keek veel vriendelijker nu en kloste haastig door de gang weg. Even wachtte hij in angstige spanning. Zou ze hem ontvangen wiilcn? ,,0f 't n maar binne wil komme,'1 klonk 't achter in de gang. Oiemeiij veegde zenuwac'atig-lang z'n voe ten. . .', rok toen z'n j-as uit.Dau trad hij binnen. Nora was uit eeu sjboniuieUtoe', dien ze by den haard gesuhoven bad, opgestaan. Djiio, die in haar nachtponnetje met blokjes zat te spelen, kwam met 'n iij gejubel naar hem toe springen. Heerlijk .. oom:... met Dodo spelen!' kraaide 't kb.d. 't Was Clemens, tliu nog steeds op den drempel s'ond eu 't kind (h>or de bruine krul.en streek, alsof de warme gloed in de gezelligheid van dit vertrek hem doorstraalde en er iets in hem ontdooide. .jDotlo, ju mag het oom niet lastig maken," zei Nora. Och, laat haar maar," suste ('lemeus met iets zachts in z'u stem. ;,lie,t is mijn speel poppetje. Niet V" Hij ging zitten aan de and-re kant van de haard, tt genover baar en zij schonk hem t aee. De huiskamer zag er eenvoudig en gezellig uit en 't was hem behaaglijk te moede zooals hij in jaren van vereeiuelving niet meer gekend had. Zij sprak met haar zacht en Bangere stem over veel gewone dingetjes, terwijl het kind hem honderd vragen deed ('ii hij alle met 't gruottte ged ild beant woordde. Totdat 'l door de juf gehaald werd 't geen met luide protesten gepaard ging. 't Levendige ding was niet voor re-ie vatbaar dan nadat oom haar vast beloofd iiad heel pauw terug te komen. Toen gini zij op de arm van juf?lachend daor haar traoen en met't poezele handje wuivend de kamer uit. en ernstig en beslist' moest worden ge wezen op het groote gevaar, dat er voor den katholiek schuilt in (der on^eloovige modernen) ?vormeiidienst en woordkunst, die afgezien nog van Geloof en Openbaring, zoo dikwijls het verstand en het «evcel voor de hoogste dingen der ziel onbevredigd laat!" Kn aan dien vormendienst en die woordkunst had Alb. S nulders natuurlijk ook geofferd, en uitsluitend geofferd, en daarom was dit sonnet wel een instantané, geen Hooglied! Kn hoe was de houding der Mttdxbofle. ten opzichte der decadente polemieken" en dorpere aanvallen'' in lic. (ii'Ucrtuintcr door R. K. l'r.? Terwijl n het Ci-iitnnn n 31. A. l'. C. l'oelliek'ke (>le/« twee zelfs meer dan eens), en de A'.A'.f'/. ,i de '/'()'/ li (zij het ook schoorvoetend en alleen te_en den itiotlit; I/HII !) protesteerden, was het alleen het Kotterdanische orgaan dat juichte en jubelde wijl het hoog tijd werd, dat artikelen van deze strekking eens gesclue\en weiden," om de Katholieken te waar schuwen, tegen htt sensueele gif, dat door de moderne poëtiek hoofd en hart der Katholieken dreigt binnen te sluipen." 2) Kn geheeie artikelen nam b.-1 uit lm Gelderl uiiJer in zijn kolommen op! 3) Toen ook de .A'. R. (,'.. deze artikelen weerzinwekkend" noemde, werd daar het volgende uit geconcludeerd: leder katho liek, die de begrippen kent van de Ar. 11, ('t. omtrent de verhouding tusschen kunst en moraal, en ziet hoe die begrippen dagelijks met een ongehoor Je suHs-<j("ne in dit blad aan den man gebracht worden, zal het vatten, dat juist die betiteling dezer arti kelen een goede nojt is voor den schrijver. Ken keurstoen zijner orthodoxie." 4) Enkele maanden later, als kapelaan Huybers tot een Voodeltje wonh gepromoveerd, lezen we o. a. dit zinnetj-j: liet is in dezen tijd (?nu rumoerige en pedante Kieuwe-Uiilserij helaas ook van het Katho lieke erf de ware kunst en de ware schoon heid dreigt weg te dringen' ) ?/. ker niet overbodig het op te merken, maar in dit lied schuilt eene gejachte, en wel een zeer rijke, cuin-al i/f/it. 1,-ut/ioltrk" gedachte." "v Over de /^«/ei-kwestie, alweer door d; Mudaliiidf. het eerst opgeworpen, is zóó ampel geschreven en gewreven, dat we deze gerust kunnen laten rusten .Maar we zullen toch niet vergeten, wat Jan van l'as en Simplex toen zooal beweerd hebben. O ver de verdachtmaking van kapelaan Binnewiertz deelden wij reeds iets mede, maar wij verzuimden te /eggen, dat die verdachtmaking lang niet de eerste was. Nu juiit drie jaar geleden, constateerde de Mau-ïbvile de... bekeering van kapelaan .Binnewiertz! Deze talentvolle woordvoerder onzer katholieke modcraen", teveas redacteur u;n De Kiitlivlu'k, ten spijt van Jan van l'as, zooals de Mu«*- en \\'a<iU><xl<' heel leiikjas opmerkte, hield eene lezing voor de U. K. bijz. onderwijzers te Rotterdam over Iv-ne katholieke letterkunde', t!) Uitvoerig werd de richting van '80 besproken, van welke letterkunde spreker liet i»nj<>'/inuir aantoonie. Wat doet nu de M't<i*h<> Ir? Nau welijks is lïmnewiortz in Dan Haag terug, of de verdachtmaking achtervolgt hem. Daar zou de ("</«-A*(i/^/-^//-//*.s<V)/-«;-schrijver wel voor zorgen! 7) Ofschoon i u hoofd/aak sympathiserend met tietgeen Jiinneawiertz vertelde, heeft hij toch eene enkele bemerking, lai wel deze: Onze bemerking geldt heden alleen het corpus der rede /.elf, de rede in haar groot geheel. En dan meenen wij, dat het o;,treden van dezen schrijver en redenaar ondtr ons, Kathol;eken, niet heel wat grooter sympathie zou begroef zijn, i.-idieii iiy mot dez1.' reie ware begonnen'. Kn waarom toch wel': Want zoo wij go.jd zien. d ui is do/o rede n doorlopende aanklacht tegvn <le immoraliteit, de twijfelzucht, de levens moeheid en de g jddeloosheid der moderne letterkunde". Volgen enkele voorbeelden. En dan komt het geniepige, 't hatelijke, de verdacht making : We zeggen natuurlijk niet, dat de rede naar nu pas tot deze ervaring kwam''. O nee, volstrekt niet, en dit ligt ook heelemaal niet in de bedoeling'. We zt ggen alleen, dat hij nu eerxt aan dit bederf het volle relief geieven heeft'. Zeker, vroeger wees Binnewiertz óók wel 'ns op dit bü.ferf, maar . .. de grondtoon was en bleef de rijk-leven Ie K loos." En dan tot .slot tlit fraaie, heel-oiixchuldige, iiat n» rl ij k-niets-bi zomi ers-bedoelend e zinnetje; rl)i:ci' il'-.;'' kriili'.i'/iKj i-i'riiici'l, lini> /nuf ~'j on'.' 1,'ani \ lii'hheii irij on-t t f, ccrlilij !<'n'. S) Had Jan Kalf op dit M<«ixhiiil«-product moeten antwoorden, hij had niets beters kunnen zeggen dan: (!ij ziet bet, dezelfde tactiek: Deze man een tiipfi- Wel neen. wij zullen ons wel wachten dat te beweren! O. denkt de goede verstaander: pas op je zakken! Indien er geen gegronde verdenking be stond, waartoe w<is dan zulke luide vrij spraak noodig! Ik voor mij kan in dergelijk gedoe niet anders zien dan verdachtmaking." (J) Dit M het ook, in optima forma, geheel volgen het bepaalde systeem van de Mitasbwlc. liet zijn .U(Mx/i(K/<'-manieren. Maar ah de Mnnxbo/le, er zulke manieren op na houdt, is het dan wonder dat een eminent katholieke yMxtulijke mij eenmaal schreef: Ik doe do dingen van de Muanlu'/i', gauw weg. Ik zou hier anders rust nog duur hebben, wanneer ik mij met dergelijke leelijke dingen zag omgeven''" l Is het wonder, dat f en ander bekend katholiek (jr-imfi'tijke, mij meldde, dat hij de Miiualio Ie, natuurlijk niet bezat, omdat hij ge-uu slechte bladen mocht steunen !J /ói'i heeft de Mmtxbadi', door altijd en overal per.-otien en zaken verdacht te maken en te vei ketteren, zich zelf in een daglicht geplaatst, v,aarin zij, als ze precies wist ho» toei-leelijk zij er in dat licht uitziet, allerminst zou willen geplaatst zijn. Door hare verd ichtmakingen heeft de Mii<t^liii:li' zichzelf verdacht gemaakt ! llilv., Jan. 07. HI;M;I 11. v. l'M.Kia; 1) /.'-? T'jd 30 Nova l HUL'. ?>, Dd Mn'if/toili' L'ti Aprii l'.lil'J. ".) De .Vu<i.sMe 10 Juni 1»<')1'. -!) De ,V,«,y.W,-2<; April J'JUi. n) D« Miosh'iili' l (i Jan. i'.lo;ï. (') De \l?<ifli<-'e l'7 Jan. j<JU4. 7. De Maa^Hidr. lii) Jan. )!)bi 8) Ja natuurlijk. Kn wat zal Van ('noth nu gerust zijn! 'f*. K. heeft nu tenminste geen verdacht jiersoon in de redactie van lx K'ü.l.nliek opgenomen' Ku B im 'n-'crl: mag de M'iiix'i'idt; voor deien keursteen zijner orthodoxie" wel d-ink weten ! De bewuste feuilleton verscheen immers lang vóór IS'iincu:<i>rt:' benoeming ? II) De rrrdirij ,tnde toorl ]>ag. 8. Kr k fiiv.n een g.ipia.' i-i 't gesprek e zwegen alsof e op iets wichïien. Dacht je dat ik komen zul?' bei/on hij. Ja, ik wist het." [laar s'em klonk kalm en overtuigen i en't gut'hem moed om verder te gaan. Ken lief kindje heb je,'' zei hij. naar 'n aai;knooping-ipt.il t zoekend. Ja, 't is ook 't eeai^c waarmee ik me heb kunnen troosten in dien lijd van ellen Ie. (iotl, ('leniens, ais je ta-n-i v,jst v/at ik heb moeten uitstaan..." /.ij zu :htte en hij zweeg. liet tle franje van 't tatelklee l peinzi-nd door z'n vingers glijden. Uch, waarom ;aai ik 't je O'jk niet vertellen, er is niemand wien ik inijn leed heb kunnen klagen in al dien tijd. Bij mijn vader ii'et, want die bt-gret p me niet en noemde mij een on verdreven, bla.-'.éaiei-je, bij mijn hnnr n'e', -.vaut die wals te vol van zijn vrienden en :<.;jn drink .ïehe.'en. tegen 't diens'pef sori'ei spieekt men o.er zulke dingen niet, hoewel /.e e-,- wel veel van ge merkt zul en hebben. Kn jou . . . ht b ik nooit meer ge/ien na dlaa aaddag. 'J'o: ;j heo ik mijn troost gezocht i ij mij a ii-.d'klein mei-je, be ?) ik op haar ;d aijn liefde ov.-rbtaeat die hij i'.oo saaidelji; alde\\ t'/t-n had die driejaren \.-o; iMja hn-'.ciijk me! aam. O, demons, toi-n b..; ilood wa~ iieb ik... geiacb-.ai . . . ja 'i küi kt bard., «a 't -,\.,s la! ^sea ien sa-e: d '- na aa> . . ia aar i ^ J- -1 a a a-t andeis. Kn nu i :., ht ea. is gegaan, au hij goed ea w ei oao'-a- den gto.id ia t, lat- ik rust, w;'!ir a aar ik <a da a i ij d c.osmaea' ach mn stervende ro'da.' i.aai ',] tlru;.;,el u aa r, O. wat heb ik i;i;;r joa verlam."*! r.eaa-ral die d-wt'ii ! '. . , Hij ketk lautr aaa. ia ;a;a ao^ia- ? ad: te : :],.? een on »ek -n l s aai-, ..i ,a \ t a-t i. ? . 'tir.,:, / i i ;aui. Wat weet 'n aaa.-je van acbttii-n ; ,.ir van tb; wered.' vci.'olgde /.e. Ik was nog \ci! illus-cs toen i'j in :a la Ie', en kw.im. Ka je weet tl.il ik .]?? gevolgd 1:011 hebben . ' vader er niet gewt'e>- \\ ?-,- Maar de l.;.-a;,. mt-t aiijn idt-aa', eeu si, a it g,-!aa...i, c r d inspectt-ur'jo .' ulst i' t-r aa-ts b"tt.as te ki lij- a was in de «a-rei 1. Ka toea ik haai ?.-.. i dat ik niet naar tre'al t-ri waeide zocht t n da; .k alleen tact jou da-,r de werta'd wade, ai moest ik dan ook ,,, ,...;, ,-,,n \ i,.Vea. toea. C'lemeiis-, het-ft h j aie aiigeaicia.-n t a i..c> ra:e_>d in welk bo.-k i* de mooie roaaujak g. le zen had. Kaler, toon ai.l thu-ht dat ei ta-M-hen ons niets a a-er 'n,--l-,ad. k w;rn die ;ia-'a-r<- a^-t z'n fijne, a\art>- k'ievt'l t ai 7,'n iiaioie j-iaai i--s waarmee hij mij. <-n---rvaren i:t>g. \\i-t in te palmen. Hij viel bij mijn va-der in'lei: sn,aak, natu irlijk . . . i dj w:\s rijk., en hij kon ala-s zoo laooi \oor.-ieucii... i-ia, z(-o. !ang/:aa;;i, voet voor \oet, heeft hij mij weten iu ;e MDZltiï1U flüCOflSti. Nadat Kc i.\ Weingartner vea b-den jaar op zoo bijzonder K'hoone wijze Keotbovea's ., Negoi de" ge lirigi erd had, wijdde ik ten j artikel ;tan hem om afseiifid van ia-m ie iie non ais diligent. Wat do kua-teaaar gehoopt had i-i t.iet geschied. 11 ij i:;ni n.l. geüend dat tle inten hinltiur v uit de kun. l-al.aen. lot., t. i 't vreest lijr.c k vvaia . . de zwarte vlek in mijn leven..' '/.'} zweeg e.en, staarde strak in 't vuur. 'l Was ai-of /ij in zich.-.e! ve een bi'vi^cn -l: ij d voe de. Hij wuciitit', niaur /,"a ban a-.; da- op /.'u knie rustte)1, beeldt n merkbaar. Neon,'' zei /,e eindelij^ 't aiaet. . . . er moet Klaarheid zijn Pissc-hen ons... (>ad aHeen \\eet wat ik geleden en gt-st reden heb... Maar /.'n oosie.n, dit- cig'-aa irdi«_'e glinsterende oogea wareii :-'terker daa ai n i wil. ili| suggereerde nie, kieeg ae- iederen l da.! meer onder /.'a la u-at. Ka ik Verboeldde j n e, d i! ik van l r.'m uieid. l < -.verd /.'n vrouw . . vaórdat we wetlig getrou>\d warea ' . . ." /.ij vsrburg haar ge.'.iciit ia haar iiander:. haar lichaam gehokte van /,enu wat'iiii j.{ snikken. O 'l kan niet meer . . . 't Kan niet meer '. ' , s'el.i.dc ze. i ("leiiici.s, wi'.-n d>' ii'.roeriiu.' l' ke-'l n;jr,a ! oe-clirof i je, (ra.'ii'te iiaar "',-.1 n'i e;.<i.e ' \\'ooi den ie kal:aeere!i . . , l't-nk er niet n.eer over N'urj. ii ; ;-? voorbij iiii r:i...je iiei't er >,«-iar \'-"-r v.i1ied^ n . . . ! Me ^e i^i d i.s ure iel /:l ; d'oen /.e 'u bei1' ie ;oi iie i;s: en ^'W ei:t n x'i.i-;. !M' .o!l YA- \\eer te ^j>;vLe!!. -u-e - :'L> i-i' . j'.;e; SVol..!,t'\\ l1, 11 : ; ier op ;i;ii i', ui', k .in i>o; ?, en, d,i!\ h; '???;., e ;? Opera hem zou ontheffen van de verplichting tot het verdere dirigeeren van de cotcerteu der kon. Kapel te Berlijn. Dit mocht echter niet zoo sijn; men heeft hem aan zijn contract gebonden; en zoo beeft Weingartner toch niet aan zijn verlangen kunnen gevolg geven, om zijn werkzaamheid als dirigent definitief af te sluiten en alleen op te treden als interpreet zijner eigen werken. In den vreemde echter, waar hij door geen verbindtenissen gebonden in, beschouwt Woingaitner zijn nieuwe levensperiode reeds te zijn ingegaan; daarom vont men bij zijn op'reden hier ter stede geen .-ymphonie van Beethoven of Berlioz, zijn lievediigs meesters, op het programma, maar louter oompositiün van hem /elven. Xijn tvveede eymphonie, op. 23 in (.i. was hier onbekend. Waarom, vraagt men zich af. Het werk zou zich zeker vrien leu ver Aerven, v joral bij hen d;e zich weinig aan getrokken ge.'oelen tot cumpo;it'ëti van *omi,ereu inbond en Z'Vare iiiKtrumer.ta ie. t'.r lio-t ui. over (ie geheeie syinplioine een i ^lans van vroolijkheid en jengel uitgespreid. Uadelijk reeds brengt het ceiste thema den toehoorder in de s (??mming; het liet f t een eeijiL'-zins pastoraal-kaïakter; het tweede thema hluit z'ch volkomen hiei bij aan ; ai nar lneft dit voor op liet eerste tiuma, dat het bij'.onder voor een bewerking geschikt is. lu de z g. Durcblithriiug" waakt de componist dan ook bijna uitsluitend hiervan i?ebiuik. De tvveede satz bestaat uit een ,,A.lle.;r t:o alla Marcia" dat eveusetr t-en vriendelijke ])hy-iouoinie vertoont. Dat neemt echter niet vve^ dat hjt hoofdthema door d>_-n componist a's motief voor een pittig fu^alo wordt ge bruikt. 11 et derde gedeelte, fn vooral daaruit de middi-nsatz, is na r mijn met-ning het glauspunt van de syinphonie. .! aist dit Allegretto con gratia''. niet zijn korte cello-sol1), is van eeu bekoorlijke innigheid, d;e d-n ti elioorder in hooge mate gevangen houdt en wonderwel coutraslfort met het levendige kaïakter van het dartele ,,Vwaee Scn<jr«o«u". Hei Finale, een Adegro vivo", sluit het geheel wirkunasvoll" af, maar trekt, door de mindere belangrijkheid van het thematisch materiaal, toch niet in die mate de aandacht a's de andere deelfcn. Met groote sympathie is het weik ont vangen door het publiek. De componist werd wurm i ofg-- j nicht en met zichtbar^ inger-omenheid bracb, hij zijn dank aan de leden van het j Kesiden'ic-orkest, die dan ojk met groMe toe» ijzing en geheel opgaan in de intenticu des meesters het werk gerepr xlucr-erd hebben. Koning Lear", een -ymphonisch gedicht, was het ! \eede oichestrterk dat men dien avond te hooren kreeg. Men z >u aan de compos tie Keggen dat het uit een geheel ander tijdperk btamt ; en t^eh is het opus getal slechts drie nummers vro-'ger dan dat van de symphonie. Overigens i t het bekend dat \Veingarlner na het schrijven van King Luar et-nigszins \ au meeaing veran ierd is ten ojiziclite van orchestmuziek. \Vas hij vro ger geestdriftig aanhanger van het symphonisch gedicht en de daarmede (en nauwste samenhangende programmamuziek, thans is hij bijna uitslui'end componist van absolute ('ustrnmeirale) luu/.iek. Zijn tabijke kamerintizieiwerkeii van den laatsteu tijd zijn daar om die meeiiiag te bevts i-ien. Tegen n ding 1.11 zon men h.v.waar lüinreii heliheii. l'e .."ymphoriische Dic'itnngen:' die \Veiiu;.uti.er \n.;'ger iii"t i>io_'ramma liet l afdrtikke!', >\..r li-n thaV'S. i'aar zijn v> ors.ihrift, i zonder ,.K:nf lihr nng ' het publiek vo .Tgezet. j l>a.irne<ti' lioet n .en die werken m. i. eeniu'crj malt' oiiiec ht. /ij zijn er uut op beierend, om . :'.»ni!er (^iii?'e vei'kiarni^ van Hen t'^mii'cliter ;ot i e; : u 'lick d mr te dringen li tewel im het (,;,d 'i .M-rp. da! ditmaal aanleiding gil tot hè! oni-lii:ui der coaiposj! ie, Mei niet leider hihoefi te worden gebracht lot ili h toehoorde-r, is t"<h ..King i.ear" /..'H', af wijkei/l i.'in de uewoiie vcniic/i. l.cefr de duur,:, toen heeft U d t-ibani:ing met mij elia '. 's ...oi 'jeus, na 'a i.ae'ii van diin-;Jei.i.',1:; ii, woo-t getier, bi.iehtcü'/." hè.a d»'>i f:!1!.-. ! ] j ',\ :is a;-.-| ,je spee, \ a 'ei !. jei-11gi/.:o<! !!,?; v, as a M f er een ;-»,;ir' ia-t van i'i n .-u -v! ^''i:i :ri :en. :'.!s 'f i.^ ui' '11 !a!L^re beu:ui\eri'K' irooni ontwaakte. Ivn groot deel van ojj-i vermi>ge;i heeft hij vers;;ee;ci. \va! ik o er hiel,l was juist g^noej o:üer hit r met ? u ,j a i :e , e k ie. a1' l loiio ;an ti' ie\ en, I .a ik /.ei.i ;'!i-: l,;-1 i> -i; als ilat ne m-j m.mr ide; kwelde. ) k du f y eeu l e ? h t schapen m n meer aan tezieii ea to :b . . . be'i ik er vo >i p'b .et . . /\vaat ^eboei i (?'. ''h-iii"n-i, wa' heb ik in mijn akelige v, r hi; en i iei d dikwi.ls aan jou m daebt. . , Naar j'-n veiiaa^d. Ku toea wist ik, dat 't niet meer kon . . ." iJaar groo (j, klare oo^en. ae/eli^ even d >or t;.ui a. :- aarden !ie n a.ia ea hij voelde na,ir h il; i.- 'a v e c w i; t. ..'N' ..>,," /.-i ):"'; ;K ht-h o ,?L'-'ic,l n 'in j, M. 'i'oc;i ik ;?? si''ireef. i adal je vad.-r ;:dj ii.' t'..y:u,g !ot /ij;-, l.,i'x \ ,.| ].,,.] -a hnd ,'?'.-'-', u i-, ;l,';^t a.-a IK H,la i r.:?' i^e.Vee-t. iii m, _, i: .:? :o.,i! vei-;aad ai.eea i.i't-ti mj n ..a ,a K',ae ad<- !,]r,''a M-II ,:: iu!.(' d ijeko;,it'a ' ?(' 'i !? M ?? ' i;: i ? u 'v e, ,i r i '?" K-,- ? : ?? a ; <? .''v. 'i. i: i, d i ? i; i' ? ? :?e A j e : e a. }? i e:. ;.. j a a d ? ? i..-:'. i i ;.' r. , ' iV ,',"? : i ' erh' ?? 'l '?'? :k :,;!' ??( l uei-1 --a- iia.\'-a;k v-rd ra-k **.> a. \ ar a -: a af a.fa is aiiaad-'a^'Jt'. aeta /:a,i li-'-ia-i als sae, a \ \ .M,r d ?? /on ea !a; -.a ' '.oa-i-. .;-.-. in /.i_ u \s :i''t' it-d i.iiae. Dl ie .j.aLi1 aa; : -. ea l.ij eea ic.cn ge.eai -. aa -a taea d; aia a . a wereld < r ,-Cii,\:.de ."aa sprak. \< i." a u???.? n-; i t i* ik .' en i '.'.a: a au er a.a a i ?: ..- - -..ie!.'t n t a e: a j a - i. > -e a. ] i; ;.i- ? a ia a- i a '.'?:? i ;a--a 7. a he.oiien . ., te-b ben a- a i ? a(lt:p^c Iron.'t u .. i i Ij beeli aie a-ia ,na-a e-, 1-e-;"-! ... I-ij het ft laa ... -< -l .:': : - ' ia ! raat-a ia in aot'st is -a- i- . ?'???? ; - a ? ., ik, iata-' moed";- iieb. la;t i. -> a n : a.a ? . . ? :> wie;; gi'/,t [i n. Um haar a .etai ai a l ,?'. ._> l 'la V--I1, tjiiaia! ik w i-l dat 'i j ia_-e a ? i i- 1-iea de haa! i komen ... -l- d a- ..,-:? < aillt W is.-idoarc haai te-j»n i ilil. . -i a ''Ui \t'l ia m nschcnjed.tante. IK weit a a 'r .-Ifchl is. maar ik i. on 't na-t :i--!..-i-, a.;a baat was s!-.a ia, r d ai. IK. . . L>rie voile ja^-iii hei i't mijn elltai'1 ;_t. componist zich zóó ontworsteld aan de bijna algemeen gevolgde traditie, ten opzichte van de architectuur van het stuk, dat een Kinführvmg" of Leitfaden", of hoe men zooieta noemen wil, toch veel zou hebben bijge Iragen tot beter begrip der compositie. Kiette;nin kon men wel bespeuren dat de sombe'e toon goed getroffen was, dat over het a'genieen het werk t-en rijken thematischen inhoud heeft en dat dit rnateiiaal met groot meesterschap wordt gehanteerd, vooral als het stuk zijn climax vindt in het tegelijkertijd optreden van drie thema's. Ju het middengedeelte is wel iets dtiigter.«, ook iets gerekts; maar 't is mogelijk dat dit euvel vermindert, wanneer men het stuk meer doorgrondt. Het derde instrumentale werk was een vrije orehtstbewerking van Weber's Anli'orderuui! zum Tam'. Wie kent niet dit we reldberoemde werk van den l'rs;is(.-h tzcomj.ou'st ? Maar wie moet niet genoten hebben van <! '. meta norpliose die het onderdaan hetlt in de beweiking van U't-inpartner'.' Het is waar, het werk eig&nt zich buitenga A oon voor een orchestbewt rkiug. ISerlioz het ft dit indertijd r«ed-t gevoeld en er een transcriptie van gemaakt, die vroeger in Duitscbland veel gespee d weid. De beweiking van Weingart ner is echter veel mudemer, veel rijker ge kleurd en door haar grootere vrijheid ook veel geestiger. Weingartner heeft zich niet gebonden aan de oiijiaeele lezing l lij heeft er aardige finesses in gebracht en is toch niet in de klip verzeild om het te overladen met bijwerk, waardoor de aandacht van <le hoofdgedachte allicht zou afgeleid zijn. Uit den aard der zaak, viel ditmaal de opmerkzaamheid van het publ.ek meer op deu componist-dirigent dan op het Haa^sche oichest. T ,ch n.ag met voldoening geconsta teerd worden dat dit in hooge mate bekoorde door klankschoonheid in alle gioepen en door gevoeligheid om <p de inteiitiën van den componist in te gaan, zoodat deze her haaldelijk zij u teviedeiiheul over het orcbest te kennen gaf. Mej. Johanna Kiss zou eenige liederen van Weingartner komen zingen, maar \\ashierin verhinderd door ongesteldheid; mij. Klara Krh.-r die haar op't laat-te oo^enblik verving en het'.elfde programma overnam, verdient da irom eenige consideratie. Dit iua^ aüj echter niet weerhouden te zegaen dat haar miaitr van voordrag< n wat droog i-i; haar teksldec.'amitie is zonder eenige agogische nuai.ce en wanneer zij af en toe toch er m slaagt, met lic leren van schalsch karakter eenigen ii druk te maken, dan komt dit om dat juist daar het tuvel harer vo irdrachtswijze zich het minst doei voelen. Haar orgaan is welluidend en met uitzondering van een paar stroeve tonen in het hooge register goed gesc i'>ohi. Haar muzikaliteit verdient allen lof Twee van de zeven liederen waren haar geheel i ietiw. l>e liedertn zelf zijn hoogst eenvoudig en natuurlijk. Zij trachten op vloeiend ; wij -e da taal der dichters ( Vjdrike, lleyse, Kei er, ('armen Syivi-) te vciklauken, zonder i:i gezociatheden te vervallen ; daarbij geven de fraai klinkende pianobegeleidingen veel relief aan de mu/dkale gedachten. Ken dag voor het optreden van Wein^artner in den Stadsschouwburg, was er een andere gast in het Concertgebouw ; n.l. Ed. Colonne uit Parijs. Door afwezigheid kon ik i zjn vertolking van fransche compcsitien r.iet gaan hooren. liet waren trouwens bekende werKeu die hij gedirigeerd beeft. Ast. AVKUKAMP. KcnslviTioopini in fleJsrMK iroM", mst. i'e expert J. S.-hulmann stelt ten toon in ..'V K' akkegronil uit de collectie1 Jhr. van .-pemjier e. a kunst ;mn wet pon, voornv melijk po/cek'in eii zilvcrivt'rk. ij liet oudi'ei'iM-ii vragen bij :ou Ier de aandacht: i en |,<:;ar bordjes ia tiiau .v met gckleurden rai.d ; plaat met aardige voor.-tehing lir zat eea vel bleekte portretje in... haar portret l a-.'ide zwever.,; /.ij -'.-aarde in gedachten raar ' medaillon, gaf 'i hem to/n. m :t '11 d .epe zuc i[ terug 1 ...la... 't bad mooi kunnen zijn... nv.'.ar 't is alles ande "s geli.-i'pcu . .. beter voor jou, ; jnissebien Wei-r volu'd ' '11 i uiL-e ].a-J:e, waarin ieder l mei z'n e,gin ged icbien bezit;, ia 'L tiau.v ; o; til ; -.erend haardvuur staarde. l-',H)del:ji v r o ? ir ;: ij : ,.iia je vader ?'' ...Mijn vader is 'n j'W na hem gestorven. Hij was allang sukkelend en laarom misschien zoo ontoegankelijk." ..\V,st hij er van ai'."' X;j sloeg tlr! oogeii neer, 'n donkere b'o-i kli urd- naar 'wanden. Ja ' zei ze, ..ook dut. l i i iiettt me tvV 't iaat-te toe, mija missta,) 11 or d'1 ve>eten t'e^'oo.'d J,a dat. !er\\iji hij nnj ais 'i ware tot dat va.ve'ijk geprest !ial.:' ..Met was et n man zonder gevoel," zei hij eni.el Ka aa 'n kort sii /.-.vijgen, alleen vt-ri'ï' -isea door 'l ,-eb-rj,e tik <en van d.' pcndulf, ^ia ^ laj \'oof t : Met tor .-al beef; ons weer bij eiknar g->a.ae-;:, Nera. i,iten ??? e tekaar tlink in de, oo_>(.;i x.:,'u ea op:e.-h" zij n. <)a:o leveiisw, .; is \-er uiteen gt-giian, --- voor jou .-.j-: a t jaren, vaa veriiiet *ja iai-,keniaa^, \ -1 o r ia a viia '.-e a aai ai held en ve? ia 11 a held. .Viair ia "as beid'-n i < i'-ch d d v ia vroeger i .a a- oa L't-aee: Raiiiiea \ e'ale; luea. l \\'a' v-itiih'..! i--, \^ voo>-"-j. eadu\i spreken i* a iae; meer ovi r. Js< iie > j" \aai.eotd lni' ?? d e.d. S'oi:,. e a ik ko a 't nu :. o' d iaken. \'* : /-.'a ae; ie a<^^ /aig t a t LM- ua staat nóg v.or t.-: s o,;, n . . . .Mag ik 'n vader v vol j o i. i a '- /.' i a V ' Ka;-, uloeiead mad kb af ie haar '.vangen, ea ia lalil' t o .-.ell L'h.orde 'a blij i ? i i:U,s. O, .v,s -e- ie.aa au had h-a kaaaea y.iea. ,ie s'.ren^f, r.' o -kalme ;aa ala-naar, wat zouden zij au k-rsj 'i'i'".; aa heen .-iüg »;t- ei !.oe:i gi iakkiger ra.-a; -a !ite' de s: il. i-lii \oor ;a\ur scheen a--' ! a a- !a k:aa oai bet gi oo'e ^J.ak, w a iri a.itr ';.?' -'oi> )aar,r \erg-t-ts laai aage/iien, ie b-vatten, /.u-atji'" -loop '/c na ir b-ovtai, ba-ei' t--en ia-; 'n bdjde iach ovr 't k'eine i,..'!le ^ebai.aa staia, v.aaiin aaar wcergt',v-adaa lieveliii1.' J.u nietig s'aiiai'-.'de. 't ia i ? a" ' ;- a en d - kleiae kin'.i-a-< ^e .lott-n. ,.\a aal ji A-jar 'a \a t-M.j- la baea. m;..u ia-.a. kleine Dol. el) dit- /.ai heel goed /.ij 11 vof t- ai on ad '-n voor jou.' .ai ? t n traaa van eeiak \ iel op 't mo'dige l ta. - - l,-. l