De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 3 maart pagina 5

3 maart 1907 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

Na 1549 1) K A M S 'I K K D A M M K R W E E K B L A V K M i 1) K U 1. A N IX ' L.'E Nouv< Dans les saloi complets Tailleur a sposition Générale dos ;a,utés du Printemps aura lieu Lundi 4 Mars. is de Manteaux, 2me Etage, voir les ravissants modèles de Costumes 95 florms sur commande. HIRSCH & C?. JLiAAdk W^^^^Jk^b %^v ^^ ? . ? IIIIIIIIIIMIIIIIIIUIIIIHIIIIHIIIIIIIIMIIIttlHIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII voorstel om het kiesrecht op een eigendomsbasie enkel tot een deel (der vr>awea) uit te breiden, als een teruggaanden stap be schouwt en derhalve zal bestrijden." Dit laatste is puur en simpel vechten tegen windmolens. Want niemand in de beweging voor vrouwenkiesrecht wenscht het kiesrecht uitsluitend te zien toegekend aan vrouwen die eigc-ndom bezitten. Bijna alle suffraget tes'' zouden er dan van verstoken blijven, evenals de meerderheid der profeseioneele en arbeidersvrouwen die de demonstratie van 9 dezer meemaakten. Londen, Hampstead. J. K. v. i>. VEER. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiniiiiiiini'iiiiiiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH fifl te Kaartlezer. nt In 't kleine benedenhnisje tusscben licht en donker zag men de twee, die 't voor de impressie" deden, er binnen gaan. Dames leggen zio'n bezoek liefst met z'n tweeën af. Maar dan moeten ze intiem zyn; er worden soms vragen gedaan, er worden soms bekentenissen afgelegd die... enfin, die men niet voor iedereen.zon willen 'weten. Juist ging er een burger juffrouw de deur uit; 'n juffrouw met een Perzische chale om, van dat drukke kriebelige patroon gelijk het jaren geleden ia de mode was, met een ouderwetsche parapluie en n taschje in de hand. Ze nam afecheid van een persoon, die in 't nauwe gangetje staan bleef en daar, in de 'halve duisternis, niet recht meer te onder scheiden was. Biff je al wiedes geworre?" schreeuwde een straatjongen. Leitje vraier nou klaar?" Haastig schoven ze beiden het gangetje in. Toen in een bekrompen kamertje, met burgerly'k-drnkke versierinkjes. Kwikjes en strikjes hier en daar, hardgekleurde prenten aan den wand, en 't portret van WillemlII in vergalde lijst. Op den schoorsteen op zichtig vergulde vaasjes, en opzichtig ge kleurde poppetjes. Witte vitrage-gordijntjes voor de ramen, en een gelid bloempotjes voor 't inkeken. Daar kwam een oogenblik later de helderzicbtige planeetlezeres; la nommte Ida. 'n Burgerjoffronw in een gestreepte ochtendjapon, oogenschynlyk een veertigster, 't haar met Cydonia-créme of 'n dergelijk smeerseltje op het hoofd geplakt, lange gouden oorbellen in de ooren en 'n ring aan een der vingers. 't Gezicht verried geen spoor van die lange studiën en onderzoekingen" waarvan haar prospectus gewaagde. Ze hield eenige papiei n in de hand dat waren misschien die verschillende dagbladen", welke hunne tevredenheid betuigd hadden over mej. Ida's schitterend* bekwaamheid, ontleend -uit aangeboreri natuurlijken aard", enz. Hoe kon ze den heeren verwijten dat ze mine» maakten I zelve maakte ze immers ook mines, alvorens de kaarten te hanteeren. En ze sprak sommige vreemde woorden, die zeker tot de praktijk van haar vak behoorden. Denn wenn ich judiciren soll, Verlang* ich anch das Maul recht voll. Waarom ook niet? In vroegere dagen ?plachten zulke dames zich wel te kruisen en te zegenen alvorens ze aan 't werk gingen. Zoodra b,v. over de waarzegster uit koffiedik de geest, vaardig werd, schudde zij de z.g. drab in den kop, draaide dien driemaal om, ademde er driemaal over en zette dien daarna omgekeerd op het schoteltje, waar de kop dan zoolang moest blijven staan tot dat diiemaal het Onze Vader" was gebeden. Dan zette zij den kop weder in zyn vorigen stand, maakte er driemaal het teeken des krnises over, en kreeg daarna eerst den rech ten k)jk op het koffiedik. Zoo boog zich ook de alchimist bij den ingang van zijn werk plaats, zoo boog zich Ludeman voor zijn planetarium, maar aan de kerkelijken was al dat buigen en bidden een ergernis. Want ZQ zagen daarin het spoor van heidensche superstitiën, van de dagen waarin de offeraar zijne drekgoden aanriep al vorens bühet offer, waaruit de toekomst voorspeld zou worden, ging onderzoeken. Daarbij vergeleken waren de gebaren van mej, Ida een onschuldig guichelspelletje. Nou zal ik je ereis het onbekende bekend maken." Eerst manoeuvreerde zij met planeetkaarten. Dat was 'n bijzonder stel, en niet maar een gewoon exemplaar van des duivelt prenteboek". 't Waren kleine kaartjes, ten deele bedrukt met kabalistische figuren, ten deele met af bee dingen van de gewone voor werpen des dagelijkschen levens. Maar zin nebeeldig, waren ze allen. Een kaart met een hart beduidde liefde, met een schip een zeereis, met een zwaard een tweegevecht, met een ooievaar een geboorte, met een doodkist een sterfgeval, met een ring waarin een steen gevat e m engagement. Later kwamen de gewone kaarten aan de beurt. Die hield ze den bezoeksters voor, met den blinden kant naar boven. De rine si tu peux, et choisis si tn Poses l" Was 't een getrouwde vrouw, dan moest ze negen kaarten trekken met de rechterhand; was 't een ongetrouwde, dan negen kaarten met de linkerband. Dat negental was zr o veel als iemands destinatie, of de kern van z'n destinatie. Daaromheen groepeeide zij de overige kaarten, vergeleek, rangschikte, ver wisselde,, raadpleegde 't was de rekentafel van fortuin. Toen vertelde ze veel van wat er gebeurd was, en wat er nog gebeuren zou. Daarvoor moest ze eerst haar persoon beet hebben, die vereenzelvigen met een kaart. Kuiten vrouw voor een jong meisje, hartenvrouw voor eene gehuwde vrouw, schoppenaas voor eene weduwe. En dan ging ze iemand uitkruisen", d. i. de betrokken persoon in 't midden, en daaromheen andere kaarten wier groepeering, wier teekens en beeldspraak , onfeilbaar de toekomst deden kennen. (?Het waarzeggen", zoo schreef Jacobus Scheltema in zijn Geschud- en letterkundig Mengelwerk, moge nu nog gedaan worden uit het aanzetzel van het koffiedik of door het leggen van kaarten, maar deze zaken zijn zoo uiterst onzinnig als het begrip zelve dat aan de domste, somtijds slechtste menschen het voorregt zoude gegeven zijn om, boven wijzen en deugdzamen, in de toekomst te zien, en zij verdienen ten minste gelijk gesteld te worden met zoovele andere soorten van wigchelaryen, waarvan de geleerde Bichardt niet minder dan zescntachtig wijzi gingen en namen opgeeft)." Wat zit ze op haar stoel te draaien!" fluisterde een der bezoeksters, toen mej. Ida even de kamer uit was, Misschien is 't wel een moeilijk werk," meende de andere profetien kwijt te raken." Met een ander spel kaarten keerde mej. Ida terug en ging met zekere statigheid weer zitten, als wilde ze den praatsters beduiden: la séance continue... Gij zult nog trouwen", richtte zy zich tot de jongste van de twee." En gij zult vijf kinderen krijgen. Den man, dien ge lief hebt, krijgt ge ook maar 't zal nog lang duren. Eerst een reis dan een verhuizing... Ik zie, ik zie, er wordt gestookt" tusschen u beiden. Er is een vrouw met bruin haar in 't spel die werkt u tegen I" Aan de andere vertelde zij, dat ze een aanstaande had die aan de penne" was, dat ze nog geld zon krijgen, dat ze zich wachten moest voor iemand die blond was en het booze oog" had en nog een turfmand vol met zulke voorspellingen. Alles voor 'n kwartje l" ? Toen werd er gescheld. Zeker nog een of twee die iets weten wilden en er was in dit bekrompen huisje niets wat op een wacht kamer geleek. Daarom gingen ze maar heen, de Nieu we Looiersstraat uit, de Vijzelgracht op. Wat denk jij er van?" Hm! 't is raar, maar ze heeft mij enkele dingen gezegd, dingen uit het verleden, waarmee ze den spijker op den kop sloeg. En ik dacht: hoe is 't mogelijk ... hoe is 't mogelijk ... dat zoo'n mensen dat alles weet!" Goed, maar nu de toekomstige dingen I schrjjf die nu eens op, en zie dan eens hoeveel er van uitkomt. Ik voorspel je, dat slaat den spijker maar zelden op den kop. Meest er naast." De tyd zal 't leeren. Veel preciesheid" kun je voor een kwartje ook niet verlangen." En zag je die juffrouw met die bonte chale, juist toen wij kwamen? Dat leek 'n vriendin ; ook wel 'n waarzegster." Ja, dat dacht ik ook." Zag je hoe witjes ze lachte, toen ze af scheid nam ?" Neen, maar verwonderen doet het me niet. Je weet: deux auguresnepeuvent se voir sanarire." J3. KALFÏ. De Wereldbond foor Vrouwentaeclit waartoe in 1902 te New York het initiatief werd genomen en waarvan de oprichting plaats had in 1904 te Berlijn, hield in Augustus 1906 eene algemeene vergadering te Kopen hagen en wenscht in de tweede helft der maand Juni van het jaar 1908 op nieuw samen te komen. De Nederlandsche Nationale Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht heeft den Wereldbond uitgenoodigd, die samenkomst te houden in ons land, meenende, dat van eene dergelijke internationale bespreking groote kracht kan uitgaan voor de Neder landsche vrouw in de ernstige dagen, welke tengevolge van de voorgenomen Giondwetsherziening haar wachten. De Wereldbond heeft die uitnoodiging aangenomen; en op hare jaarvergadering van 16 December 1906 te Rotterdam heeft de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, die dus nu als gastvrouw zal optreden, de voorbereiding eener waardige ontvangst van zoo vele uitnemende vrouwen van onderscheiden natiën, wier naam en werk reikt ver buiten de grenzen van eigen land en volk, opgedragen aan een Centraal Comitévan zeven leden. Dit Comitémeent zijne werkzaamheid te moeten aanvangen met een krachtig beroep op aller medewerking. Wel richt het Centraal Comitézich daarmede in de eerste plaats tot de leden der VereenijKing voor Vrouwen kiesrecht, maar toch 'met enkel tot dezen. Het richt zich ootfoï'ileiËannen en vrouwen, die door bun toetreden tot de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht het nog niet openlijk uitspraken, maar toch wel gevoelen, dat de staatkundige gelijkstelling van man en vrouw is een groot, algemefjfc; volksbelang en dus wel iets zullen willen bijdragen om dit congres, dat door zijn internationaal karakter bij zondere beteekenis heeft, te d den slagen op een wij ze, die Nederland eer aan doet en ons land niet laat achterblijven bij 'Denemarken, dat om schitterend is voorgegaan. Daartoe vraagt het Centraal Comit finantieelen steun. Door n voorlooping comit werd reeds het noodij» bijeengebracht voor de allereerste organisatie-kosten. Maar er is nog veel meer noodig voor eene passende ontvangst, die den büitenlandschen gasten eènen goeden dunk geeft van ons schoon e land en haar verkeer met hare Hollandsche gastvrouwen vergemakkelijkt. Maar geld vraagt bet Centraal Comitétoch niet alleen; het vraagt aller medewerking bij het winnen van sympathie voor het groote plan, bij het opwekken tot bezoek der openbare samen komsten van den Wereldbond. Voor die propaganda wil het Comitéleden werven over het gansche land, opdat, al is de zetel van het congres gevestigd te Amsterdam, de deelneming aan deze zaak eene algemeene, nationale kunne worden. Bijzonderheden omtrent de samenstelling der club-comité's, omtrent de toegangsvoorwaarden tot de vergaderingen, omtrent de vertegenwoordiging van vereenigingen zullen later nog cader worden bekend gemaakt. Op gaven van personen, die zich beschikbaar stellen voor de propaganda worden ingewacht by' de secretaressen van hetComité: mejuffrouw Johanna W. A. Naber, van Eegheustraat 5, Amsterdam en mevrouw Jo van BuurenHuis, Linnaeusstraat 43 Amsterdam, bij wie ook meerdere exemplaren van deze circulaire ter verspreiding op aanvrage beschikbaar zijn. Het Centraal Comitéter voorbereiding van de samenkomst van den Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht: mevrouw dr. Alletta H. Jacobs, presidente; mejuffrouw Johanna W. A. Naber, Ie secretares; mevrouw Jo van Buuren-Huys, 2e secretares; mevrouw W. Drucker, penningmeesteres; mevrouw B. Gompertz-Jitta; mevrouw, H. C. vanLoenen de Bordes en O. Schöfler-Bunge. Parijsclie Pensions. IIIIIIMIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMItllllllltllllllllltlllllllllll In No. 1481 van de Groene" s orak ik van een beknopten dames-pension-gids, welke in Amerika alom te bekomen schijnt, maar dien ik elders niet heb kunnen vinden, en waar an toch groote behoefte bestaat. (Misschien zou ten onzent het Bureau voor Vrouwenarbeid de vrouwen op den duur wel eens met een dergelijken gids gelukkig willen maken; een imiiiiiiiMiiiiiliimiiiiiiiiiiiiimiiiiMiiifiiiiimiiimiMiiiiiiMiiiMiiiiiiii boekje in den geest van het voortreffelijk vrouwenjaarboekje, maar nog veel kleiner.) In het door mij bedoelde gidsje komen o. a. alle Europeesche landen voor, van elk land worden van twee tot twintig plaatsen genoemd en voor elke plaats een of meer pensions opgegeven. Voor Parijs geeft het: Home pour etudiantes, Boulevard Montmorency 89 Auteuil; Home Soeurs de St. Vin cent 91 Avenue de Choisy pres de la Gare dn Nord; Home 110 rne Nollet Batignales, protestant; Home pour dames et jeunes filles Mme Sabronn, 91 rue Le Bourbe XVe arrond.; Home Mme Lechat 49 rue d'Amsterdam; Home pour jeunes filles LOL rue de Li)Ie, en Home Mme Vve Beeeon 207 Boulevard Voltaire. Dames in het pension 81 rne de Berlin, Bruxelles, zeiden dat deze adressen zeer vertrouwbaar waren en dat de prijzen zeer billijk zouden zijn. Een adres niet uit den gids, doch vaneen dame, die er zelf verscheidene malen ver toefd had en er hoogst tevreden over was, is het volgende: Madame Cordovinus 52 rue Cardinet, per tram tien minuten van de Madeleine, kamer met pension 5 a 7 frs.; voor vast verblijf zullen wel bepalingen te maken zijn; de ver zorging en bejegening worden zér geroemd. H e e l s u m, 22/2. DAISY E. A. JUNIÜS. Samenwerkende linnennaaisters. Men meldt, ons dat definitief besloten is tot de oprichting der NaamloozeVennootschap De samenwerkende linnennaaisters"; de opening der nieuwe lingeriezaak in Mei a.s. zal plaats vinden en dat eventueel verlangde inlichtingen gaarne door mej. M. Thönissen, 2e Oosterparkstraat 167, alhier zullen worden verstrekt aan belangstellenden. IIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIHIIIIIHItlllHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimillr Amerikaansche afternoon-tea te Parijs. Maaltijden in vroegere eeuwen Wie zich wil overtuigen, of te Parijs veel rijke Amerikanen wonen, leze slechts de werken der hedendaagsche roman-schrijfster Pierre de Coulevain. Zij is op de hoogte van hun doen-en-laten, en weet dit met Franschen zwier te vertellen. Of zij in haar jongsten letterkundigen arbeid gewaagt van het gloednieuwe modetje bij afternoon-tea ingevoerd? Ik weet niet, of zjj in haar Au coeur de la vie" vertelt welke praktiscae wijziging Amerikaansche dames invoerden op haar middag-thee. Een wijziging, zóó goed gezien, zoo in alle opzichten aan-te-bevelen, dat men zou wenschen, dat onze Hollandsche dames er zoo spoedig mogelijk toe overgingen. Ontvang middagen waarop tegenwoordig behalve thee, allerlei lekkernijen worden gepresenteerd, zijn vermoeiend voor de gast vrouw, wanneer zij met al haar vrienden en vriendinnen een gesprek moet voeren, en tegelijkertijd, zou als dit tot nu toe was, de honneurs van de theetafel waarnemen. De gasten babbelen en lachen wel onderling, maar de gastvrouw heeft weinig aan haaf bezoekers, die op hun beurt dikwijls een beetje teleurgesteld heengaan, omdat zij slechts vluchtig een paar woorden met de vrouw des huizes konden wisselen. Tot de toongeefsters in Fransch-Amerikaaneche kringen te Parys, behoort miss Grace Lee-Hess, bekend om haar echten kunstzin vry van snobbisme, en haar rijkdom, haar beminnelijken aard, en groote belangstelling in het lot der armen. Naar het voorbeeld van andere Amerikaan sche dames, laat miss Lee Hess haar keurig gedekte, rret bloemen versierde theetafel presideeren door eene harer vriendinnen. De dame met dit sierlijk werkje belast, heeft de banden vol. Gedurende twee uren thee xetten, inschenken, presenteeren lekkernijen : gebak, bonbons, geconfijte vruchten, buttered scones enz. laten circuleeren; luchtig en op gewekt babbelen met gasten die zich aan haar tafel komen laven, het is een gracieux karreweitje, maar lang geen sinecure. Knecht of dienstmeisje verschijnt alleen om den bouilloir bij te vullen, gebruikte kopjes, glazen, bordjes en schoteltjes weg-te-ruimen en schoongemaakt weer binnen te brengen. De gastvrouw blijft in een aangrenzend-salon, wijdt zich ddar geheel aan de conversatie en noodigt de vrienden met haar een kopje thee te gaan drinken, waar zij staand of MAGGI's Soepen in tabletten, merk Kmisster, maKen het mogelijk om in den kortst mogelijken tijd (10?25 minuten), slechts met water, voortreffelijke krachtige soepen klaar te maken. Per tablet voor 2 flinke borden Fmnsehe soepen . . . . . 10 Ct. Pikante soepen 18 MAGGI's Bouillon-Capsules, merk Kmisster, geven door oplossing in kokend water oogenblikkelijk een voortreffelijken voor het gebruik geretd zijnden bouillon. Per capsule voor 2 koppen Consommé(extra sterk vleeschnat zonder vet) 12 Ct. Booilloa (vleeschnat met vet) . 9 zittend zich laat bedienen, als ware zy zelve eene der bezoeksters. De thee-schenkende vriendin is vroeg, de allereerste op 't appèl, gekleed-in een van haar elegantste toiletten; gedurende het waarnemen van haar functie, houdt zij baar coqnet. flalteerend hoedje, op. De middagbijeenkomsten van miss Lee-Hess wordt n dikwijls opgeluisterd door het houden vsui muzikale en dramatische voordrachten. * * * Het maandblad van dr. Van Hamel Roos en Harmens, het Februari-nummer van dit jaar, bevat aardige, wetenswaardige med deelingen over Maaltijden uit vroegere eeuwen". Eerst ten tijde van Karel den Groot*, dus in de achtste eeuw onzer jaartelling, begon men meer zorg te besteden aan de toebereiding van spijzen. Wat zullen onze hedendaagsche vege tariërs wel .zeggen, wanneer hun kin deren aan den disch het griezelig schoolverhaal van Attila's vleeschspijse vertellen?! Een stuk rauw vleesch, murw geplet onder het zadel van zijn ros l Een hoogst ongeniet bare biefstuk zelfs voor carnivoren! BÜkeizerlijk decreet van den jare 794. werd bepaald dat: 24 pond wittebrood, 'M pond roggebrood of 40 pond gerstebrood 37 penningen zou kosten; en bevolen werd.de cultuur van verschillende groenten. Ooftcültuur is aan Carolus Magnus ook niet weinig verschuldigd: appelen, pruimen en kersen waren toen reeds bekend. In tuinen vond men reeds: kastanjes, perziken, aman delen en vijgéa; de walnotenboom had de grenzen van zijn geboorteland (Perzië) reeds overschreden. In de wijnstreken werd druivencultuur veredeld. Tot aan het ei ad der 16e eeuw bediende men zich bij het eten van mes en lept!. In 't begin der 17e eeuw'kwam de vork ia gebruik. Zuurkool, de nige ingemaakte groente, was ook reeds bekend aan het hof van Karel den Groote. By feestelijke gelegenheden bewees de middeleeuwsche keuken dat zij zich trotsch bewust was van haar kunnen. Tafels bogen" onder 't gewicht van vleeschspijzen, gebakwerk en confituren. De feesttafel was bedekt met een wit laken; middeu op tafel stond een zoutvat, en daarom heen brooden in verschillenden vorm. Vóór men ging eten, en, menigmaal ge durende den maaltijd, werden water. en doeken rondgedeeld om zich de handen te wasschen. Visschen en kreeften werden by feestelijke gelegenheden uitstekend bereid; eveneens gekruide ham, gebakken nieren en gebraden kuikens, die men at met groenten en ooft. In het dagely'ksch leven was Karel d^ Groote, sober. Hij at inden huiselijken krin^ en slechts vier gerechten met een schotel wildbraad verschenen op den keizerly'ken disch. De keizer dronk zelden meer dan drie glazen wy'n. De kruistochten brachten een groote om wenteling op culinair gebied. De Romeinen hielden van exquise gerechten. De Germanen letten meer op hoeveelheid dan hoedanigheid van spijzen. Tot in de 13e eeuw nuttigden de grooten der aarde : pauwen, reigers, kraanvogels, ooie vaars, kraaien, zwanen, roerdompen, ja zelfs. haviken en raven. Eind der middeleeuwen verscheen de eerste soep op de tafel der edelen. De eerste soepen waren bereid met peterselie, rapen en knof look. In dien tijd verschenen ook worsten op tafel; in het Oosten door de kruistochten had men die leeren kennen. Uit Askalon brachten Fransche kruisvaarders ajuinen mee, en daar die om hun pittigheid zeer in den smaak vielen, werden zij bij de toebereiding van vleesch- en vischgerechten gebruikt. Tegen het overdadig vet in die tijden genuttigd, zouden onze moderne magen allicht niet bestand zijn. Tot de 12e eeuw aten mannen en vrouwen gescheiden ; de vrouw des huizes oefende toezicht uit over beide tafels. De gasten brachten hun eigen messen en lepels mee. Ridders droegen ze naast hun zwaard schede; vrouwen bevestigden deze eet-attributen aan een ketting om haar lijfgordel." En hoe zal de wereld er uitzien, wanneer onze feestdisch gedekt met fijn damast, flonkerend van zilver en kristal, geurend van bloemen, verlicht door electrische lampjes, verouderd zal zijn? CAPRICE. umin mini i Minimin 11 mini minimi m iiiminiiiiinininiiin MAGGI's Aroma, merk Kruisster, geeft aan zwakke soepen, sausen, groen ten, hutspot zoowel aan allerlei yleeschgerechten oogenblikkelijk een verrassenden, fijnen smaak. Zeer toereikend, derhalve spaarzaam te gebruiken. Verkrijgbaar in flaeens vamaf SO Ct.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl