Historisch Archief 1877-1940
No. 1549
B E A M S T E R D A M M E R W E E K B L A D V O O R N E D E E L A N D.
gewestlaal die hy' in de plaata had gesteld,
hoe ook ontdaan van alle rechtstreeksuhe
dkfectvormen en gelouterd tot de gemeen
schapstaai op geschiedenis en overlevering
gebouwd, van gacsch eene streek, geenszins
nog geven zou wat er een modern dichters
gemoed aan vragen kon, en dat dieper inleven
in die taal, dieper boren en uitpluizen, diepere
fladie van Echakeeringen en oorsprongsbe.
feekeniesen, hem in de hand hei instrument
zonden geven waar hij zijn onrustig en on
voldaan gemoed in uitspreken zou.
Want denkt nie/ dat Gezelle's gemoed in
gesluimerd was: Prof dr. Verriest ontving nu
en .dan een brief, en daar sprak Gezel l e ook
van zijn dichtwerk in. Niet dikwijls: de
dichter leefde thans buiten den kring, buiten
dat Ronsselaargeh College waar zy'n zang plots
en frisch en krachtig als eennieuweQuickborn
«ju gevoel in menigvuldige stralen ontsproten
waf. Maar dan toch van tijd tot ti?d; want
Bet prof. Verriest in 't Gezellenummer van
Dietsche Warande en Belfort" niet een brief
uit dien zwijgecstyd overdrukken, waar de
Meester in' vertelt hoe beeld en klank in hem
woelden voor een Nachtegaal-gedicht?Maar
itfdien brief merken wij het juist: die groo'ere
kief chkeurigheid die den zelf bewusten dichter
hoogere eifchen stelt dan toen hij zong als
een vrije en verliefde voget, die subtiele angst
om het woord en den vorm, dat inniger
inzicht op bet eekenis, van klinkers en mede
klinkers waar 't geldt een gevoel te uiten:
heerlqke voorbereiding tot TyMkiaasen
Rijm«noer.
De dichter had zich dus, tot
hooger-zeifvolmaaktheid, een ander doelwit gegeven.
Zweeg hy: dan was het niet op bevel; het
was uit eerbj«d voor eigen dichterziel en eigen
toekomstweHr. Gazelle hersmeedde, in taal en
bly geduld, «fin dichtwapens.
En H werd een «peuren naar de innige ziel
van de ppraak makende gemeente" in Rond
den Heerd ; het werd het wjjze, geleerde
ontginniigswerk in Loqaela, Het was de zuive
ring «B de* verrijking. Zij zou Ien spreken uit
het werk der laat gekomen, maar hoe vol
maak te; hoe genisle en tevens hoe doorwrochte
boeken van GeiélJe's levenseinde....
En m g men nu zeggen, dat Gezelle ge
zwegen" zou hebben? Neen, zelfs niet in 't
uiterlijk vertoon ; en vooral niet het eenige
dkt belang beeft in zichzelf, voor zich ze'f.
Dertig jaren lang !s er alleen transpositie
van dichterlijke werkzaamheid geweest, gely'k
bij den genialen jongeling Arthur Rimhau l,
die, moe van ? de verzen' als bliksems en
?waarden, welke hij op zy'n zeventiende jaar
d» .verbaasde, wereld i»'t gezicht sloeg verkoos
te -gaan leven, poëii* werkdadig te gaan leven,
) in 'c hart van 't onbekende Abestynië, om,
( t*ee-en-dertiz jaren cu,t, te gaan sterven in
een hospitaal te Marseille, met, naar zy'ne
: zuster mededeelt, woorden en droomen op
den mond, die de rechtstreeksche voortzetting
Vaten van zy'n onderbroken jongelingswerk.
Aldu» Gezel Ie :«y n eerste, vroegrijpe zangen
uitgesocge», is lijn onvoldane ziel op
ont; dekkiogsreis gegaan door de onontgonnen
; landen van wat -hem n maakte met zijn
volk: den Vlaamsehen geest, de Vlaamsche
?; traditióneele schoonheid. Jaar aan jaar wjj
hebben er .de tastbare bewijzen van heeft
? hy 'gedolven naar de diepe bronnen van het
Vltainscfee leven, tevens den volke mi deelend
; van de weelden zijner ontdekking. Tut de
«iet heelt gevoeld dat ze ongedeerd t n toege
rust tot het stoutste wagen, de wieken uit
mocht slaan... Wel laat belaas, daar de
'?*»&% nauw nog n paar jaren duren mocht.
'Maar machtig genoeg, breed genoeg, geniaal
! genoeg om te bewijzen dat het zwijgen"
! dat het sluimeren voor Geielle geweest is
', wat de wintersneeuw is voor onze VlaamFche
i akkers; de belofte van een rijkeren
zomer: oogct.
in 1906 Nederlandsche diplomatieke en con
sulaire ambtenaren zijn gerestigd", voor
komende in de 82e aflevering.
De-.e en dergelijke opgaven behooren m.i.
in eene encyclopaedie niet thuis. Men slaat
zulk een werk wel op om nopens eenijz begrip,
persoon of gebeurtenis, waarmede de gewone
werkzaamheden van den navorscher niet
vertrouwd doen zijn, eenige, liefst zoo beknopt
mogelijke inlichting te erlangen, maar niet
om daarin gegevens na te'slaan, die in eiken
behoor ijken (-*taal>)iltnanak ge vonden moeten
kunnen worden.
De gestelde perken, wat plaatart imte aan
gaat, zijn met de opnem ng van opgaven als
evenbedoelde lijst gemakkelijk te
overschry ien ; doch dergelijke overschrijding komt
mij voor geene aanbeveling te verdienen en
kwalijn verdedigd te kunnen worden. De
hier gewraakte uitvoerigheid schijnt daaren
boven nog des te eigenaardiger, waar onder
Conau'aatwezen" en Consulaire examens"
wel melding wordt gemaakt van een rapport
van 1904 nopens samensmelting van de
diplomatieke en consulaire diensten, maar
niet van de nieuwe regeling voor de laatst
genoemde, vastgesteld bij K. B. van 4 Aug.
1900 (St. No. 21f). Was er werkelijk geene
gelegenheid meer om dienaangaande vóór
het afdrukken nog een en ander in te lasschen;
de betreffende aflevering verscheen toch eerst
omstreeks Februari van dit jaar?
's-II a g e, 20 Febr. ] 907. C. F. ZEEMAN.
Derde ilrüyan finlhr Prins' G iinstrarile
EBcyclopaeiiie.
Als inteekenaar op bovengenoemd werk
beeft het mijne aandacht getrokken, dat reeds
bijkans een derde van het, by prospectus,
in uitzicht gestelde .maximum aantal afleve
ringen ia verschenen, terwijl nog slechts drie
letters van het alfabet zijn afgehandeld; en
is de vraag by mij opgekomen, hoe het
mogelijk zal wezen de reateerende 23 letters
in het overschietende deel der beschikbaar
geet«lde plaatsruimte samen te persen, zonder
de «tof te beperken of te besnoeien ? Nu
heb ik wel eens hooren verluiden, dat mede
werkers aan eene ercyclopaedie niet altijd
?voldoende rekening houden met den eisch
van beknoptheid; en zoo ben ik geleid tot
het vermoeden, dat bij deze op set van de
onderhavige uitgaaf wellicht wat
breedBprakigheid in het spel is. Bij eene vluchtige
inzage meen ik door dit vermoeden steun
te vinden in eene Lijst der plaatsen, waar
nul iiiiuHiiiiimtiiiiiitiHiiitiiiiiiiuiiiiiiiititiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiii
de boer van 't Klaeverke".
Neen," «ei Maertje, die is vissen, maar
hij kan elk ogenblik komen."
Als die ezelmelkers nou maar niet zolang
bleven plakken l
Dirk ging 't trapje af en op een biervat zitten.
Vol kwade gedachten, die vloek nijdig in
hem groeiden, luisterde hu naar de herrie
boven zijn hoofd, en hoemeer het lawaai
aanwakkerde des te erger heelde hu van
drift en opwinding
" Gods-eeuwig dat die treuzelige Maertje
die beroerde deur ook niet eerder had gesloten!
En l hoelang zou dat wel kunnen duren?,..
Hu ging tintelend van diift nog eens luis
teren, met züa oor tegen het luik. Hij hooj de
de drukke gelulden van zoeven veranderd
in kalme, bezadigde stemmen. Ze spiaken
werachies over de dure belasting op het
slachten...
Maettje waarom houdt je man geen ver
ken van 't jaar?"
Dat vroeg met zijn teut-stem Doris Stepe,
de boer van d'Ooghst'.
We hebben van 't jaar geen beest op 't hok"
Nou... waarom niet, hé?"
Wel omdat moet je bier Gillisse
1 wel omdat 't de moeite niet loont als de
aksjjns zo hoog is"...
Er relde na die woorden een
geroeamnoes van luide stemmen door de herberg.
Dan zei Maertje met haar gewone stem:
't kan mij niet schelen, maar m'n man wil
hét zo... hq betaalt niet graag belasting
ate-i'r buiten kan..."
Dat was Dirk Tjjmezoon of er een naald
in zijn hart prikte.
Wat scheelde dat malle wijf? Zij zou alles
nog verraden...
"HU voelde zijn hart jagen en zijn handen
De Hollandscli-Belgische Commissie.
Antwerpen, 26 Februari 1907.
Hooggeachte Redactie.
Er zou op uw laatste artikel over de
Commisaion hollando beige" hier en daar wel een
kautteekening te maken zijn, al ben ik het,
ik behoef het u wel nauwelgk- te zeggen,
over het algemeen met uw
be^chouwingfn eens, Ik wil die kantteekening echter
vooralsnog ie de pen laten en
daarmeJwachten tot de Commiasion hol ando-belge',
die, hoop ik, weldra ook een Nederlandse a< n
naam zal dragen,' definitief zal zijn samen
gesteld, wat zij tot nog toe niet i*. Ik zou
u over haar wordingsgeschiedenis dan wel
het een ei ander kunnen m eJeelen dat,
meen ik, niet van belang ontbloot zou /.ijn;
doch daar bet onhandig zou wezen de ge
schiedenis te schrijven van iets dat nog geen
vast btstaan heeft, wacht ik er nog
vojrloopig med», «f doe bet in het geheel niet,
wanneer ik later mocht zien dat het
nu.telooj moest zijn.
Alhoewel enkele b'alen mij bier hard
gevallen z'g'n over wat u mijn ^oldaanheid '
noem*, heb ik toch, in het belang der zaak zelf,
daarop uit tactische redenen niet geant woord,
en ik was van plan dit stilzwijgen te bewa
ren tot wij' met de definitieve samenstelling
van de commUsie voor een voldongen feit
zonden hebben gestaan, omdat ik weet dat
er van heel die commissie niets zal komen,
wanneer men aan het Nederlandsche element
van Holland en Belgiëniet al het recht zal
laten wedervaren waarop het aanspraak mag
maken.
Nu echter die aanval tegen my' in de
Vlaamsche Gazet van Brussel ook een ouder
komen in uw blal heeit gevonden, ben ik
hut aan mijzelf verplicht u beleefd te ver
zoeken mij eenige opmerkingen aangaande
het betwiste punt ten goede te willen houden,
des te ineer daar u spreekt over het ver
zwakte rechl f gevoel" der Vlamingen en mij
ook al als met dit gebrek behept voorstelt.
Neen,, er is heusch geen quaestie van ver
zwakt rechtsgevoel iu dit geval, heel de
Vlaamsche Beweging is er immers op gericht
om het rechtsaven ^icht tuaschen de bei Ie
deelen van het Belgische volk te herstellen
en boa zou een overtuigde Vlaannchgezinde
een dergelijk doel kunnen nastreven, wan
neer iijn rechtsgevoel niet voldoende ont
wikkeld was om de schreeuwende
ongelijihtdd die tus chen dese baide deelen bestaat
te kunnen begrijpen?
lad en nu reeds het oogenbUk tot spreken
gekomïn wa<, dan zou ik u kunnen zeggen
dat or hier veeleer quaestie is van een
geKrek a in organisatie en vooral van laksheid
in handelen, waaraan, geloof mij vrij, niet
a,Heen de Vlamingen schuld hebben.
Er zijn andere elementen in het spel dan
een verzwakt rechtsgevoel". Kr is o. a. een
quaestie van opportuniteit; ik weet wel
dat opportunisme door sommige menschen
als u t den boo^e wordt beschouwd, maar
om een doel te bereiken kan men er toch
dikwijls niet zonder waarmede men reke
ning moet h< uden; en er bestaan soms
ongelijkheden die dit meer in schijn dan in
werkelijkheid zijn, maar die nochtans uit
stekend verklaard kunnen worden door de
tintelen van onstuimigheid en zenuw vol
ocgedu d en hij was op 't punt om het luik
op te werpen en die teuterige kerels de
herberg uit te kloppen wit hij al zo
dikwijls had gedaan. -.
Maar het varken knorde !.. .
Wat was dat ? Wat vertelde zij nou ?
Dat beroerde wijf leek er wel leut in te
hebben dat die kerels zo lang bleven l
Zij sprak maar voortdurend over varkens
en de anderen luisterden ia sta»e aandacht.
Als Maertje zweeg, lachten alle gasten luid
en lang, en sloegen van pret op de tafel of
op het zinke blad der toonbank.
En boven alles uit klonk haar schelterlach.
Nu vertelde Güisse met z'n saaie stem.
Van een weverke een brood vecht er die
een varkentje stiekem mestte in zijn kelder
en het slachtte zonder dat kat of kater er
van wisten...
Ze'vontlen allen de zet allemachies aardig,
lachtten geweldig, en spraken er zearig lang
over met lollige stemmen; maar boven alles
uit lachte Maertje en begon dan weer te
vertellen van haar vader of grootvader
wat die met hun varkens hadden gedaan...
Zij vertelde de gasten de grootste leugens
wat bij wel wist zij had, als wees,
vader nog grootvader gekend !
Als Dirk zich wat verplaatste uit zijn
moeielijke houding, oin beter te kunnen
luisteren, bemerkte hy meteen dat de
enotlamp was uitgegaan.
Mooi l Nou zat-i al in 't donker ook l...
dat alles moest-i verdragen om dielabbeiige
kerels met hun bezopen koppen...
En Maertje stond daar bedaard en rustig
te praten, alsof ie geen man had die in de
donkere kelder zat en het varken zou kelen!...
Daar voelde hij weer het bloed door zijn
bestaande feiten en de heerscbende toesfan
den. En vooral moet, mjjn inziens, niet uit
het oog worden verloren dat mijn optreden
juist werd ingegeven door het besef dat men
door een eenzijdige samenstelling der
comnaiiëie, waaroij heel het VJaamscüe element
over het hoofj werd gesien, aan het recht
dat het. Vlaamsche volk kan doen gelden te
kort deed; dat het juist hst grievende geval
was dat onze Fraasehgezinde tegenstrevers
zich hier, achter onzen iu^ om, met uw
landgenooten die on* natuurlijke taal- en
statubondgenooten zijn, zouden kunnen ver
binden, net of er zich hier geen Nederlan
ders bevonden en dus feitely'k tegen ons,
waardoor ik genoopt werd, iia alles wat ik
tot dan toe gedaan had om de ware bedoe
lingen van de ontwerpers van de bewuste
entente hollando-belge ' kenbaar te maken,
nogmaals handelend op te treden om de
samenstelling der Commissie te bestrijden.
Ik had dan toch de groote voldoening om
myn slag thuis te halen, u bekent het zelf
zonder omwegen, en principiiel had ik dus
de zaak gewonnen; de Vlamingen zouden in
de commissie Liet over het hoofd worden
gezien, en er kou nog maar alleen gekibbeld
worden over het qunnlum, over Let aantal
dat in die Commissie zou moeten plaat?
nemen; doch dit kwam mij voor als van
minder belang zy'nde en aan zulk gekibbel
heb ik niet willen meedoen ; het leek mij
wel wat onverkwikkelijk en van onderge
schikte waarde. Ik wilde dat des te minder
uit een heel begrijpelijke reden van niisiuitend
persoonlijken aard, daar men er toch zoo
gemakkelijk zou toe gekomen zijn om te
zeggen dat het uit ontevredenheid was dat
ik niet werd uitgenoodigd om in die Com
missie zitting te nemen, iets waaraan ik
natuurlijk geen oogenbhk gedacht had, want
daarvoor had ik mij te veel op het voorplan
gesteld en was ik te aanvallend opgetreden,
dat ik mijn tegenwerking voortzette.
Nee u, laten wij de zaak niet al te tragisch
opvatten. Gelijk haalden wy', de geheime be
doelingen die aanvankelijk met heel die toe
naderingsbeweging beoogd werden liggen nu
open en bloot. Hollanders en Vlamingen, of
zjj nu dertig te^en dertig dan Viel vyf en
dertig te^en vijf en twintig staan, zyn nu
voldoen ie gewaarschuwd om een oog in het
zeil te kunnen houden en zy' weten wat het
Nederland che volk van hen verwacht, liet
komt er alleen op aan dat zij hun stem laten
hooren, dat zij geen oogenbtik nalaten in
voeling met hun volk te blijven.
Hebben wy' dan het recht niet volle ver
trouwen in hen te stellen, vertrouwen zon
der welk hun deel u.tmaken van die com
missie «iet mogelyk zou zyn en overigens
ook geen reden van bestaan zou hebbeu? Er
is in de laatste jaren iets veranderd in de
Nederlanden wat stambewust^yn betreft en
onrechtstreeks wil ik daarin den goeden in
vloed zien dien het Algemeen Kedvrlcmdach
Verbond heeft uitgeoefend, al heeft in dit
by^oudere geval dit verbond z'ch wel wat
al '.e langzaam in beweging ges:el l en zien
door anderen laten leiden, waar het integen
deel zelf als leider h<*d moeten optredin.
flaumsch en Vrij waaruit u met instemming
een deel van een artikel aan de zaak gewijd
aa haalt, zegt dit toch duidelijk.
Persoonlijk heb ik over het algemeen ver
trouwen in degenen die Holland en Vlaande
ren in de commUsie zullen vertegenwoor
digen, al kennen ^ ook noi; de naqften van
uw laudgenooten Kniet die daartoe zullen
worden aangewezen. Machten er enkelen
onder hen worden g^yondin die tot toege
vingen zoulen geneigd zijn, dan zullen, zij
daarrau vanzelf worden teruggehouden, om
dat de blikken van het Groot-Nedierlandsche
volk op hen' gericht zullen zyn.
?Dit en niets anders, wilde-mijn tevreden
hei U b riei" aan de Vlaamiche Oazet zeggen,
waarvan ik het jammer vind dat n hem niet
in zijn geheel hebt meegedeeld, zooata u bet
met dien van Nemó" gedaan hebt, ten einde
uw lezers n staat te stellen met volledige
kennis van zaken te kunnen ooi deelen.
U dankende voor de plaatsing van dit
schrij ven, teeken ik met de meeste hoogachting,
Uw d w.
Dr. MAKTEN KÜDELSUEM.
Wat dr. Marten Rudelshwoa, wiens schrij
ven wij gaarne opnemen, hierboven te berde
brengt, wijzigt niet het geringste in onze
meening. Het opportunistisch ' oeriuten in
rechtssoaennisis.zooalswy meermalen betoogd
hehhen, te hoofdoorzaak van de maatschap
pelijke i llende en van het voortduren
derbarbaarsche taa\-verdiukking in Vlaanderenland.
NIEUWE UITGAVEN.
Gidt bij de prijscourant van de Vereeniging
voor den Effectenhandel te Amsterdam, 18e
jaarging 1007. Amsterdam, J. H. de Busfy.
Dr. R. KISZIING, Beknopt handboek voor de
tubukaktnnii, tabak*teeH en de tabaksfubricage,
met ruim 90 gravures, in bet Nederlandsen
vertaald door !S. C J. BERTRAM, afl. 1. Kuilen
burg, Blom en Olivierse.
Htl onderzoek tanspiritual'thichei'ertchijnse^en
en vreemde feiten, door A. J. BIKO, met 9 afö.
en eene inleiding van MAUCEILUS EMANTS. Den
Haag, Gebr. Belinfaote.
t>t do'i'kure zijde van den handel, door D. B.
MANMIOLT. Gronirjgen, H. L. van der Klei.
De gotuerneur van Leonid Andièjef, uit het
Russisch vertajld, door J. C. TEBMAAT
Ny'megen, H. Prakke.
Renaiaance, n man door ED.THORN PRIKKER.
De Vloek, roman van VINCENTE BLASCO
JBANEZ, uit het paanscb, door dr. A, A.
FoKKKR, inet portret v«.n den schrijven,
De m<icht van h t Dode, door A. OOLFEES.
Haarlem, P. Viseer Az.
Franich woordenboek, door C. R. C.
HERCKeyRATH. Franse b.-Nederlandsch,
NederlandsenFrajjsch. Groningen, J. B. Wolters.
Proza en l'otzie. Leesboek voor de R. K.
Nederlandsche jeugd, door A. VINCENT. Nijme
gen, L. C. G. Malmber?.
O.' Acudrmia! Schets uit het studentenleven,
door OLGA TEEHËLI,. Scbeveningen, Uitgevers
Bureau Aurora".
LIS kit es Kéerlaindo.wes en Selgrque depuis
It30, conférence faite a l'exposition
universelle-de Liège en 1905, par A. VERMEULEN.
Bussuni, U. A. J. van Disboeck.
De. daden van Michitl Adriaawz de Ruijter,
beknopt verhaald, door JACS. M. Vos
Groaingen, P. Noordhoff.
Tentoonstellingen Bastert en
TholenWegens onvoldoende plaatsruimte moet
een nadere beschouwing over deze schilders
blijven liggen tot volgende week. Daar de
sluiting der ex positie's naderend is, willen
we de aandücljt toch even dringend vestigen
op hun aanwezigheid, in 't byzonder op de
collectie Bastert's bij van Gogb. W. S.
Dak'oozen.
Vereeniging Hu'p voor Onbehi'Men.
Het vorige jaar plaats'en wij reeds een
g illustreer! artikel over deze vereeniging,
on Ier directie van den heer en me TOUW
Jonker, in het voormalige Buiten Gasthuis
gevestigd. Thans verspreidt de vereeniging
zoo'n aardig zaakry'k boekske vol leuke kiekjes
o?er de inrichting en baar verpleegden
dat alleen reeds ht-t zit-n en lezen daarvan
de harten en beurzen moest opeoen. Dat is
dan ook 't doel van de uitgave en de ver
spreiding onder de s ad^enooten. Naar buiten
wordt het na aanvrage gaarne toegezoj-den.
VOOR DAMES.
lichaam j*gen dat hij f r bijna van op-prong.
Deed i ook niet oliedom om hier te staan
wachten en die kerels maar te laten leu eren
tot ze opbraken?... Maertje wist toch dat
bij hieronder zat kon zij de kerels niet
laten opdoeken? Of was 't misschien niet
beter dat i maar gawoon voor de dag sprong
en die eselmelkers eruit sloeg en... en die
rot-herberg aan kant deed ? Want dat was
een nagel aan zijn kist. ..
Wat l Waarover spraken ze nou?... Dat
was o ?er hem ! de boer van de Koreublom"
had 't over hem '. Daar begon dat nare var
ken ook weer te knorren... hij had wel
zin ... wat zei die boer ! ?
. .. Dat 'r man niet veel met haar ophad,
anders zou hij wel vroeger thuis komen!
Maertje moest inet hem, de baas van de
Korenblom'' maar 'ns naar de kermis gaan..
zij kon het best d*oen. .. d'er uaan zou wel
gaan vissen.
Het gaf een bonzende schok in hem...
Wat zei Maerije?... dat ze van
zulkedronkemanspraat niet meer horen wilde, of ze
zou gelijk sluiten...
Maar waarom sloot ze dan niet op 't eigen
ogenolik? Go bewaar me? Daar begon de
boer alweer...
Nu werd Dirk Tijmezoon heet van onstui
mige drift, zijn hart sprong hem als uit de
borst hij siste van woede en vloekte.. .
Voor hij 't zelf wist wierp hij 't luik op
plotseling en met een vaart als joeg een
rukwind het open. Met een sprong stond hij
tussen de lam-verschrokken kerels en sloeg
en trapte, beukte als een dorser, hamerde op
hun suffe koppen als een smid op zijn aanbeeldl
In een ommezien tijd s had hij alle gasten
er uit geslagen de boer van de Korenblom"
De trouw en M taidif ia
In het tweede dt-r drie lezenswaardige
anike'en door mejuffrouw Mr E. C. van
Dorp voor het Handtlsb'ai geschreven, trof
mij de volgende aanhaling uit een corres
pondentie van den Londecschen berichtgever
der A'i'euu'e Courant :
Tooh al weinig Kympatie aan het
meerendeel van bet EngeUche ?olk,heeftdebeweging
voor vrouwenkiesrecht het laatste restje
harer sympathie ingeboet door de relletjes,
welke een aantal lawaai-makende dames,
meest uit den gegoeden stand, erover hebben
weten te verwekken." Van mejuffrouw Van
Dorp leerde ik, dat dit geschreven werd
naar aanleiding van de nederlaag door Keir
Hcrdie geleden," in de laatste week van
Januari op de jairlijksche conferentie van
de Arbeiderspartij te Bt-lfast. Ik zal straks
iots zeggen over die neder'aai ', om het
ook in ons land uitgestrooide misverstand
uit den weg te ruimen, dat het een nederlaag
voor vrouwenkieirecht was. Die jubelkreet
werd hier te lande ook door den bekenden
ultra anti- feministischen redacteur van Truth
aangeheven.
Maar de aangehaalde woord m van mijn
geachte collega vsn de Nieuwe Courant: Wat
een klakkeloos bewering ; heb ik bij delezing
daarvan uitgeroepen. Hoe kwam hij daaraan ?
Want niets recht yaaidigt zijn woorden.
IQ de eerste plaats, hoe weet hij dat de
beweging voor vrouwenkiesrecht toch al
weinia sympathiek aan hut ineerendeel van
het Engelsche volk" 'is ? Een pleoisciet is
daarover nog nimmer gehouden. Het is waar,
het imperialistische zondagsblad The Observer
heeft voor enkele weken zoo'n quasi-uit spraak
uitgelokt, ook door Mej. Van Dorp aange
haald. Maar ik heb diarover gelachen. Want
dat blad is op onderzoek uitgegaan onder
de vrouwen, van wie men kou aannemen
dat zy' weinig voor het vrouwenkiesrecht
zouden gevoelen, namelijk de dames van
het West en i en de arme be woonsters van
het Oo«-end; de twee uitersten van onver
schilligheid.
En dan, hoeveel vrouwen werden gehoord.
De beide statistieken van de Observer liggen
naast mij. In het West-eni werd de uit
spraak verkregen van 1480 vrouwen, waar
van 607 vóór en 873 tegen vrouwenkiesrecht
waren. Het eerste cijfer is mij erg meege?
vallen. Ik Icon echter mijn nieuwsgierigheid.
niet bevredigen, welke maatschappelijke
positie de »73 dames innemen. Ik weet
echter, dat de dames van den Primrose League,
die de politieke richting van dat blad sterk
aanhangen en die onder het vorige, conser
vatieve bewind de heeren Ligeihuisledea
door theeparty" je* op het terras van het
parlement van hun werk afhitrllen, zoodat
het een schandaal begon te wo-den, dat zij
hardnekkige tegenstanders van vrouwen
kiesrecht zy'n.
Hoeveel vrouwen in het arme Oo-»t end
van Londen werden gehoord, vertelde de
Observer niet. Zij deel Ie alleen mede, dat
several hundred houfes" werden bezocht.
En de oordeelvellingen der vrouwen daarvan
weiden ronghly" als volgt geclassificeerd:
19 pCt. vóór toekenning van het kiesrecht
aan alle vrouwen ; 4.8 pCt. voor tcekennin?
van het kiesrecht enkel aan gebuide vrou
wen ; 37 j,Ct. tegen vrouwenkiesrecht; en 44
fiiiiliMiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiilliiiliiiitiiiilliiillilinittiiiilHilinll
lag als dood voor de deur!
Onder de donkeri iepen hoorde hij verweg
de kerels hollen en gillen met hun
loaipdronken ogen hadden ze niet gezien, wie dat
was geweest ze schreeuwden hees van
verschrikking door de donkere nacht van.
spoken, en ze riepen da heiligste namen uit
om bevrijd te mogen blijven van alle
toveronheil... Dan sloeg Dirk Tijmezoon met een
drensende smak de deur dicht, schoof de
grendels aan en... keek met fonkende ogen
naar Maertje l
Zij stond lachend, want zij had grote pret
dat nij zo handig de gasten er uit wierp
maar als zij felle ogen zag in zijn stug-rood
gelaat werd zij wit als meel.
Waarom hieldt je die ezelmelkers
zo lang ?
Zij kreeg ineens al haar moed en
fiinkheid terug.
Wel omdat ze zolang bleven. ..
Dat is niet waar!
Dat is wel waar l
Hoa je mond l
A's Dirk Tijmezoon boos was en Maertje
hem tegen sprak, zei hy altijd hou je
mond" was zij dan nog niet stil, dan ten
slotte: hou je bek!"
Dan sprak Maertje ook geen woord meer
diln was zijn geduld op, en hij zou razend
worden als zij hem nog U gen stribbelde,
Nou, ik zeg 't is wel waar ! sprak
Maertje heftig, want zij wilde zich vandaag
niet in-eens gewonnen geven.
't Is niettes; je hebt ze zelf aan de
praat gehouden l...
Hoe durf-je 't zeggen...
Heb ik-zelf je dan niet horen spreken
over varkens?
Omdat de anderen begonnen.
40 ««nti par r«|*l.
Scii elzer Zjjfc!
Vraagt Stalen van onze
voorjaars- «n zomer-nouveautés,7oor
costumes en blouses: Echfzen,
Taffetas lustre, Louisine, a jour,
Mousseline 120cM.4reed,van o'ocent
per meter af, in zwart. wit. t-fff n er.
ge| kleurd.als ook geborduui de blouses j
L- en robes in batist.
Wij leveren alleen gegarandeerd
solide Zijde- stoffen direct aan par
ticulieren, franco vracht en
rechten aan huis.
SCHWMZ R &Co., LuzernH25.
(Zw tserland).
Zijdestotfar.-Export. Kon. Hofl.
FRANS JOZEF Bitterwater
Emser Water (Kranchen
26 CENT PER HCEUE KRUIK,
Emser Pastnles
50 CEfST F»ER DOOS.
Sonnaal-0
van
ProfDrO.
Eenige
Fabrikanten
rW.BengerSöhne
Stultgart
Hoofdder,öt te AMSTERDAM: Kalver-.tr. 157
K. F. DEÜSCHLE-BENGEB.
BOUWT t. NUNSPEET
O/d.
VELUWE.
Inlicht, b/d. Vereeniging Kantoren
voor Vaste Goederen in Nederland te
Nunspeet.
Niet waar, jij begon...
Wel, hei) ik van mijn leren!
Hou je mond l
Ik zeg je : zij zanikten zelf zo lang.
Niet waar ! Jouw schu'd l
? Mijn schuld? hoe durf je...
Hou je mond, zeg ik l
Neen! de boer van de Korenblom. .."
Hou je bek I
Maertje bemerkte dat zijn gedull op was,
maar overgeven wilde ze niet zij be
greep wat het gevolg kon zijn van de
avend...
- Gillisse begon het eerst over varkens l
Hou je bek !!
Zij sprak geen woord meer; trok het
geldlaadje uit de toonbank en. begaf zich naar
het woonvertrek.
Toen zij weg was keek Dirk Tijmezoon de
herberg rond.
Dut nooit meer I siste hij.
En griJLslachend greep hij de zwartgla'e
flessen en sloeg ze tegen elkaar te gruUel
met druk klettergeraas van spattende scher
ven. Dan wierp hij de jenevergla'.en op de
vloer si uk gooide in deuken bierkroezen «n
kannen en maten.,.
De toonbank trapte hij omver en de
bierpomp wrong hij kapot; de deuren der
voorraadkast scheurde hij los en smskfe ze tot
splinters... En bovenop de verwoesting
wierp hij de snotlamp.
Dan ging hij bleek van woede naar het
woonvertrek, waar Maertje de verdienste van
de dag telde en haar bek" hield...
En nou is het uit, uit.' Begrepen ? en
voortaan noem ik Jaegerhuys" de Vrede".
En hy' deed zo.
Herrebergh ende gasthuys is het nooit meer._
geweest I ......